خداحافظي با پستانك

چه وقت و چگونه كودك را از گول زنك جدا كنيم؟
«فرزند 2 ساله ام عاشق خوابيدن با پستانك است. وقتي خسته است يا درد دارد با مكيدن پستانك خيلي خوب آرام مي شود بارها سعي كرده ام كه او را بدون پستانك بخوابانم؛ اما جيغ مي زند و نمي دانم چه كنم. چه سني بهترين زمان براي ترك پستانك است؟
جدا كردن كودك از پستانك روند مشكلي هم براي بچه و هم براي مادر است. كوچولو ها به پستانك وابسته مي شوند زيرا مكيدن تاثير آرام بخش و دلگرم كننده اي بر ايشان دارد چرا كه كودك را به ياد آغوش گرم و مطمئن مادر مي اندازد، گرچه سن خاصي براي اين جدايي مشخص نشده است، اما در اكثر موارد مي توان كودك را به تدريج از 2 يا 3 سالگي از اين دوست مورد علاقه اش، جدا كرد. در اين سن، او بيش از پيش به همسالانش علاقمند مي شود و انواع بازي ها و فعاليت ها، كم كم زمينه كنار گذاشتن پستانك را مساعد مي كند. بهتر است بدانيد كه مكيدن شديد پستانك پس از 3 سالگي موجب بروز مشكلات دنداني و كلامي مي شود. براي بيشتر بچه ها خداحافظي با اين رفيق دوران نوزادي بسيار مشكل است و گذر از اين مرحله براي ورود به دنياي «بزرگ تر» بايد طي چند مرحله انجام شود. به همين دليل بايد به روند رشد بچه توجه كرد و گام به گام پيش رفت. شما مي توانيد در ابتدااز فرزند دلبندتان بخواهيد تا وقتي بيرون مي رويد، پستانك را در منزل تنها بگذارد. همچنين به او توصيه كنيد كه پستانك را فقط به عروسكش بدهد. باز هم تاكيد مي كنيم كه به تدريج پستانك را از كودك دور كنيد و به هيچ وجه با جدايي ناگهاني مانند انداختن پستانك در سطل زباله بچه را شوكه نكنيد. به علاوه، فرزندتان را به خاطر اين مساله با بيان جملاتي مانند «تو هنوز ني ني كوچولو هستي»، «نگاه كن؛ دوستت پستانك نمي مكد» و ... تحقير نكنيد. اين سخنان احساس ناامني را به بچه منتقل مي كند و روند كنار گذاشتن پستانك را به تعويق مي اندازد. سعي كنيد كلمات مثبت و محبت آميز به كار ببريد: «تو ديگه دختر خانمي شده اي، مي دونم كه براي خوابيدن نيازي به پستانك نداري. پس از امروز آن را با هم دور مي اندازيم، باشه».وقتي ديديد كه كودك آمادگي لازم براي اين جدايي را دارد، به او پيشنهاد كنيد تا پستانك را به «سرزمين پستانك ها» يا «جعبه خاطرات» بسپارد. فراموش نكنيد كه پس از اين مراحل، باز به عقب باز نگرديد؛ چرا كه در اين صورت، همه چيز دوباره از اول آغاز مي شود. به اين قضيه به چشم يك مبارزه كه بايد هر طور شده به نتيجه برسد، نگاه نكنيد؛ بلكه چنين مرحله اي در زندگي بچه، بايد آهسته و مطابق با ويژگي هاي كودك صورت گيرد.

جهان به سوي چاقي مي رود

مطالعات جديد نشان مي دهد آلودگي هوا مي تواند باعث چاق تر شدن كودكان شود. يك گروه از محققان اسپانيايي به اين نتيجه رسيدند كه آلاينده هاي شيميايي معلق هوا بر روي زنان باردار تاثير گذاشته كه اين مساله باعث چاق شدن كودكان پس از تولدشان مي شود.بنابراين مي توان گفت آلودگي هوا بر اپيدمي چاقي در سراسر جهان موثر است.يك چهارم جوانان بريتانيايي و يك پنجم كودكان اين كشور از چاقي مفرط دررنج هستند كه اين ميزان چهاربرابر ميزان چاقي درسي سال گذشته در بريتانياست.
درسراسر جهان حداقل 300ميليون نفراز چاقي رنج مي برند. متخصصان دليل اصلي چاقي را مصرف كالري بيشتر از آنچه بدن مي سوزاند مي دانند. اما شواهد و مدارك جديدنشان مي دهد رژيم غذايي غلط و ورزش نكردن تنها عوامل موثر در رشد سريع اپيدمي چاقي درجهان نيستند.
ژن متفاوت افراد باعث گوناگوني درمتابوليسم آنهاست. اين مساله باعث مي شود برخي زودترو آسان تر از ديگران چاق شوند. اما مطالعه جديد دانشمندان درانستيتو تحقيقات پزشكي بارسلون نشان مي دهد آلودگي هوا هم مثل ژن مي تواند باعث چاقي افراد شود. محققان اين موسسه ميزان هگزاكلروبنزن (نوعي آفت كش)را در 403 جنين منطقه منوركا بررسي كرده و به اين نتيجه رسيده اند كودكاني كه بيشترين ميزان اين آلاينده را داشته اند دو برابر ساير همتايان خود زماني كه به سن 5/6سال مي رسند چاق مي شوند.
استفاده از هگزاكلروبنزن كه بيشتر دركشاورزي به كار مي رفته از زمان به دنيا آمدن كودكان مورد بررسي اين موسسه رسماً ممنوع شد. اما دوام اين ماده شيميايي باعث نفوذ آن به مواد غذايي شده است. اين مطالعه تنها بر روي اين ماده شيميايي خاص متمركز نيست و محققان خواهان اعلام ممنوعيت استفاده از ساير آفت كش هاي مشابه به خاطر تاثيرات مضر آنها شده اند.
آزمايش ها نشان مي دهد برخي از مواد شيميايي كه از طريق مواد غذايي به بدن حيوانات باردار وارد مي شود باعث چاقي بچه هاي آنها مي شود. اين مساله تاكنون روي اورانگوتان ها، گوسفندها و ماهي ها ثابت شده است.
مواد شيميايي به كار رفته درلوازم آرايش، شامپوها، پلاستيك ها و بسياري از محصولات روزمره مورد استفاده بشراز جمله آلاينده هايي هستند كه اثرات آن بر بدن در اين تحقيق بررسي شده و مشخص شده همه اين آلاينده ها مي تواند باعث گسترش اپيدمي چاقي در جهان شود. اين آلاينده ها را كه «آبسژن» ناميده اند بسيار مقاوم هستند و تقريباً همه افراد آنها را دربدن خود دارند. 95درصد آمريكايي ها آلاينده BPA را در بدن خود دارند.
دكتر پيت ميرس يكي از كارشناسان برجسته درعرصه مطالعه روي ژن هاي چاقي مي گويد:«اين اولين تحقيق خوب و موثر دراين زمينه است. با توجه به آنچه درمورد حيوانات ديده بوديم نتايج اين مطالعه چندان شگفت انگيز نيست. با انتشار نتايج اين تحقيق مسئولان عرصه سلامت با چالشي جديد مواجه خواهند شد.»
هيچ كس نمي داند هگزاكلروبنزن چگونه بر چاقي تاثير مي گذارد. دانشمندان اسپانيايي معتقدند اين ماده احتمالا باعث ايجاد بيماري ديابت درمادران شده و نتيجه اين امر احتمال چاقي فرزندان آنها افزايش مي يابد.
دكتر ميرس بر اين باور است اين آلاينده ها با تاثير روي سلول هاي بنيادين باعث مي شود اين سلول ها به سلول هاي چربي تبديل شوند و در نهايت كودكان حين رشد با خطر چاقي مفرط روبه رو شوند.
به راستي چرا جهان به سوي چاقي پيش مي رود؟ تاكنون مطالعات فراواني در اين زمينه انجام شده است. فعاليت هاي كم بدني و رژيم غذايي غلط از عوامل موثر درچاقي هستند. دراينجا به مواردي كه بسياري از ما آنها را ناديده مي گيريم اشاره مي كنيم؟
سن مادران؛ چاقي كودك با سن مادر رابطه اي مستقيم دارد. هرچه مادر در سنين بالاتر حامله شود احتمال چاق شدن كودكش در آينده هم بيشتر مي شود.
كم خوابي؛ كودكان و جواناني كه كم خوابي دارند بيشتر درمعرض چاقي هستند. ميزان خواب افراد دردهه هاي اخير از نه ساعت خواب در شبانه روز به هفت ساعت تقليل يافته است.
دما؛ افراد سرما كالري بيشتري مي سوزانند.با پيشرفته شدن سيستم هاي گرمايشي بشر كمتر از قبل سرما را تجربه مي كند.
داروها؛ برخي داروها مثل داروهاي ضد افسردگي و داروهاي مخصوص ديابتي ها باعث چاقي مي شود.
سيگار؛ مادراني كه در دوران حاملگي سيگار مي كشند فرزندانشان بيش از سايرين در معرض چاق شدن قرار مي گيرند.

روانشناسي رنگ ها

در شماره گذشته صفحه خانواده گفتيم كه انسان طي قرن ها از تاثيرات شگفت انگيز پرتو رنگي بر سلامت خود آگاه بوده است و امروزه كاربرد رنگ درماني به عنوان طب مكمل (درمان نامتعارف) قابل توجه دانشمندان قرار گرفته است.
تحقيقات انجام شده حاكي از آن است كه آثار و نفوذ رنگ ها بر تار و پود ذهن، روح و جسم آدمي غيرقابل انكار است. بطوري كه آثار رنگ ها عموما در دو نقش مثبت و منفي ظاهر مي شود؛ شادمان يا افسرده مي كند، آرامش يا اضطراب مي دهد. از اينرو بهره گيري آگاهانه از علم روان شناسي رنگ ها مي تواند فوايد بسيار مطلوبي را در جهت ايجاد و حفظ سلامتي و آرامش روحي، فكري و جسمي به ويژه در درمان كودكان مضطرب و ناآرام درپي داشته باشد و اما ادامه مطلب:
خواص رنگ سبز
خواص رنگ سبز: رنگ سبز خاصيت سم زدايي بدن و ضدعفوني داشته و در درمان عفونت ها موثر است.
پرتو رنگ سبز، نقش تعديل كننده انرژي هاي مثبت و منفي را در بدن ايفا مي كند. مضاف بر اين كه وحدت و انسجام بيشتري در هماهنگي و همسويي ميان جسم، روح و ذهن انسان ايجاد مي كند.
پرتو رنگ سبز، با رنگ مكملش يعني رنگ اناري، مي تواند در درمان انواع سرطان ها مثل سرطان معدوي، كليوي، روده بزرگ، ستون فقرات و مهره ها، ريه ها و غدد هيپوفيز موثر باشد.
رنگ سبز براي آرام سازي و درمان بيماري هاي عصبي و اختلالات جسمي مفيد است. فشارخون را پايين مي آورد و آرامش دهنده و متعادل كننده است به همين دليل اتاق جراحي و پوشش جراح و دستياران همگي سبز رنگ است تا بدينوسيله اضطراب بيمار را كاهش داده و از طرفي بر روي جراح و پرستاران اثر اعتدال كننده مناسبي مي گذارد. و ديگر اين كه رنگ سبز روشن را در داخل هواپيماهاي مسافربري بكار مي برند تا موجبات كاهش اضطراب و تشويق آن ها را فراهم سازد.
ويژگي هاي رنگ سبز: رنگ سبز عامل وحدت؛ تعادل، توازن، همدلي و همسويي است. اشخاصي كه به رنگ سبز علاقه مندند، داراي اين خصوصيات هستند:
¤ داراي عزم و اراده، پشتكار در انجام كارها، مقاومت در برابر تغييرات، ثبات عقيده و خودآگاهي (خودشناسي)، داشتن احساس غرور و نوعي خودكامگي در برتري جويي نسبت به ديگران اعم از مادي، تحصيلي، فرهنگ و سياسي، به كرسي نشاندن عقايد و نقطه نظرات منحصر بفرد ولايتغير خودش به عنوان شاخص ترين عامل ولو ناصواب باشد، علاقه مندي به شهرت طلبي در تأثيرگذاري در معادلات اجتماعي پيرامون خويش و داشتن آمال بلندپروازانه كه غالبا با واقعيات همخواني ندارد.

پيش بيني زمان يائسگي با آزمايش خون

آزمايش تازه يائسگي به پيش بيني زمان آغاز ناباروري كمك مي كند.
زناني كه خواهان شغل و تشكيل خانواده هستند، به سختي مي توانند گذر زمان ساعت بيولوژيكي بدن را انكار كنند. آنچه آنها از آن بي اطلاعند اين است كه آيا اين ساعت براي آنها تند حركت مي كند يا آرام و اگر بخواهند بچه دار شوند چقدر طول مي كشد تا بتوانند به سلامت اين دوران را طي كنند.
اما اكنون دانشمندان با گرفتن يك آزمايش خون ساده در طول يك دوره 4 ماهه، مي توانند تاريخ يائسگي زنان را پيش بيني كنند. اگر اين عمل آنها بتواند با انجام مطالعات گسترده تر تاييد شود، زنان قادر خواهند بود تا درباره مدت زماني كه قدرت باروري دارند، عقيده اي روشنتر داشته باشند.
با اين آزمايش غلظت هورموني كه سلولهاي داخل تخمدانها توليد مي كنند، اندازه گيري مي شود.
دانشمندان ايراني كه طرح خود را به انجمن باروري انساني و جنين شناسي اروپا در رم ارائه كردند، اظهار مي دارند كه وقتي زني در سن 20 سالگي باشد، سطح اين هورمون به پيش بيني زمان فرا رسيدن دوران يائسگي او كمك عمده اي مي نمايد.
در طول اين پژوهشها، 63 نفر از زنان مورد آزمايش قرار گرفته شده به سن يائسگي رسيدند كه آنها دريافتند اين آزمايش 4 ماهه رويهم رفته سن يائسگي آنها را دقيق پيش بيني نموده و حداكثر خطاي آن تنها بين 3 تا 4 سال بوده است.
شايان ذكر است كه سن يائسگي زنان حدود 52 سالگي است. انجام اين آزمايش، با درنظر گرفتن قدرت باروري طبيعي در شيب ركودي حدود ده سال پيش از سن يائسگي، زنان را قادر مي سازد تا براي تشكيل خانواده برنامه ريزي كنند و به آنان كه قصد دارند ديرتر بچه دار شوند، براي مدت زمان باروري آنها، اطمينان خاطر بدهد.
اما اين آزمايش براي زناني كه يائسگي زودرس دارند (حدود 1 درصد زير 40 سال و بين 5 تا 10 درصد زير 45 سال) بسيار سودمند است. هنگامي كه بسياري از زنان به دليل اينكه مادر و مادربزرگ يا عمه و خاله هايشان اين مورد را تجربه كرده اند، انتظار يائسگي زودرس دارند، غافلگير شده اند.
دكتر فهيمه رمضاني تهراني، رئيس بخش غددشناسي مركز پژوهش غدد درون ريز و عضو هيئت علمي و استاديار دانشگاه شهيد بهشتي دانشگاه علوم پزشكي تهران، مي گويد: «نتايج پژوهشهاي ما مي تواند امكان ارزيابي واقعي تر وضعيت باروري زنان را سالها قبل از فرا رسيدن دوره يائسگي، مهيا كنند.»تيم دكتر تهراني، كوچك و جزئي بودن پژوهش خود را قبول دارد و مي دانند كه اين طرح پيش از هرگونه آزمايشي كه آن را به طور گسترده به همگان معرفي كند، نياز به تكرار شدن در مقياسي بزرگتر دارد.
اين آزمايش خون جهت تشخيص ميزان هورمون ضدمولريان (AHM)كه رشد فوليكولهاي تخمدان را كه در نتيجه توسعه تخكمهاست كنترل مي كند، انجام مي شود.
محققان نمونه خون 266 زن بين 20 تا 49 سال را بررسي كرده اند. آنها پس از يكبار اندازه گيري غلظت هورمون AHM آنها، دو نمونه ديگر را در فواصل بيش از سه ماه جمع آوري كرده اند. آنها همچنين اطلاعاتي در مورد پيشينه اجتماعي- اقتصادي و تاريخچه توليدمثل زنان جمع آوري و هر سه سال يكبار آنها را مورد بررسي قرار داده اند. بر طبق غلظت هورمون AHM، زمان احتمالي يائسگي آنها در سنين مختلف دوران باروري تخمين زده مي شود.
سطح بالاتر اين هورمون عامل يائسگي ديرتر و سطح پائين آن عامل يائسگي زودرس پيش بيني مي شود.
دكتر تهراني اظهار مي دارد: «اگر يك زن 20 ساله غلظت سرم AHM به ميزان 8/3 نانوگرم در ميلي ليتر داشته باشد، ما زمان يائسگي او را بين 35 تا 38 سالگي تخمين مي زنيم.
آنچه ما مي دانيم اينست كه اين اولين پيش بيني سن يائسگي در نتيجه يك پژوهش گروهي جمعيت شناسي مي باشد. به عقيده ما محاسبه سن يائسگي براساس سطح هورمون AHM، براي راهنمايي پزشكان طب در تمرين روز به روز داراي اعتبار كافيست، بطوري كه مي توانند به زنان در برنامه ريزي براي تشكيل خانواده كمك كنند.
يافته هاي ما نشان مي دهد كه هورمون AHM به خودي خود قادر به تعيين واقع گرايانه وضعيت باروري يك زن نسبت به سن تقويمي اوست.»
او اضافه مي كند: «براي انجام مطالعات گسترده تر، كه با زنان 20 ساله آغاز مي شود كه براي چندين سال زيرنظر گرفته مي شوند، نياز به تأييد اعتبار غلظت سرم هورمون AHM براي پيش بيني زمان دقيق يائسگي در زنان جوان مي باشد.»
نيك مكلون، استاد زنان و مامايي در دانشگاه ساوتهامپتون، براي اندازه گيري هورمون AHM عملكرد ديگري را پيشنهاد كرده است كه براي ابداع آزمايش تعيين مدت زمان باروري زنان، ممكن است بهترين پيش بيني ارائه شده باشد. او مي گويد: «اين آزمايش در هنگام روي دادن يائسگي مي تواند ايده اي منطقي به ما بدهد، اما زمان كاهش قدرت باروري زنان بسيار مهم است.
آنچه كمبود آن حس مي شود پژوهشهاي بلندمدت موثر براي آينده است كه به زمان پيش بيني شده در يائسگي و زمان واقعي آن وابسته است.»استوارت لاوري، سرپرست بخش لقاح مصنوعي در بيمارستان همراسميت لندن و سخنگوي انجمن باروري بريتانيا، مي گويد: «مسئله نگران كننده اين است كه اي كاش افراد به اين موضوع اطمينان صددرصد داشتند. آنها ممكن است فكر كنند اگر هورمون AHM در 25 سالگي ايكس باشد لازم نيست خيلي نگران باشند. اما شايد عوامل ديگري هم وجود داشته باشد. چگونگي مشاهده اين آزمايش هم اهميت دارد. پس اگر همه افراد مي انديشند كه اين چيزي است كه مجبورند انجام دهند به سرعت دست به كار شوند و خود را در برابر گذر ساعت بيولوژيكي بدن خود بيمه كنند.»
دكتر داگان ولز، از دانشگاه آكسفورد، گفت: «به ياد داشته باشيد براي سالخوردگان بيش از 5 سال قبل از يائسگي، باروري به طرز چشمگيري كاهش مي يابد.