نگاهي به فرهنگسازي حجاب اسلامي در جامعه (بخش پاياني)
سليقه ايراني- اسلامي سدي در برابر پوشش وارداتي

گاليا توانگر
زن به جاي مانتو يك لباس سياه و سفيد بلند پوشيده كه بيشتر به لباس هاي داخل خانه شباهت دارد. عينك دودي طوسي رنگش نيمي از چهره او را پوشانده و كفش پاشنه ده سانتي او را خيلي بلندتر از ساير خانم هاي مسافر مترو نشان مي دهد. يك كيف بزرگ براق نيز به روي دست انداخته است. لبخندي ثابت و مصنوعي نيز بر لب دارد.
هر مسافري كه از در قطار خارج مي شود، ناخودآگاه نگاه كنجكاوش را به سمت او مي چرخاند و تعجب از چشم هايش بيرون مي زند!
اين روزها گهگاه اين گوشه و آن گوشه شهر به ويژه در اماكن پرتردد نظير مترو چنين مدل هاي متفاوتي به چشم مي خورند. شايد باورش سخت باشد، اما خيلي از مدل هاي عجيب و غريب توسط مانكن هاي سيار اجاره اي پيش چشم شهروندان قرار داده مي شوند تا چشم ها كم كم به آن مدل عادت كرده و مورد استقبال قرار گيرند. در اين بين بعضاً كارت مغازه خاصي نيز براي فروش آن مدل رد و بدل مي شود.
مسئوليت هاي زن و مرد يكي در بعد خانوادگي است و ديگري در بعد اجتماعي. بي حجابي هم به مسئوليت هاي خانوادگي زن و مرد لطمه مي زند و هم به مسئوليت هاي اجتماعي آنها. زني كه بدون حجاب، در محيط كار و در ميدان مسئوليت هاي اجتماعي ظاهر مي شود، هم مسئوليت خانوادگي اش متزلزل مي شود و هم مسئوليت اجتماعي اش. به علاوه مسئوليت هاي خانوادگي و اجتماعي مرد را هم متزلزل مي كند.
البته مي توان عنوان كرد كه زن بايد صرفاً به مسئوليت هاي خانه داري بپردازد و به مسئوليت هاي ديگر كاري نداشته باشد. خيلي ها هم كه ناآگاهند مي پندارند اسلام همين را گفته است، درحالي كه هيچ دليلي از كتاب، سنت و سيره ائمه(ع) نداريم كه اين گفته را تأييد كند.
تبليغات دشمنان حجاب هم بر همين محور، دور مي زند. آنها مي گويند: حجاب براي محدود كردن زن در امر خانه داري است! براي اين كه او را از اين محدوديت نجات دهيم، بايد زن را از قيد و بند حجاب آزاد سازيم.
درحالي كه اسلام مي گويد زن هم مسئوليت هاي خانوادگي دارد و هم مسئوليت هاي اجتماعي. حجاب محدوديت نيست، بلكه ضامن سلامت كار، شخصيت و استحكام مسئوليت خانوادگي اوست.
حجاب و امنيت رواني جامعه
در آلمان غربي مؤسساتي وجود دارد كه زنان را همچون جنس و كالايي براي فروش در كاتالوگ هايشان معرفي كرده اند. اين آژانس ها سه هزار معامله (زن فروشي) در طول يك ماه جوش مي دهند و كارشان هم كاملاً قانوني به حساب مي آيد.
علت اين كه زن عملاً در غرب به صورت كالا و در قسمتي از شرق به صورت ابزار كار درآمده عدم آگاهي و آشنايي به شخصيت انساني خود است. بيگانگي زن از خود و هدف متعالي آفرينش موجب انحراف و اسارت فكري و گرفتاري هاي روزافزون شده است.
فريبا احمدي، طلبه و كارشناس فرهنگي برايمان در باب شخصيت والاي زن در اسلام توضيح مي دهد: «در طول تاريخ هرجا داستان زندگي و مبارزه زن مؤمني بازگو شده، به زنان باعفت و باحيايي برمي خوريم كه تسليم فرمان خدا بوده و ذره اي در مسير بندگي چون و چراي سليقه اي نياورده اند.
حضرت زينب(س) شيرزن كربلا يكي از اين بانوان تاريخ ساز اسلام است كه با آن همه غم هاي بي پايان ذره اي از مواضع ضداستعماري خود كناره نگرفت و در برابر طاغوت زمانه با حفظ حجاب و شيدايي كلام ايستادگي كرد.»
وي ادامه مي دهد: «يكي از افتخارات جامعه اسلامي ما اين است كه زن يكي از اصلي ترين ستون هاي جامعه به حساب مي آيد. به همين دليل شكل گيري شخصيت زنان از اهميت زيادي برخوردار است و بايد در اين امر كوشش دوچنداني داشت. زن، سازنده شخصيت انسان ها و منتقل كننده ارزش ها به جامعه است.
بنابراين چنانچه زنان با حقيقت اسلام آشنا شوند و با الگوهاي بي همتاي بانوان مسلمان انس بگيرند، نه تنها قدرت هاي پوشالي جهان هرگز نمي توانند آنان را در قالب هاي خشك مادي اسير كنند، بلكه دامنه افكارشان پديد آورنده هدايت گراني خواهد شد كه با قدرت اسلام براي نجات بشريت همت گمارند.»
اين كارشناس مسائل فرهنگي با تأكيد بر اين كه بايد به مقوله حجاب در قالب كارهاي كارشناسي شده نگاه كرد و از موازي كاري هاي بي نتيجه رهايي يافت، مي گويد: «بايد با بحث هاي اجتماعي، فرهنگي و روانشناسانه براي جوانان محرز شود كه عادت به بدحجابي و حضور در جامعه با انواع آرايش ها و پيرايش هاي خارج عرف با گذشت زمان باعث برهم خوردن توازن شخصيتي و كاهش اعتماد به نفس در افراد خواهد شد.»
وي در ادامه حجاب را مانعي در برابر عوامل برهم زننده امنيت رواني فرد در محيط هاي خارج از خانه برمي شمرد و مي گويد: «رعايت حجاب باعث اطمينان قلبي و آرامش دروني افراد مي شود. عفاف زاييده حجاب است و حيا نتيجه حضور اين دو مفهوم متعالي در كنار هم خواهد بود. از اين روست كه حجاب امنيت رفتاري و اخلاقي براي حضور مؤثر بانوان در جامعه ايجاد مي كند.»
بگذاريد چادر ايراني چهره سنتي اش تغيير نكند!
شايد گزاف نباشد كه بگوييم عشق به حجاب، عشق به همه زيبايي ها محسوب مي شود.
جامعه اي كه حجاب يكي از اركانش است، آرامش براي پيشرفت دارد. مرزها و حريم ها مختلط نمي شود. شأن ها محترم نگه داشته شده و استعدادها در جهت شكوفايي همه جانبه جامعه به كار گرفته مي شوند.
جامعه اي كه بيگانه از حجاب و حياست، از دست رفته و غوطه ور به حساب مي آيد، به پاره شكسته اي از قايق مي ماند كه هر موجي آن را به هر كجا كه بخواهد مي كشاند؛ امواج ابتذال، مصرف گرايي، بي اخلاقي ها و... بنابراين از ديد كارشناسان مسائل فرهنگي براي نهادينه كردن حجاب به ويژه حجاب برتر بايد هم براي شكل حجاب طراحي هاي خوبي ارائه داد و هم بايد در باب فلسفه حجاب و چرا حجاب داشته باشيم، كارهاي فرهنگي قوي ارائه دهيم. اين كه عده اي بنشينند و بخواهند درمورد لباس سنتي ما چادر كه چند صدسال است شكل و رنگش جاافتاده، طراحي مدل و رنگ ارائه دهند، نوآوري در باب ترويج حجاب به حساب نمي آيد.
سؤال ما اين است كه مگر ملت هاي ديگر لباس شان در گذر زمان تغيير فاحشي داشته است؟ لباس هايي كه چند صدسال است استفاده مي شوند و هنوز هم كاربرد دارند؛ نظير ساري زنان هند.
بنابراين چادر ايراني هم فاكتورهاي تثبيت شده و سنتي خودش را دارد. نه مدل خاصي مي خواهد و نه رنگي ديگر.
چادر ايراني را با همان فاكتورهايي كه دارد بايد حفظ كرد. براي پوشش هاي ديگر نظير مانتوهاي زنانه طراحي حساب شده و خلاق دانشجوهاي رشته طراحي را جدي بگيريم. درباب نهادينه كردن فلسفه حجاب كه همان تغذيه از روح حجاب است، به سخنراني عالمان زبده و صاحب انديشه بسيار نيازمنديم.
عدم آگاهي مشتري از انتخاب با كيفيت
براي انتخاب شكل حجاب بايد هم به ريشه هاي اسلامي و بومي جامعه مان توجه داشت و هم اندكي ذوق، سليقه و زيبايي شناسي را دربرگرفت.
براي مثال روي يك مانتوي سنتي حاشيه دوزي شده اگر يك شال بزرگ و شل رها شود، تمام كار را مي پوشاند و علاوه بر اين كه موها كاملا پوشيده نيستند، زيبايي كار سنتي هم مخفي مي ماند.
رامتين علي مددي، يك فروشنده مانتو و شلوار تيپ اسپرت و مجلسي ضمن گله مندي از اين كه مشتريان خانم هيچ گونه اطلاعاتي درباره رنگ ها، پارچه ها و مدل ها كسب نكرده اند، مي گويد: «مشتري وقتي ناآگاه باشد، حتي نمي داند خود به راستي چه مي خواهد؟ جالب اين جاست وقتي راهنمايي شان هم مي كنيم، باز سرپله اول مي ايستند! براي مثال اين روزها مشتريان بيشتر دنبال جنس پارچه هاي خنك تابستاني هستند. در زمينه رنگها هم مشكلات خاصي وجود دارد.»
علي مددي فروشنده در مورد انتخاب رنگ ها مي گويد: «هرگاه خانمي يك مانتوي كرم رنگ انتخاب مي كند، بلافاصله سراغ رنگ مشكي يا رنگي همرنگ مانتو براي انتخاب رنگ شلوار مي رود، درحالي كه براي هماهنگ كردن رنگ ها بايد از قانون تيره و روشن و رنگ هاي نزديك به هم استفاده كرد تا چشم از يكنواختي رنگ ها زده نشود.»
اين فروشنده معتقد است: «كار مجلسي بايد با شلوار پارچه اي و روسري به اصطلاح «ست» شود، اما كارهاي اسپرت با شلوار جين و شال ها جور هستند.
خانم هايي كه از وقار كار شكيل ايراني لذت مي برند، لزومي ندارد اين زيبايي را با ناهمگوني شلوار جين و شال هاي وارداتي برهم بزنند. طوري بايد انتخاب كرد كه شيوه انتخاب اندك اندك وسعت بگيرد و سليقه هاي وارداتي را به حاشيه براند.»
هنر در اسارت خواسته هاي شيطاني استعمارگران
هنر زماني مي تواند هنر واقعي باشد كه در برابر تفكرات غربي قد علم كرده و زيبايي هاي اسلام ناب محمدي(ص) را پيش روي چشم مخاطبين خود قرار دهد. چه بسيار تلاش ها تا كنون به اسم تلاش هاي هنري صورت گرفته كه نتيجه اي جز رواج ابتذال و به سخره گرفتن شخصيت انساني به ويژه جايگاه زن نداشته است.
مهناز صادقي، يك دانشجوي رشته هنر توضيح مي دهد: «استفاده از زنان و دختران براي تبليغ و فروش كالاهاي مختلف در كليپ هاي تبليغاتي، چاپ و نشر عكس هاي حرفه اي از مانكن ها و جسم زنان در ژورنال هاي مختلف، كشاندن زنان و دختران بي حجاب، آرايش كرده و نيمه عريان به صحنه سينما، عادي سازي روابط آزاد بين زن و مرد در سريال ها و شوهاي تلويزيوني و... همگي گوشه اي از تلاش هاي هنرمندانه دشمنان براي تضعيف حجب و حيا در جامعه و بهره برداري اقتصادي از اين بازار فحشاست.»
محمد شجاعي در كتاب در و صدف بحثي ديني، اجتماعي و سياسي درباره حجاب ارائه داده است. ولي در باب به خدمت گرفتن هنر ا ز نگاه شيطاني استعمارگران مي گويد: «استعمارگران نخست سعي كردند بر تمامي رسانه هاي جمعي كشورهاي مورد تهاجم تسلط يابند كه تا حدود بسيار زيادي دراين راه موفق شدند تا جايي كه در رسانه هاي كشورهاي اسلامي تقريبا تمامي پيام هايي را كه خواسته مستكبران بود به مخاطبان منتقل مي كردند. علاوه بر اين ها، وجود شبكه هاي اختصاصي آنان در كشورهاي مقصد را نيز نبايد از نظر دور داشت.»
مهناز صادقي از تأثيرگذاري منفي شبكه هاي مد و فيلم هاي هاليوودي به جايگاه و نقش زن با دغدغه ياد كرده و مي گويد: «دراين برنامه هاي هدفدار مي خواهند به زن بقبولانند تنها زنان با زيبايي سيندرلايي و دلبري هاي خارج از چهارچوب خانواده و اخلاقيات مي توانند يك زن موفق و مقتدر باشند. زنان با فكر و بدون زيبايي هاي هاليوودي هرچند هم كه صاحب انديشه باشند باز جذابيت مورد توجه قرار گرفتن و خبرساز شدن را ندارند! زنان عروسكي زناني كه با آرايش تزيين شده اند و به راحتي ملعبه دست استعمارگران سودجو قرار مي گيرند، زنان بهتري به حساب مي آيند.
اين درحالي است كه اسلام مي خواهد زيبايي زن در زيبايي فكر، انديشه و توانمندي هاي تاثيرگذارش تجلي پيدا كند.»
وي ادامه مي دهد: «متأسفانه خيلي از هنرمندان ما هم گول انديشه هاي رد گم كن غربي نظير انديشه هايي كه داعيه برابري زن و مرد را دارند، خورده و به ورطه ديگري در مي افتند، به ورطه انتقال خواسته ها و نظرگاه استعمارگران.
در اسلام حق و جايگاه زن و مرد به طور روشني تبيين شده و هيچ جا گفته نشده كه جنسي بر جنس ديگر ارجحيت دارد. در قرآن كريم به روشني عنوان شده بهترين شما با تقواترين شماست. گفته نشده كه مردان بهترند يا زنان.
بنابراين ما براي رسيدن به حق واقعي خود به تكيه زدن بر انديشه هايي چون انديشه هاي فمينيستي نيازي نداريم. در واقع اگر نيك بنگريم متوجه خواهيم شد كه همين انديشه هاي وارداتي خود زنجيرهاي ضخيمي به پاي جايگاه اصلي و تأثيرگذار زنان هستند.»
گزارش روز