صديقه توانا
مادر سجاده مخمل قهوه‌اي رنگش را پهن مي‌کند و چادر و مقنعه
يادگار مادرش را به سر مي‌اندازد و به نماز مي‌ايستد، نسترن هم چادر سفيد
خال‌خالي‌اش را نصف و نيمه روي سرش مي‌اندازد و مهر کوچکي جلويش مي‌گذارد.
مادر
به نماز ايستاده و به رکوع و سجده مي‌رود، دخترک به تقليد از مادر دستهاي کوچکش را
روي زانوان نحيفش مي‌گذارد و سر به سجده مي‌نهد. زير چشمي به مادر نگاه مي‌کند که
زير لب مي‌گويد: «سبحان ربي‌الاعلي وبحمده. نسترن فقط چيزهايي را زمزمه مي‌کند بلند
مي‌شود گوشه چادرش را از روي زمين جمع مي‌کند دستان کوچکش به قنوت نماز عطرآگين
مي‌شود و باز زير لب چيزهايي مي‌گويد...»
تربيت ديني فرزندان از خانواده اولين
نهاد اجتماعي آغاز مي‌شود و يکي از راههايي که کودک مي‌تواند به وسيله آن داراي
عاداتي نيک و رفتاري پسنديده گردد، داشتن الگوي مناسب است.
بهترين الگو براي
کودک، خانواده و در خانواده پدر و مادر در رتبه نخست قرار دارند.
گرچه محيط
پيرامون آدمي، جامعه، فرهنگ، حکومت و بخصوص مدرسه تأثير بسزايي در تربيت ديني و
اخلاقي کودک دارد، اما خانواده از جايگاه ويژه‌اي برخوردار است و کودکان از سالهاي
نخستين زندگي خود از طريق الگوپذيري به يادگيري مي‌پردازند.
لذا خانواده‌هايي که
آرزو دارند فرزندان صالح، راستگو، معتقد و اهل نماز و عبادت داشته باشند- که البته
داشتن چنين فرزندي آرزوي هر خانواده‌اي مي‌باشد- بايد خود چنين باشند. وقتي
خانواده‌اي خود از برپا دارندگان نماز باشند، نونهالان چنين خانواده‌اي خودبه‌خود
اهل نماز و قرآن مي‌شوند و فقط چيزي که نياز به آموختن دارد، فصول نماز است نه اصول
نماز و اين الگوپذيري‌ها در مراحل بعدي مي‌تواند از طريق مهدهاي کودک و
جامعه‌القرآنهايي که در گوشه و کنار شهرها برپا مي‌شود صورت گيرد.
آموزش
آموزه‌هاي ديني يک ضرورت اجتماعي است
سنين کودکي و خردسالي از بهترين مقاطع براي
آموزش آموزه‌هاي ديني است و باتوجه به روح پاک و ذهن فعال کودکان و خردسالان
مي‌توان آموزش مفاهيم ديني و اسلامي را در روح و روان آنان دروني کرد و زمينه
هرگونه انحرافات فکري و عقيدتي را در سنين نوجواني و جواني از بين برد.
در اين
ميان مهدهاي قرآن که در واقع مهدکودک‌هايي با برنامه‌هاي ديني و قرآني به حساب
مي‌آيند از جايگاه ويژه‌اي برخوردارند.
به منظور آشنايي با فعاليت‌هاي قرآني که
در جامعه‌القرآن‌هاي مختلف انجام مي‌شود، به سراغ يکي از مهدهاي قرآني در
جامعه‌القرآن کريم و اهل‌بيت(ع) در شهرک‌هاي اطراف تهران رفتيم تا يک روز را با
کودکان و مربيان مجموعه بگذرانيم و از نزديک با نحوه آموزش قرآن از سنين کودکي آشنا
شويم.
طنين صوت دلنشين نونهالان قرآني
انديشه- فاز يک- مسجد حضرت فاطمه(س)
طبقه دوم- جامعه القرآن الکريم و اهل البيت(ع)- ساعت 30/10 صبح و آخرين روز از ماه
ارديبهشت است. به همراه عکاس روزنامه کاميار حيدر خطيبي پس از هماهنگي‌هاي لازم
وارد مهد قرآن مي‌شويم. هماهنگي به اين خاطر که ورود آقايان ممنوع مي‌باشد. وارد
کلاس 4-5 ساله‌ها مي‌شويم که قرآن را به روش اشاره مي‌آموزند. اين کلاس اولين گام
براي آموزش نور چشماني است که در آينده چشم و چراغ کشور مي‌شوند. دختر بچه‌ها با
مانتو و شلوار ياسي رنگ زيبا و مقنعه سفيد و پسرها با پيراهن شلوار سفيد و مشکي روي
صندلي‌هاي کوچک نارنجي و سفيد مرتب و دست به سينه نشسته‌اند. و مادرها در انتهاي
کلاس، رشد و آموزش قرآني دسته گلهاي خود را به نظاره نشسته‌اند. آرم گلدوزي شده
جامعه القرآن و اهل بيت(ع) روي لباس بچه‌ها خوش دوخته شده است و توجه هر تازه واردي
را جلب مي‌کند.
دست نوازشگر نسيم باد که از پنجره باز رو به پارک سرسبز به داخل
کلاس مي‌وزد و روح و جان حاضرين در کلاس و به خصوص بچه‌ها را تازه مي‌کند، فضاي
کلاس از عطر معنويت قرآن و صداي دلنشين بچه‌ها سرشار است. تابلوها و لوح‌هاي
داستاني و قرآني که به ديوار کلاس نصب شده، قارچ‌هاي کاغذي قرمزرنگ که عکس تک تک
بچه‌ها در آن قرار دارد و ريسه‌هاي طلايي و نقره‌اي رنگ که از سقف آويزان مي‌باشد،
همه و همه کلاسي پر از انرژي مثبت و جنب و جوش براي نونهالان قرآن‌آموز فراهم ساخته
است.
مهيار، طاها، ريحانه، اميرعلي، زينب، ايليا، متين و هانيه و دريا بچه‌هاي
گلي هستند که با ورود ما آيات قرآن کريم را با کمک مربي خود خانم جوهر با دست و
اشاره برايمان تلاوت مي‌کنند. البته اکثر بچه‌ها جوگير شده‌اند و به قول معروف دست
و پايشان را گم کرده‌اند، برخي علامتها را فراموش کرده و برخي هم آرام و سر به زير
آيات الهي را تلاوت مي‌کنند. مادران بچه‌ها در انتهاي کلاس به بچه‌هاي خود قوت قلب
مي‌دهند و آنها را تشويق به خواندن با صداي بلند مي‌کنند.
نونهالان مهد قرآن
مسجد حضرت فاطمه(س) آيات تشکر از خداوند، پاکيزگي و احترام به پدر و مادر را به
خوبي و با اشاره و با صداي دلنشين کودکانه‌شان مي‌خوانند. طنين صداي بچه‌ها بر دلم
مي‌نشيند و مرا به عالم کودکي‌ام مي‌برد که چگونه ما از روي يک کتاب سياه و سفيد
حروف و آيات الهي را گام به گام با خانم جلسه‌اي سخت‌گيرمان تمرين مي‌کرديم و
مي‌خوانديم: الف دو زبر اَن- دو زير اِن - دو پيش اُن و اين روش برايمان خيلي سخت
بود. دوباره با صداي بلند و شيرين بچه‌ها به خودم مي‌آيم و غرق در چهره معصوم و
باصفاي بچه‌هاي قرآني مي‌شوم و تلاش مربي بچه‌ها را در دلم تحسين مي کنم .
خانم
ليلا جوهر مربي کلاس اشاره بچه‌ها است. او و ديگر مربيان مدرک خود را از جامعه
القرآن قم دريافت کرده‌اند و لذا بر کار خود مهارت کافي دارند و با دقت و تلاش
بسيار آيات الهي را به نونهالان قرآني آموزش مي‌دهند.از وي در مورد نحوه آموزش
مي‌پرسم، مي‌گويد: «در مورد مضمون هر آيه قصه‌اي داريم و آيات الهي را با توجه به
قصه و از روي کتابهاي رنگي خاص به بچه‌ها آموزش مي‌دهيم. بچه‌ها ابتدا عکس‌ها را از
روي کتاب و لوح مي‌بينند و سپس آيات را با حرکات دست به اين غنچه‌هاي شيرين نشان
مي‌دهيم و پس از حفظ آيه به تمرين و تکرار مي‌پردازيم و وقتي بچه‌ها يک آيه مثلا در
مورد احسان به والدين را از حفظ شدند، آ يه بعدي را آموزش مي‌دهيم. خانم جوهر اضافه
مي‌کند: «دوره اشاره 4 تا 5 ماه طول مي‌کشد و پس از طي اين دوره بچه‌ها به کلاس
روخواني مي‌روند و هر دوره کتاب مخصوص به خود رادارد همچنين کلاس بچه‌ها در روزهاي
زوج از ساعت 10 تا 15/11 مي‌باشد.»
از خانم جوهر که 7 سال است مربي شکوفه‌هاي
قرآني در جامعه‌القرآن مي‌باشد سؤال مي‌کنم چگونه حروف و کلمات را با اشاره به اين
بچه‌هايي که خواندن نمي‌دانند آموزش مي‌دهيد؟ آيا اين کار سخت نيست؟وي در توضيحاتي
ضمن اينکه آموزش آيات الهي به بچه‌ها منشا خير و برکات زيادي در زندگي فردي و
اجتماعي‌اش مي‌باشد، خاطرنشان مي‌کند: «برخي از کلمات تکراري مي‌شوند و تمرين آنها
سخت نيست و برخي از کلمات را هم با توجه به شکل آنها براي بچه ها شبيه‌سازي
مي‌کنيم. مثلا حرف فَ را مثل دوربين براي بچه‌ها گرد کرده و دست به صورت دوربين
جلوي چشم قرار مي‌گيرد و بدين ترتيب بچه‌ها با حرف فَ آشنا مي‌شوند. يا کلمه
«احسانا» دست را به صورت قنوت بلند به سوي آسمان دراز مي‌کنيم و آرام به سمت پايين
مي‌آوريم.»
خانم جوهر در ادامه مي‌گويد: «براي کلمه انفقوا به معني بخشش شکل
خاصي داريم و دست‌ها درست شبيه جعبه کادوپيچي شده درمي‌آيد که به کسي هديه مي‌دهيد
و اين حالت يعني انفقوا. يا براي کلمه تعاونوا به معني کمک کردن، يک دست روي دست
ديگر قرار مي‌گيرد و بچه‌ها بعينه با معني و مفهوم کلمات آشنا مي‌شوند.»
مادران
همراه دائمي نونهالان قرآني
از خانم فرشته امجدين مادر دريا که به همراه دختر
کوچکترش در کلاس حضور دارد مي‌پرسم براي شما سخت نيست که بايد يک روز در ميان به
همراه دريا به کلاس بياييد و تا درس او تمام مي‌شود در اينجا معطل بمانيد آن هم با
يک بچه کوچک تر که دائم بهانه‌گيري مي‌کند، لبخندي مي‌زند و رضايتمندانه از اينکه
در اين کلاس پربار و معنوي حضور دارد مي‌گويد: «نه تنها با اشتياق در کلاس حاضر
مي‌شويم بلکه بچه‌ها براي روزهاي زوج لحظه‌شماري مي‌کنند چون واقعا حضور در
کلاس‌هاي قرآني آثار معنوي زيادي براي دريا و من دارد ضمن اينکه دختر کوچک‌ترم
«آوا» که حدودا يک ساله است هم از سنين کودکي با صداي دلنشين آيات الهي مأنوس
مي‌شود.»
از او مي‌پرسم آيا حضور در اين کلاس تأثيري در رفتار و گفتار فرزندتان
دارد؟ قاطعانه پاسخ مي‌دهد: «بله گاهي پيش آمده که از دست ريخت و پاش‌هاي بچه‌ها
خسته و عصباني مي‌شوم و دخترم با خواندن آياتي از قرآن کريم مرا به فرو خوردن خشم
فرا مي‌خواند. يا وقتي براي استحمام مهيا مي‌شود آيه نظافت و پاکيزگي را تلاوت
مي‌کند.»
اينکه حضور بچه‌ها در کلاس‌هاي مهد قرآن کريم تأثير بسزايي در رفتار و
گفتار آنها دارد و آنان را آرام‌تر، صبورتر و باادب‌تر کرده و هميشه و در همه حال
ذکر خدا را بر لب دارند و آيات الهي را در همه کارها تلاوت مي‌کنند نظر همه مادران
از جمله مادر ايليا، خانم فاطمه عليمرداني است که در کلاس اشاره و روخواني با او و
ديگران صحبت کردم و همه متفق‌القولند که حضورشان در کنار بچه‌ها هم باعث يادگيري
آيات الهي مي‌شود تا بتوانند با بچه‌ها در خانه تمرين کنند و هم اينکه شرکت در
کلاس‌هاي قرآني سعادتي است که از سوي خداوند رحمان نصيب اين مادران در جامعه‌اي پر
از هجمه‌هاي فرهنگي غرب شده است.»
کانون هاي قرآني فضايي معنوي
براي تربيت
ديني
خانم آزاده شاملو مربي قرآني است او از زمان ورود به مجموعه با رويي گشاده
از ما استقبال کرد و زحمات زيادي را براي تهيه گزارش متحمل شد. طوري که مجبور شد
بسياري از کارهاي روزانه مجموعه را با تأخير انجام دهد. از وي در مورد نحوه آموزش
کلاس‌هاي جامعه‌القرآن و استقبال خانواده‌ها از اين کلاس‌ها پرسيدم. در کمال صبر و
حوصله به سؤالاتمان پاسخ مي‌دهد و مي‌گويد: «جامعه‌القرآن شعبه شهريار و انديشه از
سال 84 تأسيس شده و مورد استقبال خانواده‌ها قرار گرفته است. به عنوان نمونه امروز
که کلاس دوره اشاره تمام مي‌شود فقط با چند روز فاصله دوره بعدي آغاز مي‌شود و اين
نشانه اي از شوق خانواده‌ها براي حضور دلبندان خردسال خود در اين کلاس‌هاي سالم و
معنوي و مملو از خير و برکات نشأت گرفته از آيات الهي است.»
خانم شاملو تعداد
شاگردان اين دوره را 250 نفر اعلام مي‌کند و خاطرنشان مي‌سازد: «پسرها از سنين 5/3
تا 9 سال و دختران هم از 5/3 تا 11 سال مي‌توانند در کلاس‌هاي مهد قرآن ثبت‌نام
کنند.»در مورد جزئيات دوره‌ها سؤال مي‌کنم، مي‌گويد: «دوره روخواني 8 ماه، جزء 30
قرآن 8 ماه ، جزء 29- 7 ماه، تجويد 5 ماه و سوره بقره 15 ماه است و مربيان طبق طرح
درس آقاي طباطبايي آموزش مي‌بينند و به تدريس مشغول مي‌شوند.»
گزارش روز
|
