موج حرکت‌هاي قرآني نيازجامعه امروز
«بدان که کودک امانتي است در دست مادر و
پدر و آن دل پاک وي چون گوهري است نفيس و نقش‌پذير. چون موم و از همه نقش ها خالي
است. چون زميني پاک است که هر تخم در وي برويد. اگر تخم خير افکني به سعادت، دين و
دنيا برسد و مادر و پدر و استاد در آن ثواب شريک باشند و اگر برخلاف اين باشد بدبخت
شود و ايشان هرچه بر وي رود، شريک باشند.»
متن فوق از امام محمد غزالي در کيمياي
سعادت درمورد تربيت فرزند است. لذا براساس اين نوشته ها والدين بايد بدانند خانواده
به عنوان يک محيط طبيعي که تربيت کودک را برعهده دارد، رشد جسماني، عاطفي و اجتماعي
کودک را تحت تأثير قرار مي‌دهد.
بنابراين خانواده بايد کانون محبت، توجه احترام
و درعين حال مرکز اعمال نظر و انضباط باشد تا کودک براثر محبت شورانگيزي که از پدر
و مادر مي‌بيند آنها را الگو قرار داده و خود را با آنها منطبق سازد. اما يک نکته
را نبايد مورد غفلت قرار داد که کودک پس از خانواده وارد اولين محيط آموزشي از جمله
مهدکودک و سپس مدرسه مي‌شود حال اگر مهدکودک که دومين نهاد اجتماعي است و کودک وارد
آن مي‌شود فضايي سالم و معنوي همراه با آموزه‌هاي ديني داشته باشد قطعاً خردسالي که
پس از آن وارد مدرسه و محيط‌هاي بزرگ تر اجتماعي مي‌شود، در جامعه واکسينه مي شود و
والدين با خيالي آسوده‌تر مي‌توانند به دنبال تربيت ديني دلبندشان باشند و چه‌بسا
همين شکوفه‌هاي زندگي در آينده توان حضور در عرصه‌هاي مختلف رقابت قرآني در سطح ملي
و بين‌المللي را پيدا کنند. کما اينکه بسياري از قاريان و حافظان برجسته قرآن کريم
در کشورمان از دل همين مهدهاي قرآني بيرون آمده‌اند.
آموزش روخواني قرآن از
6سالگي
با هماهنگي خانم شاملو مدير يک کانون قرآني به کلاس روخواني قرآن که
مخصوص بچه‌هاي 6ساله است وارد مي‌شويم.
دختران و پسران پاک و معصوم به دور از
هياهوي زندگي روبه‌روي رحل‌هاي قرآن دايره‌وار نشسته اند و با فلش‌هاي زرد و
قرمزرنگي که در دست دارند با هم سوره غاشيه را تلاوت مي‌کنند.بعضي از بچه‌ها خجالت
مي‌کشند و سرشان را در يقه فرو برده‌اند و زيرلب قرآن مي‌خوانند اما چند تا از دختر
و پسرها با صداي بلند و رسا آيات قرآن را تلاوت مي‌کنند. معلوم است که مادران آنها
خيلي با دلبندان‌شان در خانه تمرين مي‌کنند و شرمي از حضور در جمع ندارند.خانم
بيگدلو مربي کلاس روخواني است که قرآن آموزان خردسال را راهنمايي مي‌کند و با آنها
آيات الهي را با لحن دلنشين تلاوت مي‌کند. از وي درمورد نحوه آموزش سؤال مي‌کنم،
مي‌گويد: «اين دوره آموزشي 8ماه طول مي‌کشد. بچه‌ها در اين کلاس ابتدا حروف را ياد
مي‌گيرند، سپس کتاب و کلمه‌خواني و سپس روان‌خواني را آموزش مي‌بينند.»
به او
مي‌گويم کار کردن با اين نونهالاني که خواندن و نوشتن نمي‌دانند، سخت نيست؟
مي‌گويد: «سخت که نيست هيچ، بلکه با عشق و علاقه‌اي وصف نشدني در کلاس حضور مي‌يابم
و البته بچه‌ها و مادرانشان هم همين حس را دارند، اشتياق آنها به فراگيري آيات
قرآن، انگيزه مرا هم براي آموزش بيشتر مي‌کند.»
بيمه نونهالان با آيات الهي
ناهيد آقا‌شاهي، مادر سجاد است او و ديگر مادران حاضر در کلاس انگيزه حضور خود و
فرزندانشان را در جامعه‌القرآن اين‌طور بيان مي‌کند: «هميشه دوست داشتيم فرزندانمان
از بچگي با قرآن آشنا شوند تا در آينده بتوانند به دستورات قرآن عمل کنند و به
اصطلاح عامل به قرآن باشند.»
کودکان سربلند از آزمونهاي قرآني
با خانم شاملو
مدير مجموعه در دفتر کارش درمورد آموزش کلاس روخواني صحبت مي‌کنم و بيشتر مي‌پرسم و
او در توضيحاتي مي‌گويد: «بچه‌ها پس از اينکه حروف را ياد گرفتند با قواعد و حرکات
و صداي کوتاه و کشيده آشنا شده و سپس روخواني را فرا مي‌گيرند و علامتهاي سکون-
تشديد و مد و... را هم ياد مي‌گيرند ضمن اينکه در کنار اين آموزش‌ها، کتاب‌هاي
رياضي، علوم و شعر در مقطع پيش‌دبستاني را هم مي‌خوانند و با اشعار و محتواي آن
آشنا مي‌شوند.»از او مي‌پرسم آيا مدرکي هم به بچه‌ها مي‌دهيد؟ مي‌گويد: «در آخر هر
دوره بچه‌ها امتحان مي‌دهند و گواهينامه به آنها اعطا مي‌شود. نتيجه کار آن قدر
جذاب و ديدني است که براي والدين و حتي خود ما باور کردني نيست که اين غنچه‌هاي
زندگي چگونه آيات الهي را به اين سبک ياد گرفته و از عهده اين آزمون برآمده‌اند.»
آشنايي بچه‌هاي مهد قرآن با مفاهيم
از خانم شاملو مي‌پرسم به نظر شما نونهالان
خردسال چقدر در اين کلاسها با مفاهيم قرآن آشنا مي شوند و در اين کلاسها چگونه
استعدادهاي نهفته قرآني شکوفا مي‌شود؟
مي‌گويد: «وقتي اين بچه‌ها را با دوران
بچگي خودم و هم سن و سالانم مقايسه مي‌کنم واقعاً به حال آن ها غبطه مي‌خورم که
چرا ما امکانات کمي براي آموزش آيات الهي داشتيم. الان به جرأت مي‌توانم بگويم تمام
بچه‌هايي که در مسابقات بين‌المللي قرآن کريم که از سوي سازمان اوقاف و امور خيريه
و مدارس و مؤسسات ديگر برگزار مي‌شود، همه بچه‌هاي جامعه‌القرآن هستند و خردسالاني
بودند که در اين مهدهاي قرآني تربيت يافته و الان در عرصه‌هاي بين‌المللي حريف
رقباي بزرگي هستند.»
خانم شاملو خاطرنشان مي‌کند: «حضور بچه‌هاي تک فرزند از سوي
والدين جوان در اين کلاسها نشان از تغيير ديدگاه پدران و مادران براي تربيت ديني
جگرگوشه‌هاي آنها دارد و اميدواريم شاهد توسعه و گسترش چنين مهدهاي قرآني در گوشه و
کنار شهرهاي شلوغ و پر زرق و برق باشيم.»
نزول قرآن و رشد استعدادهاي نهفته
قرآن کريم مي‌فرمايد: «هدف از نزول عبارت است از رشد و تعالي و تربيت و پرورش
استعدادهاي نهفته در وجود آحاد انسانها. مهم ترين امتياز قرآن نسبت به ساير کتب
آسماني اين است که قرآن تنها کتابي است که براي همه مردم جهان نازل شده و کتاب جان
و جهان انسانها است لذا قرآن براي يک صنف و گروه خاص نيست بلکه قرآن کتاب زندگي،
حيات و تربيت و رشد براي همه انسانها است.»
محمد اکبري، معاون پژوهش و فناوري
دانشگاه علوم و معارف قرآن کريم در گفت‌وگو با گزارشگر کيهان با بيان مقدمه فوق به
اثرات مثبت حضور بچه‌ها در مهدهاي قرآني و تربيت ديني اشاره مي‌کند و به بيان نحوه
چگونگي کشف استعدادهاي نهفته قرآني در اين کلاسها و حتي برپايي مسابقات قرآني
مي‌پردازد و مي‌گويد: «در قرآن کريم مي‌خوانيم که پيامبران الهي در سنين کودکي قرآن
مي‌خواندند مثل حضرت عيسي‌بن‌مريم که در اين خصوص در آيات قرآني چنين آمده است:
«حضرت عيسي‌بن مريم وقتي به دنيا آمد گفت به خدا من پيامبر هستم و به من از جانب
خداوند وحي مي‌شود و من در آينده نبي برگزيده خداوند و بنده‌اي مبارک و پر خير و
برکت هستم.» لذا قرآن اين درس را به همگان مي‌دهد از لحظه‌اي که بچه پا به عرصه اين
دنيا مي‌گذارد تا لحظه‌اي که چشم مي‌بندد و به عالم ديگري رحلت مي‌کند قرآن براي او
برنامه دارد و همواره بايد در پرتو و تربيت و معارف قرآن زندگي کرد.»
معاون
پژوهش و فناوري دانشگاه علوم و معارف قرآن کريم در ادامه خاطرنشان مي‌کند: «از اين
روست که وقتي طفلي به دنيا مي‌آيد در گوش او اذان مي‌گويند و وقتي که از دنيا
مي‌رود هم باز هم در گوش او تلقين مي‌خوانند. اينها همه از تعاليم دين مبين اسلام
است.»
آقاي اکبري با تاکيد بر اينکه قرآن براي لحظه‌لحظه زندگي انسانها برنامه
دارد تصريح مي‌کند: «در تعاليم حيات‌بخش اسلام آمده و به ويژه از امام صادق(ع) نقل
شده است که مي‌فرمايند سعي کنيد بچه‌ها را در سنين بچگي با قرآن مأنوس و آشنا کنيد
و آنها را قرآني تربيت نمايد، چرا که در سنين خردسالي تعاليم قرآني مانند حک نمودن
و نوشتن روي سنگ است که در قلب و دل بچه نقش مي‌بندد و از بين نمي‌رود لذا اسلام
توصيه زيادي دارد که شخصيت، فکر، بينش، اعتقادات و اخلاق بچه در زمان طفوليت و قبل
از بلوغ شکل مي‌گيرد پس چه بهتر که آن تربيت، تربيت ديني و اسلامي باشد.»
توجه
به فرهنگ قرآني به برکت انقلاب اسلامي
«امروز يکي از برکات انقلاب اسلامي، توجه
به فرهنگ و آموزه‌هاي قرآن کريم است. بسيار مي‌بينيم که بچه‌هاي 2-3 و 5 ساله قبل
از سن بلوغ حافظ کل، نيم و ثلث قرآن هستند و اين مايه مباهات است.»
اکبري دبير
همايش پژوهش‌هاي سي‌امين دوره مسابقات بين‌المللي قرآن کريم و معاون پژوهش و فناوري
دانشگاه علوم و معارف با بيان اين نقطه‌نظر به ضعفي که در اين خصوص وجود دارد اشاره
کرده و مي‌گويد: «اينکه بچه‌ها در مهدهاي قرآن حافظ قرآن مي‌شوند خوب است اما
برنامه کاملي نيست بلکه به مقتضاي حفظ قرآن بايد روح، روان و انديشه و بينش بچه‌ها
با آموزه‌ها و معارف قرآني مأنوس و تربيت شود تا بچه‌ها علاوه بر حفظ آيات با
مفاهيم قرآن هم آشنا شوند.»از وي مي‌پرسم براي گسترش مفاهيم قرآني در جامعه چه بايد
کرد؟ مي‌گويد: «ايجاد کانون‌هاي قرآني در سطح مهد کودک‌ها و در سطح جامعه با محتواي
قرآني و داشتن هدف خاص مهم‌ترين راهکار است و اين کار احتياج به نهضت قرآني،
برنامه‌ريزي يا پشتوانه قوي دارد که البته ارگان‌ها و مؤسسات و نهادهاي مختلف در
اين امر مقدس و سرنوشت‌ساز خيلي مي‌توانند کمک نمايند تا تربيتي ديني براي فرزندان
جامعه انقلابي داشته باشيم.» وي به کمبود مربي متخصص و آموزش ديده قرآني در سطح
مهدهاي کودک اشاره مي‌کند و خاطرنشان مي‌سازد: «تربيت نسلي قرآني نياز به مربيان
هنرمند قرآني دارد تا بتوانند با هنر و زبان قرآني تمام همت و تلاش خود را صرف
معارف و مفاهيم قرآن با زبان کودکانه نمايند و طفل خردسال را از بچگي با آيات و
مفاهيم الهي مأنوس سازند.»
مسابقات قرآني و کشف استعدادهاي نهفته
نظر اين
مقام مسئول را در مورد مسابقات بين المللي قرآني که در کشور برگزار مي‌شود و رابطه
آن با کشف استعدادهاي نهفته جويا مي‌شوم. وي با بيان اين نکته که قرآن کريم
مي‌فرمايد قرآن بخوانيد و قرائت کنيد، تلاوت کنيد، در آيات الهي تدبر کنيد و به
قرآن جامه‌عمل بپوشانيد و همواره در محضر و ماواي قرآن باشيد خاطرنشان مي‌کند:
«علاوه بر اين 7 مرحله‌اي که در قرآن به آنها اشاره شده خداوند مي‌فرمايد: واجب است
که با هم رقابت کنيد. «فاستبقوالخيرات». بنابراين قرآن براي شکوفايي استعدادها و
قرآني شدن نفوس مردم و تربيت بچه‌ها، مسابقه و رقابت را مطرح مي‌کنند تا در اين
رقابت‌ها و مسابقات قرآني افراد ترغيب شوند.»
اکبري اضافه مي‌کند: «مسابقات
بين‌المللي و کشوري سهم بسيار زيادي در اين راستا دارد چون استعدادها را شناسايي،
جذب و به کار مي‌گيرد و زمينه را براي رشد و تعالي و فهم بيشتر معارف قرآن فراهم
مي‌سازد.»
وي مي‌گويد: «اگر بخواهيم معارف قرآني که نياز فطري، دنيوي و اخروي
انسانها و به ويژه مسلمانان است را به منصه ظهور برسانيم و به مردم ابلاغ کنيم يک
راه آن ايجاد يک مانور و نمايش بزرگ ديني و علمي است که چشم همه را خيره کند و
همگان بتوانند دل و جان و نفوس خود را در پرتو انوار قدسي قرآن و معارف سيراب کنند
و به رشد و شکوفايي نايل شوند.»وي به يکي ديگر از اثرات مثبت و سازنده مسابقات
بين‌المللي قرآن اشاره کرده و مي‌گويد: «صدور انقلاب اسلامي به عالم اسلام و ايجاد
يک مانور بزرگ همچون مسابقات بين‌المللي هم از ديگر آثار پر خير و برکت مسابقات
قرآني است که به يمن انقلاب اسلامي در کشور برگزار مي‌شود.»
وي انقلاب‌هاي مصر،
تونس و ليبي را الهام گرفته از انقلاب اسلامي ايران مي‌داند و مي‌گويد: «اثر ديگر
برپايي مسابقات قرآني در کشور، خنثي‌سازي فرهنگ منحط غربي، کفر و شرک و مبارزه با
فرقه ضاله بهائيت است که عليه قرآن و مکتب حيات‌بخش الهي شب و روز مشغول تبليغات
هستند.»
بيداري اسلامي حول محور قرآن
علي شيرين کارشناس فرهنگي اطلاع‌رساني
سازمان اوقاف و امور خيريه در گفت‌وگو با گزارشگر کيهان نقطه‌نظر خود را در مورد
تأثير مسابقات بين‌المللي قرآن و شناخت استعدادهاي قرآني اين طور بيان مي‌کند:
«توسعه و ترويج فرهنگ غني قرآن در سطح جهان اسلام و مسلمانان ساير کشورها و معرفي
اهتمام نظام جمهوري اسلامي ايران به برنامه‌هاي قرآني، افزايش تبادل فرهنگي در سايه
قرآن در بين مسلمانان جهان و به وجود آوردن زمينه وحدت و بيداري امت اسلامي حول
محور قرآن از اصلي‌ترين اهداف برگزاري مسابقات بين‌المللي است و همين مسابقات زمينه
شناخت استعدادهاي قرآني در جامعه را فراهم مي‌کند.»
وي مي‌گويد: «حضور اقشار
مختلف مردم در اين برنامه‌ها، برگزاري مراسم اختتاميه در محضر رهبر معظم انقلاب و
رهنمودهاي ارزشمند معظم له حضور مستمر ميهمانان خارجي، اجراي برنامه‌هاي جذاب توسط
نونهالان و برگزاري نمايشگاه قرآني ايجاد فرصتي مناسب براي معرفي حافظان و قاريان
جهان اسلام به ويژه قاريان ممتاز کشور مصر و بهره‌مندي جامعه از قرائت‌هاي زيبا و
کيفيت بالاي داوري مسابقات بين‌المللي که جايگاه آن را به سطح بزرگ‌ترين رويداد
قرآني جهان اسلام ارتقاء داده است.
از جمله ديگر ويژگي‌هايي است که مي‌توان براي
مسابقات قرآني در کشورمان برشمرد.»
گزارش روز
|
