صديقه توانا
ازدواج مهم ترين تصميم زندگي است. هر انساني در زندگي‌اش تنها
فرصت‌هاي معدودي دارد که انتخاب‌هاي بزرگ انجام دهد ، انتخاب هايي که سعادت و شقاوت
او را رقم مي‌زند. اگر در هنگام بلوغ انسان به عقل و اختيار خود آزاد است تا
انتخابي مهم درباره فلسفه زندگي‌اش داشته باشد که همان ايمان و کفر است، يک انتخاب
اساسي ديگر نيز در اين مقطع زماني انجام مي‌دهد که آن نيز سعادت دنيوي و اخروي او
را رقم مي‌زند، زيرا اين خود انسان است که با هر انتخابي بزرگ و سرنوشت‌ساز مشخص
مي‌کند که در ابديت شقاوت يا ابديت سعادت باشد. اگر انسان اين دو انتخاب را از سر
عقل و تدبير انجام دهد آنگاه است که براي ابديت، خوشبختي خود را رقم زده است.
ازنظر اسلام بهترين لحظات زندگي انسان دوره جواني است. در اين دوره است که انسان
انتخاب‌هاي سرنوشت‌سازش را انجام مي‌دهد.
اگر بتواند درست تصميم‌گيري و انتخاب
کند ديگر با يک فلسفه و سبک سالم زندگي‌اش را مي‌سازد. شرايط اين دوره بسيار حساس
است. همان‌گونه که انتخاب دين بدون هيچ اکراهي بايد در اين دوره انجام شود تا دچار
بحران هويت و شخصيت نشود، همچنين بايد در اين دوره به دور از هرگونه اکراه و اجباري
از درون و بيرون انتخابي درست درباره همسر آينده‌اش داشته باشد که مصاحب دائمي او
در طول زندگي خواهد بود.
نعمت داشتن همسر خوب در جواني
حجت‌الاسلام منصور
آقاخاني پژوهشگر مسائل ديني با اين توصيف که يک يار و غمخوار و همسر خوب مي‌تواند
زندگي آدمي را به بهشت تبديل کند به گزارشگر کيهان مي‌گويد: «همسران شايسته در کنار
هم به آرامش و آسايش مي‌رسند و مودت و رحمت را در کنار هم تجربه مي‌کنند، تجربه‌اي
که در هيچ چيز ديگري شدني و دست‌يافتني نيست، زيرل آرامش‌ها و آسايش‌هايي که از
راه‌هاي ديگر به دست مي‌آيد هرگز طعم شيرين و گوارايي در زندگي شيرين خانوادگي
نخواهد داشت.»
حجت‌الاسلام آقاخاني با تأکيد بر اين که از آيات قرآني به دست
مي‌آيد که جواني و دوره فتوت واقعاً دوران سرنوشت‌سازي است خاطرنشان مي‌کند: «وقتي
علايم و نشانه‌هاي بلوغ به ويژه جنسي بروز کرد، دختر و پسر مي‌بايست خود را آماده
يک زندگي مشترک کنند. اين زمان بهترين زماني است که دو جنس مي‌توانند با پيوندي
الهي خود را به کمال برسانند. انعطاف‌پذيري و تغييرپذيري مهم‌ترين عناصر دوره جواني
است که مي‌تواند دو جنس با افکار و انديشه‌ها و رفتارهاي متفاوت را به‌گونه‌اي
درآورد که در نهايت به نوعي يگانگي بلکه يکتايي برسند و ميوه‌هاي شيرين فرزندان
آنان به صلاح درآيند و از هرگونه آفت و آسيبي در امان بمانند.»
اين پژوهشگر در
ادامه اضافه مي‌کند: «هرچه سن پسران و دختران افزايش يابد، شرايط پيوند سخت‌تر
خواهد شد؛ زيرا شخصيت‌ها پس از شکل‌گيري در نوجواني و جواني، اندک‌اندک استحکام
مي‌يابد و افکار و عقايد و باورها و رفتارها قوام مي‌يابد به‌گونه‌اي که ديگر يا
تغييرپذير نخواهد بود يا بسيار سخت با تغييرات جزئي همراه خواهد شد. در اين صورت
پيوند هر چند در ظاهر صورت مي‌گيرد ولي همواره اختلاف و تفاوت‌ها چنان نمود مي‌يابد
که شيريني پيوند ديده نمي‌شود. در روانشناسي شخصيت بر اين نکته تأکيد مي‌شود که
تغيير بينش‌ها و نگرش‌ها در زماني که شخصيت، هويت ثابتي يافت بسيار سخت خواهد بود.»
در روايات اسلامي از والدين خواسته شده تا دختران را پيش از آن که شخصيت ثابتي پيدا
کنند شوهر بدهند چرا که اگر در اين صورت ازدواجي صورت گيرد، از موفقيت کمتري
برخوردار خواهد بود.
آقاخاني در ادامه اين طور مي‌گويد: پيامبر(ص) بهترين زمان
ازدواج را زمان جواني مي‌داند و در اين باره چنان که شيخ طوسي در صفحه 17 مجلد 20
تبيان نقل کرده است، ايشان فرموده‌اند: «هر کس در ابتداي جواني ازدواج کند شيطان
فرياد مي‌زند: فرياد از او، فرياد از او، دو سوم دينش را از دستبرد من نگاه داشت.»
از ديدگاه اين پژوهشگر اگر دختر و پسر از اين فصل جواني بگذرند و ازدواج را به
تاخير اندازند، افزون بر اين که زمينه گناه فراهم مي‌شود بلکه امکان ايجاد يک
خانواه خوب و نيک نيز از دست مي‌رود؛ زيرا شخصيت‌هاي شکل گرفته و هويت‌ها ثابت و
پايدار خواهد بود و امکان تغيير در رفتار و همانندسازي کمتر خواهد شد و افزون بر
مشکلاتي که از تفاوت‌هاي جنسيتي موجب آن است، دسته ديگر از مشکلات پديدار خواهد بود
که به تفاوت‌هاي جنسيتي ارتباطي ندارد بلکه به بينش‌ها و نگرش‌ها و رفتارها باز
مي‌گردد. اين دسته اخير به دليل عدم تغيير و سخت تغيير بودن شرايط زيست در خانواده
مشترک را دشوار مي‌کند و به جاي تفاوت‌ها اختلافات را موجب مي‌شود.
خانواده
پايدار با الگوي اسلامي- ايراني
خانواده محوري يکي از مباحث مهم و مورد تاکيد
رهبر معظم انقلاب است بنابراين تشکيل خانواده پايدار با الگوي اسلامي- ايراني
براساس اصول و معيارهاي ديني و قرآني و ترويج ازدواج آسان بايد در دستور کار همه
مسئولان و متوليان امر ازدواج قرار گيرد.
اين مقدمه سخنان مسعود اميني مديرکل
دفتر برنامه‌ريزي ازدواج و تعالي خانواده در وزارت ورزش و جوانان است که در گفت‌وگو
با گزارشگر کيهان مورد تاکيد قرار مي‌دهد.
وي در پاسخ به اين سؤال که با توجه به
افزايش سن ازدواج وزارت ورزش و جوانان چه اقداماتي براي تسهيل ازدواج انجام داده
است، به مشکلات پيش روي اين موضوع اشاره مي‌کند و مي‌گويد: «يکي از مشکلات ازدواج
جوانان تعارضات زيادي است که در دستگاه‌هاي ذي ربط وجود دارد و به مبحث خانواده
پايدار صدمه‌هاي زيادي وارد کرد، چرا که هنوز در بحث قوانين مشکلاتي وجود دارد و
البته در وزارتخانه دنبال به روز کردن قانون تسهيل ازدواج هستيم و در دستور کارمان
قرار دارد.
از وي در مورد قوانيني که در بحث ازدواج مشکل دارد سوال مي‌کنم، او
به بند 70 لايحه بودجه امسال به عنوان نمونه اشاره مي‌کند و در توضيحات بيشتري در
مورد موازي‌کاري‌ها مي‌گويد: در اين بند چنين آمده است: «مرکز امور زنان و خانواده
رياست جمهوري و معاونت علمي و فناوري رئيس جمهور مجازند تا فعاليت‌هاي اجرائي خود
را در راستاي تحقق اهداف و سياست‌هاي موردنظر از طريق دستگاه‌هاي اجرايي در چارچوب
تفاهم‌نامه في‌مابين از محل اعتبارات پيش‌بيني شده مربوط به خود در اين قوانين به
انجام برساند. دستگاه‌هاي اجرايي مجازند تا يک درصد از اعتبارات هزينه‌اي خود را به
استثناي فصول 1 و 6 در امور مربوط به زنان، خانواده و جوانان دستگاه متبوع خود
هزينه نمايند.»
اميني مي‌گويد: «در حوزه ازدواج در وزارتخانه سعي کرديم استانها
را وارد کار کنيم و مباحث مربوط به هر استان را به مسئولان استاني واگذار نماييم تا
جلوي موازي‌کاري‌ها گرفته شود. ضمن اينکه کارها از طريق مسئولان استاني بهتر و سريع
تر پيگيري مي‌شود.»
وي همچنين به يکي ديگر از اقداماتي که در مورد کاهش سن
ازدواج و راهکارهاي تسهيلاتي صورت گرفته اشاره مي‌کند و خاطر نشان مي‌سازد: «در
حوزه خانواده، مشاوره و ازدواج، با تشکيل 56 ثمن (سازمانهاي مردم نهاد) با الگوي
اسلامي- ايراني ساماندهي امور جوانان را به صورت تخصصي و استانداردسازي در دستور
کار قرار داديم و نتايج خوبي تاکنون به دست آمده است.»
مديرکل دفتر برنامه‌ريزي
و ازدواج تعالي خانواده تسهيل وام ازدواج را يکي ديگر از اقدامات موثر در ازدواج به
موقع و آسان ذکر مي‌کند و مي‌گويد:
«دسترسي به آمار بانک مرکزي براي اطلاع از
افرادي که وام ازدواج گرفته يا در نوبت وام قرار دارند مثل ورود به جزيره‌اي بود که
نياز به لوازم خاصي داشت و دسترسي به اين اطلاعات بسيار دشوار بود و موانع زيادي در
سر راه وجود داشت که خوشبختانه الان اين سدها از بين رفته و کار گروه بررسي وام
ازدواج جوانان در بانک مرکزي تشکيل و اين حلقه مفقوده پيدا شد.»
به او مي‌گويم:
آنچه بيش از همه جوانان در شرف ازدواج به آن نياز دارند افزايش سقف وام‌‌هاست، نه
تشکيل کار گروه، شما چه اقداماتي براي افزايش اين اعتبارات انجام داده‌ايد؟
مي‌گويد: «بودجه وام الان مشخص نيست چون رديف و اعتبار ندارد و متکي به سپرده‌ها و
قرض‌الحسنه‌ها مي‌باشد ولي در عين حال با پرداخت همين وام‌هاي اندک در سال 91،
30درصد ازدواج‌ها شکل گرفته است و اگر اين وام‌ها نبود شايد همين ازدواج‌ها هم صورت
نمي‌گرفت.
وي به آمار 11 ماه ازدواج در سال 91 اشاره مي‌کند و مي‌گويد: در سال
گذشته 726 هزار و 390 واقعه ازدواج صورت گرفته، 923 هزار و 133 وام ازدواج پرداخت
شده و 837 هزار و 566نفر هم هنوز موفق به گرفتن وام نشده‌اند. و در همين جا اعلام
مي‌کنم با توجه به اينکه اين کار گروه در بانک مرکزي هم مستقر هستند امکان پيگيري و
شناسايي افرادي که تاکنون وام ازدواج نگرفته‌اند وجود دارد. ضمنا سايت سامانه
قرض‌الحسنه ازدواج جوانان هم به صورت آزمايشي در قم راه‌اندازي شده و افرادي که
موفق به دريافت وام ازدواج نشده‌اند از طريق اين سايت‌ها مي‌توانند موضوع را پيگيري
کنند تا مشکل‌شان در اسرع وقت حل شود.
اميني سايت JAVANE QOMI.IR را به عنوان
سامانه رسيدگي به شکايات و تسهيلات ازدواج جوانان معرفي مي‌کند و مي‌گويد: «نامه
راه‌اندازي سامانه به تمام استانها هم ارسال شده تا مسئولان در اولين فرصت نسبت به
راه‌اندازي، رصد و پيگيري وام‌ها اقدام نمايند.»
اين مقام مسئول در وزارت ورزش و
جوانان با اعلام خبر تصويب طرح يک فوريتي تعيين تکليف وام ازدواج در مجلس، اظهار
اميدواري مي‌کند مغايرتهاي پرداخت وام 3 تا 5 ميليوني ازدواج از بين برود و سقف وام
نيز افزايش يابد و نرخ واقعي ازدواج مشخص شود.
وي مي‌گويد: «در راستاي حمايت از
توليدات ملي با وزارت صنعت، معدن و تجارت هم مکاتباتي انجام داده‌ايم تا ليست
توليدات داخلي و ملي براي تشکيل خانواده با نرخ روز به ما اعلام شود تا بتوانيم نرخ
واقعي ازدواج و افزايش وام‌ها را مشخص کنيم.»
ضرورت تشکيل مراکز مشاوره خانواده
اميني عدم توجه به مشاوران ديني و اسلامي در بحث ازدواج را يکي از مشکلات پيش روي
ازدواج جوانان بيان مي‌کند و مي‌گويد: «در اين خصوص هم با برپايي جشنواره ملي تجليل
از خادمان و فعالان خيران حوزه ازدواج در بحث محتواسازي و الگوسازي کارهاي ارزشمندي
صورت گرفته است و استانها را وارد کار کرديم تا استانهاي برتر درحوزه خانواده
شناسايي و تشويق شوند.
به عنوان نمونه در استان البرز در سال گذشته 50 زوج نمونه
معرفي و مورد تقدير قرار گرفتند.
همچنين استانهاي برتر در حوزه خانواه و ازدواج
به ترتيب استانهاي آذربايجان شرقي- خراسان جنوبي- خوزستان- هرمزگان ايلام هر يک با
کسب امتيازهاي 27/93 - 90- 88- 82 و 79 از 100امتياز، درصدر قرار گرفتند.
اميني
همچنين مسئله مسکن جوانان يکي از مهم ترين دغدغه‌هاي زوجهاي جوان و سدهاي پيش روي
ازدواج آنها برمي‌شمرد و مي‌گويد: «سياستگذاري صحيحي در روند مسکن مهر قرار داديم
تا جايي که يک ميليون و 600 هزار مسکن مهر در حوزه جوانان اختصاص يافته است.»
مراکز مشاوره و تحکيم خانواده
باتوجه به اينکه مشاوره نقش مهمي در تشکيل و
استحکام خانواده دارد بنابراين با تأسيس 60 مرکز مشاوره تحت نظارت وزارت ورزش و
جوانان قدم‌هاي مثبتي در تسهيل ازدواج جوانان برداشته شده است. از مدير کل دفتر
ازدواج و تعالي خانواده در وزارت ورزش و جوانان توضيحات بيشتري در خصوص فعاليت اين
مراکز و نحوه تأسيس آنها مي‌خواهم، مي‌گويد: «اين مراکز در سطح همسرگزيني-مشاوره
حضوري و تلفني، فعاليت مي‌کنند و افرادي مي‌توانند اقدام به تأسيس اين مراکز کنند
که داراي شرايط ذيل از جمله 35 سال به بالا و متاهل باشند و مدرک کارشناسي ارشد و
پروانه تخصصي از سازمان نظام روانشناسي و مشاوره کشور را دريافت کرده باشند.
پيش‌بيني ما اين است که 3 تا 5 ميليون نفر به سامانه مراکز مشاوره جهت همسرگزيني
مراجعه کنند به او مي‌گويم امکان سوءاستفاده در اين مراکز وجود ندارد؟ قاطعانه پاسخ
مي‌دهد: «نظارت دقيقي بر فعاليت اين مراکز داريم و مشخصات افرادکاملا محرمانه است و
راه هر گونه سوءاستفاده بسته است.»
گزارش روز
|
