اقساط بدهي؛ چراغ قرمز زندگي رانندگان برون شهري
كاميون داران و عبور از جاده پر پيچ و خم مشكلات- بخش دوم

حمل بار در هواي سرد و تاريك و زير باران آتش، عقربه سركش دغدغه هاي زندگي را از حركت انداخته است... راننده هم نه تنها حواسش به كوك كردن زمان نيست كه ساعتش را پيشتر از مچ دستش باز كرده، و از كنار بندر و باغ و پايانه عبور كرده و به جاي مثلاً سبزيجات، مهمات بار زده، رفته توي سنگر و كنار سنگرنشينان منتظر تخليه بار است.
اما در جريان عادي و سيال زندگي نه تنها با عقربه هاي ساعت سر و كار داريم، كه روزهاي هفته را چند بار شمارش مي كنيم كه زمان پرداخت قسط ها نزديك و نزديكتر مي شود. خيلي از رانندگان دغدغه قسط هاي سنگين كاميون شان جدول مخارج روزمره شان را هم بهم ريخته است.
در اين شماره گزارش اشاراتي به وضعيت جاده ها و علل بروز تصادفات و موضوع مهم و حياتي «بيمه» مي شود كه در اين باره يك مسئول مرتبط با انجمن هاي صنفي موسسات حمل و نقل كالا خبر از اين مي دهد كه از اول خرداد ماه كليه رانندگان بار كشور بدون پرداخت هزينه بيمه درماني و عمر مي شوند. اين خبر خوشي براي رانندگان جاده اي است... و دست آخر يك دو خاطره از رانندگان خواهيم خواند.
به رغم آن كه برخي كارشناسان هفتاد درصد عامل تصادفات در جاده ها را از جانب راننده و به عنوان خطاي ديد مي خوانند اما بنا به گفته بعضي ديگر از كارشناسان عامل بروز حوادث جاده اي غيراستاندارد و كم عرض بودن و پيچ هاي فراوان در پاره اي از مسيرهاي برون شهري است.
جاده هاي اشباع شده برون شهري
آنچه كه پر واضح و ملموس است، ازدياد و تردد انواع خودرو در جاده هاي كشور فراتر از ظرفيت و كشش راه هاي بين شهري است. در اين ميان، عدم رعايت مقررات رانندگي و تخطي از مسير و انحراف هاي ناگهاني برخي رانندگان نقش زيادي در بروز تصادفات جاده اي دارند.
«شريفي» راننده كاميون حمل و نقل كالا با اشاره به اين كه جاده ها خيلي شلوغ و پرتردد شده است مي گويد:«جاده تهران- قم گذرگاه رفت و برگشت تمام ماشين هاي به مقصد جنوب كشور است. اين را از آن جهت مي گويم كه همواره خودروهاي ديگر را كنار خود و در سطح مسير شاهد هستيم. در اين وضعيت، تصادف هم به وجود مي آيد كه بيشتر به دليل خستگي و خواب آلودگي راننده است.»
«رسولي» راننده كاميون با چهل و پنج سال سابقه كار، هم از افزايش زياد خودرو و نبود كشش جاده ها مي گويد ضمن اين كه اذعان مي كند بروز تصادفات ناشي از كم تجربگي راننده امروزي است. اكثر رانندگان سواري كم تجربه در اتوبان با سرعت 140-130كيلومتر پياپي لايي مي كشند. در اين حال ترمز هر قدر قوي باشد، با چنان وضعي رانندگي كردن نمي تواند از تصادف جلوگيري كند. او بعد به توصيه هاي هنگام آزمايش پايه يك رانندگي توسط افسر مربوطه اشاره مي كند و مي گويد: پس از سال ها آن نصيحت افسر در خاطرم هست كه بعد از قبول شدن در امتحان «تپه» در جمع متقاضيان مي گفت: به گوش بگيريد و انجام دهيد هنگامي كه پا روي پدال گاز ماشين مي گذاريد به پدال بگوييد خواهش مي كنم جوري عمل كن كه من راننده بايد سلامت مردم را حفظ كنم.»
در ادامه گزارش، از «حسين شريفي» مالك كاميون ولو مي پرسم چه خاطرات خوشي از سال هاي كارش دارد. لبخندي مي زند و مي گويد: «خاطره زياد است.» روايت يكي از خاطرات هيجان بار و در عين حال اضطراب انگيز او را با هم مي خوانيم:
او باري كه براي بندرعباس زده بود را تخليه مي كند و طبق معمول بايد دنبال بار به مقصد ديگر باشد كه يك آشناي صاحب بار به نام «ابراهيم» را مي بيند. پيشتر از «كلاله» بار هندوانه او را به مقصد تهران حمل كرده بود اما چون بار را با تاخير منتقل كرده بود و باعث ناراحتي اين صاحب بار شده بود، حالا همين آشنا تمايل ندارد بار گوجه فرنگي و بادنجان اش را براي حمل به تهران به اين راننده بدهد اما طرف سرانجام با شرط و قول، راضي مي شود و بارگيري صورت مي گيرد. كاميون از مبدا حركت مي كند مسافتي كه مي رود سوخت گازوئيلش تمام مي شود. راننده در صف سوختگيري قرار مي گيرد و دو سه ساعتي زماني سپري مي شود تا سوخت گيري تمام شود. هوا تاريك شده است و كاميون پيش مي رود تا اين كه حوالي سيرجان پمپ باد ترمز ماشين از كار مي افتد. راننده ناچار تا صبح مي ماند. پمپ را باز مي كند. پولك فلزي پمپ شكسته است. در بيابان كنار جاده تكه حلبي پيدا مي كند و به شكل كپيه برابر اصل! به پمپ وصل مي كند. در اين وضع پمپ بيش از 40 درجه بادگيري نمي شود در حالي كه بايد از 50 درجه بالا رود. ناچار ترمزهاي عقب را شل مي كند و از كار مي اندازد. در اين حالت ماشين حدود بيست درصد ترمز دارد. در همين وضع مي راند تا به سيرجان مي رسد و سراغ مكانيك مي رود. مكانيك مي گويدسيلندر داغان شده است. بايد به تراشكاري مراجعه شود. دلشوره اتلاف وقت كلافه اش مي كند و قول و شرط اول كار اعصابش را خراب مي كند ناعلاج بدون ترمز بي اعتبار، راهش را مي گيرد و پيش مي رود. به نائين مي رسد. حالا ساعت حدود 10-9 شب است كه به سمت اردستان مي پيچد. كمي كه مي رود متوجه مي شود آن بيست درصد ترمز هم از كار افتاده است چرا كه تسمه پمپ باد پاره شده و ترمز صفر مي شود. شب و سرما در اين اوضاع كه معلوم نيست چه فرجامي رقم زده خواهد شد، مشكل مضاعف مي شود. بيست -سي كيلومتري جلو مي رود مي رسد به يك قهوه خانه آرام جلوي ماشين را به تپه خاك مي زند. و بدون اين كه خود پياده شود چند نفر را خبر مي كند پشت چرخ هاي عقب سنگ مي گذارند تا به عقب حركت نكند.
كمي استراحت مي كند و بعد با همان مشكلات خرابي ماشين را روشن مي كند و راه را ادامه مي دهد ... القصه - الواقع! - بالاخره راننده حدود 1200 كيلومتر راه بدون ترمز را طي مي كند و به قم مي رسد. اما نگفت كه صاحب كار از اين تاخير چه حالي و حرفي داشت.»
بيمه كاميون داران از ابتداي خرداد
رانندگان اغلب از مشكلات بيمه و هزينه هاي درماني گلايه دارند. برخي مي گويند وسعشان نمي رسد خود را بيمه كنند چون هزينه هاي ماشين و مخارج زندگي امان نمي دهند.
«مهدي شريفي» كه خود از سال 72 بيمه شده است مي گويد: رانندگاني كه مالكيت كاميون ندارند اما كار مي كنند تا اسفندماه سال گذشته هر ماه شصت هزار تومان بابت حق بيمه خود پرداخت مي كنند.
از اين قبيل رانندگان حدود هشتاد درصد وسع شان نمي رسد هزينه بيمه خويشتن را بپردازند هزينه هاي زندگي، مخارج تحصيل فرزندان به ويژه اگر فرزند دانشجو داشته باشند.
«محمدي» راننده ديگري است كه مي گويد: «قسط ماهانه ماشين مجالي براي بيمه كردن آدم نمي گذارد.» او مي افزايد: چند سالي فواصل زماني در شركت ها مبلغي بابت بيمه مي پرداخته اما بعد موقعي كه تصميم مي گيرد به طور مرتب خود را بيمه كند متوجه مي شود شركت ها بيمه را رد نكرده اند. او اما مي گويد حالا هر طور كه مي شود پول بيمه را مي پردازد. چون هزينه هاي درماني بالا است و بيمه مي تواند تا حدودي كمك حالش باشد.»
در گفت وگو با «حسين احمدي زاده» رئيس كانون انجمن هاي صنفي كارفرمايان موسسات و شركت هاي حمل ونقل داخلي كالاي كشور، وي در بخشي از گفتار متنوع خود مي گويد: « از ابتداي خردادماه سال جاري كليه رانندگان بار كشور بدون پرداخت هزينه - رايگان - بيمه درماني و بيمه عمر مي شوند.»
جزييات اجرايي اين بيمه را در شماره پاياني گزارش مي خوانيم.
او در تبيين موقعيت اجرايي و فرايندي كانون با بيان اين كه مجموعا بيش از چهار هزار شركت حمل ونقل كالا در سطح كشور تحت پوشش اين كانون است و سازمان راهداري و حمل ونقل جاده اي كشور به عنوان متولي بر تمامي محمولات حمل ونقل نظارت دارد، مي افزايد: سازمان مذكور ضمن واگذاري امر اجرايي و قسمتي از مسئوليت نظارتي خود، نظارت پايانه هاي حمل ونقل در سطح كشور را نيز به كانون واگذار كرده است.
وي در بخشي از صحبت هاي خود با ذكر اين كه حدود چهارصد و پانزده هزار نفر راننده و وسايل نقليه باري داراي كارت هوشمند هستند، مي گويد: متاسفانه بيش از 90 درصدشان به صورت تك واحدي مالك كاميون يا فرد ديگري كه براي مالك كار مي كنند تحت پوشش شركت حمل و نقل نيستند. لذا حق بيمه شان را خود پرداخت مي كنند كه موجب اختلال در روند كاري حمل ونقل مي شود، در حالي كه چنانچه تحت پوشش بيمه شركت حمل ونقل باشند مي توانند از محاسن متعارف مجموعه استفاده كنند از جمله اينكه چون كاميون در اختيار شركت حمل ونقل است، شركت براي راننده برنامه ريزي مي كند از جمله بيمه راننده و تعيين ساعت مجاز رانندگي. همچنين شركت مبدا با شركت مقصد در ارتباط با تامين بار، هماهنگي مي كنند كه به محض رفتن كاميون به شهر مبدا بار آماده بارگيري مي شود. اين روش نيز سبب مي شود از منافع ملي و تمام ظرفيت ناوگان استفاده شود. بنابراين چنانچه تمام رانندگان اعم از مالك يا غيرمالك طبق قرارداد با شركت همكاري كند و دولت تسهيلاتي براي شركت هاي حمل ونقل قايل شود، شركت مي تواند كاميون خريداري كند، استخدام كند و تمام تسهيلات لازم را براي آنان فراهم سازد.
كاميون هاي قسطي
امان رانندگان را بريده است
بدون استثنا رانندگاني كه كاميون اقساطي دارند مدعي اند پرداخت قسط زياد، مسير هزينه هاي زندگي شان را عوض كرده و مي گويند: به واقع آخر هر برج به خاطر مخارج زندگي و كرايه خانه و ... پشت چراغ قرمز اقساط مي مانند. «محمدي» يكي از رانندگان مي گويد بچه دانشجو دارد. هر ترم نزديك به ميليون تومان بابت نام نويسي اش مي دهم. مسائل ديگر هم هست. هم اينها روي روحيه و آرامش آدم اثر مي گذارند.
«حسين احمدي زاده» در ادامه صحبت هاي خود، از اقساط سنگين رانندگان بابت خريد كاميون به عنوان يك مشكل نام مي برد. او مي گويد: پرداخت ماهانه قسط هاي سنگين مسلماً تاثير زيادي بر زندگي راننده و خانواده اش مي گذارد در حالي كه راننده هم مثل هر كس ديگر مشكلات خود را دارد. برخي فرزند دانشجو و مخارج قابل توجه روزمره دارند. ضمن اينكه هر ماه بابت بيمه مبلغي مي پردازند.
«رسولي» راننده اي كه بيش از چهار دهه سابقه كار حمل ونقل بار برون شهري دارد خاطره اي از دوران جنگ و حضور در جبهه دارد و از آن به عنوان يك خاطره خوش ياد مي كند.
يك شب سر پل ذهاب در سنگر بودم كه از منطقه - سنگر - ديگري به بچه ها بي سيم زدند كه نياز به مهمات دارند نشاني را گرفتم. فوري از سنگر بيرون آمدم رفتم طرف كاميون. در كاميون 10 تن مهمات براي جبهه بار زده بودم.
پيش از آن كه پشت فرمان بنشينم نگاهي به چرخ ها كردم ديدم كه يكي از چرخ هاي عقب پنجر است. زاپاس نداشتم. ده تن مهمات و هفت تن وزن كاميون و پنجري ... گفتم به اميد خدا مي روم. استارت زدم راه افتادم شرايط جوري نبود كه آرام رانندگي شود. طوري حركت كردم كه لاستيك تركيده نشود. آن شب از آسمان آتش دشمن مي باريد و دود و خاك و تاريكي شب ديد را گرفته بود. مدتي بعد سرانجام به سنگر بچه ها كه منتظر رسيدن مهمات بودند، رسيدم. آنها با ديدن كاميون و رسيدن مهمات دورم حلقه زدند. سروصورتم را غرق بوسه مهرو قدرداني كردند. كمك كرديم مهمات را سريع تخليه كرديم.
گزارش روز