پريسا جلالي
توهم توطئه نيست. تو بايد شليک کني نه به يک هدف متخاصم.
تو بايد شليک کني به مسجد، وارد بازي که شدي فکرش را هم نمي‌کردي وقتي مسجد را هدف
مي‌گيري برنده‌اي و اگر بمب پرتاب شده‌ات به کليسا اصابت کرد گيم اورر شده‌اي و
بايد دوباره شروع کني!
در بازي ديگر، تو منجي يک سرباز آمريکايي مي‌شوي که در
دست نيروهاي اسلامي اسير شده و به هر حال تو کماندوي آمريکايي هستي و براي نجات جان
دوستت که او هم آمريکايي است بايد به خليج فارس و برفراز اسکله‌هاي نفتي بروي، در
اين جنگ و گريز و کشت و کشتار بايد سربازان مسلمان را که با پيشاني بندهاي يا
مهدي(عج) و يا حسين(ع) و يا فاطمه(س) است بکشي و فريادهايشان را در گلو خفه کني تا
امتياز بگيري! تنها در اين صورت است که مي‌تواني به محل اسارت هموطن خويش برسي و او
را نجات دهي.
به اعتقاد کارشناسان، اغلب بازي‌هاي رايانه‌اي به ويژه آن‌هايي که
از خارج از مرزها به درون کشور مي‌آيند روح و فکر کودکان و نوجوانان حتي جوانان ما
را هدف گرفته‌اند و بي‌شک هدف خاصي پشت پرده اين بازي‌هاست.
چرا که در اين نوع
بازي‌هاي رايانه‌اي به مخاطب القا مي‌شود تجاوزهاي آمريکا به ديگر کشورها از روي
اهداف خيرخواهانه و انسان دوستانه است، آمريکا نماد صلح و دوستي! و تجاوزات آن براي
استقرار صلح و دوستي در جهان عنوان مي‌شود.
مخالفان آمريکا و رژيم صهيونيستي در
اين بازي‌ها اغلب عناصر شرور و محور شرارت و ناامني توصيف مي‌شوند و اين کشور هدفي
جز نجات انسان‌هاي دربند و مظلوم! از دست عناصر ضدانسان که غالبا مسلمان به تصوير
کشيده مي‌شوند، ندارد.
ضمن اين که سربازان آمريکايي به عنوان قهرمانان بازي
توصيف مي‌شوند. شايد مروري بر اخبار سالهاي پيش بد نباشد که حزب‌الله لبنان اقدام
به طراحي و ساخت يک بازي رايانه‌اي کرد که در آن قهرمان بازي يک رزمنده حزب‌اللهي
بود و براي نجات اسيران حزب‌الله به دل اسرائيل يورش مي‌برد و در نهايت موفق مي‌شود
دوستانش را نجات دهد.
اما عکس‌العمل رژيم صهيونيستي که دشمن آشکار حزب‌الله و
ملت لبنان و فلسطين است در پاسخ به اين اقدام چه بود؟اين رژيم بازي مربوط را تحريم
کرد و به سفارت خانه‌هاي خود در سراسر دنيا اعلام کرد که اگر کشوري اين بازي را از
حزب‌الله بخرد روابطش را با آن کشور فورا قطع خواهد کرد.
اما درايران اين
بازي‌ها چه جايگاهي دارند؟
آيا کودکان و نوجوانان ما هم بايد در نقش کماندوهاي
آمريکايي ظاهر شوند؟
آيا کودکان و نوجوانان ما هم مخاطب صحنه‌هاي غيرفرهنگي و
غيراخلاقي‌اند؟
آيا آنها هم بايد ياد بگيرند چگونه مقابل باورهاي ديني‌شان
بايستند؟
سرگرمي‌هايي که مروج خشونتند و به عنوان بازي‌هاي جنگي دست به دست
مي‌شوند.
عاشق بازي‌هاي جنگي‌ام!
مي‌گويد عاشق بازي‌هاي جنگي است و به غير از
اين‌ها دوست ندارد بازي ديگري تهيه کند.
سامان را در يکي از فروشگاه‌هاي عرضه
بازي‌هاي رايانه‌اي در ميدان امام خميني(ره) تهران مي‌بينيم. به همراه پدرش آمده تا
توشه سه ماه تعطيلي‌اش را يک روزه بخرد و ببرد.اين کودک 9ساله در پاسخ به اين سوال
که چقدر از فرصت‌هايت را در يک روز به بازي کردن صرف مي‌کني، مي‌گويد: «تقريبا روزي
3 تا 4 ساعت دوست دارم همه روز و شب را بازي کنم چون خيلي جذابند.»
وقتي از او
مي‌پرسيم فقط در ايام تعطيلات بازي مي‌کني يا اين که دوران مدرسه هم پاي کنسولي؟
مي‌گويد: «وقتي مدرسه مي‌روم هم بازي مي‌کنم. دوستانم مي‌گويند بازي جديد آمده من
هم به پدر ومادرم مي‌گويم و آنها برايم مي‌خرند.»
به او مي‌گويم: «پس تکليف
مدرسه‌ات را کي انجام مي‌دهي؟ مي‌گويد: «اول بازي مي‌کنم بعد وقتي استراحت کردم
نوبت به درسهايم مي‌رسد که مادرم و پدرم براي اين که دير به سراغ کتاب ودرسم
رفته‌ام دعوايم مي‌کنند. پدرم مي‌گويد: اين بازي‌ها براي سن وسال توخوب نيست اما من
که اين‌ها را دوست دارم وقتي هيچ کس خانه نيست بازي مي‌کنم.»
پدر سامان راجع به
بازي‌هايي که براي فرزندش تهيه مي‌کند، مي‌گويد: «مدرسه متاسفانه مکاني است که
بچههايمان از ورود بازي‌هاي جديد مطلع مي‌شوند و کاري برايش نمي‌توان کرد چون وقتي
فرزندم علاقه دارد بازي کند، ناخودآگاه اگر من آن را که شايد کلي مشکل اخلاقي و
فرهنگي هم داشته باشد نخرم او به سراغ همکلاسي و همسالانش مي‌رود و معلوم نيست در
چه فضايي قرار گيرد براي همين ترجيح مي‌دهم خودم آن را تهيه کنم و پيش خودم بازي
کند.»
گلايه اين پدر نگران از اطلاعات غيراخلاقي و غيرفرهنگي و البته مسائل
سياسي نادرستي که از طريق بازي‌ها منتقل مي‌شوند جاي بحث دارد همان طور که وي حسابي
از ورود اين بازي‌ها و نظارت محدود بر آنها سخن مي‌گويد و ناراحت است.
ترويج
بازي‌هاي خارجي
کامران کودک 8 سالهاي است که او را هنگام بازي کردن با يکي از
همين بازي‌هاي خشن در مغازه پدرش مي‌بينم.
او هم به قول خودش حسابي از بازي‌هاي
جنگي لذت مي‌برد و با اين که مشغول بازي است و با تلنگر سوال‌هاي ما به خودش
مي‌آيد، مي‌گويد: «البته بازي جنگي خارجي را خيلي دوست دارم!» عباس‌زاده پدر کامران
هم که صاحب فروشگاه است با تاييد اين صحبت پسرش تاکيد دارد که بازار بازي‌هاي
رايانه‌اي داخلي کساد است چون هم از گرافيک پايين برخوردارند و هم موقع بازي کردن
يک دفعه با سکته مواجه مي‌شوند. طبيعي است فردي که بازي مي‌کند و شعور و حرارت
برنده شدن دارد با قطع شدن يکباره بازي و جا ماندن صحنه و فاصله افتادن ميان صدا و
تصوير ديگر حاضر نمي‌شود دوباره به سراغ آن برود.»
اين فروشنده بازي‌هاي
رايانه‌اي در ادامه حرف‌هايش مي‌گويد: «شما که روزنامه و رسانه‌ها را در اختيار
داريد به سراغ توليدکنندگان اين بازي‌ها هم برويد شايد بشود براي اين اشکالات، فکري
کرد.»
احمدي همکار وي مي‌گويد: «هيچ پدر و مادري حاضر نيستند صحنه‌هاي مشکل‌دار
و خشن را فرزندش ببيند اما وقتي بازار داخلي امکان رقابت با کيفيت بالاي بازي‌هاي
رايانه‌اي خارجي را ندارد چاره‌اي هم نداريم.»
او ادامه مي‌دهد: «شما فکر
مي‌کنيد ما خوشمان مي‌آيد بچههايمان حرف‌هاي رکيک بشنوند؟ يا تفنگ بردارد و يک
مسلمان را در بازي بکشد؟ اگر با مسئولان حرف زديد شما را به خدا اين حرف‌هاي ما را
هم منتقل کنيد.»
بازي‌هاي خشن خارجي
ارزان تر از بازي‌هاي ايراني!
صادق‌نيا که صاحب يکي ديگر از فروشگاه‌هاي عمده‌فروشي بازي‌هاي رايانه‌اي است،
مي‌گويد: «اغلب اين بازي‌ها از طريق شرکت‌هاي ژاپني توليد مي‌شوند و اکثر آنها با
قيمت پايين‌تر از بازي‌هاي توليد داخلي عرضه مي‌شوند.»
وي در توضيح بيشتري
مي‌گويد: «تبليغات بازي‌هاي داخلي هم ضعيف است. فکرش را بکنيد کلي تبليغ براي
بازي‌هاي خارجي مي‌شود، گرافيک وکيفيت بالايي هم دارند تازه قيمت ارزان‌تري دارند!
البته نه اين که همه آنها ارزانند بلکه آن‌هايي که توسط سفارش‌دهندگان با هدف
سياسي و ضداخلاقي توليد مي‌شوند ارزان ارائه مي‌شوند تا مشتري جذب کنند و به هدفشان
برسند. ما براي تبليغ ساخته‌هايمان چه کار کرده‌ايم؟»
براي تبليغ آرمان‌هاي
ايراني اسلامي چه کرده‌ايم؟
شايد بشود اين سوال صادق‌نيا را کامل‌تر کرد که اصلا
ما براي تبليغ ارزش‌هاي اسلامي و آرمان‌هاي ايراني‌مان چه کار کرده‌ايم؟ پيش از
يافتن پاسخ اين سوال اجازه دهيد مروري بر برخي بازي‌ها داشته باشيم.تروريست نشان
دادن مسلمانان و توهين به مقدسات آنها در رسانه‌هاي غربي و تکرار اين موضوع در
فيلم‌ها و بازي‌هاي رايانه‌اي رويکردي عادي پيدا کرده است.
در جريان يکي از همين
بازي‌ها (رزيدنت اويل5) بخشي وجود دارد که در آن يک جلد قرآن مجيد ديده مي‌شود.
وجود قرآن در اين بازي بيانگر اين نکته است که دشمنان که مشغول تلاوت قرآن هستند شر
بوده و بايد از بين بروند چون شيطان در آنها نفوذ کرده است!
حالا بايد کاربر به
اين قرآن شليک کرده و توهين کند تا امتياز بگيرد!محق جلوه دادن اقدامات آمريکا براي
ورود به خاورميانه و انجام عمليات‌هاي نظامي براي رفع چنين انقلاب‌ها و حملات
خطرناک تروريستي مهم ترين هدفي است که خواهان القاي آنند.
قربان‌نژاد کارشناس
مسائل فرهنگي که مطالعات بسياري بر روند تخريبي بازي‌هاي رايانه‌اي داشته است به
پروژه اسلام هراسي وايران‌ستيزي آنها اشاره دارد.
وي در گفت و گو با گزارشگر
کيهان اظهار مي‌دارد: «غرب و در راس آنها، آمريکا به سه دليل عمده به عمليات‌هاي
رواني از طريق رسانه در اين بازي‌ها روي آورده است. هدف نخست آنها به دليل حملات
وحشيانه و کشتارهاي وحشتناک مخصوصا از قرن بيستم است که مورد نفرت قرار گرفته است.
همچنين آمريکا و دول غربي براي اقدامات آينده خود از هم اکنون اقدام به آماده کردن
افکار عمومي کرده و ديگر اين که آنها، کشورها و گروه‌ها و مذاهبي که بر سر راه
زياده‌خواهي ايشان بايستند و حاضر به امتياز دادن نباشند با برنامه‌ريزي دقيق و
عمليات‌هاي رسانه‌اي که يکي از آنها بازي‌هاي رايانه‌اي است به عنوان تروريست و
يا گروهي خطرناک به بشريت معرفي مي‌کنند.»
قربان‌نژاد همچنين تصريح مي‌کند:
«آنها با ساخت فيلم و بازي‌هايي درباره اقدامات گذشته آمريکا يا همان جنايت
وحشيانه به نوعي ماهرانه به توجيه نسل آينده مي‌پردازند و چنين وانمود مي‌کنند که
آمريکا به منظور نجات جهان از دست گروهي خاص ناگزير به چنين اقداماتي است.»
اين
کارشناس مسائل فرهنگي که از اين اقدام دول غربي و رژيم صهيونيستي به عنوان «شليک به
سرگرمي» ياد مي‌کند، تاکيد دارد: «يکي از نکات مهم تاثيرگذاري بازي‌هايي از اين دست
که اهميت آنها را نسبت به ساير رسانه‌ها نمودار مي‌کند، حس همذات پنداري کاربر با
شخصيت درون بازي است که او نقش هدايت آن را به عهده دارد. کاربران چنان محو در اين
شخصيت و اهداف آن مي‌شوند که با هر پيروزي به دست آمده غرق در خوشحالي و يا با هر
شکست غمگين و ناراحت مي‌شوند و حتي انتقام‌جويانه بعد از شکست در هر مرحله به شروع
دوباره براي رسيدن به پيروزي تلاش مي‌کنند و آمريکا را ناجي بشريت مي‌دانند.»
اخلاق فداي قدرت‌طلبي
«خشونت و مسائل غيراخلاقي چاشني ديگر اين بازي‌ها در جهت
تخريب بنيان‌هاي خانوادگي است. اين مسائل اگرچه در بازي‌ها جريان دارد اما به مرور
در فرد، دروني شده و در محيط‌هاي اطراف کودکان و نوجوانان بروز اين رفتارها به
آرامي مشاهده مي‌شود.»
دکتر عباس اسدي عضو هيات علمي دانشگاه علامه طبا طبا ئي و
کارشناس رسانه با تاکيد بر اين مطلب مي‌گويد: «نسل جديد بازي‌هاي رايانه‌اي سعي
دارند رويکردهاي ماجراجويانه آمريکا را در ديگر کشورها تئوريزه کنند و به آموزش
براندازي و برخوردهاي نرم بپردازند.»
وي در گفت و گو با گزارشگر کيهان تصريح
مي‌کند: «اين بازي‌ها داراي پايه‌هاي پنهان هستند و چون از منظر تحليل‌گران مخفي
مانده‌اند، مي‌توانند مخرب باشند. به طوري که صرفا نگاه فني و جذابيت‌هاي
گرافيکي‌شان باعث شده اهميت سياسي و فرهنگي و اخلاقي آن مغفول واقع شود و همزمان با
ايامي که ذهن نوجوان و جوان ما را درگير آموزش‌‌هاي طراحي شده هدفمند کرده‌اند،
تحليل‌گران و کارشناسان نسبت به اين بازي‌ها ورود ندارند و گاهي اوقات نسبت به اين
بازي‌ها بي‌اطلاعند.
اين کارشناس ارتباطات ضمن تاکيد بر جريان هدفمند رسانه‌هاي
ضدانقلاب، فيلم‌ها، بازي‌هاي رايانه‌اي و شبکه‌هاي ماهواره‌اي در ترويج بي‌اخلاقي
مي‌گويد: «کارشناسان فرهنگي و همين طور کارشناسان رسانه بهتر است با توافقات لازم
نوعي همکاري و تعامل را آغاز کنند و با نظارت بيشتر بر توليدات آنها مسير انحراف
افکار عمومي جهان را مسدود کنند.»انحراف افکار عمومي جهان از طريق جنگ نرم
رسانه‌اي موضوع مورد تاکيد دکتر اسدي است.
همان چيزي که اسماعيل بيابانگرد ديگر
کارشناس مسائل فرهنگي و رسانه نيز در کتاب فرزند من و رسانه بدان اشاره مي‌کند و
مي‌نويسد: گذشته از القاي پرخاشگري و القائات سياسي و عقيدتي بازي‌هاي الکترونيک،
برخي از مسائل فرهنگي مانند ارائه هويت جديد به زن، ترويج مردسالاري نوين، تبليغ
قمار و غيره از جمله مواردي است که در بازي‌هاي اخير مطرح مي‌شود و به سهم خود روي
نظام ارزشي کودکان، نوجوانان و حتي جوانان موثر واقع مي‌شود.
وي همچنين با
اشاره به مصداق‌هاي موجود در بازي‌هاي رايانه‌اي ادامه مي‌دهد: زنان در اين بازي‌ها
به مثابه موجوداتي پست، خوار و ضعيف و قرباني توصيف مي‌شوند حال آن که در يک
جهت‌گيري برعکس، مردان در اوج برتري، اعتلا و توانمندي ظاهر مي‌شوند و در نهايت اين
مردان هستند که از راه رسيده و زنان دربند، اسير و سحر شده و قرباني را نجات
مي‌دهند.
قمار و قماربازي هم ارزش ديگري است که در اشکال جذاب و هيجان‌انگيز
مطرح شده و قمار را به شکل تفريحي لذت‌بخش، پرکننده اوقات فراغت و درآمدزا توصيف
مي‌کنند.
نگاهي به خود بازي‌ها حاکي از طرح جذابيت جنسي زنان به عنوان پاداش
قمار بازيگران است.
دکتر اسدي دراين رابطه مي‌گويد: «طراحان بازي‌ها همه تلاش
خود را مي‌کنند تا ذهن نوجوانان و جوانان را مسخ هيجانات کاذب کنند و با نهايت قدرت
از رسانه‌هاي جذاب بهره مي‌برند تا جوانان ديگر کشور به خصوص جهان سوم را تحت تاثير
قرار دهند تا آرام آرام خود را منجي رفع مشکلات بشر معرفي کنند و سود خود را
ببرند.»
وي به آماري که در اين رابطه منتشر شده اشاره مي‌کند و مي‌گويد: «امروزه
توليد بازي‌هاي رايانه‌اي روزانه بين 4 تا 7 ساعت از وقت بسياري از نوجوانان و
جوانان را به خود اختصاص داده‌اند. اين بازي‌ها به خاطر سهولت دسترسي و جذابيت‌هاي
خود به عنوان يک رسانه محبوب و پرطرفدار است وجالب اينکه در 75 درصد خانه‌هاي
آمريکايي سيستم بازي‌هاي رايانه‌اي وجود دارد اما اغلب آنها بازي‌هايي دارند که
طبق رده سني‌شان طراحي مي‌شود و مورد استفاده قرار مي‌گيرد تا مبادا دچار زيان
شوند. اما به رده‌بندي سني و موضوعي در کشورمان خيلي توجه نمي‌شود.
راحله
طلائيان، مشاور خانواده و کارشناس ارشد روانشناسي است. به گفته وي فقدان بازي‌هايي
که به درد سنين خردسالان، نوجوانان و جوانان بخورد در کشور ما مشکل‌زا خواهد بود.وي
در گفت‌وگو با گزارشگر کيهان تاکيد مي‌کند: «برخي از خانواده‌ها براي راحت شدن از
شيطنت فرزندانشان و يا مهار آنها از رفتن به محيط دوستان و همسالانشان ترجيح
مي‌دهند کلي هزينه کنند تا فرزندشان پاي بازي‌هاي رايانه‌اي بنشيند غافل از اين که
اين بازي‌ها علاوه بر آسيب‌هاي جسمي مثل ضعيف شدن قدرت بينايي، چاق شدن مفرط يا
آسيب به پرده گوش به خاطر سر و صداي بالا و و حشتناک آنها آسيب رواني جدي مثل تشنج
را به دنبال دارد.
همين چند وقت پيش بود، که شنيديم پسر بچه دو سالهاي به علت
بازي کردن با رايانه‌اش به مدت تقريبا 20 ساعت جان خود را از دست داد و مرد. اين
هشداري است که طلائيان به خانواده‌ها مي‌دهد و عنوان مي‌کند که خانواده‌ها مي‌بايست
بازي‌هاي رايانه‌اي را در موضوع و زمان محدودي در اختيار فرزندانشان قرار دهند تا
متحمل خسارت نشوند.
گزارش روز
|
