همه چيز آرام است. درياي آبي و آرام، آسمان صاف، نور آفتاب درخشش خاصي به
شن‌هاي ساحل بخشيده و موج‌هاي کوچکي هرچند وقت يک بار به آرامي، ساحل را سفيد
مي‌کنند و دوباره به دريا برمي‌گردند. بوي دريا تمام هواي ساحلي را پر کرده و در
ظاهر همه چيز را براي يک استراحت ساحلي آماده کرده است.
در چنين شرايط لذت‌بخشي
و البته گرماي شديد هواي تابستان، دل را به دريا زدن و شنا کردن هر کسي را وسوسه
مي‌کند، آن هم دريايي به اين آرامي و بي‌خطري.
وارد آب دريا مي‌شوم و خنکي آب را
در پاهايم احساس مي‌کنم، جلوتر مي‌روم... آب تقريبا به شانه‌هايم مي‌رسد. همان‌طور
که روي سطح سفت شن‌هاي دريا در حال جلو رفتن هستم، تصميم مي‌گيرم به طرف ساحل
بازگردم. همان مسير را آرام آرام برمي‌گردم. يک دفعه صداي موج را از پشت سرم
مي‌شنوم. برمي‌گردم، موج به ظاهر کوچکي است، وقتي نزديک مي‌شود تلاطم آب بيشتر و
ناگهان ارتفاع آب هم بيشتر مي‌شود. حتي گردن و سرم داخل آب مي‌رود و تلاش مي‌کنم
دوباره از همان مسير باز گردم اما با اولين قدم يک دفعه شن‌هاي زير پايم خالي
مي‌شود... دست و پا مي‌زنم... انگار عمق آب بيشتر و بيشتر مي‌شود... بي‌فايده
است... ديگر نه چيزي را مي‌بينم و نه چيزي مي‌شنوم... تاريکي مطلق و صداي آب...
اگر پاي صحبت‌هاي کساني که در يک قدمي مرگ از غرق شدن نجات پيدا کرده‌اند، بنشينيد
شايد کمي بتوانيد واقعيت وحشتناک و البته غيرقابل باور غرق شدن را تجسم کنيد. غرق
شدن سانحه‌اي تلخ و دور از انتظار است که اتفاقا هر ساله با وجود تمام تدابير به
کار گرفته شده به تعداد آن افزوده مي‌شود.
چه بسيارند خانواده‌هايي که به قصد
تفريح و گردش به کنار يک سد، رودخانه و يا دريا مي‌روند اما ناخواسته و در کمال
ناباوري عزيزي را از جمع خود از دست مي‌دهند آن هم فقط و فقط به يک دليل کوچک،
بي‌توجهي!
مقصر کيست؟
اگر بخواهيم در حادثه غرق‌شدگان دريا به دنبال مقصر
باشيم بايد گفت که از يک طرف خود افراد نسبت به علائم و هشدارها بي‌توجه بوده‌اند و
از طرف ديگر به نظر مي‌رسد سازمان‌ها و نهادهاي ذي ربط که مسئوليت پاکسازي و
ايمن‌سازي سواحل و حاشيه درياچه‌ها و سدها را دارند آنچنان که بايد به وظايفشان به
درستي عمل نکرده‌اند.
شايد به همين علت باشد که آمارها مي‌گويد در سال گذشته بيش
از هزار نفر بر اثر غرق‌شدگي جان خود را از دست داده‌اند. بيش از نيمي از اين سوانح
نيز در فصل تابستان رخ داده است. همين‌طور 3/91 درصد از غرق‌شدگي‌هاي دريا، خارج از
محدوده مجاز شنا اتفاق افتاده. بنابراين با توجه به نزديکي تعطيلات مدارس و آغاز
سفرهاي تابستاني، برنامه‌ريزي مناسب در زمينه آماده‌سازي مناطق ايمن براي شنا و
اطلاع‌رساني مناسب مي‌تواند نويدبخش تابستاني فرح‌بخش و به دور از حوادث ناگوار
براي مسافرين اين مناطق باشد.
استان مازندران، خوزستان و گيلان همچنان در رأس
استانهاي پر خطر و پر حادثه در اين زمينه هستند.
بررسي دقيق‌تر نشان مي‌دهد،
بسياري از خانواده‌ها و همراهان غريق، اطلاعات و دقت لازم را نداشته‌اند و مانع شنا
يا بازي در نزديکي محدوده خطر نشده‌اند.
بنابراين خانواده‌ها مي‌توانند نقش
مؤثري در کاهش اين خطرات داشته باشند اما متأسفانه در اين زمينه بي‌توجهي فاحشي
صورت مي‌گيرد البته کم‌کاري نهادهاي فرهنگي را هم نبايد از ياد برد. بسياري از اين
خانواده‌ها معتقدند که در بدو ورود به اين مناطق هيچ اطلاع‌رساني از طريق بروشور و
معرفي منطقه صورت نمي‌گيرد يا نهايت به يک تابلو هشدار بسنده شده است. گذشته از آن
در بسياري از اين نواحي خطرناک هيچ نجات غريق يا نيروي امدادي مستقر نبوده که در
موارد نياز بتوانند از او کمک بگيرند.
نکته جالب همين موضوع است که از يک سو
بسياري از کارشناسان و ناجيان غريق سهل‌انگاري خانواده‌ها را براي ممانعت از ورود
همراهانشان به محل‌هاي خطرناک و بي‌توجهي نسبت به علائم و هشدارها را عامل اصلي
اتفاقات تلخي از اين دست مي‌دانند. از سوي ديگر بسياري از خانواده‌ها معتقدند که
هيچ‌گونه اطلاعات ايمني در اين محل‌ها وجود ندارد و علاوه بر آن در حين رخدادهايي
از اين دست نيروهاي کمکي در محل حاضر نيستندو چه بسا اگر اين نيروها و ناجي غريق
هاي متبحر و آموزش‌ديده به موقع مي‌توانستند در محل حادثه حاضر باشند شايد تا
اندازه قابل توجهي اين آمارها کاهش مي‌يافت.
نکته قابل توجه همين‌جا است که به
راستي مقصر واقعي چه کسي است؟ خانواده‌ها،نجات غريق ها، مسئولان ايمن‌سازي دريا و
سواحل، مسئولان امدادي و... و چرا با وجود اينکه هر ساله شاهد افزايش قابل توجه اين
آمارهاي تلخ هستيم اما باز هم به جاي انديشيدن به يک راه‌حل جامع همه به دنبال
مقصري براي گرفتن انگشت اتهام به سوي او هستند؟
هلال سرخ ياور درياي آبي
در
اين بين نگاهي گذرا به اقداماتي که در ايام پر مسافر سال درکنار سواحل و آب‌هاي
تفريحي از سوي نهادهاي مختلف صورت گرفته است، خالي از لطف نيست.
اگرچه همه
ارگان‌ها و نهادهايي که مي‌توانند دراين امر موثر باشند با آمدن تابستان وارد عمل
مي‌شوند و به نوعي به ياري مسافران سواحل و درياها مي‌آيند اما متاسفانه با وجوداين
هم شاهد اتفاقات ناگواري از غرق‌شدگي‌هاي تابستاني هستيم.
يکي از سازمان‌هاي مهم
و تاثيرگذار در زمينه امداد و نجات مسافران در همه مناطق به خصوص خطوط ساحلي
«سازمان هلال احمر» است.
دکتر محمود مظفر رئيس سازمان امداد و نجات جمعيت هلال
احمر، در اين خصوص در گفت و گو با گزارشگر روزنامه کيهان مي‌گويد: «طرح تابستانه ما
در حال حاضر آغاز شده وفعاليت‌هاي خوبي را امسال در اين طرح دنبال مي‌کنيم.»
وي
مي‌گويد: «اين طرح از تاريخ 13/3/92 آغاز شده و تا 31/6/92 ادامه دارد يعني 109 روز
طرح امداد و نجات ويژه تابستان ما ادامه دارد. چرا که در اين فصل تعداد نفر سفرها
به مناطق مختلف همچون جنگل، کوهستان، دريا و سواحل افزايش قابل توجهي پيدا مي‌کند و
اين مناطق پذيراي مسافران زيادي است.»
وي تصريح مي‌کند: «امسال 1214 پايگاه ثابت
وموقت و سيار ساحلي و جنگلي و دريايي و پايگاه‌هاي تجسس و ويژه داوطلبان ايجاد
کرده‌ايم. تعداد زيادي خودروهاي عملياتي و چهارپايه‌هاي دريايي تدارک ديده شده
است.همچنين امسال در بخش ساحلي و دريايي 87 پايگاه ويژه در نظر گرفته شده است.»
رئيس سازمان امداد و نجات هلال احمر درباره اين پايگاه‌ها مي‌گويد: «اين پايگاه‌ها
در سواحل شهرهاي شمالي و غربي و جنوبي است و تعداد 15 استان که داراي ساحل و سدها و
رودخانه‌هاي ساحلي هستند شامل اين پايگاه‌ها مي‌شوند. ما در طرح تابستانه امسال در
بخش کوهستان تعداد 61 پايگاه در بخش جاده‌اي تعداد 214 پايگاه، 28 پايگاه سگ‌هاي
تجسس که براي گمشدگان در مناطق خطرناک در نظر گرفته شده است و در بخش امداد و نجات
هوايي هم 17 فروند بالگرد در نظر گرفته شده است.»
رئيس سازمان امداد و نجات
جمعيت هلال احمر علت اصلي بالا بودن آمار غرق‌شدگان و البته ناتواني ناجيان و
امدادگران براي نجات آنها را حضور مردم در ساعت‌هاي غيرمتعارف در سواحل مي‌داند و
مي‌گويد: «بسيار ديده شده است که مردم در ساعت‌هاي غيرمتعارف که بعضا نيروها و
امدادگران ما در محل حاضر نيستند به سواحل مي‌روند و شنا مي‌کنند يا مثلا مناطقي را
انتخاب مي‌کنند که ايمن‌سازي نشده و نجات غريق در محل مستقر نيست.»
تمهيدات
اورژانس مناطق ساحلي
هر چند رئيس اورژانس کشور به تازگي از تمهيدات اورژانس براي
جلوگيري از مرگ و مير ناشي از حوادث غرق‌شدگي در قالب طرح امداد ساحلي در استانهاي
مازندران، گلستان و گيلان خبر داده و گفته که اين طرح از 14خردادماه امسال آغاز شده
است اما به نظر مي‌رسد اين گونه اقدامات و حاضر شدن‌ها در صحنه چيزي جز نوش داروي
بعد از مرگ سهراب نيست.
آمارهايي که انگار فقط مختص گزارش‌هاي عملکرد و
گزارش‌هاي سالانه ارائه مي‌شود و در عمل آن چنان که بايد شاهد حضور اين تيم‌ها در
محل‌هاي پرحادثه نيستيم. اين را خانواده‌هاي قربانياني مي‌گويند که در رودخانه‌ها و
درياچه‌ها و سواحل بکر و کمتر شناخته شده عزيزانشان را از دست داده‌اند.
دکتر
محمدتقي طالبيان رئيس اورژانس کشور در تشريح اقدامات اورژانس با توجه به آغاز
تعطيلات تابستان و افزايش سفرهاي تابستاني به مناطق حاشيه‌اي درياي خزر و لزوم
ارائه خدمات فوريت‌هاي پزشکي به تازگي عنوان کرده که براي جلوگيري از مرگ و مير
ناشي از حوادث غرق‌شدگي، طرح امداد ساحلي با اولويت ارائه خدمات در طرح‌هاي
سالم‌سازي دريا، همچون سنوات گذشته و با همکاري سازمان‌هاي متولي اجرا مي‌شود.
استقرار اورژانس 115
به گفته رئيس اورژانس کشور، تمام آمبولانس‌هاي اورژانس 115
جهت افزايش امنيت خاطر مسافران و همچنين امدادرساني سريع در حوادث و سوانح احتمالي
در حاشيه جاده‌ها و در معرض ديد مردم در ايام اين طرح از ساعت 8 الي 12 و 17 الي 21
مستقر خواهند بود.
همچنين نيروهاي اورژانس 115 دانشگاه علوم پزشکي و خدمات
بهداشتي درماني گلستان در 2نقطه اعلامي از طرح سالم‌سازي دريا و نيروهاي اورژانس
115 دانشگاه علوم پزشکي و خدمات بهداشتي درماني گيلان در 5 نقطه و نيروهاي اورژانس
115 دانشگاه علوم پزشکي و خدمات بهداشتي درماني مازندران در 30 نقطه مستقر مي‌شوند.
او همچنين اظهار اميدواري مي‌کند که با اجراي مطلوب طرح مشترک امداد ساحلي، بتوانند
باعث جلوگيري و کاهش تلفات و صدمات ناشي از غرق‌شدگي و افزايش رضايتمندي مسافران در
شهرهاي ساحلي شوند. اظهار اميدواري که ظاهرا بدون برنامه‌ريزي‌هاي بلندمدت و متوالي
و تنها در ميان نقل و قول‌ها و آمارهاي ارائه شده تا رسيدن به واقعيت فاصله‌اي بس
طولاني دارد.
گزارش روز
|
