صدیقه توانا
هر سال باآغاز نیمه دوم شهریور و نزدیک شدن به فصل درس و مدرسه
با برپایی نمایشگاه‌های فصلی در پارکها و فرهنگسراها روبه‌رو هستیم. از آنجا که
نمایشگاه‌های فصلی و دائمی از مهم‌ترین و مؤثرترین ابزارهای بازاریابی در دنیای
امروز تجارت محسوب می‌شوند علاوه بر آنکه از دیدگاه اقتصادی تأثیر بسزایی در اقتصاد
جوامع دارد، به راحتی و در فضایی امن و آرام نیازهای اولیه شهروندان از قبیل پوشاک
و مواد غذایی را با قیمت‌های مناسب تامین می‌کند.
چندین سال است که از سوی
مسئولان وزارت صنعت و معدن و تجارت و مجمع امور صنفی و صنوف تولید و خدمات فنی،
نمایشگاه‌های فصلی در نقاط مختلف شهرهای کشورمان برپا می‌شود. برپایی این
نمایشگاه‌ها علاوه بر آنکه در وقت و زمان بازدیدکنندگان صرفه‌جویی می‌شود، این فرصت
را به آنها می‌دهد تا اجناس خوب و با کیفیت ایرانی و تولید داخل را با قیمت‌هایی
مناسب و ارزا‌‌‌‌‌ن‌تر از بازار تهیه کنند.
از زاویه دیگر این نمایشگاه‌ها دست
واسطه‌گران را قطع کرده و بدین ترتیب تولیدکنندگان هم می‌توانند اجناس خود را به
راحتی و باسود حداقلی آن هم به صورت نقدی به فروش برسانند. اغلب مشتریان و
بازدیدکنندگان در این نمایشگاه‌ها راضی هستند و گرمای طاقت فرسای داخل غرفه‌های
مسقف نایلونی را به جان می‌خرند، ولی تولیدکنندگان پوشاک در عین حال که فروش نقدی
دارند و از این بابت تا حدودی سختی‌ها را تحمل می‌کنند، اما از حمایت کم‌رنگ دولت و
مسئولان از صنعت نساجی، پوشاک و تولیدکنندگان گله دارند.
در دو شماره گزارش پیش
رو به بهانه برپایی نمایشگاه‌های فصلی (پاییزه) با گشت‌وگذاری در غرفه‌های متعدد
یکی از این نمایشگاه‌ها درپارک ارم، ضمن گفت‌وگو با مردم، پای درد‌دل تولیدکنندگان
پوشاک کشور نشستیم و این دغدغه آنها که اغلب کارگران به پیک‌های موتوری روی آورده و
شغل کاذب پیدا کرده و صنعت را رها ساخته‌اند را به گوش مسئولان رساندیم. از سوی
دیگر راهکارهای حمایتی از تولیدات پوشاک داخلی از زبان مسئولان راهم مورد نقد و
بررسی قرار دادیم.
لباس باید به تن بنشیند
صبح هنگام است و دستان نوازشگر
خورشید از لابه‌لای شاخه‌های درختان تنومند زمین سرد را گرم کرده است. برگهای زرد
و نارنجی درختان در پارک ارم هم شوق خرید را بیشتر می‌کند و هم آرامشی زاید‌الوصف
به بازدیدکنندگان می‌دهد.
گرمای خورشید در هوای خنک صبحگاهی دراین محیط، شوق یک
روز کاری دیگر را در وجود غرفه‌داران نمایشگاه بیشتر کرده است.
هرچند هوای داخل
غرفه‌ها گرم است و همه از این وضع شاکی هستند و لب به اعتراض گشوده‌اند، ولی با این
وجود جلوی غرفه‌ها را آب و جارو کرده و منتظر بازدیدکنندگان و مشتریان مشتاق هستند
تا رونقی به کسب و کارشان بدهند و یا خرید نقدی دخلشان را پر از پول کنند. مشتریانی
که می‌آیند تا برای بچه‌های خود لوازم مدرسه و کیف و کفش و لباس و ضروریات خانه را
خریداری کنند.
رگال مانتوها را با دقت و وسواس زیاد همچون صفحه‌ای از یک کتاب
بزرگ را دانه دانه ورق می‌زند تا یک مانتوی خوش‌رنگ و خوش‌دوخت پیدا کند. خانم
زمان‌فر به دنبال اجناس خوب و با کیفیت ایرانی در نمایشگاه می‌گردد و ظاهرا با خرید
یک مانتو و یک پیراهن مردانه پارچه تایلند و دوخت ایران نظرش تامین شده و از خریدش
راضی است.
او می‌گوید: «جنس باید مرغوب و خوب باشد. لباس باید خوش‌دوخت باشد و
به تن بنشیند.»
به این خانم که همسرش یک بازنشسته است می‌گویم: «قیمتها چطور
است؟» خنده‌ای می‌کند و نایلون زردرنگی که یک پیراهن چهارخانه سبز در آن گذاشته را
بالا می‌آورد و می‌گوید: «خدا را شکر. این پیراهن راازاینجا 18 هزار تومان خریدم.
قیمتش بیرون 30 هزار تومان است یا همین مانتو که شما هم از دوختش تعریف کردید را 38
هزار تومان خریده‌ام. مغازه باید همین را 60-70 تومان بخرم.»
نارضایتی
تولیدکنندگان
از حمایت کم‌رنگ مسئولان
اغلب بازدیدکنندگان از قیمتها و کیفیت
اجناس راضی هستند. این را از خریدها و بسته‌های نایلونی که در دست دارند می‌شود
فهمید. ولی همه غرفه‌داران بلااستثناء از شرایط موجود در صنعت پوشاک رضایت ندارند.
آنها این نمایشگاه را حداقل فرصتی برای جبران کم‌وکسری‌ها در طول سال در بازار
پوشاک تلقی می‌کنند و از خرید مردم در این 10 روز خدا را شکر می‌کنند چون رونقی به
کسب و کارشان می‌دهند تا حداقل بتوانند به قول خودشان چک‌هایشان را نقد کنند.»
آقای کامران که یک غرفه پوشاک بچه گانه را اداره می‌کند علاوه بر آنکه از هوای
بسیار گرم و شرایط نامطلوب غرفه‌ها برای غرفه‌داران گله‌مند است، می‌گوید: «روزی
100 هزار تومان اجاره یک غرفه کوچک 10 متری است و اجناسمان را باید با 20 درصد سود
در اختیار مشتریان قرار دهیم ولی ما حتی تی‌شرت‌ها و پوشاک خود را تا 5 درصد سود هم
حاضریم بفروشیم تا کارمان رونق بگیرد.»
به او می‌گویم مشکل کار شما کجاست،این
تولیدکننده پوشاک حمایت ضعیف از تولیدکنندگان را مشکل اصلی این صنف بیان کرده و
می‌گوید: «مسئولان به تولیدکنندگان کوچک در این صنعت خیلی توجهی ندارند، حال آنکه
چرخه صنعت و تولید در دست این تولیدکنندگان است
و اگر بخواهیم وام بگیریم با
هزار و یک مشکل روبه‌رو می‌شویم، کمبود طراح داریم و در مجموع برای تهیه مواد اولیه
هیچ حمایتی از ما نمی‌شود.»
فروش نقدی
نقطه قوت نمایشگاه‌های فصلی
اسفندیاری تولیدی شلوار مردانه دارد. شلوار فاستونی 80 هزارتومانی را 30 هزار تومان
در اختیار مردم قرار می‌دهد و می‌گوید: «این قیمت از سوی اتحادیه تعیین شده است.»
به او می‌گویم: آیا برای شما این همه سود کم و اختلاف قیمت مقرون به صرفه است؟
پاسخم را این طور می‌دهد: «چاره‌ای نیست. چون اجناس در نمایشگاه نقدی به فروش
می‌رود و تیراژ بالاست برای ما تولیدکنندگان خوب است ولی اگر دولت از این صنعت
بیشتر حمایت کند و مواد اولیه ارزان در اختیار ما قرار دهد، تولیدی‌های بزرگ و
باسابقه 40-50ساله مثل ما کسب و کارشان رونق بیشتری می‌گیرد.»
این تولیدکننده در
ادامه می‌گوید: «متاسفانه دستمزد کارگر بالا رفته و ما توان پرداخت حقوق زیاد را
نداریم، بنابراین خیلی از کارگران این شغل را کنار گذاشته و دنبال پیک موتوری
می‌روند. مواد اولیه در اختیار ما نیست، همه این مسائل باعث می‌شود انگیزه کار و
تولید بین تولیدکنندگان از بین برود.»
وی در ادامه می‌گوید: «تعدادی از
تولیدی‌ها، واردکننده اجناس چینی شده‌اند که کیفیت خوبی هم ندارد، اما مردم هم الان
از خرید پوشاک چینی خسته شده و دنبال جنس با کیفیت هستند. در چنین شرایطی اگر ما از
حمایت بیشتر دولت برخوردار باشیم قطعا نیازی به واردات پوشاک درجه3 چینی نخواهیم
داشت.»
صنعت پوشاک
چشم انتظار حمایت دولتمردان
نمایشگاه‌های دائمی و فصلی
بهترین مکان برای عرضه مستقیم کالاست بنابراین حمایت از برگزارکنندگان و
شرکت‌کنندگان در این نمایشگاه‌ها به خصوص در زمینه پوشاک یکی از ضروریات بخش صنعت و
دست اندرکاران صنایع است.
از حسین گروسی، عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس و
نماینده مردم شهریار و قدس و ملارد در خصوص راهکارهای حمایتی صنعت پوشاک پرسیدم. وی
در سخنانی با تاکید بر رهنمودهای رهبر معظم انقلاب اسلامی بر تولید ملی به خصوص در
بخش پوشاک که یکی از نیازهای اساسی مردم در سال حماسه اقتصادی است، خاطر نشان
می‌کند: «یکی از موانع تولید در صنعت پوشاک مربوط به هزینه تولید و نیاز به وام است
تا تولیدکنندگان سرمایه در گردش لازم را داشته باشند و ما در کمیسیون این موضوع را
به دقت بررسی کرده و در دستور کار خود داریم.»
به نماینده مردم ملارد می‌گویم
آیا قانونی در این زمینه تصویب شده است، می‌گوید: «بله، قانون حداکثر حمایت از توان
داخلی در مجلس تصویب شده است. همچنین قانون حمایت از تولید ملی هم در دست تهیه و
تدوین است و امیدواریم با تصویب این قانون به تولیدکنندگان داخلی کمک شود تا کالای
ملی بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد.»
گروسی در ادامه به هزینه بالای برپایی
نمایشگاه‌های فصلی اشاره می‌کند و می‌گوید: «نمایشگاه‌های فصلی خیلی مقرون به صرفه
نیست، اگر این نمایشگاه‌ها دائمی باشد، پشتوانه محکم و قوی برای تولیدات داخلی
محسوب می‌شود.»
وی یکی از راهکارهای حمایتی در زمینه پوشاک داخلی را تبلیغات
گسترده در رسانه ملی و رسانه‌های مکتوب بیان کرده و خاطر نشان می‌سازد: «انتظار
داریم تبلیغات بهتری در پوشاک داخلی صورت گیرد تا بتوانیم کالاهای ایرانی را به
کشورهای بیشتری صادر کنیم.»به او می‌گویم تولید نیاز به حمایت مسئولان و مجلس دارد
و انتظار تولیدکنندگان تامین بخشی از سرمایه از طریق دریافت وام‌های آسان است مجلس
در این زمینه چه کاری انجام داده و چگونه می‌تواند حامی تولیدکنندگان داخلی باشد،
می‌گوید: «با توجه به آن که تولیدکنندگان داخلی توان خوبی در زمینه تولید پوشاک با
کیفیت ایرانی دارند، اگر دستگاه‌ها و تجهیزات و فناوری‌های روز در اختیار داشته
باشند قطعا نیاز به واردات پوشاک نخواهیم داشت و ما هم در حد توان از تولیدکنندگان
داخلی حمایت خواهیم کرد.»
حذف دست واسطه‌ها
تنظیم بازارهای کشور، جلوگیری از
افزایش قیمت‌های بی‌رویه در فصول مختلف سال به خصوص پاییز و بهار و مهم‌تر از همه
حذف واسطه در امر تولید و واردات کالا اهداف مهم برپایی نمایشگاه‌های فصلی در سراسر
کشور است.
مهندس علی فاضلی، مسئول مجمع امور صنفی صنوف تولیدی و خدمات فنی تهران
در حاشیه برپایی نمایشگاه پاییزه در پارک ارم در گفت و گو با گزارشگر روزنامه
کیهان، سه نکته فوق را مهم‌ترین اهداف برپایی این نمایشگاه‌ها ذکر کرده و می‌گوید:
«در این نمایشگاه قطعا دنبال تقویت تولیدات داخلی هستیم». به او می‌گویم این
حمایت‌ها چگونه در این فضا تامین می‌شود، می‌گوید: «تولیدکنندگان احتیاج به نقدینگی
برای تامین مواد اولیه دارند و این نمایشگاه‌ها به طور نسبی از آنها حمایت می‌کند و
چون درصد کمی از تولیدکنندگان موفق به ورود در نمایشگاه می‌شوند که البته دلیل آن
کمبود فضا است و ما فقط می‌توانیم از تعداد حداقلی مهمان و تولیدکنندگان حمایت
کنیم، ولی درعین حال حضور در این نمایشگاه‌ها برای بعضی از تولیدکنندگان هم بسیار
مغتنم است.»
ثمره حمایت از صنعت پوشاک
صنعت پوشاک در کشور توان آن را دارد که
برندهای تولیدی خود را در سطح بین‌المللی مطرح کند ولی علت فاصله گرفتن صنعت پوشاک
از نقطه آرمانی خود حمایت‌های ضعیفی است که تاکنون از سوی برخی مسئولان صورت گرفته
است.
علی اکبر کاشفی، کارشناس ارشد مسائل اقتصادی و محقق در صنعت پوشاک و نساجی
در گفت و گو با گزارشگر روزنامه کیهان ضمن انتقاد از حمایت‌های رنگ و رو رفته دست
اندرکاران در این صنعت مهم می‌گوید: «با وجودی که صنعت پوشاک درگیر مشکلاتی از قبیل
افزایش هزینه‌ها، کمبود نقدینگی و قاچاق بوده است ولی هنوز پا برجاست و امید به
رسیدن به نقاط آرمانی خود دارد، امری است که نیازمند حمایت جدی دولت جدید است».
این کارشناس ارشد اقتصاد با بیان این نکته که حمایت‌های لازم از برندهای موجود
داخلی صورت نگرفته است می‌گوید: «در کشورهای توسعه یافته زمانی که بنگاهی بزرگ
می‌شود، مورد تقدیر دولت خود قرار می‌گیرد، چرا که دولت توسعه‌گرا خود را موظف
می‌داند از بنگاهی که اشتغال و رفاه را افزایش داده است تشکر کند حال آن که در
ایران این گونه است که اگر تولیدکنندگان داخلی بزرگ شوند، دولت‌ها سراغ آنها رفته و
طلب اخذ مالیات بیشتر می‌کنند.» (برخوردی که البته باید با واردکنندگان و قاچاقچیان
صورت گیرد!)
کاشفی با اظهار تاسف از اینکه برخی از تولیدکنندگان پوشاک داخلی به
جرگه واردکنندگان پیوسته و برخی هم کارگاه‌های خود را تعطیل کرده و توان پرداخت
دستمزد کارگران خود را ندارند و کارگران تولیدی به شغل‌های کاذب روی می‌آورند خاطر
نشان می‌کند: «در حوزه صنعت پوشاک کودکان، جدیدترین فناوری‌ها وارد شده است و از
آنجا که فناوری در حوزه پوشاک پیچیده نیست به راحتی افراد جذب شده و در مراحل بعدی
توان خود، فناوری را ارتقاء داده اند.»
کاشفی با بیان این نکته که ما معتقدیم
کار تولیدی از آن جهت که تولید اشتغال می‌کند، بسیار پربرکت است اضافه می‌کند:
«صنعت پوشاک صنعتی است که سرمایه‌گذاری در آن خیلی زود به نتیجه می‌رسد و از همین
رو اگر مورد حمایت جدی دولت قرار گیرد مثلا از معافیت مالیاتی برخوردار شود و وام
ارزان در اختیارش باشد می‌تواند خود را به شکل کامل صنعتی کرده و برندهای خود را در
سطح بین‌المللی مطرح کند.»
گزارش روز
|
