نسخهبرداری از مغز |
|
بینی پیوندی روی پیشانی |
|
توفیق چشم پزشکان ایرانی در درمان انحراف چشم |
|
چگونه به کودکانمان دارو بدهیم |
|
دشمن طول عمر و بینایی مغلوب شد |
|
|
|
|
استفن هاوکینگ، فیزیکدان بریتانیایی از امکان ابدی شدن حیات با نگهداری از مغز
در خارج از بدن انسان سخن گفته است. هاوکینگ در افتتاحیه یک فیلم مستند جدید
درمورد زندگی خود گفت که این اندام مانند یک برنامه بوده که میتواند در رایانه
نسخهبرداری شود. وی گفت: من فکر میکنم ذهن مانند برنامهای در مغز است که
مانند یک رایانه است. از اینرو به لحاظ نظری ممکن است بتوان مغز را روی یک رایانه
نسخهبرداری کرده و نوعی حیات پس از مرگ ارائه کرد. این دانشمند فیزیک نظری
درعین حال این کار را بسیار فراتر از قابلیتهای کنونی انسان دانسته است.
نویسنده 71 ساله کتاب «تاریخچه مختصری از زمان» در 21 سالگی به بیماری نورون حرکتی
مبتلا شد و در آن زمان به تشخیص پزشکان تنها تا دو یا سه سال بعد زنده میماند.
هاوکینگ در مراسم افتتاحیه فیلم مستند «هاوکینگ» با استفاده از صدای رایانهای که
با عضلات صورت و چشمک یک چشم وی کنترل میشود، افزود: من تمام زندگیام را با تهدید
مرگ زودرس زندگی کردهام از این رو از تلف کردن وقت متنفرم. این مستند به بررسی
زندگی یک دانشآموز با استعداد میپردازد که با دستخط ناخوانا از زندگی ناشیانه در
دانشگاه آکسفورد لذت میبرد. تشخیص بیماری حرکتی وی در زمان فارغالتحصیلی از
دانشگاه کمبریج باعث برانگیخته شدن جنونی مادامالعمر برای کشف سرچشمههای علم شد.
نمایش این مستند همزمان با انتشار زندگینامه این دانشمند موسوم به «استفن هاوکینگ:
تاریخچه مختصر من» آغاز گردید. ماری، خواهر هاوکینگ در این فیلم میگوید که
برادرش درمورد همه چیز در خانه بسیار رقابتی و کنجکاو بود و دوستانش او را بسیار
علمی توصیف میکردند. ماری همچنین نقل میکند که در زمان کودکی و به عنوان هدیه
تولد یک خانه عروسکی گرفته بود و استفن به سرعت به آن لولهکشی و برق اضافه کرده
بود. وی در گفتوگو با رویترز افزود که زندگی با برادرش جذاب، هیجانانگیز و
گاهی اوقات خستهکننده بود. ماری گفت: بحث کردن با استفان تلف کردن وقت بود چون
همیشه آن را به نفع خود تمام میکرد.
|
|
|
دانشمندان در یکی از روشهای متداول بازسازی اندام بدن اقدام به کاشت و رشد
دادن بینی روی پیشانی یک بیمار به منظور انجام عمل پیوند کردهاند. به گزارش
ایسنا، پس از تصادف شدید و عفونت ناشی از این جراحت، غضروف بینی این بیمار از بین
رفت و دانشمندان قادر به بازسازی بینی اصلی وی نشدند به همین دلیل تیم پزشکی اقدام
به رشد دادن یک بینی کاملا جدید روی پیشانی او کرد. تیم پزشکی از
منبسطکنندههای بافت برای کشش پوست زیر پیشانی بیمار استفاده کرد و سپس شکل بینی
را با استفاده از صفحات خاص برش داده و ایجاد کردند. غضروف مورد نیاز از دنده
بیمار گرفته و برای پرکردن داخل و حفظ ساختار بینی استفاده شد، پس از آماده شدن و
رشد کامل، کل ساختار بینی شامل پوست، عروق خونی و غضروف در قسمت آسیب دیده کاشته
خواهد شد. دکتر «دیوید کانگلو» از متخصصان جراحی پلاستیک در بیمارستان لنکوس هیل
نیویورک تاکید کرد: با وجود ظاهر عجیب بیمار و وجود یک بینی روی پیشانی، این روش
تفاوت چندانی با روشهای جراحی پلاستیک متداول ندارد. «کانگلو» درباره تفاوت این
روش با روشهای فعلی بازسازی بینی خاطر نشان کرد: اگرچه در روشهای ترمیمی از
منبسطکنندههای بافت زیر پوست پیشانی برای رشد بینی جدید استفاده میشود، اما نحوه
قرار دادن بینی کمی متفاوت است. معمولا غضروف از دنده بیمار گرفته شده و در
ساختار بینی در حال رشد قرار داده میشود و فلپ پوست روی آن کشیده میشود، سپس
فلپهای پوست روی پیشانی بخیه زده میشود که پس از برداشتن بینی یک زخم کوچک برجای
میگذارد. با وجود امکان رشد دادن بینی روی قسمتهای دیگر بدن، پزشکان معتقدند
که پوست پیشانی از بافت مشابهی برای بازسازی بینی برخوردار است.پیشانی دارای عروق
خونی مناسبی است که وظیفه تغذیه بافت پیوندی را برعهده میگیرند. بنابراین جراحان
نیازی به قطع و اتصال مجدد رگهای خونی در مکان اصلی ندارند، در حالی که رشد بینی
روی ساعد یا پا نیازمند انجام یک جراحی میکروسکوپی دشوار برای اتصال عروق خونی
مسئول تغدیه بافت پیوندی است. بینی رشد داده شده روی پیشانی این بیمار چینی در
حال حاضر نسبتا طبیعی، اما کمی بزرگ به نظر میرسد و به گفته پزشکان باید در زمان
پیوند تا حدودی کوچکتر شود.
|
|
|
استاد دانشگاه علوم پزشکی شیراز اعلام کرد انحراف چشم در سنین مختلف درمانهای
متفاوتی دارد و به طور کلی در هر سطحی از بیماری قابل درمان است. عباس عطارزاده
در تعریف «استرابیسم» (انحراف چشم) گفت: تعریفی که ما از استرابیسم در چشمپزشکی
داریم با تعریف بیمار و همراهان وی کمی متفاوت است. وقتی دو چشم به یک شیء نگاه
میکنند، تصاویر روی نقاط مشابه، همسان و همگن شبکیه میافتد و سبب میشود شیء را
سهبعدی ببینیم. وی افزود: در صورتی که تصاویر روی نقاط همگن شبکیه نیفتد، فرد
از نظر چشمپزشکی دچار انحراف چشم شده است. این در حالی است که ممکن است فرد در
ظاهر هیچ گونه جابهجایی چشم نسبت به حالت طبیعی نداشته باشد. این متخصص چشم با
اشاره به اینکه از نظر بیمار و همراهان وی انحراف چشم هنگامی اتفاق میافتدکه در
ظاهر چشمها سرجای خودشان نباشند، گفت: در بعضی مواقع انحراف چشم در بدو تولد توسط
متخصص قابل تشخیص است. اما معمولا تشخیص آن در 3-4 ماهگی نوزاد امکانپذیر است.
وی هشدار داد: زمانی که استرابیسم در زمان کودکی تشخیص داده نشود به مرور زمان
میتواند باعث شود یکی از چشمها تصویر رابه علت دوبینی یا جابهجایی از مغز حذف
کند. این مسئله تنبلی چشم را به همراه دارد. عطارزاده درباره نقش عوامل وراثتی و
محیطی در بروز استرابیسم گفت: برخی انحرافات چشمی ارثی منتقل میشوند. از سوی دیگر
فلج اعصاب چشمی، شکستگی در پی ضربه به استخوانهای حدقه و درگیری ماهیچهها در
شکستگی یا جابهجایی، در رفتن محل اتصال عضله به حدقه و ایجاد تومورهای داخل مغز که
روی اعصاب فشار وارد کنند از جمله عوامل دیگری هستند که ممکن است در هر سنی فرد را
درگیر استرابیسم کنند. وی در رابطه با درمان انحراف چشم گفت: انحراف چشم در سنین
مختلف درمانهای متفاوتی دارد و در هر سطحی از بیماری قابل درمان است. عطارزاده
افزود: سعی بر این است که انحرافات چشم را در مرحلهای تشخیص بدهیم که دید دوچشمی
در حال تکامل است. در سنین یک و نیم تا سه سالگی و بعضی موارد تا هفت سالگی تشخیص
بیماری اهمیت دارد. اما از 17 سالگی به بعد به علت تکامل دید، حساسیت کمتری وجود
خواهد داشت. استاد دانشگاه علوم پزشکی شیراز گفت: اگر بیماری اکتسابی باشد،
بیمار از دوبینی شکایت میکند، ولی اگر انحراف چشم به شکل ارثی یا از زمان کودکی
باشد، دوبینی مشکل فرد نیست بلکه مغز خود به خود تصویر یکی از چشمها را حذف
میکند. در این صورت بیمار برای زیبایی تمایل به جراحی دارد. این فوقتخصص چشم
خاطرنشان کرد: انحراف چشم از بدو تولد تا پایان عمر در هر مرحله درمانهای خاصی
دارد که قابل انجام است. ولی ممکن است برخی عوارض که در دوران طفولیت برجای
میگذارد در صورت مراجعه نکردن در سنین بالا برگشت ناپذیر باشد. در بیست و سومین
کنگره سالانه چشمپزشکی ایران که از ششم تا نهم آبان در سالن همایشهای رازی برگزار
میشود. تازهترین سرفصلهای بیماری استرابیسم، چربیهای حدقه و اتصالات ماهیچههای
چشم ارائه خواهد شد.
|
|
|
مصرف دارو به ویژه در کودکان از اهمیت بسیاری برخوردار است، گفته میشود در
ایران از هر دو هزار کودک سه کودک به دلیل عوارض دارو در بیمارستانها بستری
میشوند. خوراندن دارو به کودکان به خصوص در سنین زیر یک سال مشکل است، چون در
این سنین رفلکس بلع قوی است که با مقادیر کمی از قطره یا شربت هم ممکن است کودک
تمام دارو و حتی شیری را که خورده بالا بیاورد. علاوه بر این مایع بودن دارو سبب
میشود که هنگام ریختن دارو در پیمانه نتوان با دقت زیادی میزان دارو را
اندازهگیری کرد به همین علت ممکن است نتوان برآورد صحیح از اینکه چه مقداری از
دارو را کودک تف کرده و چه مقداری را قورت داده، انجام داد. مصرف بیش از حد دارو
یکی از شایعترین مواردی است که همه عوامل باعث میشود که داروهای کودکان به شکل
مناسبی مصرف نشود. کودکان معمولا نسبت به مصرف دارو مقاومت نشان میدهند که برای
راحتتر شدن کار، بعضی داروها را میتوان با آب یا شیر رقیق کرد و به کودک خوراند.
به همین دلیل نکاتی را قبل از مصرف دارو به کودکان باید مورد توجه قرار داد. به
عنوان مثال قبل از دادن دارو به کودک دستورالعمل داخل جعبه را باید به دقت مطالعه
کرده و دارو را به همان اندازه که پزشک تجویز کرده به کودک بدهیم. اگر کودکی
دارید که همزمان باید چند داروی مختلف مصرف کند، از مراقبین بهداشتی و پزشک درباره
تداخل داروهایی که مصرف میکند سؤال کنید. هنگام دادن دارو به دستور نوشته و
تفاوت بین قاشق چایخوری و مرباخوری و غذاخوری توجه کنید، بهتر است از وسیله توصیه
شده یا همراه با دارو (مثل قطره چکان یا پیمانه) استفاده کنید. اگر میزان مصرف
با پیمانه قابل اندازهگیری نیست، بهتر است برای اندازهگیری از سرنگهای مناسب
استفاده کنید، مثلا برای اندازهگیری 3 سیسی میتوانید از سرنگ 5سیسی استفاده
کنید. هنگام دادن دارو به خصوص داروهای بدون نسخه به وزن کودک توجه کنید، معمولا
در دستورالعمل دارو میزان دوز توصیه شده براساس وزن کودک نوشته شده است. قبل از
دادن دارو به کودک نوع دارو و میزان آن را با نسخه کنترل کنید و هنگام اضافه کردن
آب به داروهایی که به شکل سوسپانسیون هستند، دقت کنید که کمتر یا بیشتر از حد نشانه
آب نریزید. بررسیها نشان میدهد مادرانی که خود سرانه اقدام و دستورات پزشک را
در این زمینه رعایت نمیکنند کودکانشان دیرتر بهبود یافته و دچار عوارض دارویی شدید
میشوند. سامانه 09646 مرکز اطلاعرسانی دارویی و مسمومیت برای اطلاع والدین از
چگونگی مصرف داروها از سوی وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی راهاندازی شده و
والدین میتوانند برای اطلاع از چگونگی مصرف داروها با این سامانه تماس بگیرند.
|
|
|
دانشمندان دانشگاه کمبریج برای اولین بار توانستهاند ویروس رایجی که
میتواند طول عمر را کاهش داده و منجر به کوری شود را از خون انسان حذف کنند.
«سیتومگالوو ویروس» که نوعی ویروس هرپس بوده، در بدن 70 درصد افراد وجود دارد و با
وجود اینکه باعث ایجاد بیماری نمیشود اما بیش از سه سال از طول عمر را میکاهد.
این در حالی است که در افراد دارای سیستم ایمنی ضعیفتر این ویروس میتواند باعث
بیماریهای جدی و حتی کوری شود. این مشکل مخصوصا زمانی بیشتر است که تنها اهداکننده
مغز استخوان به این ویروس مبتلا بوده و گیرنده سالم باشد. ستومگالوو ویروس در
زمان خفتگی تنها چند ژن انگشتشمار را ابراز میکند که یکی از آنها UL138 است.
دانشمندان برای بررسی تاثیرات این بیماری روی سلولها، سلولهای سالم انسان را در
کنار سلولهایی قرار دادند که ژن UL138 را در حضور اسیدهای آمینه نشاندار که
تولیدکننده پروتئین هستند، ابراز میکردند. آنها سپس از طیف سنجی جرمی برای
شناسایی چگونگی تغییر ابراز پروتئینهای سلولها توسط این ژن استفاده کردند. آنها
دریافتند که سیتومگالوو ویروس تولید پروتئینی موسوم به MRP1 را که مواد شیمیایی
سمی مانند داروی سرطانی وین کریستین را از سلولها بیرون میراند، تعدیل میکند. اگر
سلولهای عفونی دیگر نتوانند این ماده شیمیایی را تخلیه کنند، شاید این امر باعث از
بین رفتن آنها و حفظ سلولهای سالم از سم شود. محققان برای آزمایش این نظریه، از
15 داوطلب مبتلا به این ویروس نمونه خون گرفته، آنها را با داروی ضدسرطان وین
کریستین درمان کرده و مجددا ویروس را فعال کردند. در نتیجه دیگر ویروس دیده نشد یا
تعداد آن کاهش یافت. این در حالی است که به گفته دانشمندان با توجه به عوارض
جانبی شدید داروی وین کریستین احتمالا نمیتوان آن را برای پاکسازی سیتومگالوو
ویروس در افراد سالم یا بیماران پیوندی مورد استفاده قرار داد اما میتوان از آن
برای درمان خون یا سلولهای بنیادی اهدایی از مغز استخوان پیش از پیوند استفاده کرد.
این پژوهش در نشست سازوکارهای پیری جزئی مهندسی شده در کمبریج ارائه شده است.
|
|