گالیا توانگر
36درصد از کل مصرف گاز طبیعی مربوط به مصرف خانگی است،
بنابراین تلاش برای تحقق مصرف بهینه در بخش خانگی می‌تواند گام بلندی درجهت
صرفه‌جویی انرژي گاز باشد.
با توجه به این که عمده مصرف دراین بخش صرف ایجاد
گرمایش در ماه‌های سردسال می‌شود، بنابراین ارائه راهکارهای عملی و متناسب با شرایط
فعلی برای بهینه کردن مصرف گاز ضرورت دوچندانی دارد. علاوه بر ایجاد گرمایش، از گاز
طبیعی در خانه برای تامین آب گرم و پخت و پز نیز استفاده می‌شود. استفاده از وسایل
استاندارد که با سوخت گاز طبیعی کار می‌کنند، درست استفاده کردن و تمیز نگه داشتن
وسایل گازسوز در خانه مثل اجاق گاز و بخاری و استاندارد کردن و مجهز کردن خانه به
برخی امکانات به روز نظیر استفاده از شیشه‌های دوجداره و... می‌تواند سهم بسزایی در
کاهش مصرف سوخت‌گاز طبیعی بویژه در فصول سردسال داشته باشد.
جای تعجب دارد که ما
برای امور پیش پا افتاده و بعضا تجملی خود حاضریم پول‌های کلانی خرج کنیم، اما وقتی
اسم استاندارد فضای خانه و وسایل گازسوز به میان می‌آید، شانه بالا می‌اندازیم و با
بی‌اعتنایی می‌گذریم. این غفلت مضاف براین که ممکن است حادثه‌ساز شود، ما را آخر
برج با قبض شوک برانگیز هزینه گاز ساختمان روبه‌رو می‌کند!
درکشور ما یکی از
عوامل موثر اتلاف انرژي راندمان پایین وسایل گرم کننده گازسوز نظیر بخاری‌هاست.
متاسفانه هیچ کدام از وسایل گازسوز نظیر بخاری، آبگرمکن و... دارای برچسب انرژي در
سطح Aو B نیستند.
تنها 2/7درصد بخاری‌ها دارای برچسب انرژي‌اند که حدس زده
می‌شود 18درصد کل بخاری‌های تولیدی درسطح D و مابقی آنها در سطوح پایین‌تر انرژي
قرار دارند.
در مورد آبگرمکن‌ها هم تنها 14درصد دارای برچسب انرژي‌اند که در رده
C قرار دارند و مابقی آنها در رده‌های پایین‌تری قرار می‌گیرند.
بنابراین تشویق
بخش‌های صنعتی و تولیدی در کشور نیز برای ساخت وسایل استاندارد گازسوز و نیز کاهش
مصرف انرژي درحین تولید می‌تواند گره کور بزرگی را باز کند.
اعطای تسهیلات
بانکی، معافیت‌های مالیاتی برای تشویق تولیدکنندگان وسایل گازسوز با راندمان بالای
انرژي و برعکس وضع مالیات‌های سنگین و عدم حمایت‌های مالی و عدم صدور مجوز برای
تولیدکنندگان وسایل گازسوز با راندمان پایین اولین قدم موثر در مسیر اصلاح روند
تولید وسایل گازسوز است. ضمنا می‌توان تعرفه‌های گمرکی سنگین به وسایل‌گازسوز
غیراستاندارد و درجه چندم وارداتی بست و لااقل واردات وسایل گازسوز با راندمان بالا
را پذیرفت.
ژاکت بپوشیم، قلبمان می‌گیرد!
یکی از کانال‌های اصلی اتلاف انرژي
گاز طبیعی در بخش خانگی بی‌‌توجهی به استانداردسازی ساختمان است. تلاش برای ساخت
واحدهای مسکونی بدون اتلاف انرژي از ضرورت‌های اجتناب‌ناپذیر در راستای اصلاح الگوی
مصرف گاز محسوب می‌شود.
طیبه وجدان‌زاده، شهروند تهرانی سالهای نوجوانی‌اش در
شهرستان را به یاد می‌آورد که با یک چراغ علاء‌الدین هم قابلمه غذای ظهرشان را گرم
نگه می‌داشتند و هم کل اتاق نشیمن‌شان گرم می‌شد.
وی با ورق زدن خاطراتش در ذهن
برایمان می‌گوید: «یک تکه پتوی کهنه داشتیم که زیر در را با آن می‌گرفتیم و معمولا
با شروع فصل سرما درز پنجره‌ها را روزنامه و کاغذ باطله می‌گذاشتیم. اما الان با
این که اکثر مردم دو تا بخاری در یک آپارتمان کوچک روشن می‌کنند ولی بازهم خانه گرم
نمی‌شود! اول پیش خودم خیال می‌کردم شاید چون فشارگاز آپارتمان کم است، اما بعدا
متوجه شدم که با همان عایق‌بندی ساده سالهای گذشته می‌توان جلوی بخش بزرگی از
اتلاف انرژي گاز را گرفت.»
وی ادامه می‌دهد: «الان خانه‌ها را بسازو بفروش درست
می‌کنند. از همه مصالح و شرایط استانداردسازی ساخت‌وساز می‌زنند تا هزینه‌ها کمتر
شود، درحالی که عدم استانداردسازی ساختمان‌ها سالانه ضررهای هنگفتی به سرمایه ملی
وارد می‌کند.»
امروزه ابزار گوناگون عایق‌های حرارتی و سرما وارد بازار شده از
شیشه‌های دوجداره گرفته تا دستگاه‌های کنترلی گرم کننده و سرد کننده که هر کدام
می‌توانند نقش بسزایی در کاهش مصرف انرژي داشته باشند، اما متاسفانه چون برای عموم
مردم اهمیت انرژي مشخص نشده با بی‌اعتناترین شکل ممکن از کنار این مسائل پراهمیت
می‌گذرند.
حتی جای تعجب دارد که در سازمان‌ها و اداره‌ها هم شاهد تحول در
استانداردسازی فضا نیستیم. اگر استانداردسازی فضا از ساختمان ادارات شروع می‌شد، در
اولین گام الگوی خوبی برای جامعه به حساب می‌آمد.
یک خانم خانه‌دار، که برای
خرید چند عدد کلاف کاموا و میل بافتنی به میدان حسن‌آباد تهران آمده است، با اشاره
به پلاستیک پر از کاموایی که در دست دارد، می‌گوید:«قدیم‌ها یک علاء‌الدین
می‌گذاشتیم وسط اتاق و خودمان با لباس‌های کاموایی ضخیم و رنگارنگ، دور تا دور
شعله‌اش می‌نشستیم. الان تمام مدت دو تا بخاری در آپارتمان می‌سوزد.
بعضی
وقت‌ها تا ته شعله‌ها را بالا می‌برند، وقتی دمای اتاق به اندازه چله تابستان رسید،
درها و پنجره‌ها را باز می‌گذارند تا هوا متعادل شود! حاضر نیستند یک لا ژاکت نازک
تنشان کنند و با آن در اتاق بچرخند. می‌گویند ژاکت بپوشیم روی قفسه سینه‌مان
سنگینی می‌کند، نمی‌گویند وقتی براثر مصرف بی‌رویه هر روز بخشی از سرمایه ملی در
آتش غفلت می‌سوزد چرا قلبشان نمی‌گیرد؟!
به یاد داشته باشیم که به زودی باید به
دلیل کفران نعمت و از بین بردن منابع انرژي به نسل‌های بعد از خود حساب پس دهیم.»
سه پیشنهاد نماینده مردم بوشهر برای مصرف بهینه
محاسبه پلکانی قیمت گاز با
مشترکین پرمصرف به این شیوه که هرچه مصرف از حد متعارف بیشتر، پرداخت عوارض
سنگین‌تر- چنانچه ضمانت اجرایی قرص و محکم داشته باشد- در هشدار به پر مصرف‌ها و
کاهش مصرف بی‌تاثیر نخواهد بود، اما حقیقت این است که فرهنگ‌سازی می‌تواند تاثیرات
پا برجاتری در بدنه اجتماع داشته باشد. وقتی رفتار مصرفی خانوارهای ایرانی را طی
سالهای اخیر مورد ارزیابی قرار می‌دهیم، متاسفانه با واقعیت‌های تلخی مواجه
می‌شویم.
متوسط مصرف هر خانوار ایرانی در مقایسه با کشورهای مصرف کننده گاز که
حتی دارای سرمای شدیدتری نیز هستند، در سطح بالاتری قرار دارد. سرانه مصرف هر
خانوار در استان‌های معتدل از استان‌های سردسیر بالاتر است و نیز متوسط سرانه مصرف
خانوار طی دهه اخیر به طور میانگین بیش از 60درصد افزایش داشته است. همه این موارد
حاکی از فرهنگ غلط مصرف گاز طبیعی است.
عبدالکریم جمیری، نماینده مردم بوشهر،
گناوه و دیلم و عضو کمیسیون انرژي مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با گزارشکر کیهان
می‌گوید: «اصلاح الگوی مصرف انرژي بویژه برای کشور ما حائز اهمیت است و از یک
حساسیت جهانی برخوردار است، چرا که کشورهای تولید کننده انرژي که خود منابع را در
اختیار دارند، الزامی است یک برنامه منسجم و الگوی جهانی برای صرفه‌جویی انرژي
داشته باشند.»
نماینده مردم بوشهر اولین پیشنهادش در جهت محقق شدن مصرف بهینه،
تولید بهینه است.
وی توضیح می‌دهد: «باید بتوانیم بهترین نوع سوخت را به لحاظ
کیفیت تولید کنیم و برای مصرف هم برنامه‌ریزی مناسب انجام دهیم. باید در
پالایشگاه‌ها به گونه‌ای از تجهیزات استفاده کنیم و دقت نظر داشته باشیم که بهترین
نوع سوخت و با کیفیت‌ترین آن را در اختیار مردم قرار دهیم.
اگر این امر تحقق
پیدا کند هم از آسیب‌ها پیشگیری کرده‌ایم، هم در مصرف صرفه‌جویی به عمل می‌آید و هم
منابع انرژي برای نسل‌های بعدی حفظ خواهد شد.»
دومین پیشنهاد جمیری،
استانداردسازی وسایل گازسوز است. وی می‌گوید:« اگر یک بخاری می‌سازیم باید مطابق
اصول استانداردش را تولید کنیم. آبگرمکن‌ها، اجاق‌های خوراک‌پزی، بخاری و هر آنچه
که با سوخت گاز طبیعی کار می‌کند باید نمونه با کیفیت و استانداردش را در داخل
تولید کنیم. جلوی واردات وسایل گازسوز بی‌کیفیت را بگیریم. این‌گونه هم به تولید
داخل رونق بخشیده‌ایم و هم در راه مصرف بهینه انرژي جهاد کرده‌ایم.»
سومین
پیشنهاد وی این است که از هر طریق ممکن از جمله برنامه‌سازی در رسانه ملی به مردم
گوشزد کنیم که تولید سوخت با چه مشقاتی و زحماتی در کشور انجام می‌شود؟
این عضو
کمیسیون انرژي می‌گوید:«اغلب مردم از سختی‌های مسیر تولید انواع انرژي بی‌اطلاعند.
باید این سختی‌ها یادآوری شود و ضمنا درباب اهمیت برخورداری از منابع انرژي و حفظ
آن برای یک ملت در دنیای امروز بحث‌های موشکافانه‌ای در رسانه ملی صورت پذیرد.
حتی از لحاظ مسائل دینی به موضوع بپردازیم. صرفه‌جویی یکی از ارکان مهم دین اسلام
محسوب می‌شود که اهمیتش همپای امر به معروف و نهی از منکر عنوان شده است.»
نماینده مردم بوشهر، گناوه و دیلم در تکمیل صحبت‌هایش به اهمیت و ضرورت
سرمایه‌گذاری در بخش مطالعات پژوهشی برای کشف راهکارهای بهینه‌سازی مصرف اشاره کرده
و می‌گوید:«مطمئن باشیم که هر قدر دراین راه سرمایه‌گذاری کنیم، چند برابر سودش را
خواهیم برد.»
دقت به جنبه های کیفی در خرید وسایل گازسوز خانگی
این روزها
بازار نمایش مدل‌های بخاری در مغازه‌های لوازم خانگی فروشی داغ‌داغ است.
کافی
است به راسته لوازم خانگی فروشی‌های امین‌حضور تهران سری بزنید تا متوجه شوید
مشتریان به وقت خرید مهم‌ترین وسیله گازسوز خانگی در ایام سردسال به چه ویژگی هایی
دقت می‌کنند.
یکی از مهم‌ترین فاکتورهای انتخاب بخاری درنظر گرفتن متراژ خانه یا
محلی است که قرار است بخاری گرمابخش آنجا باشد. هرگز نباید یک بخاری بزرگ را برای
یک محیط کوچک تهیه کرد و همچنین تهیه یک بخاری کوچک برای فضای بزرگ اشتباه است.
لازم است در انتخاب بخاری به برچسب انرژي روی آن توجه شود. دارا بودن برچسب انرژي
از نکات بسیار مهمی است که در هنگام خرید یک بخاری باید به آن توجه کرد. ولی مهم‌تر
از آن حرف انگلیسی قید شده روی برچسب است که نشانه بازدهی حرارتی بخاری بوده و هرچه
از حروف ابتدایی الفبای انگلیسی باشد، نشانه پایین‌تر بودن اتلاف انرژي در بخاری
است.
امین محرابی، یک شهروند تهرانی که به همراه همسرش برای خرید بخاری به راسته
امین‌حضور مراجعه کرده، برایمان می‌گوید: «متوجه هستم که اگر برای آپارتمان کوچک
تازه خریدمان از این بخاری‌های مدل شومینه بزرگ خریداری کنیم، علاوه بر این که
هزینه مصرف‌مان زیاد می‌شود، ممکن است با خطر کمبود اکسیژن در خانه هم مواجه شویم.»
اما همسر محرابی درحالی که با نگاهش به او می‌فهماند بر خرید مدل شومینه‌ای اصرار
دارد، می‌گوید:«اما شومینه‌ای‌هایش قشنگند. دخترخاله این‌ها هم از همین مدل
گرفته‌اند!!»
روش‌های کاهش مصرف گاز در ساختمان
اگر درحال ساخت بنا و
آپارتمان هستید تقاضا داریم برای صرفه‌جویی در هزینه قبوض مصرف انرژي ساکنین آتی
ساختمان هم که شده تمامی موارد مبحث 19 انرژي مقررات ملی ساختمان را مطالعه کنید.
عایق کردن سقف، کف و دیوارها، استفاده از شیرهای ترموستاتیک رادیاتور و نیز
استفاده از پنجره‌های upvc با شیشه دوجداره را جدی بگیرید و برای جلوگیری از مشکلات
تقسیم هزینه گاز مصرفی واحدهای ساختمان برای هریک از واحدها یک انشعاب گازمجزا و یک
پکیج جداگانه درنظر بگیرید. خصوصا اینکه راندمان احتراق در پکیج‌های گرمایشی معتبر
بسیار بالاتر از راندمان احتراق مجموعه دیگ و مشعل سیستم حرارت مرکزی است.متاسفانه
میزان آگاهی مردم نسبت به خیلی از مسائل استانداردهای مصرفی از جمله خرید وسایل
گازسوز استاندارد، برچسب‌های انرژي روی وسایل گازسوز و عدم توجه به این برچسب‌ها
موقع خرید وسایل گازسوز، میزان واقعی مصرف استاندارد و رعایت میزان مصرف در زمان
اوج مصرف گاز درحد متوسط روبه پایین است.
همچنین عدم رعایت استانداردهای مقررات
ملی ساختمان مثل عایق‌کاری در 75درصد ساختمان‌ها، فاقد پنجره‌های دوجداره در 97درصد
ساختمان‌ها و فاقد سقف یونولیت در 98درصد ساختمان‌ها نیز از جمله موارد مورد بحث در
زمینه الگوی مصرف است. همچنین رفتارهای مصرفی غلط دربین اعضای خانوارها مثل بازکردن
پنجره‌ها برای تهویه هوای ساختمان در 82درصد و عدم آگاهی راجع به برچسب انرژي در
83درصد و عدم توجه به برچسب انرژي موقع خرید وسایل در 64درصد موارد از جمله دلایل
اتلاف انرژي در ساختمان‌های ماست.
گزارش روز
|
