به بهانه شهادت محمد فراهاني (تصويربردار) كارت تبريك سرخ نوبل به اوباما

داوود مراديان
اغراق نيست اگر بگويم روي تك تك موشك هايي كه شما صحنه شليكشان را مي بينيد، ردي از نگاه «محمد» از پشت ويزور هست. محمد تصويربردار بود و دنيايش كادر امني داشت كه بايد همه چيز در قاب درستش قرار گيرد و همين قاب درست است كه دنيايش را ناامن كرد.
الان كه شما اين نوشته را مي خوانيد، قاب محمد خالي است؛ مملو از رگه هاي خون كه انگار با طراحي حرفه اي جلوه هاي ويژه روي لنز دوربين شكسته اش نقش بسته و به قول خودش: «عين خارج!»
الان كه شما اين نوشته را مي خوانيد؛ «محمد» شرحه شرحه در خاك خفته است و ديگر با آن صداي رگه دار در بازار قشم دنبال هديه اي براي «عسل كوچكش» نمي گردد.
الان كه شما اين نوشته را مي خوانيد گروهك بي سواد ريگي با ادبياتي سخيف و بدون قاعده ابتدايي نوشتن حتي، كفتاروار به پايكوبي در وبلاگ مسخره اش نشسته، دست مريزاد...!
همه دست مي زنيم براي آن بي شعوري كه نمي فهمد يتيم كردن كودكان بلوچ و فارس، معنايش عمليات نيست، ترور است و تروريست شهيد نمي شود، به درك واصل مي گردد.
محمد باگروه سپاه همكاري مي كرد. محمد با گروه هاي بسيجي همكاري مي كرد. محمد هركجا مانوري يا همايشي بود مي رفت و تصوير مي گرفت.
محمد اين بار هم رفته بود تا از همايش «وحدت» تصوير بگيرد كه خود خاطره شد. وحدت شيعه وسني!
... سلام آقاي اوباما، سلام آقاي براون، پيغام صلح نوبل و حقوق بشرتان را دريافت كرديم. كارت تبريك زيبايي است. سرخ و پاره پاره روي دستهامان... البته ذوق مرگ نشويد، نه سردار شوشتري كم داريم نه محمد فراهاني. از افسران دستگير شده تان بپرسيد، برايتان روايت مي كنند سپاه پر است از شوشتري ها، گردها و مهدوي ها.
به نظر شما آويني الان كجاست؟ سينما فلسطين¤ يا بلوچستان استقبال محمد؟
محمدجان گواراي وجودت اين سرانجام سرخ.
ــــــــــــــــــ
¤ اشاره نويسنده به برگزاري جشنواره فيلم مستند «سينما حقيقت» در سينما فلسطين است كه چند روز پيش پايان يافت.

بايدهاي رسانه ملي از نگاه كارشناسان صداوسيما و چشم انداز آينده

آرش فهيم
ديگر، تاكيد بر اهميت صداوسيما و نقشي كه در انتشار فرهنگ بازي مي كند يك حرف تكراري شده است، بلكه مهم، يافتن ابزارها، روش ها و راه حل ها براي تقويت رسانه ملي است. رسانه اي كه حالا يك جوان 30ساله است و به نظر مي رسد كه دوران خامي و بي تجرگي را پشت سر گذاشته است. به مناسبت شروع دور جديد مديريت 5 ساله عزت الله ضرغامي بر صداوسيما، نظرات دو نفر از كارشناسان و فعالان عرصه رسانه اي كشور در زمينه بايدها و الزامات اين رسانه ملي، به خصوص در زمينه سريال ها و فيلم هايي كه پخش مي شوند يا بايد پخش شوند را جويا شديم.
بازشناسي هويت و تقويت اتحاد ملي
«جهانگير الماسي» بازيگر سينما، تئاتر و تلويزيون و مدرس دانشگاه «بازشناسي هويت ايراني» و «تقويت اتحاد و همدلي ملي» را از جمله مهم ترين موضوعاتي دانست كه صداوسيما بايد به آنها توجه بيشتري نمايد.
وي معتقد است: رسانه ملي بايد اطلاعاتي را در جامعه توزيع كند كه هم اسباب اتحاد و همدلي بين مردم شود و هم احساس تعلق به اين سرزمين را نزد مردم اين ديار بيشتر كند و هم موجب آشنايي بيشتر هموطنانمان با فرهنگ و ميراث گذشته مان شود.
الماسي، شرح چپاول ها و غارتگري هاي بيگانگان در كشورمان را از ديگر موضوعات مهمي دانست كه صداوسيما بايد در برنامه ها و به خصوص سريال هايش بدان توجه نمايد و توضيح داد: مردم بايد بدانند كه از چه راهها و چگونه تاريخشان از سوي متجاوزان بيگانه به يغما مي رفت تا شعور و معرفت جمعي اين مردم بيش از پيش ناظر باشد و راههاي ورود و خروج موش هايي كه تحت عناويني چون استعمار و... فرهنگ و جامعه ما را مي جويده اند بسته شود.
بازيگر مجموعه تلويزيوني «در چشم باد» افزود: رسانه ملي در عين حال بايد مبلغ ارزش هاي اعتقادي اين مردم باشد كه مهم ترين آنها، باور مردم اين سرزمين به خداوند است. همان باوري كه همواره توانسته موجب راندن بيگانگان و چپاولگران شود. همين باور بود كه مغول و تاتار را رام كرد.
الماسي بيان داشت: مميزين و صرافاني كه در صداوسيما برنامه ها را مصوب مي كنند، خودشان بايد از گروهي باشند كه به اين باورها ايمان دارند و چه در زندگي فردي و چه اجتماعي خويش به آنها پايبندند.
بازيگر فيلم «پشت پرده مه» ادامه داد: در پرداختن به هر موضوعي در سريال ها و برنامه هاي صداوسيما بايد از برخورد سطحي پرهيز كرد؛ برنامه ها بايد عمق داشته باشند.
وي بر توجه رسانه ملي به مسائل و اتفاقات تاريخ معاصر تاكيد كرد و گفت: چه اشكالي دارد كه مردم، به خصوص نسل نو از طريق برنامه هاي صداوسيما درباره مسائل تاريخ معاصر، از جمله قضاياي مربوط به مصدق و رزم آرا، موضوع نفت، شبه قراردادهاي آرامكو، اقتصاد سرمايه داري كمپرادور و دلاورها و جوانمرداني كه در اين سرزمين مبارزه كردند بيشتر آگاه شود.
الماسي تصريح كرد: در زمان شاه مرسوم بود كه كنترل منابع انساني از طريق دور كردن مردم از حقايق انجام شد. اما اين روش شكست خورده است و همچنان كه دين ما نيز از ما مي خواهد، جمع شدن جوانان ايراني در كنار هم، براي حراست از مرزهاي هويتي، فرهنگي و جغرافيايي كشورمان، جز با خرد و دانايي و درك منافع ملي صورت نمي گيرد. درست مثل همان اتفاقي كه در ابتداي انقلاب و در تشكيل سپاه پاسداران انقلاب اسلامي رخ داد.
وي در عين حال كيفيت تصاويري كه از سيما پخش مي شوند را نيز مهم دانست و اظهار داشت: بايد كيفيت تصويري برنامه هاي تلويزيون مورد بازنگري قرار گيرند و اين تصاوير هم جلوه اي از هويت، طبيعت، معماري و حال و هواي ايراني را نمايش دهند.
اين بازيگر و مدرس دانشگاه تصريح كرد: لازم است كه يك روانشناسي اجتماعي، با شناخت از هويت تاريخي و اعتقادي ما، برنامه هاي صداوسيما را نظم بدهد.
الماسي به برنامه هاي كودك اشاره كرد و گفت: برنامه هاي كودك نياز به يك شبكه جدي دارند. در اين برنامه ها بايد به نياز كودكانمان به بازي ها، روابط اجتماعي و ساير مسائل تربيتي دقيق تر پرداخته شود. البته در حال حاضر هم چنين برنامه هايي گاهي در شبكه دوم سيما ديده مي شود.
وي در پايان شبكه چهارم سيما را يك الگوي خوب براي ساير شبكه ها دانست و «خبر 30/20»، «ارتباطات ايراني»، «نفت، سلطه و مبارزه» و «نشست هاي معرفت دكتر ديناني و دكتر منصوري لاريجاني» را از جمله برنامه هاي مورد علاقه خود در سيما معرفي كرد.
بازنگري در نحوه پخش فيلم هاي خارجي و داخلي
در كنار سريال ها، فيلم هاي سينمايي داخلي و خارجي نيز از جمله برنامه هاي مورد توجه سيما است.
«سعيد مستغاثي» رئيس انجمن منتقدان و نويسندگان سينمايي ايران معتقد است پخش فيلم هاي سينمايي خارجي در رسانه ملي بايد همراه با كارشناسي دقيق و عميق باشد.
اين مستندساز گفت: پخش فيلم هاي سينمايي خارجي در تلويزيون با هدف شناخت فرهنگ ها و ممالك ديگر خوب است، به شرط اين كه صرفا براي پر كردن آنتن نباشد.
وي با تاكيد بر توجه به موضوع فيلم هاي خارجي توضيح داد: معيار براي پخش اين فيلم ها نبايد فقط حذف صحنه هاي غيرشرعي باشد. بلكه بايد به موضوعي كه در اين فيلم ها پرداخته مي شود نيز دقت كرد.
مستغاثي ادامه داد: غالب فيلم هاي خارجي كه از تلويزيون پخش مي شود، محصولات هاليوود است و فرهنگي كه در اين فيلم ها منتشر مي شود با فرهنگ ما سازگاري ندارد. همچنان كه به اعتراف خود هاليوود و غرب نيز، آن ها بيش از 100 سال است كه در تلاش براي تغيير و تاثير روي فرهنگ هاي ديگر هستند.
كارگردان مجموعه مستند «آرماگدون» اظهار داشت: يكي از استادان دانشگاه پرينستون آمريكا، در كتابي با موضوع سينماي آمريكا نوشته كه بيش از 100 سال است هاليوود سعي دارد تا تمام جنبه هاي زندگي و فرهنگ مردم جهان، از جمله خوراك، پوشاك، سياست و حتي عاشق شدن و مردن را مطابق ميل خودش تغيير شكل دهد.
وي اضافه كرد: سينماي آمريكا توسط مهاجرين و اشراف يهودي شكل گرفت كه از اساس قصد تحميل ايدئولوژي صهيونيستي را داشته اند و اين در تمام آثار آن ها جريان دارد.
مستغاثي گفت: بخش عظيمي از جنگ نرم عليه فرهنگ و كشور ما، توسط هاليوود انجام مي شود و آثار آن از طرق مختلفي از جمله شبكه هاي ماهواره اي، انتشار غير مجاز و قاچاق، شبكه نمايش خانگي و متاسفانه تلويزيون در دسترس مخاطب ايراني قرار مي گيرد.
وي تصريح كرد: نمايش تصادفي و باري به هر جهت محصولات سينمايي آمريكا، چه فيلم و چه انيميشن خيلي خطرناك است. به همين دليل به صرف اين كه يك فيلم خارجي اكشن است و صحنه مشكل دار ندارد، بدون در نظر گرفتن آثار سوء رفتاري و روحي - و نه الزاما سياسي - بر مردم، نمي توان اكتفا كرد.
اين منتقد، همراه كردن مباحث كارشناسانه و تشريح نظام مند مسائل مطرح شده در فيلم هاي خارجي را راهكاري براي برطرف كردن اين نقطه ضعف دانست و گفت: كارشناسان بايد به تحليل و تفصيل فيلم هاي خارجي و توضيح قصد و غرض آن ها بپردازند.
وي گرايش سيما در پخش فيلم هايي غير از سينماي آمريكا و از جمله از آسياي شرقي را مثبت ارزيابي كرد و ابراز داشت: حتي پخش همين فيلم ها هم بايد همراه با كارشناسي باشد.
مستغاثي در پاسخ به اين سوال كه بحث كارشناسانه منتقدان در برنامه هاي تخصصي سينمايي سيما، مثل سينما 4، سينما يك، سينما پنج و ... را چگونه ارزيابي مي كند، گفت: در اين برنامه ها و در اغلب موارد، بحث كارشناسي واقعي صورت نمي گيرد؛ به اين معني كه كارشناسان در اين برنامه ها بيشتر به تعريف داستان و ماجراي كارگردان فيلم مي پردازند و آن طور كه لازمه تحليل يك فيلم است، به پس زمينه ها و پيش زمينه هايي كه دانستن آن براي مخاطب، به خصوص نسل جوان واجب است، توجه نمي شود.
وي افزود: كارشناسان اين برنامه ها به درستي انتخاب نمي شوند و افراد دعوت شده به برنامه هاي سينمايي تلويزيون به عنوان منتقد، آگاهي و اشراف كاملي به موضوع ندارد. اين در حالي است كه برنامه هاي سينمايي سيما، نياز به نقد تخصصي دارند.
مستغاثي همچنين درباره جريان توليد و نمايش تله فيلم در تلويزيون گفت: اگر تله فيلم ها از سطح كيفي مطلوب و استاندارد برخوردار باشند، تاثير مثبتي، حتي بر سينماي كشور مي گذارند.
وي افزود: تلويزيون، بازتاب خوبي روي مخاطب دارد و مي تواند در افزايش سطح سليقه مخاطب تاثير بگذارد. توليد انواع تله فيلم در ژانرها و موضوعات مختلف، مي تواند به سينما هم خط بدهد تا به آن ژانرها و موضوعات بيشتر توجه شود.
رئيس انجمن منتقدان ادامه داد: براي افزايش سطح كيفي تله فيلم ها، نياز به تشكيل شوراي تله فيلم در رسانه ملي محسوس است.
وي اضافه كرد: انتخاب عوامل توليد تله فيلم ها، نبايد براساس روابط درون شبكه ها جريان داشته باشد؛ محتوا و ساختار تله فيلم، از اين كه مثلا فلان كارگردان يا بازيگر برجسته آن را توليد و در آن كند، مهم تر است.
سعيد مستغاثي در پايان، نزديك شدن رسانه ملي به پژوهشكده ها و انديشه كده ها را راهكاري مهم براي تقويت صدا و سيما عنوان كرد و گفت: دركشورهاي غربي، عمدتا شبكه هاي تلويزيوني چسبيده به يك انديشه كده هستند، به طوري كه امروز در غرب، بيش از 1500 شبكه تلويزيوني اوانجليستي (مسيحي صهيونيست) با تكيه بر مراكز انديشه صهيونيستي فعاليت مي كنند. در كشور ما نيز موسسات آكادميك بايد به رسانه ملي نزديك تر شوند تا شاهد افزايش سطح كيفي برنامه ها و كاهش نقاط ضعف باشيم.

برگزاري ششمين تئاتر ماه به روايت دبير و داور نيايش در نمايش

جشنواره تئاتر ماه به عنوان يكي از گردهمايي هاي نمايشي مذهبي كه رويكردي پر رنگ به انديشه دارد ششمين دوره خود را پشت سر گذاشت . اما يكي از شاخصه هاي منحصر به فرد اين رويداد در مقايسه با ساير جشنواره ها و گرد همايي هاي تئاتري ، فرصت دادن به هنرمندان جوان و شهرستاني است . به طوري كه سعيد كشن فلاح ، دبير اين جشنواره و رئيس مركز هنرهاي نمايشي حوزه هنري در اين باره مي گويد:
با توجه به چشمگير بودن و رشد تئاتر در شهرستان ها با حفظ سهميه تهران، تعداد نمايش هاي شهرستاني را افزايش داديم.
سعيد كشن فلاح درباره رويكرد اين مركز براي انتخاب آثار شهرستاني، گفت: در بازبيني اين دوره از جشنواره هيئت هاي بازبين اصرار داشتند، به دليل چشمگير بودن فعاليت هنرمندان در شهرستان ها و ملموس بودن رشد آنان در اين عرصه، آثار كمتري حذف شود و فرصتي ايجاد شود تا هنرمندان با همديگر به ويژه با آثار تهراني رقابتي سالم داشته باشند، اين امر باعث شد ضمن حفظ سهميه تهران، تعداد آثار شهرستاني را افزايش داديم.
وي درباره تأكيد جشنواره «تئاتر ماه» به معنويت باتوجه به پايبندي هنر نمايش به دين و معنويت به واسطه خاستگاه مذهبي و اعتقادي آن، عنوان كرد: درست است كه تئاتر خاستگاهي ديني و اعتقادي دارد اما در مسير حركت خود در فرهنگ هاي مختلف به ويژه فرهنگ غرب- متأثر از انديشه و مسايل مختص آن فرهنگ ها- به مسايل روزمره بشر گرايش پيدا كرده و وجه قالب آثار به ويژه در دوره مدرن ملهم از تفكر بي ديني، دغدغه هاي مادي بشر و گاهي امور رايج و پيش پا افتاده است، ما در فرهنگ اسلامي انقلابي مان و با اعتقاد به منشأ ونيرويي كه در دنياي ديگر بر اعمالمان نظارت دارد، تأكيد بر مسايل ديني و معنوي را اصل و مبناي نگرش خود مي دانيم، البته اين به معناي نفي آثار غربي نيست، آنها هم به اين امر توجه دارند، اما ما به دنبال نگاهي با فرهنگ خودمان هستيم.
محمود عزيزي، بازيگر و كارگردان سينما تئاتر و تلويزيون و استاد دانشگاه و داور بخش صحنه اي ششمين جشنواره «تئاتر ماه» نيز گفت: از مجموعه كارهاي ديده شده در اين جشنواره خوشنودي بسياري نصيبم شد، گروه هايي را از اقصي نقاط ميهن عزيزم ديدم كه تلاش كردند، دانايي خود را در زمينه تئاتر در چهارچوب شرايط جشنواره و با كمبود امكاناتي كه در شرايط توليد كار با آن روبه رو بودند، ارائه داده و خوش بدرخشند.
وي تأكيد كرد: در جمع جشنواره هاي موجود در كشور «تئاتر ماه» يكي از جشنواره هاي ارزنده است كه اميد شكوفايي بيشتر آن، در آينده به وضوح ديده مي شود و با اميد به شرايط مناسب تر در جهت اعتلاي ارزش هاي نمايشي كشورمان، براي جملگي هنرمندان آرزوي موفقيت دارم و سخت كوشي، علاقه و ايثار آنان را در اين عرصه ارج مي گذارم.
وي با اشاره به اين كه در اغلب آثار بخش صحنه اي اين جشنواره، مضامين بسيار برجسته اي ديده شد، كه نياز به ايجاد كارگاه و در راستاي توليد متون نمايشي با چنين مضاميني را ضروري نشان مي دهد، ادامه داد: بعضي از مضامين آن طور كه بايد تبيين نشده اند، درحالي كه مي توانستند در زمره نمايش هاي بسيار ارزنده باشند و نيز اشكالاتي در رابطه با انتخاب بازيگر براي شخصيت هاي مختلف ديده مي شود كه علت آن كمبود بازيگر و باز نبودن دست كارگردان براي انتخاب بازيگر است، كه اين مهم تنها مربوط به جشنواره «تئاتر ماه» نيست، بلكه يك مشكل عمومي اساسي است كه وجود دارد و مسئولان مملكت ما بايد نسبت به رفع اين معضل، اقدام كند.