از زبان مديركل اقدامات تأميني سازمان زندان هاانجمن هاي حمايت از زندانيان

به گفته حميدرضا علي اكبري در كشور ما حدود 70هزار زنداني متأهل وجود دارد كه خانواده آنها نيازمند حمايت مبرم هستند. اعضاي خانواده زنداني را همسر، دختران، پسران، پدر و مادر زنداني تشكيل مي دهند كه هيچ گونه نقشي در ارتكاب جرم سرپرست خانواده ندارند و براثر خطاي وي به ناچار در زمينه نامطلوب اقتصادي، فرهنگي، اجتماعي، رواني و احساسي قرار مي گيرند.
متأسفانه علي رغم اهميت حفظ و حراست از صيانت خانواده، نظام جامع، صحيح و كارآمدي براي حمايت از اين خانواده ها وجود ندارند و اين غفلت باعث گسترش دامنه آسيب هاي اجتماعي و ورود اعضاي خانواده زنداني به چرخه جرم و بزه شده است.
مديركل دفتر اقدامات تأميني سازمان زندان ها در تعريف انجمن هاي حمايت زندانيان، مي گويد: اين انجمن ها مؤسساتي با شخصيت حقوقي مستقل و با اساسنامه و آئين نامه قانوني مصوب هستند و در شهرهايي كه داراي زندان بوده تحت نظارت عاليه دفتر اقدامات تأميني سازمان زندان ها فعاليت دارند. به طور كلي در حال حاضر تعداد 175 انجمن در سراسر كشور وجود دارد كه به ارايه خدمات در ابعاد مختلف به زندانيان و خانواده هاي نيازمند آنها همچنين زندان، مؤسسات حمايتي و تأمين سازمان زندان ها مي پردازند.
وي در تشريح اهداف انجمن هاي حمايت زندانيان مي افزايد: تحقق رسالت اصلاح و تربيت و باز اجتماعي نمودن زندانيان، پيشگيري از وقوع جرم و بزه، كاهش آسيب هاي اجتماعي ناشي از زندان جلوگيري از پيامدهاي جرم و بزه به كانون خانواده به ويژه فرزندان مددجويان از جمله هدف هاي انجمن هاي حمايت زندانيان است.
علي اكبري كمك به خانواده زندانيان، بازسازي شخصيت و اصلاح و ارشاد زندانيان، كمك در جهت آموزش حرفه اي به زندانيان، كمك به اشتغال زندانيان پس از آزادي با تهيه فرصت هاي شغلي، مساعدت در بهبود وضع بهداشت و درمان، ترغيب و تشويق فعاليت هاي فرهنگي، ورزشي، حرفه اي و آموزشي زندان ها را از وظايف انجمن هاي حمايت زندانيان خوانده و بيان مي كند : سرمايه انجمن از كمك اشخاص حقيقي يا حقوقي، دولت و عوايد حاصل از فعاليت هاي اقتصادي انجمن تأمين مي شود.
مديركل دفتر اقدامات تأميني سازمان زندان ها، تشكيلات اين انجمن ها را شامل اعضا، مجمع عمومي اعضا، هيئت مديره، مديرعامل و قائم مقام وي و بازرسان دانست، اظهار مي دارد : هيئت مديره انجمن هاي حمايت زندانيان متشكل از دادستان عمومي و انقلاب، مديركل زندان ها، فرماندار، رئيس زندان و سه نفر عضو معتمد از بين اشخاص متقي، موجه و خير محل با پيشنهاد مديركل زندان ها و تأييد رياست سازمان است.
وي كمك به خانواده مددجويان را يكي از خدمات انجمن هاي حمايت زندانيان خوانده و مي گويد: 12هزار و 982 مددجو تحت پوشش هستند كه مبلغ 15ميليارد و 69 ميليون و 181 هزار و 934 ريال براي پرداخت مستمري، تأمين جهيزيه فرزندان مددجويان، پرداخت هزينه سفر، بهداشت و درمان، تحصيل و آموزش، عيدي و كمك هاي نقدي پرداخت شده است. علي اكبري افزود: براي 10هزار و 726 مددجوي نيازمند در زندان مبلغ 5 ميليارد و 330 ميليون و 636 هزار و 120 ريال به منظور تأمين هزينه هاي مددجويان در حين حبس از قبيل سوادآموزي، بهداشت و درمان، امور فرهنگي، كمك هزينه به زندانيان بدون ملاقات پرداخت شده است.
وي در ادامه به تشريح كمك به زندان ها توسط انجمن هاي حمايت زندانيان پرداخته و مي افزايد : به منظور حمايت از برنامه هاي اصلاحي و تربيتي در زندان ها و ايجاد محيط مناسب براي مددجويان خدماتي، فعاليت هاي عمراني، مددكاري، تجهيز كتابخانه ها، امور ورزشي، تأمين وسايل پزشكي مبلغ هفت ميليارد و 423 ميليون و 812 هزار و 855 ريال هزينه شده است.
مديركل دفتر اقدامات تأميني سازمان زندان ها با اشاره به اين كه انجمن در راستاي گسترش خدمات خود، حمايت هاي لازم به ساير مؤسسات حمايتي وابسته به سازمان از قبيل مراكز مراقبت بعد از خروج، كانون هاي اصلاح و تربيت، اردوگاه هاي كاردرماني و حرفه آموزي و ستادهاي ديه ارايه مي كند، اظهار مي دارد : مبلغ 484 ميليون و 707 هزار و 137 ريال به كانون اصلاح و تربيت، مركز مراقبت، اردوگاه و ستاد ديه به منظور تأمين ملزومات فرهنگي، اداري، ورزشي، مساعدت هاي نقدي پرداخت شده است.وي در ادامه به تشريح خدمات ارايه شده به زندانيان آزاد شده پرداخت و عنوان كرد: انجمن هاي حمايت زندانيان در كنار ساير نهادهاي حمايتي با هدف بازگشت سعادتمندانه زندانيان آزاد شده به آغوش جامعه، مبلغ 777 ميليون و 833 هزار و 50 ريال را به منظور تأمين هزينه هاي معيشت، سفر و اشتغال زايي اختصاص داده است.

نقدي بر مقاله زن، اشتغال و خانواده از ديدگاه اسلام
خداوند به زن توانايي ايفاي نقش در خانه و جامعه را داده است

محمد زندي دلگشا
به دنبال چاپ مقاله اي تحت عنوان «زن، اشتغال و خانواده از ديدگاه اسلام توسط مجيد محمديان، يكي از خوانندگان روزنامه كيهان بنام محمد زندي دلگشا، نسبت به مطالب ارائه شده در اين مقاله، نقدي وارد كرده اند كه در ادامه مي خوانيم.
نويسنده محترم مقاله «زن، اشتغال و خانواده از ديدگاه اسلام» كه - مقاله مذكور حكايت از دغدغه نويسنده از مسائل كنوني جامعه دارد - در برخي مطالب دچار تغافل شده اند و يك سويه به منبر قضاوت نشسته اند اگرچه خود معترف است كه نبايد دچار افراط شد و نه به حول تفريط چرخيد، اما با نگارش اين مقاله و محور قرار دادن نمونه اي از چند نابهنجاري در اجتماع بطور غيرمنصفانه، دست به نقد حضور زنان مومن در جامعه زده است. هدف اين مقاله نقد برخي از نظرات نويسنده محترم جناب آقاي مجيد محمديان است؛ نه تبيين جايگاه و مقام زن.
نويسنده در قسمتي از مقاله خود عنوان مي كند: «تشويق زنان به اشتغالات اجتماعي بدون قيد و شرط و محول كردن مشاغل گوناگون به آنها و سپردن مديريت ها به زنان خصوصا مديريت هاي كلان نه تنها خدمتي به زنان نيست بلكه خيانت و ظلمي بزرگ به آنان و به كل جامعه بشري است.»
آقاي محمديان توجه ندارد كه «مديريت بي قيد و شرط» براي آقايان نيز مذموم است و در ثاني چرا نبايد مديريت كلان و صدارتهاي مملكتي را بدست بانوان سپرد؟ آيا سليمان پيغمبر كه فرماندهي مملكت سبا را -بنا بر قولي كه برخي مفسرين مطرح كرده اند(1 ) پس از ايمان آوردن بلقيس، به او بازگرداند در حقش «خيانت» و «ظلمي بزرگ» كرده است!؟! آيا آن پنجاه زن كه بنابر روايت محدثين شيعه(2 ) و اهل سنت(3 ) در ركاب ياران اصلي - بخوانيد هيئت وزيران - حضرت صاحب الامر تحت فرماندهي ايشان قرار مي گيرند مورد ظلم واقع مي شوند؟؟؟!!!
(دقت كنيد)
آقاي محمديان ما را به قضاوت منصفانه در مورد مقاله خود فرا خوانده؛ ما نيز ايشان و ديگر خوانندگان كيهان را به قضاوت منصفانه دعوت مي كنيم.
ايشان بدون اينكه سند معتبري از متون اسلامي ارائه كند مي گويد: «بدون شك مي توان گفت كه بهترين و مهمترين نقش زنان در جامعه بشري با توجه به اين ويژگي ها و براساس آموزه هاي ديني، همانا نقش همسري و مادري است و به جرات مي توان گفت كه خداوند آنها را براي ايفاي اين دو نقش آفريده است» كسي منكر ارزشمندي اين دو نقش براي بانوان نيست اما ارتباط اين سخنان بدون استناد، به متون اسلامي (و نفي ديگر امور طبيعي كه در پي مي آيد) از زنان تامل برانگيز است. تنها سندي كه وي در ادامه مقاله ارائه كرده است حديثي است كه از نبي مكرم اسلام (ص) در زمانيكه فعاليت داخل منزل را به صديقه مطهره(س) مي سپارند و ايشان از اين مسئوليت خرسند مي گردند، بايد به نويسنده محترم گفت: هر فعاليتي كه نبي اسلام برعهده دخترش حضرت فاطمه(س) مي گذاشتند ايشان خرسند مي شدند. آيا شما فكر مي كنيد اگر پيامبر مسئوليت خريد بيرون از منزل را به ايشان مي سپردند،حضرت زهرا (س) اعتراض مي كردند؟! نويسنده مي گويد: «كارهايي كه نياز به تفكر و تمركز و توانايي جسمي زياد دارد، زنان را خسته مي كند و از عهده و توان آنها خارج است»!!! (دقت كنيد) از آن عجيب تر اينكه وي بدون ارجاع صحيح به قرآن كريم مردان را از نظر عقلي و جسمي توانمندتر از زنان مي شمرد و مي گويد: «مردان در قرآن كريم به دليل توانمندي هاي بيشتر جسمي و عقلي، سرپرست و نگهبان زنان برشمرده شده اند.» نويسنده، خواسته يا ناخواسته تفسيري از قرآن ارائه داده كه هيچ خردمندي اين ادعا را بدون ذكر دليل از ايشان نمي پذيرد. ايشان نگفته اند كه چرا «مردان در قرآن كريم از نظر «عقلي» و جسمي از زنان تواناتر هستند.»؟ و از كجاي آيه اي كه ذكر كرده اند اين برداشت را داشته اند!؟ اميدوارم كه در اين مورد يا اشتباه كرده باشند يا ذكر دليل را فراموش كرده باشند!
در ادامه مقاله با الگوشماري زنان پيامبر براي زنان جامعه به صورت ضمني پيشنهاد مي كند كه زنان بايد در خانه بمانند حال بايد گفت كه با توجه به صدر آيه مذكور آن دستوري خاص، ويژه همسران پيامبر بوده «يا نسا ء النبي» (4) و قابل تعميم به تمام زنان نيست. براي مثال قرآن كريم زكات دهندگان هنگام ركوع را «ولي» مردم مي داند. (5) اما با توجه به شأن نزول آيه مشخص مي شود كه اين خبر در مورد حضرت اميرالمؤمنين علي (ع) است، نه هر كس كه در ركوع زكات دهد. (براي مثال عمربن خطاب در هنگام ركوع چهل انگشتر زكات داد كه مصداق آيه قرار گيرد.)(6)!!!
از آن گذشته با مراجعه به آيات ديگر قرآن درباره حضور زنان در جامعه مي بينيم كه خداوند متعال، به زنان فرمان مي دهد كه با زيورآلات و ... در جامعه حاضر نشوند.(7) مفهوم اين آيه (با در نظر داشتن ديگر قرائن) اين است كه زنان مي توانند با رعايت حجاب و شرايط لازم ديگر در جامعه حاضر شوند. براي نمونه در كردار رسول خدا (ص) - كه جزء احاديث محسوب مي شود - مي بينيم كه ايشان با حضور زنان در مساجد و معابر مخالفت نمي كردند. بارها مي شد كه زنان سوالات خود را از پيامبر اسلام مي پرسيدند و مشكلات خود را با ايشان در ميان مي گذاشتند. 8
نويسنده مقاله مذكور در بخش ديگري از مقاله خود مي گويد: «در احاديث وارد شده است كه زنان به مانند گل لطيف و ظريف هستند ولي قهرمان نيستند ]كه بتوانند كارهاي سخت و خارج از توان خود را انجام دهند[.»!!: اگر ايشان ترجمه صحيح واژه «قهرمان» را مي دانست دچار چنين برداشتي از اين حديث زيبا نمي شد. «قهرمان» در زبان عرب به معناي پيشكار، همكار و نوكر است؛ نه به معناي پهلوان و توانمند كه نويسنده آن معنا را لحاظ كرده است. در كتب غريب القرآن و غريب الحديث و ديگر كتب لغت اصيل عربي ذيل واژه «قهرم» آمده است:
«... و (في الحديث) كتب الي قهرمانه هو كالخازن و الوكيل و الحافظ لما تحت يده، و القائم بأمور الرجل» 9
(و در حديث) براي «قهرمانه» نگاشت قهرمانه: او مانند خزانه دار و وكيل و نگهبان براي آنچه زير دستش است (مي باشد) و نيز به كارگزار فرد در كارها اطلاق مي شود.
در مورد همين واژه در كتاب شريف كافي زماني كه امام حسن عسگري (ع) صبح زود به خدمتكار خود فرمود تا مبلغي به يكي از طبيبان بدهد، آن طبيب خود نقل مي كند كه :
فلما اصبحت امر قهرمانه ان يعطيني ثلاثه دنانير. 01
چون بامداد شد، (امام حسن عسكري(ع)) به پيشكار خود، فرمود تا سه دينار به من بدهد.
و در من لايحضره الفقيه هست كه مي خوانيم كه امام زين العابدين(ع):
كان علي بن الحسين زين العابدين- عليهما السلام- يقول لقهرمانه: اذا أردت أن تشتري لي من حوائج الحج شيئا فاشتر و لا تماكس11.
امام علي بن الحسين عليهما السلام به كارگزار خويش فرمود: هرگاه خواستي براي حج وسايلي براي من خريداري كني، آن را بخر ولي با فروشنده راجع به قيمت گفتگو مكن.
بر اين اساس، ترجمه قسمت دوم حديث اين مي شود كه: زنان پيشكار نيستند (كه بشود به آنان دستور داد.) نه اينكه «قهرمان نيستند (كه بتوانند كارهاي سخت و خارج از توان خود انجام دهند)»
نويسنده مقاله با نقل حديثي از نبي مكرم اسلام كه مي فرمايند: «مرداني كه خود را شبيه زنان مي كنند و زناني كه خود را شكل مردان درمي آورند و كارهاي مردانه انجام مي دهند ملعون و از رحمت خدا به دور هستند» در تلاش است تا هر نوع كاري كه مردان انجام مي دهند از زنان نفي كند عجبا!!! اين نويسنده حتي به صدر حديثي كه خود در مقاله نقل كرده است هم توجه نكرده است. پيامبر اسلام در اين حديث اعمال و كارهاي مردانه را براي زنان نفي كرده اند، مانند پوشيدن لباس مردانه براي زنان، ادا و حركات مردانه براي زنان و همين طور خنده و پوشش زنانه براي مردان. ايشان دقت ندارد كه اين جامعيتي كه براي اين روايت قائل شده مستلزم سختي و حرج است تازه ادعا مي كند كه «آيات و روايات ديگري در اين زمينه وجود دارد كه ]جهت انحصار[؟ از آن صرف نظر مي كنيم.» اي كاش از آن صرف نظر نمي كرديد تا برداشت هاي گاه اشتباه شما در مورد آنان هم - بيان مي كرديم. ايشان در اين مقاله مي گويد: «تاسف بالاتر اين است كه برخي از مسئولان و مديران كشور و متوليان امور فرهنگي جامعه از صدا و سيما به اين تفكر و عقيده باطل دامن مي زنند و آن را تشويق و تبليغ مي كنند.» آنچه ايشان از او تاسف مي خورند (اشتغال و حضور زنان در جامعه)، يك افتخار براي جمهوري اسلامي است كه توانسته در سي سال اخير بستري مناسب و مطابق با موازين اسلامي براي حضور بانوان مومن در جامعه فراهم بياورد، البته ما هم با حضور برخي خانم ها در جامعه به شكل كنوني انتقاداتي داريم، اما به هيچ وجه نبايد با استناد به حضور چند تن محدود، (خانم و آقا با پوشش ضد ارزشي) زمينه اي فراهم شود كه با استفاده از آن طعمه براي تبليغ انتقادات غيرمنصفانه دشمنان ميسر گردد. امروزه اين افتخاريست كه در ايران اسلامي بانوان هم شايستگي هاي علمي از خود بروز دهند و معلومات خود را در عرصه هاي مختلف علمي، فرهنگي، هنري و نشان دهند. اينكه«دفاع از حقوق زن در غرب در زماني شدت گرفت كه كارخانه ها به دنبال انقلاب صنعتي، نياز شديدي به نيروي كار ارزان قيمت داشتند كه در اين رابطه، زنان به عنوان نيروي كار با دستمزد ناچيزشناخته شدند.» حرف درستي است اما مگر در طول تاريخ در همين حوزه هايي كه گفتيد به مردان ظلم نشد؟ مگر اكنون به قشر كارگران زحمتكش فشار نمي آيد؟ چاره چيست؟ آيا چاره اين است كه بياييم با نشر مقالات نسنجيده جلوي فعاليت گروه چشم گيري از اعضاي جامعه را بگيريم؟ يا با فراهم كردن بستري مناسب را براي فعاليت بهتر ايشان فراهم آوريم؟ شما كه مقاله اي با عنوان «زن، اشتغال و خانواده از ديدگاه اسلام» نوشته ايد بايد بدانيد كه تاريخ مبدأ اشتغال زنان از زمان «انقلاب صنعتي» و نياز به نيروي كار ارزان قيمت نبوده است بلكه اسلام - اشتغال مستقل بعد از تعهدات همسري و مادري زنان با رعايت حجاب و وظايف همسري و رضايت شوهر به رسميت مي شناسد و درآمد حاصل از اين راه را در انحصار وي مي داند بطوريكه هيچ كس حق مطالبه آن را ندارد. «زن فرضا ميليونر باشد و درآمد سرشاري داشته باشد و مرد ثروت و درآمد كمي داشته باشد باز هم مرد بايد بودجه خانوادگي و از جمله بودجه شخصي او را تامين كند»12
آيا اين به رسميت شناختن اشتغال زنان و حضور آنان در جامعه از زبان يك اسلام شناس مسلم (همچون استاد شهيد مطهري) نيست؟؟؟ ممكن است در اينجا كسي بگويد: فرمايش استاد مطهري ناظر به اموال زن است نه فعاليت زن. در پاسخ عرض مي كنيم مگر مي شود اسلام اموال و دارايي كسي را به رسميت بشناسد اما منبع دارايي (اشتغال) وي را به رسميت نداند13.
پس چرا بايد به خاطر سوءاستفاده چند تن غربي و غرب زده چنان خود باخته شويم كه اسلام را تحريف شده (و همانگونه كه آنان دوست دارند) معرفي كنيم؟ آيا دشمنان نمي خواهند كه اسلام از جانب مسلمان واژگون بيان شود تا پس از نقد اسلام تبيين شده عليه اسلام محمدي(ص) تبليغ كنند و شمشير بكشند؟ سمينار بگذارند و همايش بپا كنند كه «اين اسلام هيچ ارتباطي با حقوق بشر ندارد؟ مقام زن در اسلام چنين است و چنان است!؟
برادر عزيز جناب آقاي محمديان آيا فكر نمي كنيد همين برداشت هاي متعصبانه و غيرمحققانه است كه گاه اسلام را آنگونه كه نيست به عالم معرفي كرده؟ گويا شما از بيم نيفتادن در چاه عميق و انسان ستيز فمنيست در دام اسلام برانداز تعصب و يكجانبه نگري افتاده ايد كه لازم است با ديد عميق تر و همه جانبه نگري اين طرز تفكر را اصلاح نماييد. اهل قلم بايد بدانند كه مكلفند اسلام عزيز را آنگونه كه در مكتب رسول خدا(ص) و اهل بيت(ع) است ارائه كنند.
آن وقت خواهد بود كه زمينه جهاني براي پذيرش اسلام و تشيع فراهم خواهد گشت. در انتها اين نوشته را با اين حديث زيبا از امام رضا(ع) به پايان مي بريم كه آن معصوم فرمودند: اگر مردم (عالم) زيبايي هاي احاديث ما را دريابند هر آينه (مجذوب) و تابع ما خواهند شد14.
والسلام
1. براي نمونه: تفسير نمونه، ناصر مكارم شيرازي، ج 15، ص484؛ قصص قرآن يا تاريخ انبياء، سيدهاشم رسولي محلاتي، ج2، ص256؛ اگرچه در بازگرداني حكومت پس از ايمان بلقيس در بين مفسرين و مورخين اختلاف است اما در جلال و حشمت داشتن وحاكميت بلقيس قبل از آشنايي هيچ اختلافي نيست. بنگريد: سوره نمل/.23
2. اعيان الشيعه، سيدمحسن امين، ج2، ص84؛ مجمع النورين، ابوالحسن مرندي، ص 328؛ شرح احقاق الحق، السيد المرعشي، ج13، ص .294
3. مجمع الزوائد، الهيثمي، ج7، ص315؛ معجم الاوسط طبراني، ج5، ص .334
4.سوره احزاب / .32
5.سوره مائده / آيه .55
6.الأمالي، الشيخ الصدوق، مجلس بيست وششم، ذيل حديث 193؛ مناقب ال ابي طالب، ابن شهر آشوب، ج 2، ص 209؛ بحارالأنوار، علامه مجلسي، ج 35، ص 183، ح 1.
7.نور / 31
8. براي اطلاع از يك نمونه كافي است با دقت نگاهي به شأن نزول و متن سوره هاي نور آيه 31، مجادله آيه 1بياندازيد.
9. النهايه في غريب الحديث، ابن الاثير، ج 4، ص 129؛ مجمع البحرين، الشيخ الطريحي، ج 3، ص 556؛ نيز در العين، فراهيدي، ج 4، ص 111؛ لسان العرب، ابن منظور، ج 21، ص 496؛ تاج العروس، الزبيدي، ج 71، ص 599؛ ذيل همان: هو المسيطر الحفيظ علي ما (او من) تحت يديه.
01. الكافي، ج 1، ص .513
11. من لايحضره الفقيه، ج3، ص197
21. مجموعه آثار استاد شهيد مطهري، ج91، ص.219
31. تنها ارث زن است كه از راه غيراشتغال اينچنين به دستش مي رسد كه مي دانيم بخش اندك و مقطعي درآمد او را تشكيل مي دهد.
41. معاني الاخبار، الشيخ الصدوق، ص.180