(صفحه(12(صفحه(6(صفحه(9(صفحه(7(صفحه(8(صفحه(15(صفحه(11(صفحه(5(صفحه(16(صفحه(13(صفحه(4(صفحه (2.3.14


چهارشنبه 5 اسفند 1388- شماره 19590
 

ردپاي ژنتيك در پديده مقاومت به شيمي درماني
تلاش براي تغيير عادات غذايي
ناهماهنگي چشم ها در هنگام مطالعه
تحولي جديد در دنياي ديجيتال
چرا بارداري پس از 30 سالگي دشوار مي شود؟



ردپاي ژنتيك در پديده مقاومت به شيمي درماني

كشف ردپاي ژنتيكي جديدي در توضيح مقاومت سرطان سينه نسبت به شيمي درماني مي تواند به اختصاص درمان هاي فردي به مبتلايان كمك زيادي كرده و قدمي ديگر در مسير شخصي سازي درمان سرطان بردارد.
در حال حاضر درمان هاي سرطان در سطح جهاني مشابه بوده و براي اكثر بيماران دوره اي شيمي درماني به شيوه آزمون و خطا تجويز مي شود كه عوارض خاص خود را به دنبال دارد. اما در حالي كه برخي از اين درمان ها تاثيرگذارند، در برخي مواقع بيماري نسبت به دارو از خود مقاومت شديدي نشان مي دهد و تاثيرگذاري آن را به حداقل مي رساند. اكنون محققان موسسه سرطاني دانا فاربر در بوستون وابسته به دانشكده پزشكي هاروارد توضيح ژنتيكي را براي اين پديده يافته اند.
سالانه بيش از 45 هزار مورد جديد ابتلا به سرطان سينه در انگلستان شناسايي مي شوند و در حدود 13 هزار زن در اثر ابتلا به اين بيماري جان خود را از دست مي دهند. اين در حالي است كه بيماري يك پنجم اين بيماران در برابر شيمي درماني از خود مقاومت نشان مي دهد.
به گفته متخصصان يافته جديد مي تواند به شكل گيري آزمايش ژنتيكي براي تشخيص سرطان سينه منجر شود تا پزشكان بتوانند با استفاده از نتيجه آن بهترين درمان را ويژه هر يك از مبتلايان تجويز كنند. در اين صورت مي توان از شيوه آزمون و خطا كه در برخي اوقات بيماران را با وجه مسموم داروهاي درمان سرطان مواجه مي كند، جلوگيري كرده و تاثيرگذاري دارو را افزايش داد.
پزشكان در كشف جديد خود موفق به شناسايي دو ژن در كروموزوم 8 دي ان اي تومور سرطاني شده اند كه در هنگام فعاليت غيرعادي باعث مقاوم شدن سلول هاي سرطاني در برابر تاثيرات داروي شيمي درماني به نام «آنتراسايكلين» مي شوند. اين دو ژن با نام هاي LAPTM4B و YWHAZ در برابر داروها از خود سيگنال مقاومت ارسال مي كنند.
محققان با آزمايش بر روي نمونه هاي 85 بيمار سرطاني موفق شدند از هر پنج نمونه در يك نمونه اين نشانه هاي ژنتيكي مقاومت بيماري در برابر شيمي درماني را بيابند. آزمايش ها نيز نشان داد اين افراد نسبت به افرادي كه از اين نشانه هاي ژنتيكي برخوردار نيستند در برابر شيمي درماني بهبود كمتري از خود نشان مي دهند.
بر اساس گزارش رويترز، با اين حال القاء اين دو ژن از سلول هاي آزمايشگاهي رشد داده شده سرطان سينه در برابر ديگر انواع داروهاي شيمي درماني محافظتي نكرد و اين به آن معني است كه مقاومت تومورها به آنتراسايكلين مي تواند به عوامل ديگري نيز حساس باشد. پزشكان معتقدند استفاده از اين يافته براي ارائه آزمايش ها و داروهاي موثر بسيار پيچيده بوده و طي يك تا دو سال آينده امكان پذير است.

 



تلاش براي تغيير عادات غذايي

يك مركز تحقيقاتي در دانشگاه وگنينگ آلمان كه به بررسي وضعيت رستوران ها درآينده مي پردازد اميدوار است بتواند به سؤال هايي پاسخ دهد. اين موسسه با قرار دادن ده ها دوربين مخفي و تحت كنترل گرفتن نحوه غذا خوردن مشتريان رستوراني قصد دارد عكس العمل هاي مردم را در برابر محيط، رنگ و ديگر عناصر بررسي كند.
رنه كاستر رئيس اين مطالعات در زمينه تاثير نورهاي سبز، قرمز، نارنجي و آبي در وضعيت اشتهاي افراد گفت؛«ما قصد داريم كه دريابيم چه چيزهايي مردم را تحت تاثير قرار مي دهد؟ رنگ ها، مزه ها يا شايد خدمه رستوران. ما قصد داريم هر بار روي يك محرك مثلا رنگ يا چيدمان رستوران تمركز كنيم. رستوران زمين بازي احتمالات است. ما مي توانيم از گارسون ها بخواهيم كمي خشن باشند يا اصلا جلوي چشم مشتري قرار نگيرند. تغييرات بايد خيلي جزيي باشد.. اگر شما بخواهيد هر روز در محيط خود تغيير ايجاد كنيد تاثير آن مخرب خواهد بود و مردم عكس العمل مثبتي به آن نشان نخواهند داد.» رستوران انتخاب شده براي اين تحقيق ديوارهاي شيشه اي دارد و با مرمر مشكي تزيين شده است. اين رستوران به صورت سلف سرويس از مشتريان پذيرايي مي كند تا آنها امكان بررسي كردن غذايي كه ميل مي كنند را داشته باشند.
سنگيني سيني هاي افراد باترازوهاي مخصوصي كه در داخل زمين تعبيه شده اندازه گيري مي شود. محققان از اتاق كنترل مي توانند زاويه دوربين ها را تغيير دهند و روي تك تك افراد و غذاهاي آنها زوم كنند. آنها حتي به نحوه راه رفتن مردم در رستوران و غذاهايي كه چشم مشتريان را مي گيرد دقت مي كنند. بررسي اين نكته كه آيا مشتري هاي دائمي رستوران هر بار صندلي خاصي را انتخاب مي كنند يا اينكه هر دفعه در جاي جديدي مي نشينند براي اين گروه اهميت دارد. يكي ديگر از مواردي كه در اين بررسي به آن توجه مي شود ميزان غذايي است كه در ظرف هر مشتري باقي مي ماند. برت وايسر يكي از دانشمندان علوم گياهي مي گويد؛«شما در تمام لحظات زندگي خود با دوربين هاي مخفي در حال كنترل شدن هستيد بنابراين غذا خوردن در اين رستوران يا مكاني ديگر از اين لحاظ هيچ فرقي ندارد. به نظر من نحوه ارائه غذا است كه شما را ترغيب به انتخاب نوع خاصي از غذاها مي كند.» پاتريشيا ون درسون يكي از دستياران انجام اين پروژه گفت:«يك روز نور اين رستوران آبي بود بنابراين ترجيح دادم غذايم را در جاي ديگري صرف كنم. آبي رنگ گرمي نيست و آدم را به ياد فضاهاي اداري مي اندازد.»
كستر بيان داشت كه محققان مي توانند عواملي مانند صدا، بو، چيدمان رستوران و نحوه بسته بندي غذاها را هم مورد مطالعه قراردهند. آنچه محققان تاكنون دريافته اند اين است كه قسمتي از رستوران كه صندلي هاي پلاستيكي صورتي رنگ دارد بيشتر مورد توجه مردم قرار مي گيرد. ماركو هاكسما يكي از محققان شريك در انجام اين پروژه كه در استخدام يك شركت توليد مواد غذايي است گفت؛«به طور قطع موسيقي و بوي غذا مي تواند تاثير زيادي در انتخاب مردم داشته باشد. مردم دوست دارند كه در غذاهاي خود تغييراتي ايجاد كنند و امكان انتخاب مواد داخل غذاها آنها را به وجد مي آورد.» اين تحقيقات حدود 3 ميليون يورو هزينه در برداشته است و به كمك يك كمپاني مواد غذايي فرانسوي و ديگر شركت هاي دخيل در اين صنعت انجام مي شود. كاستر اميدوار است نتيجه اين تحقيقات به دولت و مسئولان بهداشت كمك كند تا مردم را به داشتن رژيم هاي سالم و مناسب ترغيب كنند. به خصوص در اين زمانه كه اكثر مردم غذاي خود را در رستوران ها صرف مي كنند. كاستر همچنين در تلاش است ميزان غذايي كه در هر وعده غذايي دور ريخته مي شود را كاهش دهد.
منبع: آسوشيتدپرس

 



ناهماهنگي چشم ها در هنگام مطالعه

محققان دريافتند زماني كه ما مشغول مطالعه متني هستيم چشمان ما جداگانه روي كلمات متفاوتي متوقف مي شوند و ما به جاي خواندن تمام كلمات صفحه تنها از روي آنها عبور مي كنيم تا به كلمات مورد نظر خود برسيم.
محققان با استفاده از وسايل تخصصي پيچيده كه قادر به كنترل حركت چشم در هنگام مطالعه بود دريافتند كه افراد در هنگام مطالعه كلمه هاي حروفي را با هم تركيب مي كنند.
اين تحقيقات تاثير زيادي در متحول كردن شيوه تدريس به كودكاني كه در حال يادگيري خواندن هستند دارد و باعث مي شود درمان كودكاني كه داراي اختلالات خواندن هستند، مانند بيماري ديسلكسيا، راحت تر صورت گيرد. نتيجه اين تحقيقات توسط ليور سديگ در نشستي كه توسط بنياد انگليسي توسعه علم صورت گرفته بود بيان شد.
او در اين باره اظهار داشت: «آنچه من در تلاش براي درك آن هستم رابطه بين روند روانشناختي است كه درك مطالب نوشته شده بشري را مقدور ساخته و رابطه مستقيمي با حركت چشم افراد در هنگام مطالعه دارد.»
دانشمندان بيش از 40 سال است كه وقت خود را براي مطالعه حركت چشم ها هنگام مطالعه صرف كرده اند. ليور سديگ بيان داشت آنچه دركش براي ما اهميت دارد اين است كه آيا هر دو چشم هنگام خواندن حروف يكساني را مي بينند يا هر كدام از آنها حروف مجزايي را مي بينند و سپس آنها را تركيب مي كنند. اين گروه تحقيقاتي براي دريافتن اين مطلب نور مخصوصي را به چشم يك داوطلب هنگام مطالعه تاباندند تا دقيقاً دريابند كه هنگام مطالعه چشمان افراد در كجاها ثابت مي شود.
آنها حتي پا را فراتر نهادند و سعي كردند دريابند كه چرا هر دو چشم انسان نمي تواند در آن واحد روي يك كلمه توقف كند.
آنها متوجه شدند كه مغز در چنين شرايطي از فرستادن دو سيگنال جدا ممانعت مي كند.
اين دانشمند گفت: «در گذشته تصور مي شد كه چشمان ما در هماهنگي كامل با هم هستند و همزمان به يك نقطه نگاه مي كنند.
براي همين در بررسي رفتارهاي مربوط به خواندن، آنها تنها يكي از چشم ها را لحاظ مي كردند زيرا بر اين باور بودند كه هر دو چشم كار يكساني انجام مي دهند.»
ليور سديگ بيان داشت نتيجه اين مطالعه مي تواند دنياي تدريس درك مطلب را متحول كرده و گامي نوين در جهت آموزش خواندن به كودكان بردارد.

 



تحولي جديد در دنياي ديجيتال

دانشمندان ماده جديدي كشف كرده اند كه مي تواند ذخيره سازي ديجيتالي را در آينده بهبود بخشد. به دليل پيشرفتهايي كه در فناوري صورت گرفته است، اكنون مردم مي توانند قابليت هاي بيشتري را در ابزارهاي خود داشته باشند. به عنوان مثال از تلفن هاي همراه ديگر صرفا براي مكالمه استفاده نمي شود. مي توان ازآنها براي گوش دادن به موسيقي، گرفتن عكس و حتي تماشاي فيلم استفاده كرد. اما اين موضوع به معناي آن است كه براي سازگاري با فناوري نوين به منابع جديدي از انرژي نياز داريم. در دانشگاه كارنگي ملون واقع در پيتسبورگ (ايالت پنسيلوانيا) گروهي از محققان به سرپرستي پروفسور «پراشانت كومتا» به تازگي ماده جديدي را ساخته اند كه مي تواند انرژي بسياري را نسبت به ابرخازن هاي كنوني ذخيره كند.
برخلاف باتري كه انرژي درآن به شكل شيميايي ذخيره مي شود، ابرخازن يك وسيله الكتريكي است كه انرژي را به صورت ميدان الكتريكي ذخيره مي كند. اين ميدان به وسيله صفحات مثبت و منفي موجود در خازن توليد مي شود. پيشرفت (سوپر) از قابليت آنها آمده است كه مي تواند چهار برابر يك خازن معمولي در خود بار ذخيره كند. در حال حاضر ابرخازن ها از ماده اي با عنوان اكسيدروتنيوم ساخته مي شود، اما قيمت بالاي اين تركيب باعث محدوديت كاربري در گستره وسيعي از فناوري ها شده است. اين ماده در خودروهاي تركيبي و ابزارهاي روباتيك كه در آنها به پالس سريع و بزرگ انرژي نياز داريم، كاربردهاي سودمندي دارد. درمقايسه با باتري معمولي طول عمر و دوام يك ابرخازن بسيار طولاني تر است.
ماده جديد كه با عنوان نانوكريستال نيتريدواناديوم شناخته مي شود، مي تواند جايگزين پايداري براي اكسيدروتنيوم باشد. ظرفيت خازني آن تقريبا دوبرابر ماده مذكور است و مي تواند انرژي را به مدت طولاني تري ذخيره كند.
ساختار ماده دولايه دارد. پوسته بيروني از جنس اكسيدواناديوم و هسته داخلي از جنس نيتريدواناديوم است اين ساختار به دليل واكنش الكتروشيميايي كه بر روي سطح اكسيدواناديوم رخ مي دهد و يك بار الكتريكي توليد مي كند، مي تواند انرژي را ذخيره كند. لايه دروني نيتريدواناديوم بار توليدشده را ذخيره مي كند.
براي توليد اين ماده جديد نانوكريستال ها به روشي ساخته شد كه «كومتا» آن را ساده و بديع توصيف مي كند. دراين روش كلريدواناديوم درحرارت 400 درجه سانتي گراد و در محيطي بدون آب با آمونيم واكنش مي دهد. محصول نهايي ماده اي است از نانوكريستال هاي نازك كه قطر آنها فقط 6 نانومتر است. قابليت ويژه و قابل توجه اين ماده آن است كه رسانايي خوب نيتريدواناديوم را با چندين وضعيت اكسيداسيون موجود در اكسيدواناديوم در خود دارد. اما مزيت اصلي نيتريدواناديوم در قيمت پايين آن است. طبق اظهارات پروفسور يان بويد، مدير اجرايي مركز نانو تكنولوژي لندن، اگرچه اكسيدوتنيوم بعضي از خواص مطلوب براي ابرخازن ها را به نمايش مي گذارد (ازقبيل ظرفيت ثابت، معكوس پذيري و زمان هاي سيكلي كه به هزاران سيكل نيز مي رسد)، اما مشكل اصلي اش اين است كه قيمتش زياد است. قيمت هر گرم اكسيدروتنيوم حدود 100 دلار است، در حالي كه بهاي نيتريدواناديوم 50 دلار در هر گرم است. پژوهشگران مطمئن هستند كه اين ماده جديد ارزان تر و پايدارتر بوده و كيفيت بيشتري براي ذخيره سازي انرژي در آينده خواهد داشت. پروفسور «كومتا» عقيده دارد كه اين ماده كليدي براي توليد نسل آينده ابرخازن ها خواهدبود و در بسياري از موارد به كار گرفته خواهدشد؛ از خودروها گرفته تا دوربين هاي فيلمبرداري و حتي ماشين هاي چمن زني تا سيستم هاي برق صنعتي پشتيبان كه در هنگام قطع برق در اماكن حساسي مانند بيمارستان ها و فرودگاهها مورد استفاده قرار مي گيرند.

 



چرا بارداري پس از 30 سالگي دشوار مي شود؟

دانشمندان به تازگي كشف كرده اند؛ علت اين كه پس از 30 سالگي بارداري مشكل مي شود، كاهش تعداد سلول هاي جنسي زنانه است.
اين دانشمندان دريافته اند كه زنان تا اين سن، 90 درصد از ذخيره تخمك هاي خود را استفاده مي كنند و بنابراين پس از 30 سالگي از تعداد اين سلولها به ميزان قابل توجهي كاسته مي شود.
محققان مي گويند: هرچند توليد تخمك از 30 تا
40 سالگي ادامه پيدا مي كند، اما ذخيره تخمكي به ميزان زيادي كاهش مي يابد تا جايي كه گاهي اين ذخيره به صفر مي رسد.
متخصصان تاكيد مي كنند: از آنجا كه بدن بهترين تخمك ها را براي ذخيره سازي انتخاب مي كند، لذا اين احتمال وجود دارد كه با افزايش سن، كيفيت تخمك ها كاهش يافته و در نتيجه بارداري دشوارتر شده يا خطر تولد نوزادان ناسالم و ناقص بيشتر شود.
اين تحقيق جديد كه از سوي پژوهشگران دانشگاه هاي سنت اندروز و ادينبورگ انجام شده براي نخستين بار كاهش واقعي ذخيره تخمداني را تا زمان يائسگي نشان داده است.
براساس اين يافته، زنان به طور متوسط با300 هزار تخمك متولد مي شوند اما اين ذخيره انبوه خيلي سريعتر از آنچه كه در گذشته تصور مي شد، كاهش مي يابد.

 

(صفحه(12(صفحه(6(صفحه(9(صفحه(7(صفحه(8(صفحه(15(صفحه(11(صفحه(5(صفحه(16(صفحه(13(صفحه(4(صفحه (2.3.14