E-mail:shayanfar@kayhannews.ir

سروش سبز ؛ گوگوش سبز حاميان موسوي مرزهاي اصلاح طلبي را ترسيم كردند

اگرچه موسوي خبرهاي مربوط به ملاقات با فعالين ملي مذهبي را تكذيب كرد، اما بسياري از اعضاي موسوم به ملي مذهبي ها، اعضاي سازمان مجاهدين و حزب مشاركت در جلسات استاني ستادهاي موسوي به طور فعال حضور يافته و سخنرانيهايي را در حمايت از موسوي انجام دادند.
در حالي كه در طيف اصلاح طلبان در ابتداي اعلام كانديداتوري موسوي در اصلاح طلب بودن وي ترديد وجود داشت، اما حمايتهاي بي دريغ سيد محمد خاتمي از وي و تغيير برخي مواضع ميرحسين در سخنرانيها و مصاحبه ها، موجب شد تا اصلاح طلبان به ناچار از وي حمايت كنند. در اين رابطه هدايت الله آقايي (عضو شوراي مركزي كارگزاران) با حمايت از موسوي بر اصلاح طلب بودن موسوي تأكيد كرد. آذر منصوري (عضو مركزي و معاون دبيركل ّ مشاركت) در اظهاراتي گفت در اصلاح طلب بودن موسوي شكي نيست و موضعگيري آقاي موسوي در مصاحبه مطبوعاتي اخير، بسياري از ترديدها را برطرف كرد. موضع ايشان بسيار اصلاح طلبانه بود. »1 محمدرضا خاتمي (نايب رئيس مجلس ششم) نيز حمايت خود را از موسوي بيان داشت «ائتلاف بين اصلاح طلبان وجود دارد و حتي اگر اصلاح طلبان در انتخابات يك كانديدا نداشته باشند، جامعه اصلاح طلب ايران از يك كانديدا حمايت خواهد كرد. . . صبغه اصلي موسوي اصلاح طلبي است؛ به همين دليل نبايد ترديد داشت كه اگر او اعلام حضور كند، تقريباً همه كساني كه مدافع و حامي خاتمي بودند، پشت سر موسوي خواهند بود و از وي حمايت خواهند كرد. »2 حزب كارگزاران نيز در ديدار با هاشمي رفسنجاني، جلسه اي در خصوص تصميم گيري براي حمايت از كروبي يا موسوي در انتخابات آتي تشكيل داد. 3 و تنها يك روز پس از اين ديدار حزب كارگزاران نيز حمايت رسمي خود را از كانديداتوري ميرحسين موسوي اعلام داشت. »4 در اين ميان بسياري از فعالان سياسي بويژه فعالان سياسي در طيف اصولگرايان ضمن هشيارباش و هشدار به ميرحسين موسوي از حمايت سازمان مجاهدين و حزب مشاركت و ملي مذهبي ها از ميرحسين ابراز نگراني كردند. آنان كه موضع اين گروهها را مي شناختند در صدد برآمدند تا موسوي را از اين خطر آگاه سازند. در اين رابطه مرتضي آقا تهراني (رئيس مجمع نمايندگان تهران) گفت: «بهتر است دوستان اصلاح طلب مصالح خود را در نظر بگيرند و ببينند چه چيزي براي دنيا و آخرت خودشان نظام اسلامي بهتر است. . . ميرحسين موسوي هم اوضاع را رصد مي كند و اگر به اين نتيجه رسيد كه رأي مي آورد وارد عرصه خواهد شد؛ در غير اين صورت او به مهره سوخته اي تبديل خواهد شد و ديگر همان جايگاهي را هم كه الان در بين افكار عمومي دارد، از دست خواهد داد. آقاي موسوي بايد ببيند با تواني كه داشت، اكنون مي تواند كشور را اداره كند. »5
علي اصغر زارعي (نماينده اصولگراي مجلس هشتم) ضمن برشمردن اهداف سازمان مجاهدين و حزب مشاركت بيان داشت كه اهداف آنها در مسير حفظ ارزشهاي انقلاب نيست. علي نقي شهيدي (عضو شوراي عالي حزب همبستگي با بيان اهداف سازمان مجاهدين و حزب مشاركت از حمايات از ميرحسين گفت: « افراطيون مانند سازمان مجاهدين و مشاركت با روي كار آمدن كروبي حيات سياسي خود را از دست خواهند داد، به همين دليل مجبور به حمايت از ميرحسين شده اند و با ورود ميرحسين به كاخ رياست جمهوري حيات دوباره خود را به دست مي آورند. مجاهدين و مشاركت از شخص ميرحسين حمايت نمي كنند، بلكه آنها اين كار را براي حفظ منافع خود انجام مي دهند. . . ميرحسين بايد مواظب افراطيون باشد. »6
عليرضا زاكاني (نماينده مجلس هشتم) نيز همراهي موسوي با مجاهدين و مشاركت را با پايبندي به خط امام در تناقض دانست. »7 مهدي كوچك زاده ديگر نماينده مجلس هشتم در نقد صحبت ميرحسين كه گفته بود از همه گروهها استقبال مي كنم گفت: «قطعاً اگر موسوي بدون توجه به معيارها فقط به دنبال كميت حمايت كنندگان باشد و اجازه دهد در اين مسير كساني كه در مقابل ارزشها و معيارهاي امام(ره) موضع گيري كرده اند، از او حمايت كنند، به مردم، امام و انقلاب خيانت كرده است. »8
هادي غفاري (از اعضاي شوراي مركزي مجمع نيروهاي خط امام ) نيز با بيان دلايل حمايت مشاركت و مجاهدين گفت: «حمايت مشاركت و مجاهدين از موسوي تاكتيكي است. يعني آنها به واقع حامي ميرحسين نيستند، بلكه براي مقابله با كروبي از او حمايت مي كنند. »9
احمد توكلي نماينده مجلس هشتم و وزير و سخنگوي دولت موسوي با نقد سخنان موسوي بيان كرد: «حضور جدّي دولت در عرصه هاي توليد و توزيع در زمان جنگ قابل دفاع بود؛ ولي در بسياري از موارد دولتي كردن اقتصاد در آن دوره، نه به اقتضأ جنگ، بلكه گرايشات دولت سالارانه بود. . . برخي شعارها و نكاتي كه امروز در تبليغات انتخاباتي آقاي موسوي بيان مي كند با سوابق و عملكرد ايشان منافات دارد و آقاي موسوي را بايد بر اساس عملكرد ايشان در قدرت، ارزيابي كرد نه سخنراني تبليغاتي. . . ما امروز وظيفه داريم از بازگشت چنين تفكري به مصدر قدرت اجرايي كشور جلوگيري كنيم. با حفظ احترام ايشان، آقاي موسوي نمي تواند فرد مناسبي براي رياست قوّه مجريه در چهار سال آتي باشد. چون از آن جا كه چهره هاي تندرو و ساختارشكن دوران دوم خرداد در ستادهاي موسوي حضور فعال دارند و ايشان مي تواند پلي براي بازگشت چهره هاي تندرو و منحرف، به قدرت باشد. »10
علي اصغر زارعي همچنين در جمع طلاب حوزه علميه قم خطاب به موسوي گفت: «به نفع شماست كه از حزب مشاركت - نهضت آزادي و كارگزاران فاصله بگيريد. آنها مي خواهند شما را به نفع خود مصادره كنند. »11 مرتضي سجاديان (عضو حزب كارگزاران) هم ضمن حمايت از موسوي بر اين نكته تأكيد كرد كه «اگر مهندس موسوي بخواهد شعارهاي منطقي كه به كار گرفته را حفظ كند، بايد مراقب اطرافيان خود باشد. هرچند كه هر طيفي از اصلاحات مي تواند از وي حمايت كند، اما حمايت برخي گروهها نظير مشاركت و مجاهدين تأثير منفي مي گذارد. »12
حجه الاسلام شجويي (عضو جامعه روحانيت مبارز) ضمن انتقاد از موسوي در خصوص حمايت از مشاركت و مجاهدين اظهار داشت: «موسوي با اين حرفها تيشه به ريشه خود مي زند. » وي با يادآوري بيانيه جامعه مدرسين حوزه علميه قم تصريح كرد: «شخصيتهاي ديني در كشور با بررسي عقايد آنها و عملكرد سازمان مجاهدين اعلام كردند كه اين حزب نامشروع است. »13
اكبر اعلمي (عضو فراكسيون دوم خرداد مجلس ششم) نيز در نامه اي به موسوي نوشت: «بسياري از همان كساني كه با گفتار و كردار انحصارطلبانه و تمامت خواهانه خود و انحراف از معيارها و مطالبات مورد نظر مردم، اسباب شكست حركت اصلاح طلبانه را فراهم ساختند، هم اكنون نيز بوي كباب به مشامشان رسيده و با هدف سهم خواهي به همراه نمايندگان، وزرا و مديراني كه وصفش رفت، شما را احاطه كرده اند ولاجرم اين شائبه را به وجود آورده اند كه در صورت به قدرت رسيدن مجدّد جنابعالي اين افراد كماكان اميد مردم را به نااميدي مبدل خواهند ساخت.»14
مسؤولين بسيج دانشجويي دانشگاههاي سراسر كشور نيز در بيانيه اي خواستار شدند كه كانديداها مرزبندي خود را با جريانات افراطي و التقاطي مشخص كنند. »15 همچنين بسيج دانشجويي دانشگاه خواجه نصير در نامه اي اعتراض آميز خطاب به موسوي از جلسات محرمانه وي با برخي عناصر غير قانوني نهضت آزادي انتقاد كردند. »16
اما با وجود هشدارهاي بسياري از صاحب نظران سياسي كشور، موسوي همچنان از مشاركت و مجاهدين و نهضت آزادي حمايت كرد. وي در دانشگاه يزد در توجيه ارتباط برخي عناصر نهضت آزادي با ستاد خود، به وضعيت اوّل انقلاب اين گروه، كه هنوز ناشناخته بود متوسل شد و خيانتهاي سه دهه اخير آنها را كتمان كرد. موسوي كه در سفرهاي انتخاباتي خود به شهرهاي مختلف، در محافل و سخنرانيها، همواره درباره رابطه با اين گروههاي تندرو مورد انتقاد قرار مي گرفت، اين بار در يزد با لحن بسيار تندي گفت: «هرجا مي روم اين را مي پرسند و من هم توضيح مي دهم. هرچه بيشتر بپرسيد، من هم بيشتر توضيح مي دهم و البته اين به ضرر كساني خواهد بود كه اصرار بر اين سؤال دارند. نهضت آزادي حزب معروف قبل از انقلاب است و انتخاب دولت موقت و حضور مرحوم بازرگان در آن نيز به در خواست شهيد بهشتي بود. شهيد بهشتي ما را به همراه چهار نفر از نهضت آزادي دعوت كرد و به آنها گفت كه بياييد باهم يك حزب واحد تشكيل دهيد. اما بعد اختلافاتي پيش آمد وصفها از هم جدا شد. اما هرگز از من نخواهيد شنيد اعضاي نهضت آزادي را به عنوان شهروند اين نظام قبول نداشته باشم. باز هم اين سؤال را بپرسيد، من همين پاسخ را مي دهم. من با آنها اختلاف دارم اما آنها را نيز شهروند جمهوري اسلامي مي دانم. »17
محسن آرمين (سخنگوي سازمان مجاهدين) حضور موسوي را چالشي براي اصولگرايان توصيف كرد و گفت: «همواره مهمترين تبليغات جريان محافظه كار عليه اصلاح طلبان اين بوده كه اصلاح طلبان به ارزشهاي انقلاب پايبندي لازم را ندارند، صرف نظر از اين كه اين درست است يا غلط، ولي همواره مطرح بوده و جريان محافظه كار همواره كوشيده خود را متولي آرمانهاي نظام و ارزشهاي ديني بداند. اما اكنون معرفي مهندس موسوي از سوي اصلاح طلبان به عنوان كانديداي مورد حمايتشان، جريان محافظه كار را بشدّت با مشكل مواجه كرده است. »18 محمدرضا خاتمي (نائب رئيس مجلس ششم) در خصوص اصلاح طلب بودن موسوي اظهار داشت: «قسم مي خورم كه مهندس موسوي به آرمانهاي اصلاحات وفادار است. »19 در همين حال ميرحسين موسوي نيز بيان داشت: «با همه اصلاح طلبان دوست هستم و آنها نزديك ترين دوستانم هستند و از حمايت شان استقبال مي كنم. »20
جميله اشكوري (مشاور امور زنان كروبي) نيز با تحليل نحوه اعلام كانديداتوري موسوي براي فراگير شدن چتر طرفداران پرداخت و گفت: «موسوي ابتدا به دليل دامنه گسترده طرفدارانش بدون تابلو وارد صحنه انتخابات شد. اما در ادامه تابلوي اصولگراي اصلاح طلب را به دست گرفت. »21 غلامحسين كرباسچي (رئيس ستاد انتخاباتي كروبي) نيز با انتقاد از موسوي خطاب به وي گفت: «اين كه ما از حوض گرم راديكاليزم ناگهان به حوض سرد اصولگرايي شيرجه بزنيم خيلي بد است. ولي بدتر از آن اين است كه بخواهيم يك پا در حوض اصولگرايي و يك پا در حوض راديكاليزم شنا كنيم. اين كار نشدني است. »22
اعظم طالقاني (عضو گروهك ملي مذهبي) در گفتگو با سلام نيوز ضمن تذكر به موسوي براي عدم گرايش به سمت اصولگرايان بيان داشت: «موسوي نبايد به رأي اصولگرايان دل ببندد. اين يك اشتباه تاريخي است، چون آنهاتصميم ديگري دارند. . . بنده به لحاظ عقلاني آقاي موسوي را بيشتر قبول دارم اما او بايد بر تبليغاتش بيفزايد، به پاركها برود و با مردم صحبت كند. »23 احمد نجابت (عضو شوراي مركزي جمعيت ايثارگران) با اشاره به تغيير موضع 180 درجه اي موسوي و اظهارات وي گفت: «هرچند كه ميرحسين موسوي در زمان انقلاب چهره اي برجسته و مثبت داشت، اما حضور وي به صحنه سياست كشور آن هم پس ازمدت بيست سال و اظهارات اخير وي در خصوص علت حضورش، چهره اي ديگر از وي به نمايش گذاشت. »24 مجتبي شاكري (دبير سياسي جمعيت ايثارگران) نيز به نفوذ عناصر تندرو در كنار موسوي اشاره كرد و افزود: «ميرحسين نيز مانند خاتمي هيچ اختياري از خود ندارد و بازيچه دست دوم خردادي هاست. »25 اين در حالي بود كه حسين مرعشي (سخنگوي حزب كارگزاران) قبلاً گفته بود «ما بايد به آقاي موسوي بگوييم چه مسيري را طي كند. »26
سرانجام پس از كش و قوس هاي فراوان، با اعلام حمايت رسمي مجمع روحانيون مبارز از موسوي، حمايت قاطع اصلاح طلبان از مهندس موسوي كامل گرديد و چهره متفاوتي را از موسوي پس از بيست سال سكوت برجاگذاشت.
تلاش براي ايجاد ضلع سوم
در حالي كه بسياري از اصلاح طلبان از مهندس موسوي حمايت مي كردند و بر حمايت خود نيز پافشاري داشتند، مهدي كروبي از ديگر نامزدهاي اصلاح طلبان كه به شيخ اصلاحات نيز شهرت داشت، معتقد بود تعدد نامزدهاي اصلاح طلبان مي تواند موجب پيروزي آنان گردد. وي همواره بر اين امر تأكيد مي كرد كه بايد از دوقطبي شدن انتخابات يعني يك طرف احمدي نژاد و يك طرف موسوي پرهيز كرد. كروبي دوقطبي شدن انتخابات را زمينه پيروزي احمدي نژاد در همان مرحله اوّل انتخابات مي دانست، سعي كرد تا خود را به عنوان نامزد ديگر اصلاح طلبان مطرح و اقبال گروههاي اصلاح طلبان را به سمت خود معطوف سازد.
كروبي در حاشيه مراسم سالگرد آيت الله توسلي در خصوص تعدد كانديداها در جريان اصلاح طلب گفت: «تعدد كانديداها مانعي ندارد و من هميشه به هواداران توصيه كرده ام كه از كانديداي خود تعريف كنند، اما تخريب و تضعيف صورت نگيرد. » وي با رد اين موضوع كه تعدد كانديداهاي اصلاح طلبان موجب مي شود اين طيف در انتخابات آينده پيروز نشوند، تأكيد كرد: «تعدد كانديداها حداكثر موجب تقسيم رأي مي شود. ولي اگر يك نفر از جريان مقابل در انتخابات حضور يابد، احتمال عدم پيروزي در جريان اصلاح طلب وجود دارد. » دبيركل ّ حزب اعتماد ملي در خصوص اجماع بين وي، خاتمي و موسوي گفت: «اين كه بخواهيم جلسه اي برگزار شود تا يك نفر از ما وارد عرصه شود، چنين كاري صورت نگرفته و نخواهد پذيرفت. 27 كروبي همچنين در حاشيه نشست مجمع نمايندگان ادوار گفت: «اگر انتخابات دو قطبي شود، احمدي نژاد در مرحله اوّل رأي خواهد آورد. »28
محمد رضا خباز (عضو شوراي مركزي حزب اعتماد ملي) با رد حمايت همه جانبه اصلاح طلبان از موسوي اظهار داشت: «از 81 گروه و حزب اصلاح طلب كه در جبهه اصلاح طلبان قرار دارند تنها اين 4 حزب (مشاركت - مجاهدين - كارگزاران - روحانيون) به طور رسمي از ميرحسين موسوي حمايت كرده اند و اين به معناي حمايت همه جانبه از وي نيست. »29
كروبي كه پس از تشكيل حزب اعتماد ملي از تريبونهاي متعدد دولت نهم را مورد انتقاد قرار مي داد، در جريان انتخابات رياست جمهوري آن را قوّت بخشيد. وي كه براي تبليغات انتخاباتي و ديدار با مردم شهرهاي مختلف كشور به استانها سفر مي كرد، در عين حال از سفرهاي استاني رئيس جمهور كه از سال 48 يعني با روي كار آمدن دولت نهم آغاز گرديده بود، انتقاد كرده و اظهار داشت: « احمدي نژاد نبايد به استانها سفر كند. وي بايد براي افتتاح پروژه ها در استانها وزرا را بفرستد. » كروبي فراموش كرده بود احمدي نژاد رئيس جمهور است. وي معتقد بود احمدي نژاد بايد همه كارهاي خود را تعطيل كند و در دفترش در ساختمان پاستور بنشيند، چون برداشت تبليغاتي مي شود! اين در حالي بود كه عباس كعبي (عضو حقوقدان شوراي نگهبان) از عدم منع قانوني براي فعاليتهاي معمول مقامات مسؤول خبر داد. وي سفرهاي استاني رئيس جمهور را تخلّف انتخاباتي ندانست و گفت: «فعاليتهاي معمول مقامات مسؤول داراي منع قانوني نيست و تا زماني كه تبليغات در جهت رويه عادي است منع قانوني وجود ندارد. »30
كروبي در ديدار با جمعي از هنرمندان و فعالان رسانه هاي جمعي استان قم اظهار داشت: «متأسفانه شرايط حاضر به هيچ عنوان مطلوب نيست و همه صاحب نظران سياسي، اقتصادي، سياست خارجي و اجتماعي نيز بر ضرورت تغيير وضع موجود تأكيد دارند و همگي نگران وضعيت حاضر هستند. اما بايد بدانيم كه پيروزي دولت نهم تقصير خود ما بود. »31
با انتخاب غلامحسين كرباسچي (شهردار سابق تهران) به عنوان رئيس ستاد انتخاباتي كروبي، فعاليتهاي انتخاباتي كروبي وارد مرحله جديدي شد. كرباسچي كه به عنوان دبيركل ّ حزب كارگزاران فعاليت مي كرد، داراي سوابق پر فراز و نشيب در ذهن اقشار مختلف جامعه بود. حضور وي به عنوان رئيس ستاد انتخاباتي كروبي در حالي بود كه حزب كارگزاران از كانديداتوري موسوي حمايت مي كرد. اين موضوع باعث تشنج در جلسه كارگزاران و پيچيده تر شدن اوضاع شد.
1-ايران، 32/1/.1388
2- آفتاب يزد، 51/11/.1387
3- ايران، 32/1/.1388
4- همان، 42/1/.1388
5-كيهان، 9/11/.1387
6-همان، 42/1/.1388
7- ايران، 62/1/.1388
8- همان.
9- ايران، 72/1/.1388
10- كيهان، 6/2/.1388
11- همان، 8/2/.1388
12- همان.
13- همان، 71/2/.1388
14-ايران، 9/3/.1388
15- كيهان، 01/2/.1388
16- همان، 03/1/.1388
17- كيهان، 03/2/.1388
18-ايران، 61/2/.1388
19- همان، 12/2/.1388
20- همان.
21- همان، 92/2/.1388
22- همان.
23- ايران، 5/3/.1388
24- همان، 6/3/.1388
25- همان.
26- همان، 62/2/.1388
27- آفتاب يزد، 62/11/.1387
28- ايران، 7/2/.1388
29- كيهان، 72/1/.1388
30-كيهان، 13/1/.1388
31-آفتاب يزد، 12/11/.1387