(صفحه(12(صفحه(10(صفحه(9(صفحه(15(صفحه(5(صفحه(16(صفحه(13(صفحه(4(صفحه (2.3.14


شنبه 22  خرداد 1389- شماره 19667

ضرورت بررسي دلايل تصادفات جاده اي در ايران
جاده هاي خسته پرواز سرعت و ديگر هيچ ...



ضرورت بررسي دلايل تصادفات جاده اي در ايران
جاده هاي خسته پرواز سرعت و ديگر هيچ ...

بخش پاياني

حسن آقايي

جاده ها از تصادفات خسته شده اند اما رانندگان متخلف نه خستگي، كه حرمت سلامت عمر و آرامش خود و ديگران را در يك آن و با يك انحراف به چپ و راست و سبقت از كف مي دهند.
رانندگي نياز به حفظ حريت و شخصيت انساني دارد. نبايد شيفته مدل ماشين و به سرعت نور! رانندگي كرد. اتفاق هميشه ناآشكار نيست... براي اقتدار نظم و امنيت در جاده ها، بايد نظارت و كاهش مسيرهاي خطرساز برطرف شوند. دستگاه هاي دست اندركار در چرخه ترددهاي جاده اي بايد متناسب با تخلفات و ترافيك به خصوص در ايام پرتردد، همه نكات و احتمالات در متن ،حواشي و پيچ ها تدابير و تداركات ايمني را اعمال كنند. تا سفر و حيات شاد استمرار بيشتر داشته باشد...
سرعت غيرمجاز؛ 100 هزار تومان جريمه
رئيس پليس راهنمايي و رانندگي ناجا، اخيراً اعلام كرد در لايحه جديد رسيدگي به تخلفات رانندگي، جريمه متخلفان سبقت و سرعت غيرمجاز به يك ميليون ريال (صدهزار تومان) مي رسد.
«سردار مؤمني» در جمع خبرنگاران اظهار داشت: براساس اين لايحه علاوه بر افسران وظيفه، درجه داراني كه 10 سال سابقه خدمت داشته باشند مي توانند متخلفان را جريمه كنند.
وي در تشريح چگونگي اعمال امتياز منفي براي متخلفان نيز مي گويد: «تخلف متخلفان براي بار اول 30 امتياز منفي، 3 ماه توقيف گواهينامه را در پي خواهد داشت و براي بار دوم 25 امتياز منفي، اگر دارنده گواهينامه به صفر برسد، 6 ماه توقيف و همچنين مشمول 600 هزار ريال جريمه نقدي خواهد شد.»
«مؤمني» همچنين اظهار مي دارد: «براي رانندگاني كه براي بار سوم 20 امتياز منفي دريافت كنند و امتياز آن ها به صفر برسد، محروميت يك ساله از رانندگي و همچنين يك ميليون ريال جريمه درنظر گرفته شده است.»
گام مثبت مجلس
«سرهنگ دكتر عليرضا اسماعيلي» استاديار دانشگاه علوم انتظامي، صحبت هاي خود را با محور قرار دادن كاهش تصادفات، تمركز هوشمندانه مديريت حوزه ترافيك در سياستگذاري ها و فرايندهاي آن، برخورد قاطع بازدارنده پليس راهنمايي و رانندگي با متخلفان، فرهنگ گرايي و آموزش و همكاري رسانه هاي گروهي در آگاه سازي افكار عمومي، ادامه مي دهد.
وي كمك مجلس به پليس در جهت مصوبات بازدارنده تخلفات رانندگي را گام بس مثبت مي خواند و تأثير انجام كارهاي فرهنگي از سال 80 را مورد اشاره قرار مي دهد و مي گويد: «پليس از اين سال توليد تيزرهاي انيميشني و احداث واحد آموزش در مهدهاي كودك و مدارس را شروع كرد كه فرايند مثبت اين كارهاي فرهنگي در سال 85 ديده شد و بر همين مبنا كنفرانس سلامت بشر در سال 2008 به خاطر توليد تيزرهاي انيميشني به ايران جايزه اهدا كرد.» وي همچنين نتيجه گيري مي كند بسترهاي فرهنگي از سال 80 در ايران با استفاده از فناوري هاي در دسترس همه كمك كردند تا در اين 5 سال (85-80) وقوع تصادفات از بيش از 27 هزار و 500 نفر تلفات به زير 22 هزار و خرده اي برسد.
عضو مركز تحقيقات دانشگاه شهيد بهشتي معتقد است توسعه كار فرهنگي، قوانين بازدارنده و بهره گيري از تجهيزات هرچه بيشتر باشند، تخلفات نيز بيشتر منع و كنترل مي شوند. سويه ديگر ديدگاه وي همچنين حاكي از آن است كه چنانچه سياستگذاري متمركز باشد امكان كاهش بيشتر آمار تصادف ممكن خواهد شد. وي مي گويد: «سياستگذاري بايد به گونه اي باشد تا زمينه تخلفات پرخطر كاهش يابد.»
وي همچنين بر اين باور است كه با هوشمندانه مديريت كردن و توسعه بيشتر نقاط قوت گذشته و كاستن نقاط ضعف خواهيم توانست آمار تصادفات رابه زير 15 هزار برسانيم.
فرمانده سابق پليس راه كشور، در همين مبحث ضمن اين كه مي گويد هرچقدر بيشتر تمركز و مديريت درست اعمال شود تصادفات رانندگي كاسته خواهد شد، اين دستيافت را منوط به توانايي، مديريت، هوشمند كاركردن و استفاده بهينه از منابع در امر ترافيك و حوادث مي خواند.
عوامل اجرايي كاهش تصادفات
از «مهندس ولي آذروش» مديرعامل پايانه هاي تهران، مي پرسم مؤثرترين عوامل اجرايي درامنيت و كاهش تصادفات انساني در جاده هاي كشور كدامند؟ سه عامل ويژه ايمني مسافرت با اتوبوس را محور پاسخ خود قرار مي دهد كه شامل نيروي انساني راننده، معاينه فني و موقعيت جاده است . وي مي گويد: «عامل اول، نيروي انساني؛ راننده است كه با جان مردم سروكار دارد.اگر راننده خسته، كم خواب و يا بدخواب باشد اين عامل مي تواند باعث ايجاد تصادف شود» او در همين ارتباط مي افزايد: «ما در جهت كاهش تصادفات جاده اي براي اولين بار از دو سال قبل در كليه پايانه ها مكان خوابگاه مناسب در خور شأن رانندگان اتوبوس بين شهري ايجاد كرديم. در كنار آن، سالن هاي ورزشي، سونا و جكوزي و محل مناسب استراحت براي شان احداث شده است. نتيجه اين اقدامات با تدابير شهرداري سبب كاهش 5درصدي تصادفات جاده شده است.
عامل دوم، معاينه فني است، وسيله نقليه اگر مجهز به امكانات ايمني نباشد و معاينه فني و كنترل نشود عامل تصادف مي شود، بر اين مبنا كليه پايانه ها داراي مركز مكانيزه معاينه فني شده اند. اجازه خروج اتوبوس از پايانه ها داده نمي شود مگر تأييديه معاينه فني داشته باشد. اين دو عامل مهم وقوع تصادفات در بخش جاده اي در مجموعه پايانه موردتوجه و اجرا است.
عامل سوم، بحث جاده اي است كه در اختيار وزارت راه و ترابري مي باشد. همه يك هدف را دنبال مي كنيم: «ارتقا كيفي ايمني در سطح جاده ها است.»
واژگوني در حاشيه جاده مرگ
حادثه رانندگي تنها وسط جاده و هنگام حركت خودروها اتفاق نمي افتد، حاشيه خاكي جاده هم چنانچه ملاحظات ايمني در ريختن خاك نرم و بدون رعايت و نظارت مسئولانه باشد، مي تواند خطرآفرين باشد.
حدود ساعت 8 صبح پنج شنبه سيزدهم خردادماه جاري سه سرنشين خانوادگي سواري «روآ» جاده ساوه را به طرف همدان مي رفتند. در 12 كيلومتري ساوه راننده جوان متوجه مي شود در فاصله پيش رو تصادفي رخ داده است. او در اين حال سرعت مجازش را مقداري كم مي كند تا در كنار جاده توقف كرده و به سرنشينان خودرو حادثه ديده كمك كند. به همين منظور به سمت راست و حاشيه خاكريزي جاده مي رود به خيال آن كه حاشيه خاكي همانند حواشي برخي جاده ها مطمئن و محل توقف خودروام است اما به محض رفتن به قسمت خاكريزي خودرو مي سرد. راننده بلادرنگ براي مهار خودرو فرمان را به سمت جاده مي گرداند كه يك چرخ خودرو به لبه آسفالت ناهمسطح جاده با قسمت خاكي گير مي كند و جدا مي شود، خودرو درجا چهار-پنج معلق مي زند و متأسفانه در اين حادثه راننده 31 ساله جان مي بازد. آن طور كه «ناصر» يكي از سوگواران اين واقعه جبران ناپذير تعريف مي كند، دو روز پس از اتفاق مذكور، 5 خودرو ديگر هنگام حركت در همين جاده واژگون مي شوند. مي گويند مسير ساوه-همدان به عنوان جاده مرگ معروف است و علتش هم وجود 85 كيلومتر جاده دوطرفه با عرض كم و پيچ هاي خطرناك است. يكي ديگر از مسافران كه در طول سال همواره مسير جاده ساوه-همدان را طي مي كند از وضعيت نامناسب و خطرآفرين اين جاده گلايه مي كند و مي گويد: «هربار كه از اين جاده عبور مي كنيم حداقل 2 الي 3 تصادف بسيار ناگوار مي بينيم كه منجر به كشته شدن سرنشينان خودروها مي شود.»
از او مي پرسم كه دقيقاً كدام نقطه جاده ساوه به همدان خطرآفرين است، مي گويد: «از همدان كه به سمت ساوه مي آييد در 85 كيلومتري ساوه ناگهان جاده دوطرفه و باريك مي شود و اين وضعيت تا خود ساوه ادامه دارد، شما فكرش را بكنيد با آن همه حجم بالاي خودرو سواري و ماشين هاي سنگين، اين جاده باريك چگونه مي تواند جوابگو باشد؟ و از همه مهمتر چرا مسئولان به فكر ساخت اتوبان در آن منطقه بسيار خطرساز نيستند؟»
هميار پليس
تداوم و توالي حوادث رانندگي طي سال ها در كشور و بازخوردهاي تدابير و اجرا در تقليل تصادفات، نياز به بازنگري و توسعه برنامه سازي و سياستگذاري هاي نو در فازها و نيز بهره گيري هرچه بيشتر از نيروهاي مناسب در امر ترافيك و تصادف، احساس مي شود. در همين سو، استفاده از بخش دانش آموزي، يكي از اقدامات تاثيرگذار پليس راهنمايي و رانندگي است.
رئيس پليس راهنمايي و رانندگي ناجا، چندي پيش گفت بازدارندگي و نفوذ همياران پليس در كاهش تصادفات رانندگي كمتر از راهنمايي و رانندگي نيست. سردار اسكندر مؤمني، در همايش يازدهمين سالگرد تأسيس سازمان دانش آموزي در اردوگاه شهداي دانش آموزان مازندران در جمع دانش آموزان اظهار داشت: «معتقديم دانش آموزان در حوزه ترافيك براي برقراري نظم و امنيت سهم بزرگي را دارند.» به گفته وي، دانش آموزان با تذكر دادن، نفوذ و بازدارندگي كه در خانواده ها دارند، در اعمال قانون كارهاي ارزشمندي را انجام مي دهند.»
وي با بيان اين كه دانش آموزان در كاهش تصادفات رانندگي نقش فرهنگي مؤثري را ايفا مي كنند، تصريح كرد: «بايد براي حضور بيشتر و مؤثرتر همياران پليس هماهنگي و همدلي ايجاد شود.»
«مؤمني» همچنين خاطرنشان كرد: «در چند سال گذشته با مشاركت مردم، آموزش و پرورش و همياران پليس شاهد كاهش تصادفات رانندگي هستيم.»
رئيس پليس راهنمايي و رانندگي ناجا، با بيان اين كه نقطه آغاز انجام كارهاي فرهنگي در بخش ترافيك دانش آموزان هستند، تأكيد كرد كه نقش بالقوه آن ها بايد به فعل تبديل شود.
در پروسه تدابير منع تخلفات رانندگي و تعميق امنيت در امر ترافيك، چندي پيش راهنمايي و رانندگي لايحه اي به مجلس ارايه داد مبني بر اين كه جرايم رانندگي افزايش يابد. اين لايحه در مجلس مطرح مي شود.
عضو كميسيون قضايي حقوقي مجلس شوراي اسلامي در اوايل ماه گذشته در اين باره گفت اعضاي اين كميسيون درباره افزايش جرايم با مسئولان راهنمايي و رانندگي اختلاف نظر دارند. آن ها مي خواهند جرايم به طرز چشمگيري افزايش پيدا كند.
حجت الاسلام مصطفي طباطبايي نژاد با اشاره به آمار تصادفات جاده اي، به «فارس» گفته است: براي اين كه در امر كاهش تصادفات رانندگي موفق عمل كنيم بايد قوانين صريح و سختگيرانه را براي برخورد قاطع پليس با متخلفان و متجاوزان به حقوق مردم، داشته باشيم. لايحه اخذ جرايم رانندگي درحالي به تصويب كميسيون حقوقي مجلس رسيد كه اختيارات پليس راهنمايي و رانندگي در اعمال قانون و برخورد با رانندگان متخلف را افزايش مي دهد اما در برخي موارد اختيارات پليس از شرايط فعلي محدودتر اما بهينه مي شود.
عضو كميسيون قضايي و حقوقي مجلس تصريح كرد: در ايران بسياري از افراد درآمد كافي ندارند و از اتومبيل براي امرار معاش استفاده مي كنند و به همين دليل نمي توان جرايم رانندگي تا حدي كه راهنمايي و رانندگي خواسته افزايش پيدا كند.»
وي در ادامه بيان خود، همچنين با اشاره به اين كه افزايش جريمه رانندگي در حالت مستي و پس از استفاده از داروهاي روان گردان به ميزان 200 هزار تومان يكي از تغييرات ايجاد شده در اين لايحه است،با تصويب اين لايحه در صحن علني مجلس براي هرگونه حركات نمايشي و آكروباتيك، سبقت غيرمجاز، تخطي از سرعت مجاز 50 كيلومتر در ساعت، حركت با دنده عقب در بزرگراه ها، آزاد راه ها و راه هاي اصلي و فرعي و عبور از چراغ قرمز جريمه اي بين 10 تا 100 هزار تومان اعمال مي شود. ساير تخلفات رانندگي را براساس پيشنهاد وزارتخانه هاي كشور، دادگستري و فناوري اطلاعات تا سقف50 هزار تومان است.» وي خاطر نشان ساخت: «در قانون جديد و در صورت تصويب نمايندگان مجلس، رانندگان در صورت ارتكاب 20 تخلف پرخطر علاوه بر جريمه، امتياز منفي نيز دريافت مي كنند كه در صورت زياد شدن امتيازهاي منفي، گواهينامه آن ها توقيف و باطل مي شود.»

 

(صفحه(12(صفحه(10(صفحه(9(صفحه(15(صفحه(5(صفحه(16(صفحه(13(صفحه(4(صفحه (2.3.14