كوتاه از همه جا

اهميت تأييد مراجع قانوني در نقل و انتقال اسناد املاك
هيئت عمومي ديوان عدالت اداري با رفع يك مورد تعارض آراي صادره از سوي شعب ديوان عدالت اعلام كرد: پذيرش اسناد عادي نقل و انتقال اراضي و املاك مادام كه به تنفيذ و تأييد مراجع قانوني صلاحيتدار به شرح مندرج در ماده48 قانون ثبت نرسيده باشد، جواز قانوني ندارد.
اين رأي پس از امضا از سوي حجت الاسلام والمسلمين علي مبشري معاون قضايي ديوان عدالت اداري در روزنامه رسمي انتشار يافته است.
بررسي دلايل افزايش سن ازدواج در خوابگاه هاي دانشجويي دختران
دلايل افزايش سن ازدواج و موانع آن در خوابگاه هاي دانشجويي دختران در دفتر مطالعات فرهنگي و برنامه ريزي اجتماعي وزارت علوم بررسي شد.
فعالان فرهنگي دانشگاه هاي تهران در چهارمين نشست شوراي خوابگاه هاي دانشجويي دختران با موضوع «بالا رفتن سن ازدواج و موانع آن در خوابگاه هاي دانشجويي دختران» بر ايجاد برنامه ريزي در جهت حل مسائل و مشكلات اقتصادي، حل مشكل اشتغال جوانان با همكاري ارگان ها و نهادهاي مختلف و فراهم كردن زيرساخت هاي ورزشي در سطح خوابگاه ها و استفاده بهينه از اوقات فراغت دانشجويان با استفاده از كلاس هاي ورزشي- تفريحي به عنوان راهكارهاي معضل بالا رفتن سن ازدواج در خوابگاه هاي دانشجويي تأكيد كردند.
توزيع 13ميليون لوح فشرده
بين دانش آموزان
تاكنون حدود 13ميليون لوح فشرده ميان دانش آموزان سراسر كشور توزيع شده است.
به گزارش روابط عمومي سازمان پژوهش و برنامه ريزي درسي تاكنون 50عنوان نرم افزار آموزشي توليد شده است.
اختصاص 84درصد ظرفيت آموزش عالي به بخش خصوصي
معاون دانشجويي وزير علوم تأكيد كرد: درحال حاضر حدود 84درصد از ظرفيت آموزش عالي كشور به بخش غيردولتي اختصاص دارد. محمود ملاباشي تأكيد كرد: تجربه انتقال ظرفيت آموزش عالي به بخش غيردولتي در ايران الگوي مناسبي براي ساير كشورهاست.
به گفته وي هم اكنون مربيان شاغل در اين مؤسسات فقط به شرط دارا بودن يكسال سابقه استخدام پيماني مي توانند در مقاطع بالاتر ادامه تحصيل دهند، درحالي كه در گذشته اين امتياز صرفاً در اختيار مربيان رسمي آزمايشي و با كسب 65درصد امتيازات جدول ارتقاي اعضاي هيئت علمي ممكن بود.
تمديد مهلت ارسال آثار هفتمين جشنواره نشريات دانشجويي
دبير هفتمين جشنواره نشريات دانشجويي كشور از تمديد مهلت ارسال آثار به اين جشنواره تا 22فروردين ماه سال90 خبر داد. به گفته محمد ذوقي اين جشنواره با هدف ترويج و ارج نهادن به آثار نشريات دانشجويان در زمينه هاي سياسي، اجتماعي، فرهنگي، هنري، علمي و غيره در سه بخش نشريات، آثار و بخش ويژه در هفته اول خردادماه سال آينده در دانشگاه شهيد بهشتي تهران برگزار خواهدشد.
حضور شهرهاي تهران، اصفهان و مشهد در ارسال آثار به اين جشنواره مشهود است.
آمار مسموميت با گاز كربنيك در دي ماه
رئيس مركز تحقيقات پزشكي قانوني آمار مرگ ومير ناشي از مسموميت با گاز كربنيك در دي ماه سال جاري را 148 نفر اعلام كرد.
دكتر جابر قره داغي با اشاره به كاهش 14درصدي مرگ ناشي از مسموميت با گاز در ده ماهه امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل گفت: با وجود كاهش مرگ و مير ناشي از مسموميت با گاز در ده ماهه امسال، متأسفانه ميزان مرگ و مير ناشي از مسموميت با گاز منوكسيدكربن در دي ماه امسال نسبت به مدت مشابه سال قبل افزايش يافته به نحوي كه از رقم 94 نفر فوتي در دي سال گذشته به 148نفر در دي ماه امسال رسيده است.
وي افزود: در ده ماهه امسال 497 نفر به دليل مسموميت با گاز منوكسيدكربن جان خود را از دست دادند كه از اين تعداد 355 نفر مرد و مابقي زن بودند.
حضور مربيان قرآني در مهدهاي كودك
سرپرست معاونت امور اجتماعي بهزيستي استان تهران از حضور مربيان قرآني در مهدهاي كودك جهت آموزش به كودكان خبر داد.
پرويز يزداني با اشاره به اينكه تمامي برنامه هاي آموزشي در مهدهاي كودك استان تهران در سال جاري به اجرا درآمده است، گفت: اين برنامه ها در راستاي آموزه هاي ديني و ارزشي است.
وي از حضور مربيان قرآني در مهدهاي كودك از سال آينده خبر داد و افزود: طبق برنامه تدوين شده، مربيان آماده هستند تا با حضور در مهدهاي كودك سطح آموزه هاي ديني كودكان را افزايش دهند.
يزداني در ادامه اضافه كرد: هم اكنون نظارت خوبي بر برنامه هاي آموزشي مهدها صورت مي گيرد و خوشبختانه در هيچ يك از مهدهاي كودك برنامه هاي غيرديني آموزش داده نمي شود.
تمديد مهلت ثبت نام در آزمون هاي تيزهوشان
رئيس سازمان ملي پرورش استعدادهاي درخشان گفت: مديران كل آموزش وپرورش استان ها مي توانند در صورت ضرورت و به تشخيص خود، مهلت ثبت نام در آزمون ورودي دبيرستان هاي استعدادهاي درخشان را تا پايان اسفند تمديد كنند.
محمدعلي غفاري با اشاره به آغاز ثبت نام آزمون ورودي سال آينده دبيرستان هاي استعدادهاي درخشان «تيزهوشان» از 14اسفند گفت: ثبت نام از داوطلبان تا 19اسفند ادامه خواهد داشت.
وي افزود: مديران كل آموزش و پرورش استان ها مي توانند در صورت نياز و به تشخيص خود، اين مهلت را تا پايان اسفندماه 89 تمديد كنند.

روياي ازدواج در فضاي مجازي

گرايش روزافزون به حضور در فضاي مجازي و شكل گيري روابط مختلف به تهديدي جدي براي سلامت جامعه و بستري براي وقوع انواع جرايم اخلاقي تبديل شده است.
اينترنتي شدن روابط اجتماعي در جامعه امروز و استفاده از وسايلي همچون اينترنت جزو لاينفك زندگي افراد شده است. دوست يابي و ازدواج اينترنتي يكي از پديده هاي نويني است كه از 3 سال پيش در كشور ما مطرح شده است. به طوري كه افراد با ورود به سايت هاي مشخص شروع به دوست يابي و گفت و گو (چت) با افراد ناشناس مي كنند.
براساس آمار اداره كل مطالعات اجتماعي و بررسي هاي اجتماعي ناجا، 63 الي 68 درصد چت روم ها در اختيار جوانان قرار دارد و از همه تأسف بارتر اينكه جوانان ايراني گوي سبقت را از آمريكايي ها و كانادايي ها ربوده اند.
متأسفانه واقعيت تلخي كه اكثر خانواده ها با آن مواجه اند اين است كه دوستي ها در دنياي مجازي به شكل نگران كننده اي در حال تبديل شدن به يك فرهنگ پذيرفته شده است.
گفته مي شود 80 درصد دانشجويان در معرض خطر اعتياد به اينترنت قرار دارند كه بيش از 14 درصد آنها بيش از 20 ساعت در هفته زمان خود را در فضاي مجازي و اينترنت مي گذرانند.
به طور كلي فضاي مجازي نه تنها براي جوانان جذابيت دارد بلكه براي افراد بزرگسال نيز جذابيت ايجاد كرده و موجب شده افراد ساعت ها از اوقات كاري و حتي فراغت خود را در اين زمينه صرف كنند.
اما درباره چت روم ها و فضاهاي مجازي گفت گو اين نكته وجود دارد كه افراد بدون نشان دادن چهره واقعي خود مي توانند با ديگران در تماس باشند و با آنان مكالمه كنند و خود غيرواقعي شان را كه هميشه به آن تمايل دارند بروز دهند. از سويي تحقيقات نشان مي دهد افرادي كه در فضاي واقعي، ارتباط ميان فردي مناسبي ندارند به چت روم ها گرايش بيشتري پيدا مي كنند.
عوارض ناشي از استفاده از چت روم ها و فيس بوك بالا و در برخي از موارد غيرقابل جبران است كه در اين ميان رئيس پليس مبارزه با جرائم رايانه اي از افزايش پرونده هاي ناشي از اغفال دختران و زنان از طريق فضاهاي مجازي خبر داده و مي گويد: بيش از يك درصد پرونده هاي مربوط به جرائم رايانه اي مربوط به اين موضوع است.
متأسفانه دوستي هاي مجازي بر مبناي واقعي و صحيحي بنا نشده اند برخي در اين فضا سعي مي كنند شخصيت قديس، پاك و بدون نقصي از خود ارائه دهند كه گاهاً برعكس شخصيت واقعي آنها مي باشد.
بخش قابل توجه اي از كاربران فضاهاي مجازي همچون چت روم ها براي عقده گشايي هاي رواني خود اقدام به ارتباط گيري مي كنند و صحنه هاي شديد عاطفي و احساسي و حتي جنسي از خود بروز مي دهند.
واقعيت اين است كه افراد مختلف با ورود به فضاي مجازي به نوعي از فضاي حقيقي و واقعيت ها فاصله مي گيرند. ويژگي هاي فضاي مجازي به فرد اجازه مي دهد تا با ماسكي متفاوت از شخصيت واقعي اش وارد اين جهان بي انتها و غيرواقعي شود. او مي تواند ماهيت خود را به گونه اي ديگر جلوه دهد و همين مسأله باعث شده تا برخي صاحب نظران به سلامت فضاي مجازي با ترديد بنگرند؛ زيرا گاهي به نظر مي رسد كاربران در اين فضا از نظام هاي اخلاقي و ارزشي تبعيت نمي كنند و در واقع اخلاقيات و ارزش هاي انساني در هزار توي اين دنياي وسيع و پيچيده گم مي شود.
براساس آنچه كه تحقيقات نشان مي دهد استفاده گسترده از اينترنت و فضاي مجازي نگراني هايي را در سطح جهاني بوجود آورده و امروزه بحث نادرست از اين خدمات مطرح است به گونه اي كه برخي از باندهاي سازمان يافته براي مقاصد و سوءاستفاده هاي اقتصادي، فرهنگي، اجتماعي و گسترش فساد و ناهنجاري از اين شبكه جهاني سوءاستفاده مي كنند.
ازدواج اينترنتي
ورود اينترنت به جوامع در حال توسعه اي همچون ايران در كنار تمام محاسن و نوآوري هايي كه به دنبال داشته است داراي جوانب منفي و آثار سويي نيز بر فرهنگ كشورمان بوده است. شايد بتوان تغييراتي در شيوه ازدواج جوانان را يكي از تبعات ورود اين فناوري در ايران دانست كه به «ازدواج هاي اينترنتي» مرسوم شده اند اما مسئله مهم در اين ميان اين است كه آيا مي توان اشتراك سليقه افراد در «چت روم» را نخستين گام براي ازدواج دانست.
اين روزها ازدواج اينترنتي به يكي از مباحث مورد علاقه برخي جوانان تبديل شده است كه از اين طريق شريك زندگي آينده خود را مي يابند. چنين روندهايي تشكيل خانواده در ايران را با ابهاماتي روبرو كرده است. نخست آنكه خيلي ها با انگيزه دوست يابي وارد اين سايتها شده اما پس از جدي شدن مباحث و اصرار يكي از طرفين به ازدواج، فرد براي تداوم رابطه حاضر به پذيرش آن شده در حاليكه خود نيز مي داند كه هيچ جديتي در اين موضوع ندارد.
نكته دوم آن است كه خيلي ها پس از نااميدي از پيدا كردن شريك مناسب آينده شان با انگيزه و هدف مشخص به سايت هاي همسريابي مراجعه كرده و سعي مي كنند فرد مورد نظر خود را پيدا كنند.
با اينكه اتكا به اينترنت و فضاي مجازي ممكن است در نگاه اول آسان ترين راه همسريابي تلقي شود ولي واقعيت آن است كه فضاي نامطمئن مجازي نمي تواند ملاك دقيق و قابل اعتنايي براي يافتن يك شريك دايمي به حساب آيد. ارزيابي هاي اوليه نيز حاكي از آن است كه خيلي ها در مراحل اوليه به قصد دوستيابي به اين كار مبادرت كرده و به تدريج علايق ناشي از احساسات ناپايدار تمايل به تداوم رابطه و در نهايت ازدواج را موجب شده است.
به گفته روان شناسان ازدواج هاي اينترنتي و آشنايي خياباني از عوامل ديگر طلاق در جامعه است؛ زيرا در اين ازدواج ها گزينش صحيح صورت نمي گيرد و جوانان بسيار شتاب زده و احساساتي براي اين امر مهم تصميم گيري مي كنند.
از سوي صاحب نظران ازدواج هاي اينترنتي به عنوان ازدواج هاي پايدار تلقي نمي شوند و نوع ارتباط مشكل اصلي اين ازدواج ها است. زماني كه وصلت زوج ها با مشاوره پيش از ازدواج دچار مسائل و مشكلات مي شود چگونه مي توان انتظار داشت ازدواجي كه با اتكا به دو مانيتور در فضاي مجازي فانتزي به ثمر نشسته است، موفق باشد؟!
مهمترين ويژگي فضاي چت و اينترنت، نشان دادن مجازي به جاي واقعيت است، اين جابه جايي آنقدر ظريف اتفاق مي افتد كه افراد به سادگي دنياي خيال را با جهان واقعيت اشتباه مي گيرند.
البته با بستن سايت و برخورد با جوان نمي توان مانع استفاده جوانان از چنين فضاهايي شد؛ چرا كه اين روش دقيقا همانند بستن مسير آب رودخانه با سنگ و جلوگيري از حركت طبيعي اش است؛ زير آب روان سرانجام راه خود را پيدا مي كند كه قطعا انحراف از مسير اصلي است.
تنها راه صحيح و منطقي آموزش درست، صحيح و به موقع به نوجوانان و جوانان در محيط هاي علمي و دانشگاهي است كه مي تواند در آگاه سازي آنان در زمينه استفاده درست از چنين فضاهايي و داشتن صداقت در بيان حقايق موثر باشد.

فستيوالي آتشين و خطرناك
چهارشنبه سوري، بدعتي در تاريخ كهن ايران

منيره غلامي توكلي
وقتي كتاب هاي تاريخي را ورق مي زني در سطر سطر اوراق آن مي تواني فرهنگ كهن و غني و پرطمطراق ساكنان فلات ايران را با تمام وجود حس كني. احساسي كه من و شما را به تكاپو وامي دارد تا بيشتر فكر كنيم و بيشتر بدانيم و ببينيم؛ جز داشته هايي مكتوب در پيكره فرهنگ و تمدن باستان، اكنون بعد از گذشت چندين سده در شريان حيات صنعتي در كالبد افسون شده امروزي چه در دست داريم.
به گواه تاريخ ساكنان ايران زمين مردماني شاد و پرنعمت بودند. آنها تقويمي داشتند كه در آن هر سال دوازده ماه و هر ماه سي روز تمام داشت. سي روز ماه هر يك نامي داشت كه به آن نام خوانده مي شد: هرمزد روز، وهمن روز، اردوهشت روز، شهرور روز، خرداد روز، سروش روز، مهر روز، زامياد روز و...) هر دوازده ماه هم نامي داشت كه در نام هاي سي گانه روزها تكرار مي شد. آريايي هاي ساكن در فلات ايران، هرگاه كه نام روز و ماه يكي مي شد آن روز را جشن مي گرفتند. اين تقويم كه به نام تقويم اوستايي معروف است بنابر تحقيق «وست» خاورشناس آلماني حدود 505 سال قبل از ميلاد مسيح در زمان سلطنت داريوش بزرگ مورد استفاده ايرانيان بوده است.
در اين دوره آريايي هاي هند و ايراني بنابر آيين اوستايي براي روشني و آتش، نور و خورشيد احترام وتقدس زيادي قائل بودند. آنها نور را مظهر زندگي و رويش، پاكي و تجلي وجودي خداوند مي دانستند. پرستشگاه هاي آريائيهاي كهن و قبله ايرانيان باستان رو به سوي نور و روشنايي داشت. نمازگزاران در عبادتگاه ها رو به سوي آتش فروزان مي ايستادند و در خارج از عبادتگاه رو به سوي خورشيد دست ها را به سوي معبود يگانه دراز مي كردند.
با بيان اين نكات نبايد اينطور برداشت شود كه تقدس آتش و نور در نزد ايرانيان به معناي پرستش آن بوده است ايرانيان از ابتدا قومي يكتاپرست بودند آنها اهورا مزدا خداي بزرگ را پرستش مي كردند اما آتش و نور را نوعي نشانه و حقيقت و اثري از وجود اهورا مزدا مي دانستند. موجودي كه پاكي و صداقت و تندرستي را به ارمغان مي آورد.
اما اينكه آتش در كجا و به چه صورتي ستايش مي شد بايد گفت: در هر خانه اي محرابي وجود داشت كه در قسمتي از آن چراغي هميشه روشن بود. نگه داشت و حفاظت از روشني و سوخت اين چراغ ابتدا بر عهده پدر خانواده و بعد بزرگ ترين فرزند ذكور آن خانواده بود. جمله معروف چراغ خانه ات روشن دلالت بر دعا جهت تولد فرزند پسر براي خانواده و روشن داشتن چراغ محراب است كه اين روشنايي براي خانواده ايراني باستان روشني، پاكي، طراوت، سازندگي، زندگي و تندرستي را به ارمغان مي آورد از اين رو تكرار جمله: افروخته باد آتش را در دعاهاي ايرانيان باستان و سرود آتش به كرات مي بينيم.
اما اينكه از چه زماني جشن هاي آتش مرسوم شد؟ و دليل آن جشن ها چه بود؟ و بعد از گذشت قرن ها و گسترش اسلام در ايران چه تغييراتي كرد؟ سؤالاتي است كه سعي شده است در اين مقاله به آن پاسخ داده شود.
درباره چگونگي پيدايش آتش داستان ها و روايات بسيار زيادي در كتب مختلف ذكر شده است رايج ترين اين روايت ها، داستاني است كه فردوسي در شاهنامه خود به آن اشاره كرده است. هوشنگ پادشاه پيشدادي در صحرايي بزرگ، ماري سياه رنگ مي بيند، سنگي به سوي مار پرتاب مي كند. از سايش سنگ با خس و خاشاك آتشي برپا مي شود و مار سياه فرار مي كند. با اين روايت تاريخي مي توان گفت: با روشن شدن آتش سنبل بركت و آسايش و رويش، مار نماد بدي و دشمني فرار كرده ونيكي بر بدي غلبه پيدا مي كند. از آن به بعد مردم براي يادبود چنين روز مباركي هر ساله در همان هنگام جشني بزرگ برپا مي كردند كه آن را «جشن سده» ناميدند جشني كه قسمتي از آن با تحريفي شگرف امروزه در كشور ما به عنوان چهارشنبه سوري برگزار مي شود.
البته براي برگزاري اين جشن دلايل ديگري نيز ذكرشده است مثل اينكه: اين روز مصادف با تولد صدمين فرزند كيومرث است كه به همين مناسبت آن را جشن سده مي نامند. برخي مي گويند: دراين روز پنجاه شب و پنجاه روز از زمستان بزرگ گذشته است و به همين مناسبت مردم اين شب را جشن مي گيرند. برطبق روايتي تعداد فرزندان حضرت آدم (ع) به عدد صد رسيد و برخي اين روز را روز پيروزي برضحاك نيز مي دانند.
بالاخره اينكه مي توان گفت: اعتبارآتش در نزد ايرانيان چنان بود كه مردم دوره ساساني آتش را درمجمرهاي زيبا و عودسوزها همراه با چوب هاي خوشبوكننده مي سوزاندند و به احترام از دست رفتگان خود براي زنده ماندن يادشان آتش روشن مي كردند. اين فرهنگ باستاني بعد از انحلال دولت ساساني و ورود اسلام به ايران با صنعتي شدن شهرها وپيشرفت هاي فرهنگي و دستاوردهاي جديد با آدب و رسوم مردم متمدن عصر حاضر و با آموزه هاي مقدس اسلام چنان در آميخت كه هنوز كه هنوز است براي سرسلامتي و تندرستي و دوري از چشم زخم واز بين بردن ميكروب ها مردم دانه هاي خوشبو چون اسفند و كندر مي سوزانند و درمزارهاي شريف عود آتش مي زنند. مردم ما به سوي چراغ و روشنايي روز اين بار با تضمين اينكه نشانه اي از حضور خدا و خالق و واحد بودن اوست قسم ياد مي كنند و سردرخانه هاي زائران اماكن مقدسه و خانه نو عروسان را چراغاني و برمزار شهيدان و عزيزانشان به منظور ياد بود و زنده نگه داشتن يادشان لاله و شمع روشن مي كنند. ايرانيان مسلمان با فرهنگ غني برگرفته شده از دوران كهن هنوز هم وقتي پس از تاريكي، روشني حاصل مي شود. برمحمد خاتم رسولان و خاندانش صلوات مي فرستند و تولد نوزاد جديد را باگفتن (چشم و دلت روشن) تبريك مي گويند.
امروزه از ميان تمام جشن هاي آتش مثل، «آذرگان» در نهم آذر ماه و «شهريورگان» يا «آذرجشن» تنها «جشن سوري» معروف به «چهارشنبه سوري» و نيز «جشن سده» برايمان به يادگار مانده است. درواقع درحلول بهار، مجموعه آيين هاي نوروزي از «جشن سوري» (چهارشنبه سوري) آغاز مي شود و با آيين سيزده بدر به سرانجام خود مي رسد.
درخصوص پيدايش جشن چهارشنبه سوري برخي از محققين معتقدند كه اين جشن يادگار و بازمانده از داستان گذشتن سياووش از آتش است كه طبق يك رسم كهن براي اثبات بي گناهي مرسوم بوده است و به نام وزنگه يعني آزمايش ايزدي اجرا مي شده است. دراين داستان سياووش براي اثبات بي گناهي و پاكدامني خود؛ چهارشنبه پاياني سال 1013 پيش از ميلاد از ميان خرمن آتش با اسبش به سلامت مي گذرد. البته به گفته برخي ديگر از محققين درآخرين روز سال 1013 كه چهارشنبه اي بوده است سياووش؛ مظلوم كشته مي شود و از آنجايي كه درآيين زرتشتي مراسم سوگواري برمردگان جايز نيست؛ هرساله درچنين روزي يعني آخرين شب چهارشنبه سال، مردم به منظور دفاع از عفت و پاكدامني سياووش از آتش مي گذشتند. به هرحال هيچ محقق و پژوهشگري درخصوص زمان دقيق مراسم جشن سوري به يقين نرسيده است. چيزي كه به طور قطع مي توان گفت اين است كه بعد از ورود اسلام و سلطه اعراب به ايران اين جشن به نام چهارشنبه سوري معروف شد و روزي مشخص براي آن درنظرگرفته شد. يكي از دلايل ادعاي ما منحوس بودن چهارشنبه درنزد اعراب است و مهم تر اينكه اصلا در تقويم ايرانيان روزي به اسم چهارشنبه وجود نداشته است.
عقيده اعراب درمنحوس بودن چهارشنبه مي تواند دليلي براي برپايي جشن سوري درچهارشنبه و تغيير نام آن و درنظر گرفتن يك روز مشخص براي برپايي آن درنزد ايرانيان باشد. چرا كه ايرانيان درسنت هاي خود هميشه تاريكي و نحوست ايام را با برپايي آتش روشن و بيدار ماندن تا رسيدن طليعه صبح جشن مي گرفتند.
يكي ديگر از حدس هايي كه براي چگونگي انتقال جشن سوري به شب چهارشنبه مي توان زد ارتباط آن با خون خواهي مختار پس از واقعه كربلا است. منقول است وي پس از آزاد شدن از زندان براي آنكه مخالف را از موافق تشخيص دهد فرمان داد تا شيعيان واقعي آن حضرت بربام خانه ها آتش بيفروزند، شب آن فرمان مصادف بوده با شب چهارشنبه آخر سال كه همچنان آن شب را ايرانيان پاس مي دارند.
درباره اهميت اين جشن نسبت به ساير جشن هاي آتش ايرانيان مي توان گفت: جشن سوري يادآور گوشه اي از تاريخ كهن اين آب و خاك است. دركتاب بخارا آمده است كه منصور بن نوح از شاهان ساماني در نيمه اول سده چهارم هجري اين جشن را برگزار مي كند كه موجب آتش سوزي درقصر او نيز مي شود. جاي خوشبختي است كه ما ايرانيان با گذشت اين همه سال، جشن سوري را هر ساله به شكل ها و گونه هاي مختلف و ادغام شده در فرهنگي ايراني اسلامي برگزار مي كنيم، درحالي كه شواهد نشان از رو به فراموشي رفتن اصل اين جشن مفرح و بزرگ دارد تحريفي كه جشن سوري را به جشنواره اي جديد اما بي ريشه تبديل كرده است.
در گذشته هاي نه چندان دور و بعد از ورود اسلام به ايران مردم براي هماهنگ كردن فرهنگ با اعتقادات ديني شان و براي رونق بخشيدن به اين آداب و رسوم زيبا مراسمي تفريحي به آن الحاق كرده اند و آن را بنا بر گويش خود به نام هاي مختلفي چون گول چارشمبه (اردبيل)، گوله گوله چارشمبه (گيلان)، كوله چووارشمبه (كردستان)، چووارشمبه كولي (قروه، نزديك سنندج)، و چارشمبه سرخي (اصفهان) مي ناميدند. از سنت هاي زيبا و الحاق شده به جشن سوري در استان هاي آذري زبان مي توان به پاشيدن گلاب به روي هم به نيت داشتن زندگي سعادت بار در استان آذربايجان شرقي، انجام ديد و بازديد از مسن ترين فرد فاميل در استان آذربايجان غربي، اجراي مسابقه اسب سواري و پرش اسب از روي آتش در استان اردبيل اشاره كرد كه هر سه مورد ريشه در باورهاي ديني ما در صله رحم، توجه به ورزش اسب سواري و خوشبو و متبرك شدن با گلاب محمدي دارد.
مردمان جنوب ايران، مردمان آب هاي نيلگون خليج فارس و بنادر جنوبي پس از پريدن از روي آتش، با قايق از روي آب مي گذرند تا زلالي و بركت مهريه دختر پيامبر بيماري و نحوست را از زندگي آنها بشويد و با اجراي جشن كوزه اندازي و شكستن كوزه نو بلا و مصيبت را شكست خورده از خانه بيرون مي كنند.
در استان خراسان نيز بانوان در اين شب رشته پلو، عدس پلو، زرشك پلو و ماش پلو پخته و آن را بين افراد فاميل و فقرا، نزديكان و همسايگان تقسيم مي كنند تا سنت الدار و ثم الجار و رسيدگي به فقرا را رعايت كنند.
مردم ادب دوست استان فارس در شيراز براي گشودن بخت دختران در شب چهارشنبه سوري به سعديه مي روند و از آب استخر سعديه بر سر و روي دختران مي ريزند كه اين نشان از توجه اسلام به ازدواج در ميان جوانان دارد و سپس براي روا شدن حاجاتشان زير منبر مسجد جامع شهر دعا مي خوانند و پس از دعا خواندن، حلوا و آش مي پزند.
در غرب ايران جوانان غيور كردستان بعد از جشن و پايكوبي، شال اندازي مي كنند. عده اي از جوانان بالاي پشت بام خانه ها و كنار درها و پنجره هاي همسايگان مي روند و ضمن خواندن سرود و تصنيف، از دريچه اي، شال را آويزان مي كنند. اهل خانه هديه اي را به شال مي بندند كه معمولا سكه، تخم مرغ، شاخه نبات، كله قند، جوراب يا نخودچي و كشمش است. اين حركت نيز نشان از توجه اسلام به مهرباني نسبت به هم و هديه دادن به يكديگر دارد.
ساكنان استان مركزي در اين شب براي آمرزش اموات مقداري خرما يا شكر پنير تهيه مي كنند؛ و يا حلوا درست مي كنند و سر گذر مي ايستند و به عابران تعارف مي كنند. هر رهگذر وظيفه دارد يك دانه بردارد و قبل از خوردن، براي آمرزش اموات خيرات دهنده، حمد و سوره اي بخواند و سپس خوراكي را بخورد. حال ديديم كه چگونه اين فرهنگ زيبا با آداب و رسوم اسلامي رنگ ملي- ديني به خود گرفت.
مردمان استان كرمان نيز با پختن آش چهارشنبه سوري فراهم كردن مقدمات آش با ذكر نام خدا و فرستادن صلوات اين روز را جشن مي گرفتند بانوان هنگام پاك كردن حبوبات سوره توحيد را كه نشان از يكتاپرستي دارد تلاوت مي كردند و به اين صورت غذاي خود را به نام خدا و رسولش متبرك مي كردند.
در اين ميان حركات بسيار زيبا و شادي آوري كه هيچ گونه خطر جسمي و روحي براي شركت كنندگان در اين جشن نداشت اجرا مي شد. حركات نمايشي كه بيشتر جوانان اجراكننده آن بودند. حركاتي مثل گرفتن فال كه زيباترين آنها به نام فال چهارشنبو در كرمان صورت مي گرفته است. فال كوزه ميان مردم ارامنه، فال گوش ايستادن كه در بيشتر نقاط ايران اجرا مي شده است به اين صورت كه در گوشه اي دنج مي ايستادند نيت مي كردند و اولين حرفي كه از رهگذران مي شنيدند جواب نيتشان مي شد. جشن كوزه اندازي هم خالي از لطف نبود. كوزه هاي قديمي و شكسته را از پنجره بيرون مي انداختند تا كهنگي و روزمرگي زدگي از زندگي شان دور شود و با نو كردن كوزه شادابي و طراوت جايگزين شود همانطور كه ما امروز با نو كردن وسايل خانه و خانه تكاني آخر سال طراوت را به خانه هاي خود مي آوريم. قاشق زني يكي ديگر از حركات مفرح ميان جوانان بوده است. در اين مراسم دختران و پسران جوان چادري بر سر و روي خود مي كشند تا شناخته نشوند و به در خانه دوستان و همسايگان خود مي روند. صاحبخانه از صداي قاشق هايي كه به كاسه ها مي خورد به در خانه آمده و به كاسه هاي آنها آجيل چهارشنبه سوري، شيريني، شكلات، نقل و حتي پول مي ريزد.
افسوس كه امروزه فرهنگ زيباي جشن سوري ما ايرانيان به بدعتي توجيه نشدني تبديل شده است بدعتي كه نتيجه آن از بين رفتن جواني و زيبايي و حتي حق حيات انسان هاست. در زمانه ما آتش را به معناي نور و هدايت پاس نمي داريم. ما دشمنان اين عنصر طبيعت هستيم با او مي جنگيم و سر بسرش مي گذاريم در حاليكه همچنان با يك زبانه تيزش مي تواند ما را در نوردد. مراسم جشن سوري ما در عصر تكنولوژي با جهالتي وصف نشدني همراه است كه مناظري دهشتناك و وقايعي خطرناك و صحنه هايي دردناك را در پي دارد به طوري كه مي توان گفت: ما براي خود چهارشنبه سوري صوري را رقم زده ايم.
بله در آن ايام اگر كاري مشابه با حركات مفتضحانه امروزه ما صورت مي گرفت، پريدن از روي آتش بود. آتشي كه با گر گرفتن خس و خاشاك به مدت كوتاهي افروخته مي شد و زردي چهره شركت كنندگان در جشن را گرفته و سرخي و زيبايي خود را به آنها هديه مي داد. آتشي كه نه صداي مهيبي داشت و نه افروختگي اژدها مسلكي كه همه چيز از سلامتي و آسايش و امنيت را ببلعد. آن زمان صداي اسپند در آتش و بوي عود فضاي جشن را آهنگين و معطر مي كرد و امروزه صداي ترقه و بمب هاي صوتي و آتش زا با بوي باروت فضاي خيابان ها را آلوده مي كند. دل دل مي كنم كه براي افرادي كه اينگونه پايكوبي مي كنند بنويسم: مگر مرگ آداب و رسوم هم پايكوبي دارد؟

گزارشي از همايش سلامت از ديدگاه قرآن كريم

جهاد دانشگاهي هفته گذشته با برگزاري همايش«سلامت از ديدگاه قرآن كريم» با محوريت سوره كهف، پيوند و رابطه سوره كهف با مقوله سلامت را از ديدگاه پزشكي مورد بررسي قرارداد.
اين همايش با هدف ايجاد بينش تخصصي نسبت به مفاهيم والاي قرآن كريم، ايجاد انگيزه عمومي بين دانشجويان و دانشگاهيان درجهت توليد فكر و جنبش نرم افزاري مبتني بر فرهنگ قرآني و اسلامي و... برگزار شد.
آنچه كه در اين همايش مطرح شد اين بود كه شيوع و گسترش امراض جسمي و بحران هاي روحي، انديشمندان جهان را واداشته است كه در كنار درمان هاي متكي به داروهاي شيميايي از معنويت در درمان و پيشگيري از بيماري استفاده كنند كه همين مسأله باعث شده تا كاربرد معنويت در درمان و ارتقاي سلامت بشر مورد توجه دانشمندان معاصر جهان قرار بگيرد.
دراين همايش دكتر فيض، معاون فرهنگي جهاد دانشگاهي با اشاره به كتاب «آداب الصلاه » امام خميني(ره) گفت: امام دراين كتاب به نكته بسيار لطيفي اشاره كرده اند،اينكه ما بايد به قرآن به عنوان نامه اي رسيده از محبوب نگاه كنيم.آنهم نامه اي 600 صفحه اي.
وقتي نامه اي از محبوب به دست شما برسد حتماً توجه مي كنيد كه چگونه آن را آغاز كرده است. اوج و فرود آن كجاست، چگونه آن را به اتمام رسانده است. بالواقع به تك تك واژه هاي آن توجه مي كنيد. با آن عشق بازي مي كنيد. مي بوئيد و مي بوسيد.
با قرآن كه يك نامه اختصاصي براي انسانهاست بايد اينگونه رفتار كرد.
زماني كه در قرآن به مقوله سلامت اشاره مي شود بايد هوشيار باشم انساني كه قرآن آن را توصيف مي كند چگونه انساني است؟ انسان به درختي همراه با ريشه و ميوه تشبيه مي شود.
اما امام (ره) فرمودند: انسان پيچيده تر از اين است. اين پيوند كمترين پيوندي است كه بين روح ، انديشه و روان ما وجود دارد.
امام (ره) فرمودند: محال است انسان ريشه ضعيف داشته باشد و تنه اش قوي و ميوه اش درست باشد. پس يا هرسه (ريشه، تنه، ميوه) كامل اند يا هر سه ناقص.
بدين ترتيب اعتقادات، رفتار، اخلاق و صفات قلبي يا هر سه نوراني اند يا هر سه ظلماني. بين اينها پيوند عميقي است. البته پيوند از ناقصي كلام است اين ها يكي بيش نيستند. اين ها يكي هستند با سه جلوه و سه ظهور.
پس در سلامت انسان بايد بدانيم كه بين جسم و صفات روحي و اعتقادات و رفتار او پيوند عميقي است.
درسلامت انسان بايد بر مبناي فوق بسياري از مسائل را حل و فصل كنيم و به اصطلاح به «توحيد درماني» بپردازيم. در ادامه دكتر سيدابوالحسن شاهزاده فاضلي، رئيس همايش طي سخناني گفت: سلامت بزرگترين نعمت و هديه الهي به انسان است كه مي توان در قرآن از جنبه هاي جسمي، رواني، معنوي و اجتماعي دستورات الهي را يافت.
همراهي حوزه و دانشگاه دريافتن اين دستورات و بهره گيري از آن ها در زندگي بشر يكي از بزرگترين گام هاي بشر در رسيدن به اين هدف است.
اگر بخواهيم سلامت را از ديدگاه قرآن كريم آشكار سازيم اين حركت نياز به چهار ركن اساسي دارد: ورود مشترك حوزه و دانشگاه، قرارگرفتن پژوهش هاي قرآني در اولويت دانشگاه و پژوهشگاه ها توسعه مراكز تحقيقات طب اسلامي در مراكز دانشگاهي و حمايت ويژه نهادهاي سياست گزار از اين حركت علمي دارد.
دكتر علي منتظري، رئيس پژوهشكده علوم بهداشتي جهاد دانشگاهي در ادامه با اشاره به نقش دعا و ذكر در تسكين آلام بشري اظهار كرد: علم طب نتوانسته پاسخگوي تمامي آلام و دردها باشد. درحاليكه اگر به قرآن رجوع كنيم قرآن «ذكر خدا» را دواي آلام روحي و رواني بشر مي داند.
ذكر خدا چرا و چگونه باعث آرامش مي شود؟
در قرآن جواب اين سؤال به اين صورت و با اين رويكردها داده شده است:
1- يادآوري دين: علامه طباطبائي ذكر خدا را باعث يادآوري ديني مي دانند. يادآوري ديني موجب اعتقاد به حق و عمل صالح مي گردد و عمل صالح به نوبه خويش موجب آرامش مي شود.
2-عبادت: ذكر خدا همان عبادت است. عبادت به مقدماتي نيازمند است از جمله طهارت جسم و روح، خشوع، تواضع و اظهاربندگي به درگاه قادر توانا. تمامي اين مقدمات باعث پاكيزگي و آرامش روح و سلامت مي شود.
3- پندآموزي و نصيحت پذيري: ذكر خدا همان پندآموزي و نصيحت پذيري است. پندآموزي موجب پرهيز از خشونت و عصبانيت و جلوگيري از انحراف و گناه مي شود. مرتكب نشدن گناه و خطا سبب آرامش روح و روان مي گردد.
4- شكر نعمت: ذكر خدا همان شكر نعمت است. شكر نعمت انسان را بر داشته هايش سپاسگزار مي كند و توانمندي هاي خود را ارج مي نهد، شكر خدا مانع بلندپروازي هاي بيجا و انحرافات مي شود و در نتيجه انسان شاكر به طمأنينه و آرامش دست مي يابد.
وي در ادامه به بررسي ذكر و ياد خدا در مقاله هاي خارجي پرداخت و افزود: واژه «نيايش» از سال 1995 تا 2010 در مجلات پزشكي و آن هم در تيتر مجلات از رشد تقريبا 08 درصدي برخوردار بوده است. براي مثال درسال 1920 تيتر مقاله اي با عنوان قدرت شفاي ذكر خدا و دعا بوده است و در آن بيان شده بود كه پزشك و جراح، شيطان جسم را خارج مي كند و نيايش و ذكر، شيطان روح را.