(صفحه(12(صفحه(10(صفحه(7(صفحه(8(صفحه(15(صفحه(11(صفحه(5(صفحه(16(صفحه(13(صفحه(4(صفحه (2.3.14


شنبه 11 تیر 1390- شماره 19963

نگاهي به تاثيرات خطرناك اشعه ماوراء بنفش و آفتاب سوختگي در فصل تابستان (بخش نخست)
نگاه سوزنده خورشيدخانم به زمين عطشناك



نگاهي به تاثيرات خطرناك اشعه ماوراء بنفش و آفتاب سوختگي در فصل تابستان (بخش نخست)
نگاه سوزنده خورشيدخانم به زمين عطشناك

حسن آقايي
در فصل داغ تابستان چترها را باز كنيد زير باران شديد خطرات تشعشعات خورشيد، لبه 7 سانتي كلاه ايمني را سايبان پيشاني و صورت كنيد و استفاده از كرم ضد آفتاب سوختگي را هم فراموش نكنيد. اگر از خانه خارج مي شويد و پاي در فضاي آزاد خيابان و بازار و سفر مي گذاريد، با اين تجهيزات در برابر اثرات متعدد زيان بار پرتو فرابنفش UV مقابله كنيد تا پوست بدن، چشم و سلامت وجودتان مغلوب بيماري هاي وخيم نشود.
تابستان با همه شور و شوق خاص و با ميوه هاي آبدار، رنگين و خوش مزه اش آغاز شده اما در همهمه هاي پرنشاط، مراقب سلامت خود بوده و تأثيرات اشعه ماوراءبنفش خورشيد را خيلي جدي بگيريم. آب سالم شرب استفاده كنيم و موادغذايي را در بهترين طرز بهداشتي تهيه، طبخ و مصرف كنيم.
... اگر ميل شنا در رودخانه، دريا و استخر كرديد و يا در ساحل روي شن و ماسه استراحت مي كنيد مواظب آفتاب سوختگي باشيد. برنزه شدن زير تيغ آفتاب توأم با خطرات بيماري پوستي و عميق تر از سطح است. ... با هم نخستين بخش گزارش را مي خوانيم:
پرتو فرابنفش UV
تأثيرات منفي پرتو فرابنفش UV در طول سال سلامت جسماني مردم را تهديد كرده و در شرايطي بسا بالاتر از خط قرمز ايمني است و آن اتفاقي است كه در روزهاي اخير روي داده است. براساس همين واقعيت ها وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي با برنامه ريزي سال گذشته، تدابير پيشگيرانه بار منفي و مصونيت سلامت عمومي را از فروردين ماه سال جاري در دستور كار خود قرار داده و با اولويت خاص از مدارس سطح كشور شروع كرده است كه تا پايان سال دنبال مي كند. چرا كه گفته شده اثرات زيان بار فرابنفش در آينده هم ادامه دارد. موضوع ديگر كه مورد سؤالم است، وضعيت آب شرب سالم و بهداشتي در كشور و احيانا آب غيربهداشتي و همچنين بيماري هاي فصل تابستان است و در اين زمينه ها توصيه ايمني در بخش موادغذايي و طبخ آن نيز مطرح شده است. بخش نخست گفت وگو با «دكتر كاظم ندافي» رئيس مركز سلامت محيط و كار وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي را مي خوانيم:
برنامه هاي وزارت بهداشت
براي مصونيت مردم
اولين پرسشم از «دكتر ندافي» اين است: در تابستان سال هاي گذشته موضوعي به نام اشعه ماوراءبنفش و خطرات بسيار زياد آن براي مردم، مطرح نبود، آيا UV در كشورمان پديده اي تازه است؟
وي چنين پاسخ مي دهد: «به طور معمول حدود 130 روز از سال در معرض UV (فرابنفش) بودن خطرناك است. بقيه ايام سال تأثير اين اشعه نسبتا كم تر است. بنابراين هيچ اتفاق تازه اي در جو و در ايران رخ نداده است و اين موضوع طبيعي است. اما اتفاقي كه افتاده اين است كه وزارت بهداشت در سال گذشته برنامه اي براي حفاظت سلامت مردم در برابر پرتو فرابنفش تدوين كرده و از ابتداي سال جاري آن را گام به گام به مرحله اجرا گذارده است. گام اول آموزش و اطلاع رساني به مردم از طريق رسانه ها و وب سايت ها در جهت آگاهي از اثرات سوء اين پرتو و حفظ خود مردم است. بنابراين مردم در بحث حفاظت خود در برابر فرابنفش، نقش اصلي دارند. لذا وزارت بهداشت آموزش مردم را شروع كرد. ليكن از آنجا كه بيشترين افراد آسيب پذير زير 18 سال سن دارند، به همين خاطر مدارس در اولويت ويژه مراقبت و آموزش مي باشند. لذا الآن در سطح مدارس كشور جزوات اطلاع رساني حفاظت در برابر فرابنفش با همكاري آموزش و پرورش، تهيه و آماده شده است.»
وي مي افزايد: «اگر بتوانيم به دانش آموزان آموزش كافي بدهيم، مراحل سرطان پوست تا حدود 40درصد كاهش پيدا مي كند. در مرحله بعد آموزش همگاني از طريق رسانه ها و صدا و سيما انجام مي شود. در اين ارتباط پيشنهاد ما به روزنامه ها از جمله روزنامه كيهان اين است كه اين اطلاعات را روزانه براي مردم اطلاع رساني كنند و ما آمادگي داريم اين اطلاعات را براي هر روز و پيش بيني روز آينده در اختيار رسانه ها قرار داده و آن ها به عنوان يك رسالت ملي به اطلاع مردم برسانند...
به گفته «ندافي» اين شيوه اطلاع رساني در روزنامه هاي كشورهاي پيشرفته و در عين حال داراي مشكل (UV) اجرا مي شود.
«UV» و آسيب هاي چشم
تأثيرات منفي پرتو ماوراءبنفش خورشيد بر سلامت چشم و سوختگي پوست بدن انسان را به نقل از رئيس انجمن چشم پزشكي ايران مي خوانيم. به گفته «امين الله نيك اقبالي» اشعه ماوراءبنفش خورشيد بر سلامت ملتحمه و قرنيه چشم تأثير منفي مي گذارد. البته به علت باز و بسته شدن چشم و جريان داشتن اشك تأثير نور خورشيد بر چشم كمتر است.
وي ادامه داده كه در صورت رعايت نكردن نكات مربوط به سلامت چشم ممكن است موجب برنزه شدن و سوختگي پوست پلك چشم مانند پوست ديگر نقاط بدن انسان شود. همچنين اشعه ماوراءبنفش خورشيد ممكن است منجر به تغيير بافت ملتحمه چشم به ابتلا به بيماري ناخنك و سوختن قرنيه شود.
گفته «نيك اقبالي» فوق تخصص شبكيه، همچنين حاكي از آن است كه جوشكاران و افرادي كه مدت طولاني در معرض نور خورشيد قرار مي گيرند به نور حساس بوده و دچار سوزش چشم مي شوند. اين عوارض نشانه سوختگي قرنيه چشم آنان است. وي در ادامه از آن گفته كه قرار گرفتن در معرض تابش اشعه ماوراءبنفش خورشيد احتمال ابتلا به آب مرواريد را افزايش مي دهد و بر سلامت شبكيه چشم تأثير منفي مي گذارد. درواقع هر قدر اشعه ماوراءبنفش به قسمت هاي داخلي چشم نفوذ كند گستره تخريب كمتر و شدت صدمات بيشتر مي شود.
«ايسنا» به نقل از وي درخصوص شيوه هاي جلوگيري از آسيب هاي پرتو ماوراءبنفش به انسان، اين توصيه را برتابانده كه افراد در ساعات بسيار گرم روز وارد محيط هاي باز نشوند. اگر مجبور به اين كار هستند از عينك آفتابي با UV حداقل 400 استفاده كنند و عينك هاي آفتابي را انتخاب كنند كه سطح بيشتري از صورت شان را تحت پوشش قرار مي دهند.
افزايش پرتو فرابنفش در تابستان
اما گفته مديرعامل شركت كنترل كيفيت هواي تهران درخصوص زمان وقوع پديده اشعه ماورا بنفش، نخست مبتني به اندازه گيري هاي صورت گرفته اين موقعيت است كه براساس آن، شرايط موجود از 25خردادماه وارد وضعيت «خطر بسيار شديد» شده و سپس از 28خردادماه به عدد 12 رسيده است.
«يوسف رشيدي» ادامه داد: براساس شاخصه هاي موجود ميزان اشعه فرابنفش UV به 5بخش تقسيم مي شود بدين صورت: يك تا دو آن بي خطر، 3-5 كم خطر، 6تا7 خطر زياد، 8تا 10خطر بسيار و 11 به بالا خطر بسيار شديد است. وجود اين اشعه خورشيد باعث آفتاب سوختگي پوست بدن انسان مي شود.»
وي با بيان اين كه علل اين واقعه را افزايش گازهاي گلخانه اي و آلودگي هاي صنعتي خواند كه موجب مي شوند ميزان عبور اشعهUV از جو زمين افزايش يابد، در ادامه گفته است ميزان فرابنفش حدود ظهر و در فصل تابستان افزايش مي يابد و در 30خردادماه به بالاترين حد خود نسبت به روزهاي گذشته مي رسد.
كميته ويژه اشعه فرابنفش
مشاور شهردار تهران در امور محيط زيست، بر اين نظر است كه موضوع اشعه فرابنفش UV در كشور خصوصاً در تهران موضوع جديدي در بحث سلامت شهروندان است و اين درحالي است كه در اين زمينه هيچ متولي و دستورالعمل اجرايي خاصي در كشور وجود ندارد.
«محمدهادي حيدرزاده» همچنين گفته است سازمان حفاظت محيط زيست نيز بايد هرچه سريع تر نسبت به تشكيل كميته اي ويژه درخصوص اشعه فرابنفش UV اقدام كرده و ضمن مشخص كردن وظايف دستگاه هاي مختلف، تمهيدات ويژه اي از جمله تغيير ساعت كاري را در روزهاي خطرناك اين اشعه در دستور كار قرار دهد.»
فرهنگ سازي مكمل ايمني
يك پژوهشگر امور اجتماعي در پاسخ به پرسشم مبني بر اين كه كلاً مسايل اجتماعي از جمله همين اشعه ماورابنفش خورشيد كه اين روزها سبب بيان نظرات مختلف برخي مسئولان و دستگاه هاي مربوط شده را چگونه در خرد و كلان مديريت بايد در بين مردم فرهنگ سازي كرد تا پيش از آن مسأله ساز نشوند؟ «اشراقي» با تبسمي مي گويد مايل است در جواب ، به قول خود مقدمه اي كوتاه بگويد و آن اين كه «هر موضوع در سطح كشوري بايد در دستگاه مربوط و مختص موضوع، پرونده و سابقه اي داشته باشد. مثلاً كشور ما هرچند سال يك بار دچار خشكسالي مقطعي مي شود، احتمال بروز زلزله اجتناب ناپذير است، سيلاب زمستاني و امثالهم و از جمله همين مسأله فرابنفش خورشيد چراكه همه مسئولان و مردم معمولاً مي دانند كه اثرات مستقيم تشعشعات خورشيد براي تندرستي انسان مضر است. پس تدابير مناسب مقابله با پديده هاي جوي نيز يك امر گريزناپذير است. حال برمي گردم به پاسخ پرسش شما. در اين مورد، چند روز اخير نظرات مختلفي از مسئولان و صاحب نظران را در برخي جرايد خوانده ايم. موضوع مهم به نظر من، همان لزوم تدابير از پيش تعيين شده است. اما اغلب اين طور نبوده است يا بعضاً آن گونه كه بايد مقابله شود و يا راهكار پيش از واقعه به مردم ارايه كرد كم بوده است. ما مي بينيم خطرات اشعه ماورا بنفش كه همواره خورشيد توليد مي كند وجود داشته و دارد. زمستان و تابستان ندارد. در هواي ابري هم پزشكان مربوط توصيه مي كنند در فضاي باز ، مجهز مثلاً به عينك و با استفاده از كرم حضور داشته باشيد. درحالي كه همه شاهديم در تابستان وزير به اصطلاح تيغ آفتاب اكثريت قريب به اتفاق افراد نه از كلاه مناسب و عينك استفاده مي كنند كه برعكس، بدون استفاده از كرم مناسب ضدآفتاب، بخشي از پوست بدن مستقيماً در معرض تابش نور خورشيد است. حرف و پاسخ اصلي ام در همين زمينه ها، كمبود شديد فرهنگ سازي و فرهنگ گرايي مديريت و افراد است. فرهنگ مداري نه تنها در بخش اشعه فرابنفش كه در خيلي از مراودات، ارتباطات و حفظ سلامت انساني، بسيار كم است. اين هم به لحاظ معنوي، تندرستي و هم اقتصاد كشوري و خانوادگي زيان بار است. در يك كلام كلي، فرهنگ سازي مكمل ايمني در هر زمينه از جمله مسأله فرابنفش است.»
... جاي نگراني نيست
از رئيس مركز سلامت محيط و كار وزارت بهداشت مي پرسم اطلاع رساني وزارتي تا چه زمان ادامه خواهد داشت؟ پاسخ مي دهد: «برنامه هاي اطلاع رساني به مردم در طول سال ادامه پيدا مي كند چراكه اين شرايط در آينده ادامه دارد و احتمال بدتر هم وجود دارد. لذا وزارت بهداشت، حفاظت سلامت مردم را در اولويت كار خود قرار داده است و با شرايط احتياطي كه ما اعلام مي كنيم، جاي نگراني وجود ندارد.»
ادامه سخن اين مقام وزارتي گوياي اين است كه نور فرابنفش در تابستان (اواخر فصل بهار) شديدتر است و اين به عوامل زيادي از جمله زاويه تابش خورشيد و فاصله از سوراخ لايه ازن (OZON) بستگي دارد.»
وي همچنين اظهار مي دارد: «ما در فراز كشور، سوراخ لايه ازن نداريم ولي وضعيت در برخي از كشورها بسيار حادتر است. مثلاً در استراليا كه مردم نژادشان سفيدپوست است آسيب پذيرتر هستند.»
گزارش روز

 

(صفحه(12(صفحه(10(صفحه(7(صفحه(8(صفحه(15(صفحه(11(صفحه(5(صفحه(16(صفحه(13(صفحه(4(صفحه (2.3.14