دلايل تدوين سند راهبردي حركت هاي جهادي و اثرات آن (بخش دوم)
كارواني در مسير قله هاي عالي اهداف انقلاب اسلامي

چشمم را به اسليمي ديوار مسجد دوختم كه با پيچ و خم به سمت بالا مي خزيد. 66 نفر را طي دو روز در مسجد دارماهي الشتر لرستان ويزيت كردم. چشم هايم مي سوخت دلم مي خواست كم نگذارم و با تمام توانم براي اهالي اين روستا قدم بردارم.
با زنان روستا اخت شده بودم. بين ويزيت درد دل هم مي كردند و من با صبوري مي شنيدم. نوبت به پيرزن فرتوتي رسيد كه از درد كمر دولادولا به پيش مي آمد. اين روستا آب آشاميدني نداشت. هر روز زنان با ظرف بزرگ مسيري طولاني را طي مي كردند كه پياده آب بياورند. كمردرد شايع ترين بيماري اين مناطق بود.
ماه بانو استخوان درد شديدي داشت. قامتش خميده شده بود و چشم هايش با من در سكوت حرف مي زدند. دفترچه بيمه اش را كه بازكردم تازه متوجه شدم مادر شهيد است و اسم پسرش عزيز بوده! اين پيرزن هيچ نگفته بود. هيچ نمي خواست. عزيزش را كه تنها عزيز زندگي اش بود، در قبرستان ده جا گذاشته بود، روح پسرش را در سنگرهاي خط مقدم. به ماه بانو گفتم: «مادرجان! چرا نگفتي پسرت شهيد شده؟»
گفت: «عزيز، هديه خدا بود!»
گفتم: «دست هايت را به شانه ام تكيه بده تا بلند شوي.»
چند كيلومتر پياده روي در روز و آوردن شن و ماسه ها از وسط كوير خاف توان مضاعفي مي خواست. همين طور كه زير شعله هاي مستقيم آفتاب لبه چفيه ام را رو صورتم نگه مي داشتم، به سوژه فيلم كوتاه دانشجويي ام فكر مي كردم.
من همچون يك شكارچي بر روي شن ها قدم مي زدم. بعد مي افتادم كف زمين و ناگهان نگاهم به بوته كوچكي مي افتاد كه از دل يك تخته سنگ روييده بود. دوباره تلاش مي كردم و بلند مي شدم. قاسمي محكم به شانه ام زد و آن قدر دستش سنگين بود كه از بالاي ابر تخيل با مخ به زمين خوردم. بعد هم با لحن دستوري گفت: «من اين كيسه كوچيكه شن رو مي آرم، تو آن سنگين تره رو. بجنب غروب نشده برسيم!»
درست بود كه من نحيف و استخواني به نظر مي رسيدم، ولي قاسمي ريزتر بود و دلم به حالش مي سوخت، وگرنه مي شد سكانس پاياني فيلم كوتاهم را رها كردن قاسمي در برهوت قرار دهم!
سراب فكرها در ذهن مي رود و مي آيد، درست مثل زماني كه از تشنگي كلافه مي شوي. به اين فكر مي كردم كه در زندگي هم همينطور است.
هر وقت خيال مي كني، خيال روي خيال مي آيد. سراب مي شود، تشنه مي ماني. هر وقت عمل مي كني، خيال ها جان مي گيرند، استخر آب شيرين ساخته مي شود و همه لب تشنگان سيراب خواهند شد.
نقشه راه ايستايي ندارد، پوينده است
ناصر ترابي، يكي از فعالان در عرصه اردوهاي جهادي دانشجويي برايمان تشريح مي كند: «اگر وضع موجود را نقطه الف قرار دهيم، چشم انداز ، نقطه ب خواهد بود. چشم انداز حركت هاي جهادي به معناي ترسيم قله هايي است كه قصه فتح آنها را در آينده داريم و بايد از نقطه الف به سمت ب رهسپار شويم. نقطه ج راهبردهاي كلان است كه در 12 بند خلاصه اش كرده ايم. نقطه د سياست هاي اجرايي خواهد بود كه قصد داريم از دل راهبردهاي كلان بيرون بكشيم. در واقع مي خواهيم از وضع موجود به نقطه ب كه قله هاي پيش رويمان است برسيم. در پاسخ به سؤال از چه راهي برويم؟ 12 راهبرد كلان تدوين شده است و حالا بايد بنشينيم و سياست هاي اجرايي را از دل راهبردهاي كلان چشم انداز حركت هاي جهادي بيرون بكشيم.»
وي در پاسخ به اين سؤال كه الآن نقطه الف يعني وضع موجود را چگونه ارزيابي مي كنيد؟ مي گويد: «از سه منظر مي شود بررسي كرد: يكي اين كه حركت جهادي في نفسه چه مسيري را طي كرده است؟ كه ما معتقديم دوران خردسالي را پشت سر گذاشته و در دوران بلوغ قرار دارد. چرا كه اگر خلاف اين بود به دنبال نوشتن چشم انداز و راهبردهاي كلان نبوديم. منظر دوم اين است كه حركت جهادي چه نقشي در كل كشور داشته است؟ و منظر سوم اين است كه حركت جهادي چه نقشي در بين الملل دارد؟ يكي از اهداف اين است كه الگوي حركت جهادي را به ساير كشورها به ويژه ملل مسلمان ارائه دهيم.»
وي تأكيد مي كند: «نقشه راه ايستايي ندارد و حالت سينوسي برايش پيش بيني شده است. اين طور نيست كه به صرف نوشته شدن كار خاتمه پيدا كرده و روي يك نقطه ثابت بماند. اين سند در مركز مطالعات راهبردي حركت هاي جهادي قم و تهران نوشته شده است. در نظر داريم در همين مراكز جلسات مستمري برگزار كنيم و با توجه به نظرات مخاطبين و بازخوردها رصد لحظه به لحظه داشته باشيم. تابع صعودي است و هر لحظه ممكن است بهسازي هايي صورت گيرد و تغييراتي حاصل شود. ضمن اين كه مرحله بعدي استخراج سياست هاي اجرايي براي رسيدن به قله هايي است كه در چشم انداز حركت هاي جهادي پيش بيني شده اند.»
اين عضو فعال حركت هاي جهادي به يكي ديگر از دستاوردهاي مهم حركت هاي جهادي اشاره كرده و مي گويد: «حركت جهادي دانشگاهي است كه نيروهاي بانشاط، فعال و كارآزموده براي مديريت كلان كشور تربيت مي كند. كسي كه ياد گرفته يك ده را چطور آباد كند و امورش را به پيش ببرد، فردا روزي اگر در رأس كار قرار گرفت مي تواند از تجربياتش در اداره يك شهر، يك استان و يك كشور نيز استفاده كند. از سوي ديگر قصد ما اين است كه جاده را براي ظهور آقا امام زمان (عج) صاف كنيم.»
ترابي به ما اطمينان مي دهد كه اين نقشه مجموعه اي از كلمات و جملات قشنگ نيست، بلكه برنامه اي جامع براي حركت هاي جهادي خواهد بود.
ارائه الگوي زندگي جهادي زمينه ساز ظهور آقا امام زمان(عج)
حجت الاسلام محمدعلي اخوان، مسئول حوزه مطالعات جهادي هدف ديگري در پس تدوين سند راهبردي را عنوان كرده و مي گويد: «هدف ما فراگيري كمي و كيفي اين قبيل حركت هاست. در فراگيري كمي قصد داريم دامنه مخاطبين را توسعه دهيم. در گام اول آحاد بسيجيان جهادي مي شوند. در گام دوم تمام مراكز علمي و فرهنگي كشور در سال هاي آينده بايد گروه جهادي داشته باشند و گام سوم آشنايي ملل مسلمان با اين فرهنگ خواهد بود.»
وي پيرامون فراگيري كيفي توصيح مي دهد: «تحكيم عدالت و پيشرفت جامعه، كارآمدسازي نظام اسلامي و حركت تربيتي روي سرمايه انساني سه هدف بزرگ در باب فراگيري كيفي حركت هاي جهادي است.»
اخوان معتقد است: «ما بايد الگوي زندگي جهادي را روبه روي الگوي زندگي جهاني و غربي قرار دهيم. الآن در دنياي امروز همگان به اين مي انديشند كه منفعت من كجاست؟ اما ما در الگوي زندگي جهادي تأكيد داريم هر قدمي كه برمي داريم بايد براي رضاي خدا باشد. درست مثل اوايل انقلاب كه هر فرد انقلابي مي گفت من منفعت بيشتر را نمي خواهم، كار براي خدا را دوست دارم. سرلوحه قرار دادن سبك زندگي جهادي در حقيقت پذيرفتن سبك زندگي امام زمان(عج) است.»
وي ادامه مي دهد: «مي خواهيم به نقطه اي برسيم كه تنها به خاطر وجود دوربين ها قانون را رعايت نكنيم، بلكه فرهنگ زندگي جهادي باورهايمان را دروني كند. اگر بخواهيم ازدواج كنيم، براي اين باشد كه به گناه نيفتيم و فرزند صالحي پرورش دهيم. اگر دنبال احراز شغل هستيم، به فكر كسب روزي حلال باشيم. خلاصه پس از بازگشت از اردوي جهادي به افق هاي جديدتري برسيم و هدف مان در هر كاري كسب رضايت الهي باشد. به تشبيه مقام معظم رهبري، حركت جهادي گلخانه اي است كه چنان گل افشاني خواهد كرد كه آرمان ما جلوي آرمان غرب قدعلم مي كند و جهادي جهاني در كره خاكي محقق مي شود.»
مسئول حوزه مطالعات جهادي تأكيد مي كند كه در همه جاي دنيا سندهاي نوشته شده توزيع نمي شوند، بلكه از روي سند رهنامه مي نويسند. وي مي گويد: «هميشه نقشه ها دست پيمانكارهاست. ما بايد رهنامه ها را توزيع كنيم، بر اين اساس درنظر داريم تا نوروز 91، 14 جلد رهنامه و 70 مورد جزوه تدوين كرده و بين تمامي نيروهاي دانشجويي حركت هاي جهادي توزيع كنيم. براي مسئولين رهنامه اي جدا تنظيم مي شود.»
اين مسئول تأكيد مي كند كه سال 91 براي جهادگران پيرامون قله هاي حركت هاي جهادي كه در سند ترسيم شده، راهبردهاي كلان و نيز رهنامه هاي اجرايي آموزش هاي وسيعي خواهيم داشت.
قله هايي كه در چشم انداز حركت هاي جهادي افق 1404 ترسيم شده اند
حركت هاي جهادي جرياني است ولايي، منسجم، مردمي و فراگير در آحاد بسيجيان، مراكز علمي و فرهنگي كشور و ملل مسلمان.الهام بخش در جهان اسلام خواهد بود. حركت هاي جهادي متشكل از سرمايه هاي انساني مؤمن، بصير، كارآمد و دست يافته به الگوي زندگي مبتني بر فرهنگ جهادي و تفكر بسيجي است. بر تحكيم عدالت، پيشرفت مادي و معنوي جامعه و كارآمدي نظام اسلامي در راستاي دست يابي به قله هاي عالي اهداف انقلاب اسلامي ايران تأثيري شگرف دارد.
در حركت هاي جهادي دو جنبه فردي و اجتماعي مدنظر است؛ جنبه فردي با رويكرد خودسازي جهادي و جنبه اجتماعي با رويكرد خدمت رساني اجتماعي.
عرصه هاي متصور در بخش فردي، سازندگي رفتاري، گرايشي و بينشي هستند. عرصه هاي متصور در بخش اجتماعي ، سازندگي اقتصادي، سياسي و فرهنگي خواهد بود.
همان طور كه گفته شد چشم انداز مشخص مي كند كه در هر عرصه از حركت هاي جهادي مي خواهيم به كدام نقطه برسيم؟
يكي ديگر از كارشناسان تنظيم كننده چشم انداز برايمان تبيين مي كند كه در سه عرصه رفتاري، گرايشي و بينشي مي خواهيم به كجا برسيم؟ وي مي گويد: «در عرصه رفتاري مي خواهيم از سرمايه هاي انساني دست يافته به مؤلفه هاي رفتاري الگوي زندگي مبتني بر فرهنگ جهادي و تفكر بسيجي، با توانمندي هاي علمي و عملي در عرصه هاي فرهنگي، اقتصادي و سياسي برخوردار شويم.
در عرصه گرايشي نيت مان اين است كه به سرمايه هاي انساني مؤمن و ولايي داراي احساس عميق به مبدأ و سرشار از انگيزه هاي معنوي دست پيدا كنيم.
در عرصه بينشي نيز قصد داريم سرمايه هاي انساني عالم، بصير و تربيت يافته براساس شناخت عميق نسبت به انديشه هاي توحيدي و حوادث اجتماعي متبلور شوند.»
ويژگي عرصه هاي اقتصادي، سياسي و فرهنگي حركت هاي جهادي
كارشناسان تنظيم كننده سند راهبردي حركت هاي جهادي در عرصه اقتصادي اميد دارند نقش برتر در تحكيم روحيه كار، تلاش و عدالتخواهي را به دست بياورند.
ضمن تقويت روحيه مطالبه گري و ترويج اين كه اساسا مطالبه گري بايد با چه شيوه اي صورت پذيرد، هدف شان كمك به افزايش درآمد سرانه، ايجاد اشتغال و پيشرفت زندگي مردم مناطق كم برخوردار در راستاي شكستن حصارهاي طبقاتي و تحكيم عدالت اقتصادي است.
در عرصه سياسي تحكيم انديشه كارآمدي نظام اسلامي در عرصه داخلي و بين الملل و برخورداري از مجموعه وسيعي از مديران جهادي در تراز انقلاب اسلامي است.
در عرصه فرهنگي نيز مي خواهند الهام بخش و موثر در ميان اقشار جامعه با تحكيم الگوي زندگي مبتني بر فرهنگ جهادي و تفكر بسيجي ظاهر شوند و همه اين ها در راستاي پيشرفت معنوي جامعه و مبارزه با تهديدهاي فرهنگي خواهد بود.
گزارش روز