عاشورا و انتظار دو بال آزادگي و آزادي خواهي
نگاهي به تاثير نهضت عاشورا بر بيداري اسلامي (بخش دوم)

پريسا جلالي
كل يوم عاشورا و كل ارض كربلا؛ پرچم هاي به اهتزاز درآمده يا حسين(ع) و فريادهاي هل من ناصر ينصرني اهالي خاورميانه از مصيبتي مي گويد كه سال ها برسرشان آمده و ديگر توان سكوت در مقابل ظلم و جور حاكمان را ندارند.
اين شب ها لالايي مادران تونسي براي كودكانشان زمزمه ماتم طفل حسين است و فرياد نوجوانان ليبي و يمن نداي هل من مبارز قاسم(ع).
اين روزها جوانان مصري جامه علي اكبر به تن مي كنند و زنان بحريني و عربستاني فرياد واحسينا سرمي دهند و با زينب هم زبان مي شوند؛ زن و مرد و پير و جوان همه حسيني شده اند،همه با الهام از نهضت سيد الشهدا(ع) ايستاده اند. همچنان كه 72 تن در مقابل يزيديان ايستادند و به شهادت رسيدند تا پيروز ميدان حق عليه باطل باشند.
نهضت عاشورا برگرفته از جنگ بدر و صفين و همه آموزه هايي است كه در صدر اسلام رخ داد و به عنوان ميراثي جاودان به نواده رسول خدا(ص) رسيد؛ ميراثي از آزادگي، آزادي خواهي و شهادت طلبي و دلاوري براي تسليم نشدن در مقابل ظلم و جور مستكبران و ظالمان.
اين آموزه ها نهضت عاشورا را در بعدي وسيع تر رقم زد آنچنان كه سرآغازي براي انقلاب هاي ديگر شد و فداكاري ها، رشادت ها، گذشت از جان و مال و فرزند را براي زنده نگاه داشتن اسلام و احكام معنوي آن به بشر آموخت.
اين نهضت كه بعدها نهضت هاي ديگري را مثل اقدام گاندي در هند و نهضت امام خميني در ايران و ديگر قيام هاي مردمي عليه ظلم و جور حاكمان در ديگر مناطق دنيا رقم زد با گذشت قرن ها هنوز زنده است و منابر و مناسك آن در حكم مدرسه اي براي تربيت و آموزش آزادگي به شمار مي رود همچنان كه با گذشت سال ها هنوز قيام عاشورا نهضت عمل به آموزه هاي اسلامي را زنده نگاه داشته و جهاد عليه ظلم را به صورت عملي به اجرا درمي آورد.
علي بروغني عضو كميسيون برنامه و بودجه مجلس در اين رابطه مي گويد: نهضت عاشورا و شهادت امام و ياران ايشان در بدو امر و در ظاهر آموزگاري براي قيام هاي زيد ومختار به منظور خون خواهي بود اما در باطن براي حفظ موجوديت جهاد عليه ظالمان و قدرت طلبان رخ داد و آنچنان اين تحول عظيم هواخواهاني يافت كه امروز به عنوان يك نيروي قابل محاسبه توسط دولت هاي غربي عنوان مي شود.
وي در گفت و گو با گزارشگر كيهان معتقد است: دوستداران نهضت عاشورا را امروز در هر قوم و مذهبي مي توان يافت و دشمنان آن را از ميان زورمداران و دول غربي به آساني مي توان تشخيص داد.
اين نماينده مجلس تاكيد مي كند كه طي چند ماهه اخير با وجود تحولات شگرف در خاورميانه به جرات مي توانيم بگوييم كه متاثر از نهضت عاشورا اين اتفاق رخ داده به طوري كه حتي با پيروزي انقلاب اسلامي ايران بسياري از دانشمندان و كارشناسان غربي به قدرت نهضت عاشورا بر پيروزي اين قيام ملت ايران اذعان داشتند و از همان روزهاي آغازين سعي كردند محافلي براي جلوگيري از قدرتمندتر شدن آن تشكيل دهند.
قدرتي عظيم تر از پيش بيني ها
هم اكنون نيز در نشست هاي علمي انديشمندان و سياستمداران و حتي در سطح مذاكرات و گفتگوهاي رسمي دولتمردان بزرگ جهان، سخن از چالش هايي است كه انقلاب اسلامي متاثر از قيام حضرت سيد الشهدا(ع) در عرصه گفتمان ها و معادلات سياسي و فرهنگي پديد آورده است .
نمونه آن پيدايش و گسترش احزاب اسلامگرا در اكثر كشورهاي اسلامي، تحولات پديد آمده در منطقه استراتژيك خاورميانه است و اينكه بحث تمدن آتي اسلام در معادلات سياسي و فرهنگي جهان به گفتمان روز مجامع فرهنگي و سياسي تبديل شده است.
همان طور كه پروفسور حميد مولانا در اين رابطه مي گويد: به عقيده من هيچ صدايي در قرن بيستم مثل صداي امام راحل جهان را به لرزه در نياورد و طلسم سكوت را در مقابل طاغوت و ظلم نشكست، كه اگر اين طلسم نشكسته بود امروز شوروي زنده بود.
و يا اظهارات فرانسيس فوكوياما تئوريسين مشهور پنتاگون كه او نيز مانند ديگر نظريه پردازان غربي لب به اعتراف گشود و انقلاب اسلامي ايران را نجات از بحران معنويت عنوان كرد.
وي مي گويد: «مردمي كه روي اين خاك «ايران» زندگي مي كنند در جست وجوي چيزي هستند كه ما غربي ها امكان آن را پس از رنسانس و بحران بزرگ معنويت از دست داده ايم و آن معنويت سياسي است. مسلمانان توسط دو بال قرمز و سبز بر جهان غالب مي شوند. بال قرمز مظهر و نماد اعتقاد مسلمانان به ويژه شيعيان به قيام كربلا است و بال سبز اعتقاد آنها به عصر آخرالزماني و منجي عالم بشريت(عج) است.»
فوكوياما البته براي جلوگيري از پيشرفت اسلام سياسي كه مطرح كرده است معتقد است كه جوانان را مي بايست از ورود به جنبه هاي فرهنگي و سياسي كربلايي دور كرد.
همان طور كه علي بروغني پديد آورنده نهضت ها و بيداري اسلامي را عاشورا مي داند و تاكيد مي كند: نهضت عاشورا جرياني را به وجود آورد كه امروز در ادامه آن پيروزي انقلاب اسلامي، نهضت ها و بيداري اسلامي را شاهد هستيم.
وي در ادامه به خبرنگار سرويس گزارش كيهان مي گويد: جرقه آزادي خواهي ملت ها در دنيا زده شده و حركت هايي نيز در كشورهاي آمريكايي و اروپايي شاهد هستيم. همه اين اتفاقات ثمره تعاليم ديني اديان الهي به ويژه اسلام، حركت ائمه شيعه(ع) و امام حسين(ع) است و به اميد حق اين جريان پوينده به حكومت حضرت مهدي(عج) متصل خواهد شد.
وي ادامه مي دهد: اين ايام روحي حماسي را در مردم مي دمد و جوانان آزادي خواهي و آزادگي را پاي همين منابر مي آموزند به همين علت دشمنان از مراسم و مناسك ايام محرم وحشت دارند. چرا كه نفرت مردم نسبت به آمريكا و صهيونيسم در همين مجالس نهادينه مي شود.
اين نماينده مجلس همچنين عقيده دارد: قيام سيدالشهدا(ع) براي برچيدن بساط ظلم و فساد و فحشا بود از اين رو قيام ملت هاي تونس، مصر، ليبي و اردن يمن و بحرين هم در اصل براي مبارزه با يزيديان زمان رخ داد.
آزادي خواهي فراگير شد
اما به راستي نهضت عاشورا داراي چه قدرتي است كه مي تواند روحيه آزادگي و آزادي خواهي را در ملت ها بدمد و از كشوري به كشور ديگر منتقل و از نسلي به نسل ديگر ارث برسد و همچنان روح حماسي خود را حفظ كند؟
مجيد صفاتاج تحليلگر مسائل خاورميانه مي گويد: تاثير نهضت عاشورا و قيام سيد الشهدا(ع) الگوي ملت هاي مسلمان خاورميانه براي مبارزه با حكومت هاي ظالم و مستبد و پيروزي بر آنها شد.
وي معتقد است: امام خميني (ره) در مقام بنيانگذار انقلاب اسلامي ايران از ابتداي شروع نهضت انقلاب تاكيد بر يك عامل داشتند و آن عامل از جمله علت هاي اصلي پيروزي ملت بر رژيم شاه و هم پيمانانش بود كه همچنان مورد اعتراف نظريه پردازان غربي است؛ و آن عشق به امام حسين(ع) و اهل بيت همچنين ايجاد روحيه شهادت طلبانه بين مردم بود.
اين كارشناس سياسي معتقد است: حتي صاحبنظران غربي هم تصريح مي كنند كه انقلاب ايران برگرفته از انقلاب عظيم عاشورا است همان طور كه امروز همه بر اين عقيده اند كه بيداري اسلامي نتيجه آزادي خواهي ناشي از قيام عاشوراييان است. از جمله مايكل براون كه در كتاب خود نوشته است: «با تعدادي از كارشناسان دستگاه جاسوسي انگليس به بررسي عوامل پيروزي انقلاب اسلامي ايران پرداختيم و بعد از ماه ها مذاكره و بررسي به اين نتيجه رسيديم كه به غير از بي كفايتي شاه دو عامل در پيروزي انقلاب اسلامي ايران دخيل بوده است. اول خون امام حسين (ع) نوه پيامبر اسلام(ص) و دوم نقش روحانيت در پيروزي انقلاب اسلامي ايران بود. بنابراين به جاي سياست تفرقه بينداز و حكومت كن سياست تفرقه بينداز و نابود كن را بايد لحاظ كرد از اين رو 900 ميليون دلار در همان زمان براي مبارزه اختصاص داديم.»
اين اعترافات البته از سوي ديگر صاحبنظران غربي هم مطرح شده است.
حسين(ع) محور تحولات آزادي خواهانه
البته برخي از صاحبنظران نيز به سير تاريخي تحولات آزادي خواهانه اشاره مي كنند.
از جمله حجت الاسلام و المسلمين حميد نگارش استاد حوزه و دانشگاه كه در اين زمينه معتقد است: موضوعي كه بايد توجه كنيم هجرت پيامبر(ص) است كه با هجرت خودشان پايه اسلام را با شيوه خود استوار كرده و تحكيم بخشيدند و با اين حركت بناي اسلام پايه ريزي شد. اين حركت رسول الله (ص) در نوع خود و در آن زمان نوعي قيام بود. از اين رو حركت امام حسين (ع) برگرفته از هجرت بود و سبب شد بناي اسلام بار ديگر حفظ و ابقا شود.
وي به تعبير پيامبر(ص) در مورد امام حسين(ع) اشاره دارد و مي گويد: پيامبر، اسلام را حادث كردند و ابقاي آن با حركت حسين(ع) بود و به همين خاطر است كه گفته مي شود محمدي الحدوث و حسيني البقا. بقاي اسلام هم به علت ظرفيت هايي مثل حماسه ها و احساس ها و رشادت ها براي حفظ حركت مقدس رسول الله(ص) بود. اين نشان مي دهد كه چقدر حركت ايشان مهم بوده است. حتي رسول خدا در حديثي مي فرمايند كه حسين از من است و من از حسين. يعني آن اتفاقي كه باعث شد اسلام باقي بماند حركت سيدالشهدا(ع) است.
اين مولف همچنين اظهار مي دارد: در راستاي شاخص هاي آزادگي و آزادي خواهي متاثر از قيام عاشورا بود كه بيداري اسلامي در ابعاد جغرافياي فرهنگي و سياسي و اقتصادي شكل گرفت.
نگارش تاكيد مي كند: خاورميانه منطقه حساسي است و در طول مبارزاتشان ديده ايم كه رنگ و بوي اسلامي به قيام هايشان داده اند. نماز برپا مي دارند و شعارشان اسلام و آموزه هاي اسلامي و ديني است. وقتي تامل مي كنيم مي بينيم همه اين حركت ها در طول حركت رسول الله است و اگر ياران رسول الله با هجرت بناي اسلام را قوي تر كردند همان فداكاري ها در ياران امام حسين(ع) ظهور يافت و سپس به ملت ايران و امروز در مردم خاورميانه مي توان ديد.
البته به اعتقاد حجت الاسلام و المسلمين نگارش، پيامبر(ص) اين موضوع را پيش بيني كرده بودند كه روزي مي رسد همه مردم منطقه طبق آموزه هاي ديني حركت مي كنند كه در اين ميان نمي توان شاخص هايي مثل توجه به خدا و تهذيب آموزه هاي ديني را در نهضت عاشورا و هم انقلاب اسلامي ايران و نيز حوادث امروز فراموش كرد.
رمز جاودانگي عاشورا
عاشورا رمز و رازي دارد كه اگر رمز جاودانگي آن را مردم تحت ظلم جهاني دريابند بدون شك همه ملت هاي در بند استكبار را نجات خواهد داد.
حجت الاسلام و المسلمين نگارش ادامه مي دهد: با اينكه از قيام عاشورا قرن ها مي گذرد اما اين حادثه جاودانه مانده است به طور مثال مي توانيم به بيداري اسلامي در خاورميانه اشاره كنيم كه حتي كساني كه تحت خفقان ده ها ساله وهابيون بودند مثل مردم عربستان هفته پيش با پرچم يا حسين به خيابان ها ريخته و عليه آل سعود شعار دادند.
وي ضمن اشاره به قيام مردم آمريكا در تظاهرات عليه وال استريت معتقد است: قيام مردمي عليه جنبش وال استريت تا نهضت مردم كشورهاي عربي را بايد الهام گرفته از محرم كه ماه بيداري و قيام است دانست و اميدواريم همان طور كه انقلاب اسلامي ايران داراي رهبري واحد بود اين جنبش ها هم به يك رهبر واحد و حسيني برسند چرا كه رمز موفقيت اين قيام ها در داشتن رهبري واحد و اسلام شناس است.
وي البته وظيفه هيات هاي عزاداري حسيني را ترسيم نقشه راه آزادي براي ديگر جوامع مظلوم مي داند تا زودتر به آزادي واقعي دست يابند.
علي بروغني نماينده مجلس نيز وجه مشترك اين انقلاب ها را در طول تاريخ نفي شرك و نفي استبداد مي داند و معتقد است: هدف تشكيل حكومت اسلامي بوده و هست و تنها از طريق تشكيل حكومت صالح مي توان امر به معروف و نهي از منكر داشت. امام حسين (ع) قيام كردند تا به گفته خود آن حضرت امر به معروف و نهي از منكر اجرا شود در حالي كه با وجود حكومت فاسد يزيد به هيچ وجه امكان حفظ اسلام و احكام و آموزه هاي آن در جامعه وجود نداشت و اسلام در خطر بود.
گزارش روز