گفت وگو با «دكتر ابراهيم رزاقي» استاد اقتصاد دانشگاه تهران
صداي مخالف سرمايه داري در دانشكد ه هاي اقتصاد ايران شنيده نمي شود (بخش نخست)

بررسي وضعيت دانشكده هاي اقتصاد ايران از حيث
سرفصل هايي كه در آنها تدريس مي شود و روح علمي حاكم بر آنها، بسيار حائز اهميت است. از اين رو، در سال جهاد اقتصادي بر آن شديم تا در اين رابطه با «دكتر ابراهيم رزاقي»، يكي از اساتيد قديمي اقتصاد دانشگاه تهران به گفت وگو بنشينيم. در اين شماره بخش نخست اين گفت وگو را با هم مي خوانيم:
- آقاي دكتر رزاقي، حضرتعالي مدت ها در دانشگاه هاي ايران از جمله دانشگاه تهران، بعد و قبل از انقلاب اسلامي تدريس كرده ايد. به عنوان كسي كه كاملاً بر فضاي حاكم بر دانشگاه هاي كشور مسلط هستيد، ارزيابي شما از فضاي فكري غالب بر دانشكده هاي اقتصاد كشور چگونه است؟ آيا حضرتعالي فضاي كنوني را مي پسنديد؟
در حال حاضر هيچ صداي مخالفي در دانشگاه ها نيست؛ آن چه اكنون بر فضاي دانشكده هاي اقتصاد در ايران مسلط شده، دانش سرمايه داري است و يكي از اشكالات مهم هم اين است كه اغلب دانشكده هاي اقتصاد دانشگاه هاي كشور، به وسيله ي دانش سرمايه داري و البته بدون كوچكترين نقدپذيري اداره مي شوند!
متأسفانه بايد اذعان كنم كه هيچ انتقادي در دانشكده هاي اقتصاد نسبت به نظام سرمايه داري مشاهده نمي شود و هيچ كار علمي در اين باره صورت نگرفته است. روح حاكم، تسلط نظام ليبرالي است. حداقل اين كه، بنده به عنوان كسي كه سال ها در دانشكده هاي اقتصاد اين كشور تدريس كرده ام چيزي مشاهده نكردم. از اين رو به جرأت مي گويم آن چه در دانشكده هاي اقتصاد مشاهده مي شود تك صدايي است و آن هم تنها ترويج صداي نظام سرمايه داري غرب است!
- از چه زماني اين فرهنگ در فضاي دانشكده هاي اقتصاد ايران علني شد؟
فكر مي كنم پس از انقلاب اين فرهنگ خيلي بيشتر شده و تقريباً علني شد. قبل از انقلاب به دليل اين كه برخي اساتيد و دانشجويان از كشورهاي مختلف به ايران مي آمدند، صداهاي مختلفي هم در فضاي دانشگاه هاي كشور وجود داشت از اين رو معتقدم در آن زمان يعني قبل از انقلاب حداقل اگر تبييني درباره ي نظام سرمايه داري صورت مي گرفت نقدي هم وجود داشت.
اما پس از انقلاب عموماً اين فرهنگ كاملاً برعكس شد؛ به گونه اي كه بر خلاف پيش بيني ها و در حالي كه انتظار مي رفت كه پس از وقوع انقلاب اسلامي، دانشگاه هاي ايران با فضاي كاملاً دگرگون شده مواجه شوند اين گونه نشد و آن چه حاكم شد البته برخلاف پيش بيني ها، نوعي نگاه ليبرالي و انعكاس فرهنگ غربي بود! جالب اين كه صداي مخالف نظام سرمايه داري در دانشكده هاي اقتصاد ايران انعكاسي نداشت.
- يعني شما معتقديد هم اكنون هم دانشگاهيان كشور موافق نظام سرمايه داري هستند؟
بنده نمي گويم همه، اما قريب به اتفاق اين گونه است. همه اساتيد اين گونه فكر نمي كنند؛ اما عموماً تفكراتشان اين گونه است. اگر هم مخالفي در دانشكده هاي اقتصاد باشد صداي خيلي رسايي ندارد و انعكاسي هم پيدا نمي كند. بنابراين فكر مي كنم بهتر است «بگويم دانشكده هاي اقتصاد ايران به دروس نئوليبرالي تعظيم مي كنند!!»
- اين تفكر در ابتدا از كجا نشأت گرفت؟
تمام اين ها از دانش اقتصادي نئوليبرالي نشأت گرفته است كه آقاي ريگان رييس جمهور وقت ايالات متحده امريكا آن را ساليان پيش جهت دهي كرد و همان طور كه پيش بيني مي شد اين تفكر ادامه پيدا كرد تا دوره آقايان بوش و اوباما.
به جرأت مي توان اذعان كرد تمام دانشكده هاي اقتصاد در دنيا در تصرف اين تفكر است. متأسفانه بايد گفت دانشگاه هاي دنيا كه بايد هم اكنون در جايگاه بالاترين ستاد دموكراسي فعاليت كنند، از وظايف اصلي خود دور شده اند. در حال حاضر دموكراسي علمي در دانشكده هاي اقتصاد دنيا اصلاً جايگاهي ندارد؛ چرا كه تك صدايي و ترويج صداي سرمايه داري در دانشكده هاي اقتصاد موج مي زند. اين گستره به دانشكده هاي اقتصاد ايران هم سرايت كرده و هم اكنون همان طور كه مي بينيم. دانشگاه ها آن طور كه بايد مي بود، نيست. تنها يك صدا در دانشكده هاي اقتصاد شنيده مي شود و آن هم صداي سرمايه داري صرف است.
- اثرات ترويج اين گونه سياست و فرهنگ در جامعه چگونه است؟
فارغ التحصيلاني از دانشگاه ها بيرون مي آيند كه حرف واحدي مي زنند: مدير مي شوند، وزير مي شوند، مقاله مي نويسند و ... و همه يك تفكر را اشاعه مي كنند و آن فرهنگ سرمايه داري غرب است. تمام اين ها آثاري است كه به تبعيت از فرهنگ غرب وارد جامعه ي ايراني شده است.
نكته ي بعدي اين كه مشاهدات چنين تفكراتي كاملاً در جامعه عيان است. با نگاهي به خروجي دانشكده هاي اقتصاد متوجه مي شويم كه خيلي از فارغ التحصيلان دانشگاهي ما ترويج دهنده هاي سياست هاي نئوليبرالي مانند تعديل اقتصادي هستند. تبعيت از اقتصاد نئوليبرالي صداي واحد جامعه ي دانشگاهي و طيف وابسته به آن است. آن ها معتقدند بايد از سياست تعديل دفاع كرد، بازار همه چيز را سامان مي دهد و دولت هم نبايد در امور دخالت كند. اين ها نمونه هايي از تفكرات نئوليبرالي و تعديل است. متأسفانه جامعه ي ما خيلي وقت است به اين عارضه مبتلا شده است.
- آيا ورود آقاي احمدي نژاد به حاكميت نيز نتوانست تحولاتي در سطح دانشگاه ها ايجاد كند؟
اتفاقاً به نكته جالبي اشاره كرديد كه بنده نيز مي خواستم به آن اشاره كنم. بايد بگويم متأسفانه حتي با آمدن آقاي احمدي نژاد و تشكيل دولت ايشان نيز تحول عظيمي در دانشگاه هاي كشور ايجاد نشد. با ورود آقاي احمدي نژاد باز هم همان تفكرات اقتصادي گذشته تكرار شد.
- منظورتان از تكرار تفكرات گذشته چيست؟
منظورم همان تفكرات اقتصادي ليبرالي گذشته است. دولت آقاي احمدي نژاد نيز مانند دولت هاي گذشته به فكر كوچك كردن بدنه خود افتاد و اين ادبيات به معناي همان ادامه دار بودن تفكرات سياست تعديل اقتصادي البته با ادبياتي ديگر بود. در هر حال بنده معتقدم هم اكنون يك حزب نئوليبرالي بر فضاي سياسي - اقتصادي و فكري دانشكده هاي اقتصاد كشور حاكم هستند، كه تبلور آن نيز خروج فارغ التحصيلاني است كه پس از اتمام دوره تحصيل شان وارد جامعه مي شوند. بنابراين واقعاً بايد تأسف خورد براي كشوري مانند ايران كه از لحاظ فرهنگي- ارزشي- تاريخي داراي مرداني متمدن است، اما تفكري بر آن حاكم است كه هيچ سنخيتي با اصول تعريف شده آن ندارد.
- مگر قرار نبود كه پس از انقلاب فضاي دانشگاه هاي كشور تغيير كند و مباحث اسلامي- ايراني به صورت جدي تر دنبال شود؟
بله كاملاً درست است؛ از همان ابتدا هم ترتيباتي اتخاذ شد تا تجديدنظر جدي بر فضاي سياسي- اجتماعي دانشگاه ها صورت گيرد. اين مسأله در دانشكده هاي اقتصاد به صورت جدي تري دنبال شد و قرار هم بر اين شد كه در دروس و سرفصل هاي رشته اقتصاد به طور كامل تجديدنظر شود.
حتي تيمي هم تشكيل شد تا دروس اقتصاد را بازنويسي كنند، اما آن چه پس از مدتي ارايه شد همان سياست هاي نئوليبرالي گذشته بود كه باز هم در دانشكده هاي اقتصاد تدريس مي شد.
- اما چرا سرفصل ها و دروس دانشگاهي تغيير نكرد؟
مهمترين دليل اين بود كه تفكرات خود نويسندگان سرفصل هاي دروس اقتصاد، امريكايي و غربي بود. از اين رو نبايد از اين گونه افراد توقع مي داشتيم تا دروسي را براي دانشكده هاي اقتصاد ما تدوين كنند كه كاملاً با فرهنگ ايراني- اسلامي ما سازگار باشد.
جالب است بدانيد در اوايل انقلاب يك اقتصاددان ايراني كه در امريكا زندگي مي كرد به نام آقاي -....- مدت كوتاهي به ايران آمد تا در تغيير سرفصل هاي دروس اقتصاد كمك كند. كار گروهي براي اين كار تشكيل شد و البته از پتانسيل خود دانشكده هاي اقتصاد نيز براي تغيير سرفصل ها و دروس دانشگاهي استفاده شد اما حاصل كار نتيجه اي نداد كه همگان علاقه مند بودند. دليلش هم همان طور كه در ابتدا به شما گفتم، ديد امريكايي ايشان و گروهي بود كه براي تغييرات آمده بودند. مشخص بود كه ما نتيجه اي نمي گيريم. به ياد دارم در آن تغييرات دروسي مانند «توسعه» و «اقتصاد ايران» كه كاملا با فرهنگ ايراني- بومي ما سنخيت دارد از دروس دانشگاهي ما حذف شد!!
- اما هم اكنون اين دروس در دانشكده هاي اقتصاد تدريس مي شود چه زماني اين دروس اضافه شدند؟
چند سال بعد فهرست جديدي ارايه شد كه برخي دروس اضافه شد. اما برخي ديگر نيز حذف شد. در هر حال فكر مي كنم بايد براي ترويج فرهنگ بومي اقتصاد برنامه ريزي بلند مدتي داشته باشيم.

وحدت حوزه و دانشگاه

در نظام اسلامي، علم و دين پا به پا بايد حركت كند. وحدت حوزه و دانشگاه، يعني اين. وحدت حوزه و دانشگاه، معنايش اين نيست كه حتما بايستي تخصص هاي حوزه اي در دانشگاه و تخصص هاي دانشگاهي در حوزه دنبال بشود. نه، لزومي ندارد. اگر حوزه و دانشگاه به هم وصل و خوشبين باشند و به هم كمك بكنند و با يكديگر همكاري نمايند، دو شعبه از يك موسسه علم و دين هستند. موسسه علم و دين، يك موسسه است و علم و دين باهمند. اين موسسه، دو شعبه دارد: يك شعبه، حوزه هاي علميه و شعبه ديگر، دانشگاه ها هستند؛ اما بايد با هم مرتبط و خوشبين باشند، با هم كار كنند، از هم جدا نشوند و از يكديگر استفاده كنند. علومي را كه امروز حوزه هاي علميه مي خواهند فرابگيرند، دانشگاهي ها به آنها تعليم بدهند. دين و معرفت ديني را هم كه دانشگاهي ها احتياج دارند، علماي حوزه به آنها تعليم بدهند. سر حضور نمايندگان روحاني در دانشگاه ها، همين است. چه قدر خوب است كه اين ارتباط ها، برنامه ريزي و سازماندهي بشود. اين، يكي از بهترين و طبيعي ترين وحدت هاست.
بيانات مقام معظم رهبري
به مناسبت وحدت حوزه و دانشگاه

توصيه هاي راهبردي به دانشجويان 15 گام رسيدن به موفقيت در 15 روز

روز اول
از كارهايي كه ناچاري انجام بدهي لذت ببر. نق زدن تنها تو را خسته مي كند و نمي گذارد كار را درست انجام دهي، اما اگر با موفقيت مانند يك دوست رفتار كني، مثل دوست همه جا به دنبال خواهد بود.
روز دوم
سعي كن كارهايت را از صميم قلب انجام دهي، نه به صرف اينكه ناچاري انجام دهي، بايد به كارت ايمان داشته باشي. يك جريان آب ضعيف، تنها نيمي از باغچه را آبياري مي كند.
روز سوم
موارد غيرقابل تغيير را همان طور كه هست بپذير. خواستن تنها، چيزي را تغيير نمي دهد. خواستن، باد را از وزيدن بازنمي دارد و برف را به آب نبات تبديل نمي كند. اگر مي خواهي چيزها را به چيزي بهتر از خودشان تبديل كني، با آنها همان گونه كه هستند مواجه شو.
روز چهارم
تمرين كن تا از درون شاد باشي. اجازه نده ديگران براي شاد كردن تو تصميم بگيرند. خودت رئيس كارخانه شادي سازي باش.
روز پنجم
ذهنت را همانند ابر سفيدي كه در آسمان است، آزاد كن. تلاش كن، اما نتايج كار را به خدا واگذار. براي ابر چه فرقي مي كند باد از كدام سو بوزد، چرا وقتت را براي چيزي كه در كنترل تو نيست، تلف مي كني؟
روز ششم
وقتي تصميم به انجام كاري مي گيري، از خود نپرس: من چه مي خواهم؟ بلكه بپرس: چه كاري به نفع همه است؟ اگر به فكر منافع ديگران باشي، ديگران در كنارت كار خواهند كرد و كمكت خواهند كرد تا موفق شوي.
روز هفتم
هنگام تصميم گيري ابتدا نبايد بپرسي، از اين كار چه نفعي عايدم خواهد شد؟ پرسش درست اين است كه: چه كاري به نفع همه است؟ خانه زماني مستحكم خواهد شد كه همه ديوارهايش استوار باشند.
روز هشتم
وقتي كار به مشكل مي خورد، نه ديگران را سرزنش كن و نه خود را، انسان وقتي شنا ياد مي گيرد كه از فرو رفتن در آب نترسد.
روز نهم
براي موفقيت در هر كار، بايد ابتدا تصوير واضحي از نقشه كار داشته باشي. آنگاه، همان طور كه در باد شديد، نخ بادبادك را محكم نگه مي داري، بايد هدفت را هم به همان محكمي نگه داري.
روز دهم
اگر طرحي در عمل مشكل تر از آن شد كه فكر مي كردي، دلسرد نشو. همه چيز اين دنيا همين طور است، به خصوص اگر ارزشمند باشد. لاجرم خود حبابي بيش نبود، زيبا اما توخالي.
روز يازدهم
مشكلات، ما را قوي و به سمت پيروزي هاي بزرگ تر هدايت مي كنند. كوهنوردي آسان نيست، اما منظره اي هم كه از قله كوه ديده مي شود، بسيار زيباست.
روز دوازدهم
اراده ات را قوي كن. خود را به انجام كارهايي وارد كن كه برايت مشكل اند. سپس آنها را با جديت انجام بده. بعد از مدتي خواهي ديد كه اراده ات همانند گرزي فولادي، سخت و درخشان شده است.
روز سيزدهم
با انرژي كامل روي كارهايت تمركز كن. شيشه هاي رنگي، هنگام عبور نور، بسيار زيبا و درخشان مي شوند. كارهايت را هم اگر با انرژي انجام دهي، شفاف و زيبا خواهند شد.
روز چهاردهم
هنگامي كه قصد انجام كاري را داري، از خود نپرس: ديگران آن را چگونه و با چه روشي انجام داده اند؟ بلكه بپرس: چگونه مي توانم آن را درست و به بهترين وجه ممكن انجام دهم. اين را بدان كه همواره حقيقتي تازه در انتظار كشف شدن است. بدون وجود اين احساس و حقايق، كريستف كلمب هرگز به امريكا نمي رسيد و گراهام بل تلفن را اختراع نمي كرد.
روز پانزدهم
هر كاري را با جان و دل انجام بده. اگر شعاع انرژي ات را مانند ذره بيني كه نور خورشيد را متمركز مي كند، روي موانع تمركز دهي، هر مانعي كه سر راهت باشد خواهد سوخت.

دانشگاه نقطه كانوني هدف گذاري دشمن (بخش دوم)

محمد عبداللهي
در بخش نخست از اين مقاله به بررسي استراتژي ها و تاكتيك هاي دشمن در راستاي همسو كردن دانشگاه با خود اشاره شد و مورد اول از «سناريوي تكميل پازل جبهه براندازان به وسيله جريان هاي دانشجويي» مورد واكاوي قرار گرفت. در ادامه به بررسي موارد ديگر مي پردازيم:
¤ ¤ ¤
2- خواب آشفته كالج هاي امنيتي غرب براي دانشگاه هاي ايران
جلب همكاري بخشي از نخبگان به عنوان مديران آتي هدايت و سكان داري مديريتي كشورهاي هدف بخشي از پروژه براندازي نرم تلقي مي شود. تلاش براي انتقال آموزه هاي غربي به نسل نو انديش و فرهيخته كشور و تربيت كادر هم سنخ با مفاهيم و گفتمان غربي در زمره اموري است كه سر فصل هزينه كرد بسياري از مؤسسات و بنيادهاي آمريكايي در كشورهاي هدف را به خود اختصاص داده است.
توماس فريدمن در مقاله اي با عنوان«ويزاي دانشجويي» كه در روزنامه نيويورك تايمز در تاريخ 12/11/85 منتشر ساخت دراين خصوص نوشته است:
«لازم نيست آمريكا به ايران لشكركشي نمايد. بلكه بايد روابط خود را با ايران گسترش دهد و سفارت خانه آمريكا در تهران را بازگشايي نمايد. اين سفارت پيش از همه و در اولين گام پنجاه هزار بورس تحصيلي به نخبگان و جوانان ايراني براي ادامه تحصيل در دانشگاه هاي آمريكا بدهد. فقط اين كار را بكند و بنشيند و شاهد خروش شگفت آورترين بحث ها در داخل ايران باشد. مي توانيد بر سر آن شرط بندي كنيد.»
اكنون سال هاست كه بسياري از دانشگاه ها و مراكز راهبردي آمريكا به موضوع آموزش ايرانيان تمركز كرده اند.
برخي از عناصر اپوزيسيون جديد كه بعضاً داراي سابقه و مسئوليت مهمي در كشور
بوده اند توسط مؤسسات مزبور، بورسيه تحصيلات عالي از آمريكا دريافت كرده و مشغول تحصيل مي باشند. كنسول آمريكا در دبي، در يك گفت وگوي خصوصي اظهار داشته است:
«آمريكا در پروژه اي با عنوان «فول برايت» قصد هزينه كردن بودجه هاي ضد ايراني، براي تحقق دموكراسي و جذب نخبگان ايران به دانشگاه هاي آمريكا را دارد.»1
براساس گزارش هاي منتشره طي سال هاي اخير2 فعاليت هاي گسترده از سوي كشورهاي اروپايي و آمريكايي در راستاي جذب و آموزش شبكه اي از نخبگان كشور صورت پذيرفته است. از آن جمله مي توان به موارد ذيل اشاره نمود:
1- كشور هلند به عنوان پايتخت اروپايي ناتوي فرهنگي در ده سال گذشته در حاشيه تعامل ها و تقابل هاي سياسي و اقتصادي اروپا و ايران، سرمايه گذاري كلاني را در تأسيس، آموزش و آغاز جنگ نرم عليه ايران انجام داده است. اين كشور در يك «مأموريت خاموش» از سوي آمريكا و اروپا، كانون رفت و آمدهاي روزنامه نگاران، اعضاي تشكل هاي دانشجويي، برخي از استادان دانشگاهي، روشنفكران و عناصر فكري اپوزيسيون داخل و خارج از كشور بوده است. اين همكاري ها در قالب آموزش كلاسيك، كارگاه آموزشي، برگزاري همايش يا نمايش فيلم انجام گرفته و روندي نسبتاً آشكار داشته تا حساسيت جمهوري اسلامي ايران را در پي نداشته باشد.
2- وزارت امور خارجه آمريكا در تاريخ 15/6/85، از طرح جديد فرهنگي عليه ايران خبر داد. در اين طرح دولت آمريكا از طريق سفارت خانه هاي خود در كشورهاي خليج فارس و ساير كشورهاي همسايه ايران با سازمان هاي غير دولتي و رسانه اي ايران همكاري و تعامل خواهند داشت
3- روزنامه دويچه وله آلمان در تاريخ 2/11/85 گزارش داد، پنج ايراني به نام هاي سعيدرضوي فقيه، حسين باستاني، محسن سازگارا، اكبر عطري و علي افشاري در گروهي به نام «سياست و اقدام در ايرا»عضويت دارند كه توسط تعدادي از كارشناسان خاورميانه اي وزارت دفاع آمريكا اداره مي شود. اين اپوزيسيون ايراني زير نظر اليزابت چني دختر ديگ چني؛ معاون جنگ طلب جرج بوش فعاليت دارند. هدف گروه براندازي جمهوري اسلامي ايران است و سياست آن در جهت گسترش فضاي رسانه اي و پشتيباني از گروه هاي اپوزيسيون داخل كشور براي تغيير نظام خواهد بود.
4- نشريه فايننشيال تايمز در 16 ژوئن 2005 نوشت: «اپوزيسيون ايراني در حال مطالعه و فراگيري تكنيك هاي جنگ نرم هستند كه مبدع آن آمريكاست و در براندازي صربستان، اوكراين و گرجستان تجربه موثقي داشت. مركز بين المللي برخورد نرم به رياست پيتر اكرمن و جك دووال و رابرت هلوي، كارگاه آموزشي تكنيك هاي فوق را براي ايرانيان برگزار مي كنند.
همچنين «كميته خطر كنوني آمريكا» كه توسط جمعي از سناتورها، مسئولان ارشد وزارت خارجه و مديران با سابقه سازمان سيا تأسيس شده است و در سومين گزارش خود يكي از شيوه ها و راه كارهاي مقابله با تهديد ايران را به عنوان دستورالعملي براي دولت آمريكا، چنين بيان كرده است:
«جنبش هاي بدون خشونت و براندازي نرم را در اتحاد بين دانشجويان، كارگران، روشنفكران و تظاهرات توده اي و اعتصابات عمومي دنبال نماييم.»
1- شكل گيري اپوزيسيون جديد از طريق اعطاي بورس تحصيلي به برخي عناصر فعال دانشجويي
سازمان سيا در راستاي حمايت از اپوزيسيون داخلي و همچنين زمينه سازي براي شكل گيري اپوزيسيون جوان و همسو با سياست هاي آمريكا به طور غير محسوس و در قالب بورس تحصيلي به يارگيري برخي از عناصر شناخته شده شاخه غير قانوني دفتر تحكيم وحدت طيف علامه از جمله اكبر عطري و عليرضا افشاري گام برداشت كه البته اين رويه در سال هاي بعد نيز تداوم يافته و ساير گروه هاي معارض دانشجويي نيز با دريافت بورسيه هاي تحصيلي از كشورهاي اروپايي و آمريكايي به دامان غرب پناه بردند
2- استفاده از طيف خاص دانشجويي براي ارتباط با اقشار اجتماعي ايران.
به نظر مي رسد آمريكا، جنبش دانشجويي ايران را طلايه دار طبقات سياسي، اجتماعي موجود در جامعه مي داند كه مي توانند به عنوان موتور محرك جنبش هاي اجتماعي محسوب شوند. از اين رو با حمايت از طيف خاصي از عناصر شناخته شده جنبش دانشجويي مي كوشد گستره اپوزيسيون نظام را افزايش دهد و در عين حال زمينه برقراري حلقه هاي ارتباط با ديگر اصناف و اقشار اجتماعي و همچنين جنبش هاي قومي را فراهم آورد. رسانه هاي بيگانه همچنين از ظهور برخي تحركات داخلي مخالف نظام اسلامي با ماهيت اقتصادي و هويتي سخن مي گويند. از اين منظر گفته مي شود انواع جديدي از مبارزات در ايران در حال شكل گرفتن است كه هم ماهيت سنديكايي-اقتصادي- دارد و هم ماهيت قومي-هويتي-، بنابراين اذعان مي دارند پيش بيني اين كه تا چه ميزان نيروها و گروه هاي مخالف نظام اسلامي فعال شوند دشوار است.3
¤ حوزه علوم انساني، محملي براي نفوذ افكار ليبرال و سكولار در دانشگاه ها
از آرمان هاي اوليه علوم انساني به سعادت رساندن انسان بر اساس معرفتي نيك از خود است. در نظام مقدس جمهوري اسلامي ايران، به دنبال انقلاب شكوهمند اسلامي اميد نوعي تحول در علوم انساني جامعه مي رفت. اميدي كه اساساً انقلاب اسلامي را بدليل خاستگاه معناگرايانه و عدالت خواهانه آن به نوعي انقلاب در علوم انساني نيز محسوب مي كرد. اما گذشت زمانه علوم انساني را در غربتي عظيم تنها نهاد.
بي شك اگر متون درسي اي كه در دانشگاه ها تدريس مي شود، با اصول نظام و آرمان هاي انقلاب اسلامي هماهنگ نباشد، انقلاب از لحاظ نرم افزاري و تئوريك دچار ركود گشته و دانشگاه كه بايد ركني مهم براي بقاي آينده ي انقلاب و كشور باشد، ديگر عرصه اي براي پرورش اصيل ترين نيروهاي اداره كشور نخواهد بود و حتي به محملي براي نفوذ و بسط افكار ليبراليستي و سكولاريستي تبديل مي گردد.
مقام معظم رهبري در اين خصوص مي فرمايند:
«ما در زمينه علوم انساني، برخلاف آنچه كه انتظار مي رفت و توقع بود، حركت متناسب و خوبي نكرده ايم، بلكه مفاهيم گوناگون مربوط به اين علم - حالا چه در زمينه اقتصاد و چه در زمينه جامعه شناسي، روان شناسي و سياست- را به شكل وحي منزل از مراكز و خاستگاه هاي غربي گرفته ايم و به صورت فرمول هاي تغيير نكردني در ذهنمان جا داده ايم و بر اساس آن مي خواهيم عمل و برنامه ي خودمان را تنظيم كنيم! گاهي كه اين فرمول ها جواب نمي دهد و خراب درمي آيد، خودمان را ملامت مي كنيم كه ما درست بكار نگرفته ايم! در حالي كه اين روش، روش غلطي است. »
ايشان هم چنين با بيان احتياج به نظريه سازي در علوم انساني تصريح مي دارند:
«بسياري از حوادث دنيا حتي در زمينه هاي اقتصادي و سياسي و غيره، محكوم نظرات صاحبنظران در علوم انساني است؛ در جامعه شناسي، در روان شناسي، در فلسفه؛ آنها هستند كه شاخص ها را مشخص مي كنند. در اين زمينه ها ما بايد نظريه پردازي هاي خودمان را داشته باشيم و بايد كار كنيم؛ بايد تلاش كنيم؛ دانشجو بايد تلاش كند. دانشجو و محيط دانشگاه بايد نگاه كلان به هدفهاي انقلاب داشته باشد؛ دنبال آنها برود.»
از مطالب فوق مي توان چنين نتيجه گرفت كه يكي از راههاي نفوذ دشمنان و بدخواهان به دانشگاهها، تئوري سازي براندازي نرم در حوزه علوم انساني اعم از علوم سياسي، جامعه شناسي، علوم اقتصادي و ... مي باشد تا بدين ترتيب افكار الحادي و التقاطي را نشر و گسترش يابد.
پس متون علوم انساني و اساتيد دگرانديش و غربزده لازم و ملزوم يكديگر براي پيگيري پروژه براندازي نرم مي باشند كه متأسفانه جهت خنثي سازي و حذف اينگونه عناصر مزاحم، اقدامات مؤثري صورت نگرفته است.
1- جذب اساتيد و دانشجويان
چهار نفر از محققان بنگاه رند در سال 2007 كتابي را منتشر كردند به نام « ايجاد شبكه هايي از مسلمانان ميانه رو».4 اين كتاب در حقيقت نقشه راه براندازي نرم در كشورهاي مسلمان خاورميانه است.
در اين پژوهش آمده است كه بخش مهمي از تلاش هاي امريكا براي شبكه سازي در كنار ديپلماسي عمومي و سياست ارتباطات استراتژيك، شناسايي شركاء و مخاطبان اصلي در جوامع موردنظر است.يكي از شركاي عمده امريكا در جهان اسلام، دانشگاهيان و روشنفكران مسلمان ليبرال و سكولار هستند. ليبرال ها به طور عمده به دانشگاه ها و مراكز تحقيقاتي گرايش دارند، زيرا در آنجا مي توانند افكار خود را بسط دهند.
در صورتي كه در نظر بگيريم شبكه هاي ليبرال و روشنفكران ميانه رو در جهان اسلام وجود دارند، اين بخش مي تواند سنگ بناي اوليه شبكه اي بين المللي از مسلمانان ميانه رو باشد.
اين دسته كه يكي از پنج گروه موردنظر ايالات متحده براي شبكه سازي در جهان اسلام هستند، بايد حول برنامه هاي آموزشي زير سازماندهي گردند :
الف-ارزش هاي دموكراتيك؛
ب- رسانه ها جهت پخش اطلاعات در سراسر جهان اسلام؛
ج- برابري جنسيتي؛
د- هواداري سياسي.
2- متون درسي علوم سياسي
دكتر حسين بشيريه كه دكتراي تئوري هاي سياسي خود را در سال 1982 از انگلستان گرفته است، دموكراسي را همان گونه مي فهمد كه در دانشگاه هاي غربي تدريس مي شود، وي را پدر جامعه شناسي سياسي ايران مي خوانند، كه نه تنها فضاي آكادميك ايران در سالهاي اخير تحت تاثير انديشه و آثار ايشان بوده كه بسياري، جريان دوم خرداد را محصول انديشه هاي اين استاد علوم سياسي مي دانند. چه اينكه بسياري از اساتيد علوم سياسي و نيز تئوري پردازان سياسي ايران نظير سعيد حجاريان و ... زماني شاگردان او بوده اند .
لازم به توضيح است كه اكثر كتاب هاي بشيريه در كلاس هاي رشته علوم سياسي در مقاطع مختلف درحال تدريس بوده و جزو منابع كنكور كارشناسي ارشد اين رشته براي گرايش هاي پنج گانه آن محسوب مي گردد. بر اساس اطلاعات رسمي منتشره در سايت مركز بين المللي محققان ويلسون، حسين بشيريه از جمله افرادي است كه با هاله اسفندياري -عضو ارشد آيپك و متهم به اقدام عليه امنيت ملي- در مركز مطالعات خاورميانه اين مؤسسه همكاري داشته است.
بشيريه در كتاب «موانع توسعه سياسي در ايران» معتقد است :
«ايران همچون كشورهايي مثل شوروي كمونيستي، آلمان نازي، ژاپن و اسپانيا از راه اصلاحات از بالا مي تواند وارد جهان نو شود. كشورهايي كه با پشت سر گذاشتن تجربه توتاليتريسم پا به دنياي مدرن گذاشتند.»
¤ ايشان در اين كتاب مهم ترين لوازم توسعه سياسي را چنين
بر مي شمارند:
1. سازمان يابي گروهها و نيروهاي اجتماعي
2. آزادي آنها در مشاركت و رقابت سياسي
3. وجود مكانيسم هاي حل منازعه نهادمند در درون ساختار سياسي
4. خشونت زدايي از زندگي سياسي
5. كيش زدايي «جدايي دين از سياست» در جهت تقويت ثبات سياسي
6.مشروعيت چارچوبهاي نهادي و قانوني براي رقابت و سازش سياسي.5
1. رنجبران داوود، جنگ نرم، معاونت فرهنگي مقام معظم رهبري در دانشگاه ها
2. همان
3. راديو فردا، 19/1/85
4.Building Moderate Muslim Networks
5 همان، صفحه 341

اعزام دانشجو براي فرصت مطالعاتي به انگليس ممنوع شد

مديركل امور بورس و دانشجويان خارج وزارت علوم گفت: دوره هاي فرصت كوتاه مدت 6 ماهه تحصيلي در انگليس براي دانشجويان مقطع دكتراي داخل متوقف شد.حسن مسلمي نائيني مديركل امور بورس و دانشجويان خارج وزارت علوم، تحقيقات و فناوري در گفت وگو با فارس، گفت: اعزام دانشجو از ايران به كشور انگليس فعلاً مسكوت شده است.
وي در پاسخ به اين سؤال كه آيا دانشجوياني كه قصد دارند به صورت آزاد در انگليس حضور پيدا كرده و تحصيل كنند نيز شامل اين قانون مي شوند، گفت: به مديران مؤسسات اعزام دانشجو به خارج از كشور اعلام كرديم دانشجوياني را كه قصد تحصيل در خارج از كشور دارند به كشورهاي ديگر غير از انگليس راهنمايي كنند.
مسلمي نائيني خاطرنشان كرد: به مؤسسات اعزام دانشجو به خارج از كشور اعلام شده دانشجويان كشورمان را براي مشاوره و راهنمايي براي تحصيل در خارج از كشور به كشورهاي ديگر راهنمايي كنند.
مديركل امور بورس و دانشجويان خارج وزارت علوم با بيان اينكه اين امر تصميم وزارت علوم نبوده بلكه مديران مؤسسات اعزام دانشجو به خارج از كشور جلسه اي برگزار كرده و طبق رأي گيري اعزام دانشجو از ايران به انگليس را مسكوت اعلام كردند، گفت: اعزام دانشجويان بورسيه به انگليس نيز هنوز متوقف است. مسلمي نائيني تأكيد كرد: حتي دوره هاي فرصت كوتاه مدت 6 ماهه تحصيلي در انگليس نيز متوقف شده است.
وي تصريح كرد: دانشجويان مقطع دكتري كه داخل ايران تحصيل مي كنند، مي توانند 6 ماه براي فرصت مطالعاتي به كشورهاي ديگر سفر كنند و سفر اين دانشجويان به انگليس متوقف شده است.

اجراي طرح پيشگيري از مصرف مواد مخدر دانشجويان

مديركل امور فرهنگي وزارت علوم از اجراي طرح «فرهنگ، پويايي و سلامت» به منظور پيشگيري از مصرف موادمخدر در 50 دانشگاه كشور خبر داد. جليل دارا در گفت وگو با مهر با بيان اين خبر گفت: جشنواره فرهنگ پويايي و سلامت در 14 دانشگاه تهران با هدف پيشگيري از آسيب هاي اجتماعي دانشجويان و آشنايي بيشتر آنان به منظور كاهش اين آسيب ها اجرا مي شود.
مديركل امور فرهنگي وزارت علوم افزود: فعاليت هاي فرهنگي در حوزه پيشگيري از اعتياد، برگزاري كارگاه هاي پيشگيري از اعتياد، انتشار نشريه پيشگيري نوين و سايت تخصصي پيشگيري نوين از جمله برنامه هايي است كه در قالب جشنواره فرهنگ، سلامت و پويايي انجام مي شود.
وي اضافه كرد: با توجه به همكاري كه با ستاد مبارزه با مواد مخدر داريم كلاس هاي پيشگيري در زمينه آسيب هايي كه از ناحيه مواد مخدر مي توانند دانشگاه را تهديد كنند براي 50 دانشگاه دولتي به طور جدي تري برگزار مي شوند كه در اين راستا كارگاههاي آموزشي با موضوع پيشگيري اوليه از مصرف مواد مخدر در ميان دانشجويان و آموزش مهارت هاي زندگي با حضور اساتيد مربوطه برگزار مي شود.

دانشگاه هندي دكان دلالي براي دانشجويان ايراني

رايزن علمي ايران در هند برخي دانشگاههاي علوم پزشكي را كه در فهرست دانشگاههاي مجاز وزارت بهداشت قرار دارند دكان درآمد دلال ها دانست و گفت: دانشكده هاي اقماري كم كيفيت اين دانشگاهها ديپلم هاي فني حرفه اي را در رشته دندانپزشكي پذيرش داده اند.محمدحسين كريم در گفتگو با مهر، درباره آخرين وضعيت اعتبارسنجي دانشگاه هاي علوم پزشكي هند گفت: در حال حاضر 13 دانشگاه علوم پزشكي هندوستان كه توسط وزارت بهداشت معتبر اعلام شده اند و به جز اين 13 دانشگاه، هيچ دانشكده و دانشگاه ديگري مورد تاييد نخواهد بود.
رايزن علمي و سرپرست دانشجويان ايراني در هند خاطرنشان كرد: البته ممكن است تعداد دانشگاه هاي علوم پزشكي مورد تاييد در هندوستان به حدود 25 دانشگاه افزايش پيدا كند اما هيچ دانشكده اقماري تحت نظارت اين دانشگاه ها براي تحصيل دانشجويان ايراني در هند معتبر نيست. بلكه از اين پس ادامه تحصيل چه در رشته هاي علوم پزشكي و چه در رشته هاي غير پزشكي هند فقط در دپارتمان ها و دانشكده هاي داخل خود دانشگاه هاي اعلام شده وزارت علوم و وزارت بهداشت معتبر است. وي افزود: متاسفانه دانشگاه علوم پزشكي راجيو گاندي بنگلور كه فعلاً در فهرست وزارت بهداشت است به صورت ستادي عمل مي كند و آنچنان دپارتمان و واحد دانشگاهي ندارد بلكه دانشكده هاي كم كيفيت اقماري و تحت نظارت زيادي در منطقه دارد كه حتي بعضي از ديپلم هاي سيم كشي فني و حرفه اي را براي دندان پزشكي پذيرش داده اند.
رايزن علمي و سرپرست دانشجويان ايراني در هند با يادآوري اينكه 5 دانشگاه صاحب نام پونا، بنگلور، ميسور، مدراس و مهار اشترا از اول اكتبر 2011 از فهرست وزارت بهداشت حذف شده اند، به مهر گفت: دانشكده هاي اقماري كم كيفيت دانشگاه راجيو گاندي بنگلور بيشتر دكان درآمدي دلال ها و موسسات متخلف هستند.
وي افزود: افرادي كه نمي توانند در دانشگاه هاي معتبر پذيرش بگيرند به سراغ دانشكده هاي كم كيفيت و غيرمعتبر مي روند به طوري كه حدود 70 درصد از كل حدود 1200 نفر دانشجوي ايراني در رشته هاي پزشكي طي 7 سال گذشته وارد اين دانشكده ها در هند شده اند كه بعضاً امكاناتشان از بعضي دبيرستان هاي ايران نيز كمتر است و بخاطر پول حتي مازاد ظرفيت دانشجوي ايراني گرفته اند.
محمدحسين كريم اضافه كرد: طي 7 سال گذشته فقط 30 درصد دانشجويان ايراني در رشته هاي پزشكي وارد 17 دانشگاه معتبر هند شده اند كه از امكانات و قانون مندي نسبتاً خوبي برخوردارند.

60 رشته دكتري جديد در دانشگاه ها تاسيس مي شود

60 رشته تحصيلي مقطع دكتري در دانشگاهها و مراكز آموزش عالي با موافقت شوراي گسترش آموزش عالي وزارت علوم ايجاد مي شوند.
شوراي گسترش آموزش عالي وزارت علوم با ايجاد رشته هاي تحصيلي مقطع دكتري كتابداري و اطلاع رساني، آموزش زبان انگليسي، روانشناسي تربيتي و علوم اقتصادي در دانشگاه شهيد چمران اهواز، برنامه ريزي آموزش از راه دور، آموزش زبان انگليسي، زبان و ادبيات فارسي و رياضي در دانشگاه پيام نور شعبه دبي، زبان و ادبيات فارسي، جغرافيا و برنامه ريزي شهري، شيمي فيزيك، رياضي آناليز، رياضي گرايش كاربردي زمينه آناليزعددي و علوم اقتصادي در دانشگاه زاهدان، تربيت بدني و علوم ورزشي گرايشهاي رفتار حركتي، مديريت و برنامه ريزي تربيت بدني و فيزيو لوژي ورزشي در دانشگاه تهران تصويب كرد.
موافقت با ايجاد رشته هاي دكتري پژوهش محور فيزيك اتمي با گرايشهاي اپتيك و ليزر در واحد اصفهان دانشگاه صنعتي مالك اشتر، آينده پژوهشي، مديريت راهبردي پدافند غيرعامل و امنيت ملي در دانشگاه عالي دفاع ملي از ديگر مصوبات شوراي گسترش آموزش عالي است.
اين شورا ايجاد رشته هاي دكتري مهندسي مكانيك گرايش انرژي در دانشگاههاي كاشان و شهيد عباسپور، فيزيك جامد در دانشگاه ياسوج، شيمي آلي در دانشگاه علم و صنعت ايران، مهندسي فناوري اطلاعات، مهندسي هوافضا و مهندسي پزشكي در دانشكده علوم و فنون نوين دانشگاه تهران، شيمي آلي در دانشگاه وليعصر (عج) رفسنجان، علوم سلولي در دانشگاه رازي، شيمي و فيزيك در دانشگاه سمنان، شيمي آلي در دانشگاه شاهرود، ژنتيك مولكولي در دانشگاه شهيد چمران اهواز، اصلاح نباتات در دانشگاه گيلان، تغذيه دام در دانشگاههاي گيلان و بيرجند، شيلات در دانشگاه هرمزگان و تربيت بدني گرايش فيزيولوژي در دانشگاه تربيت معلم سبزوار را نيز تصويب كرد.