نقش بهائيت در پيدايش و استمرار رژيم پهلوي (33)
حيرت ساواك از عملكرد وزيربهائي
E-Mail:shayanfar@kayhannews.ir
مريم صادقي
عملكرد فرخ روپارسا در وزارت آموزش و پرورش مطلوب نبود و هم اين امر موجي از
نارضايتي ها را به همراه داشت. گزارش ساواك بيانگر اين امر مي باشد: «خزيمه علم
سناتور مي گفت، در مجلس سنا به طور كلي اكثريت كامل سناتورها با خانم وزير نظر
مخالف پيدا كرده اند و اين مخالفت بيشتر ناشي از اين است كه برنامه ي دوره ي
راهنمايي، صحيح پياده نشده و براي پياده كردن نظام جديد دبيرستان ها در سال آينده،
با اين كه پنج سال وقت داشته اند، نه كتاب تهيه كرده اند و نه معلم و نه ساختمان، و
آثار سوء اين سياست چنان خواهد شد كه دانش آموزان دوره ي دبيرستاني در سال هاي
آينده كه متوجه نبودن كتاب و معلم وسايل براي تحصيل خود مي شوند، كم كم راه
دانشجويان دانشگاه را انتخاب كرده، تشنجات دانشگاه را به محيط دبيرستان مي
كشانند.584»
كار وزارت آموزش و پرورش در دوران فرخ روپارسا به آنجا رسيدكه برخي مدارس ملي به
جاي كتاب فارسي، انگليسي و به جاي شناسانيدن پرچم ايران، پرچم آمريكا را به دانش
آموزان، آموزش مي دادند!
در گزارش ساواك از جلسه سازمان دانشگاهيان ايران وابسته به حزب ايران نوين در اين
باره مي خوانيم: »جلسه فوق با حضور 25 نفر از اعضا تشكيل شد. ابتدا دكتر قاسمي
درباره وضع مدارس ملي گفت بعضي از مدارس ما با اين كه پايه و اساس آنها ايراني است
ولي اصول و قواعد كشورهاي بيگانه در آن تدريس مي شود وي اضافه كرده دختر 5 ساله اي
دارد كه در مدرسه از روز اول كتاب هاي انگليسي به آنان تدريس كرده اند نمونه كتاب
ها را نيز به دانش آموزان نشان داد كه در آن كتاب ها بيشتر از وضع كشور آمريكا
نوشته بوده و در صفحه اول پرچم آمريكا و نقشه آمريكا قرار داشت...585»
يكي ديگر از برگ هاي زرين پرونده كاري فرخ رو پارسا در وزارت آموزش و پرورش، ايجاد
اردوگاه هاي مختلط پسر و دختر در رامسر بود. از سال 1352ش، اردوگاه هاي رامسر با
گنجايش 1200 نفر دانش آموز آغاز به كار كرد. دانستن نظرات حيرت آور فرخ رو پارسا در
اين زمينه جالب توجه است: «تجربه موفق اردوهاي مختلط رامسر، ثابت كرد كه همزيستي
مسالمت آميز ميان دختر و پسر همان آتش و پنبه نيست كه سنتي ها مي گويند اگر كنار هم
قرار بگيرند مي سوزند و مي سوزانند.» خانم وزير كه با احتياط در مختلط كردن مدارس
دخترانه و پسرانه پيش مي رود، اين بار دريا و جنگل را به ميزباني 30 هزار دختر و
پسر مي گيرد و همكاران او از جمله امير حسين مهرپور مدير كل امور تربيتي وزارت
آموزش و پرورش با تشكيل اردوگاه هاي تابستاني نشان مي دهند كه خطر واقعي در جدا
نگهداشتن و ترسانيدن دختر و پسر از يكديگر است!586
فرخ روپارسا پس از هفت سال وزارت آموزش و پرورش در كابينه اميرعباس هويدا توانست
ضربه هاي مهلكي را به آموزش و پرورش وارد سازد. سرانجام فشار افكار عمومي باعث شد
رژيم شاه نسبت به بركناري وي تن دهد لذا در سال 1353ش، وي بر كنار شد.587
پس از پيروزي انقلاب اسلامي فرخ روپارساي محاكمه و به حكم اعدام محكوم شد و در
تاريخ 8/2/59 حكم عدل اسلامي درباره ي وي به اجرا درآمد.
بهائي ديگري كه در عرصه آموزش و فرهنگ، نقش مؤثري ايفا كرد ليلي آهي (ايمن) فرزند
مجيد آهي بود. وي متولد 1308ش، همسر بهايي معروف ايرج ايمن، مشاور فني اداره كل
مطالعات و برنامه هاي وزارت فرهنگ، مدرس ادبيات كودك به مربيان كودكستان، پايه گذار
بخش انتشار كتاب هاي كودكان به زبان فارسي به دعوت بنگاه ترجمه و نشر كتاب، عضو
گروه بررسي كتاب هاي درسي ابتدايي به دعوت مؤسسه آمريكايي فرانكلين بود.
ليلي آهي پس از سفري به آمريكا و گذراندن دوره ويژه، دبير فني و مشاور فني وزارت
آموزش و پرورش، بنيانگذار، عضو دبير هيأت مديره شوراي كتاب كودك از ابتداي تاسيس در
سال 1341ش تا 1359شد. كار عمده اين شورا بررسي ادبيات كودكان بود و انتخاب كتاب سال
كودك، از وظايف آن به شمار مي رفت.588
علاوه بر ليلا آهي، خواهر وي مهري آهي نيز در عرصه فرهنگي بسيار فعال بود و به
عنوان نماينده ايران در بسياري از مجامع بين المللي شركت داشت. وي، استاد دانشكده
ادبيات دانشگاه تهران در سال 1344ش، جزو مؤسسين و نائب رئيس جمعيت راه نو در سال
1334، از اعضاي مؤسس و دبير اول كميسيون بين المللي شوراي عالي جمعيت هاي زنان
ايران، نماينده اعزامي ايران در كنفرانس حقوق زن كه از طرف سازمان ملل در سال
1336ش، تشكيل شده بود، عضو هيأت نمايندگي ايران در كميسيون مقام زن سازمان ملل در
سال 1341ش و رئيس اين كميسيون در سال 1343ش، بود. وي موسس انجمن كتاب و رئيس
كتابخانه آن در سال 1336ش، عضو هيات مشاوران راهنماي كتاب و گروه بررسان كتاب هاي
برگزيده سال بود.589
از ديگر بهائيان فعّال در اين حوزه مي توان از علي اكبر فروتن نام برد. وي فرزند
محمدعلي در سال 1281ش، در سبزوار به دنيا آمد. طبق گزارش بيوگرافيك ساواك:«
مشاراليه فعاليت مضره در سازمان ندارد ليكن طبق گزارشات موجود در سال 1336ش، دبيركل
محفل مركزي بهائيان بوده و قصد داشته كه قبل از اجلاسيه اخير سازمان ملل متحد
شكوائيه اي از طرف محفل بهائيان ايران خطاب به رياست سازمان ملل مبني بر در مضيقه
بودن اقليت بهائي در ايران و عدم رعايت آزادي عقيده و مذهب در اين كشور ارسال
...دارد. لكن محفل بهائيان ايران در حال حاضر چنين كاري را به مصلحت ندانسته و از
ارسال خودداري شده است.»
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
584 - سند شماره 43139/20، 28/9/52. به نقل از علي شجاعي صائين، دولت چاكران، ص
112.
585 - مركز اسناد انقلاب اسلامي، فرخ روپارساي به روايت اسناد ساواك، ص 32.
586 - منصوره پيرنيا، خانم وزير خاطرات و دست نوشته ها، ص160.
587 - احمد اللهياري، بهائيان در عصر پهلوي، نيمه پنهان، ج 31، ص 64.
588 - فرهنگ ناموران معاصر ايران، زيرنظر شوراي عالي فرهنگ ناموران معاصر ايران، صص
363-362.
589 - همان، ص 370.
پاورقي
|