(صفحه(6(صفحه(7(صفحه(8(صفحه(11(صفحه(5(صفحه(12(صفحه(9(صفحه(4(صفحه (2.3.10


شنبه 07 اردیبهشت 1392 - شماره 20474

چگونگی تحقق توسعه ورزش همگانی در جامعه (بخش پایانی )
   
 چگونگی تحقق توسعه ورزش همگانی در جامعه (بخش پایانی )
تکالیف ورزشی همراه با دغدغه اخلاق مداری


ورزش همگانی می تواند با گلچین کردن استعدادها گام نخست قهرمان پروری نیز باشد. اگر چه در وهله اول منظور ما پرورش جسمانی قشرهای مختلف جامعه است. در کشورهای دیگر صرفا تربیت جسمانی آحاد جامعه و نیز توسعه فعالیت های ورزشی توده های مختلف مردمی مد نظر قرار می گیرد. اما در جامعه اسلامی که باید برای هر حرکتی هدف والایی تعریف شود ،پرورش جسم همراه با تربیت اخلاقی معنا می یابد.
این انتظار از متولیان ورزش همگانی می رود که سعی شود حضور مربیان ورزشی در کنار حضور مربیان اخلاق توامان وجود داشته باشد . چرا که تفکر سالم از جسم سالم بر می خیزد و از سوی دیگر ورزشکاری که با آداب اخلاقی بیگانه است ، سودی برای زندگی خود و نیز زندگی جاری در جامعه اش ندارد.
چنانچه توسعه ورزش همگانی شانه به شانه ترویج اخلاق صورت پذیرد ، ورزش جمعی راهکاری برای رفع آسیب های اجتماعی خواهد بود و نشاط واقعی و آرامش از دریچه ورزش همگانی میان اقشار مختلف مردمی تزریق خواهد شد.
ساده‌ترين تعريف برای ورزش همگاني پرداختن عامه مردم به ورزش حتي در زماني کوتاه با توجه به امکانات موجود و شرايط افراد است .در اين ميان وظيفه اصلي وزارت ورزش و جوانان و نهادهاي ذي ربط دعوت از مردم براي ورزش‌هاي همگاني مانند پياده روي، دوچرخه سواري، کوهپيمايي، دوهاي عمومي و ورزش هاي بومي و محلي است.
نگاهي به تأثير ورزش بر سلامتي جسماني و رواني و ميزان مشارکت مردم در ديگر کشورها نشان از اهميت آن در زندگي دارد.
ورزش همگاني در بين كشورها از سال 1900 ميلادي تاكنون با انگيزه هاي متفاوتي از جمله: تأمين سلامت جسمي و رواني، غني سازي اوقات فراغت، گسترش روابط اجتماعي، دور شدن از زندگي ماشيني، بازگشت به طبيعت، افزايش كارايي، زمينه سازي براي رشد ورزش قهرماني و توصيه پزشكان مورد توجه قرار گرفته است.
در كشور ما ورزش همگاني از سال 1358 تحت عنوان ورزش محلات آغاز و در سال 1362 به صورت تشكلي قانوني تحت عنوان جهاد تربيت بدني رسميت يافت و رشد و گسترش آن همچنان ادامه دارد. در کمیته ملی المپیک فدراسیون جهانی و آسیایی این رشته به نام SPORT FOR ALL خوانده می شود.
تربیت بدنی در کنار ارتقای معنوی ورزشکاران
تصورش را کنید که حضور بانشاط و پر تحرک گروه های ورزش همگانی در پارک های پایتخت که متشکل از اعضای خانواده های ایرانی است تا چه حد می تواند در سالم سازی فضاهای سبز اینچنینی برای حضور همه افراد در هر سن و موقعیت اجتماعی موثر باشد. اگر به نقطه ای برسیم که فضای سبز در سطح شهر-چه کوچک و چه بزرگ -محل ورزش و پاتوق بحث های مشاوره ای و اخلاقی شود هم به غنی سازی اوقات فراغت خانواده ها کمک شده ، هم خطرات و آسیب های اجتماعی در چنین فضاهایی مهار می شود و هم نشاط و سلامت ناشی از توسعه ورزش همگانی محقق خواهد شد.
سید محمد آقا میر رئیس سازمان ورزش شهرداری شهر تهران در این باره توضیح می دهد :«پیرو رهنمودمقام معظم رهبری مبنی بر این که حل مشکلات جامعه نظیر مسائل اجتماعی و اخلاقی ، تنازعات خانوادگی ، حتی مشکلات محیط کسب و کار همگی با ایجاد نشاط و شادابی حل و فصل می شوند و مطمئنا یکی از بسترهای ایجاد این نشاط و شادابی موثر و پایدار توسعه ورزش همگانی خواهد بود. این تاثیرات مثبت شگرف حتی از لحاظ علمی نیز ثابت شده است. مثلا در بین کارکنان یک شرکت یا ارگانی که ورزش همگانی رایج است ، صد در صد به اثبات رسیده که بر روی کارآمدی کارکنان تاثیر مثبت و ویژه ای داشته است.»
وی با عنایت به فرمایشات مقام معظم رهبری و تاکید ایشان بر توسعه ورزش همگانی این نوید را به شهروندان تهرانی می دهد که تابستان امسال افزایش 35 درصدی برنامه ها را در زمینه توسعه ورزش همگانی خواهیم داشت.
وی توضیح می دهد :« المپیاد ورزشی بانوان از 9 رشته به 10 رشته افزایش یافته است. کلیه رشته های ورزش همگانی که به بانوان ارائه می دهیم هم اکنون 18 رشته و برای آقایان 20 رشته است. جای بسی خوشحالی است که 92 درصد مخاطبین ما به ویژه در ایام تابستان جوانان و نوجوانان هستند. برنامه دیگری که ما مصرانه بر آن پافشاری داریم عدم افزایش تعرفه های ورزشی است. ما معتقدیم نباید سهم ورزش از سبد خانوار کم ویا حذف شود. به شهروندان تهرانی این اطمینان را می دهیم که تعرفه ها در سال 92 همان است که در سال 90 و 91 بوده است. »
مسئول سازمان ورزش شهرداری تهران در ادامه باز هم این وعده مسرت بخش را می دهد که امسال تابستان برنامه های ورزشی محلات روند رو به رشدی خواهند داشت . وی می گوید :« می خواهیم زمینه را طوری مهیا کنیم که تمامی اعضای خانواده ایرانی اعم از پدر بزرگ و مادربزرگ تا مادرها و پدرها و فرزندان – نوه ها – همگی در کنار هم بتوانند از برنامه های ورزشی محله خود بهره ببرند و عصرگاه های شاد و مفرحی را با کمترین هزینه در ایام تابستان امسال داشته باشند. »
آقامیر بر اهمیت حضور مربیان اخلاق در کنار مربیان ورزش تاکید داشته و می گوید : « در تلاشیم که با بهره گیری از طلاب حوزه علمیه و نیز استادان اخلاق دانشگاه در آکادمی تربیت مربی خود استفاده کرده و مربیان ورزشی مان را به اصول اخلاقی و معنویت تجهیز کنیم. این گونه مربی می تواند الگوی مریدان خود در محافل ورزشی محلات باشد. حتی در آزمون های آکادمی ورزشی مان از این مسائل نیز پرسش هایی مطرح می شود. اگر مربیان به اصول اخلاقی پایبند باشند قطعا ورزشکاران تبعیت پذیری را از مربیان خود خواهند داشت. متاسفانه در رابطه با ارتقای معنوی مربیان عرصه ورزش کشور کمتر کار کرده ایم در حالی که می توانیم با تلاش در این زمینه به الگو در میان کشور های اسلامی تبدیل شویم. »
وی در تکمیل صحبت هایش این نوید را به سالمندان عزیزی که کارت منزلت دارند می دهد که ایشان می توانند یک تا دو سانس در هفته از مجموعه های آبی شهرداری تهران به طور رایگان استفاده کنند. این گونه سلامتی شان تامین شده و نشاط و امید به زندگی در قلب این قشر افزوده می شود. بدخلقی هایی نیز که بعضا ناشی از افسردگی های کم تحرکی و گوشه گیری سالمندان است در سایه ورزش همگانی رفع خواهد شد.
توسعه کوهپیمایی و کوهنوردی
در سراسر کشور
اما در بسیج ورزش کشور برای توسعه ورزش همگانی جه تمهیداتی اندیشیده اند ؟ سردار کاظم یزدانی مسئول بسیج ورزش کشور ابراز خرسندی می کند که در حال حاضر برنامه های کوهنوردی از انسجام قرص ومحکمی برخوردارند.
وی می گوید :« تابستان امسال برنامه های کوهنوردی و کوهپیمایی با نظم خاصی در اغلب استان های کشور با حضور مردم پیگیری خواهد شد. ما طوری برنامه ریزی و هزینه کرده ایم که هر استان در طول سال ماهی یک بار برنامه کوهنوردی برای مردم اجرا کند. البته باید بضاعت بودجه ای و نیز پتانسیل های ارتفاعات هر استان را مد نظر قرار داد. ما از مکانیزم تشویق نیز غافل نشده ایم و به قید قرعه به شرکت کنندگان در برنامه کوهنوردی و کوهپیمایی های استانی جوایزی خواهیم داد. برترین ها نیز جذب تیم های کوهنوردی تخصصی مان خواهند شد. در سال با حضور برترین های رشته کوهنوردی از سراسر کشور در تیم های تخصصی صعود به قله های دماوند و سهند را خواهیم داشت. »
یزدانی در همین جا به فعالیت های برخی نهاد ها در رابطه با ورزش همگانی اشاره می کند و ضمن تشکر از این فعالیت ها می گوید :« اگر بخواهیم در ورزش همگانی از مکانیزم تشویق بهره بگیریم ، این تشویق ها نیز باید معطوف به تمامی اقشار و افراد شرکت کننده باشد ، نه این که جایزه ای کلان را تنها به نفرات برتر اختصاص دهیم. برخی نهادها و بخش های دولتی و خصوصی زحمت می کشند و برنامه ای در رابطه با توسعه ورزش همگانی تنها برای افراد زیر مجموعه خود تدارک می بینند. این خیلی خوب است که دغدغه ورزشی دارند ، اما اگر تحت لوای یک مدیریت انسجام یافته هر ارگان و نهادی در سطح استان ها و شهرستان های کشورمان به طور هفتگی مسئولیت اجرای برنامه های ورزشی خانواده های منطقه خود را عهده دار شود و هزینه همان جوایز کلان صرف ورزش همگانی اقشار مختلف و خانواده های هر منطقه از کشور شود ، بهتر نیست ؟ اجرایی شدن چنین ایده هایی مدیریتی خلاق و هماهنگ را می طلبد. مثلا به جای اعطای یک خودرو و یا یک دستگاه موتورسیکلت به نفر برتر به تعداد زیادی از افراد شرکت کننده –مثلا 100نفر – یک دست گرمکن خوب و یک جفت کفش ورزشی هدیه بدهند. با اجرایی شدن چنین مکانیزم های تشویقی بعد از مدتی شاهد خواهیم بود که نهضتی در رابطه با توسعه ورزش همگانی در بین مردم شکل گرفته است.»
متاسفانه طبق اعلام آمار فدراسیون جهانی ورزش همگانی رتبه کشورمان در بین سایر کشورها از لحاظ این قبیل فعالیت های ورزشی رتبه 75 عنوان شده است!
سردار یزدانی امیدوار است با فرهنگ سازی و تقویت اراده ملی و نیز معطوف ساختن اذهان نسبت به تاثیرات مثبت ورزش در سلامت جسم و کیفیت زندگی افراد ، مردم راغب شوند با کمترین هزینه در هر شرایط اقتصادی و محیطی که به سر می برند دست کم یک ساعت در روز به نرمش و حرکات ورزشی بپردازند.
وی می گوید :« حتی در یک اتاق دو متر در دو متر هم می توان بدون هیچ امکانات ورزشی یک ربع حرکات کششی انجام داد ، یک ربع – حتی بدون داشتن طناب - طناب زد ، یک ربع دراز و نشست رفت. همه این ها فرهنگ سازی و کار روی باور های همگانی نسبت به اهمیت ورزش را می طلبد. »
رفع عیب وسایل ورزشی در پارک ها
در حال حاضر 200 مجموعه ورزشی تحت نظر سازمان ورزش شهرداری شهر تهران اداره می شود که از این تعداد 54 مورد تحت عنوان مجموعه های ورزشی الزهرا (س) مختص بانوان ، 35 مورد مجموعه آبی هستند.
هاشم دهباشی ورزشکار میانسالی است که صبح ها به قدر 45 دقیقه تا یک ساعتی در پارک محله شان می دود و بعد روانه محل کارش می شود. ضمنا از وسایل ورزشی نصب شده در پارک نیز استفاده می کند . وی می گوید: « یک هفته ای است که یکی از وسایل مربوط به حرکات پا که به صورت چرخشی باید عمل کند ، معیوب است و کسی هم برای تعمیرش نیامده ،اگر بخواهیم طی تماس تلفنی به شهرداری اطلاع دهیم باید به کجا زنگ بزنیم ؟»
محمد رضایی معاون فنی و ورزشی آقایان سازمان ورزش شهرداری شهر تهران ضمن بیان این که در صورت معیوب بودن وسایل در پارک ها شهروندان می توانند با واحد تربیت بدنی سرای محله شان تماس بگیرند ، می گوید :« ما خودمان هم هر چند وقت یک بار برای بازبینی صحت وسایل ورزشی نصب شده در پارک ها بازرس اعزام می کنیم. بازرس عیب دستگاه را به معاونت اجتماعی اعلام می کند و آنها زمینه تعمیرات را با اعزام نیرو فراهم می آورند. »
وی با اعلام این که سالانه 600 هزار نفر در کلانشهر تهران از بخش مسابقات و رقابت های محلی شهرداری استقبال کرده و شرکت دارند ، می گوید :« ما حتی برای اقشار مختلف حرفه ای و تحصیلی جامعه نظیر طلاب ، هنرمندان ، دانشجویان ، نظامیان و...در طول سال مسابقات ورزشی برگزار می کنیم. در حال حاضر 29 رشته ورزشی داریم که در قالب مسابقات برای چنین اقشاری اجرا می شود و بعضا در مناسبت های ویژه سال یا مناسبت هایی که خودشان دارند ، انحام می شود. پارا المپیاد ورزشی در 10 رشته ویژه جانبازان و معلولین برگزار می شود. 53 انجمن ورزشی داریم که با هماهنگی با فدراسیون های مختلف ورزشی امور فنی مسابقات را پیگیری می کنند. در لیگ های محلی شهر تهران 20رشته ورزشی به مسابقه گذاشته می شوند که این لیگ ها به صورت رفت و برگشتی دربین محلات مختلف تهران به اجرا در می آیند. در 10 رشته نیز مسابقاتی با سایر کلانشهرهای کشور برگزار می کنیم. »
این فعالیت ها جدای از آن دسته مسابقاتی است که برای پرسنل خود شهرداری برگزار می شود. ضمنا این اواخر فعالیت دیگری در رابطه با تربیت مربی ورزش برای مجموعه های ورزشی و نیز پارک ها آغاز شده که در این آکادمی دانش افزایی مربیان در کنار ارتقای معنوی ایشان مد نظر است.
خودتان را به ورزش روزانه عادت دهید
با همه تلاش هایی که تاکنون از سوی نهادهای مسئول مستقیم توسعه ورزش همگانی صورت گرفته اما هنوز هم این حقیقت تلخ وجود دارد که تعداد مجموعه های ورزشی و امکانات ، متناسب با جمعیت به ویژه در کلانشهرها نیست.
استفاده از امکانات بخش خصوصی هم مطمئنا از عهده هر قشری از جامعه بر نمی آید ، چرا که هزینه ورزش در بخش خصوصی با توجه به شرایط اقتصادی چند برابر شده است. تنها راه چاره این است که تمامی نهادها خود را مسئول توسعه ورزش همگانی بدانند و مردم نیز اهمیت ورزش روزانه را کم اهمیت تر از بها دادن به فرایض و تکالیف دینی خود ندانند.
با خود صادقانه بیندیشید که چند دقیقه و گاه چند ساعت پای تلفن مشغول مکالمات غیر ضروری هستیم ؟ یا چند ساعت از وقت با ارزشمان را به برنامه هایی که کوچک ترین دانشی به ما نمی دهند،صرف می کنیم؟ و چقدر در روز وقت ما صرف وبگردی در فضای مجازی می شود؟ وقتی خود ما استفاده صحیح از فضاهای سبز سطح شهرمان را باب نمی کنیم ، پس چرا متعجب می شویم که پارک ها به محلی برای گفت و گوی معتادین ، خلاف کاران و بزهکاران تبدیل شده اند ؟! و در آخر اگر پول ندارید، اگر وقتش را هم ندارید و نمی توانید روانه فضای سبز شوید آیا نمی توانید لااقل 45 دقیقه در روز در اتاق شخصی خودتان به انجام نرمش های ورزشی بپردازید؟
گزارش روز

(صفحه(6(صفحه(7(صفحه(8(صفحه(11(صفحه(5(صفحه(12(صفحه(9(صفحه(4(صفحه (2.3.10