شبنم نادري
5- خطبه تاريخ ساز:
رهبر فرزانه و مدبر انقلاب اسلامي در
نمازجمعه تاريخي مردم تهران در روز 29 خرداد ضمن موشکافي مسائل و وقايع اخير در
کشور دلهاي مردم را به سکينه و آرامش با ياد خداوند فراخواندند و توانستند با
بيانات ارزشمند خود التهابات ونگراني‌هاي مردم را تسکين دهند. ايشان در اين خطبه به
چند محور اصلي پرداختند.
الف)تبيين حماسه 22 خرداد
هر چند رهبرمعظم انقلاب در
پيام خود در روز بعد از انتخابات به عظمت و شکوه انتخابات رياست جمهوري اشاره کرده
بودند، اما اين بار ترجيح دادند تا رودر روي مردم و بار ديگر از حضور و مشارکت
گسترده مردم در انتخابات تشکر نمايند. ايشان معتقدند سخن گفتن در اين خصوص حتي اگر
با مبالغه و تملق همراه باشد ايرادي بر آن وارد نيست و اين موضوع خود نشان دهنده
ميزان تاثير گذاري آراء مردم در نظام مردم سالاري ديني ميباشد..از جهت ديگر ايشان
حضور مردم را داراي نشانه هاي مهمي دانستند. نشانه هايي که هم در داخل کشور و هم در
جهان داراي اثار فراوان مي باشد.
ب)جريان شناسي رقابت هاي انتخاباتي
ايشان
مدبرانه در تحليل جامعي مباحث اتفاق افتاده در کشور را به جاي آنکه به يک بحران
گسترده تبديل کنند به مسئله اي داخلي و خانگي تبديل کرده و رقابت‌هاي انتخاباتي را
رقابت هايي درون نظام ومتعلق به نظام دانستند، اين در حالي بود که دشمنان سعي مي
کردند تا رقابتها را به دو گروه رقابت ميان مخالفان و طرفداران نظام جلوه دهند.
تدبير ايشان توانست مانع بزرگي براي دخالت و تصميم‌گيري بيگانگان در جريانات کشور
ايجاد کند.
ج) بررسي وجوه مثبت و منفي مناظره هاي تلويزيوني
مناظره هاي
تلويزيوني به عنوان جديدترين ابزار براي تبليغات کانديداها در اين دوره از انتخابات
توانست نقش بسزايي در ميزان شناخت مردم و در نتيجه ميزان شرکت مردم در انتخابات
داشته باشد بيانات رهبر معظم انقلاب در خصوص مناظره‌هاي تلويزيوني بسياري از نکات
تاريک و مبهم را براي مردم اشکار و روشن ساخت. ايشان در تحليلي واقع بينانه هم به
وجوه مثبت و هم به وجوه منفي در اين مناظره ها پرداختند. از ديدگاه ايشان به علت
شفاف و صريح بودن مناظره ها تبليغات دشمنان در زمينه غير رقابتي بودن انتخابات
کاملا خنثي شد.مردم با ديدن مناظره‌ها توانستند از بسياري از مسائل مطرح در جامعه
آگاه شوند و احساس نمودند نظام داراي اندروني و بيروني نيست و مسائل مربوط به نظام
بايد به آگاهي همه مردم برسد و آنها در اين خصوص بيگانه تلقي نمي شوند.مناظره ها
نشان دهنده آزادي بيان بود و توانست ذهن ها را پرورش داده قدرت انتخاب ملت را بالا
ببرد. در نهايت آراء مردم را از شکل زينتي به شکل حقيقي تبديل نمايد. اما در مراحلي
از مناظره ديده مي شد که جنبه احساس بر جنبه منطقي غلبه مي کرد و در نهايت جنبه
تخريبي بر مباحث سايه مي‌افکند. مناظرات گاهي به صورت سياه نمايي افراطي از وضع
موجود و وضع گذشته تبديل مي شد و اين مسئله در ميان طرفداران نامزدها التهاب و
نگراني ايجاد مي کرد گفت وگو ها يي که بعد از مناظره به صورت بگو و مگو ادامه مي
يابد مي تواند به کشمکش، کدورت و کينه تبديل گردد. لذا بايد از ادامه بگو مگو ها
پرهيز کرد. با حذف نکات منفي مي توان مناظره ها را در طول سال و در سطوح مديريتي
ادامه داد تا مسئولان همواره در حال نقد و پاسخگويي باشند و در ضمن جامعه قدرت
پذيرش اين مناظره‌ها را در خود افزايش دهد تا در زمان انتخابات به حالت انفجار در
نيايد.
د) آگاهي بخشي به نخبگان، احزاب و جريانات سياسي
مقام معظم رهبري در
بخش مهمي از سخنان خود خطاب به نخبگان و نامزدها و احزاب و جريانات سياسي تذکراتي
دادند که بايد آن تذکرات را به عنوان محوري‌ترين بخش از بيانات ايشان برجسته کرد.
تذکراتي که اگر به ان ها عمل مي شد مي توانست مانع از بروز بسياري خسارت هاي مادي و
معنوي به مردم و نظام جمهوري اسلامي شود. ايشان معتقد بودند که کشور در يک لحظه
حساس تاريخي قرار گرفته است. لزوم توجه دهي به اين مسئله با توجه به وضع همسايگان،
وضع خاورميانه، بحران اقتصادي جهان و... اهميت حفظ آرامش و تصميم گيري بخردانه را
مي رساند. چه بسا يک تصميم نادرست و حرکت ناصحيح وضع کشور را در اين لحظات حساس به
مخاطره اندازد و جامعه را دستخوش التهاب کند.لذا هوشياري و جلوگيري از عملکردهاي
اشتباه لازمه وضع موجود براي رسيدن به وضع مطلوب مي باشد. سياسيون وظيفه دارند با
مراقبت از رفتار و گفتار و عملکرد خود افکار عمومي منتسب به جريانهاي حزبي و گروهي
وابسته به خود را به سمت اعتدال و پرهيز از افراطي گري هدايت کنند و خود در اين
راستا پيش قدم باشند. چه بسا افراطي گري اگر از آنها آغاز شود به تدريج بدنه اجتماع
را نيز فرا مي گيرد و پس از زمان اندکي حتي خود کساني که به اين افراطي گري دامن
زده اند نمي‌توانند جلوي گسترش آن را بگيرند. آغاز خروج از مرزهاي تعادل و شروع
افراطي گري عدم پايبندي به قوانين است.براي پرهيز از افتادن در دام افراطي گري سعه
صدر، تسلط بر خويشتن و عمل به قوانين راهگشا خواهد بود.
جريانات سياسي قبل از
انجام هرعملي و گفتن هر حرفي بايد به مسئوليت خود نزد خداوند بينديشند. چه بسا گفتن
و نوشتن يک سخن بتواند محرک حرکات و اعمال پيش بيني نشده بعدي باشد. لزوم توجه به
مسئوليت در پيشگاه خداوند به نخبگان سياسي کمک مي کند تا قبل از بيان سخنان و انجام
رفتار خود به عواقب دنيوي و اخروي آن نيز انديشيده و سپس اقدام نمايند.
رهبر
معظم انقلاب با ياد آوري وصايا ي امام راحل در خصوص عمل به قانون به عنوان مرجع
نهايي حجت را براي همه تمام کردند. از آنجا که اکثر گروههاي سياسي خود را پيرو راه
امام(ره) ميخوانند بايد بدانند که راه امام راه عمل به قانون است و قانون فصل
الخطاب همه اختلاف نظرها است. بايد جريانات سياسي اختلافات را کنار گذاشته و بنا را
بر محبت و تفاهم و برادري قرار دهند و از اصول قانوني پيروي نمايند. زيرا راه قانون
هميشه باز است.
اختلافات قبل از انتخابات طبيعي است. اما همه اختلاف نظرها و
عقيده ها را بايد پس از انتخابات کنار گذاشت. زيرا مردم با علاقه خود يک نظر و رأي
را مي‌پذيرند و آن را انتخاب مي کنند. در حقيقت در سر صندوق هاي رأي است که مردم
خواسته خودشان را بروز مي دهند. همه ي اختلافها بايد سر صندوق رأ ي حل و فصل شود.
دعواهاي بعد از انتخابات به صورت زور آزمايي و اردو کشي خياباني مردود و بر خلاف
قانون احترام به رأي اکثريت و به چالش کشاندن اصل مردم سالاري است.
دشمنان و ضد
انقلاب هميشه منتظرندتا در فرصتي خاص، ضربه خود را به نظام اسلامي وارد کند. در اين
نکته که دشمنان ما هميشه در حال طراحي نقشه‌هاي خرابکاري و عمليات هاي تروريستي
هستند هيچ شکي نيست. اما اين آگاهي و تيز‌هوشي ما ست که مي تواند اهداف آنها را نا
کار آمد و نقشه هاي آنها را نقش بر آب کند. اگر نخبگان و فعالان سياسي بدون توجه به
واکنشهاي احساسي در خلال تجمعات و راهپيمايي ها،زمينه را براي بروز اين گونه حوادث
که هم لطمات جاني و هم امنيتي دارد آماده کنند مسئوليت اين حوادث بر عهده آنان مي
باشد.
اگر گروههاي سياسي سعي دارند تا با زور آزمايي خياباني اهرم فشاري به نظام
وارد کنند و نظام را به خاطر مصلحت مقطعي وادار سازند تا به اعمال خارج از قانون
عمل نمايند مطمئن باشند که در محاسبات خود اشتباه کرده اند. زيرا نظام تسليم بدعت
هاي غير قانوني نمي گردد. در حقيقت تن دادن به مطالبات غير قانوني خود مي تواند
آغاز ديکتاتوري باشد.
ه) رفتار شناسي سران استکبار و رسانه هاي بيگانه
ايشان
همچنين با تيز بيني هميشگي خويش محور اصلي همه ي اين اتفاقات
-سران کشورهاي
استکباري- را به درستي نشانه گرفتند. ايشان ضمن تبيين جريانات و تحرکات استکباري و
رسانه هاي آن ها عنوان نمودند که:
«امروز دنياى استكبار روى نقاط قوت ملت‌ها
متمركز شده، تا آنها را از بين ببرد. البته يك جاهايى موفق مى‌شوند، يك جاهايى هم
موفق نمى‌شوند. از جمله‌ى جاهايى كه به حول و قوه‌ى الهى موفق نشدند و موفق نخواهند
شد، ملت ايران است.»
6- تاكيد بر فصل الخطاب بودن قانون:
از محوري‌ترين
تدابير رهبر انقلاب كه در شرايط فتنه حكم تعيين زمين و قاعده بازي را داشت، تاكيد
بر فصل الخطاب بودن قانون (خصوصاً در سخنراني نماز جمعه 29 خرداد) و انجام اعتراضات
تنهااز مسير قانون و راههاي قانوني و مراجعه به نهادهاي قانوني بود. خصوصاً در
شرايطي كه جريان فتنه گر و برخي خوديهاي غافل تأكيد بر حكميت و مذاكره و مصالحه و
حل و فصل مسئله از راههايي داشتند كه مديريت كار را از دست نظام خارج و فرجام مسئله
را نامشخص كرده و بر پيچيدگي فتنه ميافزود.
تا زماني که تاييد نهايي نتايج
انتخابات از سوي نهادهاي مسئول انجام نگرفته بود، رهبر انقلاب ضمن به رسميت شناختن
شبهاتي که ممکن است براي کانديداهاي انتخاباتي وجود داشته باشد بر حل تمامي اين
شبهات از مسير قانوني تا انتها وهمکاري کامل نهادهاي انتخاباتي – شواري نگهبان و
وزارت کشور- تاکيد مي نمودند. پيشنهاد بازشماري تصادفي صندوق ها اولين بار از سوي
شخص ايشان در ديدار با نمايندگان کانديداها مطرح شد.ممكن است كسانى... اشكالات و
اعتراضاتى را بر مجارى گوناگون امور در انتخابات ثبت كرده باشند و اعتراض داشته
باشند... رسيدگى به اينها حتماً بايد انجام بگيرد.
با پايان مهلت شوراي نگهبان
براي رسيدگي به شکايات، با آنکه معترضان تا آن لحظه از پذيرش مجاري قانوني سرباز
زده بودند، رهبر بزرگوار انقلاب در پاسخ به نامه دبير شوراي نگهبان براي تمديد پنج
روزه مهلت رسيدگي به شکايات موافقت نمودند. رهبر انقلاب مصمم بودند تا همه راه هاي
قانوني و ممکن براي شبهه زدايي را عملي نمايند. شايد معترضان در مسير قانون و اصلاح
قرار گيرند.
7- تاکيد بر لزوم تبري خودي ها از بيگانگان:
شدت و حدت مسايل
بعد از انتخابات و شكل گرفتن منازعات به صورت سنگين در داخل از يك سو و وجود تفكر
غلط در جريان فتنه براي استفاده از ظرفيت هاي دشمن خصوصا ظرفيت هاي انبوه رسانه اي
به نفع خود از ديگر سو موجب غفلت از دشمن و اهدافش شد. اين مسئله موقعيت استثنايي
در اختيار جريان ضدانقلاب خارج و داخل قرار داد تا با فضاسازيهاي گسترده و
رسانهاي سنگين و دروغگويي، تهمت‌زني و ايجاد جنگ رواني شرايط بوجود آمده را مبهم
تر و غبار آلودگي واقعيت‌ها را بيشتر كند.در اين بين عدم تبري جريان فتنه از دشمن و
رسانه هاي ماهواره اي آنها مانند بي بي سي فارسي موقعيت مهمي در اختيار آنها قرار
داده بود تا در بخش‌هايي از جامعه و مردم داراي اعتبار و اعتماد باشند.
با وجود
آنکه طرح شبهه تقلب بستر اصلي را براي اغتشاشات خياباني فراهم آورده بود اما فرض
رهبري آن بود که جريان شکست خورده در انتخابات از افراطي گري ها و اغتشاشات دوري
خواهد جست. لذا از نامزدهاي انتخاباتي خواستند صراحتا از اغتشاشگران تبري جويند؛
فرصتي که راه را بر باقي ماندن آنها در مجموعه انقلاب هموارتر مي کرد. همه بايد در
مقابل اين خرابكارىها بايستند، اعلام موضع كنند. همه بايستى بگويند اين تخريبهائى
كه انجام مي‌گيرد، اين كارهاى زشتى كه انجام مي گيرد، بعضاً جناياتى كه واقع مي
شود، مربوط به هيچ كدام از اين اطراف قضيه نيست؛ اين مربوط به مردم نيست، مربوط به
نامزدها نيست؛ مربوط به خرابكارهاست، مربوط به اخلالگرهاست. نبادا كسى توهم كند و
تصور بكند كه اين مربوط به اين است كه اينها طرفدار فلان نامزدند.
دقت در برخي
جملات خطبه هاي 29 خرداد عمق تيز بيني و ژرف انديشي رهبر فرزانه انقلاب را نشان مي
دهد. در بخشي از خطبه دوم ايشان نخبگان سياسي را به مراقبت شديد از گفتار خويش توجه
دادند. اگر آنها -نخبگان سياسي- كمى افراطىگرى كنند، دامنهى اين افراطىگرى در
بدنهى مردم به جاهاى بسيار حساس و خطرناكى خواهد رسيد كه گاهى خود آنها ديگر
نمي‌توانند آن را جمع كنند. طرح اين نکته از جانب رهبر معظم انقلاب مسئوليت بسياري
از رسوايي ها در جريان حوادث روزقدس، سيزده آبان و روز عاشورا را مستقيما بر عهده
سران فتنه نهاد.
نکته ديگر هشدار رهبر انقلاب به حمايت هاي خارجي است که از
جريان فتنه‌گر صورت مي گرفت؛« دستهاى دشمن را ببينيد... گرگهاى گرسنهى كمينكرده
را كه امروز ديگر نقاب ديپلماسى را يواش يواش دارند از چهرههايشان برمي دارند و
چهرهى حقيقى خودشان را نشان مي دهند، ببينيد؛ از اينها غفلت نكنيد.» پس از اين،
موضوع حمايت هاي خارجي بارها مورد توجه رهبر انقلاب قرارگرفت. تاکيد ايشان در هر
مرتبه بر لزوم هوشياري تمام جريان هاي داخلي و مرزبندي و موضع گيري برعليه دشمن هاي
مستکبر بود.
نيمه تيرماه، در سخنراني عمومي در سالروز ولادت امير المومنين، رهبر
انقلاب بزرگوارانه حمايت خارجي ها از جريان هاي داخلي را در راستاي اختلاف‌افکني
تفسير کردند اسم بعضىها را مىآورند به عنوان اينكه ما مدافع آنها هستيم؛ دروغ مي
گويند؛ مدافع آنها هم نيستند؛ قصدشان ايجاد اختلاف است. با اين وجود و علي رغم
هشدارهاي آتي پيرامون حمايت هاي خارجي، سران فتنه نه تنها به عملکرد خويش ادامه
دادند بلکه با سکوت در قبال سران آمريکا و اروپا و توجيه حمايت هاي اينچنيني دلخوشي
خود را نسبت به اينگونه حمايت ها نشان دادند.
8- تبيين جنگ نرم دشمن:
پيش از
اين بارها رهبر انقلاب نسبت به تهديد نرم در شرايط گوناگون هشدار داده و آن را
تحليل كرده بودند. از تهاجم فرهنگي در دهه هفتاد تا طرح بازساري شده فروپاشي شوروي
سابق در دوره اصلاحات. اما شرايط بعد از انتخابات، فضاي عينيتري را براي درك و عمق
پيدا كردن جامعه و خواص نسبت به جنگ نرم بوجود آورد كه رهبر انقلاب با تمركز بر آن
و افشاي زوايا و ابعاد آن در شرايط جديد، در چند ديدار مهم مانند ديدار با شعراء،
دانشجويان و اساتيد دانشگاه در ماه رمضان و ديدار با خبرگان رهبري و نيز ديدار با
بسيج، فضاي فعالي را در نيروهاي انقلاب خصوصاً بدنه اجتماعي و نخبگاني در مواجهه با
حوادث بعد از انتخابات به وجود آوردند و بستر مناسبي نيز براي مواجهه فعال و مهياتر
جامعه و نخبگان با مسئله جنگ نرم در آينده ايجاد كردند.
9) ناكام گذاشتن
استراتژي فشار از پايين و چانه زني از بالا:
محور اصلي حركت جريان فتنه بعد از
انتخابات به عقب راندن نظام در مواضع اصولي آن بود و رهبر انقلاب هدف مركزي اين
راهبرد محسوب ميشد. ايستادگي رهبري و قاطعيت ايشان علي رغم فشارها، جريان فتنه را
در مقاطع گوناگون كاملاً مأيوس كرد. در روزهاي ابتدايي بعد از انتخابات يكي از
محورهاي اصلي جريان فتنه، فشار از پايين و چانه زني از بالا بود كه طي روزهاي ديگر
نيزبه صورت محدودتر ادامه پيدا كرد ولي خطبههاي نماز جمعه 29 خرداد نقطه يأس آنها
شد. در حوادث روزهاي بعد از خطبههاي نماز جمعه، روز قدس، 13 آبان، 16 آذر و عاشورا
و تاسوعا تا 22 بهمن، همين خواسته محور اصلي بود. بعد از حادثه تلخ روز عاشورا و
راهپيمايي 9 دي، برخي چانه زنيها از سوي جريان فتنه به شكلهاي گوناگون مكتوب و
شفاهي به منظور تنازل نظام و رهبري از مواضع اصولي صورت پذيرفت اما همه اين تلاشها
در برابر قاطعيت رهبري، ناكام ماند. نهايتاً روز 22 بهمن يك نقطه پايان در استراتژي
فشار از پايين و چانه زني از بالا در جريان فتنه بود.
11- طرح موضوع « لزوم
بصيرت» به صورت يك گفتمان در برابر فتنه:
طرح برجسته و گفتماني بصيرت به عنوان
ضرورت اصلي در مقابله هوشمندانه با فتنه و به متن آوردن راهبرد شفافسازي و روشنگري
در كنار ساير اقدامات لازم از يك سو و محور شدن خود رهبر انقلاب در انجام روشنگري و
بصيرت‌افزايي مردم و نخبگان از سوي ديگر، كليد حل مسايل بعد از انتخابات بود.ايشان
در بيش از 30 سخنراني بعد از انتخابات، باشفافسازي گام به گام و مرحله به مرحله كه
با صبر و حوصله در مقابل گستاخيهاي پي در پي فتنه گران انجام شد بر راهبرد روشنگري
تاکيد و در برابر برخي مطالبات بحق اما پيچيده كننده فتنه مانند محاكمه و دستگيري
سران فتنه، به تدريج فضا را شفاف و زمينههاي شعله‌ور‌تر شدن فتنه را خنثي نمودند.
به همين سبب در اين جريان شاهد‌ريزش روز افزون جريان فتنه ساز و رويش و اتحاد در
ميان مردم ولايت مدار هستيم كه راهپيمايي 9 دي و 22 بهمن نقاط اوج آن بود.
10-
تدبير جذب حداکثري و دفع حداقلي:
مهم ترين رويكرد اين مقطع را مي توان اتمام حجت
حداكثري نظام و رهبري با جريان فتنه براي بازگشت آنها به نظام و جبران خطاها و
اشتباهات گذشته دانست. ايشان در سخنان خود در مقاطع مختلف سعي نمودند با درايت بين
مردم معترض از آشوبگران و ضد انقلاب تفكيك قائل شوند، براي اصلاح ذهنيتها با
نخبگان به طور مستقيم گفت وگو کنند، حوادثي مانند كهريزك و كوي دانشگاه را محكوم
کرده و دستور برخورد با متخلفان را صادر نمودند ضمن دادن هشدار به نخبگان و خواص
براي ايفاي نقش روشنگري از آنها براي پرهيز از سخن دوپهلو وشفافسازي دعوت نمودند
تا در نتيجه ي اين تدابير نظام بتواند با جذب حداكثري و دفع حداقلي به عنوان سياست
محوري خويش با كساني كه در معارضه عملي با نظام قرار گيرند برخورد قاطع نمايد.
بررسي صبر و مدارا و هشدارها وانذارهاي رهبر انقلاب در ماه هاي منتهي به انتخابات و
هشت ماه پس از برگزاري آن تبيين کننده ديدگاه معظم له درباره جذب و دفع نخبگان است.
در شرايطي که خصوصا حرمت شکني هاي روز عاشورا واکنش هاي گسترده مردمي را در پي
داشت، رهبر انقلاب در اولين سخنراني خود پس از حوادث روز عاشورا بار ديگر از صبر و
ملاحظه خود گفتند .
اينجا جوانها تلفن مي كنند - مي فهمم من، مي خوانم، غالباً
تلفنها و نامه‌ها را خلاصه مي كنند، هر روز مى آورند، من نگاه مي كنم - مى بينم
همين طور جوانها گله‌‌‌‌‌مند، ناراحت و عصبانى؛ گاهى هم از بنده گله مي كنند كه چرا
فلانى صبر مي كند؟ چرا فلانى ملاحظه مي كند؟ من عرض مي كنم؛ در شرائطى كه دشمن با
همهى وجود، با همهى امكاناتِ خود درصدد طراحى يك فتنه است و مي خواهد يك
بازى خطرناكى را شروع كند، بايد مراقبت كرد او را در آن بازى كمك نكرد. خيلى بايد
با احتياط و تدبير و در وقت خودش با قاطعيت وارد شد.»
اما متاسفانه سران فتنه با
بي اعتنايي به تذکرات دلسوزانه رهبر معظم انقلاب و فرصت مدارايي که نظام در اختيار
آنها قرار داده است روند ديگري را برگزيدند که سر انجام به اخراج آنها در نظام
اسلامي منجر شد.
در خاتمه ي اين بحث بايد گفت هدايت ها و تلاش هاي ويژه ي مقام
معظم رهبري و اطاعت نيروهاي ولايي در اين عرصه از ايشان، سبب شد تا اغتشاشات و
درگيري ها ريزش پيدا کرده و عوامل اصلي فتنه ماهيت اصلي خود را نشان دهند ونظام
اسلامي بار ديگر با قدرت ولايت و حمايت مردم از گردنه ي سخت ديگري سرافرازانه عبور
نمايد. قطع به يقين بايد گفت؛پيروزي حماسي مردم در فتنه همه جانبه 88 بيش از همه و
پيش از همه مديون مديريت الهي و پيامبرگونه رهبرمعظم انقلاب بوده است. بررسي
موشکافانه ي تدابير مقام معظم رهبري در اين برهه ي تاريخي از موضوعاتي است که هم
نيازمند پرداختن به آن در چند کتاب مستقل ديگر است و هم اينکه در سال ها و زمان هاي
آينده ابعاد متفاوت و اثر بخش خود را آشکار مي سازد که اکنون براي بنده و امثال
بنده آشکار و هويدا نيست.
|
