یک میلیون اتومبیل بدون جای پارک

مشکل کمبود پارکینگ در تهران مشکل امروز و دیروز نیست. افزایش خودرو و تولید بی حساب و کتاب شرکت های تولید کننده و مجوزهای واردات، باعث شده تا علاوه بر مشکلات دیگری که شهر تهران از افزایش این تعداد اتومبیل پیدا کرده، مشکل کمبود پارکینگ هم به وجود آید.
در این زمینه اقدامات زیادی از سوی شهرداری و شورای شهر صورت گرفته که نشان می دهد کمبود پارکینگ الان فقط مشکل نیست، بلکه معضل است.
معاون شهرسازی و معماری شهرداری تهران می گوید که در سال گذشته صدور مجوز برای بیش از 16 پارکینگ طبقاتی و عمومی در نقاط مختلف شهر و با ظرفیت مجموع 6786 محل پارک خودرو در تهران انجام شده است.
 او معتقد است با توجه به کمبود بیش از یک میلیون پارکینگ در سطح شهر تهران، امسال «پارکینگ سازی» یکی از مهم ترین اولویت‌های فعالیت در معاونت شهرسازی و معماری شهرداری تهران است و با جدیت در شهر دنبال می شود.
  اقدامات در زمینه حل مشکل کمبود پارکینگ
از آنجا که معضل کمبود پارکینگ در تهران، هر روز جدی تر می شود، شهرداری تهران در تدارک تهیه بسته تشویقی برای احداث پارکینگ‌های اضافی در پایتخت است. طبق مقررات جاری شهرداری، در حال حاضر برای کلیه ساخت‌وسازهای مسکونی و تجاری باید به ازای هر واحد، یک فقره پارکینگ در مشاعات ساختمان در نظر گرفته شود، در غیر‌این‌صورت، پایان‌کار برای آن سازه صادر نخواهد شد.
با این مصوبه، یک طرح جامع تفصیلی برای محل پارکینگ‌ها، به ویژه در محل‌هایی که در محدوده وسایل حمل و نقل عمومی هستند، ‌تهیه می‌شود؛ به عنوان مثال در مکانی که مردم از مترو یا اتوبوس استفاده می‌کنند باید محل پارکی برای خودروی خود داشته باشند.
این در حالی است که شهرداری‌تهران در اقدامی ‌تازه قصد دارد برای سازنده‌هایی که پارکینگ اضافی (بیشتر از تعداد واحدها) در ساختمان طراحی می‌کنند، پاداش ریالی در نظر بگیرد، به‌طوری‌که سازنده‌ها فقط مشمول پرداخت 10 درصد از عوارض مربوط به ساخت پارکینگ بشوند.
بر اساس ‌این لایحه، از مالکانی که مازاد بر نیاز تجاری-اداری خود به احداث پارکینگ اقدام کنند نیز فقط 10 درصد از کلیه عوارض دریافت خواهد شد. دراین نوع پارکینگ‌ها، تنها در30 مترمربع زمین 17 واحد پارکینگ مکانیزه احداث خواهد شد که در نوع خود حقیقتاً قابل تامل است‌.
با استناد به ‌این آمار، ظرفیت پارکینگ‌ها در صورت مکانیزه شدن به چهار برابر افزایش پیدا می‌کند؛ چراکه در شرایط معمولی هر اتومبیل حدود هفت متر فضا اشغال می‌کند.
 خیابان فروشی به جای ساخت پارکینگ
از سال 1383استفاده از پارک های حاشیه ای به صورت بهینه در شورای دور دوم مطرح و تصویب شد. این طرح موجب استفاده بهینه از حاشیه خیابان ها شد که در ابتدا مناطق محدودی پذیرای این طرح بودند و رفته رفته از 22 منطقه موجود در شهرداری، 17 منطقه از این طرح استفاده می کنند.
به عقیده مسئولان شهری، پارکبان طرح خوبی از نظر مدیریت شهری محسوب می شود، اما ایراداتی دارد. بیشترین مواردی که در این زمینه مورد ایراد قرار گرفته است مربوط به جنبه اجرایی و نحوه برخورد پارکبان ها با مردم و یا سوءاستفاده های احتمالی پارکبان ها از صاحبان خودرو است.
به هر حال، طرح پارکبان مسکنی برای معضل کمبود پارکینگ بود که از سوی مسئولان شهری پیشنهاد و اجرایی شد.
طرح پارکینگ‌های مکانیزه
یکی دیگر از اقدامات شهرداری در جهت کاهش عوارض کمبود پارکینگ، تهیه و راه اندازی پارکینگ های مکانیزه است. اجرای این طرح، موجب کاهش فضای مورد نیاز برای ساخت پارکینگ و زمان پارک خودرو و همچنین کاهش ترافیک در ورودی و خروجی پارکینگ‌ها می شود.
 این پارکینگ ها از اجزای مختلفی از جمله سیستم روباتیک برای انتقال ماشین، سیستم هوشمند برای کنترل ترافیک و گیت‌های ورودی و خروجی با قابلیت تنظیم جهت و مکان خودرو بر اساس موقعیت ورود یا خروج تشکیل شده و دارای سیستم تشخیص دهنده ابعاد و وزن ماشین است. علاوه بر این برای این پارکینگ سیستم کنترل دسترسی و امنیتی خودرو نیز طراحی شده که با کنار هم قرار دادن آنها سیستم پارکینگ تمام اتوماتیک به وجود می آید.
ساخت این نوع پارکینگ در هر فضایی میسر است و می توان با کمترین هزینه و بالاترین راندمان از نظر ظرفیت پذیرش خودرو، نسبت به ایجاد این نوع پارکینگ اقدام کرد.
در پارکینگ طبقاتی معمولی نیاز به فضای بیشتر در هر طبقه برای رفت و برگشت و دور زدن خودروها است که این امر مساحت ساختمان را نسبت به پارکینگ طبقاتی اتوماتیک چهار برابر افزایش می دهد. علاوه بر این در پارکینگ های معمولی ارتفاع هر طبقه باید حداقل سه متر باشد، در حالی که در نمونه اتوماتیکی این ارتفاع به 70/1 متر تقلیل می یابد.
با این که تمامی این طرح ها همواره مورد توجه مسئولان شهری بوده و هست، هنوز جای خالی پارکینگ های طبقاتی که از شاخص‌های اصلی تدبیر اداره شهر است دیده می شود که امید است با اجرایی شدن طرح تفصیلی و احداث پارکینگ های مکانیزه و عمومی شاهد کاهش کمبودهای جای پارک در پایتخت باشیم.

خانواده ایرانی برلبه‌ تیغ مادی‌گرایی

* رضا فرخی
موضوع نحوه تعامل خانواده با فرزندان همیشه یکی از مسائل مهم اجتماعی و خانوادگی بوده است. این موضوع در چندین سال گذشته از اهمیت ویژه‌ای برخوردار شده، چرا که جامعه ایران روز به روز به سمت پیچیده شدن روابط اجتماعی گام برمی‌دارد. به شکلی که همه کارشناسان و پژوهشگران حوزه اجتماعی و خانواده براین مسئله تاکید دارند که درعصر جدید، تنظیم روابط افراد داخل خانواده و علی‌الخصوص میان والدین و فرزندان بسیار حائز اهمیت است.
این مسئله درعصر جدید خانواده ایرانی آن چنان رخ نمایانده که در سالهای اخیر، بسیاری از کارشناسان منشأ تنشهای خانوادگی را همین موضوع می‌دانند. دراین میان نوع گفتار و برخورد والدین با فرزندها آن‌قدر درنظر صاحب‌نظران خانواده در مسائل مختلف برجسته است که بسیاری از آنها این مسئله را نقطه ثقلی عنوان می‌کنند.
نگاه کاسب‌کارانهء
خانواده به جوان!
این روزها برخی از جوانان گلایه دارند که والدین آنها با نگاهی صرفا مادی‌گرایانه به هویت آنها و حضور آنها در خانواده می‌نگرند. نگاهی که در آن، شخصیت جوانان درخانه با میزان پولی که کسب می‌کنند تعریف می‌شود. این مسئله آن قدر در روحیات جوانان به تعبیر روانشناسان تاثیرگذار است که شاید بتوان آن را یکی از مهم ترین نقاط برخورد والدین با جوانان دانست.
محمد ستایش، استاد دانشگاه و روانشناس دراین باره می‌گوید: اولین چیزی که والدین باید به آن توجه کنند فرآیند روانی جوانان و مسئله اعتماد به نفس آنهاست. بسیاری از جوانان ممکن است در سخت‌ترین شرایط روحی باشند اما همواره سعی می‌کنند هویت و شخصیت خود را از مسائل بیرونی مصون بدارند. به همین سبب هم نسبت به هرگونه خدشه‌دار شدن این دو موضوع یعنی هویت و شخصیت خود واکنشهای تندی نشان می‌دهند. آن‌چنان که اگر این دو رکن جوانی از سوی هرشخصی به ویژه نزدیکان مورد هجمه قرار گیرد با شدیدترین تقابل روبه‌رو خواهد شد.
محمد ستایش، پژوهشگر روانشناسی، می‌افزاید: با درنظر گرفتن این ارکان و شاکله جوانی، می‌توانیم فرض کنیم که وقتی یک جوان این احساس را داشته باشد که میزان شخصیت و اهمیت وی در نزد خانه و خانواده‌اش به اندازه درآمدی است که کسب می‌کند چه واکنشی نشان خواهد داد. طوری که از همان ابتدا یک جوان واکنشهای خود را درخانه آغاز خواهد کرد و به نوعی فضای خانه را به تنش خواهد کشاند. سپس این حجم از ناهنجاری را به خارج از خانه منتقل خواهد کرد. به این ترتیب هم جامعه متضرر خواهد شد وهم نهاد خانواده آسیب‌های جدی خواهد دید.
خانواده پرتنش و جوان بیکار و انتهای نامعلوم
این صحبت‌ها در حالی است که در چند وقت اخیر که موضوع اشتغال با نوساناتی روبه رو بوده چنین سوژه‌ای به طور جدی‌تری مطرح شده است.
در این میان به باور محمد ستایش، روانشناس، فضای خانه به ویژه در زمانی که جوان بیکار است از نقش بسیار مهمی در جلوگیری از انحراف خواهد داشت؛ چرا که یک جوان هنگامی که کاری ندارد بنا به دلایل روانی در دوران نامناسبی به سر می‌برد و دچار آشفتگی‌های موقت است، خانواده باید تسکینی برای این وضعیت باشد. از سوی دیگر خانواده‌ها می‌توانند با ایجاد فضایی بدون تنش و یا تحقیر و ملامت این شرایط را در اختیار جوان قرار دهند که او بدون داشتن احساسات منفی تا هنگام یافتن شغل به امورات دیگر بپردازد.
در این میان موضوع دیگری که در این باره مطرح می‌شود این است که برخی از جوانان کار دارند اما درآمد آن چندان بالا نیست. همین مساله سبب شده تا این دسته از جوانان هم مورد شماتت برخی از والدین ناآگاه به امور تربیتی قرار گیرند.
حسین شهابی، جامعه شناس و استاد دانشگاه، درباره این رویکرد برخی والدین در مقابل درآمدهای پایین جوانان بیان می‌دارد: برخورداری از درآمد بالا بد نیست و بالاخره همه والدین از روی خیرخواهی می‌خواهند که جوانان آنها از درآمد بیشتری برخوردار باشند. این مسئله نباید به گونه‌ای باشد که والدین دائما این طور موضوعات را به مانند حربه فشار در مورد جوانان استفاده کنند.یعنی به شکلی دائما به آنها بگویند چرا درآمدت پایین است؟ یا اینکه چرا تناسبی میان کار و درآمدت وجود ندارد؟
به عقیده حسین شهابی، جامعه پژوه، این گونه سوالات باعث می‌شود که جوان احساس کند که والدینش اولا به او توجهی نمی‌کنند و ثانیا شخصیت او برای خانواده اش به اندازه میزان درآمدی است که کسب می‌کند. حسن شهابی خاطر نشان می‌سازد: این اتفاقات می‌تواند جوان را در یک خانواده به سوی انهدام فکری سوق دهد. به این صورت که او حس می‌کند باید پولهای یک شبه به دست آورد تا از این طریق هم وجهه اجتماعی کسب کند و هم درخانواده خود هویتی داشته باشد. در این صورت احتمال اینکه چنین جوانی به سمت راههای غیر هنجار وخلاف قانون و عرف اجتماعی برای کسب درآمد سوق پیدا کند، بسیار بالاست.
وقتی اشتباه والدین جوان را فراری می‌‌دهد
دراین میان به باور محمد ستایش، کارشناس روانشناسی حوزه جوانان، والدین ایرانی باید مواظب برداشت خود از تحمل روانی جوانان باشند. چرا که یک جوانی تا حجم مشخصی از انتقاد درباره میزان درآمد و شغلش را می‌پذیرد و پس از آن ممکن است به سمت سوی دیگری گام بردارد. سمت و سویی که درآن به روایت مشاهدات اجتماعی، مسائل مثبتی نیست. محمد ستایش درباره مسائلی که ممکن است پیش آید می‌افزاید:
چند اتفاق در صورت پیش گرفتن این گونه رفتارها از سوی والدین ممکن است رخ دهد:
1-بیگانه شدن جوان با جو خانواده و والدین؛ این موضوع به ویژه هنگامی که والدین با جوان خود وارد جدالهای کلامی درباره میزان درآمد می‌شوند رخ می‌دهد. به شکلی که سبب می‌گردد فرزند از والدین خود برای جلوگیری از به نوعی تحقیر شدن فاصله بگیرد.
2-فراری شدن از خانواده و بی تمایلی به حضور در خانه: تردیدی نیست که این اتفاق سبب می‌شود تا جوان در معرض مشکلات و بحران‌ها و آسیب‌های اجتماعی قرار گیرد. چرا که به تدریج یک جوان جای اصلی و مامن اصلی خود را کنار خواهد گذارد.
3- سرخورده شدن و رفتن به سمت کسب روزی غیرحلال: والدین باید توجه داشته باشند که ایجاد فضای تنش درباره شغل فرزندانشان می‌تواند منجر به سرخوردگی شدید در جوان شده و او را به سمت رفتارهای واقعا غیرهنجار سوق دهد. به شکلی که ممکن است جوان از هر راهی سعی در کسب درآمد کند که این دقیقا افزودن حجم قابل توجهی از ناهنجاری‌ها به مشکلات اجتماعی است.
با توجه به تمام این شرایط بسیاری از صاحب‌نظران تاکید دارند که خانواده‌ها باید در این باره آموزش ببینند. به ویژه که امروزه شرایط رفتاری و نوع کنشهای درون خانواده نسبت به گذشته تحولات جدی یافته است.
شغلی با درآمد پایین عار نیست
حسین شهابی، جامعه‌ شناس، دراین باره عنوان می‌کند: در درجه اول باید به والدین آموزش داد که در چه مواردی باید با جوانان خود وارد سطح شوند و در مرحله دوم باید به آنها این آموزش را داد که درهر موضوعی تا چه اندازه‌ای وارد بحث و جدال کلامی شوند. به عنوان نمونه در موضوع شغل و درآمد والدین تا حدممکن نباید وارد موضوع شوند، چرا که آنان از شرایط کاری جوانان خود با خبر نیستند. ضمن اینکه صرف کار کردن یک جوان ارزشمند است. والدین دراین باره اگر بخواهند ورود پیدا کنند تنها باید از راه غیرمستقیم و به صورتی راهنمایی گونه در کنار فرزندانشان قرار گیرند.
اما دراین میان برخی دیگر تحقیر جوانان کم درآمد را از زاویه دیگری تعیین و تحلیل می‌کنند.
محمد شهابی، کارشناس روانشناسی، دراین باره تاکید دارد که تحقیر این دست از جوانان به خوارکردن معنی امر واجب اشتغال است. یعنی هنگامی که پدر و مادر چنین کاری می‌کنند در واقع روند کلی اشتغال و فعالیت را متوقف می‌کنند یا به گونه‌ای روح یک جوان سالم که می‌خواهد کاری داشته باشد و به تدریج پیشرفت کند را آزرده می‌سازند.
همچنین به باور شهابی خود جامعه هم نقش مهمی در شکل‌گیری این تفکر درمیان والدین و گسترش روز افزون آن دارند. چرا که اوج تفکر مادی‌گرایی و شغل‌گرایی در ایجاد این تشکیک فکری درمیان پدر و مادرهای ایرانی بی‌تاثیر نیست. محمد شهابی می‌افزاید: باید فکری برای نگاه جامعه به شغل کرد: نباید شرایط به گونه‌ای شود که جامعه تنها به یک سری شغلها نگاه مثبت داشته باشد و این موضوع به پدر و مادرها هم تسری پیدا کند. جامعه و والدین باید بدانند که جامعه به تمام شغلها برای پیشرفت روند اجتماعی مادی و معنوی نیاز دارد. چرخ این روند را هم باید جوانان بچرخانند. در ابتدای امر هم جوان باید نسبت به شغلی که درآن فعالیت می‌کند و یا سطح درآمد حاصل از آن شغل افتخار کند. برای همین جامعه باید شرایطی را ایجاد کند که شغل دقیقا به مانند افتخار برای جوانان باشد و جوان شاغل ایرانی دائما از داشتن یک شغل هرچند با درآمد پایین احساس شادابی و افتخار و عزت کند.