گروه گزارش كافي است نگاهتان به يكي از اين شبكههای ماهواره فارسی زبان
بيفتد. تبلیغات رنگارنگی که از در و دیوار کادرها گذشته اند و حتی به صورت زیر
نویس بیش از خود برنامه نگاه ها را خیره می کنند. هنوز چند دقیقه ای از شروع
برنامه نگذشته که تبلیغات بازرگانی شروع میشود و فکر و ذهن مخاطب را احاطه می
کند.از گن لاغری و کفش سلامتی گرفته تا داروهای جنسی و ترک اعتیاد و . . .جالب
اینکه تمام صاحبان این آگهی ها هم معتقدند که محصولاتشان کاملا بهداشتی و استاندارد
هستند و با مجوز مراجع ذی صلاح داخل کشور توزیع می شوند. اما نکته قابل تامل
اینکه تمام این محصولات مثلا دارای مجوز تنها در شبکههای ماهواره ای غیر مجاز
تبلیغ می شوند! و در رسانه های داخلی خودمان نشانه ای از هیچ کدام از این تبلیغات
دیده نمی شود. موضوع پخش تبلیغات بازرگانی کالا و خدمات از شبکه های ماهواره ای
بعضا ضد انقلاب هر چند حرف جدیدی نیست اما شدت گرفتن آن و البته اعتماد برخی از
مردم نسبت به این محصولات بیهویت مشکلاتی را ایجاد کرده است. حجم گسترده این
تبلیغات به داروهای آرایشی و بهداشتی و برخی بیماری های درد مفاصل و .. . اختصاص
دارد و چه بسا عده بسیاری از مردم بدون نظر پزشک و متخصص این محصولات را مصرف کرده
و عوارض ناگوار استفاده از آن را هم متحمل شده اند . گذشته ازآن،غیر قانونی بودن
اقدام شرکتهای داخلی که شماره تلفن های خود را به کانال های بیگانه و بعضا مغایر
ارزش های دینی و ملی ما ارائه می دهند و غیر مستقیم با این اقدام سعی در جذب
مخاطبان داخلی به سمت این شبکه های بیگانه میکنند،موضوع گزارش امروز روزنامه کیهان
است. قاطعیت قانون یکی از مهمترین منابع درآمدی شبکههای ماهوارهای، جذب
تبلیغات بازرگانی از داخل کشور است که پس از دریافت هزینه کلان از تولیدکنندگان
داخلی مبلغ فراوانی ارز از کشور خارج می کنند. در حالی که بر اساس ماده یک
قانون ممنوعیت بهکارگیری تجهیزات دریافت از خدمات ماهواره ، ورود، توزیع و استفاده
از تجهیزات دریافت خدمات از ماهواره جز در مواردی که قانون تعیین کرده برای صاحبان
کالا و بنگاههای تجاری ممنوع است. در ماده 10 همین قانون به موضوع تبلیغات اشاره
شده و آمده است که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی با همکاری پست و تلگراف و تلفن و
سازمانهای ذی ربط موظف است با استفاده از ابزارهای حقوقی و بینالمللی موضوع را
پیگیری کنند. و شاید با استناد به همین قانون بود که چندی پیش،سرهنگ مسعود
زاهدیان رئیس پلیس امنیت اخلاقی نیروی انتظامی با اشاره به این مطلب که همه
شبکههای ماهواری رصد میشوند، گفته بود که در ۳ سال گذشته ۶۲۰۰ خط تبلیغاتی مسدود
شده است. رئیس پلیس امنیت اخلاقی نیروی انتظامی در این باره می گوید:«متولی
برخورد با فعالیت شبکههای ماهوارهای از داخل کشور،صدا و سیما و وزارت فرهنگ و
ارشاد اسلامی است.ما محتوای تمامی این شبکهها از جمله شبکه تازه تاسیس پرسپولیس را
رصد میکنیم .» با آگهی دهندگان برخورد می شود سرهنگ زاهدیان تصریح می
کند:«ما نسبت به انتشار آگهیهای شرکتهای داخلی در شبکههای ماهوارهای هشدار داده
ایم چرا که این کار غیرقانونی است و قطعاً با آگهی دهندگان برخورد قاطع میشود.»
رئیس پلیس امنیت اخلاقی نیروی انتظامی در ادامه می افزاید:«تعداد 6200خط تلفنی که
برای انتشار آگهیها در شبکههای ماهوارهای منتشر شده است ، تا کنون مسدود شده.
این تعداد خط تلفن طی 3 سال گذشته مسدود شده و قطعاً با هرکدام از اشخاصی که شماره
خود را به عنوان آگهی در اختیار شبکههای ماهوارهای قرار دهند برخورد خواهد شد.»
عبدالرضا عزيزي رئيس كميسيون اجتماعي مجلس شوراي اسلامي نیز با انتقاد ازخلأ هاي
قانوني كه در زمينه نظارت نسبت به فعاليت شبكههای ماهواره ای ضد انقلاب وجود
دارد،درگفتوگو با گزارشگر روزنامه كيهان ميگويد:«به عقيده من گسترش سفارش آگهي به
برخی شبكه هاي ماهواره ای كه هيچ سنخيتي با فرهنگ و ارزشهاي ما ندارند بيشتر از
هرچیزي نشان دهنده ضعف قوانين نظارتي است.» وی می گوید:«اگر واقعا ما مخالف اين
آگهيها هستيم وپخش آنها ممنوع است ، بايد براي همه ممنوع باشد واگر آزاد است هم
بايد براي همه آزاد باشد.اما متاسفانه خيلي با اين موضوع سليقه اي برخورد مي شود.در
حالي كه به نظر من به هيچ عنوان نبايد به اين شبكه هايي كه ارزش ها و باورهاي ديني
ما رانشانه گرفته اند وهدفشان اشاعه فساد و بي بند و باري است ،اجازه داد كه به
راحتي هر محصولي را كه مي خواهند تبليغ كنند.” او در ادامه يادآورمي شود:”علاوه
برمنعي كه درزمينه تبليغات در كانال هايي كه در چارچوب ارزش هاي پذيرفته ما نيستند
بايد وجود داشته باشد،هويت بسياري از اين كالاها مبهم است.چه بسا داروهاي غير
قانوني كه اصلا مجوز وزارت بهداشت را ندارند به راحتي در اين شبكه ها تبليغ مي شوند
وبعداز نمايان شدن تاثيرات سوء آن هيچ كمپاني يا مسئولي پاسخگوي عواقب آن نخواهد
بود.” رئیس کمیسیون اجتماعی مجلس در ادامه می افزاید: “ به نظر مي رسد ما براي
مقابله با اين تهاجم ها راه دشواري پيش رو داريم و بايد با يك كار اساسي و برنامه
ريزي شده اين نوع تبليغات را متوقف كنيم. قانون هم بايد در مرحله اجرا ونظارت، هر
دو وارد عمل شوند وبه هيچ عنوان اجازه فعاليت به اين قبيل شركت ها داده نشود.”
وزارت ارشاد به ما هشدار داد براي تهيه اطلاعات موثق تر به عنوان خريداربا
مديريكي از اين شركتهايي كه تبليغ محصولات خوراكي شان به طور مداوم ازيكي ازكانال
هاي ماهواره پخش مي شود،گفت وگويي انجام داديم. مدير اين شرکت كه از ذكر نام آن
معذوريم درباره علت سفارش آگهي به اين كانال ماهواره،ميگويد:”ما براي آنكه نحوه
معرفي و فروش محصول را از ديگر محصولات متفاوت و متمايز كنيم ،تبليغ از این كانال
ماهواره را انتخاب كرديم.اتفاقا ظرف همين مدت كوتاه هم مشتري هاي زيادي با اين
محصولات آشنا شدند و جالب است كه بدانيد ،ارگانهاي بزرگ دولتي مثل بيمارستان ها و
بعضي از سازمان ها عمده مشتري هاي ما محسوب مي شوند! او در پاسخ به اين سوال كه
آيا سفارش آگهي به اين كانال ها هيچ منع قانوني به دنبال دارد يا نه ميگويد:”
البته وزارت ارشاد طي نامه اي از ما خواسته كه از سفارش اگهي به كانال هاي بيگانه
خودداري كنيم و در غيراين صورت پروانه ما باطل خواهد شد.ما هم اين تبليغات را متوقف
كرده ايم و به جاي آن از تبليغات محيطي و لباس بازيكنان فوتبال و ... استفاده مي
كنيم.اما نمايندگي ما درتاجيكستان همچنان از اين كانال تبليغ اين محصولات را دنبال
مي كند.گذشته ازآن به نظر من تهديدهايي از اين دست مثل باطل كردن پروانه و... نمي
تواند راهكار موثري باشد،چون شركت ها و كارخانه ها به راحتي مي توانند از طريق
نمايندگيهاي خود در خارج از کشور اين تبليغات را عرضه كنند و مشتري ها هم با يك
جست وجوي ساده نمايندگي داخلي آن را پيدا كنند.”اگر به راستي ما دنبال ارتقاي
تبليغات داخلي و مبارزه با تهاجم فرهنگي هستيم بايد اين بحث را ريشه يابي كنيم كه
اصلا چرا صاحبان آگهي بايد به سمت شبكه هاي ماهواره بروند درحالي كه رسانههاي
خودمان با طيف وسيعي از مخاطبان مختلف با سلایق گوناگون سر و كار دارند ؟ ضرورت
برخورد قاطعانه با خاطیان به نظر می رسد همیشه پاک کردن صورت مساله راهکار
موثری نیست بله شاید با مسدود کردن خطوط تماس این آگهی ها تا مدتی کسی نتواند
باآنها تماس بگیرد اما آیا خط های جدید نمی تواند جایگزین خط مسدود شده باشد؟! و
آیا می توان همیشه و همه وقت تمامی خطوط این شرکتهای خاطی را مسدود کرد؟ به
اعتقاد بسیاری از کارشناسان یکی از بهترین راهکارهای موثر ،برخورد فرهنگی با معضل
فرهنگی است و در این مقوله باید گفت فرهنگسازی و آگاهی دهی به مردم و برخورد قانونی
و جدی با شرکتهایی که مبادرت به درج آگهی در رسانه های ضدانقلاب می کنند می تواند
جلوی این مسئله را بگیرد.. اهمیت توجه به اقتصاد رسانه اقتصاد رسانه ايجاب مي
كند كه يك سوم برنامههااز طريق آگهي به پول تبديل شود.در مجلات، 52 صفحه و
درتلويزيون يك سوم زمان.آن هم در شرايطي كه حدود 3500 شبکه ماهواره ای بر فراز
كشورمان برنامه پخش مي كنند.طبيعي است در چنين شرايطي بازار جذب و پخش آگهي ها
داغتر از هميشه است و از طرف ديگر بيش از هر وقت ديگري بايد نگران اين رقابت
ناسالم و خطرناك بود. اينها بخشي از صحبت هاي محسن تولايي كارشناس تبليغات و
مدرس دانشگاه است. وی در گفت و گو با گزارشگر روزنامه كيهان درباره افزايش طيف
آگهي هاي داخلي به شبكههاي ماهواره اي مي گويد:”ما در حال حاضر با انفجار اطلاعات
و آگاهي مواجه شده ايم.آن هم در شرايطي كه حدود 20 ميليون جوان ايراني در شبكه هاي
اجتماعي عضو هستند و ايران دومين كشور وبلاگ جهان است.اين طبيعي است كه موج هاي
مختلف تبليغات از سراسرجهان به سمت مخاطبان داخل كشور سرازير شود اما بايد با
تبليغات گمراه كننده مقابله شود واجازه جا افتادن آنها به عنوان تبلیغات مسلم را
نداد.”وی ادامه می دهد:”البته اگر بخواهيم دقيقا اين موضوع را ريشه يابي كنيم به
اين واقعيت دست مي يابيم كه تولیدات در کشورمان حرفهاي زيادي برای گفتن دارد اما
فقط به اين دليل كه فضاي مناسب تبليغات آن طور كه بايد و شايد وجود ندارد ،شركت ها
براي تبليغ محصولات خود به ناچار به برخي رسانه هاي بيگانه پناه مي برند.” اين
كارشناس تبليغات در ادامه با اشاره به معضلات گسترده تبليغاتي كه درزمينه سفارش
آگهي وجود دارد، مي افزايد :”در كشور ما 430 نوع خرما وجود دارد و ما اولين توليد
كننده خرما درجهان هستيم.سوال من اين است كه اگر ما به درستي با اصول تبليغات داخلي
آشنا هستيم چرا بايد در كرمان 15 هزار تن خرما به دليل نرسيدن به بازار مصرف و عدم
تبليغ و معرفی صحيح كالا دور ريخته شود؟ واقعا از منظر تخصصي اگر بخواهيم به اين
موضوع نگاه كنيم به اين نتيجه مي رسيم كه كل تبليغات منطقه به دست شبكه هاي
ماهوارهاي افتاده بدون اينكه شبكه هاي داخلي با پيش رو قرار دادن اصول تبليغات
براي مبارزه با آنها تلاشي كنند،در حالي كه نبض بازار بسياري از محصولات داخلی در
كشور ما است .محصولاتي كه عمده توليد آن به دست ما است .مثل خرما،چاي و ميوه هاي
خاص مثل انار و... .اگر ما به معناي واقعي به اين جمله معتقد باشيم كه تبليغات علم
است با چاشني هنر به راحتي و حتي شايد بدون برخورد هاي قانوني ومسدود كردن خطوط
تلفن مي توانيم مخاطبان را به سمت رسانه ها و تبليغات داخلي بكشانيم.” اين
كارشناس تبليغات با اشاره به موج گسترده شبكه هاي ماهواره اي كشورهاي همجوار مي
گويد: ” مثلا در حال حاضر كشور تركيه 370 شبكه ماهواره در سراسر جهان دارد كه
اتفاقا به دليل همجواري فرهنگي مورداستقبال برخی بينندگان ايراني قرار گرفته است خب
در چنين شرايطي ما اگر نتوانيم با اين موج تهاجم فرهنگي از راه تقويت شبكه هاي
داخلي مقابله كنيم قطعا برنده ميدان نخواهيم بود چرا كه به نظر من راهكارهايي نظير
مسدود كردن خطوط تلفن آگهي ها يا حتي به تعطيلي كشاندن آنها اگرچه راهكارقانوني
موثري است اما در بلند مدت قطعا جوابگو نخواهد بود و باید راه چاره اساسیتری
بیندیشیم.” تبلیغ مرگ روی دیش ها ! اگر صفحات حوادث روزنامه ها را مرور
کنیم خواهیم دید که تا به امروز چه بلاهایی بر سر برخیها آمده که فقط به خاطر
اعتماد به داروهای تبلیغ شده از شبکه های ماهواره ای بوده است. برخی از این دست
اخبار را بخوانید: زن میانسالی که پس از مصرف كرم هاي تقلبي ماهواره اي، براي درمان
پوست آسيب ديدهاش در دام يك پزشك قلابي افتاد،زن جوانی که با مصرف داروهای
غیراستاندارد لاغری روانه بیمارستان شد، دختر جوان تحت تاثیر تبلیغات ماهواره ای پس
از عمل جراحی بینی و بوتاکس قربانی مواد تقلبی شد و .... و خبری که پیش از این در
خروجی برخی از خبرگزاری ها قرار گرفت مبنی بر مسمومیت جوان ۲۰ ساله اليگودرزي که
تحت تاثير تبليغات شبكههاي ماهواره اي پس از مصرف داروي افزايش قد دچار مسموميت
شديد و روانه بيمارستان شد. این ها نمونه هایی از اعتماد به تبلیغات فریبنده این
شبکه های خارجی است و تمام این افراد و سایر کسانی که مشابه آنها هستند فقط به دلیل
سادگی و البته بی اطلاعی در دام این تبلیغات مرگبار افتاده اند . گزارش روز
|