Research@kayhan.ir
مجمع روحانيون مبارز همچنين با گذشت زمان، تك‌بُعدى بودن
برنامه‌هاى توسعه و سازندگى و مبنا قرار دادن مسايل اقتصادى دولت و غفلت از
حوزه‌هاى سياسى، اجتماعى و فرهنگى جامعه را مورد انتقاد قرار داد. على‌اكبر
محتشمى‌پور از اعضاء شوراى مركزى مجمع روحانيون مبارز در اعتراض به اين سياست دولت
هاشمى مى‌گويد: «بسيارى از مشكلات سياست خارجى و مسائل فرهنگى براثر برنامه پنج
ساله اوّل هست كه اقتصاد و مادّيات را اصل كردند و بقيه چيزها را فرع. وقتى اقتصاد
اصل شد، سياست فرع مى‌شود و سياست تابع اقتصاد مى‌شود. وقتى اقتصاد و توسعه اقتصادى
ثابت شد، سياست و فرهنگ و امنيت متغير و تابع اقتصاد مى‌شود. در يك كشور انقلابى
نبايد برنامه‌هايش يك بُعدى باشد. نبايد مسائل فرهنگى، سياسى اجتماعى و امنيتى در
سايه مسائل اقتصادى و به گرد محور مسائل اقتصادى قرار بگيرد. نبايد مسائل اقتصادى و
توسعه اقتصادى اصل ثابت باشد و مسائل سياسى، فرهنگى، امنيتى و اجتماعى متغير. اين
بزرگ ترين خطر براى جامعه است».97
البته انتقادها از دولت هاشمى رفسنجانى فقط
بدين جا ختم نمى‌شد و نمايندگان مجلس كه اكثريت كرسيهاى آن را نمايندگان مورد حمايت
مجمع روحانيون مبارز تشكيل مى‌دادند از طريق تريبون مجلس و نطقهاى پيش از دستور
انتقادهايى در زمينه‌هاى اقتصادى و سياست خارجى را نثار دولت هاشمى رفسنجانى
مى‌كردند.
نمايندگان اكثريت مجلس مدعى بودند سياستهاى اقتصادى دولت منجر به تورم
و گرانى شديد و فشار بر طبقات متوسط و پايين جامعه شده و دولت در سياست خارجى نيز
از اصول اوّليه انقلاب عدول كرده است. دولت نيز مدعى بود بيشتر انتقادهاى نمايندگان
درست و بجا نيست و وجود تورم در جامعه ناشى از آثار بعد از جنگ تحميلى مى‌باشد.98
مجلس سوم همچنين دو وزير بهداشت، درمان و آموزش پزشكى و آموزش و پرورش دولت
هاشمى رفسنجانى را نيز استيضاح كرد تا نشان دهد آن چنان هم حامى دولت نبوده است.
مهدى كروبى (دبيركل مجمع روحانيون مبارز و رئيس مجلس سوم) پس از استيضاح اين وزيران
در مصاحبه‌اى با نشريه فيگارو چاپ فرانسه به پرسشهاى خبرنگار اين نشريه پاسخ گفت.
خبرنگار نشريه فيگارو در سؤالى پرسيد :
«شما فرموديد كه مجلس از آقاى هاشمى
رفسنجانى حمايت مى‌كند ولى مسأله استيضاح دو وزير (ايرج فاضل ـ محمدعلى نجفى) كه
مجلس يكى را بركنار و ديگرى را موفق نشد بركنار كند، اين مسأله را به چه صورت
مى‌دانيد؟»
كروبى در جواب گفت :
«ما نظرمان اين است، البته بنده كل نمايندگان
را نمى‌گويم، اين طبيعى است. ببينيد اين بندگان خدا همه طرفدار خدا نيستند، يعنى ما
بنده خدا هستيم ولى مى‌بينيم بعضيها اوامر خدا را اطاعت نمى‌كنند. ما نمى‌گوييم كه
كل جامعه يا مجلس براى يك شخصيتى تسليم هستيم، البته به رهبرى همه تسليم و مطيع
هستند، ما اكثريت غالب را مى‌گوييم، اكثريت غالب حمايت مى‌كنند. در مورد وزرا واقعا
مجموعه عظيمى از نمايندگان با مدير قبلى (وزير بهداشت دكتر ايرج فاضل) مسأله داشتند
باهم از دو طيف و مذاكرات هم هست كه افرادى كه در مخالفت صحبت كردند، از دو طرف
هستند اسامى آنها وجود دارد و صدايشان نيز از راديو پخش شد. در رابطه با مدير
[وزير] آموزش و پرورش هم يك مجموعه‌اى از نمايندگان راجع به مديريت، مسائل آموزش و
پرورش، فعل و انفعالات، عزل و نصب‌ها مسأله داشتند و باز هم از دو طيف حمايت
كردند».99
كروبى با اين جواب سعى كرد جناح مقابل خود را نيز منتقد هاشمى بداند،
امّا انتقادهاى همفكران و همراهان كروبى در مجمع روحانيون مبارز و همكاران او در
مجلس شوراى اسلامى رنگ و بوى ديگرى داشت.
على‌اكبر ناطق نورى از نمايندگان جناح
اقليت مجلس سوم در اين باره مى‌گويد :
«اكثريت مجلس سوم كه از جناح مقابل ما
بود، با دولت اوّل آقاى هاشمى بشدّت درگير بودند و تقريبا رخ به رخ با آن قرار
گرفته بودند. ما هم طرفدار دولت ايشان در مجلس بوديم؛ البته معناى طرفدارى اين نبود
كه انتقاد نداشته باشيم. دوستان ما در مجلس، دولت آقاى هاشمى را هم نقد مى‌كردند،
ولى هرگز كارشكنى و برخورد تند نداشتند، امّا آقايان انتقادهاى تندى مى‌كردند و بسا
كه تخريب هم مى‌كردند، تا جايى كه يك بار آقاى هاشمى عصبانى شدند و آن تعبير تند
«نامردها اگر پيشنهاد داريد بياييد مطرح كنيد، شما دائم كارشكنى مى‌كنيد و نق
مى‌زنيد» را به كار بردند».100
در اين ميان بازخوانى مواضع هاشمى رفسنجانى در
برابر انتقادها از دولت سازندگى جالب توجه است. هاشمى رفسنجانى به عنوان رئيس‌جمهور
اين‌گونه به انتقادها پاسخ گفت. وى در مصاحبه مطبوعاتى در خرداد 1370 درباره انتقاد
از دولت گفت :
«اگر كسى انتقادى دارد قطعا بايد بيان كند. اگر ما راه انتقاد را
ببنديم خيلى ضرر مى‌كنيم. قطعا جلوگيرى از انتقاد منجر به ديكتاتورى مى‌شود».101
هاشمى انتقاد را دو گونه دانست :
«مورد اوّل آن كه كسانى با دليل و منطق از
برخى عملكردها انتقاد كنند كه آن درست است ولى در مورد نوع دوم بدترين نوعِ غيبت،
غيبتهايى است كه بعضى آقايان مقدسين مى‌كنند. اوّل آدم را كافر مى‌كنند بعد بديهايش
را مى‌گويند تا بگويند ما غيبت مسلمان را نمى‌كنيم».102
هاشمى رفسنجانى همچنين
در خطبه‌هاى نماز جمعه در انتقادى بسيار شديد از كسانى كه به عملكردهاى اقتصادى
دولت و مسأله گرانى و تورم اعتراض داشتند، گفت :
«كشور در حال حاضر در ارتباط با
جنگ بيش از زمان جنگ هزينه دارد. در بودجه ساليانه كشور در زمان جنگ پنجاه الى شصت
ميليارد تومان براى بنيه دفاعى اختصاص مى‌يافت كه در حال حاضر در برنامه پنج ساله،
بودجه رسمى بنيه دفاعى كشور 560 ميليارد تومان است. حدود سى ميليارد تومان بودجه
كشور كه 27 ميليارد تومان آن رسمى و بقيه غير رسمى است به بازسازى ويرانيهاى ناشى
از جنگ اختصاص يافته است. همچنين 5/16 ميليارد تومان جهت رسيدگى به وضع خانواده‌هاى
شهدا در اختيار بنياد شهيد قرار گرفت . . . من نتيجه‌اى را كه مى‌خواهم از قسمت
اوّل صحبتهايم بگيرم اين است كه به اذهانتان اين‌گونه القا نكنند، نظراتى كه به
گونه‌اى از تريبونهاى عمومى انتشار مى‌يابد، به نحوى به تضعيف روحيه شما اقدام
مى‌ورزند؛ يعنى به طرح و ايرادهايى در زمينه ضعف مديريت سياسى كشور و گرانى قيمتها
مبادرت مى‌ورزند. اين اطلاعات و آمار را در اختيار داشته باشيد، تا اين
تضعيف‌كاريها واقع نشود».103
ــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ
97- روزنامه سلام، به تاريخ
27/2/1372.
98- دوره سوم مجلس شوراى اسلامى، رضا جهان محمّدى، ص 257.
99-
روزنامه جمهورى اسلامى، به تاريخ 2/3/1370.
100- خاطرات على‌اكبر ناطق نورى، ج
2، ص 145.
101- روزنامه سلام، به تاريخ 12/3/1370.
102- همان.
پاورقی
|
