زردي نوزادان

يكي از بيماري هايي كه گاهي به طور جدي نوزاد و والدين او را دچار مشكل مي كند، زردي است. به طور كلي بيش از 70درصد نوزادان در روزهاي اوليه تولد با اين بيماري دست به گريبان مي شوند كه نشانگر شايع بودن آن در نوزادان است و اين آمار در نوزاداني كه پيش از موعد متولد شده اند به حدود 80درصد مي رسد. زردي در كودكان شامل بي رنگ يا زرد شدن پوست بدن و چشم ها مي شود. بي رنگي و زردي پوست و چشم در اين حالت در نتيجه بالا رفتن ميزان ماده زرد رنگي به نام بيلي روبين در خون است و باعث تجمع اين ماده در زير پوست و زرد شدن آن مي شود كه اغلب اين رنگ پريدگي و زردي تا بالاي قفسه سينه ادامه پيدا مي كند. در واقع زردي يك بيماري نيست بلكه علامتي است كه بالا بودن ميزان بيلي روبين خون را نشان مي دهد. زردي دردناك نيست ولي توجهات و ملاحظات زيادي را مي طلبد، زيرا بالا رفتن بيلي روبين در خون حالتي سمي را در سيستم عصبي نوزاد ايجاد كرده و باعث بروز آسيب مغزي و در حالت پيشرفته منجر به مرگ نوزاد مي شود.
چگونه متوجه زردي نوزادان شويم
زردي در نوزادان از همان روزهاي اوليه تولد آغاز مي شود. علائم آن معمولا با زردي پوست و گاهي چشم ها بروز مي كند. زردي ابتدا تنها صورت را دربرمي گيرد ولي رفته رفته قفسه سينه، ناحيه شكم، پاها و كف پا و اندام هاي تحتاني را نيز درگير مي كند زردي در نوزادان گاهي باعث خستگي مفرط و سوءتغذيه مي شود. نوزاداني كه در 24 ساعت اول پس از تولد دچار اين علائم مي شوند، بايد حتما تحت آزمايش ميزان بيلي روبين قرار بگيرند. البته براي احتياط بهتر است طي 5 روز اول تولد، كودك تحت بررسي قرار گيرد تا از عدم ابتلا به زردي در او مطمئن شويد.
نوزاد را به خاطر زردي از شير مادر محروم نكنيد
زردي در برخي نوزادان ممكن است بر اثر استفاده از شير مادر باشد. 2 گروه از نوزادان هستند كه با خوردن شير مادر به زردي مبتلا مي شوند. گروه اول بيشتر نوزادان مادراني هستند كه به طريق سزارين وضع حمل كرده اند و زردي به دليل كم بودن شير مادر و در روزهاي اوليه تولد ايجاد مي شود. در اين حالت چنانچه تغذيه با شير مادر استمرار داشته باشد، رفته رفته شير مادر بيشتر و كمبود كالري نوزاد جبران مي شود و همچنين حركات روده او بهتر شده و زردي از بين مي رود، در نوع دوم، زردي نوزاد معمولا از هفته دوم تولد آغاز مي شود و علت آن مي تواند موادي باشد كه در شير وجود داشته و باعث غيرفعال كردن آنزيم هاي كبدي و روده اي نوزاد مي شود كه اين موضوع مواد صفراوي را باز جذب مي كند. درواقع اين مشكل به خاطر رشد ناكافي روده و كبد نوزاد رخ مي دهد.
در اين مورد هم پزشكان توصيه مي كنند كه تغذيه نوزاد با شير مادر را ادامه دهيد و چنانچه به علت شدت زردي، نياز به تعويض خون نوزاد باشد، پزشك توصيه مي كند كه حداكثر 48 ساعت شير مادر را قطع و از شير خشك يا شير دوشيده شده براي تغذيه كودك استفاده كنيد. البته پس از رفع زردي، مجددا بايد تغذيه با شير مادر را از سر گرفت.
تأثير لامپ مهتابي سفيد بر زردي
از سال ها پيش شنيده ايم كه اگر كودكي دچار زردي شد، با قرار دادن او زير نور لامپ هاي فلورسنت مي توان او را درمان كرد. درست است كه نور درماني يكي از راه هاي درماني زردي در نوزادان محسوب مي شود، ولي استفاده از نور مهتابي هيچ پايه و اساس علمي نداشته و تأثير چنداني در درمان زردي ندارد بلكه نور فلورسنتي كه به عنوان درمان اين بيماري استفاده مي شود، طول موج هاي خاصي دارد كه لامپ هاي مهتابي اين طول موج و قدرت درماني را ندارند. استفاده از نور خورشيد هم به دليل سوزاندن پوست لطيف نوزاد توصيه نمي شود.
تأثير درمان هاي سنتي بر زردي
درمان هاي سنتي هميشه از زمان هاي قديم مورد توجه مردم كشورمان بوده است. شير خشت يكي از همان موادي است كه حرف هاي ضد و نقيضي درباره استفاده و عدم استفاده آن در درمان زردي مي شنويم. شير خشت نوعي ماده گياهي است كه در قديم براي درمان زردي مورد استفاده قرار مي گرفت. ولي در حال حاضر بسياري از پزشكان اعتقادي به استفاده از شيرخشت و داروهايي نظير آن ندارند. ولي تحقيقات نشان داده كه مصرف قطره خوراكي شير خشت همراه نور درماني تأثير بسيار زيادي در بهبود نوزادان مبتلا به زردي دارد. به طوري كه سرعت بهبود را به نحو چشمگيري افزايش مي دهد. اين ماده با داشتن قندهايي چون مانيتول يكي از درمان هاي مهم براي زردي به شمار مي رود كه چنانچه به روش بهداشتي مورد استفاده قرار گيرد، بسيار موثر خواهد بود و امروز جنبه درماني آن هم به صورت علمي به اثبات رسيده است. علاوه بر شير خشت، روش هاي سنتي ديگري هم وجود دارد كه به تجربه و از لحاظ علمي به اثبات رسيده اند. آرد جو از جمله موادي است كه مي تواند در درمان زردي موثر واقع شود بها ين صورت كه آرد جوي نرم و الك شده را روي بدن نوزاد به جز روي صورت و دور ناف مي پاشند. اين روش همراه نور درماني تأثير و سرعت درماني بيشتري خواهد داشت.
شستن بدن نوزاد با عرق كاسني همراه آب ولرم نيز در درمان زردي موثر است. همچنين مي توانيد ترنجبين و آب را مخلوط كرده و پارچه اي را در آب خيس كرده و به پشت گوش و پيشاني نوزاد بماليد.
راهكار ديگر حجامت است به طوري كه در پشت گوش نوزاد خراش كوچكي ايجاد مي كنيد تا چند قطره خون از آن جاري شود. اين درمان هاي جايگزيني ساده در كنار درمان هاي طبي مي توانند در درمان زردي نوزادان موثر باشند، البته به شرطي كه به صورت كاملا بهداشتي انجام گيرند.
عوارض تأخير در درمان
معمولا زردي بيماري جدي اي محسوب نمي شود و طي يك تا 2 هفته بهبود مي يابد. ولي چنانچه ميزان بيلي روبين بالاتر از حد بوده و بدون درمان باقي بماند، بيلي روبين وارد مغز شده و باعث وارد آمدن آسيب هاي جدي به مغز مي شود. بررسي و درمان هاي اوليه و زودهنگام زردي نوزادان مي تواند از بروز اين عوارض جدي جلوگيري كند. از عوارض درمان نشدن زردي مي توان به فلج مغزي، عقب ماندگي ذهني، حملات صرعي، اشكال در تعادل حركتي، ناهنجاري هاي دنداني و ناشنوايي اشاره كرد كه ديگر قابل درمان نيستند. پس با مشاهده اولين نشانه هاي زردي در كودكتان بلافاصله به پزشك مراجعه كنيد.

مي خواهم ديده شوم

تربيت كردن هر نوجواني مسئوليتي طاقت فرساست. مشكلاتي كه نوجوانان در طول زندگي باعث بروز آن مي شوند، گاه شرايط حادي را براي والدين و ساير اعضاي خانواده بوجود مي آورد.
نوجوانان ستيزه جو هستند. آنها درست در مقابل چشمان شما از فردي شاد و خوشحال به غريبه اي خشن تبديل مي شوند. تا جايي كه اين رفتار آنها بسيار غيرمنتظره بوده و شما هرگز چنين رويدادي را تجربه نكرده بوده ايد. زماني آنها از شما مي خواهند برايشان قصه بگوييد و بعد بلافاصله از شما مي خواهند آنها را تنها بگذاريد. اين دوران كه نوجوانان در حال رشد و بلوغ هستند هم براي شما و هم براي خود نوجوانان دوران بسيار سختي است. اما چندين نكته وجود دارد كه شما مي توانيد با استفاده از آنها، اين راه پر پيچ و خم را هموار نماييد.
¤ از مشاجره با نوجوان خود بپرهيزيد. در يك مشاجره، حتي اگر حق با شما باشد، موفقيت امري غيرممكن است. زيرا نوجوانان بندرت اشتباهات خود را مي پذيرند. پافشاري بر ثابت كردن اشتباهات آنها عملي بسيار نادرست مي باشد. در اين موارد، بيشتر وقتها يك نوجوان متوجه اشتباه خود مي شود و حتي خود را به خاطر اين خطا سرزنش مي كند. اما هرگز به آن اعتراف نخواهد كرد. براي اين كه آن ها را اصلاح كنيد، تلاش نكنيد. چون كارساز نيست و فايده اي هم ندارد.
¤از نوجوانان توقعات خيلي زياد ياخيلي كم نداشته باشيد. توقعات بالا براي نوجوانان غيرممكن است و براي دستيابي به آنها به طور كلي دست از تلاش برمي دارند. داشتن انتظارات پايين نيز تأثيرات مشابهي دارد. اين امر باعث بوجود آمدن حسي در آنها مي شود كه توانايي خود را در موفقيت باور نداشته باشند. پس هميشه ميانه رو باشيد.
¤به جاي دستور دادن، پيشنهاد كنيد. اغلب نوجوانان از انجام برخي امور تنها به اين خاطر كه به آنها امر به انجام آن داده مي شود، سرباز مي زنند. آنها در آستانه بزرگسالي قرار دارند و مي كوشند تا استقلال خود را به دست آورند. بنابراين، به جاي دستور دادن به آنها براي انجام كاري، سعي كنيد آن را به صورت يك درخواست مطرح كنيد. به چالش كشيدن نوجوان براي پرورش شخصيت او، به مراتب موفقيت بيشتري نسبت به آگاه كردن او دارد.
¤موضع خود را آگاهانه انتخاب كنيد. اهميت ممانعت استعمال موادمخدر توسط فرزندانتان، بسيار مهمتر از اهميت دادن به مسائل پيش پا افتاده اي همچون مرتب كردن رختخواب آنهاست.
¤از آنها سؤال كنيد اما آنها را مجبور به پاسخ دادن نكنيد. چنين اعمالي باعث كناره گيري نوجوانان از والدين مي شود. در اين هنگام نوجوانان بدون كمك و مشاوره از ديگران كارهايي انجام مي دهند. وقتي كاري را انجام دادند و آن را با شما درميان گذاشتند، به آنچه مي گويند فقط گوش كنيد و انتقاد نكنيد.
¤به آنها اجازه دهيد تا كمي با خود خلوت كنند. شما نسبت به فرزندان خود مسئوليت داريد اما نه مانند مسئوليتي كه نسبت به اموال خود داريد. هر موجودي نياز به مكاني دارد تا در آن رشد كند. نوجوان نيز چنين نيازي را در خود حس مي كند.
هر نوجواني مطمئنا مرتكب اشتباه مي شود و شما قادر به ممانعت از آن نيستيد. با اين وجود، وقتي آنها مرتكب خطايي مي شوند، نبايد به آنها بگوييد: «من بارها به تو گفته بودم كه اين كار را نكن.» آنها از اشتباهات خود درس مي گيرند و با اين تجربه ها مي توانند روي پاي خود بايستند. وظيفه شما اينست كه زماني كه به حمايت شما نياز دارند، در كنار آنها باشيد. به خاطر داشته باشيد كه نوجوانان ستيزه جو هستند اما كمي هم عاقلند. همه انسانها مرتكب اشتباه مي شوند كه اين امري عادي است.
نسيبه رجبي

سموم خانگي

ما در خانه برخي مواد را نگهداري و مرتبا مورد مصرف قرار مي دهيم كه در حقيقت سمي بوده و براي سلامت ما و محيط زندگي مان مضرند، اما به دليل ناآگاهي احتياط هاي لازم را حين استفاده از آنها رعايت نمي كنيم. در اينجا فهرستي از 10نوع ماده سمي كه در خانه نگهداري مي شوند تهيه كرده ايم. سعي كنيد حين استفاده از مواردي كه حاوي اين سموم هستند از دست كش و ماسك استفاده كرده و آنها را از دسترس كودكان دور كنيد.
فرمالدهيدها
فرمالدهيدها در برخي شامپوها، مواد عايق كننده، رنگ ها و بسته بندي موادغذايي وجود دارد. چسب موكت، لباس هايي كه به خشك شويي داده ايد و دود سيگار هم حاوي همين سم است. فرمالدهيدها از جمله مسببان التهاب و آب ريزش بيني، چشم، گلو و ريه هستند و مي توانند سبب بروز حالت تهوع، سردرد، اسهال و حتي آسم شده و سرطان زا باشند.
فسفات، سولفات، كلروبورات
تمامي مواد شوينده و ضدعفوني كننده مانند مايع ظرف شويي، قرص هاي ماشين ظرف شويي و پودرهاي شوينده حاوي اين سموم هستند. از سال 1991 ميلادي تاكنون سعي شده تا حد ممكن ميزان فسفات موجود در مواد شوينده كاهش پيدا كند و هنوز هم 20درصد از اين مواد حاوي فسفات هستند. حين استفاده از مواد شوينده، گاز سمي ناشي از سموم نام برده آزاد شده و سبب آلودگي آب مي شود. اگر آب فاضلاب به درياچه، دريا يا اقيانوس راه يابد تصور كنيد چه فجايعي پيش خواهد آمد. در حال حاضر برخي از كارخانجات سعي كرده اند مواد شوينده بدون فسفات تهيه كنند. مي توانيد حين خريد روي بسته بندي را خوانده و مواد شوينده بدون فسفات تهيه كنيد.
تانسيون هاي فعال
اين نوع سموم هم در تمامي مواد شوينده موجودند و سبب زدودن چربي ها و كف كردن ماده شوينده مي شوند. متأسفانه آثار مضر اين سموم بيش از فسفات ها بوده و به سختي هم از بين مي رود. اين سموم آب را آلوده كرده و همانند لايه اي روي سطح آب را مي گيرند و اجازه نمي دهند اكسيژن به آب برسد. حين خريد مواد شوينده سعي كنيد انواعي را انتخاب كنيد كه بر پايه اسيدهاي چرب باشند. آلايندگي اين نوع شوينده ها به مراتب كمتر است.
فتالات ها
اين ماده در تمامي موادي كه با PVC در ارتباط اند و متأسفانه در تمامي مواد غذايي كه با فلزات حاوي فتالات ها بسته بندي شده اند وجود دارد. گرچه تمامي انواع فتالات ها براي انسان مضر نيستند، اما برخي از آنها مي توانند سبب ناباروري شده و روي رشد جنين و نوزاد تأثير بگذارند.
مونوكسيدكربن و دي اكسيد ازت
اين گازها توسط دستگاه هاي گرمازا و به دليل تهويه ناصحيح يا سوخت نامناسب به وجود مي آيند. هر ساله در كشورهاي اروپايي مانند فرانسه 6هزار نفر توسط اين دو گاز مسموم شده و 300نفر فوت مي كنند. مسموميت با اين گازها خود را به شكل سرگيجه، بي هوشي، فلج عضلات، كما و بعد مرگ نشان مي دهد. سردرد و حالت تهوع نيز از ديگر علايم مسموميت با اين دو گاز است. در طولاني مدت نيز مواجهه با ميزان كم اين گازها مي تواند سبب بروز ناراحتي هاي قلبي يا تنفسي در افراد شود.
حلال ها
اكثر حلال ها (اتر، آستون و سفيدكننده ها) جزو خانواده COV يا تبخير شونده هاي پيچيده ارگانيك هستند و مي توانند سبب آلودگي هوا و خاك شوند. پايه تمامي اين مواد كلرورمتيلن است كه نوعي حلال ارگانيك كلر است و مي تواند به پوست و چشم ها آسيب شديدي وارد كند. از ميان حلال ها سفيدكننده ها بدترين بوده و مسموميت هاي شديد پيش مي آورند و مي توانند سبب بروز سردرد شده و حتي سرطان زا باشد. بهترين كار استفاده از حلال ها با پايه گياهي مانند تريانتين يا ترپن است كه در اكثر مغازه ها به فروش مي رسد.
آب ژاول
آب ژاول خاصيت لكه بري، ضدعفوني كنندگي و بوبرندگي دارد و به اشتباه اكثر مردم از آن براي پاك كردن سرويس هاي بهداشتي، كف زمين، سطل آشغال و حتي لك روي ظروف غذا استفاده مي كنند. در واقع آب ژاول نوعي بيوسيد است كه مي تواند باكتري ها، ويروس، قارچ ها و هاگ ها را از بين ببرد، اما قدرت شويندگي ندارد و در ضمن چون حاوي كلر است براي سلامت انسان و محيط زيست بسيار خطر دارد. براي سفيدكردن و ضدعفوني كردن محيط خانه مي توان از مواد طبيعي ديگري كه چندان آلوده كننده نباشد كمك گرفت.
رادون
رادون نوعي گاز طبيعي راديواكتيو بوده كه بي بو و بي رنگ است و در نتيجه تجزيه اورانيوم و توربيوم وسايل مانده در زيرزمين ها به وجود مي آيد. در صورتي كه زيرزمين منزل خوب تهويه نشود اين گاز روي ديوارها نشسته يا از طريق كانال ها آرام آرام به بيرون درز مي كند و مي تواند احتمال ابتلا به سرطان ريه را افزايش دهد.
PCP يا پنتاكلوروفنول
اين ماده سمي در ورني، رنگ ها و محصولات نگهداري از چوب موجود است و مسوميت در اثر آن سردرد و التهاب را به دنبال خواهد داشت و در شرايط پيشرفته تر سبب مرگ مي شود.
خوش بو كننده ها
براساس يك قانون بين الملل استفاده از گاز CFC به دليل آنكه لايه ازن را سوراخ مي كند ممنوع شد. با اين حال جالب است بدانيد غير از اين گاز، خوش بو كننده هايي كه ما مدام مورد استفاده قرار مي دهيم هم همين خاصيتي را داشته و مسوميت آور و التهاب زا هستند. اگر مي خواهيد منزل تان را خوش بو كنيد چه بهتر به جاي مواد شيميايي از برگ هاي خوش بو كننده يا پوست پرتقال و ليمو كمك بگيريد. حتي اگر روزانه براي 5دقيقه پنجره ها را باز كنيد هم آلودگي و هم بوهاي نامطبوع از خانه شما خارج خواهند شد.
علايم و برچسب ها را بخوانيد
براي حفظ سلامت خود و محيط زيست تان بهترين كار اين است كه حين خريد مواد شيميايي ابتدا علايم و برچسب هاي روي بسته بندي را مطالعه كنيد. مربع هاي نارنجي يا سياه رنگ نشانه مضر بودن آنها براي سلامت شما هستند. علايم سبزرنگ به معني اكولوژيك بودن يا قابل بازيافت بودن نيستند. در عوض وجود يك گل آبي رنگ يا سبز نقش NF يعني اين ماده كمترين آسيب را مي تواند به محيط زيست و سلامت شما وارد كند. اما به هر حال در استفاده از آن محتاط باشيد.

سبزي هاي تضمين كننده سلامت

متخصصان تغذيه تاكيد دارند: سبزيجاتي كه داراي برگ هاي سبز رنگ و پهن هستند، يكي از غني ترين منابع به لحاظ دارابودن ريزمغذي هاي مفيد و حياتي براي بدن محسوب مي شوند.
با وجودي كه تقريبا همه مي دانند سبزيجات سبزرنگ براي بدن مفيد هستند، اما هنوز بسياري از ما از مصرف آنها پرهيز مي كنيم.
و اما سبزي هايي كه تاثيرات آنها بر روي سلامت بدن شگفت انگيز و فوق العاده است.
- كلم بروكلي: تاثير فوق العاده و قابل توجهي در پيشگيري از سرطان دارد و براي افرادي كه سابقه ابتلا به حمله قلبي و يا سكته مغزي داشته اند، توصيه مي شود. اين سبزي همچنين منبع غني از آهن بوده و به همين خاطر براي افرادي كه كم خوني ناشي از فقر آهن دارند، بسيار مفيد است. گل هاي كلم بروكلي را با بخار يا آب جوش با حرارت خيلي ملايم بجوشانيد و مصرف كنيد تا خواص تغذيه اي خود را حفظ كند.
- كلم پيچ: يكي ديگر از اين سبزيجات پرخاصيت است كه مصرف آن بسيار توصيه مي شود. اين سبزي چه خام و چه پخته مصرف شود، مزايا و خواص بسيار دارد. كلم پيچ به دليل اين كه سرشار از ويتامين A است، براي پوست و چشم ها فوق العاده مفيد است. اين سبزي همچنين به دليل دارابودن فتوريزمغذي ها به بدن براي مقابله با مولكول هاي مضر راديكال آزاد كمك مي كند. همچنين در پيشگيري از سرطان هاي ريه، معده، روده و پروستات مفيد است. متخصصان تغذيه براي كساني كه قصد بدنسازي دارند، كلم پيچ را توصيه مي كنند، چون منبع غني از يد است و به رشد ماهيچه ها كمك مي كند.
- سبزي مفيد بعدي جوانه لوبيا است كه اگر در سالاد يا به صورت ميان وعده مصرف شود، مواد مغذي مهمي را به بدن مي رساند. جوانه هاي لوبيا سرشار از ويتامين C هستند و مصرف مشتي از آنها سه چهارم نياز روزانه بدن به ويتامينC را تامين مي كند. جوانه لوبيا همچنين حاوي ويتامين هاي A B E و كلسيم و آهن و پتاسيم است.
اسفناج هم جزو سبزيجات اصلي است كه بايد در رژيم غذايي گنجانده شود. اين سبزي حاوي كاروتنوئيد است كه در پيشگيري از سرطان موثر مي باشد. به علاوه اسفناج به دليل دارابودن مقادير زيادي ويتامينCوA براي سلامت پوست و چشم ها بسيار مطلوب است. اين سبزي به دليل دارابودن مقادير زيادي پتاسيم براي مبتلايان به فشارخون بالا بسيار مفيد است. اسفناج همچنين ماهيچه ها را تقويت مي كند و براي مبتلايان به كم خوني هم مفيد است.
يكي ديگر از منابع متنوع ويتامين ها، كاهو است. كاهو منبع غني از ويتامين هايA B C و فوليك اسيد، منگنز و كروم است و همچنين كالري را پايين مي آورد. كاهو منبع غني از آهن هم هست كه به تشكيل خون كمك مي كند. به علاوه به دليل دارابودن منيزيم براي سلامت مغز و اعصاب ضروري است.

مسواك بزنيد حتي اگر دندان نداريد

تاثير بيماري هاي دهاني روي دستگاه هاي مختلف بدن كاملاً آشكار شده است. بنابراين عدم رعايت بهداشت دهان و دندان نه تنها سبب بروز بيماري هاي مربوط به حفره دهان مي شود، بلكه مي تواند دستگاه هاي حياتي بدن را تهديد كند و حتي سبب مرگ بيمار شود. مهمترين كار دندان ها، جويدن است. اگر بتوانيد غذا را به خوبي بجويد، از خوردن غذا بيشتر لذت خواهيد برد. اگر غذا خوب جويده شود، هضم آن راحت تر انجام مي شود و مشكلات گوارشي كمتري خواهيد داشت. بوي بد دهان، علاوه بر اينكه موجب دوري اطرافيان مي شود، براي خودتان نيز آزاردهنده است. براي داشتن دندان هاي سالم، مراقبت از دندان ها بايد از ابتداي زندگي آغاز شود. هر يك از شما برحسب اينكه چقدر بهداشت دهان و دندان هايتان را رعايت كرده باشيد، ممكن است تعدادي دندان سالم، پركرده، روكش شده يا دندان مصنوعي داشته باشيد. در هر سني با داشتن دندان طبيعي يا مصنوعي و حتي بدون دندان، بايد بهداشت دهان را رعايت كنيد.
شيوه هاي مراقبت از دندان هاي طبيعي
چنانچه پس از مصرف مواد غذايي سطح دندان ها تميز نشود، ميكروب هاي داخل دهان به همراه خرده هاي مواد غذايي و مواد قندي، لايه اي بي رنگ و غيرقابل رويت را روي دندان ها تشكيل مي دهند كه «پلاك ميكروبي» ناميده مي شود. «پلاك ميكروبي» باعث پوسيدگي لثه ها مي شود. براي مراقبت از دندان هاي طبيعي انجام كارهاي زير ضروري است.
- مسواك زدن؛ هدف اصلي از مسواك زدن، پاك كردن پلاك ميكروبي از روي دندان ها، لثه و زبان است. بهتر است مسواك زدن را در فرصت كافي و توام با آرامش انجام دهيد چون كيفيت مسواك زدن مهم تر از دفعات آن است. بهترين حالت اين است كه بعد از هر بار مصرف مواد غذايي يا مواد قندي دندان هايتان را مسواك كنيد در غير اين صورت در دو زمان (شب قبل از خواب و صبح بعد از صبحانه) بايد حتماً مسواك زدن صورت گيرد. روزي دو بار مسواك زدن صحيح باعث برطرف شدن پلاك هاي ميكروبي شده و از پوسيدگي دندان ها جلوگيري مي كند.
- خميردندان؛ خميردندان بايد حاوي فلورايد باشد و حتي الامكان خوشبو و خوش طعم باشد. همچنين از خاصيت پاك كنندگي بالايي برخوردار باشد. در صورت نبود خميردندان با آب خالي هم مي توانيد مسواك بزنيد. استفاده از نمك، جوش شيرين يا ساير پودرها براي مسواك زدن مناسب نيست، ولي استفاده از آب نمك رقيق اشكالي ندارد.
- نخ دندان؛ نخ دندان سطح بين دنداني را تميز كرده و مواد غذايي ما بين دندان ها را خارج مي كند.
دندان هاي مصنوعي و انواع آن
دندان هاي مصنوعي به دو صورت پروتز متحرك كامل و پروتز ثابت استفاده مي شوند كه در ادامه به تفاوت هاي آنها با يكديگر و شيوه هاي مراقبت از آنها مي پردازيم.
- پروتز متحرك كامل؛ براي جايگزيني كليه دندان هاي از دست رفته يك فرد تهيه و استفاده مي شود كه توسط خود فرد در داخل دهان گذاشته شده و برداشته مي شود.
- پروتز ثابت: براي جايگزيني تعدادي از دندان هاي از دست رفته، از اين نوع دندان مصنوعي استفاده مي شود كه توسط خود فرد گذاشته و برداشته نمي شود.
نكته؛ كارايي دندان مصنوعي به اين مفهوم است كه شما در استفاده از گروه هاي مختلف غذايي به خصوص ميوه، سبزيجات، گوشت و حبوبات محدوديتي نداشته باشيد، حتي اگر از روش هايي مانند خرد كردن (قطعه قطعه كردن يا لقمه كوچك برداشتن) استفاده كنيد. عدم كارايي دندان مصنوعي نيز به اين مفهوم است كه شما در مصرف مواد غذايي به دليل مشكل جويدن محدوديت داشته باشيد به طوري كه مجبور باشيد از روش هايي مانند رنده كردن، له كردن و كوبيدن استفاده كنيد.
شيوه هاي مراقبت از دندان هاي مصنوعي
دندان هاي مصنوعي نيز مانند دندان هاي طبيعي، نيازمند مسواك زدن و مراقبت هستند. اگر دندان مصنوعي تميز نشود، ممكن است باعث ايجاد عفونت هاي مختلف مانند «برفك دهان» شود. براي شستن آن دسته از دندان هاي مصنوعي كه مي توان آنها را از دهان خارج كرد به نكات زير توجه كنيد.
- هنگام تميز كردن دندان مصنوعي، ظرف آب پلاستيكي را تا نيمه پركنيد و زير دست خود قرار دهيد تا اگر دندان مصنوعي از دست تان افتاد، صدمه نبيند. براي جلوگيري از افتادن بهتر است دندان مصنوعي را بين انگشت شست و اشاره خود محكم بگيريد و مسواك بزنيد.
- دندان هاي مصنوعي را حداقل يك بار در روز از دهان خارج كرده و با مسواك نرم بشوييد.
- به خاطر داشته باشيد كه خميردندان براي شستن دندان هاي مصنوعي مناسب نيست. براي شستن دندان هاي مصنوعي از مايه ظرفشويي استفاده كنيد. پس از آن دندان مصنوعي را به خوبي با آب بشوييد.
- بعد از خارج كردن دندان مصنوعي از دهان، لثه ها و زبان خود را با يك مسواك نرم بشوييد. سپس لثه ها را با انگشت ماساژ دهيد.
- توجه داشته باشيد شب ها دندان هاي مصنوعي را از دهان خارج كرده و در يك ظرف آب يا آب نمك تميز قرار دهيد تا مخاط دهان كه تحت فشار بوده استراحت كند. اگر دندان هاي مصنوعي در هوا خشك شوند يا در آب خيلي داغ قرار داده شوند، خراب خواهند شد.
- در مواردي كه دندان مصنوعي ناكامل داريد (فقط بخشي از دندان هايتان مصنوعي است) بهتر است دو تا مسواك داشته باشيد. يكي براي تميز كردن دندان مصنوعي و ديگري براي تميز كردن دندان هاي طبيعي كه در داخل دهان قرار دارند.
- اگر دچار تورم، درد و تحريك بافت هاي دهان شديد، با دست دندان را خارج كرده و حتماً به دندانپزشك مراجعه كنيد.
- حداقل هر شش تا 12 ماه يك بار به دندانپزشك مراجعه كنيد، حتي اگر مشكلي نداريد.
در موارد زير حتماً به دندانپزشك مراجعه كنيد:
- اگر دندان مصنوعي شل شده است.
- اگر دندان مصنوعي به لثه فشار مي آورد.
- اگر در هر قسمت از دهان زخم به وجود آمده است.
- اگر قسمتي از دندان مصنوعي شكسته است.
- اگر نمي توانيد با دندان مصنوعي به راحتي غذا بخوريد. (عدم كارايي دندان مصنوعي)
- اگر بعد از خارج كردن دندان مصنوعي از دهان احساس مي كنيد لثه ها برجسته شده است.
بي دنداني
اگر اصلاً دندان نداريد و كليه دندان هاي هر دو فك را از دست داده ايد، بازهم براي جلوگيري از عفونت لثه بهداشت دهان را رعايت كنيد. با يك مسواك نرم و كمي خميردندان لثه ها و سطح روي زبان را بشوييد. پس از آن لثه ها را با انگشت ماساژ دهيد. هرچه سريع تر براي گذاشتن دندان مصنوعي اقدام كنيد.

مصرف شيريني مجاز در روز

شما هم حتما به اين نكته رسيده ايد كه خودداري از خوردن شكلات و شيريني هاي اغوا كننده براي هميشه تقريبا غيرممكن است و علاوه بر اينها در نوشيدني ها و غذاهاي فرآوري شده هم قند نهفته وجود دارد كه مي تواند به رژيم غذايي شما نفوذ كند.
علاوه بر اينها قند به شما انرژي و لذت مي دهد اما چقدر شيريني كافي است؟ متخصصان تأكيد مي كنند تنها زماني مي توانيد ميزان مجاز مصرف قند را كنترل كنيد كه از محتواي قند موجود در مواد غذايي مطلع باشيد اما در غير اين صورت مقادير زيادي قند دريافت خواهيد كرد و سلامت خود را به خطر خواهيد انداخت.
قندها در اشكال مختلف در تمام خوردني ها و آشاميدني هايي كه اطراف ما هستند، وجود دارند. اين خوردني ها منابع سريع كالري هستند اما كالري زياد در بدن، چاقي را به دنبال دارد كه مادر امراض و فاكتور اصلي ديابت و بيماري قلب است. فقط براي افرادي كه از نظر جسمي فعاليت زيادي دارند و كالري زيادي مي سوزانند، جاي نگراني وجود ندارد.
طبق استاندارد سازمان جهاني بهداشت، حداكثر مصرف روزانه قند براي هر فرد عادي 12 قاشق چايخوري در 2200 كالري رژيم غذايي است كه 9درصد كل كالري روزانه را شامل مي شود.
به گزارش شبكه خبري تورنتونيوز، متخصصان تغذيه در يك مقاله جديد تأكيد كردند: قند به طور طبيعي در غذاها به ويژه در ميوه هاي تازه موجود است و بنابراين نيازي به قند اضافي در رژيم غذايي نخواهيد داشت.
انجمن قلب آمريكا توصيه مي كند كه براي زنان مصرف قند اضافي نبايد بيش از شش قاشق چايخوري در روز باشد و براي مردان مقدار مجاز 9قاشق چايخوري در روز است. بنابراين وقتي غذاها و خوردني هاي بسته بندي را براي خريدن از قفسه فروشگاه برمي داريد اول برچسب مواد تشكيل دهنده آن را به دقت مطالعه كنيد. به دنبال و كربوهيدراتها و اسامي باشيد كه به حرف «ose« و «ol« ختم مي شوند چون نشان دهنده قندهاي گلوكز، فروكتوز، دكستروز، مالتوز، ساكاروز، لاكتوز، مانيتول و سوربيتول هستند و اينها انواع مختلف قندها مي باشند.
هم چنين شربت ذرت و فروكتوز هم جزو شيرين كننده هاي افزودني به نوشيدني ها هستند. بعلاوه عسل و قند قهوه اي هم به بدن شما كالري اضافه مي كند.
به گفته كارشناسان بهداشتي، 2تا 10 ميلي گرم قند اضافي در هر 100گرم غذا مقدار متعادلي براي مصرف قند است و هر هفت گرم قند معادل يك قاشق غذاخوري شكر است.

توضيح يك مطلب

مطلب «فعاليت هاي غلط علت اصلي آسيب هاي زانويي» ترجمه از سايت علمي Science News بوده كه بخشي از آن با مسايل فرهنگي و ديني كشورهاي اروپايي و آمريكايي هماهنگ مي باشد.