یکشنبه 23 بهمن 1390- شماره 20141
زيبايي به قيمت بيماري
ميكروبها كجا مي خوابند؟
زيبايي به قيمت بيماري
عليرضا سزاوار
بررسي هاي انجام شده روي تركيب و عناصر شيميايي محصولات آرايشي نشان مي دهد كه اين تركيبات مي تواند عوارض غيرمستقيمي داشته باشد كه تاكنون كمتر توجهي به آن شده است.
مواد استفاده شده در تركيبات اين لوازم آثار خطرناكي در درازمدت دارند. محققان دانشگاه كنتيكت به تازگي دريافته اند كه در رژ لب ها به عنوان پرمصرف ترين نوع لوازم آرايشي ميزان سرب استفاده شده بيش از از حد استاندارد است سرب باعث آسيب هاي مغزي و عصبي مي شود و در صورت احتمال ورود آن به زنجيره غذايي از طريق خاك آلوده و مواد غذايي و يا درصورت نفوذ در آب و آلودگي آبزيان مي تواند اثرات جبران ناپذيري براي سلامت انسان و محيط زيست داشته باشد.
نكته اينجاست كه سرب بلعيده شده توسط مصرف كننده، وارد خون مي شود تا به يك مقدار ثابت برسد، سرب اضافي به بافت هاي نرم به خصوص مغز وارد مي شود. اين فلز در استخوان رسوب كرده جانشين كلسيم مي شود و بنابراين كمبود كلسيم را به دنبال دارد.
سرب به دليل اخلال در كار آنزيم ها، مزاحم توليد هموگلوبين خون مي شود و در ميزان بالا كم خوني را ايجاد مي كند. در بزرگسالان افزايش سطح سرب در خون، كمي افزايش فشار خون بوجود مي آورد. جنين ها و بچه هاي زير 7سال، در معرض خطرهاي آن نسبت به ديگر گروه هاي سني هستند. زيرا مواد را بيشتر جذب مي كنند و مغز آن ها درحال رشد است.
تومورهاي سرطاني
به طور كلي مصرف بيش از اندازه هيچ ماده آرايشي براي پوست مفيد نيست. حتي داروهاي پوست هم عوارض جانبي خاص خود را دارند. بنابراين بايد مصرف ماده آرايشي و دارويي كم و درحد لزوم باشد. يكي از عوارض اين مواد پيري زودرس و ايجاد چين و چروك است. تغيير رنگ پوست كه مي تواند به مرور به صورت لكه اي باشد از ديگر عوارض آنهاست. ولي شايع ترين عارضه مواد آرايشي و دارويي در پوست، تحريك و حساسيت پوستي است.
تحقيقات در مركز بيماري هاي پوستي دانشگاه كنتيكت نشان مي دهد باتوجه به وجود بيش از 70تركيب شيميايي سمي در مواد آرايشي و عطرهاي صنعتي، استفاده مداوم از لوازم آرايشي، موجب جذب سالانه 900گرم مواد شيميايي به بدن مي شود. تركيبات شيميايي استفاده شده در مواد آرايشي مانند مواد محافظي از جمله پارابن ها و فتالات ها، ارتباطي مستقيم با رشد تومورهاي سرطاني به ويژه سرطان سينه دارند.
اگرچه سازندگان لوازم و مواد آرايشي سعي كرده اند تا استفاده از اين تركيب شيميايي را در محصولاتي مانند شامپوها و ژل ها حذف كنند يا تا حد زيادي پايين آورند؛ اما در استفاده كمتر از آنها در مواد ديگر آرايشي ناموفق بوده اند.
مواد آرايشي و بهداشتي، عموماً با ايجاد يك سد، مانع رسيدن اكسيژن كافي به پوست شده، پيري زودرس پوست به ويژه در نوجواناني كه از سنين پايين آرايش مي كنند را سبب مي شوند. اين تأثيرات تدريجي با پير شدگي پوست، بروز چروكيدگي در ناحيه پيشاني و چين خنده آغاز مي شود.
از سوي ديگر ريزش مو در اثر رنگ موهاي غير مجاز تقريبا به پديده اي رايج تبديل شده است؛ حتي در برخي موارد، پياز مو، به سبب مصرف اين مواد، سوخته؛ باعث طاسي غيرقابل برگشت و يا ايجاد تاول بر روي پوست سر مي شود. به علت وجود ماده اي به نام دياميندر بعضي از رنگ موها، ممكن است التهاب پوست صورت و يا در موارد شديدتر، تورم صورت به وجود آورند. از عوارض ديگر رنگ هاي مو، موخوره، شكنندگي و گره خوردگي موها و ايجاد حساسيت است.
عامل احساس خستگي و كسالت دائم
تحقيقات انجام شده روي محصولات 18 شركت تجاري توليدكننده رژ لب نشان داد كه 55 درصد از اين محصولات ميزان بالايي سرب دارند؛ درحالي كه در تركيبات هيچ كدام از آنها نامي از اين ماده برده نشده بود. ميزان سرب موجود در اين محصولات دو برابر بيش از مقدار مجاز است.
مطالعه اي كه بر روي قيمت و سلامت مارك هاي مختلف صورت گرفت؛ نشان دهنده اين واقعيت بود كه بعضي مارك ها ارزان تر، سرب بسيار كمتري از مارك هاي گران قيمت دارند.
سرب، ماده اي سمي است كه تأثير به سزايي بر اعصاب مي گذارد. همچنين سرب يكي از عوامل احساس خستگي و كسالت دائم در افراد و نيز ايجاد كننده كم خوني هاي مزمن است. زنان باردار و كودكان از آسيب پذيرترين گروه ها در برابر آلودگي با سرب محسوب مي شوند. اين ماده به راحتي از جفت عبور كرده، وارد مغز جنين مي شود و از رشد و تكامل طبيعي آن جلوگيري مي كند.
علت اصلي مشكلات و عوارض ناشي از مصرف محصولات سفيدكننده پوست هم وجود «كلوبتازول» است كه در برخي كشورها، استفاده از آن ممنوع شده است. از عوارض اين ماده مي توان به چاقي، كم كاري غده فوق كليوي، تيرگي پوست در بلندمدت، پوكي استخوان و... اشاره كرد.
درواقع استفاده از محصولات روشن كننده در ميان مصرف كنندگان به نوعي اعتياد تبديل شده است. ضمن اينكه كرم هاي روشن كننده حاوي هيدروكينون كه به عنوان داروي ضدلك مورد استفاده قرار مي گيرند؛ در درازمدت باعث افزايش تحريكات پوستي مي شوند و هر اندازه كه درصد هيدروكينون موجود در اين نوع كرم ها بيشتر باشد، شانس ابتلا به تحريكات پوستي افزايش مي يابد.
اين كرم ها معمولا زماني كارايي دارند و تأثيرات عميقي برجاي مي گذارند كه براي طولاني مدت استفاده شوند كه البته در آن صورت هم، پس از قطع مصرف، لك هاي پوستي دوباره پيدا مي شوند. بعضي از پزشكان، هيدروكينون را به عنوان درمان توصيه نمي كنند؛ چرا كه در درازمدت باعث ايجاد لك هاي دائمي در پوست مي شود.
در اين ميان مواد اصلي مواد آرايشي مخصوص چشم بسيار مهم است. از اين دست محصولاتي كه پايه اصلي آنها روغن است؛ محيط مناسبي براي رشد و نمو ميكروب ها هستند. لذا تكثير اين ميكروب ها و حضور مداوم آنها نزديك چشم، موجب ايجاد عفونت هاي چشمي، التهاب، قرمزي، ترشحات غليظ، خارش و پوسته ريزي لبه پلك مي شود و حتي مي تواند به قرنيه چشم آسيب رسانده، موجب اختلال در بينايي شود.
مصرف مستمر و هميشگي آنها، به خصوص نمونه هايي با پايه روغني يا اصطلاحا ضدآب، به دليل اينكه به سختي از روي مژه ها پاك مي شوند، به مرور، موجب چسبندگي مژه ها به يكديگر و افزايش ريزش آنها مي شود. شست وشو و مالش شديد چشم براي پاك كردن اين نوع مواد، ممكن است باعث تخريب چشم و مژه و ورود مواد حساسيت زا يا عوامل عفوني به چشم شود.
خطر عفونت هاي قارچي
چسب هايي هم كه براي استحكام ناخن هاي مصنوعي به كار مي روند، باعث نرسيدن هوا به ناخن ها شده، به مرور زمان، ناخن ها از حالت طبيعي خود خارج و خشك مي شوند. از عوارض ديگر اين چسب ها مي توان به ناصافي و تغيير شكل ناخن، خالي شدن ناخن هاي طبيعي، شكنندگي و خرد شدن ناخن، شكاف و ترك ناخن، كنده شدن لبه آزاد ناخن از بستر آن، خط خط شدن، پوسته ريزي و تغيير بافت ناخن، اشاره كرد كه امكان باقي ماندن آنها تا آخر عمر روي ناخن فرد وجود دارد.
همچنين به دليل حل شدن لايه محافظ ناخن به وسيله اين چسب ها، ناخن، استحكام خود را از دست مي دهد، نرم و آسيب پذير مي شود و ميكروب ها خصوصا عفونت هاي قارچي به راحتي وارد لايه زيرين ناخن مي شوند.
ناخن كاشته شده در صورت شكستن ناگهاني، آسيب جدي تري را براي فرد به دنبال دارد، چرا كه مواد مصنوعي مورد استفاده براي كاشت ناخن بر روي لايه اي متشكل از يك رديف سلول، چنان محكم چسبيده اند كه اگر در اثر ضربه يا كشيدگي ناگهاني شكسته و يا كنده شوند، بافت زير ناخن شامل پوست و گوشت و عروق نيز همراه با آنها جدا مي شوند.
مواد تشكيل دهنده لاك هاي ناخن، هم معمولا فتالات ها، نيتروسلولز، حلال ها و فرمالدئيد هستند كه به اين مواد، رنگ ها و ساير نگهدارنده ها نيز افزوده مي شوند و استفاده نامناسب يا حتي استفاده معمول از آنها، موجب تاثير منفي بر سلامت مي شود، تاجايي كه امروزه بسياري از سازندگان آنها توسط انجمن ها و سازمان هاي بهداشتي، زير فشار هستند تا بسياري از مواد سمي موجود در محصولشان را حذف كنند.
كرم هاي پودري هم با بستن منافذ پوست از تبادل اكسيژن بين پوست و محيط جلوگيري مي كنند و همين امر سبب مرگ تدريجي لايه هاي سطحي پوست و پيري زودرس آن مي شود. ضدآفتابها، شامل مواد شيميايي هستند كه نور را جذب، منعكس يا پراكنده مي كنند كه مي تواند باعث واكنش هاي حساسيت زا شوند. موادشيميايي جاذب نور شامل: استرهاي كرمهاي ضدآفتاب، همچنين توازن هورمون هاي تيروئيد را تا حد زيادي بر هم مي زنند تا آنجا كه بررسي ها نشان مي دهد كه موشهايي كه در معرض موادشيميايي موجود در لوسيونهاي ضدآفتاب قرار مي گيرند، به پركاري تيروئيد مبتلا مي شوند.
لنزهاي رنگي، در ابتدا با هدف اصلاح عيوب انكساري چشم توليد مي شدند، اما امروزه نمونه هايي غيراستيگمات از آنها استفاده زيبايي پيدا كرده اند و به رغم عوارض فراوان، به شدت مورد توجه جوانان قرار گرفته اند.
اين لنزها در بازار در دو نوع با تاريخ مصرف محدود و تاريخ مصرف طولاني، وجود دارند. خراشهاي قرنيه، التهابات حساسيتي ملتحم، زخم هاي عفوني قرنيه و رگ آوردن اطراف قرنيه از عوارض ناشي از لنزهاي تماسي است؛ اين در حالي است كه اگر عامل عفوني قرنيه، ميكروب سودومونا و يا آميب باشد؛ باعث عفونت شديد و حتي از دست رفتن كامل چشم مي شود.
حذف چين و چروك با استفاده از سم
بوتاكس سم تصفيه و رقيق شده اي است كه از باكتري به نام «كلستريديوم بوتولينوم» به دست مي آيد. اين باكتري عامل ايجاد نوعي مسموميت غذايي كشنده به نام بوتوليسم است. اين سم با جلوگيري از انتقال ماده «استيل كولين» از عصب به عضله و فلج كردن عضلات، باعث صاف شدن چين و چروك ها و كاهش خطوط بين ابروها و دور چشم مي شود. بوتاكس در ابتدا با فلج كردن عضله زير جلدي پوست، سبب كشيدگي و حذف مقطعي چروك هاي سطحي پوست مي شود؛ اما از آنجا كه ميزان ماده تزريقي در هر بار تزريق افزايش مي يابد؛ پس از بين رفتن اثر ماده تزريقي، بر ميزان چروكيدگي پوست افزوده مي شود.
به اين ترتيب شايد حتي هشدارهاي روي برچسب هم نتواند جلوي اين افراد را بگيرد؛ همان طور كه تبليغات در مورد عوارض ساير داروهاي اعتيادآور نيز نتوانسته است جلوي معتاد شدن خيلي ها را بگيرد. علاوه بر اين، تزريق غيركارشناسانه بوتاكس، احتمال خطرات گوناگوني مثل غيرقرينه شدن صورت و ابرو، افتادگي پلك يا فلج صورت را به دنبال دارد. از ساير عوارض گزارش شده تزريق بوتاكس مي توان به ضعف عضلاني، اختلال در بلع غذا، اختلال تنفسي ناشي از ورود جسم خارجي به ريه وحتي مرگ اشاره كرد.
تزريق ژل هم يكي از روش هايي است كه براي از بين بردن چروك هاي بين لب و بيني استفاده مي شود. ژل ها يا موقتي هستند يا دائم. ژل هاي دائمي چون از مواد پليمري يا پلاستيك تشكيل شده اند؛ توسط پوست جذب نمي شوند، براي هميشه در محل تزريق باقي مي مانند و در نتيجه بسيار مضر هستند.
ژل هاي موقتي كه از جنس هيالونيك اسيد هستند، جذب پوست مي شود و اگر بهداشتي باشند، عارضه كمتري دارند؛ اما به هر حال، تأثير زيبايي آنها موقتي است. از عوارض تزريق ژل، مي توان به انتقال بيماري هاي عفوني از راه سوزن آلوده، ايجاد حساسيت، برجسته شدن محل تزريق، جابجا شدن ژل و قرار گرفتن آنها در محل ديگري از صورت اشاره كرد.
نقاشي روي صورت
استفاده از هر نوع ماده شيميايي از جمله رنگ، روي صورت مي تواند با عوارضي همراه باشد. شايع ترين اين عوارض، حساسيت پوستي است. ممكن است در مرتبه اول استعمال رنگ روي پوست، مشكل خاصي ايجاد نشود؛ اما در مرتبه دوم، پوست دچار قرمزي، تورم و خارش شود كه مي تواند عوارض ناخوشايندي را به همراه داشته باشد. مشكل ديگر، به خصوص با استفاده از رنگ هاي چرب و در كودكان بزرگ تر و نزديك سن بلوغ، جوش است.
با مسدود شدن منافذ پوست و تجمع چربي در آنها، ابتدا جوش به وجود مي آيند و سپس در صورت ادامه مصرف رنگ هاي چرب روي پوست، اين جوش ها تبديل به جوش هاي التهابي و چركي خواهند شد. بنابراين پوست حساس و ظريف كودك تان را با تفريحات ناسالم به مخاطره نياندازيد. سعي كنيد كه اين رنگ آميزي ها را روي صورت كودكان استفاده نكنيد و اگر هم به هر دليل مايل به امتحان اين تفريح براي فرزندتان هستيد؛ فقط يك بار اين كار را انجام دهيد و بعد از آن سريعاً رنگ ها را از روي پوست كودكتان پاك كنيد.
به ياد داشته باشيد كه سلامت پوست، ارتباط مستقيمي با عوامل مختلفي همچون تغذيه، آب و هوا، استرس، خواب، مصرف نكردن سيگار، مشكلات غددي، اختلالات روانپزشكي، كاركرد صحيح دستگاه گوارش و سلامت كبد و... دارد.
بنابراين تا وقتي كه بيماري هاي داخلي و نيز عوامل خارجي كه بر سلامت پوست تأثير مي گذارند اصلاح نشوند؛ تلاش به منظور زيباسازي ظاهري پوست، جز اتلاف زمان و هزينه و سخت تر شدن بيماري هاي پوستي نتيجه ديگري دربرنخواهد داشت؛ بي توجهي به اين نكته ساده، شايد مهم ترين دليل ناتواني حتي عده زيادي از پزشكان در درمان صحيح و به موقع بيماري هاي پوستي باشد.
ميكروبها كجا مي خوابند؟
شايد فكر كنيد كه اگر وسايل شما رنگ روشني داشته باشند و بدرخشند حتما تميز و عاري از ميكروب هستند اما در اين مورد سخت در اشتباه هستيد.
به گزارش مشرق، جرم ها و ميكروب ها در وسايل زيادي وجود دارند و ما بايد آنها را بشناسيم تا بتوانيم از ورود آنها به بدنمان جلوگيري كنيم.
در اينجا به بخشي از اين وسايل اشاره مي كنيم.
در اتاق خواب:
بالش: يكي از وسايلي كه هميشه داخل آن مملو از جرم است، همان بالشي است كه شب ها به زير سرمي گذاريم. سر شما ممكن است خاكي باشد يا حتي عرقي كنيد همه اينها باعث مي شود تا بالش محلي براي تجمع باكتري ها شود. پس بالش ها را هر ماه بشوييد و هر هفته نيز روبالشي ها را عوض كنيد.
تشك: يكي از محل هايي كه ساعت هاي زيادي را روي آن مي گذرانيم تشك ها هستند پس حتما مقدار بسيار زيادي نيز باكتري و ميكروب درون آن ها وجود دارد. پس از مدتي كه از يك تشك استفاده مي كنيد متوجه مي شويد كه كمر شما را اذيت مي كند. بايد بدانيد كه بخشي از اين مسئله به ميكروب ها هم مربوط مي شود. هر يك يا دو سال تشك خود را عوض كنيد.
در آشپزخانه:
اسكاج: اسفنج يا اسكاجي كه براي پاك كردن ظرف ها استفاده مي كنيد جز آن دسته از وسايلي است كه مقدار زيادي باكتري دارند اسفنج ها آب هاي كثيف را به خود مي گيرند و بايد تا حد امكان آب آن ها را خارج و سعي كنيد هر ماه آن را عوض كنيد.
ظروف پلاستيكي: در ابتدا به اين نكته توجه داشته باشيد كه اين ظروف را نبايد داخل مايكروفر و يا ماشين ظرف شويي بگذاريد چون مواد شيميايي خطرناكي از خود خارج مي كنند. همچنين بهتر است اين ظروف را خيلي با دقت با دست بشوييد تا ميكروب هايي كه در منافذ آن وجود دارند، از بين برود.
در حمام و دستشويي:
مسواك: مي دانيم كه دستشويي ها جايي براي زندگي باكتري ها هستند و بهتر است مسواك ها را خارج از دستشويي نگه داريد. اين نكته را نيز بدانيد كه بهتر است هر 2 يا 3 ماه يك بار آن را عوض كنيد.
ليف: وظيفه ليف ها پاك كردن باكتري ها و جرم روي بدن است و ممكن است حتي پس از شستن نيز مقداري جرم در آن ها باقي بماند. شست وشوي درست ليف ها يكي از مهمترين كارهايي است كه بعد از حمام كردن بايد انجام دهيد. بهتر است هر دو ماه يك بار ليف ها را عوض كنيد.
در كيف مدرسه:
هدفون: هدفون ها يكي از وسايلي است كه به عنوان منشأ آلودگي شناخته مي شود. اين وسيله داخل گوش شما است و جرم هاي آن را به خود مي گيرد. پزشكان توصيه مي كنند كه هر هفته سعي كنيد تا جايي كه مي شود هدفون ها را با الكل پاك كنيد. توجه داشته باشيد كه اگر اين كار را نكنيد ممكن است عفونت هايي در گوش شما ايجاد شود.
لباس ورزشي: همان طور كه مي دانيد لباس هاي ورزشي فقط براي ورزش استفاده مي شوند هنگامي كه عرق مي كنيد اين عرق ها جذب لباس هم مي شوند. پس بعد از اينكه ورزش كرديد سريعا لباس خود را بشوييد تا ميكروبها درون بافت هاي لباس نروند.