خانواده و پيشرفت تحصيلي

اعظم حبيبي
موفقيت تحصيلي به علل و عوامل متعددي بستگي دارد كه نبود و يا نقصان هركدام از اين عوامل موجبات افت تحصيلي را فراهم مي سازد. هوش و استعداد تحصيلي يادگيرنده، عوامل محيطي و عوامل خانوادگي از مهم ترين عوامل تاثيرگذار بر روند پيشرفت تحصيلي دانش آموزان است.
بي شك نقش خانواده درموفقيت تحصيلي فرزندان آنچنان حائز اهميت است كه به هيچ بهانه قابل كتمان نيست.
خانواده با آن جايگاه برجسته و ممتاز در نظام تعليم و تربيت به دلايل متعددي مي تواند تاثيري شگرف در فعاليت هاي آموزشي داشته باشد. كه مختصرا به آن اشاره مي شود.
نقش سواد والدين
خانواده هاي ايراني نقش خود را درباره كمك به پيشرفت تحصيلي فرزندان در دو نكته خلاصه مي كنند:
1-تهيه و تدارك امكانات
2-همراهي با فرزندشان در درس خواندن.
دركنار شرايط اقتصادي خانواده دانش آموز، برخورد معلمان و محتواي كتب درسي،يكي از عوامل مهم در پيشرفت تحصيلي و يا حتي ترك تحصيل دانش آموزان سواد والدين محسوب مي شود. اگر بچه ها در محيط خانواده احساس پشت گرمي نمايند و هرگاه از نظر درسي مشكلي برايشان پيش آمد مطمئن باشند كه اولياي آنها كمك شان مي كنند دراين صورت با دلگرمي بيشتري درس مي خوانند و دچار عقب ماندگي تحصيل نخواهند شد.
محيط خانواده در پيشرفت تحصيلي نقش مهمي دارد. دانش آموزي كه والدين خود را مشغول مطالعه مي بيند خودش نيز تشويق به درس خواندن مي شود و آنها را به عنوان بهترين الگوي همانند سازي تحصيلي انتخاب مي كند. بنابراين كمك و راهنمايي فرزندان توسط والدين امري است ضروري و نمي توان كار آموزش را تنها به مدرسه محول ساخت و از نقش خانواده در اين زمينه غافل شد. دانش آموزان اوقات زيادي را در منزل مي گذرانند و تحت تاثير اعمال و رفتار والدين هستند و از آنها انتظار كمك و راهنمايي در زمينه درس را دارند.
بنابراين بزرگترين كاستي و قصوري كه مي تواند متوجه والدين يك دانش آموز باهوش باشد آن نيست كه براي او كامپيوتر نخرند و يا ساير خواسته هايش را نتوانند اجابت كنند بلكه اين است كه با سهل انگاري ها و ناشي گري هاي خود سطح فكر خانواده را پايين آورند.
پژوهش هاي بسياري نشان داده اند كه آنچه والدين در تعامل خود با كودكان درخانه انجام مي دهند عامل اصلي تعيين كننده توانايي هاي كلامي و پيشرفت درسي است نه سطح درآمد والدين يا ميزان تحصيلات يا ساير خصوصيت هاي مربوط به پايگاه اجتماعي آنان. والديني مي توانند بهترين و موثرترين سطح تعامل را با فرزندان داشته باشند كه از سطح فكري - و نه فقط سطح تحصيلات- بالاتري برخوردار باشند. بنابر اين نقش پدر و مادر درافت و يا ارتقاي سطح فكري و فرهنگي خانواده بسيار مهم است.
اضطراب دانش آموزان و نقش خانواده ها دركاهش آن
در دهه اخير كم شدن تعداد فرزندان در خانواده و در نتيجه توجه كردن و اهميت دادن بيشتر خانواده ها به فرزندان، باعث شده تا در بعضي موارد افراط هايي نيز در اين زمينه صورت پذيرد. از آن جمله است توقعات والدين درمورد نمرات فرزندانشان. اين توقعات كه مي تواند ناشي از قياس فرزند با ديگر فرزندان دوست و آشنا و چشم و هم چشمي با آنها يا به علت امكانات قرارگرفته از طرف والدين در اختيار فرزند (از جمله كتاب ها و كلاس هاي كمك آموزشي- معلم خصوصي- استفاده از كامپيوتر و اينترنت و...) باشد، تا جايي پيش مي رود كه بعضي والدين كميت را فداي كيفيت كرده و تنها كسب نمره 20 را ارزش تلقي مي كنند. اين گونه توقعات نه تنها نتيجه مطلوب درپي نداشته بلكه در بسياري اوقات تنها باعث افزايش اضطراب در دانش آموز و نتيجه عكس مي گردد. موارد ياد شده در ذيل به والدين كمك مي كند تا در كاهش اضطراب دانش آموزانشان نقش موثري داشته باشند.
1) محيط خانواده و جو عاطفي حاكم بر آن بايد از تنش هاي عاطفي و مشاجره باشد.
2) سعي شود درايام امتحانات، رفت و آمد و ميهمانيهاي خانوادگي تعطيل يا محدود گردد.
3) محيط فيزيكي آرام و بي سر و صدا براي مطالعه دانش آموزان فراهم نماييد.
4) به استراحت و خواب دانش آموزان توجه كافي داشته باشيد.
5) وظايف خانگي محوله به دانش آموزان را حذف يا كاهش دهيد.
6) در هنگام امتحانات، دانش آموزان نياز به حمايت عاطفي و اطمينان بخشي بيشتري دارند. لذا در اين زمينه اقدام موثر داشته باشيد.
7) ساعات تماشاي برنامه هاي تلويزيون تا حد امكان كاهش يابد.
8) از ايجاد ترس و دلهره بي جا در بچه ها خودداري نماييد.
9) از توقعات بي جا و فشار بيش از حد براي مطالعه خودداري نمائيد.
10) در صورتي كه فرزندتان از موفقيت در يكي از امتحانات رضايت خاطر نداشت، مورد حمايت قرارگيرد و از سرزنش نمودن او خودداري كنيد.
11) از حبس كردن دانش آموز در اتاق براي مطالعه كردن خودداري شود و به دانش آموز اجازه استراحت و تفريح لازم نيز داده شود.
12) تغذيه دانش آموز مناسب و مقوي باشد.
13) انتظارات بالا و بيش از حد توانايي از فرزندان، مي تواند در ايجاد اضطراب و شدت آن مؤثر باشد، پس انتظارات مذكور را تعديل نماييد.
14) كمال گرايي بيش از حد والدين و وسواس شديد خانواده نسبت به نمرات بالا باعث ايجاد اضطراب در فرزندان مي شود.
15) از مقايسه فرزندان با يكديگر و با ديگران پرهيز كنيد.
16) از تأكيد بيش از حد بر درس خواندن اجتناب كنيد.
17) ضمن اطمينان بخشي به دانش آموزان در آنان ايجاد انگيزه نموده و با ارائه پاداش و تقويت هاي مطلوب آنها را تشويق به مطالعه نمائيد.
باورهاي والدين، موفقيت فرزند
سه عامل به عنوان مهمترين عوامل جهت موفقيت تحصيلي دانش آموزان مطرح است كه از اين عوامل با نام «باورهاي والدين» يا «اهداف والدين» ياد مي كنند:
باور والدين و مشخص كردن نكات مهم و با اهميت در زندگي و انتقال اين باورها و اعتقادات به كودك، با شيوه اي صحيح و منطقي، كودك را در جهت گيري ها و رفتارهايش ياري مي دهد. به طور مثال، اگر تحصيل، موفقيت تحصيلي و تحصيلات بالاي فرزند براي والدين از اهميت ويژه اي برخوردار است، بايد اين باور به شيوه اي درست و منطقي براي كودك شرح داده شود تا كودك بفهمد كه براي والدين او، موفقيت تحصيلي جايگاه ويژه اي دارد، تا بر همين اساس گام بردارد.
عقيده و باور والدين درباره هر موضوعي بايد در رفتار خود آنها جلوه گر شود. والديني كه از دروغگويي بيزارند و دوست ندارند فرزندشان اين خصلت زشت را بياموزد، بايد اين باور را به طور عملي نشان بدهند. اگر والدين عقيده دارند كه ارتباط و حضور مستمر آنها در مدرسه فرزندشان باعث موفقيت تحصيلي او مي شود، بايد اين عقيده را اجرا كنند. به اين معني كه با برقراري ارتباط مؤثر و مناسب با اولياء مدرسه فرزندشان باعث فراهم كردن زمينه مناسب براي موفقيت فرزندشان شوند. بنابراين باورهاي والدين و انتقال اين باورها با شيوه اي درست و منطقي به فرزند، او را در جهت گيري ها و يافتن مسير صحيح ياري مي كند.
ارتباط با مدرسه راهكاري مناسب براي پيشرفت تحصيلي
از آنجا كه نهادهاي خانه و مدرسه هر دو وظيفه تعليم و تربيت فرزندان را بر دوش دارند لذا ارتباط بين اين دو نهاد تربيتي لازم و ضروري به نظر مي رسد. چرا كه نه مدرسه مي تواند بدون همكاري خانواده ها رسالت تعليم و تربيت خويش را به شكل صحيح اجرا نمايد و نه خانواده ها مي توانند بدون ارتباط مستمر با مدرسه در جهت تربيت صحيح و رفع مشكلات تحصيلي فرزندان خود اقدامي مناسب انجام دهند.
اصولا به دو دليل مهم ارتباط بين مدرسه و خانه توصيه مي شود. اول اينكه ارتباط بين اين دو نهاد باعث ايجاد يك نوع هماهنگي در هدف ها، روش ها و انتظارات تربيتي و آموزشي بين خانه و مدرسه مي شود. حسن اين هماهنگي اين خواهد بود كه از بروز تضادها و دوگانگي ها و تعارض ها در امور تحصيلي و خصوصاً تربيتي فرزندان كه موجب بروز سرخوردگي، دلزدگي و افسردگي در فرزندان مي شود و نتيجه اي جز سردرگمي فرزندان ندارد. جلوگيري مي شود.
ارتباط با مدرسه به اين دليل نيز كه موجب مي گردد تا والدين از وضعيت تحصيلي ونيازهاي فرزندانشان بهتر و بيشتر آگاه شوند و اطلاعاتي را به دست آورند كه براي ارائه نقش تربيتي بهتر خانواده لازم و ضروري است توصيه مي گردد. برخي والدين به دليل عدم آشنايي كافي با نيازهاي واقعي ويژگي هاي سني فرزندانشان در سنين مختلف و عدم اطلاع از وضعيت تحصيلي آنان نمي توانند نقش هاي نظارتي و حمايتي خود را به طرز صحيحي اجرا نمايند و نه تنها موجب بروز افت تحصيلي در فرزندان خود مي شوند بلكه روز به روز از فرزندان خود نيز به دليل عدم شناخت كافي از آنان فاصله مي گيرند... ارتباط مستمر با مدرسه و شركت منظم در جلسات انجمن اولياء و مربيان و شركت در كلاس هاي آموزشي مناسب براي آشنايي با ويژگي ها و نيازهاي فرزندان در دوره هاي سني مختلف راهكار مناسبي است براي تقويت بعد نظارتي و حمايتي خانواده ها در برابر فرزندان كه اميدواريم مورد توجه خانواده ها قرار گيرد.

مراقب زندگي زناشويي خود باشيد

نسيبه رجبي
اغلب كساني كه تازه ازدواج كرده اند، مي پرسند زندگي متأهلي چگونه است؟ پاسخ اين پرسش هم مانند همه مسائل زندگي، بستگي به خودتان دارد. براي برخي افراد ازدواج و زندگي مشترك نوعي محروميت و نااميدي يا حتي بدبختي به شمار مي رود. براي گروهي ديگر ازدواج پايه اي مستحكم و نوعي تكيه گاه است كه آنها براي بقاي زندگي خود بنا مي كنند.
اما تفاوت هايي كه منجر به تشكيل اين دو گروه كاملا مخالف در زندگي عادي ما مي گردد، چيست؟ ما قصد نداريم وانمود كنيم كه از تمامي پاسخ هاي اين سؤال آگاهيم، اما قادريم تا برخي چيزهايي كه خودمان در طول سال ها زندگي زناشويي تجربه كرده ايم و يا از تجربيات ديگران استفاده كرده ايم را در اختيار شما قرار دهيم.
¤ زندگي زناشويي تان را تحت نفوذ خود درآوريد:
مانند بسياري از افراد، من هم آنچه در مورد زندگي زناشويي مي دانم را از والدين خود آموخته ام. يك بار پدرم به من گفت: «زندگي زناشويي نياز به توجه دارد، آن زمان كه به زندگي مشترك خود بي توجه شوي، زماني است كه لغزش ها و ترديدها آغاز مي شوند.» به خاطر دارم كه با خود فكر كردم اين مانند يك فيلم نيست. چون در نقطه اوج يك فيلم سرانجام ازدواج صورت مي گيرد و آن وقتي بود كه همه چيز سر جاي خود قرار گرفته بود و هيچ كس از هيچ مسئله اي نگراني ندارد. اما افسوس، كه اين هم مانند همه چيزهايي كه پدرم گفته بود، درست از آب درآمد.
همان طور كه در پاراگراف هاي بعدي نيز بحث خواهيم كرد، نگهداري از يك زندگي زناشويي سالم نياز به فداكاري، توجه و مراقبت دارد. اين امر به شما كمك خواهد كرد تا به زندگي زناشويي به عنوان مسئله اي حياتي و زنده بينديشيد. مانند همه موجودات زنده و جاندار، زندگي زناشويي نيز به تغذيه و مراقبت، معالجه در هنگام بيماري ها و فضا براي رشد و شكوفايي نياز دارد.
همه اينها واژه هاي زيبايي هستند، اما كدام يك از نظر كاربردي معنا پيدا مي كنند؟ اين يعني شما هميشه بايد به فكر زندگي زناشويي خود باشيد و قدر آن را بدانيد. اين يعني شما بر عليه چيزهايي كه ممكن است زندگي شما را تهديد كنند، حساس باشيد. نه تنها مسائل آشكار و پيش پا افتاده اي مانند وسوسه ها، بلكه مسائل بسيار كوچكي مانند نداشتن هماهنگي در مسئوليت ها و وظايف، مقايسه كردن ها با ديگران، حسادت و غيره. اين يعني شما احتياج به تغذيه كردن زندگي زناشويي تان با دقيق شدن به نيازهاي ديگران، جست وجوي زماني براي در كنار يكديگر بودن و گاهي حتي دور شدن از هم داريد.
اين بدان معناست كه وقتي همه چيز خراب مي شود، شما بايد بايستيد و در مورد اين كه چطور مي توانيد آنها را بهبود بخشيد و حتي درباره فداكاري اي كه بايد بكنيد، بينديشيد. اين يعني زندگي زناشويي نياز به پيشرفت و تغيير دارد، همان طور كه هر دوي شما تغيير مي كنيد و قوي تر مي شويد.
¤ هيچ چيز را ناگفته نگذاريد: يك بار مشغول تماشاي فيلمي بودم كه در آن از مردي پرسيدند كه دليل شكست او در زندگي زناشويي اش چه بوده و او پاسخ داد: «ما خيلي چيزها را به هم نمي گفتيم.» و من با خود انديشيدم كه تا به حال چنين درسي از يك فيلم نگرفته بودم. و اين يكي از چيزهايي است كه تا ابد آن را آويزه گوشم خواهم كرد.
اگر مشكلاتتان را بيان نكنيد، آنها هرگز از بين نخواهند رفت. بدتر از همه، اگر مشكلات خود را با افرادي غريبه مانند دوستان، همكاران يا هر شخص ديگري در ميان بگذاريد، به جاي اين كه اوضاع بهتر گردد، روابط شما خراب تر از قبل خواهد شد.
فرقي نمي كند دو نفر چه مدت است كه يكديگر را مي شناسند، چون باز هم مسائلي وجود خواهد داشت كه تا زماني كه درباره آن صحبت نكنيد با آن ها آشنا نخواهيد شد. مطمئنا شما فكر مي كنيد كه طرف مقابل تان بايد آنچه شما بدان مي انديشيد را بداند، درحالي كه چنين چيزي درست نيست.
¤ صريح صحبت كنيد: بدترين كاري كه شما با زندگي زناشويي خود مي توانيد انجام دهيد، بازي دادن همسرتان است. منظور از بازي دادن، بازي هاي رواني است كه باعث ايجاد پريشاني و ترديد مي گردد. اين نوعي فريفتن است. وقتي شما حوصله نداريد يا نمي خواهيد كسي را آزار دهيد يا پرخاشگري كنيد، منظور خود را بيان نكرده و موضوعات اصلي را پنهان مي كنيد چون مي خواهيد ديگران را امتحان كنيد. اغواگري مي كنيد، اما اين عمل كاري از پيش نمي برد به جز ايجاد اوقات تلخي.
فكر مي كنم به اندازه كافي روشن است كه چرا برقراري ارتباطي صادقانه براي زندگي زناشويي بهتر لازم است، ولي در عين حال مي تواند كاري دشوار باشد. اگر چيزي هست بايد آن را بيان كنيد، حتي اگر سبب ايجاد ناراحتي مي شود. براي بيان اين كه شما دلواپس چيزي هستيد يا مسئله اي داريد، اگر اميدواريد شخص مقابل شما را درك كند، بايد با او صريح و بي پرده حرف بزنيد. و اگر اميدي به درك او نداريد؛ پس چرا با اين شيوه با او سخن مي گوييد؟
غيرمستقيم صحبت كردن اغلب براي اظهار عشق و علاقه انجام مي شود. ما اين عمل را براي جلوگيري از صدمه ديدن و فاش شدن احساسات خود انجام مي دهيم. در اين مرحله مقدماتي اگر شما با صراحت به آن فرد مي گفتيد كه به او علاقه داريد و او شما را نااميد مي كرد، ممكن بود بسيار دردناك باشد. پس براي جبران، خيلي آهسته حركت مي كنيم و تنها به احساسات خود اشاره مي كنيم تا اينكه مشاهده كنيم به اندازه كافي از آن فرد دور شده ايم كه شروع به آشكار كردن كنيم. اين امري درست است.
مشكل تا زماني كه در زندگي مشترك گفت وگوي غيرمستقيم ادامه داشته باشد، وجود دارد. در اين شرايط شما بايد توانايي لازم براي اعتماد به طرف مقابل براي بيان احساسات خود داشته باشيد. اگر آنها از اين رفتار شما سوءاستفاده كردند، زمان آن فرا مي رسد كه آنها را ترك كنيد. با محافظت از حالت گارد خود، شما تنها موانع بزرگي را در ميانه روابط خود قرار مي دهيد. گفت وگوي غيرمستقيم هنگامي كه شخص متوجه منظور شما نشود نيز ايده جالبي نيست. وقتي با كسي هستيد كه شما را بازيچه خود قرار مي دهد و همزمان واقعا رفتار شما را درك نمي كند، كم كم بين شما تنفر ايجاد مي شود و ناچار منجر به ايجاد مشكلات خواهد شد. از سوي ديگر، وقتي شخصي به جاي بيان ناراحتي ها لبخند مي زند و خونسرد است و معمولا با واژه هايي كه نبايد خود را گول مي زند، پرخاشگري انفعالي به وجود مي آيد. علاوه بر آن، پرخاشگري انفعالي اي كه به تدريج پنهان شده، مي تواند تبديل به خشم و غضبي گردد كه حتي سبب ايجاد تنفر شود.
عادت بد ديگري هم وجود دارد كه ايجاد مانع ناميده مي شود. اين مسئله زماني رخ مي دهد كه يكي از طرفين به راحتي مانع پيروزي ديگري شود، سكوت كند، آنها را ناديده بگيرد يا حتي براي مدتي آنها را ترك كند. ايجاد مانع، پيامد آشكار نااميدي و عصبانيت است و به سرعت سبب افزايش ظهور مشكلات مي گردد، به طوري كه شخصي كه مانع را به وجود مي آورد درحالي كه ديگري را بيشتر و بيشتر نااميد كرده و منطق را كاهش مي دهد، منجر به ايجاد موانع بيشتري مي گردد. اگر بخواهيم شما را با چند جمله راهنمايي كنم، بايد بگويم كه بي پرده و واضح سخن بگوييد، از پرخاشگري انفعالي بپرهيزيد، از بازيچه قرار دادن ديگران خودداري كنيد و با گوشه و كنايه صحبت نكنيد. زماني كه منظور اصلي خود را بيان مي كنيد و درباره احساسات خود صريح گفت وگو مي كنيد، طرف مقابل تان شانس بيشتري براي پاسخگويي دارد.
انتقاد پذير باشيد: خيلي وقت ها ما نمي خواهيم احساسات و انديشه هاي خود را فاش كنيم. به ويژه اگر هنگام جواني تجربه هاي بدي در اين زمينه داشته باشيم يا اگر بدانيم عقايد ما ازنظر والدين و گروه هم سن و سالانمان خوشايند نيستند. با فرض اين كه شما شخصي انتقادپذير هستيد، كه همه افراد اينگونه هستند، اين انتقادپذيري نتيجه گفت وگوي صريح و شفاف مي باشد.
به خاطر سپردن اين موضوع كه او شريك زندگي شماست و هم شما او را دوست داريد و هم او شما را دوست دارد، بسيار مهم است. درصورت وجود گفت وگوي صريح و انتقادپذيري، شما قادر خواهيد بود تا مشكلات را به خوبي حل كنيد. شايد زمان زيادي لازم باشد، اما راه هاي چاره ديگري هم به جز رفع مشكل وجود دارد؟ با همه اين ها هيچ يك از شما قصد تعقيب ديگري را نداريد و به ياد داشته باشيد كه شما عاشق هم هستيد!
گاهي آسيب پذيري باعث صدمه ديدن شما مي گردد. اجازه ندهيد اين مسئله شما را متوقف نمايد، به ياد داشته باشيد كه شايد او فرد مناسبي براي شما نبوده است. در هيچ مورد چيزي را مخفي نكنيد. بدون صداقت، تنها به اين دليل كه به كسي آسيبي وارد نشود، لذت زندگي و روابط زناشويي را نخواهيد چشيد.
همسر خود را تأييد كنيد: پيدا كردن يك نفر و تلاش در جهت شكل دادن به او، آنطور كه خودتان دوست داريد، بسيار فريبنده است. تلاش براي تغيير دادن يك نفر هرگز به ثمر نخواهد رسيد. همه مي دانند وقتي كليت شخصيتي يا ظاهري آنها پذيرفته نشود، صدمه مي بينند. وقتي وارد يك رابطه يا زندگي زناشويي مي شويد، نبايد در فكر تغيير دادن طرف مقابل خود باشيد. اگر هميشه يادتان باشد كه بيشترين كاري كه شما مي توانيد انجام دهيد اين است كه علت آن را توضيح دهيد، چگونگي تأثيرگذاري آن بر خودتان را توضيح دهيد يا دليل تحت تأثير قرار گرفتن خود را شرح دهيد و اگر اين مسائل اهميت دارند، پس شايد تغيير كنند. درصورتي كه آنها عوض نمي شوند، پس بايد به اين فكر كنيد كه شما بايد تمامي آرزوهايتان را تغيير دهيد.
البته اگر مسائل بيشتري وجود دارند كه شما خواهان تغيير در آنها هستيد، روبرو شدن با اين نكته كه ممكن است اين شخص فرد مناسبي براي شما نباشد يا اين كه شايد توقع شما خيلي زياد است نيز از اهميت زيادي برخوردار است. همه افراد هماني هستند كه به آن تمايل دارند. پس زندگي زناشويي را صرف تلاش براي تغيير عادات و خلقيات طرف مقابل كردن، مانند تلاش براي بالا بردن تخته سنگها از يك كوه است كه هم خسته كننده است و هم هيچ لذتي ندارد.
باهم باشيد: اين يك امر بديهي است، اما برقراري رابطه بدون صرف زمان براي آن ، مشكلات متعددي را ايجاد خواهد كرد. اخيراً زوج خوشبختي را ملاقات كردم كه ماه ها به دليل تعهدات كاري خود مجبور بودند از هم دور باشند. اما چنين زوج هايي بسيار نادر و انگشت شمار هستند. آنها بر اين باور بودند كه خوشبختي يك پيمان با توانايي هاي شخصيتي و احساسي آنهاست تا چيز ديگر.
البته وقت گذراندن با يكديگر بدين معنا نيست كه در يك اتاق با هم بنشينيد، بلكه شما بايد به طور عملي زماني را بيابيد كه درگير يكديگر شويد. حتي شايد اين مسئله مستلزم كار و تلاش زيادي باشد اما شما بايد از ابتدا اين را به خاطر داشته باشيد كه براي داشتن يك زندگي زناشويي سعادتمند بايد وقت زيادي را صرف كنيد!
براي باهم بودن بايد كمي هم با يكديگر تنها باشيد. فرزندان و حتي حيوانات خانگي هم گاهي مانعي براي تعاملات شما با يكديگر هستند. حتي هنگامي كه آنها براي انجام كاري شما را ترك مي كنند، به سادگي مي توانيد چند لحظه باهم خلوت كنيد زيرا باهم تنها بودن نيز بسيار مهم است.
براي آرزوها و اهداف خود وقت بگذاريد: تمركز برروي اهداف، اميدها و آرزوهايتان يا حتي تأئيد كردن آرزوهاي همسرتان هنگامي كه آنها را با شما در ميان مي گذارد، كاري بسيار ساده است. اگر از اهداف زندگي همسرتان آگاهي نداريد، راجع به آنها از او سؤال كنيد.
من در زندگي زناشويي ام آرزوهايي دارم كه نياز به تلاش بسياري دارند درحالي كه همسرم آرزويش اين است كه به دور دنيا سفر كند. اگر ما تنها براي برآورده كردن آرزوهاي يك نفرمان تلاش كنيم، ممكن است ديگري احساس سرخوردگي و عدم تكامل نمايد. راه حل اين مسئله بسيار ساده است و آن حفظ تعادل است. ما بايد سعي كنيم براي برآورده شدن آرزوهاي هر دويمان قدم برداريم.
صريح و قوي باشيم: همانطور كه آسيب پذيري امري با اهميت است، پايمال نكردن ديگري نيز بسيار مهم است. مطمئن شويد كه اهداف همسرتان نيز مورد توجه واقع گردد، همسرتان و تمام مسائلي كه در بالا درباره آن صحبت كرديم را تأييد كنيد. شما هميشه بايد در رابطه با احساسات، نيازها و اهداف خودتان صريح و قوي باشيد. فراموش نكنيد كه خوشبختي و سعادت شما در يك زندگي مشترك سعادتمند امري لازم است.

پرتقال ميوه خوش شانسي!

پرتقال يكي از محبوب ترين ميوه هاست. اين ميوه در تمام طول سال در دسترس بوده و علاوه بر خوشمزه بودن، حاوي مواد مغذي زيادي است.
معمولاً عطر پرتقال هاي شيرين بيشتر از ساير پرتقال هاست. آيا مي دانستيد پرتقال در زبان چيني به معناي «طلا» يا «خوش شانسي» مي باشد؟!
ارزش غذايي
پرتقال منبعي غني از ويتامين C و فلاونوئيد است. در واقع يك پرتقال تقريباً صددرصد نياز روزانه ما را به ويتامينC تأمين مي كند. در ضمن ماده سفيدي كه در بخش زيرين پوست پرتقال وجود دارد ضدسرطان مي باشد.
از سوي ديگر پرتقال سرشار از ويتامين هايA و B، اسيد آمينه، بتاكاروتن، پكتين، پتاسيم، اسيدفوليك، كلسيم، يد، فسفر، سديم، روي، منگنز، كلر و آهن است.
نقش پرتقال در سلامتي
پرتقال براي حفظ سلامتي يكي از بهترين ميوه ها محسوب مي شود.
1- سرطان: با مصرف پرتقال مي توانيد به جنگ سرطان برويد! در ضمن مواد موجود در اين ميوه باعث مي شود سلول ها از اثرات مخرب راديكال هاي آزاد مصون بمانند.
2- كلسترول: مصرف پرتقال توليد كلسترول را در كبد كاهش مي دهد.
3- يبوست: هرچند پرتقال «طعم اسيدي» دارد ولي به درمان يبوست كمك مي كند.
4- محافظت اسپرم ها: مصرف روزانه يك پرتقال براي حفظ سلامتي اسپرم ها كافي است.
5- بيماري هاي قلبي: با مصرف پرتقال احتمال ابتلا به بيماري هاي قلبي به نصف تقليل مي يابد.
6- فشارخون بالا: تحقيقات نشان مي دهد مصرف پرتقال كاهش فشار خون را به همراه دارد.
7- سيستم ايمني: مصرف پرتقال گلبول هاي سفيد را در مبارزه با عفونت تحريك مي كند و باعث تقويت سيستم ايمني بدن مي شود.
8- سفت شدن بافت ها: مصرف منظم ويتامينC سفت شدن بافت ها را به تأخير مي اندازد.
9- سنگ كليه: نوشيدن روزانه آب پرتقال احتمال تشكيل سنگ كليه را كاهش مي دهد.
10- پوست: آنتي اكسيدان موجود در پرتقال پوست را از اثرات تخريبي راديكال هاي آزاد حفظ كرده و آن را شاداب نگه مي دارد.
11- زخم معده: مصرف خوراكي هاي سرشار از ويتامينC از جمله پرتقال احتمال بروز زخم و سرطان معده را كاهش مي دهد.
12- عفونت هاي ويروسي: تحقيقات نشان مي دهد پرتقال حاوي موادي است كه بدن را در برابر عفونت هاي ويروسي محافظت مي كند.
طريقه مصرف
الف: پرتقال هاي سنگين را انتخاب كنيد زيرا آبدارتر هستند.
ب: براي اينكه بتوانيد آب بيشتري از پرتقال به دست آوريد آن را با كف دست خود برروي يك سطح صاف بغلتانيد و در ضمن در دماي اتاق آب پرتقال ها را بگيريد.
پ: اگر ويتامينC در معرض هوا قرار بگيرد به سرعت خاصيت خود را از دست مي دهد بنابراين پرتقال را بلافاصله مصرف كنيد و آب آن را در معرض هوا قرار ندهيد.
ت: پرتقال در دماي اتاق تا دو هفته قابل نگهداري است. در ضمن در پاكت پرتقال هايي را كه در يخچال مي گذاريد محكم نبنديد در غير اين صورت كپك مي زنند.
احتياط
هرچند پرتقال خواص مفيد زيادي دارد ولي در خوردن آن زياده روي نكنيد. مصرف زياد پرتقال باعث دفع كلسيم از بدن شده و اين مسأله تخريب دندان ها و استخوان ها را به همراه دارد.
هرچند ما غالباً پوست پرتقال را نمي خوريم ولي بد نيست بدانيد كه اين بخش داراي روغني است كه ممكن است اثرات ويتامين A را از بين ببرد.
مصرف ليمو را افزايش دهيد
بيشتر مردم به طور منظم از ليمو استفاده مي كنند ولي آيا مي دانيد كه ليمو به جز خوشمزه كردن غذاها خواص ديگري نيز دارد؟
ليمو سرشار از ويتامين هاي A، B، C و E، كلسيم و فسفر بوده و مواد شفا دهنده اي دارد كه باعث تقويت سيستم ايمني بدن، رگ هاي خوني، شادابي پوست و جلوگيري از سرطان مي شود.
فوايد ليمو
1- دفع سنگ كليه: با مصرف روزانه مقادير زيادي آب ليمو به جنگ سنگ كليه برويد. ليمو سرشار از اسيد سيتريك مي باشد كه اين ماده مانع از تشكيل سنگ كليه مي شود.
2- درمان سرماخوردگي: ويتامينC موجود در ليمو سيستم ايمني بدن شما را تقويت كرده و ميزان هيستامين را در خون شما كاهش مي دهد. هيستامين موجب گرفتگي بيني و آبريزش از چشم مي شود. پس يادتان باشد هنگام سرماخوردگي مقدار زيادي ليمو مصرف كنيد.
3- برطرف كردن لك ها: ماليدن آب ليموي تازه برروي لك ها به مرور آنها را از ميان مي برد. البته شما بايد هر روز اين كار را انجام دهيد.
4- كاهش فشار خون: ليمو سرشار از پتاسيم است كه مصرف آن ميزان فشار خون را كاهش مي دهد. در ضمن نوشيدن آب ليمو باعث كاهش سرگيجه و حالت تهوع مي شود.
5- كمك به هضم غذا: ليمو براي گوارش بسيار مفيد است و نوشيدن آب آن از يبوست جلوگيري مي كند.
6-تقويت ديواره رگها: آيا از گشادي رگ ها رنج مي بريد؟ اگر پاسخ تان مثبت است ليموي بيشتري را در رژيم غذايي خود بگنجانيد.
ليمو سرشار از ماده اي است كه ديواره هاي رگ ها را تقويت مي كند و از احتمال گشادشدن آنها مي كاهد.
7- احتمال پيشگيري از سرطان سينه: تحقيقات نشا ن مي دهد ماده اي در پوست و غشاء سفيدليمو وجود دارد كه مانع از فعاليت تومورها مي شود. درحال حاضر تحقيقات براي نشان دادن نقش ليمو در پيشگيري از سرطان سينه و درمان آن ادامه دارد.
8- تسكين سوزش دل: يك قاشق چايخوري آب ليمو در نصف ليوان آب گرم سوزش دل را از بين مي برد.
9- درمان گلودرد: آب ليمو به درمان گلودرد كمك مي كند. براي اين كار مخلوط آب ليموي تازه و آب گرم را غرغره كنيد. با اين روش در ضمن عفونت هاي گلو كاملا از بين مي رود.
10- شادابي پوست: نوشيدن آب ليمو مي تواند اثرات شگفت انگيزي بر روي پوست شما بگذارد. ويتامين c موجود در ليمو، پوست شما را تقويت و شاداب مي كند و موجب مي شود چين وچروك ها و جوش هاي سرسياه كاهش يابند.
ميزان مصرف ليمو
آسان ترين راه براي مصرف ليمو اين است كه آب آن را در آب ريخته و بنوشيد. هر فرد بايد روزي 6 تا 8 ليوان آب مصرف كند و توصيه ما به شما اين است كه براي اين مقدار آب از يك ليموي كامل استفاده كنيد.
مصرف گريپ فروت را از ياد نبريد
گريپ فروت ميوه اي مفيد و سرشار از انواع ويتامين ها و موادمعدني مثل پتاسيم، ويتامين هاي A،C ،B،B6 ، كلسيم و فسفر است.
خواص گريپ فروت
1- مالاريا: گريپ فروت و آب آن داراي ماده كينين هستند كه براي از بين بردن ميكروب مالاريا مفيد مي باشند.
2- سرماخوردگي و آنفلوآنزا: به علت وجود ويتامين C فراوان، گريپ فروت درماني طبيعي براي سرماخوردگي و آنفلوآنزا و آبريزش بيني محسوب مي شود.
3- بي نظمي هاي خواب: با نوشيدن يك ليوان آب گريپ فروت قبل از رفتن به بستر، از بي خوابي و ساير بي نظمي هاي خواب جلوگيري كنيد.
4- گريپ فروت اسيديته خون را پايين مي آورد.
5- گريپ فروت در برطرف كردن مشكلات دفع مفيد است.
6- عصاره تخم گريپ فروت باعث بهبود سريع زخم ها مي شود.
7- مصرف عصاره تخم گريپ فروت تقويت سيستم ايمن بدن را به دنبال دارد.
8- آب گريپ فروت در درمان يبوست مفيد است.
نارنگي را دست كم نگيريد
نارنگي ميوه اي غني از ويتامين C و آبدار است كه منشأ آن در كشورهاي آسيايي است.
مصرف اين ميوه فوايد زيادي دارد كه در زير مي آيد:
1- خوردن نارنگي باعث مقاومت بدن در برابر باكتري استافيلوكوك اورئوس مي شود كه عامل پخش عفونت مي باشد.
2- نارنگي مانع از اسپاسم هاي دردناك مي شود. اين اسپاسم ها علاوه بر عضلات به روي سيستم هاي تنفسي، گوارشي و اعصاب تأثيرات سوء مي گذارد.
3- نارنگي به تقسيم سلولي و توليد سلول هاي جديد كمك مي كند.
4- نارنگي به تصفيه خون كمك كرده و در دفع سموم و موادزائد مثل اسيداوريك، نمك اضافي، آلوده كننده ها و آب نقش مهمي دارد. در ضمن با مصرف اين ميوه ظرفيت گلبول هاي قرمز در حفظ اكسيژن افزايش مي يابد.
5- مصرف نارنگي تب را كاهش داده و التهاب را از بين مي برد.
هنگام بروز تب، مسموميت، تشنج، اضطراب، استرس و حساسيت از نارنگي استفاده كنيد. در ضمن اين ميوه از بي نظمي هاي رواني مي كاهد و با كنترل خشم مانع از واكنش هاي نامناسب انسان مي شود.
6- خوردن نارنگي براي معده مفيداست و به ترشح اسيدهاي گوارشي كمك مي كند. اين ميوه عفونت و التهاب معده را از بين مي برد.
7- خوردن نارنگي باعث بهبود متابوليسم بدن شده و جذب بهتر مواد غذايي را به دنبال دارد.
8- نارنگي در رشد بدن و ترشح هورمون ها و آنزيم ها نقش مثبت دارد.
9- نارنگي ميزان هوشياري را بالا برده و سيستم ايمني بدن را تقويت مي كند.

پيشگيري از آلزايمر

تحقيقات نشان مي دهد كه به كار بستن رژيم غذايي مديترانه اي خطر ابتلا به آلزايمر را كاهش مي دهد.
از سال ها پيش مشخص شده بود كه رعايت رژيم غذايي مديترانه در كاستن از خطر ابتلا به بيماري هاي قلبي و سرطان بسيار موثر است ولي با مطالعات اخير روشن شده كه اين رژيم خطر ابتلا به آلزايمر را نيز كاهش مي دهد. اين رژيم غذايي بر مصرف زياد ميوه و سبزيجات استوار است و در ضمن سرشار از فيبر مي باشد.
هفت گام
راه آساني براي پيشگيري از آلزايمر وجود دارد كه شامل 7 گام مي باشد. شما مي توانيد در طول يك هفته روزي يك گام برداريد و يا اينكه هر هفته يك گام برداشته و اين كار را تا هفت هفته ادامه دهيد.
1- غلات كامل
چه بخوريم؟ غلات كامل مثل برنج، ذرت، بلغور، نان نقش مهمي در تغذيه كشورهاي مديترانه دارد ولي اين نان با كره يا روغن تهيه نمي شود.
چه نخوريم؟ محصولات آرد تصفيه شده مثل نان سفيد و كيك ها و شيريني جات بسته بندي شده.
2- ميوه ها و سبزيجات
چه بخوريم؟ مقدار زيادي ميوه مصرف كنيد و انواع سبزيجات را نيز به رژيم غذايي خود بيفزائيد. در بسياري از غذاهاي مردم مديترانه پياز، گوجه فرنگي، بروكلي، بادمجان و فلفل به كار مي رود در ضمن سبزيجاتي مثل اسفناج و انواع كاهو را از ياد نبريد.
استفاده از مركبات، انواع توت ها، خربزه، انگور و زيتون نيز توصيه مي شود، به خصوص در سالاد يا ساندويچ.
چه نخوريم؟ دسرهاي چرب و شيرين
3-حبوبات
چه بخوريم؟ انواع عدس، نخودفرنگي، لوبيا. شما مي توانيد از مواد مزبور در سوپ ها، غذاهاي اصلي و يا سالادها استفاده كنيد.
چه نخوريم؟ لوبياهاي كنسروي
4- روغن ها
چه بخوريم؟ روغن زيتون، روغن كانولا، اسيدهاي چرپ امگاه 3، روغن ها حاوي مقدار زيادي كالري هستند. بنابراين روزي حداكثر دو قاشق از آنها مصرف كنيد.
چه نخوريم؟ كره، مارگارين، غذاهايي كه با روغن هاي خرما و نارگيل تهيه مي شوند.
5- انواع مغزها
چه بخوريم؟ گردو، بادام، فندق. مغز سرشار از كالري و چربي هاي بدون ضرر هستند. روزي يك مشت از انواع مغزها بخوريد.
چه نخوريم؟ مغزهاي بسيار شور و شيرين
6- ماهي
چه بخوريم؟ هفته اي سه بار ماهي مصرف كنيد. ماهي هاي خال مخالي، تون، آزاد، شاه ماهي، ساردين و قزل آلا بهترين گزينه ها هستند.
بهتر است ماهي را به صورت كبابي و آب پز مصرف كنيد و يا كمي آن را سرخ نمائيد.
چه نخوريم؟ مصرف گوشت قرمز را به هفته اي يك بار محدود كنيد و از مصرف زياد مرغ و تخم مرغ بپرهيزيد.
7- فرآورده هاي لبني
چه بخوريم؟ ماست و پنير كم چرب
چه نخوريم؟ فرآوردهاي لبني چرب
علاوه بر موارد فوق، خوردن آب انگور نيز بسيار مفيد است.
شما راه هاي مختلفي براي استفاده از غذاهاي ذكر شده در اختيار داريد. به عنوان مثال شما مي توانيد مقداري مغز در سالاد سبزيجات خام بريزيد، براي سرخ كردن ماهي از روغن زيتون استفاده كنيد و يا تكه هاي ميوه تازه را به جاي خامه با ماست مخلوط نماييد.
آذر شايان

تأثيرات آلودگي هوا بر بدن

آلودگي هوا بر روي سلامتي انسان تأثيرات منفي زيادي مي گذارد. البته اين تأثيرات به نوع آلودگي، ميزان آن و شرايط بدني و وراثتي يك فرد بستگي دارد. افرادي كه در محيط باز كار مي كنند در روزهاي پردود و گرم به شدت در معرض آلودگي قرار دارند.
مشكلات تنفسي
كيفيت هوايي كه تنفس مي كنيم بر روي سلامتي ريه ها و سيستم تنفسي ما تأثير مي گذارد.
برخي از موادي كه در هوا وجود دارند مي توانند خطرناك باشند. در ضمن در معرض مواد شيميايي بودن بر روي ريه و برخي ديگر از اندام ها تأثير منفي دارد.
آلودگي هوا بيشترين تأثير را بر روي سيستم تنفسي مي گذارد.
بافت ريه ممكن است مستقيما توسط مواد آلوده آسيب ببيند. از آنجا كه خون زيادي در بافت ريه ها جريان دارد مواد سمي را به دورترين اندام بدن مي رساند.
كاركرد
سيستم تنفسي انسان اكسيژن تازه را به بدن مي رساند و دي اكسيدكربن را دفع مي كند. اكسيژن از طريق خون به تمام نقاط بدن مي رسد. سلول ها از اكسيژن به عنوان سوخت استفاده كرده و دي اكسيدكربن را آزاد مي كنند.
گاز آزاد شده توسط خون به ريه ها بازمي گردد و دفع مي شود.
سيستم گردش خون
سيستم گردش خون شامل قلب و شبكه اي از رگ هاست. اين سيستم مواد لازم را به بافت ها و سلول ها مي رساند و مواد زايد را از متابوليسم سلولي خارج مي كند.
مواد شيميايي مستقيما بر روي سيستم گردش خون تأثير گذاشته و تغييرات ساختاري فساد بافت ها و واكنش هاي تورمي را به همراه دارد كه در برخي از مواقع به مرگ منجر مي شود.
در ضمن امكان دارد مواد آلوده بر روي سيستم مركزي اعصاب و غدد تأثير منفي بگذارد.
قلب و ريه
بيماري هاي قلب و ريه بسيار شايع هستند و مصرف دخانيات احتمال ابتلا به آنها را افزايش مي دهد.
هنوز نقش آلودگي هوا بر روي قلب و ريه كاملا روشن نشده هر چند در تأثيرات منفي آن ترديدي وجود ندارد.
بيماري هاي متداول
سرماخوردگي: سرماخوردگي متداول ترين بيماري هاست كه علائم آن گلودرد، گرفتگي بيني، آبريزش بيني، سرفه و گاهي سوزش چشم مي باشد.
عفونت ريه: از علائم عفونت ريه مي توان به سرفه، تب و لرز اشاره كرد.
آسم: اين بيماري در ميان كودكان و بزرگسالان شايع است و خس خس سينه يا سرفه از علائم آن مي باشد.
سرطان ريه: علت اصلي مرگ زنان و مردان سرطاني است كه سيگار در اين زمينه نقش مهمي ايفا مي كند. سرفه، خس خس سينه و احساس درد در اين ناحيه از علائم سرطان مي باشد.
بيماري شريان هاي قلب: انسداد و يا تنگ شدن رگ هايي كه خون را به قلب مي رسانند باعث بيماري هايي مثل آنژين و حمله قلبي مي شود. سيگار كشيدن، عدم مقاومت بدني، وزن زياد، كلسترول و فشار خون بالا و پيشينه خانوادگي برخي از عوامل بروز اين بيماري هستند.
چه كساني بيشتر در معرض خطر قرار دارند؟
هر چند آلودگي هوا بر روي قلب همه تأثير منفي مي گذارد ولي برخي از افراد بيشتر بايد مراقب باشند.
افراد مسن و كساني كه مشكلات قلبي- تنفسي مثل آسم دارند از گروه هاي آسيب پذير هستند.
كودكان و نوزادان و افرادي كه در گرما و در هواي آلوده در خارج از خانه به تمرينات ورزشي مي پردازند نيز بايد بيشتر مراقب سلامتي خود باشند.