(صفحه(12(صفحه(10(صفحه(6(صفحه(9(صفحه(7(صفحه(8(صفحه(15(صفحه(11(صفحه(5(صفحه(16(صفحه(13(صفحه(4(صفحه (2.3.14


شنبه 6  آبان  1391 - شماره 20342

ترمينالي دور از شان مسافران يك شهر
مديريت دانش از ديدگاه اسلام
راههاي پيشگيري از تصادفات
تاثيرات رسانه هاي گروهي بر كودكان
هزينه هاي سرسام آور شايع ترين سرطان در زنان


ترمينالي دور از شان مسافران يك شهر

اگر چه امروزه با افزايش بزرگراه ها و خودروهاي توليد داخل اكثر خانواده ها ترجيح مي دهند كه با وسيله شخصي خود به مسافرت بروند وليكن هنوز هم افراد بيشماري هستند كه از اتوبوس براي مسافرت آرام و بي دردسر استفاده مي كنند.
اولين چيزي كه در اين گونه مسافرت ها توجه مسافران را به خود جلب مي كند وضعيت ترمينال اتوبوس هاي برون شهري است. امروزه داشتن نمازخانه ، عابر بانك ، برخورد مسئولانه دست اندركاران و ... از عمده چيزهايي است كه بايد در يك ترمينال موجود باشد.
متاسفانه در سفرهاي مكرري كه به شهر ساحلي بندر انزلي داشته ام وضعيت ترمينال مسافربري آن نه تنها بهتر بلكه به جرات مي توان گفت اسفبارتر از قبل شده است. وجود سطل هاي زباله بزرگ و آهني بي قواره در اطراق ديوارهاي ترمينال، نبود عابر بانك كه يكي از نيازهاي عمده مسافران است ، نمازخانه اي كه موكت هاي آن مملو از آشغال هاي خرد و ريز است و تا اعتراض نكني كسي در آن را باز نمي كند و اكثرا بايد در بخش آقايان نماز خود را اقامه كني، محوطه اي كه به جز چند درخت قديمي هر گز رنگ گل را به خود نديده است، برخورد عصبي برخي از مسئولان خط كه در صورت اعثراض يك مسافر به شدت شما را آزرده مي سازد ، توالت غير بهداشتي و كثيف آن كه گويا هرگز بازرسان وزارت بهداشت به آن سر نزده اند و از وضعيت اسفبار و آلوده آن بي خبرند. امكان ندارد شما مايع دستشويي در اين مكان كشف كنيد، ديوارها و دستشويي آن بسيار كثيف است ، جايي براي قرار دادن وسايل شخصي وجود ندارد . كارگراني كه در محوطه ترمينال مشغول به كارند از دستشويي خانم ها استفاده مي كنند . و اين خود گوياي وضعيت اسفبارتر دستشويي بخش آقايان است.
با تمام اين اوصاف وقتي با افراد شاغل در ترمينال به صحبت مي نشيني متوجه مي شوي كه به علت اعتراضات مسافران بارها به شهردار و مديريت ترمينال و شوراي شهر و حتي نماينده محترم بندر انزلي در اين مورد شكايت شده است . اما دريع از يك توجه خشك و خالي. گويا همگي بر اين باورند كه وضعيت كنوني خالي از هرگونه مشكلي است و مشكل با معترضين است . البته اين گوياي آن نيز مي تواند باشد كه هيچيك از مسئولان از اين ترمينال ها استفاده نمي كنند وگرنه وضعيت اسفبار كنوني اين گونه نمي بود.
 


مديريت دانش از ديدگاه اسلام

بررسي موضوعي با عنوان مديريت دانش براي اولين بار با گزارش ساليانه 1994 شركتي سوئدي، پيشرو در خدمات مالي به نام اسكانديا شروع شد. اين گزارش در برگيرنده يك سلسله تحليلهاي مالي بود كه تلاش مي كرد، ارزش سرمايه فكري شركت- دارائيهاي دانشي- را كمي كند. اين شركت به يك جنبه غيركمي شده اي دست يافت كه از قديم مورد توجه قرار داشت: سرمايه فكري حداقل به اندازه سرمايه مالي سنتي در تأمين درآمدهاي پايدار نقش دارد. اسكانديا موضوعي را به اثبات رساند كه سالها مورد ظن و گمان بسياري از مديران بود: دانش، دارايي با ارزشي است كه مثل ساير داراييها به مديريت، رشد و بهره برداري نياز دارد.
تعاريف مديريت دانش:
1- بخشي از مجموعه سلسله مراتب متشكل از داده، اطلاعات، دانش و معرفت است.
2- موقعيتي است كه به اطلاعات داخل سازمان ارزش مي بخشد.
3- مسيري است كه در آن دانش خلق و كسب شده و براي نيل به اهداف استفاده مي شود.
4- روند آگاهانه ايجاد، اعتباربخشي، ارائه، توزيع دانش و كاربرد آن است.
5- فرآيند نظام مند نمودن، انتخاب، سازماندهي و ارائه دادن اطلاعات و دانش بگونه اي است كه درك فرد را در زمينه خاص و مورد نظر بهبود دهد.
6- به سازمان كمك مي كند تا از مجموعه تجربه هاي حاصله، ترك مدون و شفافي به دست آورده و انعطاف پذيري را افزايش دهد.
7- مجموعه اي از اعمال منظم و نظام مند است كه براي به دست آوردن با ارزش ترين نتيجه از دانش در دسترس انجام مي شود.
مديريت دانش طيف وسيعي از فعاليتها است كه براي مديريت، مبادله، خلق يا ارتقاي سرمايه هاي فكري در سطح كلان به كار مي رود. مديريت دانش طراحي هوشمندانه فرآيندها، ابزار، ساختار و غيره با قصد افزايش، نوسازي، اشتراك يا بهبود استفاده از دانش است كه در هركدام از سه عنصر سرمايه فكري يعني ساختاري، انساني و اجتماعي نمايان مي شود. مديريت دانش فرايندي است كه به سازمانها كمك مي كند تا اطلاعات و مهارتهاي مهم را كه بعنوان حافظه سازماني محسوب مي شود و به طور معمول به صورت سازماندهي نشده وجود دارند، شناسايي، انتخاب، سازماندهي و منتشر نمايند. اين امر مديريت سازمانها را براي حل مسائل يادگيري، برنامه ريزي راهبردي و تصميم گيريهاي پويا به صورت كارا و مؤثر قادر مي سازد.
مفهوم مديريت دانش در اسلام:
هيچ مكتبي به اندازه اسلام براي دانش، معرفت و آگاهي ارزش قائل نيست و هيچ ديني مانند دين مبين اسلام انسان ها را از خطر جهل برحذر نداشته است. پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله مي فرمايند: «دانش، اساس همه ارزش ها و جهل (ناداني و ناآگاهي)، ريشه همه انحرافات و مفاسد فردي و اجتماعي است.» از نظر اسلام انسان ها در هر حركت و كاري نياز به دانش و آگاهي دارند و تمام اعتقادات، اخلاق و اعمال انسان ها بايد مبناي علمي داشته باشد. بررسي دقيق موارد كاربرد واژه دانش و معرفت در منابع اسلامي نشان مي دهد كه دانش به طور كلي داراي دو مفهوم مي باشد: يكي را حقيقت و اصل دانش مي ناميم، و ديگري را ظاهر و فرع آن. از نظر اسلام، دانش، حقيقت و جوهري دارد و ظاهر و پوسته اي.
آن جا كه خداوند متعال مي فرمايد: «و يري الذين اوتوا العلم الذي انزل اليك من ربك هوالحق»
«آنان كه دانش يافته اند، مي دانند كه آنچه از جانب پروردگارت بر تو نازل شده، حق است»
يا «انما يخشي الله من عباده العلماء». «از ميان بندگان خدا، تنها دانايان و دانشمندان از او بيم دارند»
سخن از حقيقت و جوهر دانش است و آنجا كه خداوند متعال مي فرمايد: «و اضله الله علي علم».
«خداوند او را دانسته و با آگاهي گم راه گردانيد» يا «و ما تفرقوا الا من بعد ما جاءهم العلم».
«فقط پس از آن كه دانش برايشان حاصل آمد، راه تفرقه پيمودند»
سخن از ظاهر و پوسته دانش است. در همين راستا روايات متعددي نيز وجود دارد كه دانش را به دو دسته حقيقي و غيرحقيقي تقسيم مي كند. پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله مي فرمايند: «العلم علمان: علم في القلب فذلك العلم النافع، و علم علي اللسان فذلك حجه الله عز و جل علي عباده»، دانش و علم بر دو نوع است: دانش و علمي كه در قلب انسان است، اين نوع دانش، علم سودمند است، نوع دوم علمي است كه بر زبان جاري است، اين نوع علم حجت خداوند بر بندگانش است.
همچنين امام صادق عليه السلام نيز مي فرمايند: «ليس العلم بكثره التعلم، انما هو نور يقع في قلب من يريدالله أن يهديه»، «علم بسيار خواندن و آموختن نيست، علم نوري است كه خدا در دل كسي كه بخواهد راه را به او بنمايد، مي اندازد». از اين روايات اينطور مي توان فهميد كه اگر علم سودمند نباشد چه خواهد بود؟ يا زيانبار است يا خنثي و بي سود. بنابراين پرهيز از دانشي كه زيانده است و دانش بيهوده، باعث مي شود كه هدف ما از علم و دانش، نوع سودمند آن باشد.
حقيقت دانش، نوري است كه در پرتو آن، انسان، جهان را آنگونه كه هست مي بيند و جايگاه خود را در هستي مي يابد. نور دانش، مراتبي دارد كه بالاترين آن نه تنها انسان را با راه تكامل خود آشنا مي كند بلكه او را در اين مسير حركت مي دهد و به مقصد اعلاي انسانيت مي رساند.
جوهر دانش است كه به دانش، ارزش حقيقي مي بخشد، يعني دانش را در خدمت انسان و در جهت تكامل او قرار مي دهد و بدون آن، نه تنها دانش فاقد خواص و آثار دانش مي شود بلكه تبديل به يك عنصر ضدارزش و ضدانسانيت مي گردد. نكته مهم و قابل توجه اين است كه وقتي دانش، جوهر و خاصيت خود را از دست داد، نه تنها با جهل مساوي مي شود، بلكه از جهل زيانبارتر مي گردد زيرا حركت انسان را به سوي انحطاط و سقوط، تسريع مي بخشد. دانش وقتي جوهر و جهت حقيقي خود را از دست داد، درست مانند راهنمايي است كه به جاي آنكه انسان را در مسير قرار دهد، او را به سوي چاه سوق مي دهد. اينجاست كه دانش هرچه بيشتر پيشرفت كند، براي جامعه انساني خطرناك تر خواهد بود؛ از اين رو هنگامي كه دانش، جوهر و خاصيت نداشته باشد، با جهل، يكي است.
ويژگيهاي جوهر دانش در منابع اسلامي:
جوهر دانش در قرآن و روايات اسلامي، ويژگيها و آثار و علايم مختلفي دارد كه مهم ترين آنها عبارتند از:
1- ريشه داشتن نور دانش در فطرت انسان
2- يكي بودن جوهر دانش
3- تفكيك ناپذيري حقيقت دانش از ايمان
4- همراهي دانش با خشيت از خدا
5- اخلاق شايسته از بركات نور دانش
6- جداناپذيري جوهر دانش از عمل شايسته
ابزارهاي كسب دانش
با مروري بر آيات و رواياتي كه در زمينه دانش مي باشند، مي توان فهميد كه در انسان سه ابزار براي دانش وجود دارد كه در حقيقت دانش و آگاهيهاي انسان از اين ابزارها حاصل مي شود. اين ابزارها عبارتند از:
1- حس
2- عقل
3- قلب
راه هاي كسب دانش به وسيله ابزارهاي حس و عقل عبارتند از:
1- تفكر
2- آموختن
3- عبرت گرفتن
4- تجربه اندوزي
5- شناخت ضدها
همچنين راههاي كسب دانش به وسيله ابزار معرفت قلبي عبارتند از:
1- وحي
2- الهام
3- وسوسه
حوزه و قلمرو شناخت و كسب دانش به وسيله ابزارهاي حس و عقل شامل برخي قلمروهاي دانشي نمي شود كه اين قلمروها تنها با ابزار معرفت قلبي كسب خواهد شد. اهم اين قلمروها عبارتند از:
1- حقيقت خداوند
2- حقيقت پيامبران، امامان و مؤمن
3- حقيقت روح
4- احكام فقهي
حميدرضا بخشي
 


راههاي پيشگيري از تصادفات

شمار زيادي هر ساله در تصادفات جان خود را از دست مي دهند بيشترين علت سوانح مربوط به تصادفات مرتبط با عامل انساني و راننده است، اگرچه به عوامل طراحي بد جاده ها، شرايط آب و هوايي و شرايط بدايمني و استاندارد در وسائل نقليه را نمي توان ناديده گرفت.
براي پيشگيري از تصادفات، اگر رانندگان شرايط پيشگيري از تصادفات را بدانند و آن را واقعا بكار ببندند، مطمئنا درصد زيادي از سوانح رانندگي كاهش مي يابد. يك بخش از تحقق پيشگيري از تصادفات دانستن است و بخش مهم ديگر كه خيلي تاثيرگذار است، به كار بستن و استفاده صحيح از اين روش ها در رانندگي است. در اين نوشتار به بخشي ساده اما مهم پيشگيري از تصادفات اشاره مي گردد:
1-رعايت فاصله طولي:
ازدحام بيش از حد خودروها بدون رعايت فاصله طولي باعث ايجاد تصادفات مي شود. اگرچه سيستم هاي مدرن ايمني خودرو مانند ترمزهاي ضدقفل و كنترل مسير مي تواند در اين امر موثر باشد، ولي دقت و رعايت راننده در فاصله با خودروي جلويي بسيار حائز اهميت است.
2-سرعت مطمئنه را رعايت كنيد:
مشكل رانندگان داشتن سرعت غيرمجاز است. براي مثال در حالي كه سرعت 110 كيلومتر بر ساعت در بزرگراه قانوني است اگر شما زماني كه باران شديدي مي بارد، آهسته حركت نكنيد، وضوح ديد شما همچنين توانايي متوقف كردن خودرو نيز كاهش مي يابد و شانس تصادفات را افزايش مي دهد. بطور مشابه اگر شما در جاده اي ناآشنا خصوصا با پيچ هاي كور زيادي رانندگي مي كنيد، قادر نيستيد با سرعت يك فرد بومي كه از آن جاده عبور مي كند، حركت كنيد، سرعت خود را با شرايط و ميزان راحتي و ايمني خودتان تطبيق دهيد.
3- از عوامل حواس پرتي اجتناب كنيد:
هنگام رانندگي كه يك فعاليت پيچيده اي است و نياز به تمركز بالا دارد هرگونه پرداختن همزمان به امور ديگر، باعث كاهش حواس در رانندگي و وقوع تصادف مي گردد.
استفاده از تلفن همراه در حين رانندگي، خوردن و آشاميدن، صحبت كردن با سرنشينان، برداشتن چيزي از داخل داشبورت، خيره شدن به جاده و... همه عوامل حواس پرتي رانندگان است.
4- همراه شدن با جريان ترافيك:
از جريان ترافيك عقب نمانيد، سعي كنيد همراه و با جريان ترافيك حركت كنيد، اگر خودروي عقب شما تمايل به سرعت بيشتر دارد، بهترين كار اجازه دادن به راننده عقب به عبور از خودروي شما مي باشد. در هر زماني، بهتر و مطمئن تر است تا همراه جريان ترافيك، اجراي محدوديت سرعت را به پليس واگذار كنيد.
5- از قانون 2 ثانيه تبعيت كنيد:
هر راننده اي مي بايست نسبت به قانون 2 ثانيه آگاهي داشته باشد و به آرامي بشماريد «هزار و يك، هزار و دو، قبل از هزار و سه» اگر شما به آن شي برسيد شما به خودروي جلويي نزديك و احتمال تصادف وجود دارد. در شرايط بد آب و هوايي فاصله خود را از خودروي جلويي دوبرابر كنيد.
6-انحراف به چپ در رانندگي مهم است:
هر راننده با قصد انجام سبقت حتي سبقت مجاز، ابتدا انحراف به چپ پيدا مي كند تا قصد خود را محقق نمايد و همين عامل در بيشتر مواقع موجب بروز تصادف مي گردد، اگر قصد انحراف به چپ براي انجام سبقت مجاز را داريد، كاملا هوشيارانه عمل نموده و با ميدان ديد كافي و بدون ريسك اقدام به اين كار نماييد، چرا كه بخش مهمي از عوامل شكل دهنده تصادفات، انحراف به چپ رانندگان است.
7- بستن كمربند ايمني:
داشتن تجهيزات ايمني مانند كمربند در خودرو و استفاده درست از آن اگرچه نمي تواند از وقوع تصادفات پيشگيري نمايد، اما رانندگان خوب مي دانند و به تجربه دريافته اند، كه در وقوع جرح يا فوت ناشي از تصادفات به شدت تاثيرگذار بوده و جان راننده، سرنشينان را در هنگام تصادف، تا حد زيادي مصون نگه مي دارد.
8- از آينه هاي خودرو درست استفاده كنيد:
زمان ترمز كشيدن يا تغيير مسير، خود را با شرايط محيط پيرامون و كاركرد رانندگان ديگر و عابران پياده تطبيق و پيش بيني درست داشته باشيد. بهترين راننده هميشه «هوشياري موقعيتي» خود را حفظ مي كند تا از آنچه در اطراف و پشت سر او رخ مي دهد آگاه باشد.
9-از چراغ راهنما هنگام گردش به راست يا چپ استفاده كنيد:
چرا كه عدم استفاده از چراغ راهنماي خودرو هنگام گردش به چپ يا راست خطرناك محسوب شده و زمينه ساز تصادفات مي باشد.
سرهنگ موسي اميري
 


تاثيرات رسانه هاي گروهي بر كودكان

امروزه رسانه هاي گروهي و به خصوص وب سايت هايي نظير «فيس بوك» و «تويتر» را مي توان به عنوان بخشي غيرقابل اجتناب از زندگي مدرن به ويژه درمورد بچه ها دانست. يكي از مراكز مطالعاتي آمريكا در رابطه با فوايد و خطرات اين رسانه ها روي بچه ها تحقيقاتي انجام داده است. اين سايت ها يا به عبارت ديگر فضاي مجازي اينترنت به كاربران امكان مي دهد تا بر يكديگر تاثير متقابل داشته باشند. كودكان و نوجوانان وقت زيادي را در اين فضا سپري مي كنند؛ طوري كه به نقل از اين گزارش، بيش از نيمي از نوجوانان حداقل روزي يك بار و تقريبا يك چهارم آنها روزي 10بار يا بيشتر در سايت هاي مورد علاقه خود وبگردي مي كنند.
بنابراين تحقيقات رسانه هاي گروهي تاثيرات مثبت زيادي نيز دارند. در سايه همين فضاها جوانان اجتماعي تر شده و با يكديگر راحت تر ارتباط برقرار مي كنند. از آنجا كه جوانان امروز زمان و مكان مناسبي را كه والدينشان براي تعاملات اجتماعي داشتند را ندارند، موقعيت هاي اجتماعي آنها محدودتر شده است. رسانه هاي جمعي در واقع اين امكان را براي آنها فراهم مي كند، اما نبايد طوري باشد كه تمام ابعاد زندگي آنها را دربر گيرد. بهتر است والدين نيز هنگام استفاده بچه ها از اينترنت در كنار آنها باشند. بهترين راهكار عملي در اين باره اين است كه از فرزندتان بخواهيد تا شما را به عنوان دوست خود در فيس بوك معرفي كند. اگر تمايلي براي اين كار نداشت معمولا نشانه اين است كه موضوع نادرستي در ميان است.
درست همان طور كه اكثر مردم اجازه نمي دهند فرزندشان به كارد آشپزخانه دست بزند يا بدون گواهينامه رانندگي پشت فرمان بنشيند، چنين احتياط هايي را در هنگام استفاده از فضاي فيس بوك نيز بايد به آنها يادآور شد. لازم است بچه ها ياد بگيرند كه در فضاي فيس بوك چه نكاتي را رعايت كنند. قطعا آنها همه چيز را نمي دانند و نياز به آموزش، ضروري مي نمايد. بچه ها معمولا سعي مي كنند در سايت هايي نظير فيس بوك درمورد سنشان دروغ بگويند چون تمايل دارند با نوجوانان بزرگ تر از خود گروه تشكيل دهند و والدين اصلا نبايد از كنار اين مسئله به سادگي بگذرند. اجازه ندهيد فرزند يازده ساله شما با نوجواني شانزده ساله رابطه داشته باشد. اگر بگذاريد فرزندان كوچكتان وارد اين فضاها شوند در واقع جواز دروغ گفتن را به آنها داده ايد.
اين گزارش همچنين چگونگي تشويق بچه ها براي برقراري ارتباط با يكديگر و ابراز وجود خود را نيز بررسي مي كند. فضاي مجازي همچنين فرصتي براي يادگيري فراهم مي آورد و به نوجوانان امكان مي دهد تا درمورد سلامتي خود اطلاعاتي بياموزند. خصوصا بچه هايي كه بيماري هاي مزمن دارند مي توانند با افرادي كه شرايطي نظير آنها را دارند ارتباط برقرار كنند.
اما دنياي مجازي چندان هم بي نظير نيست. يكي از بزرگ ترين خطرات آن دروغ ها و آزار و تعرض هاي سايبري است. آنچه در جهان واقعي وجود دارد در فضاي مجازي بسط و گسترش بيشتري خواهد داشت. به عنوان مثال هميشه مي توان دروغ گفت اما از طريق اينترنت راحت تر است.
بچه ها مي توانند از طريق كابل هاي كامپيوتر جهان را بشناسند، چيزهاي زيادي را تجربه كنند و از حد و مرزهاي معمول بگذرند. تكنولوژي مدرن همه چيز را راحت تر كرده است كه متاسفانه اشاعه فحشا يكي از نمونه هاي آن است. ارسال و دريافت متن ها و تصاوير مبتذل از طريق تلفن همراه، كامپيوتر يا ديگر رسانه هاي ديجيتال صورت مي گيرد. بچه ها هميشه براي ديدن تصاوير مبتذل كنجكاو هستند و امروزه دسترسي به آنها در عرض چند ثانيه امكان پذير شده است. اين درحالي است كه اين تصاوير تا سالها در ذهن آنها باقي خواهد ماند.
امروزه ما به تكنولوژي نوين نياز داريم اما بايد به كمك متخصصان رشته هاي مختلف به بچه ها و خانواده ها آموزش هاي صحيح داده شود تا فرهنگ استفاده از اين رسانه ها را بياموزند و بدانند چطور انواع و اقسام داده ها را ارزيابي كنند.
يكي ديگر از خطرات رسانه هاي گروهي «افسردگي» است. وقتي كودكان و نوجوانان ساعت هاي طولاني را پاي اينترنت مي گذرانند، ممكن است علائمي از افسردگي مانند تغيير عادات خواب و خوراك، تغيير در خلق و خو، قطع ارتباط با دوستان و انزواي اجتماعي در آنها ديده شود.
اگر والدين به اهميت و ضرورت گفتگو با فرزندشان درمورد كاربردهاي رسانه هاي گروهي واقف باشند، در واقع شايد به جرات بتوان گفت كه ديگر نيازي به كنترل هاي بيش از حد و سختگيرانه نيست. نبايد دائما مراقب فرزندانمان باشيم، بلكه بايد وسايلي را در اختيار آنها بگذاريم تا از طريق رشد و پيشرفت كنند. به اين ترتيب اطمينان داريم كه در آينده انتخاب هاي درستي خواهند داشت.

 


هزينه هاي سرسام آور شايع ترين سرطان در زنان

هر پانزده روز يك ميليون و 500هزار تومان براي داروهاي شيمي درماني، 90هزار تومان براي تزريق، آزمايش خون، دو ميليون و 600هزار تومان براي راديوتراپي و سه ميليون تومان براي عمل جراحي پرداخت كرده ام اما چه فايده ديگر پولي براي خريد داروي هرسپتين ندارم!
اين ها درد و دل دختر جواني است كه تازه شش ماه است از بيماري مادرش خبردار شده و با حسرتي كه در چشمانش موج مي زند از گراني و در دسترس نبودن دارويي حرف مي زند كه بيش از يك ماه است پزشك براي مادرش تجويز كرده اما او هنوز موفق به تهيه آن نشده است، گرچه او عزمش را جزم كرده تا با بيماري مادر بجنگد اما هزينه هاي بالاي درمان، خانواده او را عاصي كرده است.
داروهاي هرسپتين كه در درمان سرطان سينه مورد استفاده قرار مي گيرد براي بيمار حدود 60ميليون تومان هزينه دارد و هزينه درمان با اين دارو سالانه بيش از يكصدميليارد تومان است.
دكتر مرضيه وحيد دستجردي وزير بهداشت، درمان و آموزش پزشكي در نخستين جشنواره كشوري حاكميت باليني نيز ضمن اشاره به آنچه گفته شد اشكال اساسي در تجويز هرسپتين را درست نبودن گايدلاين ها عنوان كرد و ابراز داشت اين موضوع اكنون اصلاح شده است و اگر پزشك اين دستورالعمل را رعايت كند وزارت بهداشت مي تواند حمايت مالي خود از داروي هرسپتين را از 30درصد به 80درصد افزايش دهد و به اين ترتيب بيمار تنها 20درصد از هزينه دارو را مي پردازد. اما آيا به راستي اين امر تحقق مي يابد؟
سرطان پستان از جمله شايع ترين بيماري در بين زنان است كه سالانه حدود 7هزار مورد جديد سرطان پستان در كشور بروز مي كند و خسارت هاي فردي، خانوادگي و در نهايت اجتماعي فراواني به همراه دارد و شناخت علامت ها و اقدامات لازم براي تشخيص زودرس و درمان به موقع مي تواند نقش مهمي در جلوگيري از عوارض اين بيماري داشته باشد. گرچه روند افزايشي آمار اين نوع سرطان كه هزينه زيادي را براي درمان مي طلبد زنگ خطري است كه به صدا درآمده است.
در واقع سرطان پستان بيش از ساير انواع سرطان ها باعث گرفتاري و حتي متاسفانه مرگ زنان مي شود، سرطان در زنان يكي از سه علت نخست مرگ در تمامي سنين است.
در هرحال جداي از مباحثي كه درخصوص پيشگيري از اين نوع سرطان مطرح مي گردد، درمان و پيگيري مستمر حتي بعد از درمان است كه قدري آسيب زاست و خانواده هايي را كه يك نفر از آنها دچار اين بيماري است را به چالش مي كشاند.
خانم رضايي، 35ساله است اما به علت شدت بيماري قادر به صحبت كردن نيست و همسر وي نيز گويا حوصله اي براي توضيح دادن درباره سختي هايي كه براي درمان او كشيده است ندارد چراكه خانم رضايي هم با وجود تحمل همه سختي هاي بيماري و گران بودن هزينه درمان، متاسفانه نتيجه مطلوبي از درمان خود نگرفته است.
زهرا هم يكي ديگر از مبتلايان به سرطان سينه است كه از ارديبهشت امسال با اين بيماري درگير بوده و با جراحي، سينه او تخليه شده است. او كه تنها 47سال سن دارد مي گويد تاكنون هزينه بسياري بابت درمان پرداخته ام و حتي ناچار به فروش خانه خود شده ايم و حالا هم دكتر داروي هرسپتين را برايم تجويز كرده كه موفق به خريد آن نشده ام.
او كه دو فرزند 27ساله و 20ساله دارد از شرايط نامناسب زندگي اش مي گويد چرا كه هزينه نخستين آمپول او 3ميليون و 400هزار تومان است و براي باقي آمپول هايي كه تعداد آنها 12 آمپول است بايد يك ميليون و 100 هزار تومان پرداخت كند.
خانم بياباني، بيمار 48 ساله ديگري است كه در چهار سال گذشته براي درمان بيماري خود بيش از 7 ميليون تومان خرج كرده است و مي گويد كه بيشتر هزينه درمان خود را از اطرافيان قرض كرده است و اكنون براي مصرف داروهاي خود كه بايد از سه ماه ديگر آنها را شروع مي كند، پولي ندارد.
از ديگر بيماران مبتلا به سرطان سينه فاطمه است. او كه از فروردين امسال متوجه بيماري خود شده است مي گويد كه يك ماه بعد از عمل، 8 جلسه شيمي درماني كرده است و 20 روز پس از آن راديوتراپي را آغاز كرده و اكنون 8 روز است كه درمان راديوتراپي او به پايان رسيده است. او براي شييمي درماني يك ميليون و 500 هزار تومان و براي عمل حدود يك ميليون تومان هزينه كرده و به تازگي دو ميليون و 400 هزار تومان براي درمان با برق از آشنايان خود قرض گرفته است.
او از هزينه اي كه بابت راديوتراپي متحمل شده است بشدت شكايت دارد و مي گويد كه اين هزينه برايش بسيار ناراحت كننده بوده و در اين شرايط پزشكان مرتب از او مي خواهند كه عصبي نشده و حرص نخورد، او مي گويد: زماني كه پولي براي درمان ندارم چگونه حرص نخورم. فاطمه علاوه بر هزينه هاي بالاي درمان خود از كيفيت دستگاه هاي راديوتراپي هم ناراضي است و مي گويد تعداد دستگاه هاي با كيفيتي كه عوارض جانبي زيادي نداشته باشد، بسيار كم است و بيشتر بيماراني كه همزمان با من از درمان راديوتراپي استفاده مي كنند از شهرستان ها به تهران آمده اند و اين امر علاوه بر درمان هزينه هاي بسيار ديگري هم به بيماران تحميل مي كند.
همان طور كه پيش از اين به آن اشاره كرديم مسئولان بهداشت و درمان كشورمان از پرداخت 80 درصدي هزينه داروي گران قيمت هرسپتين براي درمان سرطان سينه خبر داده بودند اما آنچه كه از بيان بيماران مشخص است عدم پذيرش بيمه ها در خصوص پرداخت هزينه اين داروست.
نكته حائز اهميت ديگر در اين زمينه آن است كه اگر مسئولان بهداشت و درمان مي دانستند در فاصله زماني تصويب تا اجراي چنين حمايت هايي چه تعداد بيمار جان خود را از دست مي دهند، قطعاً اجراي چنين مصوباتي را به محض تصويب، الزامي عنوان مي كردند، با توجه به اينكه با تمام تلاش هاي نظام هاي درماني همچنان آمار ابتلا به اين سرطان در كشور بالاست.
كاهش يك دهه سن ابتلا به سرطان پستان نسبت به نرخ جهاني
مريم انصاري عضو هيئت علمي پژوهشكده سرطان پستان جهاد دانشگاهي دانشگاه تهران در اين خصوص گفت: سالانه 7 هزار ابتلاي جديد به سرطان سينه در كشور داريم و آنچه كه اهميت دارد كاهش سن مبتلايان به اين بيماري در كشورمان نسبت به كشورهاي ديگر جهان است. در واقع با توجه به آمارهاي موجود سن ابتلا در بين زنان ما يك دهه كاهش يافته است.
وي كه مدير داخلي كلينيك سرطان پستان پژوهشكده است در خصوص علل بيماري، روش ها و هزينه هاي درماني اظهار داشت: ازدواج نكردن، باردار نشدن و شير ندادن از ريزفاكتورهاي ابتلا به سرطان سينه است، به علاوه سابقه خانوادگي احتمال ابتلا به اين سرطان را 2 تا 5 برابر افزايش مي دهد. ضمن اينكه تغذيه نامناسب و چاقي، نداشتن فعاليت فيزيكي، مصرف بي علت هورمون، استعمال دخانيات و الكل هم در ابتلا به اين سرطان نقش تعيين كننده اي دارد.
انصاري با بيان اين كه مبتلايان به سرطان در ايران در مقايسه با ساير كشورها جوان تر هستند افزود: اين بيماري در ميان 45 تا 55 ساله ها شايع تر بوده و جوان بودن مبتلايان، امكان تست ماموگرافي براي تشخيص بموقع بيماري را با مشكل مواجه كرده و متاسفانه هنوز استاندارد تشخيص اين بيماري در كشور تدوين نشده است به عبارتي ماموگرافي تا 15 درصد احتمال خطا دارد، در حالي كه در ايران اين آمار گاه به 30 درصد خطا هم مي رسد.
وي ضمن اشاره به ضرورت حمايت هاي بيمه اي از مبتلايان به سرطان سينه تاكيد كرد: با جراحي تا 60 درصد مي توان سينه را حفظ كرد و در 40 درصد موارد بايد سينه را برداشت، متاسفانه درمان هاي مرتبط با حفظ سينه و غدد لنفاوي زير بغل ، زير پوشش بيمه نيست در حالي كه هم جراح وقت زيادي براي اين كار مي گذارد و هم بيمارستان هاي دولتي و خصوصي هزينه بيشتري در اين باره صرف مي كنند و همه اين درمان ها از نظر روحي، رواني، اجتماعي و خانوادگي ضربه جبران ناپذير به جامعه متحمل مي كند.
مدير مركز بيماري هاي پستان پژوهشكده سرطان پستان جهاد دانشگاهي تصريح كرد: در كنار همه اين مشكلات داروهاي شيميايي اين بيماران وارداتي و اين امر هزينه بسياري بر بيماران تحميل مي كند. در واقع 20 درصد بيماران نياز به داروهاي گران شيميايي دارند در حالي كه از اين ميان 7 درصد افراد سود مطلق از درمان مي برند يعني اگر قرار است سه سال زندگي كنند، 6 درصد ضرب در سه سال بيشتر زندگي مي كنند و در اصل اين داروها 3 تا 7 ماه عود بيماري مبتلايان به سرطان سينه را عقب مي اندازد و متاسفانه ما به علت نداشتن استانداردهاي مشخص در درمان سرطان سينه اين مسائل را به بيماران توضيح نمي دهيم و آنها را متحمل 7 ميليون تومان هزينه مي كنيم.
انصاري ضمن اشاره به داروي هرسپتين بيان داشت: اين دارو از جمله داروهايي ست كه همچنان توسط بيمه ها پوشش داده نمي شود و بسيار گران هم هست البته اگر باتوجه به شرايط بازار يافت شود، چرا كه برخي از بيماران ما حتي موفق به تهيه آن نشده اند.
وي تصريح كرد: در واقع آنتي بادي هاي مونكلونال ها سلول سرطان را رديابي و از بين مي برند و نمونه اين آنتي بادي ها كه به شكل دارو طراحي شده «هرسپتين» است. اين دارو مدت زيادي ست كه براي رفع سرطان پستان استفاده مي شود و گراني و در دسترس نبودن اين دارو به ميزان كافي موجب شده برخي خانواده ها حتي تمام زندگي خود را براي درمان بيمار مبتلا به سرطانشان هزينه كنند!
مدير مركز بيماري هاي پستان پژوهشكده پستان جهاد دانشگاهي در ادامه باتوجه به بالا بودن هزينه هاي درماني اين نوع سرطان اضافه كرد: پژوهشكده سرطان پستان دانشگاهي تنها مركز ارائه كننده كليه خدمات تشخيصي و درماني در يك مكان است و اين امر تا حدودي در كاهش هزينه هاي بيماران اثرگذار است و نكته ديگري كه بايد به آن اشاره كنيم اين است كه اين مركز با وجود غيرانتفاعي بودن با بيمه هاي اصلي كشور يعني خدمات درماني، تامين اجتماعي طرف قرارداد است گرچه با بسياري ديگر از بيمه ها نيز قرارداد دارد.
در هرحال باتوجه به گفته پزشكان از آنجا كه درمان قطعي بيماري زماني رخ مي دهد كه زود تشخيص داده مي شود اميد مي رود با افزايش آگاهي زنان و دخترانمان از يك سو موجب كاهش تشخيص ديرهنگام بيماري شويم كه نه تنها آسيب هاي جسمي و رواني بيشتري بر فرد دارد بلكه موجب هزينه هاي هنگفتي هم مي گردد، از سوي ديگر شرايط كاهش هزينه هاي بيماران را با تامين داروهاي مورد نياز آنها از طريق ساخت داخل و يا حمايت بيمه هاي درماني فراهم سازيم.
نبايد فراموش كرد كه خانواده زهرا، فاطمه، خانم رضايي و بياباني از جمله هزاران خانواده اي هستند كه جداي از تحمل فشار رواني كه بيماري بر آنها وارد مي كند بايد هزينه هاي اقتصادي اين مسئله را كه كم هم نيست به دوش بكشند و سرعت از پا در آوردن اين بيماري به قدري ست كه جاي هيچگونه درنگ مسئولان نيست!
سميه سميعي
 


(صفحه(12(صفحه(10(صفحه(6(صفحه(9(صفحه(7(صفحه(8(صفحه(15(صفحه(11(صفحه(5(صفحه(16(صفحه(13(صفحه(4(صفحه (2.3.14