... سفر دل ميخواهد، نه از جنس سرعت پرواز، دل که همراه باشد، باقي مسائل هم
همراه ميشوندو آن وقت است که دلت ميخواهد هرچه سريع تر راهي سفر شوي و دل را به
لحظههاي ناب آن بسپاري... سفر خلق خوش ميخواهد... سفر منتظر اين جور چيزها است
تا زنده بودن با زندگي کردن يکدل شوند... سفر کيمياي نشاط را دعوت ميکند در همين
تابستان و هميشه زمان... بخش پاياني اين گزارش، گفت و گوها از منظرهاي ديگر،
جايگاه مسافرت در تندرستي جسم و جان و معناي واقعي سفر، عامليتهاي انجام سفر خوب و
دلچسب به روايات ديگر و نقش همسفر در يک مسافرت دلپذير و يا دلناپذير! است: هم
عقيده باشيم اما متوقع نباشيم پول زياد، فکر و اعصاب راحت و دقت در رانندگي براي
يک سفر با ايمن و دلپذير کافي است؟ اين را از يک کارمند سوال ميکنم و پاسخش
چنين است: «به آنچه گفتيد اخلاق خوب افراد همسفر و يا خانواده و همدليشان را اضافه
ميکنم اما به نظرم پول فراوان خرج کردن تاثير زياد براي يک سفر خوش ندارد. در سفر،
مهم آن است که گروه مسافري هم عقيده و ملاحظه کار باشند. مهم آن است که پرتوقع
نباشند.» «شيخي» اعتقاد دارد قبل از حرکت درباره ميزان بودجه و زمان معلوم اهل
خانواده با هم مشورت کرده وموقعي که به يک اجماع رسيدند حرکت کنند. در طول سفر
همنظر بمانند. موضوع ديگر آن است که به مسافرت ميرويم که از دغدغهها و کليشهاي
شدن روزمداري دور شويم پس بايد فکر را از مشغلههاي تمام ناشدني رها کرد و معناي
لذت مسافرت را درک کرد. چشم پوشي مشکلات زندگي در سفر محل دفتر آژانس مسافرت
هوايي ساکت است. خلوت بودن از متقاضيان سفر آن هم در آستانه فصل تعطيلات تابستاني
نشان از سايهاندازي نرخ ارز دارد. نظر «سجادي» را درباره مشخصات مسافرت خوب و
آسوده ميپرسم. او قاطع و متبسم جواب ميدهد: «اول و آخر مسافرت خوش، جيب پر است.»
سوال ميکنم: بر اين باوريد همه کساني جيب پرپول دارند و سفر ميکنند خوب رانندگي
ميکنند و اعصاب آرام هم دارند؟ او پاسخ ميدهد: «فکر راحت لازم است اما مسافرت
مقطعي است. يکي ميتواند در سفر راحت باشد يکي هم نه، فقط مقطعي مکان عوض کرده
است.» ادامه صحبت او بيان درک شخص از مسافرت است و در اين ارتباط با اشاره به
صددرصد خواندن ضرورت سفر تاکيد دارد خاموش کردن موبايل در زمان مسافرت سبب راحتي
فکر ميشود چرا که يک مفهوم سفر تامين آرامش و برطرف شدن خستگي ناشي از کار است.
«سجادي» در ادامه، مديريت در مقصد و ناديده گرفتن مشکلات در امور زندگي را يک عامل
آرامش بخش ميخواند و بر اين نظر است که تنوع سفر را غير از تغيير جغرافيايي و
اسکان در محل تازه، در خورد و خوراک هم ميتوان منظور کرد و همان غذاهاي خانه
نباشد. تفاوت هزينه غذا در سفر نسبت به خانه ممکن است چيزي حدود ده درصد باشد. به
هر حال اول گفته شد در سفر جيبتان خالي نباشد! نگاهي متفاوت به عوامل سفر خوش
پاسخ يک روزنامه نگار در برابر پرسشم: عوامل يک سفر با آسودگي واقعي چيست؟ «ساعد
وثوقي» ميگويد: «به عقيده من، سفر خوب با همسفر خوب شکل ميگيرد به ويژه در سفرهاي
تفريحي، همسفر نقش مهمي ايفا ميکند. همراهي با همسفران همفکر و يکدل، خاطره يک سفر
را متمايزتر ميکند زيرا افراد خوش سفر مشکلات مسافرت را آسان ميکنند البته برعکس
اين امر نيز گاهي اتفاق ميافتد چرا که حضور همسفري ناسازگار موجب ناراحتي ساير
همسفران ميشود، به قول شيخ اجل، سعدي شيرازي: افسرده دل، افسرده کند انجمني را.»
گفته وي در مطلب مسافر، هم چنان گواه بر اين است که،« همسفر خوب، در سفر زيادهروي
نميکند، حساب شده خرج ميکند، مهربان، فعال، زرنگ، شوخ طبع و صبور است. مهم تر از
همه با مفهوم زندگي گروهي و تقسيم وظايف آشنا است. اگر در ميان همسفران کسي بخواهد
عقايد خود را به ديگران تحميل کند، مسلما سفر همراه با ناراحتي و شايد هم مشاجره
خواهد بود. به گفته «وثوقي» در سفر بايد با رعايت اعتدال، علايق و سلايق همسفران را
در نظر گرفت و با کسب اطلاعات دقيق از مقصد با مشاوره ديگران بهترين بهره را از وقت
گرفت. او با چنين ديدگاه، خونسردي بيش از حد را بر نميتابد و معتقد است عجله زياد
و رعايت نکردن حال همسفران، سفر را به خاطره بد و خداحافظي دوستان تبديل خواهد کرد
که بايدش گفت: «سفر تو را به سلامت، مرا به من بسپار». «وثوقي» روزنامهنگار در
چنين حالت، بر اين باور است که برنامهريزي دقيق، کسب اطلاعات و آشنايي با مکانهاي
ديدني و گردشگري مقصد، آماده کردن وسايل و ابزار لازم، انجام کارها طبق برنامه،
جلوگيري از اتلاف وقت وگوش کردن به حرف همسفران، از جمله کارهايي است که سفر خوبي
را به شما هديه خواهد کرد. استاد دانشگاه علوم پزشکي تهران- مبحث سفر را عمدتا
از زواياي سلامتمحوري طرح و بيان ميکند ولي در توضيح مشتقات از کليات موضوع
«شرايط يک سفر خوب و خوش خاطره»، ضمن توصيههايي مبتني بر اصل سلامتمحوري نظير
رعايت بهداشت خورد و خوراک در جريان مسافرت، خوشاخلاقي و خوشگوييهاي نشاطانگيز
در جمع همراهان و ايمني در رانندگي را از قلم نمياندازد. سفر کنيد افسرده نشويد
«دکتر احمد عامري» ميگويد: «مسئله سفر، هم در سلامت جسمي و هم روحي بسيار بسيار
مهم است چرا که انسان در اثر کار روزانه و رفتوآمدها مخصوصا در کلانشهرها دچار
خستگي ميشود که به مرور افسردگي بهوجود ميآيد. در اين ارتباط معمولا چند چيز سبب
انبساط خاطر شده و انسان را شاداب ميکند از جمله قدري ورزش روزانه فردي يا جمعي،
نيمساعت پيادهروي منظم در روز و شب، ورزش شنا و کوهنوردي است. مورد ديگر که خيلي
اهميت در ايجاد نشاط و سرور هر فرد دارد، سفر است. در شرع مقدس ما و بهخصوص فرموده
امام صادق(ع) به سفر رفتن تأکيد و سفارش شده است اما قرآن به يک تعبير مسافرت را
آشنايي با اقوام مختلف با فرهنگهاي گوناگون ذکر کرده است.» توصيههاي پزشکي و
بهداشتي در سفر وي در ادامه گفتارشان به چگونگي امکانات حمل و نقلهاي عمومي و
با استفاده از خودرو شخصي خود در صورتي که کاملا اطمينانبخش باشد، تشکل همراهان و
سلامت و بهداشت غذا و اين توصيه که در جريان مسافرت هزينهها متناسب با درآمد شخص
باشد، اشاراتي دارد. او در مورد انتخاب و مصرف غذا توصيه ميکند از کافهها و
رستورانهاي بين راهي که مطمئن به رعايت بهداشتشان نيستيد غذا صرف نکنيد و پيشنهاد
ميکند از خانه يک سري مواد غذايي طبخ نشده شامل خيار، گوجهفرنگي، نان، پنير، گردو
و ماست همراه آورده شود. اگر سفر چند روزه باشد از گوشتهاي کنسروي استفاده شود ولي
بايد توجه داشت حتما تاريخ گذشته و قوطي آن زنگ زده نباشد. براي مصرف، قوطي در بسته
کنسرو 20 دقيقه در آب جوشانده شود، موقع باز کردن آن، وسيله در بازکن تميز باشد.»
استاد دانشگاه علوم پزشکي تهران، ادامه توضيحات بهداشتي خود را به تأمين و مصرف آب
آشاميدني سالم توجه ميدهد و با اين بيان که در اين روزگار بايد به آب زلال چشمهها
اعتماد نکرد چرا که ممکن است آلودگي ثانوي داشته باشد. توصيه مي کند: « از آب بطري
استفاده شود. اگر در اختيار نبود، اجبارا آب چشمه، قنات و يا چاه را حدود 6-5 دقيقه
بايد جوشاند. اما به دليل آنکه اکسيژن محلول در آب جوشيده شده از بين رفته است،
بعد از جوشش در ظرف ديگري ريخته، تا اکسيژن هوا وارد آب شود.موضوع ديگر، توليد
يخهاي قالبي (مصنوعي) است که در حواشي راههاي سفر ميفروشند. اين يخ اگر درست
نگهداري نشده و روي زمين باشد ويروس آلودهکننده درون آن ميرود. خريداران اين نوع
يخ، سطح آن را ميشويند اما يقين بدانيم يخ، آن آلودگي را دارد. اما چنانچه مجبوريم
از اين يخ استفاده کنيم، آن را ميشوييم. در يک کيسه پلاستيک تميز ميگذاريم. در
کيسه را محکم ميبنديم. سپس بطريهاي حاوي آب را کنار يخ گذاشته سرد شده و مناسب
مصرف ميشود. نکته ديگر، ميوه و سبزي است. توصيه ميشود در مسافرت سبزي مصرف
نشود مگر مطمئن شويم سبزيها پاک شسته شده است، يا آنکه خود، سبزي را پاک کرده
بشوييم. بعد در يک سطل 6-5 ليتر آب ريخته و به ازاي هر ليتر آب 3 قطره مايع ظرفشويي
در آب محلول کنيم. بعد از 5-3 دقيقه خوب به هم زده و قشر کف روي آب گرفته، سبزي
حالت ليزي پيدا ميکند. حدود 5 دقيقه بعد، از بالاي سطل، سبزيها را با دست بيرون
آورده و در نهايت با آب کاملا شسته شده و قابل مصرف ميشود.» منشور سفر تدارک
و پردازش ساز و کار يک سفر خوش، مفيد و جامع به روايت مديرعامل يک شرکت تعاوني
مسافري منشوري در جهت ايمني و آسودگي مسافران است. او همچنين در عين حال که ديباچه
سفر را در دقايق نخستين حرکت ميگشايد و توصيههايي هم دارد، بر مديريت واحد در
برنامهريزي تأکيد ميکند. «حسين مرادي هرندي»- از جمله لازمههاي يک سفر لذتبخش
و ايمن را داشتن برنامه، مقصد معلوم و اتفاق نظر جمعي ميداند. او در اين باره
ميگويد: «بايد مشخص شود افراد يا خانواده مسافرت را از چه منظري نگاه ميکنند. اما
ابتدا، اصل، برنامهريزي از مبدأ و به کجا رفتن است و نيز آن که با چه وسايل حمل و
نقل: هواپيما، قطار، اتوبوس، سواري شخصي خود خواهند رفت. تدارکات چيست و چگونه است؟
آيا در مقصد، هتل يا جايي براي اسکان رزرو و تعيين کردهاند؟ در حالي که بايد دانست
در فصل انبوه مسافر و سفر هتلها شلوغ هستند. در اين وضعيت لازم است جاي مناسب براي
سکني هر چند روز خانواده تهيه کرد. از طرف ديگر خانوادهها در نظر داشته باشند
سفر از مبدأ و آغاز حرکت شروع ميشود. از لحظهلحظهها در مسير به سمت مقصد استفاده
کنند. يعني اين احساس باشد که مجموعه هر آنچه در طول راه در منظر است از قبيل
بناها، کوهستان، صحرا، بيابان، گذرگاهها، چشمهسارها و... و متن زندگي مردمان
شهري- بومي همانا جزو سفر محسوب ميشوند.» غرور سرعت زود رسيدن اين شيوه سفر
دلپذير نيست وي ادامه ابراز نظر خود را به موضوع مهم و حياتي ايمني رانندگي در
جادهها معطوف ميکند و ميگويد: «رانندگان در تمام طول سفر مقررات، هشدار و
توصيههاي رانندگي را کاملا رعايت کنند. سبقت نگيرند. همواره با يک سرعت مطمئنه
حرکت کنند. نکته ديگر آن که از مبدأ تا مقصد يکسره رانندگي نکنند. در حالي که احساس
خستگي ميکنند لازم است در بين راه بهطور متناوب دو سه جاي مناسب توقف کرده و به
اتفاق همراهان مقداري استراحت کنند. اين امر باعث تجديد قوا، رفع خستگي جسمي و فکري
و آرامش روحيشان ميشود که همين توقف لازم و تغيير روحيه نيز جزو يک سفر امن و
دلپذير است. با اين واقعيتها اما متأسفانه در برخي خانوادهها و رانندگان اين رسم
بسيار بد رايج است که به ديگران ميگويند مثلا، ما راه 7 ساعت را 5-4 ساعت طي کرديم
و به اين نوع رانندگي و زودتر رسيدن به محل مورد نظر مغرور هم ميشوند.»وي در ادامه
موضوع رانندگي، ميافزايد: «مورد ديگر هنگام رانندگي صحبت کردن با سرنشينان و يا
همراهان با راننده است که اين هم اشتباه و ناپسند است. بايد دانست جادههاي کشور
محل اتومبيلراني و مسير امن و مناسب براي رسيدن سالم مسافران به مقصد است. شتاب
رفتن و سرعت غير مجاز و زود رسيدن نه رسم يک سفر دلپذير و نه شيوه صحيح فرهنگ
رانندگي است. رعايت مقررات و حقوق همديگر نشان از شخصيت راننده، حفظ سلامت افراد و
آرامش در سفر است.» «مرادي هرندي» در پايان گفتهاي خود، اشاراتي به لزوم همدلي
اعضاي خانواده و همسفران و مديريت واحد برنامهريز دارد. او اظهار ميکند: «در متن
راه و مقصد هميشه بايد از يک نفر متابعت کرده يک نفر تصميمگيرنده، برنامهريز و
مدير باشد. اگر اينجور نباشد سفر لذتبخش و خوشخاطره نخواهد بود.» گزارش روز
|