(صفحه(12(صفحه(10(صفحه(6(صفحه(9(صفحه(7(صفحه(8(صفحه(15(صفحه(11(صفحه(5(صفحه(16(صفحه(13(صفحه(4(صفحه (2.3.14


یکشنبه 22 شهريور 1388- شماره 19461
 

قلب زمين در تپش است
تبديل دي اكسيد كربن به سنگ
آهنگ پيوسته يك درد
نانو الماسها درمانگران سرطان
دارويي جديد براي بيماري جديد



قلب زمين در تپش است

مدارك به دست آمده از مناطق هاوايي و ايسلند نشان مي دهد كه هسته زمين هر 15 ميليون سال يك بار و به واسطه فرايندي تپش مانند توده هايي از ماگما را به سطح زمين ارسال مي كند.
محققان دانشگاههاي برگن و اوسلو در نروژ با استفاده از اطلاعات لرزه شناسي براي اندازه گيري ضخامت پوسته زمين ميان ايسلند و گرينلند چنين نظريه اي را ارائه كردند كه در صورت درست بودن آن نظريه هايي كه تا به حال درباره جهان زيرزمين ارائه شده است متحول خواهند شد.
اين اندازه گيريها به محققان اجازه داد احتمال دهند جريان ماگمايي موجود در توده ها در زير منطقه ايسلند افزايش داشته است. زماني كه اين توده ها قدرتمند باشند پوسته سطحي زمين را ضخيم تر مي كند و با توجه به همين نشانه محققان دريافتند كه پوسته زمين در اين مناطق هر 15 ميليون بار ضخيم تر شده است. اين به آن معني است كه توده هاي ماگمايي داراي پالسها يا تپشهاي دوره اي هستند.
نظريه وجود تپشهاي ماگمايي نظريه جديدي نيست اما ارتباط كشف شده ميان تپشهاي ماگمايي ايسلند و هاوايي امري است كه باعث شگفتي دانشمندان شده است.
دانشمندان دريافتند كه تپشهاي ماگمايي در اين دو منطقه با وجود تفاوت مسافت و موقعيت به طور همزمان رخ داده اند.دانشمندان معتقدند منشا اين همزماني نمي تواند در جبه زمين نهفته باشد بلكه به احتمال زياد در فعاليتهاي هسته زمين قرار دارند. اين به آن معني است كه هسته زمين به صورت دوره اي لايه هاي جبه اي را گرم كرده و تپشهاي يكنواختي را به سطح زمين انتشار مي دهد.
اكثر زمين شناساني كه به وجود تپشهاي جبه اي اعتقاد دارند بر اين باورند اين پديده را مي توان تنها با استفاده از فرآيندهاي موجود در جبه از جمله انباشتگي ماگما با غلظت متفاوت در مناطق مختلف توضيح داد. با اين حال تاكنون توضيح قانع كننده اي براي چگونگي شكل گيري تپشهاي گرمايي در هسته ارائه نشده است.
براساس گزارش نيوساينتيست، توضيحات متفاوتي را مي توان در رابطه با هماهنگي تپشها ارائه كرد. مطالعات بيشتر نيز مي توانند اطلاعات جديدي را از نزديك بودن زمان شكل گيري تپشها و نه هماهنگ بودن آنها ارائه كند. اما محققان معتقدند با توجه به ناهمگني جبه و احتمال تاخير زماني رسيدن تپشها به سطح زمين نمي توان به طور دقيق هماهنگي يا نزديكي زماني تپشها را به اثبات رساند.

 



تبديل دي اكسيد كربن به سنگ

گروهي از مهندسان دانشگاه ايسلند قصد دارند به منظور مقابله با گرماي جهاني با استفاده از شيوه اي جديد دي اكسيد كربن را به سنگي جامد تبديل كنند.
دانشمندان در كشور ايسلند قصد دارند با ايجاد شرايطي براي واكنش دي اكسيد كربن و كلسيم، اين گاز گلخانه اي را به منظور كنترل گرماي جهاني به سنگ تبديل كنند.
متخصصان قصد دارند از منشاءهاي آتشفشاني اين كشور براي از بين بردن سالانه 30 هزار تن گاز گلخانه اي استفاده كنند. شيوه مورد نظر آنها استفاده از لايه هايي از سنگهاي آتشفشاني است كه مي تواند آلودگي هاي كربني را براي ميليون ها سال در خود حفظ كند.
به گفته محققان اين يك فرايند طبيعي است كه تنها با پيروي از آن مي توان تاثيرات قابل توجهي را در محيط زيست مشاهده كرد. طي اين روش دي اكسيد كربن ناشي از نيروگاه زميني ايسلند تحت فشار بالا در آب حل شده و سپس به درون لايه هاي بازالتي كه در عمق 400 تا 700 متري از سطح زمين واقع شده است پمپ خواهد شد.
نتايج آزمايشگاهي نشان مي دهد كه محلول دي اكسيد كربن با كلسيم موجود در بازالت واكنش داده و كربنات كلسيم جامد به وجود خواهد آورد به گفته محققان اين فرايند در آزمايشگاه از چند روز تا چند هفته زمان احتياج دارد.
براساس گزارش گاردين، اين پروژه Carb-Fix نام گرفته و به واسطه تحقيقات دانشمندان دانشگاه ايسلند در حال تكميل است.

 



آهنگ پيوسته يك درد

عليرضا سزاوار
ميگرن نوعي سردرد است كه 10 درصد افراد آن را تجربه مي كنند. شيوع آن در خانم ها بيشتر از آقايان است. ميگرن سردرد ضربان دار شديدي است كه اغلب در يك طرف سر احساس مي شود و در برخي موارد با تهوع، استفراغ و كاهش اشتها نيز همراه است. افراد مبتلا ممكن است نسبت به بو، نور و صدا حساس باشند. برخي افراد ممكن است قبل از شروع حملات ميگرن مشاهده نقاط سياه، خطوط زيگزاگي، جرقه هاي نوراني وحساسيت چشم به نور را تجربه كنند. اين نوع سردرد ممكن است به دفعات زياد (چند بار در هفته) يا به ندرت (يك تا دو بار در سال) رخ دهد، اولين حمله ميگرني معمولا قبل از 30 سالگي رخ مي دهد.
حملات ابتدايي به ندرت در افراد بالاي 40 سال رخ مي دهد. استرس و فشارهاي عصبي، كم خوابي، خواب بيش از حد، هيجانات شديد، دهيدراتاسيون (كاهش آب بدن)، حذف وعده هاي غذايي و در بعضي افراد مصرف برخي غذاها از عوامل موثر در ابتلا به سردردهاي ميگرني هستند. در رابطه با غذاها مسائل زير مطرح هستند؛ ترك ناگهاني نوشيدني هاي حاوي كافئين نظير چاي و قهوه از عوامل احتمالي در بروز ميگرن هستند. كاهش قندخون بخصوص در مواقعي كه با استرس و خستگي همراه مي شود مي تواند باعث بروز ميگرن شود.
بنابراين نداشتن برنامه غذايي منظم، حذف وعده ها و ميان وعده هاي غذايي و پيروي از رژيم هاي غذايي نادرست به منظور كاهش وزن مي تواند در بروز ميگرن نقش داشته باشد. مصرف ميوه هايي نظير سيب، گلابي، گيلاس، انگور و زردآلو در ميان وعده هاي غذايي باعث افزايش منظم قندخون مي شود كه مي تواند به كنترل قندخون كمك كند. مصرف غذاهاي پروتئيني مفيد است زيرا منجر به نوسان قندخون نمي شوند. مصرف مرغ و بوقلمون به دليل داشتن پروتئين زياد و چربي كم توصيه مي شود. غذاهاي حاوي پروتئين (انواع گوشت ها، حبوبات و تخم مرغ) بايد در هر وعده غذايي گنجانده شوند.
كاهش آب بدن نيز يكي از عوامل ايجاد سردردهاي ميگرني است.
اگر در طول روز آب كافي ننوشيد بدن آب مورد نياز خود را از خون و ساير بافت ها تامين مي كند. اين امر با انقباض رگ ها همراه است. كه مي تواند باعث سردرد شود. مصرف مقدار زيادي آب و مايعات بدون كافئين بخصوص پس از فعاليت بدني توصيه مي شود. از آنجايي كه دهيدراتاسيون و كاهش قندخون از علل بروز اين نوع سردرد هستند، نوشيدن يك ليوان آب همراه با يك قاشق غذاخوري عسل در ابتداي صبح مي تواند سودمند باشد.
خوردن غذاهاي غني از منيزيم به درمان ميگرن كمك مي كند. كمبود منيزيم مي تواند باعث انقباض عروق مغزي و به دنبال آن بروز سردردهاي ميگرني شود. دريافت منيزيم مطابق با مقادير مجاز غذايي توصيه شده، (300 RDA ميلي گرم در آقايان و 270 ميلي گرم در خانم ها) باعث افزايش جريان خون مغز مي شود.
غذاهاي گياهي نظير سبزيجات و حبوبات و غلات غني از منيزيم هستند. مطالعات نشان داده است كه مصرف مكمل منيزيم در خانم هايي كه در دوران پيش از قاعدگي سردردهاي ميگرني را تجربه مي كنند، مي تواند سودمند باشد. به نظر مي رسد غذاهاي حاوي «آمين هاي فعال كننده رگ ها» در شروع انقباض رگ هاي خوني مغز نقش دارند. تيرآمين و فنيل اتيل آمين دو ماده اصلي موثر در بروز اين مشكل هستند. اگرچه ساير آمين ها ممكن است اثرات مشابهي داشته باشند. موادغذايي همراه با عوامل محيطي و شيوه زندگي مي توانند در بروز ميگرن نقش داشته باشند لذا پرهيزهاي غذايي مي تواند در پيشگيري از ميگرن نقش داشته باشند.
شكلات، الكل، پنير تخمير شده و ساير فرآورده هاي لبني حاوي تيرآمين و ساير آمين ها هستند. در بررسي انجام شده روي 500 نفر، اين غذاها قوي ترين عامل غذايي موثر در شروع سردردهاي ميگرني بوده اند. سوسيس هاي تخميري، خامه ترش، آواكادو و عصاره مخمر نيز كه حاوي تيرآمين هستند ممكن است باعث ميگرن شوند.
آجيل، شكلات، جوانه گندم و صدف منابع غذايي مس هستند. به نظر مي رسد مس در متابوليسم «آمين هاي فعال كننده رگ ها» نقش دارد و احتمال بروز حمله ميگرن را افزايش مي دهد. از آنجايي كه مركبات (پرتقال و گريپ فروت) جذب روده اي مس را افزايش مي دهند و ممكن است در فرآيند شروع حمله هاي ميگرني نقش داشته باشند، بهتر است از برنامه غذايي حذف شوند. غذاهاي چرب و سرخ شده به عنوان عوامل آغازگر ميگرن شناخته شده اند از اين رو بهتر است مصرف آنها محدود شود. افراد مستعد بايد از مصرف فرآورده هاي گوشتي حاوي نيتريت نظير سوسيس و كالباس پرهيز كنند چون احتمالا در بروز ميگرن نقش دارند. در مطالعه اي مصرف مكمل روغن ماهي به ميزان 20 گرم در روز در بعضي افراد با تسكين قابل توجه درد همراه بوده است.
ورزش هايي مانند يوگا از طريق ريلكس كردن بدن مي توانند نقش كمك كننده اي در بهبود اين بيماري داشته باشند.

 



نانو الماسها درمانگران سرطان

محققان مؤسسه مهندسي و علوم كاربردي مك كورمك با كمك نانو ذرات الماس موفق به ارائه ابزاري جديد شده اند كه مي تواند داروهاي درماني را بدون وارد آوردن آسيب به سلولهاي سالم ، وارد نسوج سرطاني كند.
محققان معتقدند نانومواد كوچكتر از 100 هزار ميليونيوم متر مي توانند سيستمهاي رايج انتقال دارو را متحول كنند. شيوه اي كه مي تواند آثار مسموم شيوه هاي درماني سرطان از جمله شيمي درماني را كاهش داده و احتمال درمان سرطان را افزايش دهد.
محققان كالج مهندسي و علوم كاربردي مك كورمك با استفاده از نانو الماسها ابزاري جديد براي انتقال مقادير تعيين شده اي از دارو به سلولهاي تعيين شده ارائه كردند. آزمايشها نشان مي دهد اين نانو مواد قادرند تأثيري بيشتر از شيوه هاي درماني مشابه شيمي درماني را بدون ايجاد آثار سوء بر روي سلولها داشته باشند.
به گفته محققان خوشه هاي نانو الماس ذرات دارويي را به گونه اي دربر مي گيرند كه احتمال نفوذ آنها به سلولهاي سالم به صفر برسد و تنها زماني اجازه خروج داروها را خواهند داد كه به سلولهاي سرطاني رسيده باشند. از ديگر آثار اميدواركننده اين مواد عدم ايجاد التهاب در نسوج بدن پس از آزادسازي داروها است.نانو الماسها به دو شيوه قادر به انتقال داروها هستند. در شيوه اول اين ذرات مشابه قلم خودنويس داروها را دربرگرفته و در ميان سلولهاي بيمار رها مي كنند و در شيوه دوم با عملكردي مشابه سرنگ به درون سلولها تزريق مي شوند. در اين صورت ميزان داروي انتقال داده شده و تاثير آن بر روي سلولهاي بيمار تحت كنترل پزشك درآمده و آثار سوء داروهاي درمان سرطان بر روي نسوج سالم به ميزان قابل توجهي كاهش خواهد يافت.
براساس گزارش گيزمك، اين تحقيقات تحت حمايت سازمان ملي علوم و مؤسسه ملي بهداشت بوده و نتايج آن در نشريه علمي اسمال منتشر شده است.

 



دارويي جديد براي بيماري جديد

محققان دانشگاه ادلايد استراليا پس از سه سال پژوهش موفق شدند دارويي به نام Lyrica را براي درمان بيماري Fibromyalgia (فيبروم يالجيا) عرضه كنند.
اين بيماري مزاحم با عوارضي همچون درد ماهيچه ها، خستگي بي مورد و مشكل خوابيدن همراه است و تا به حال داروي موثري براي از بين بردن آن عرضه نشده بود. در حال حاضر اين بيماري بيش از 600 ميليون نفر را در ايالات متحده و بيش از 100 ميليون نفر را در ديگر نقاط جهان دچار مشكل كرده است و احتمال بروز آن در خانم ها بيشتر از آقايان است. ضمن آنكه در دوران ميانسالي هم احتمال بروز اين بيماري بيشتر است. اين بيماري علائم خاصي براي تشخيص ندارد و پزشكان با معاينه بيمار و با استفاده از تجربيات خود اين بيماري را تشخيص مي دهند.
تاكنون پزشكان با روش هايي غيراستاندارد در درمان دردهاي مزمن و شديد ماهيچه ها و خستگي بيش از حد بدن و بي خوابي عمل مي كردند كه در حال حاضر با ارائه اين داروي جديد اين مشكل براي پزشكان هم برطرف شده است. داروي جديد Lyrica در مراحل آزمايش نتايج جالبي را نشان داده و موجب تخفيف درد و كاهش عارضه خستگي شده است. ولي با اين وجود باز هم پژوهشگران به طور كاملا دقيق نمي دانند كه اين داروي جديد درون بدن چگونه عمل مي كند. از ديگر عوارض جانبي بيماري «فيبروم يالجيا» مي توان به سرگيجه، خواب آلودگي، اختلاف در قدرت بينايي، چاقي بيش از حد، خشكي دهان و زخم شدن لثه ها و نيز بروز ورم دست و پا اشاره كرد. البته هر شخصي كه به اين عوارض دچار است داروي Lyrica را بايد زير نظر پزشك معالج مصرف كند.
همچنين اين داروي جديد براي درمان بيماري هاي صرع و دردهاي عصبي در بيماران مبتلا به بيماري قند استفاده مي شود. شركت داروسازي Pfizer كه به تازگي اين دارو را به بازار ارائه كرده است، تصميم دارد تحقيقات بيشتري در زمينه اين دارو و عملكرد مفيد آن به عمل آورد و نتايج بيشتر آن را در اختيار پزشكان قرار دهد.

 

(صفحه(12(صفحه(10(صفحه(6(صفحه(9(صفحه(7(صفحه(8(صفحه(15(صفحه(11(صفحه(5(صفحه(16(صفحه(13(صفحه(4(صفحه (2.3.14