رد پاي صهيونيست ها در آسياي مركزي
اشاره رژيم صهيونيستي دو دهه پس از استقلال كشورهاي آسياي مركزي، تلاش مي كند خلأ به وجود آمده در اين كشورها را با حضور خود پر كند تا بعدها از آنها در مجامع بين المللي به نفع خود سود ببرد. در اين ميان جايگاه و نقش قزاقستان به عنوان يك كشور مسلمان آسياي مركزي از اهميت ويژه اي برخوردار است. در اين مقاله به روند روبه رشد نفوذ اسرائيل در قزاقستان و همكاري سران آن كشور با صهيونيست ها براي گسترش اين نفوذ اشاره شده است. «بيرگنيم آيتيم آوا» معاون اسبق نخست وزير قزاقستان و اولين سفير اين كشور در سرزمين هاي اشغالي فلسطين، در 10 اوت 2009 در ديدار با «فاينا كرشن بائوم» دبيركل حزب «اسرائيل خانه ما» و عضو كنست (مجلس) رژيم صهيونيستي كه اخيرا در نيويورك صورت گرفت، اعلام آمادگي كرد، كه در توسعه مناسبات دوجانبه قزاقستان و اين رژيم از هيچ تلاشي فروگذار نكند. دو طرف دورنماي همكاري هاي دو جانبه در زمينه هاي آموزش، بهداشت، كشاورزي و زيست محيطي و تبادل هيئت هاي رسمي در اين بخش ها را بررسي كردند. سامانه اينترنتي «ايزروس» وابسته به رژيم صهيونيستي با انتشار مطلبي در اين باره نوشته است: فرستاده اسرائيل در اين ديدار از نماينده قزاقستان كه در حال حاضر نماينده اين كشور در سازمان ملل متحد نيز است خواسته است دعوت او را براي اعزام هيئت مجلس قزاقستان به همايش بين المللي مجمع بين المجالس كشورهاي منطقه در «بوئنوس آيرس» به مسئولان سناي قزاقستان ابلاغ كند. اين همايش قرار است به ابتكار رژيم صهيونيستي و با توافق مقامات آرژانتين در ماه نوامبر سال جاري در پايتخت آرژانتين برگزار شود. شواهد نشان مي دهد اگرچه ديدار نمايندگان قزاقستان و رژيم صهيونيستي به ظاهر اقدامي تشريفاتي به نظر مي رسد، اما به نحوي حكايت از روابط حسنه تل آويو و آستانه دارد. سامانه ايزروس يك روز پس از برگزاري اين ملاقات يك ساعته، نتايج مذاكرات را مهم ارزيابي كرد و نوشت: آيتيم آوا به اين عضو كنست پيشنهاد كرد، براي بررسي برخي از مسائل مورد علاقه و تهيه راهكارهاي جديد، به قزاقستان سفر كند و با «نورلان اسحاق اف» وزير حفظ محيط زيست اين كشور درباره مقابله با عوارض و پيامدهاي آزمايش هاي هسته اي كه در زمان شوروي سابق در استان «سيمي پالاتينسك» اين كشور انجام مي شد، مذاكره كند. خانم كرشن بائوم در پارلمان رژيم صهيونيستي، مسئوليت توسعه مناسبات بين المجالس با قزاقستان، و در حزب «اسرائيل خانه ما» امور همكاري با كليه كشورهاي آسياي مركزي را برعهده دارد. دبيركل اين حزب كه ماه آوريل سال جاري از قزاقستان بازديد كرده بود، وعده داده است كه تا پايان سال جاري بار ديگر عازم اين كشور خواهد شد و اين در حالي است كه قرار است به زودي «ليبرمن» وزيرخارجه رژيم صهيونيستي نيز از قزاقستان بازديد كند. ليبرمن اولين بار در بهار سال 2001 زماني كه سمت وزير زيربنايي را در كابينه اين رژيم برعهده داشت به قزاقستان سفر كرده بود. به گفته كارشناسان، آيتيم آوا كه آن زمان سفير كشورش در تل آويو بود، نقش مهمي در انجام اين سفر ايفا كرده بود. آيتيم آوا از ماه ژانويه سال 1997 تا ژوئن سال 2002 سمت اولين سفير قزاقستان در رژيم صهيونيستي را داشت و طي اين مدت كه دوران آغاز مناسبات دوجانبه بود، براي ايجاد زمينه و گسترش روابط طرفين نقش مهمي ايفا كرده است. وي تا پيش از انتصاب به اين سمت، در سال 1996 وزير امور جوانان، توريسم و ورزش قزاقستان بود و دوران ماموريت وي در سرزمين هاي اشغالي، همزمان با آغاز دوران روابط ديپلماتيك رژيم صهيونيستي با كشورهايي چون اتحاد جماهير شوروي سابق بود. آيتيم آوا بعد از فلسطين اشغالي، در ايتاليا و يونان نيز به عنوان سفير ماموريت داشته و بعد از بازگشت به كشورش مدتي نيز در سمت معاون نخست وزير و وزير آموزش و پرورش قزاقستان فعاليت كرده است. به نظر مي رسد خانم آيتيم آوا با وجود گذشت زمان، روابط تنگاتنگ با بيشتر سياستمداران و ماموران نهادهاي رژيم صهيونيستي را همچنان حفظ كرده است. مقامات قزاقستان براي انتخاب و انتصاب افراد به سمت سفير اين كشور در سرزمين هاي اشغالي هميشه توجه خاصي داشته اند و افرادي را به تل اويو اعزام مي كنند كه داراي سمت هاي مهمي در دولت قزاقستان باشند. در اين ميان مي توان از «واديم زوركوف» سفير قبلي آستانه در تل آويو نيز نام برد كه قبل از ماموريت ديپلماتيك و انتصاب به سمت سفير در رژيم صهيونيستي، در سال 2006 معاون وزير خارجه قزاقستان بود. «كرت عبدالرحمان اف» نيز پيش از انتصاب به سمت سفير اين كشور در سرزمين هاي اشغالي، در سال 2003 معاون وزيرخارجه بود و بعد از سه سال ماموريت و بازگشت به قزاقستان دوباره به اين سمت منصوب شد. گليم آرزباك اف كه اكنون 44 سال دارد و تا ماه فوريه سال جاري، وزير صنايع و تجارت قزاقستان بوده است چهارمين سفيراين كشور در اسرائيل خواهد شد. آرزباك اف سفير جديد قزاقستان در رژيم صهيونيستي قرار بود در ماه جاري ميلادي عازم تل آويو شود، ولي به دلايل اعلام نشده، زمان سفر و تسليم استوارنامه وي به مقامات اين رژيم به مدت نامعلومي به تعويق افتاده است. گزارش ها، حاكي است كه رژيم صهيونيستي در پي فروپاشي اتحاد شوروي سابق، به منظور نفوذ به فضاي سياسي و اقتصادي آسياي مركزي، بيشترين و نزديك ترين روابط را با قزاقستان داشته است. «شيمون پرز» در سال 1995 هنگام سفر به آلماتي، چهار سند همكاري با قزاقستان امضا كرد و تاكنون اين اسناد مبنا و چارچوب اصلي مناسبات قزاقستان و رژيم صهيونيستي بوده است. «قاسم ژامرت توقايف» رئيس سناي قزاقستان كه در زمان بازديد پرز، سمت وزير خارجه را برعهده داشت، بازديد رئيس اين رژيم از قزاقستان را رويداد تاريخي و آغاز روابط دوجانبه ارزيابي كرده بود. وي در كتاب خاطرات خود با عنوان گزارش ها درباره سياست خارجي قزاقستان با اشاره به آن سفر، مذاكرات دوستانه مقام اسرائيلي با «نورسلطان نظربايف» را زمينه ساز اعتماد دوجانبه عنوان كرده است. به نوشته وي پرز در يك صحبت غيررسمي گفته است: براي من مشكل است كه در مورد سياست قزاقستان و چگونگي شيوه حكومتي، در اين كشور صحبت كنم؟! به گفته وي ملت قزاق زماني تحت تسلط چنگيزخان، و دوراني زير سلطه استالين قرار داشت. وي با ارج گذاشتن به اقدامات سياسي نظربايف گفته بود: اگر من جاي شما بودم بعداز اين همه فشارهاي تاريخي در حالت بد روحي قرار مي گرفتم ولي شما اين كشور را خيلي ماهرانه مديريت كرده و برنامه هايي را براي توسعه اجرا كرده ايد كه موفق بوده است از اين رو است كه من احترام خاصي براي شما قائل هستم. صاحبنظران معتقدند كه پس از اين سخنان تملق آميز شيمون پرز بود كه تمايل نظربايف نسبت به گسترش مناسبات با رژيم صهيونيستي افزايش يافت. اولين سفر رسمي نظربايف به تل آويو در دسامبر سال 1995 در زمان نخست وزيري پرز و دومين سفر وي در سال 2000 در زماني كه پرز وزير همكاري هاي منطقه اي بود، صورت گرفت. اما مرحله دوم توسعه روابط قزاقستان با رژيم صهيونيستي بعد از رسيدن پرز در سال 2007 به سمت رياست رژيم صهيونيستي آغاز شد كه تمام طرح هاي همكاري با قزاقستان و اجراي برنامه هاي مشترك با اين كشور را زير نظر خود گرفته بود. پرز دستور داد براي اجراي موثرتر برنامه ها و طرح هاي مشترك، از جديدترين فناوري هاي اين رژيم در بخش هاي كشاورزي، بهداشت و زيربنايي استفاده شود. نظربايف نيز در پاسخ به حسن توجه پرز نسبت به مقامات قزاق، تماس هاي تلفني متعددي با همتاي صهيونيست خود برقرار كرده است به طوري وي در بين سران جامعه كشورهاي مستقل مشترك المنافع(همسود) بيشترين تماس تلفني را با رئيس اين رژيم داشته است. به نظر مي رسد توجه و نظر وزارت خارجه رژيم صهيونيستي و كارمندان ديپلماتيك اين كشور نسبت به آسياي مركزي حتي يك روز هم كاهش نمي يابد. بازديد «فاينا كرشن بائوم» عضو سناي فلسطين اشغالي و از مقامات مهم حزب «اسرائيل خانه ما» در ماه آوريل از قزاقستان و بحث و بررسي مسائل توسعه بين المجالس با مقامات اين كشور از اين جمله است. وي در چارچوب اين سفر با «اورال محمد جان اف» رئيس مجلس قزاقستان و «داريگا نظرباي آوا» دختر رئيس جمهوري قزاقستان ديدار و مذاكراتي انجام داده بود. كرشن بائوم در پايان اين سفر به رسانه ها گفته بود كه جمهوري هاي آسياي مركزي نه فقط بخشي از جامعه كشورهاي مستقل همسود، بلكه جزء مهمي در جهان اسلام هستند. به گفته وي اين نكته حائز اهميت است كه كشورهاي اسلامي آسياي مركزي طي سال هاي اخير عضو فعال نهادهاي بين المللي اسلامي بوده و مورد توجه بيش از پيش كشورهاي خاورميانه و نزديك قرار گرفته اند. وي افزوده است: رهبران آسياي مركزي، منطقه اي كه در مسير تاريخ جمعيت آنها با يهوديان مناسبات خوب و حسنه داشته اند، در اين اواخر مبتكر ديالوگ سياسي و مذهبي با يهوديان و اقوام ديگر شده اند. وي از ابتكار نورسلطان نظربايف رئيس جمهور قزاقستان براي برگزاري همايش هاي خاصي پيرامون بحث و بررسي مناسبات اديان و مذاهب مختلف در قزاقستان تقدير كرده است. كرشن بائوم از قزاقستان به عنوان الگويي براي همزيستي و گفت وگوي مسالمت آميز مسلمانان با نمايندگان مذاهب ديگر نام برده است. اين مقام صهيونيستي اين كشور را دروازه اي براي ورود به آسياي مركزي و آغاز مذاكرات براي همكاري در اين منطقه دانسته است. كرشن بائوم كه اكنون كارشناس و از ديپلمات هاي اختصاصي براي مذاكرات و حل مسائل مناسبات دو جانبه با كارشناسان معتقدند بازديدهاي مقامات صهيونيستي از كشورهاي آسياي مركزي تنها به منظور توسعه روابط دوجانبه نيست بلكه براي افزايش نفوذ در منطقه و فراهم كردن زمينه مناسب سياسي براي رشد همكاري درهمه كشورهاي اين منطقه مسلمان نشين است. اگر به آمار و نتايج روابط اقتصادي مراجعه كنيم، درخواهيم يافت كه اين همه بازديدها بي اثر نبوده است زيرا كشورهاي آسياي مركزي كه بعد از فروپاشي اتحاد شوروي سابق اعلام استقلال سياسي كردند، به علت نبود امكانات اقتصادي داخلي، نيازمند همكاري با كشورهاي داراي ظرفيت بيشتر مالي و اقتصادي بوده اند. اين كشورها بنابر پايبندي به سنت و فرهنگ اسلامي قبل از همه اميد همكاري با كشورهاي عربي و اسلامي به خصوص ايران و پاكستان داشتند. ولي اين اميدواري ها بعد از حدود دو هفته انتظار و فعال نبودن سرمايه گذاران اين كشورها با ناكامي مواجه شد و اكنون به كشورهايي مثل اسراييل، آمريكا، چين، انگليس و... روي آورده اند. ازسال2000 ميلادي در قزاقستان، حدود 180 كارخانه و شركت مشترك با تجار رژيم صهيونيستي به ثبت رسيده است و مجوز فعاليت دريافت كرده اند و از اين تعداد، 60 درصد در بخش خصوصي از جمله تجارت كوچك و متوسط فعال شده اند. ميزان مبادلات تجاري ميان قزاقستان و رژيم صهيونيستي نيز رو به افزايش است به طوري كه ارزش مبادلات دوطرف درسال 2007حدود 2/1 ميليارد دلار و در9 ماه سال گذشته بيش از2 ميليارد دلار بوده است. به نظركارشناسان منطقه اي نيز توسعه همكاري هاي دوجانبه تل آويو با كشورهاي آسياي مركزي زمينه و انگيزه هاي عيني دارد و نياز اين كشورها به حمايت مالي براي اجراي طرح هاي مهم بخش اجتماعي از جمله اين انگيزه ها است. «ابرار شاه ميرزايف» از تحليلگران تاجيك براين نظر است كه اگرچه رونق كار تجار يهود در اقتصاد آسياي مركزي براساس ريسك است اما يهوديان مي دانند كه هر مشكلي را مي توان از راه مذاكرات رسمي، بررسي و حل كرد و به اين دليل خيلي ساده و راحت به اجراي طرح هاي خود دراين منطقه مي پردازند. وي افزود: يهودي ها با ايجاد كارخانه و شركتهاي توليدي و پرداخت حقوق هاي بالاتر از آنچه كه كارخانه هاي دولتي پرداخت مي كنند، توجه جامعه را به خود جلب كرده و مهمتر اين كه بهترين كارمندان را به خدمت خود جذب مي كند. «دولت احمداف» استاد دانشگاه ملي قرقيزستان و از كارشناسان مسائل روابط منطقه اي نيز در گفت وگو با خبرنگار فارس در اين زمينه همزمان با انگيزه هاي اقتصادي بر اهداف سياسي روابط كشورهاي غربي و اسراييل با جامعه كشورهاي آسياي مركزي تاكيد كرد. وي گفت: با نزديك شدن مناسبات رژيم صهيونيستي با كشورهاي آسياي مركزي، درآينده مقامات يهود مي خواهند از اين كشورها به عنوان حامي در طرح هاي بين المللي خود در زمينه حل مشكل خاورميانه از جمله قضيه فلسطين استفاده كنند. احمداف افزود: بيهوده نيست كه مقامات اسراييلي در اظهارنظرهاي خود از هم اكنون به نقش جمهوري هاي مسلمان آسياي مركزي در سازمان هاي منطقه اي و بين المللي اشاره كرده و مي گويند ابتكار سران اين كشورها در مورد حل اختلافات و مشكلات منطقه اي جالب و سازنده به نظر مي رسد. به اعتقاد وي با سرعتي كه رژيم صهيونيستي در حال گسترش مناسبات خود با كشورهاي كليدي آسياي مركزي است، اگر چنين وضعيتي ادامه يابد، تا چندسال ديگر همه نقاط كليدي منطقه در دست تجار و سرمايه گذاران اين رژيم قرار خواهدگرفت.
|