90 ثانيه طلايي براي رهايي از خطر حوادث هوايي

وقوع چندين حادثه هوايي طي هفته گذشته باعث شده است نشريه سي ان ان گزارشي از اين حوادث را در كنار شيوه هايي كه مي تواند مسافران را در اين حوادث زنده نگه دارد منتشر كند.
روز سه شنبه مورخه 1/10/88 يكي از هواپيماهاي خطوط هوايي آمريكا 154نفر سرنشين در باند فرودگاه جامائيكا دچار لغزش و در نزديكي درياي كارائيب متوقف شد. اين پديده خسارات زيادي به هواپيما وارد كرد اما خوشبختانه هيچ خسارت جاني وارد نيامد. فرداي آن روز حادثه اي ديگر در اسكاتلند نيز منجر به لغزش هواپيما شد اما اين حادثه نيز باعث مرگ هيچ يك از سرنشينان هواپيما نشد.
در كنار اين خوش اقباليها حوادث دردناكي در حين پرواز هواپيماها نيز رخ مي دهند كه نمونه هاي آن در كشور ما به وفور ديده مي شود. با توجه به اين رخدادها كه در زمان وقوع خود به تيتر تمامي نشريات خبري تبديل مي شوند براي بسياري از مسافران اين سؤال به وجود مي آيد كه آيا سفرهاي تجاري از ايمني كافي برخوردارند؟
پاسخ اين سؤال به دو دليل بدون شك مثبت است. اول اينكه حوادث هوايي بسيار نادر بوده و رخ دادن آنها در شرايط معمولي بعيد به نظر مي رسد. براساس گزارش انجمن بين المللي حمل و نقل هوايي در ميان هر 21. ميليون پرواز تنها يك حادثه رخ مي دهد. دليل دوم اين است كه حوادث هوايي معمولا در هنگام بلند شدن يا فرودآمدن هواپيما رخ مي دهند، يعني زماني كه هواپيما به سطح زمين نزديك بوده و سرعت پاييني دارد و به همين دليل خلبان درچنين شرايطي قدرت مانور بيشتري براي نجات هواپيما و سرنشينان آن دارد. در مقابل حوادث مرگبار هوايي در ميانه پرواز و در اثر اختلالات جدي مكانيكي يا برخورد هوايي رخ مي دهند.
كليد حياتي براي زنده ماندن در چنين حادثه اي هشيار باقي ماندن در زمان طلايي است. 90 ثانيه حياتي كه بلافاصله پس از حادثه آغاز مي شود. در حوادث هوايي كه امكان زنده ماندن در آن وجود دارد، اكثر قربانيان نه تنها در اثر برخورد شديد بلكه بيشتر به دليل تنفس دود و آتش و عدم توانايي حركت در دوره طلايي جان خود را از دست مي دهند.
مسافران براي نجات جان خود در چنين شرايطي مي توانند چند مرحله حياتي را اجرا كنند: 1- بسته نگه داشتن كمربند ايمني در هر شرايطي زيرا بستن كمربند پس از حادثه نيازمند صرف ثانيه هاي حياتي است كه معمولا زود از دست مي روند. 2- آشنا شدن با ويژگي هاي ايمني هواپيمايي كه فرد قصد سفر با آن را دارد، به اين شكل فرد با آگاهي مي تواند به خروجي ها، ابزار و وسايل اوليه براي نجات جان خود و ديگران دسترسي پيدا كند. 3- رعايت حالت ويژه اي كه كاركنان هواپيما آن را در بدو ورود به هواپيما براي مسافران توضيح مي دهند، اين حالت بدن فرد را از پرتاب شدن به جلو و برخورد با صندلي هاي ديگر حفظ مي كند. زيرا در اثر برخورد با صندلي هاي مقابل آسيبهاي شديد گردن و سر به وجود آمده و فرد توانايي حركت را طي 90 ثانيه طلايي از دست خواهد داد.
به گزارش مهر سازمان هوانوردي فدرال در اين ميان به دنبال روشهاي جديدتري براي حفظ ايمني مسافران هواپيماهاي مسافربري است و به همين منظور قوانين جديدي را براي بهبود اسكلت بندي هواپيما و صندلي هاي هواپيماهاي در حال توليد ارائه كرده است تا بتواند ميزان شدت برخورد را تا ميزان 16 برابر نيروي گرانش به خود جذب كنند. همچنين فاصله ميان صندلي ها نيز براي افزايش ايمني مسافران تغيير خواهد كرد. تعبيه كيسه هاي هوايي كه با سرعتي كمتر از 90 ميلي ثانيه باز شده و از گردن و كمر مسافران محافظت مي كند، طرح ديگري است كه مي تواند در حوادث هوايي منجر به نجات جان انسانها شود.
براساس گزارش سي ان ان، در حالي كه بسياري از مسافران همچنان درباره ايمني پروازهاي تجاري ترديد دارند، آمارهاي ايمني نشان مي دهد پرواز با هواپيما بسيار امن تر از اين است كه فرد بخواهد با خودروي خود به نزديكترين فروشگاه محلي برود.

سلامتي و تكريم دو كليد اساسي در بهبود كيفيت زندگي سالمندان
سالمندي پويا و نيازهاي زندگي امروز

رضا نوري زاده جعفري
شايد بتوان ادعا كرد ايرانيان (باستان) اولين اقوامي بودند كه براي بزرگداشت و تكريم سالمندان اقدام نموده باشند و روز معيني را براي تجليل از سالخوردگان تعيين كرده بودند . موضوع سلامتي و ارتباط آن با افزايش سال هاي زندگي در عصر حاضر چالش هاي فراواني را به وجود آورده است. افزايش طول عمر انسان ها و اضافه شدن جمعيت سالمندان يكي از دستاوردهاي قرن 21 بوده، سالخوردگي جمعيت پديده اي است كه برخي از جوامع بشري با آن روبرو هستند و برخي ديگر در آينده اي نزديك با آن روبرو خواهند شد. اين پديده ناشي از بهبود شرايط بهداشتي، اجتماعي و اقتصادي، كاهش مرگ و مير، افزايش اميد به زندگي و اعمال سياست كنترل مواليد مي باشد؛ لذا بايد آن را به حق، يك موفقيت به حساب آورد.
سالخوردگي جمعيت عبارت از مرحله اي است كه طي آن افراد سالمند نسبت بيشتري از كل جمعيت را به خود اختصاص مي دهند. طي نيم قرن گذشته ميزان باروري كلي در جهان از 5 به 7/2 كودك براي هر زن كاهش يافته است و انتظار مي رود طي نيم قرن آينده به 1/2 برسد. اميد به زندگي در سطح جهاني در اين مدت تقريباً 20سال افزايش يافته است. سالخوردگي جمعيت در كشورهاي صنعتي تجربه شده، در بسياري از كشورهاي درحال توسعه نيز درحال ظهور است. در آينده نزديك تمام كشورها با اين پديده روبرو خواهند شد. اين تغيير در ساختار سني جمعيت تأثير عميقي را در ابعاد اقتصادي و اجتماعي جوامع به دنبال خواهد داشت. بررسي آمار جمعيت جهان بيانگر سرعت پير شدن جمعيت سالمند است، افزايش سالانه جمعيت جهان 2/1درصد بوده، درصورتي كه نرخ افزايش جمعيت سالمندان 9/1درصد است. در كشور ايران در سال 1375 جمعيت بالاي 60سال 6/6درصد بوده است و در سال 1385 جمعيت سالمندان كشور 26/7درصد (5121043نفر) بوده كه از اين تعداد
05/64درصد در شهر و
95/35درصد در روستا زندگي مي كنند. پيش بيني مي شود جمعيت سالمندان كشور در سال 1400 به 10درصد كل جمعيت كشور برسد.
رشد جمعيت سالمندي در جوامع يك افتخار بزرگ است؛ چراكه نشان از موفقيت در ارتقاء شاخص اميد به زندگي و موفقيت برنامه كنترل مواليد مي باشد، اما درواقع چالش بزرگي نيز به شمار مي رود و زماني جامعه بشري قادر است از عهده اين چالش برآيد كه از سياستها و برنامه هايي جامع، كارشناسي شده و با ضمانت اجرايي در رابطه با سالمندي پويا داشته باشند.
سالمندي پويا: فرآيند بهينه سازي فرصتها براي سلامتي، مشاركت و امنيت به منظور افزايش كيفيت زندگي افراد رو به سالمندي است. كه داراي مولفه هايي به شرح ذيل است:
1- بهداشت و خدمات اجتماعي
2- مؤلفه هاي اقتصادي
3- مؤلفه هاي رفتاري
4- مؤلفه هاي اجتماعي
5- مؤلفه هاي شخصيتي
6- محيط فيزيكي
7- مؤلفه هاي ديني و مذهبي
سلامتي و تكريم، دو كليد اساسي در بهبود كيفيت زندگي سالمندان مي باشد تا در پرتوي وجود ايشان، جامعه اي سالم و متعالي داشته باشيم (سلامتي به عنوان رفاه كامل جسمي، روحي، رواني و اجتماعي است، به نحوي كه افراد جامعه توانائي ايجاد يك زندگي اجتماعي و اقتصادي مثمر را داشته باشند؛ و تكريم عبارت است از اينكه به كسي نفع خالص يا شيء شريفي را رساندن، لذا ارائه خدمات شايسته و مورد نياز سالمندان، با رعايت عزت نفس و جايگاه خاص اين عزيزان، تكريم واقعي ايشان محسوب مي شود.)
نيازهاي اساسي سالمندان:
نيازهاي سالمندان با توجه به جنسيت، وضعيت سلامتي، فرهنگ، اقليم و... متفاوت مي باشد و نمي توان يك نسخه براي تمام مشكلات آنان تجويز نمود. لذا در اين مختصر كليات و محورهاي امور مرتبط با سالمندان مطرح مي گردد و بايستي حول موارد مذكور به رفع نيازهاي سالمندان پرداخت، بديهي است نيازسنجي لازم بايستي صورت پذيرد.
الف) نيازهاي روحي و رواني (رفع مشكلات افسردگي، ذهني و...)
1- نياز به توجه بيشتر از طرف جامعه (تبيين جايگاه واقعي سالمندان)
2- نياز به توجه بيشتر از طرف خانواده و فرزندان
3- نياز به مشاوره رواني
4- نياز به هم نشيني با گروه هاي هم سن
5- نياز به شركت در فعاليت هاي اجتماعي
6- نياز به حمايت و احترام از جانب فرزندان
8- نياز به فعاليتهاي عبادي و روحاني
9- نياز به همسر (ازدواج)
ب) نيازهاي اجتماعي و اقتصادي (رفع موانع مشاركتهاي اجتماعي، كمكهاي مالي و...)
1- نياز به تكريم و احترام
2- نياز به مسكن مناسب
3- نياز به اشتغال و سرگرمي
4- نياز به مستمري ماهيانه مناسب
5- نياز به تأمين هزينه هاي ازدواج فرزندان
6- نياز به پرداخت شهريه دانشگاه (فرزندان)
7- نياز حمايتهاي لازم در خصوص اشتغال فرزندان
8- نياز به ايمني
9- نياز به خودشكوفايي
ج) نيازهاي جسمي و بهداشتي (رفع مشكلات درماني، توانبخشي، تغذيه اي و...)
1- بهداشت و درمان متناسب
2- بيمه هاي درمان و اجتماعي (بخصوص روستاها و شهرهاي با جمعيت زير 20000 نفر)
3- تغذيه مناسب (پروتئين- ويتامين- سبزيجات)
4- مشاوره هاي بهداشتي- درماني و روحي
5- نياز به امور توانبخشي
تمام سالمندان به توجه خاص نيازمندند ولي برخي آسيب پذيرتر بوده و مستلزم توجه ويژه مي باشند كه عبارتند از: زنان سالمند، كهنسالان (پيرترين پيران)، سالمندان روستايي، سالمندان حاشيه شهرها، سالمنداني كه در موسسات نگهداري مي شوند.
قانون و برنامه كشور براي سالمندان:
بند «ط» ماده 97 قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي
براساس آئين نامه اجرايي جزء 5 بند «الف» ماده 192 قانون برنامه سوم توسعه اقتصادي، اجتماعي و فرهنگي نحوه ساماندهي سالمندان در مورخ 26/1/1383 به تصويب هيئت وزيران رسيد.
منظور از ساماندهي سالمندان، بهبود روش زندگي و ارتقاي كيفيت آن و ايجاد رضايت از زندگي از طريق ارائه خدمات رفاهي، بهداشتي، درماني و توانبخشي با رعايت سياست ها و خط مشي هاي ذيل مي باشد:
فراهم ساختن امكان تداوم حضور سالمند در جامعه
تاكيد بر حفظ موقعيت و جايگاه سالمند در خانواده
تامين حداقل نيازهاي اساسي سالمندان نيازمند در كشور
تاكيد بر حفظ احترام، شان و حرمت سالمند
فراهم ساختن امكان مشاركت مردم، انجمنها و مؤسسات غيردولتي
به منظور ساماندهي سلامت و رفاه سالمندان، شوراي ملي سالمندان به رياست وزير رفاه و تامين اجتماعي و دبيري رئيس سازمان بهزيستي كشور و با حضور اعضاء زير تشكيل گرديد:
وزارت بهداشت، وزارت فرهنگ و ارشاد، وزارت مسكن و شهرسازي، وزارت اقتصادي و دارايي، وزارت آموزش و پرورش، وزارت كشور، وزارت بازرگاني، وزارت جهاد كشاورزي، سازمان صداو سيما، سازمان تربيت بدني، سازمان بازنشستگي، سازمان تأمين اجتماعي نيروهاي مسلح، سازمان تأمين اجتماعي، كميته امداد امام خميني(ره)، سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري، سه نفر تخصص دانشگاهي صاحب نظر در امر سلامت سالمندان.
وظايف شوراي ملي سالمندان:
الف) سياست گذاري در جهت تأمين سلامت و رفاه سالمندان.
ب) تصويب برنامه هاي مربوط به سالمندان در دستگاه هاي اجرايي.
ج) هماهنگي بين دستگاه هاي اجرايي براي ساماندهي امور سالمندان و اجراي برنامه هاي مصوب.

زيباسازي منظر شهر ، با هنر آرمانگرا يا هنر سرگردان

جامعه ولايتمدار و آرماني و هدفمند، در تمامي ابعاد و عناصر سازماني و جهت گيري هايش، بايد ولايتمدار و آرمانگرا باشد. درغير اينصورت، ابعاد و عناصر رهاشده و سرگردان آن، تبديل به سنگري مستحكم براي دشمنان آرماني مي گردد. در چنين جامعه اي تمامي هنرها بايد در حول اين محور قرارگيرند، مثلا موسيقي آرماني بايد روزبه روز بر قله كمال خود نزديكتر شود، و همينطور تئاتر و سينما، و نقاشي و گرافيك، و معماري و مجسمه سازي و بقيه هنرها با يك انسجام و وحدت و همسويي و هماهنگي و نظم، پيوسته در حال ساختن و كامل كردن زواياي گوناگون يك تمدن بزرگ و ريشه دار و محبوب فطرتهاي پاك باشند، و از هرگونه بي نظمي و ناهماهنگي و اغتشاش پرهيز نمايند، تا بتوانند با قدرت و سرعت نه تنها اعضاي جامعه خود بلكه تمامي جوامع بشري را به سوي كمال رهنمون شوند، و اگر دراين ميان بهر دليلي در هريك ازهنرها آرمانگرايي مورد بي توجهي و غفلت قرارگيرد، علاوه براينكه اصالت و هويت هنر مزبور در آن جامعه خدشه دار مي شود، بلكه تبديل به مركز ثقلي براي ايجاد تضاد و ناهمگوني در مجموعه عناصر اجتماعي گشته و عامل انحطاط آن فرهنگ و تمدن مي گردد.
با توجه به اين مطلب مهم و اساسي، به مناسبت برگزاري سمپوزيم مجسمه سازي با آهن كه توسط سازمان زيباسازي شهرداري تهران، مديريت و برنامه ريزي شده است، نكاتي از اين حركت فرهنگي هنري را بر مبناي وظيفه شرعي و احساس مسئوليت تخصصي، مورد نقد و بررسي قرار مي دهم، باشد كه مورد توجه استقبال كنندگان اين هنر فاخر قرارگيرد:
1- ابتدا جا دارد، از مديران، طراحان، برگزاركنندگان، داوران و هنرمندان شركت كننده دراين سمپوزيم، كه با حركتي نو و ارزشمند، از جهت ارائه شيوه اي مقرون به صرفه و سهل الوصول، و ساخت مجسمه هاي بادوام در منظر شهر، تلاش نمودند تشكر و قدرداني شود.
2- اگر وظايف و مسئوليتهاي اصلي سازمان زيباسازي را سامان دهي سيما و منظر شهر از اغتشاشات بصري ناشي از بي نظمي ها و ناهماهنگي هاي عناصر بصري موجود در آن، و تلاش درجهت زيباسازي با حفظ وحدت و هويت فرهنگي و اعتقادي شهروندان بدانيم، درجهت زيباسازي منظرشهر، به تعريف جامع و كاملي رسيده ايم، و طبق اين تعريف بايد در تمامي طرحها و برنامه ها و سفارشات هنري، آرمانگرايي را به عنوان محور اصلي هويت شهروندي و ملي قرار دهيم.
اكنون بر تمامي مسئولين بلندپايه فرهنگي كشور فرض است تا به جاي بكارگيري لفظ استقبال از هنر فاخر و ارزشمند، درجهت قانونمندي و نهادينه كردن هويت آرمانگرايي در بخش فعاليتهاي فرهنگي هنري اقدام اساسي و عاجل به عمل آورند.
درپي اين سياستگذاري، سليقه هاي ناهماهنگ با وحدت آرماني اصلاح گرديده و ديگربار عناصر بصري سرگردان و بي هدف، و ناهمگون با اهداف والاي فرهنگي و اعتقادي، درهيچ نقطه اي از منظر شهر جرأت ظهور و تجسم پيدا نمي كنند.
در مورد مجسمه ها و احجام شهري نيز اگر سياستگذاري ها، از مديريت و برنامه ريزي، تا چهارچوب قضاوت و داوري در آثار حجمي، مبتني بر اين اصل هدفمند پي ريزي شود، در آينده اي نه چندان دور، شاهد شكوفايي خيره كننده هنر مجسمه سازي درمنظر شهري بوده و حتي صادركننده فرهنگ متعالي و شكوهمند انقلاب اسلامي، توسط هنرمندان مجسمه ساز خواهيم شد. ان شاءا...
سعيد مجرد حمزه اي
مدرس هنرهاي تجسمي