توهين به مقدسات در قالب دموكراسي پوشالي

ليلا كريمي
دموكراسي وآزادي بيان دو مفهوم چالش برانگيز در سياست و حقوق بين الملل است .امروزه غربيان با علم كردن و بهانه نمودن «دفاع از حقوق بشر و دموكراسي »و به دنبال آن «حق آزادي بيان» ، تلاش مي كنند جهانيان را به اسلام ستيزي ترغيب نمايند.اسلامي كه بزرگترين مانع در برابر دنياي زياده خواهان و استكباريون است.
بايد گفت دموكراسي از منظر غربيان اين است كه هر قانوني كه با اصول و هنجارهاي ما سازگاري ندارد ومنافع مان را به خطر مي اندازد ، «ارزش » نيست.»ارزش آن چيزي است كه در دايره بايد ها و نبايد هاي «دموكراسي غربي »معنا شود.
از اين منظر غرب «اسلام ناب محمدي » را با همه وجهه انقلابي اش ، برنمي تابد!
در خبر ها آمده بود كه به بهانه «آزادي بيان» و به فاصله كمي بعد از آتش زدن قرآن كريم در آمريكا، كاريكاتوريست دانماركي كه پيش از اين با انتشار كاريكاتورهاي موهن به پيامبر گرامي اسلام (ص) اهانت كرده بود،قصد دارد كاريكاتورهاي خود را در قالب كتابي منتشر كند .
« فلمينگ رز »ويراستار روزنامه «جيلند پست» دانمارك كه عقده شهرت دارد، همان كاريكاتوريستي است كه با كاريكاتورهاي خود ،موجب خشم مسلمانان در سراسر جهان شد.
كتاب اين فرد، با عنوان عجيب «ظلم بي صدايي» منتشر مي شود و مولف آن اعلام كرده از انتشار كتاب منصرف نخواهد شد.وزارت امور خارجه دانمارك نيز بعد از اعلام انتشار كتاب از سفارتخانه هاي خود در كشورهاي خارجي خواسته است تا تدابير امنيتي را بيشتر كنند.
بنا به تحليل خبرگزاري ها، ،دليل اصلي اين جسارت به فاصله اندكي بعد فاجعه قرآن سوزي مي تواند سكوت كشورهاي عربي منطقه در قبال توهين انجام گرفته در امريكا باشد. »
در اين سال ها بارها شاهد توهين به اسلام وحضرت ختمي مرتبت(ص) بوده ايم . از آن جمله مي توان به عملكرد هفت روزنامه اروپايي در كشورهاي فرانسه، آلمان، ايتاليا، هلند و اسپانيا اشاره كرد كه كاريكاتورهايي در اهانت به پيامبر اسلام(ص) منتشر كردند و جالب توجه اين است كه كار خود را اين گونه توجيه كردند:« اين كار در دفاع ازحق آزادي روزنامه هاي دانماركي و نروژي صورت گرفته است.»
مضحك اينكه روزنامه آلماني «دي ولت» يكي از اين كاريكاتورها را در صفحه نخست خود منتشر كرده و نوشته است حق توهين يكي از آزاديهاي دموكراسي است .
اخيرا هفته نامه آلماني زبان »اشپيگل« در مصاحبه اي درباره كاريكاتورهاي توهين آميز به پيامبر اسلام(ص)، از دو نويسنده مطرح «گونتر گراس»و «خوزه ساراماگو » نظراتي را جويا شد.
«گونتر گراس» نويسنده و شاعر مشهور آلماني و برنده جايزه نوبل ادبيات از اعتراض گسترده مسلمانان اظهار شگفتي نكرده و گفته است كه « اين تظاهرات يك پاسخ به عمل بنيادگرايانه غرب است كه با اشغال نظامي عراق آغاز شد. »
گراس همچنين بر صاجبنظران غربي خرده گرفت كه چرا در بحث بر سر انتشار كاريكاتورهاي توهين آميز، به آزادي بيان متوسل مي شوند.
همچنين خوزه ساراماگو، نويسنده پرتغالي و برنده جايزه ادبي نوبل نيز روزنامه دانماركي ايلند- پست را بي مسوؤليت خواند و گفت: «اگر آن كاريكاتوريست رئيسش را مسخره مي كرد، احتمالا از كار بيكارش مي كردند. پس موضوع خودسانسوري و آزادي بيان نيست. بلكه مسئله اين است كه اين كار ناشايست و نابخردانه بود.»
توهين هاي پي در پي غربيان ، باعث خشم مسلمانان در اقصاء نقاط دنيا شد و موجي از اعتراض وراهپيمايي را بوجود آورد.
مسلما مسلمانان ادامه توهين به مقدسات الهي را بي پاسخ نمي گذارند.اين واقعيت هم به جهانيان ثابت شده است كه اين گونه اهانت ها، به همبستگي واستواري مسلمانان مي انجامد.
در اين ميان ،بي شك وظيفه هنرمندان مسلمان سنگين است.آنها قطعا با سلاح هنر به تقابل با اهانت استكباريون به مقدسات الهي خواهند رفت.

حال شعر دفاع مقدس خوب است؟!

فريبا طيبي
عصر يكشنبه، چهارم مهر 89، هرطور كه شده خودمان را مي رسانيم فرهنگسراي رسانه. محلي كه قرار است به اهتمام مديريت امور ادبي سازمان فرهنگي- هنري شهرداري تهران، ميزبان سلسله نشست هاي «نقد برتر» در حوزه ادبيات دفاع مقدس باشد.
جلسه، طبق قانون نانوشته و لايتغير همه نشست ها و همايش ها با تأخير در شروع همراه است. بعد از تلاوت قرآن كريم و پخش سرود جمهوري اسلامي ايران، سيدعبدالجواد موسوي- كارشناس، مجري برنامه- گپ و گفت خود را ذيل عنوان «جريان شناسي شعر دفاع مقدس» با دو شاعر مهمان، آقايان حميدرضا شكارسري و حسين اسرافيلي آغاز مي كند. موسوي از عناويني كه طي اين 30 سال براي اين ادبيات به كار برده شده، سخن گفت. ادبيات دفاع مقدس، ادبيات جنگ و ادبيات پايداري و اين سؤال كه از بين عناوين مختلف كدام نام مناسب تر است؛ اسرافيلي گفت كه ما جنگي آغاز نكرده بوديم و جنگ ما براي پايان دادن به جنگ بود. جنگ ما دفاع بود و پايداري و اين نام ها هر دو به جاست. حميدرضا شكارسري گفت؛ در اينكه اين عناوين متناسب با محتواست، شكي نيست. اما آيا ماهيت جنگ بعد از جنگ تغيير كرد كه نام ها عوض شد؟ در جواب اين سؤال بايد گفت دفاع ما در برابر تجاوز بود و از آنجايي كه اين تجاوز فقط به مرزهاي آبي و خاكي نبود، هجوم به مرزهاي باور و عقيده هم بود، وجه قدسيت دفاع ما را شكل مي داد.
در خاطرات اسراي عراقي هست كه شعار شما «الله اكبر» شعار ديني بود و شعار ما شعارهاي ميهني. اما به نظرم مي رسد كه بعد از پايان جنگ به لحاظ سوژه در ادبيات دفاع مقدس، گردشي ايجاد مي شود. در خود جنگ، وجه تهييجي و كاربردي اين ادبيات مدنظر است؛ بعد از جنگ، براي گسترش موضوعي دنبال تعادل بين فرم و محتوا و سوژه هاي گوناگون هستيم. و البته محتوا ديگر آن محتواي تحريضي جنگ در شعر دفاع مقدس نيست و بيشتر به جنبه هاي انساني قضيه مي پردازد. من گمان مي كنم اين نام گذاري ها به نوعي گم كردن رد باشد. چون در شعر دچار فقر موضوعي شديم. يعني ما داريم شعري را كه بستگي تمام دارد به يك موضوع خاص به نام دفاع مقدس گسترش مي دهيم و مرتبطش مي كنيم با موضوعاتي كه خيلي با اين حوزه مربوط نيست. اما اسرافيلي شعر پايداري را ادامه شعر دفاع مقدس مي داند و معتقد است كه به اين سبب مي گويم ادبيات پايداري كه آن تب وتاب هاي جبهه و آن حملات و اينها حالا نيست و شرايط امروز فرق كرده است. حسين اسرافيلي جمع را به شعري مهمان و با نشست خداحافظي كرد.
خلوت با شهيدان
حسين اسرافيلي
با شما حرف مي زنم كه شما
التهاب بهانه هاي منيد
عطرتان در مشام من است
باز هم روي شانه هاي منيد
¤
با شمايم كه خوب مي دانيد
تشنه ام تشنه فرات شما
با شما حرف مي زنم كه پر است
لحظه هايم زخاطرات شما
¤
دفتر شعر من به ياد شماست
با لب لاله ها ورق خورده است
پاي هر يك ز خون گريسته است
نعش ها را به دوش خود برده است
¤
مثل آيينه هاي خونين شهر
حجم آوارها شكسته مرا
مثل عباس و قاسم و اكبر
زخم بر جسم و جان نشسته مرا
¤
در پي لاله هاي خونين بال
من هم از خون دل، وضو كردم
در تكاپوي لاله هاي رشيد
خاك را مشت مشت بو كردم

در نشست عصر يكشنبه «نقد برتر» اين پرسش مطرح شد كه چرا ما هنوز از جنگ و شعر دفاع مقدس حرف مي زنيم. شكارسري گفت: ما هنوز از دفاع مقدس حرف مي زنيم چرا كه هنوز و هميشه موضوعيت دارد. هنوز هم كه هنوز است تركش هاي جنگ در بدن رزمندگان ما هست .هنوز آسايشگاههايي هست كه جانبازان شيميايي ما در آن بستري اند ما بعضي وقت ها لازم داريم كه قدري از آن زمان فاصله بگيريم تا بتوانيم كنج ها و زاويه ها را بهتر ببينيم. ما حالا كه از تابلوي جنگ دور شده ايم، مي توانيم بر جزئيات اين تابلو مشرف شويم.
حميدرضا شكارسري در ادامه گفت: ما شعر دفاع مقدس را با «شعر» دفاع مقدس شروع نكرديم. مرحوم دكتر حسن حسيني مثال ساده اي دارد؛ اينكه وقتي دست كسي لاي در تاكسي بماند، آه نمي كشد، فرياد مي زند. سال 59 تا 61، وقت آه كشيدن نبود، جاي داد زدن بود. اما بعد از آن سالها كه جنگ طول مي كشد، وقتي شاعر بيشتر فكر مي كند، درونگراتر مي شود و شعرها هم عميق تر و درون گراتر.
شعر دفاع مقدس كم كم تلاش مي كند به تعادل در فرم و محتوا برسد. البته اين را هم بگويم، شعر دفاع مقدس در هر حال، شعر آرمان گرايانه است. اتفاقا مهم ترين خطر را هم همين جا بايد جست وجو كرد.
آيا شاعر مي تواند به جاي جزءنگري، جزئي نگري كند؟ آيا مي تواند به جاي شعر، شعار بنويسد؟ بايد گفت «آرمانگرايي» هم ويژگي مهم شعر دفاع مقدس است و هم پاشنه آشيل آن كه ممكن است از آن آسيب ببيند و به ابتذال و شعارزدگي و سطحي نويسي برسد. چرا كه گرايش به سطح زبان، عرياني بيش از حد و صراحت از خطرات شعر دفاع مقدس است. شكارسري، ضمن خوانش شعرهايي از مرحوم قيصر امين پور و سلمان هراتي، اين دو شاعر و همچنين، عليرضا قزوه، محمدحسين جعفريان، محمدرضا سهرابي نژاد و حسين اسرافيلي را از چهره هاي موفق شعر دفاع مقدس نام بردو جلسه با پرسش و پاسخ حضار و كارشناسان مباحث ديگري از جمله جريان شناسي شعر روشنفكري، گرفتار شدن شعر دفاع مقدس به آفت برخي كنگره ها و همايش هايي كه ثمري براي اين ادبيات نداردو مباحثي از اين دست پي گرفته شد و با شعرخواني ميهمانان نشست خاتمه يافت.
در پايان اين جلسه از آزاده ميرشكاك- دبير سلسله نشست هاي نقد برتر- سؤالي پرسيدم درباره اينكه محصول اين جلسات چه مي باشد و او هدف از برگزاري اين نشست ها را رسيدن به پرسش هايي درباره دفاع مقدس و پيدا كردن جاهاي خالي اين ادبيات چه در بخش شعر و چه داستان عنوان مي كند و مي گويد: هدف اصلي، طرح اين پرسش است كه در اين حوزه، چه كارهايي انجام شده و چه كارهايي مي شده كه به انجام برسد. اتفاقي كه افتاده اين است كه ما داريم با مقوله بسيار مهمي به نام «دفاع مقدس» به صورت يك واقعه تاريخي برخورد مي كنيم كه نبايد اين گونه باشد. يعني معمولا در هفته دفاع مقدس به دفاع مقدس پرداخته مي شود و بس. اولين جلسه ما در اين هفته برگزار شد ولي ما قصد نداريم اين مقوله مهم را به زماني خاص در تقويم سالانه محدود كنيم و برآنيم پنج نشست بعدي را تحت عناوين آسيب شناسي داستان، ترانه ها و سرودها، نقدهاي ادبي بر آثار دفاع مقدس و موضوعاتي از اين دست تا پايان سال ادامه بدهيم و قرار است انشاءالله بعد از هر جلسه مجموعه مباحث كارشناسي شده نشست را به صورت كتابي به علاقه مندان اين حوزه تقديم كنيم.

ناگاه پس از باران!

محمدرضا تركي
يك تكه ابر... و باز
دل آسمان گرفت...
]غمگين شديم[
شب
پيش چشمهاي تو
انگار
جان گرفت.
]من از هجوم ظلمت ترديد مضطرب...[
ناگاه
باران گرفت و پنجره را شست
از غبار...
]خنديدي و... به شوق تو خنديد
روزگار...[
آيينه را
تبسم رنگين كمان گرفت!

آستانه صبح

بهروز ياسمي
در آستانه صبحيم و آفتاب شدن
دوباره شرم حضورت دوباره آب شدن
ستاره هاي بلند طليعه دار سحر
چقدر مانده به فردا به آفتاب شدن؟
بريز از اين مي دوزخ تبار تلخ بريز
هنوز چند قدح مانده تا خراب شدن!
به هيچ جا نرسيديم از انتساب به عقل
خوشا به دست تو اي عشق انتخاب شدن

بررسي مجموعه شعر «انار پا به ماه» شاعري با تفكر زلال عاطفي

فهيمه بافنده
«انار پا به ماه» عنوان مجموعه اشعاري است سروده مهدي رحيمي (م.زمستان) متولد سال 1360 از دليجان. وي دانشجوي رشته زبان و ادبيات فارسي است. از اين شاعر جوان تاكنون كتابهاي «ارواح در ترخيص (مجموعه غزل آزاد)»، «رقص بر پل چينود» و «پاييزهاي بي چمدان» به چاپ رسيده است. وي مجموعه هاي «درياي تأويل (مجموعه شعر بهارتأويل)»، «مجموعه txet» را نيز در دست انتشار دارد.
مجموعه شعر «انار پا به ماه» در 197 صفحه در قطع رقعي توسط مؤسسه توسعه كتاب ايران (تكا) در شمارگان سه هزار نسخه روانه بازار كتاب شده است اين دفتر شامل پنج فصل است كه فصل اول آن با عنوان «رقص بر چينود» را شاعر به ساحت مقدس اهل بيت و معصومين (ع)تقديم نموده است و فصل دوم با عنوان «آنتراكت» مضاميني چون معرفت شناسي، علمي، ميهني و مردمي و عاميانه را دربرمي گيرد. «ارواح در ترخيص» عنوان فصل سوم اين دفتر است كه شاعر به شهدا و درگذشتگان خويش تقديم نموده است. فصل چهارم نيز با عنوان «ترانزيت و باران، چتر، پرنده» اشعار دوستانه و اخلاقي شاعراست كه به دوستان و اطرافيان خويش تقديم كرده است و بخش پاياني اين مجموعه با عنوان «شمشير بازي روي لبه فنجان» سروده هايي با مضامين عاشقانه است كه شاعر به همسر خويش تقديم نموده است.
در اين مجموعه انديشه و احساس لطيف شاعر در خدمت مضامين و انديشه هاي متعالي اسلامي و اخلاقي قرار گرفته است و شاعر با بيان و زباني شيوا و رسا و در قالب الفاظ و عباراتي تازه و دلنشين اشعاري نغز و خوش آهنگ خلق كرده است. رحيمي در اين مجموعه سعي بر آن داشته است كه مضامين و معاني ارزشمند و گرانبهاي اسلامي و ديني را بن مايه و موضوع اصلي اشعارش قرار دهد و در قالب انديشه اي بكر و نو و بياني متفاوت روح تازه اي بر كالبد آن بدمد. از آنجايي كه به فرموده مقام معظم رهبري يكي از رسالتهاي مهم مطبوعات، نويسندگان و شعرا انتقال فرهنگ عاشورا به مخاطبان و مردم جامعه اسلامي است، رحيمي در اين مجموعه به خوبي از عهده اين امر برآمده است و در سرآغاز دفتر خويش به اين مضامين عالي قدر پرداخته است و با نگاهي برخواسته از ضميري معتقد به اين باورها و ارزشها و مباني اعتقادي اصيل، حالات عاطفي لطيف خويش را در قالب غزلياتي با طراوت به بهترين صورت به مخاطب منعكس نموده است:
بوسه چون پروانه اي پر باز كرد از سوي سيب
باغ شد لبريز سرمستان خلق و خوي سيب
آمد و پروانه بر روي مشام گل نشست
بوي گل يك باره گم شد لابه لاي بوي سيب
سيب دست و صورتش را در زلال آب شست
جوي آب از چشم تا بيخ گلو شد جوي سيب
شانه بر سيب است چاقو، ظهر بود از قفا
پوست مي شد، شانه مي شد، حلقه حلقه موي سيب
يكي از شاخصه هاي بارز اين دفتر وجود صنايع ادبي و به كارگيري هنرمندانه و چيره دستانه آنهاست كه شاعر به زيبايي و با توانايي به اين مورد پرداخته است. ايهام تناسب ميان كلمات و واژه ها، سجع، جناس و تشبيهات و استعارات در رويكردي هنري- ادبي سبك و سياق خاصي به اشعار اين دفتر بخشيده است. همچنين شاعر در آوردن رديف و قافيه كمال دقت و تيزبيني را داشته و با مهارت خاصي رديفها و قافيه هايي موزون و هماهنگ را در اشعارش گنجانده است چنانچه در اين سروده كه تقديم به آستان مبارك امام حسن مجتبي(ع) شده است شاهد اين هنرنمايي مي باشيم:
... ناگهان رويش گل هاي كبود از بدنت
تندبادي و سپس نوبت پرپر شدنت
آسمان آبي محضي ست به شكل رويت
كهكشان گم شده در سايه زلف شكنت
خواب گل را پر از آرامش پروانه كند
باد يك لحظه اگر رد شود از پيرهنت
خاك را خون تو آشفت همان وقتي كه
پاره هاي جگرت ريخته شد از دهنت
دست در دست تو سوگند وفا مي خوردند
تيرهايي كه پريدند به سمت كفنت
ناگهان آينه افتاد و زمان مكثي كرد
ناگهان رويش گل هاي كبود از بدنت...
در اين مجموعه هيجانهاي فردي و سطحي جاي خود را به گونه اي تفكر زلال عاطفي داده است كه در بستري از اعتقادات و ارزش هاي اجتماعي- مذهبي بارويكردي فرهنگي، تعالي بخش احساس و انديشه مخاطب است. چندمباحثي بودن اشعار اين دفتر باعث جذابيت بيشتر اشعار آن در نظر خواننده مي شود چنانچه در اين سروده ها شاعر مضامين و موضوعات ديني و مذهبي و اخلاقي را در قالب تصاوير، تشابيه و بياني تازه و متفاوت و با دلنشين تر كلمات به مخاطب عرضه مي كند. رحيمي گاه با بهره گيري از عباراتي طربناك و عاشقانه و گاه عارفانه حال و هوايي متفاوت براي خواننده ايجاد مي كند و سطح درك عاطفي- مذهبي مخاطب خويش را ارتقاء مي بخشد چنانچه در سروده زير كه تقديم به حضرت امام حسن مجتبي(ع) شده به خوبي و به زيبايي شاهد اين هنرنمايي شاعرانه هستيم:
زن با پياله آمد و با ناز و عشوه گفت: «راهي ست راه عشق كه هيچش كناره نيست»
يك جرعه ريخت توي پياله به مرد داد: «جز نوش كردن از دهنش هيچ چاره نيست»
از دست زن گرفت و دهان پياله را، تا تشنگي سرخ لبانش به پيش برد
زن سرخ شد پياله به لب هاي مرد خورد، فهميد زن كه وقت نگاه و نظاره نيست
...
عكس پياله روي لبش عكس يار شد، از دست مرد خورد زمين، بي شمار شد
فهميد تازه زن چه بلايي... كه مرد گفت: «راهي ست راه عشق كه هيچش كناره نيست...»
در سروده اي با شروع :
دست مرا بگير و در لابه لاي جنگل مژگانت
من كه شبيه بچه آهويي مي آيم از مزارع گيلانت
شاعر با توصيفي ادبي و نازك خيالي هنرمندانه اي وطن عزيز و سرافراز خود را در شكل و شمايل يك انسان بر روي نقشه به تصوير كشيده و توصيف نموده است و خود را چونان بچه آهويي حيران و سرگردان اين همه زيبايي و دلربايي و صفا و خرمي مي بيند:
...
با پنج قله، پنج عدد انگشت دستي ست زاگرس كه به زيبايي
از آستين تو زده بيرون و برگشته است توي گريبانت
زاينده رود با سي و سه ماهي، چون گوشواره اي ست كه مي خواند
آبي و نرم، قصه دريا را هر شب به گوش هاي سپاهانت
با رودهاي آبي بي فرجام شال خزر به گردنت افتاده
با موج هاي سركش بي هنگام دست خليج فارس به دامانت

رونمايي از كتاب« عكس شهدا» روايت تصويري دفاع مقدس به فصل نهم رسيد

طه راستين
از همان نخستين روزهاي جنگ كه عكاسان متعهد دوش به دوش رزمندگان، به ثبت لحظه هاي دفاع مقدس مي پرداختند، ضرورت انتشار تصاوير جنگ براي مردم ايران و جهان احساس مي شد. در پي احساس همين ضرورت، ستاد تبليغات جنگ مجموعه اي تصويري به نام «دفاع در برابر تجاوز» را در شش جلد چاپ و توزيع كرد.در ابتدا وجه حماسي و شورانگيز اين واقعه پررنگ تر بود، اما در ادامه و خصوصاً در سال هاي بعد از جنگ وجه اسنادي اين عكس ها از اهميت بيشتري برخوردار شد.حدود20 سال پس از پايان جنگ تحميلي انجمن عكاسان انقلاب و دفاع مقدس ، به پشتيباني بنياد حفظ آثار و نشر ارزش هاي دفاع مقدس، انتشار اين كتب را به صورت موضوعي با رويكردي نو در محتوا از سر گرفت. جلد هفتم و هشتم با موضوعات «زن در دفاع مقدس» و «خرمشهر» به همت اين انجمن جمع آوري و منتشر شد.نهمين جلد كتاب، در ادامه انتشار موضوعي اين مجموعه با عنوان «شهداي جنگ تحميلي» است. كتابي كه چند روز پيش مراسم رونمايي آن برگزار شد.
روايت منطقي كتاب، از هجوم ارتش عراق به مرزهاي ايران و آوارگي مردم مرزنشين در جنوب و غرب ايران آغاز مي شود. روزهاي سختي كه مردم در بهت اين تجاوز بي دليل و ناگهاني، چاره اي جز گريختن نداشتند و در همين مسير قربانياني را نيز برجاي گذاشتند. اين گونه بود كه در اولين مقاومت هاي مردمي، مرزنشينان اولين شهداي جنگ شدند.
شهدا از ميان آغوش ياران به درون شهرها و به ميان مردمان و
خانواده ها مي آيند و دوباره رنگي از همان راز سر به مهر ميان شهدا و مردم دست به دست مي شود.پس از پايان جنگ، پدران و مادراني هستند كه در برزخ بودن يا نبودن فرزندانشان رنج مي برند و صبوري مي كنند. از اين رو جواناني عا شق كه خود را بازمانده شهدا و جنگ مي دانند به جبهه هاي آرام گرفته مي روند تا شايد بتوانند با يافتن پيكر شهيد و يا نشاني از او، خانواده اي را از برزخ در آورند و اين آغاز روايت تفحص است.روايتي كه تا معراج الشهدا و تشييع هاي باشكوه كاروان شهداي تفحص شده در گوشه گوشه كشور تداوم مي يابد. قلب هايي را به آرامش مي رساند، طراوتي تازه در شهرها و مردمان ايجاد مي كند و اميد را در دل خانواده هاي منتظر، زنده نگه مي دارد.
و اين روايتي است بي سرانجام، كه سرانجام آن را تنها مي توان در چشم هاي منتظر مادراني يافت كه هنوز به چارچوب در خانه هايشان خيره مانده اند. روايتي كه حالا به فصل نهم خود در كتاب « عكس شهدا» رسيده است.
اين كتاب مشتمل بر275 اثر، از 105عكاس فراهم آمده و انتخاب شده توسط علي اصغر داودآبادي فراهاني، فرهاد سليماني، اسماعيل عباسي، سيدعباس ميرهاشمي و فرزاد هاشمي از ميان هزاران قطعه عكس است.آنچه اين مجموعه را در نوع خود متمايز مي سازد، تلاشي است كه براي جمع آوري و عرضه اطلاعات مربوط به هرعكس در كنار اثر است كه استفاده دقيق تر و وسيع تر محققان و پژوهشگران را از اين كتاب ممكن مي كند.
كتاب »عكس شهدا« ، 30سال پس از آغاز اين مقاومت حماسه اي، بعدازظهر دوشنبه هفته قبل ، در ششمين روز از هفته دفاع مقدس ، با حضور جمعي از عكاسان انقلاب و دفاع مقدس، مسوولان سپاه و خانواده هاي شهدا در مجتمع فرهنگي هنري «اسوه» رونمايي شد.
محمد حسين حيدري ؛ مدير عامل انجمن عكاسان انقلاب و دفاع مقدس آغازگر مراسم بود.او در سخناني از گردآورندگان اين كتاب تشكر كرد و گفت: كاري كه اين دوستان انجام دادند، موجب شد كه افرادي كه از اين پس مي خواهند در اين زمينه تحقيق كنند با اثري جامع و مرجع مواجه باشند. افتخار ما اين است كه اثري با عنوان «عكس شهدا» منتشر كرديم كه در آن نامي از شهيد سعيد جان بزرگي؛ يكي از اعضاي هيئت موسس انجمن عكاسان انقلاب و دفاع مقدس نيز برده شده است.
مديرعامل انجمن عكاسان انقلاب و دفاع مقدس افزود: كتاب «عكس شهدا» مايه افتخار ماست چرا كه در اين كتاب آمار و اطلاعات شناسايي عكس ها به صورت دقيق انجام شد. امروزه مشاهده مي شود كه شناسايي زمان، مكان يا حداقل خالق اثر صورت نمي گيرد ولي بناي ما در انجمن عكاسان دفاع مقدس كاري با حداقل نقص است و قصد ارائه كاري قابل اعتماد را داريم.
حيدري در ادامه با سپاس از جباري مديرعامل بنياد روايت و ديگر مديران براي ايجاد شرايط مناسب به منظور ارائه اثري ماندگار ابراز داشت: تا كنون 176تا نفر آثار خود را به انجمن عكاسان انقلاب و دفاع مقدس ارائه داده اند اما مشكل اصلي كارشناسي و نگارش اطلاعات دقيق آثار است كه درخواست كمك از اين افراد را داريم.
به گفته حيدري برخي عكاسان به مدت يك ماه شبانه روز براي ثبت اطلاعات آثار خود تلاش كردند و افرادي هم كه آثاري دارند بايد چنين تلاشي را انجام دهند، چرا كه ممكن است در صورت ثبت نكردن اطلاعات خود، كار آنها به فراموشي سپرده شود.
در ادامه آيين رونمايي از كتاب «عكس شهدا» اميرسرتيپ محمد بالار، جانشين بنياد حفظ آثار و نشر ارزش هاي دفاع مقدس با بيان اينكه « هفته دفاع مقدس، يادآور ايثار، شهادت، فداكاري و دفاع در مقابل ظلم است» با اشاره به ماندگاري عكس، تاكيد كرد: انتقال ارزش هاي دفاع مقدس، وظيفه ما و پشتوانه محكمي براي نظام اسلامي است.
سردار عليرضا افشار ؛ معاون فرهنگي ـ اجتماعي وزير كشور يكي ديگر از سخنران هاي اين مراسم بود .او گفت : درباره شهادت و دفاع مقدس كتاب هاي ديگري وجود دارد اما اين كتاب ويژه شهدا است و امام (ره) شهادت را هنر مردان خدا ناميد و هنر فاخر را جز هنرمند، فرد ديگري نمي تواند بيان كند.
وي افزود: عكس فرصت دقيق شدن به نگاه ها و حالات را مي دهد كه چنين اتفاقي در فيلم نمي افتد؛ اي كاش بعضي از صحنه هاي فيلم ها نيز تبديل به عكس مي شد چرا كه با ديدن عكس شايد حس بهتري به انسان دست دهد.
سردار افشار اهميت عرضه و ارائه اين كتاب را هم مورد توجه قرار داد و گفت : اگر بازار مناسبي براي عرضه اين آثار فراهم نشود، ممكن است زحمت هاي دست اندركاران توليد اين كتاب فاخر، نتيجه كافي را نداشته باشد.
وي خاطرنشان كرد: اين صحنه ها درسي براي تمام افراد، مديران و مسئولان و همه مردم در حيطه اداره و كوچه و بازار است كه اهداي سرمايه عظيم ملت براي تحقق آرمان ها و پيش برده اهداف خود را فراموش نكند.
سردار افشار با اشاره بر لزوم تلاش مضاعف در عرصه فرهنگي تأكيد كرد: تلاش ما در عرصه فرهنگي نيز بايد مضاعف باشد؛ هجوم فرهنگي دشمن از همان اوايل انقلاب آغاز شد اما شدت آن را امروز بيشتر احساس مي كنيم. دشمن به اين محور اميد بسته است كه دقت فراوان ما را مي طلبد و لازم است كه در عرصه فرهنگ زحمات فراواني كشيده شود و يك انسجام مهندسي فرهنگي در اين بخش لازم است.
وي افزود: نقطه آسيب و نقطه قدرت ما در مسائل فرهنگي است و ترديدي نيست كه غرب به ويژه آمريكا و رژيم صهيونيستي مطالعات فراواني انجام دادند و شكست هاي خود را ريشه يابي و آسيب شناسي كردند. پس از مطالعات فراوان براي شناسايي قدرت ملت ايران و منشاء آن به اين نتيجه رسيدند فرهنگ ايثار و شهادت ملت ما را پايدار نگاه داشته است و براي ضربه زدن به اين كانون قدرت ايران، بسيج شدند و اين همان ناتوي فرهنگي به معناي تجميع قدرت دشمنان در يك ستاد، با يك برنامه و پشتوانه مالي است. ما شاهد شبكه هاي ماهواره اي فارسي زبان و پيشرفت روز به روز آن در تنوع و كيفيت هستيم. اين ناتوي فرهنگي در فضاي مجازي، حمايت از مافياي مواد مخدر و روان گردان ها و مانند آن وجود دارد.
وي گفت: براي مقابله با ناتوي فرهنگي دشمن بايد روز به روز قوي تر شويم و شكي در آن نيست اما راه اصلي در ارتقاء فرهنگ عمومي و مصون سازي جامعه از اين حيث است و بايد در اين راستا تلاش كرده با فرهنگ و روحيه بسيجي و ايثارگري و شهادت طلبي مي توان جامعه را در مقابل تهاجم فرهنگي حفظ كرد.
در ادامه اين مراسم از «ابوطالب امام» عكاس فقيد دوران دفاع مقدس و «عزيزالله نعيمي» كه هم اكنون در بستر بيماري به سر مي برد، با اهداي لوح تقدير و هدايايي به خانواده آن ها تقدير شد. پس از آن از خانواده پنج عكاس شهيد كاظم اخوان، حميد پور جبار، سعيد جان بزرگي،داريوش گودرزي و محسن چوبدار با اهداي لوح تقدير و هدايا تقدير شد. رونمايي از كتاب عكس «شهدا» كه درون جعبه مهمات جاسازي شده بود نيز پايان بخش اين مراسم بود.
كتاب « عكس شهدا » چگونه گردآوري و تدوين شد؟
عباس ميرهاشمي ؛ مدير محتوايي و هنري كتاب «عكس شهدا» درباره اين كتاب مي گويد : اين كتاب با تلاش سه ساله همكارانم تبديل به كتابي مرجع در اين زمينه شده است.اين كتاب را مي توانستيم يك سال ونيم پيش هم منتشر كنيم اما حدود سه سال به همراه ديگر دوستانم براي انتشار كتاب عكس «شهدا» وقت گذاشتيم و فعاليت كرديم كه امروز اين تلاش ها به ثمر نشسته است و اين كتاب به مرجعي در اين زمينه تبديل شد.
ميرهاشمي توضيح مي دهد : اين كتاب در ادامه ديگر كتاب هاي جنگ تحميلي است كه نهمين جلد از اين مجموعه با عنوان «شهدا» منتشر مي شود. شش جلد از اين مجموعه كتاب ها در سال هاي 1361 تا 68 منتشر شد و سپس انتشار آن متوقف شد كه تصميم گرفتيم دوباره اين مجموعه را منتشر كنيم و در اين راستا سال 75 جلد هفتم آن با عنوان «زن در دفاع مقدس» و سال 87 جلد هشتم آن با عنوان «خرمشهر» منتشر شد و حالا نهمين جلد از كتاب هاي جنگ تحميلي با عنوان «شهدا» منتشر شده است.
وي درباره چگونگي جمع آوري عكس هاي اين كتاب هم توضيح
مي دهد: آخرين كاروان بزرگ شهدا كه از مرزهاي جنوب وغرب كشور به تهران آمدند در شش مسير وارد تهران شدند كه ما در انجمن عكاسان انقلاب و دفاع مقدس نيز به همراه هر كاروان يك عكاس فرستاديم و قرار شد اين عكس ها را چاپ و منتشر كنيم اما نتيجه كار ما را راضي نكرد و تصميم به كار بزرگتري گرفتيم. بنابراين فراخواني منتشر كرديم كه قصد داريم كتاب عكس شهدا را منتشر كنيم و از همه عكاسان خواستيم كه عكس هايشان با موضوع لحظه هاي شهادت، تبادل شهدا، تفحص شهدا، انتقال و تشييع و تدفين شهدا، يادمان شهدا و باور زنده بودن شهدا و ... را براي ما بفرستند.
ميرهاشمي ادامه مي دهد : آثاري كه ارسال شد مربوط به سال هاي اخير بود و نظر ما را براي انتشار در كتاب عكس «شهدا» جلب نكرد چون ما مي خواستيم اين كتاب شكل مرجع داشته باشد. بنابراين تصميم گرفتيم موضوعات ديگري را به عنوان مدخل كتاب در نظر بگيريم كه سرانجام به عكس شهدا برسد و آغاز كتاب با عكس هاي شهدا نباشد كه اين سؤال ايجاد شود اين ها چرا شهيد شده اند. بنابراين عكس هايي از بمباران، مهاجرت، اعزام نيروها به جبهه و ... نيز به عنوان عكس هاي اوليه در نظر گرفته شد كه اين عكس ها از ميان حدود دو ميليون فريم عكس انتخاب شد و مورد بازبيني قرار گرفت و مشاورين ما تعدادي از اين عكس ها را براي چاپ در كتاب انتخاب كردند و به اين ترتيب سير كلي كتاب با مجموعه تصاويري كه ارتباط معنايي با هم داشته باشد مشخص شد.
مدير هنري كتاب « عكس شهدا » به تلاش هايي كه براي انتشار اين كتاب صورت گرفت اشاره مي كند و مي گويد: بسياري از عكس هاي قديمي دوران جنگ كيفيت خوبي نداشتند و بايد اصلاح رنگ و روتوش مي شد و جمع آوري اطلاعات لازم براي هر عكس از جمله نام عكاس، زمان و مكان دقيق عكس و ... نيز كار بسيار دشواري بود كه سرانجام با تلاش همه دوستانم انجام شد. از ميان 275 عكس منتشر شده از 105 عكاس در اين كتاب تنها دو عكس، عكاس آن ها مشخص نيست.