مشكلات مترو در كشاكش اختلافات

روح الله امين آبادي
طي هفته هاي اخير، مسافران مترو از افزايش بي نظمي در تردد قطارهاي شهري و فشردگي بيش از حد در واگن هاي مترو به ستوه آمده اند.
به دنبال تماس هاي مكرر مردم با روزنامه كيهان مبني بر اختلال در خدمت رساني خطوط مترو با مسئولان مترو تماس گرفتيم كه تا لحظه تنظيم گزارش هيچكدام پاسخگو نبودند .
تعداد زيادي از مردم براي رسيدن به سر كار خود دركلانشهر تهران از مترو استفاده مي كنند از اين رو در ساعات اوليه و پاياني روزكاري ايستگاه هاي مترو با ازدحام مردم مراجه مي شوند و در اين ميان ناهماهنگي هاي گسترده در خطوط مترو مردم را آزار مي دهد .
مردم مي گويند : تاخير قطارهاي مترو ، شلوغي بيش از اندازه برخي از ايستگاه ها ، نبود فضاي مناسب براي معلولان و گروه هاي خاص از جمله مشكلات مترو است .
خرابي و نقص فني برخي از قطارها در مسير و توقف هاي طولاني و بدون اطلاع رساني به مردم در طول راه از ديگر مشكلاتي است كه مردم در مصاحبه با خبرنگار كيهان بدان اشاره كردند .
از ديرباز مسئولان شهرداري و مترو تقصير مشكلات موجود را گردن دولت انداخته و مي گويند اين دولت است كه با پرداخت نكردن بودجه مترو از پيشرفت اين ناوگان مسافربري عمومي جلوگيري كرده است .
مهندس جعفر ربيعي مدير عامل شركت مترو يك سال پيش در توضيح علت مشكلات پبش رو مدعي شده بود : مسافران مترو تاوان اختلافات را مي پردازند دليلي كه مردم نيز بر آن مهر تائيد زده و مي گويند مترو مشكلي جز اختلافات سياسي موجود بين شهرداري و دولت مشكل ديگري ندارد .
با گذشت يك سال از اظهارات ربيعي اين مشكلات همچنان باقي است و مردم تاوان اختلافات را مي پردازند .
مدير عامل شركت مترو در كنار اختلافات دلايل ديگري را نيز در مشكلات مترو سهيم مي داند . وي مي گويد : كمبود بودجه و تامين نشدن قطارهاي جديد در كنار تحقق نيافتن به موقع وعده ها، مسئولان مترو را با مشكلات عديده اي روبه رو كرده است.
مديران شهري در واكنش به انتقادات گسترده مردم اجرا نشدن قانون پرداخت دو ميليارد دلار براي توسعه قطارهاي شهري را بهانه مي كنند.مشكلات موجود مترو در حالي است كه شهردار تهران خرداد ماه سال 87 مدعي شده بود : با افزايش تعداد قطارها و واگن هاي مترو از آبان ماه مشكلات مربوط به كمبود امكانات در اين بخش رفع مي شود ، نشان به آن نشان كه بيش از دو سال از قول قاليباف مي گذرد و هنوز مسئولان شهري كمبود امكانات را دليلي بر اختلال در خدمات رساني مترو عنوان مي كنند .
مردم در گفتگو با خبرنگار كيهان از هزينه هاي ميلياردي براي تجهيز ناوگان مترو سخن گفته و مي گويند : اين بودجه ها كجا هزينه شده است و چرا مردم تاثير هزينه ها را در بهبود شرايط مترو شاهد نيستند . مسئولان مترو براي بهبود شرايط حتي دست به دامان كمك هاي خارجي نيز شده اند .
دولت به منظور كمك به توسعه حمل و نقل عمومي پايتخت و با وجود تاخير متروي تهران در استفاده از تسهيلات مالي خارجي، مهلت زماني استفاده از تسهيلات 3700 ميليارد توماني براي توسعه خطوط 3، 4، 6 و 7 را تمديد كرد.
طبق مصوبه سال 1383 شوراي اقتصاد، حدود 1070ميليارد تومان تسهيلات مالي خارجي به صورت خالص و 1450ميليارد تومان با در نظر گرفتن هزينه هاي تبعي براي توسعه خط 3 متروي تهران با فرصت يك ساله در نظر گرفته شده بود.
شهرداري تهران نيز مكلف شده بود كه تا شروع بهره برداري اين طرح گزارش پيشرفت آن را در مقاطع شش ماهه به دولت ارايه كند.
بر اساس دو مصوبه سال 1385 نيز حدود 490 ميليارد تومان اعتبارات خارجي به صورت خالص و 660 ميليارد تومان با در نظر گرفتن هزينه هاي تبعي براي خط 6 مترو و همين رقم نيز با فرصت يك ساله براي خط 7 اختصاص يافته بود. طبق مصوبه سال 1386 شوراي اقتصاد هم 684 ميليارد تومان تسهيلات مالي خارجي به صورت خالص و 924 ميليارد تومان با احتساب هزينه هاي تبعي براي احداث خط 4 متروي تهران اختصاص يافته بود كه شهرداري و مترو از اين امتيازات استفاده نكرده اند، با اين وجود دولت مجددا فرصت 18 ماهه اي به اين نهادها اعطا كرده است.
انتقادي كه چندي پيش رئيس جمهور نيز به آن اشاره كرده گفت : از سال 66 تاكنون 5700 ميليارد تومان هزينه مترو شده كه اگر بهترين سيستم ها را از دنيا مي خريديم، مبلغ آن كمتر از اين عدد مي شد.
محسن هاشمي نيز در مورد منابع مالي متروي تهران مي گويد : متروي تهران در سال هاي گذشته بيشتر از طريق وام بانكي و فاينانس هاي بين المللي ساخته شده و توسعه يافته كه علت اصلي اين موضوع هم به برنامه ريزان و سياست هاي گذشته برمي گردد، چرا كه چندين سال پيش و قبل از افتتاح مترو افرادي راه آهن شهري را براي شهر تهران ضروري نمي دانستند و گسترش مترو را علت افزايش مهاجرت به تهران تلقي مي كردند. به همين علت و عدم قبول اين موضوع از طرف برخي نمايندگان و افراد سياسي در آن زمان باعث شد كه مترو بسياري از نياز هاي مالي خود را از طريق وام هاي بانكي تأمين كند. و در نتيجه احداث خطوط مترو در قالب قرار داد مشاركتي با بانك هاي تجارت، ملت، سپه و ملي آغاز شد .
مدير عامل شركت متروي تهران در جاي ديگر مي گويد : در حال حاضر با ورود تعدادي واگن و لوكوموتيو وضعيت خدمات رساني در خط تهران - كرج بهبود يافته كه با گشايش ال سي هاي مورد نياز مترو اميدواريم به مرور وضعيت خدمات رساني در خطوط داخلي مترو نيز بهتر و بخشي از مشكلات موجود از سر راه برداشته شود.
وي ادامه مي دهد : با گشايش ال سي هاي مورد نياز مترو، هر ماه تعدادي واگن جديد به كشور مي رسد كه براي مونتاژ و آماده سازي آنها نياز به اعتبار داريم و هر ماه بايد حدود 20 ميليارد تومان پول پرداخت كنيم كه بتوانيم به موقع واگن هاي جديد را آماده سازي و وارد خط كنيم كه اميد است با توجه به اجرايي شدن قانون هدفمند كردن يارانه ها و افزايش تمايل استفاد از وسايل نقليه عمومي، دولت حمايت هاي لازم را در اين زمينه داشته باشد و براي پرداخت دچار مشكل نشويم.
مدير عامل شركت مترو تهران و حومه تصريح كرد: در صورتي كه اعتبارات مورد نياز به موقع تأمين شود و ما بتوانيم طي 9 ماه 25 قطار جديد به خطوط داخلي مترو تزريق كنيم، مشكلات موجود در خطوط 1،2 و 4 حل مي شود و مي توانيم با سر فاصله مناسب و به طور كامل در ايستگاه هاي جديد به شهروندان خدمات رساني كنيم.
يك نماينده مجلس نيز مي گويد : در زمان حاضر تناسبي ميان بودجه تخصيص داده شده به مترو و هزينه كرد و امكانات آن وجود ندارد و شهرداري بايد پاسخگوي اين ابهامات باشد.
فاطمه آليا در مورد تخصيص اعتبار 2ميليارد دلار به مترو ، اظهارداشت: تاكنون بودجه هاي قابل توجهي به مترو اختصاص داده شده است ولي به تناسب اين اعتبار، مترو در جايگاه مناسبي در كشور قرار نگرفته است.
وي با تاكيد براين كه شهرداري تهران بايد گزارش عملكردي از نحوه هزينه كرد بودجه هايي كه تاكنون به بخش مترو اختصاص يافته به دولت ارائه كند مي گويد : نمايندگان مجلس نيز به طور قطع اين مطالبه را از شهرداري دارند .
طبق مصوبه مجلس شوراي اسلامي با توجه به اينكه بودجه كشور از چند سال گذشته عملياتي شده است هر دستگاهي بخواهد از دولت بودجه بگيرد بايستي گزارش عملكرد گذشته و برآورد هزينه طرح هاي آينده خود را به دولت ارائه دهد . دولت اين گزارش ها رابررسي كارشناسي كرده و متناسب با نياز آن دستگاه بودجه اختصاص مي دهد .
اين در حالي است كه شهرداري در ارائه گزارش به دولت ( و حتي در ارائه گزارش به شوراي شهر ) تعلل كرده است .
شهرداري همواره از دولت به خاطر تخصيص نيافتن بهنگام اعتبارات گلايه دارد در حالي كه به وظايف قانوني خود در ارائه گزارش به دولت و نيز به شوراي شهر تعلل كرده است .

در مطلع عشق بخوانيد: توصيه هاي رهبري به زوج هاي جوان

دراولين روز ذي الحجه، سال روز ازدواج امير المومنين (ع) و حضرت زهرا(س)، ميزبان حجت الاسلام و المسلمين حاج علي اكبري، رئيس سابق سازمان ملي جوانان بوديم؛ گردآورنده «مطلع عشق»، كتاب توصيه هاي رهبرمعظم انقلاب به زوج هاي جوان براي آغاز زندگي مشترك شان، استقبال قابل توجه خانواده ها و جوانان از اين اثر، ما را براي آن داشت تا به مناسبت «روز ملي ازدواج» پاي صحبت هاي او بنشينيم.
- انگيزه تدوين اين كتاب از چه زماني درشما به وجود آمد؟
من اين توفيق را داشتم كه درجلسه عقد برادرم- كه به همراه دختران و پسران جوان ديگري درمراسم خطبه خواني رهبر معظم انقلاب شركت كرده بودند-حضور پيدا كردم. فضاي آن جلسه، زيبايي، طراوت، صميمت، حكمت و معنويت آن براي من به ياد ماندني بود. اما از همه بيشتر به يادماندني تر، نكته هايي بود كه آقا دريك ربع ساعت مطرح و در ضمن آن نكته هاي مهم و جالبي را بيان كردند.
من حسرت خوردم كه چرا اين مطالب منتشر نمي شود؟ از دوستان پرسيدم كه آيا در ساير جلسات عقد هم، اين چنين نكته هايي گفته مي شود؟ گفتند بله. وقتي متوجه شدم كه اين سخنان منتشر نشده، احساس كردم كه يك جفاي چند جانبه صورت گرفته است.
يعني هم به جوانها و خانواده ها ظلم مي كنيم كه آنها را از بهره مندي از سخنان آقا براي تشكيل و ادامه زندگي محروم مي كنيم. بالاخره اين توفيق نصيب جمع معدودي از جوان ها مي شود اما بقيه جوانان ما كه آنها هم فرزندان معنوي رهبر عزيزمان هستند چرا بايد از دانستن اين نكات محروم باشند. از طرفي هم حقيقتاً احساس مي كردم يك ظلمي به رهبر عزيزمان هم هست كه چرا اين چهره صميمي از ايشان دراين جلسات نبايد ارائه شود.
برهمين اساس اين موضوع را با دوستان درميان گذاشتم. آنها هم اين موضوع را به بنده حواله دادند و گفتند كه شما خودت حاضري دراين زمينه كاري انجام بدهي؟ من هم با كمال اشتياق استقبال كردم و تا آن سال، مجموعه خطبه هايي كه توسط حضرت آيت الله خامنه اي خوانده شده بود را جمع آوري كردم. جالب است كه وقتي اين كتاب به سرانجام رسيد، دوستان باورشان نمي شد. چرا كه فكر مي كردم از اين جلسات پراكنده كه نوعاً احساس مي شد نكات ثابتي گفته مي شود، اين چنين مجموعه اي به دست آيد.
بايد يك نهضت خانواده سازي درجامعه شكل بگيرد. يك عزم ملي بايد به ميدان بيايد تا خانواده ها، دولت و نهادهاي غير دولتي نظير روحانيت، همه دست به دست هم دهند و اين امر را به شايستگي مديريت كنند تا هم جواناني كه در سن ازدواج هستند به اين امر نايل شوند و هم به كساني كه تأخير در ازدواج داشته اند، كمك شود.
-بنابر اين تمام محتواي اين كتاب برگرفته از جلسات خطبه خواني عقد است؟
درمقدمه كتاب «مطلع عشق» يادآور كرده ام كه اين كتاب مدعي اين نيست كه مجموعه ديدگاه هاي رهبر انقلاب را درموضوع خانواده و ازدواج ارائه كرده است. بلكه تنها مربوط به جلسات خطبه خواني عقد است. بنده سراغ سخنان ديگر آقا نرفتم. در بخش منابع كتاب هم اين موضوع نمايان است.
البته لازم است در اين زمينه نكته اي را بگويم. نبايد ارائه ديدگاه هاي رهبري از ديدگاه كلان ايشان فاصله داشته باشد يعني گاهي من احساس مي كنم در بعضي از آثاري كه مي بينم، مثل اينكه دارند يك نظري را با توجه با استفاده از سخنان رهبري تحميل مي كنند در حالي كه وقتي ما مي خواهيم راجع به موضوع خاصي از سخنان ايشان استفاده كنيم و آنها را كنار هم قرار دهيم، بايد توجه داشته باشيم كه ساختار را هم بايد از نگاه كلان رهبري استخراج كرد. درغير اين صورت برداشت ها و اجتهادات شخصي غالب مي-شود.
- آيا رهبري كتاب را ديده اند و يا نظر خاصي در رابطه با آن اظهار كرده اند؟
بله، يكي از امتيازات اين اثر اين بود كه قبل از انتشار، كتاب را جهت ملاحظه و اعلام نظر به رهبر معظم انقلاب داديم. در ابتدا كه اين كتاب را ديدند، براي ايشان جالب و شيرين بود كه از جلسات پراكنده عقد، يك چنين مجموعه اي به دست آمده است. درهر صورت به تفصيل نگاه كردند و تذكراتي هم براي من فرستادند. مواردي مربوط به بعضي از روايات و استنادات آن بود كه آنها را اصلاح كرديم و يكي دو نكته از خاطرات مربوط به عقد ازدواج خود حضرت آقا- كه در بعضي از اين جلسات اشاره شده بود- به مجموعه اضافه شد و دركل، خوشبختانه كتاب مورد پسند ايشان قرار گرفت.
- به نظر شما دليل استقبال از اين كتاب چيست؟ به عبارت ديگر اين كتاب از چه خصوصيات ويژه اي برخوردار است؟
به نظرم آن چيزي كه كار را خيلي جذاب كرده، تركيب دو حوزه مطالب كلي و معرفتي و نكات كاربردي و عملي است. ما گاهي صرفا نكات ناظر به بخش هاي عملي و كاربردي را درنظر مي گيريم. در واقع يك سپهر معرفتي را به روي مخاطب باز نمي كنيم و يا بالعكس.
درنتيجه كار ناقصي به مخاطب ارايه مي شود. ويژگي اين جلسات اين است كه هم نكاتي در ارتباط با مسائل شناختي و معرفتي مطرح شده و هم چند نكته كاربردي هم براي زوج هاي جوان گفته مي شود. اين تركيب، تركيب بديع و دلنشيني است كه وقتي كنار هم مي گذاريم، اثري مثل «مطلع عشق» تدوين مي شود.
دراين سال ها كه اين اثر در اختيار خانواده ها و جوان ها و نيز دست اندركاران عرصه ازدواج قرار گرفته است، تمام بازخوردهاي مربوط به اين كتاب، نشانگر آن است كه تاثير ويژه اي در ذهن و جان مخاطب داشته است.
ويژگي مهم ديگر اين است كه اولا جامعه با خبر شد كه بالاخره رهبر عزيز ما علاوه بر آن شأن ولايي و حكومتي، اين چنين جلوه هاي ويژه اي هم دارند. يعني در ارتباط با خانواده سازي و ازدواج كه يكي از آن چهار واقعه مهم زندگي هر انساني محسوب مي شود، رهبر انقلاب اسلامي طبق سيره و سنت اولياء خدا در اين زمينه هم اهتمام و توجه دارند. براي خيلي ها جذاب و شيرين بود كه حضرت آيت الله خامنه اي خيلي صميمي كنار زوج هاي جوان نشسته و مثل فرزندان خودشان با آنها گفت وگو مي كنند. خطبه عقدشان را مي خوانند و با شيريني آنها را بدرقه مي كنند.
اما يك ويژگي خاص ديگر، ارجاع رهبر انقلاب به سيره پيامبر و ائمه است. سيره صحيح را در مورد ازدواج و برنامه هاي آن نظير مهريه، جهيزيه، جلسه عقد، تشريفات و... مي توان در سيره ممتاز ازدواج اميرالمؤمنين(ع) و حضرت زهرا(س)، كه ازدواج دو معصوم است، يافت. مخصوصا روش پيامبر عزيزمان(ص) در مواجهه با اين برنامه مي تواند سودمند باشد. اين ارجاع به سيره هم از خصوصيات رهبر انقلاب است.
خصوصيت ديگر اين كتاب اين است كه تذكرات و مطالبي كه در اين جلسات مطرح شده و از طريق اين كتاب در اختيار مردم قرار گرفته است، از جانب رهبري اسلامي مطرح مي شود. اين مسائل را يك كارشناس معمولي مطرح نمي كند. براي جامعه و براي مخاطب جوان و خانواده ها مهم است كه مطالب و توصيه ها از چه جايگاهي مطرح مي شود. وقتي از جايگاه ولايت مطرح مي شود، در واقع مبتني بر انديشه وحي و مبتني بر سيره اولياء خدا است. بنابراين هم از لحاظ نظري و هم دريافت نكته هاي كاربردي و عملي، برايشان امنيت خاطر مي آورد.
- با توجه به طيف گسترده مقلدان شيعه حضرت آيت الله خامنه اي در كشورهاي مختلف، اقداماتي جهت ترجمه اين كتاب انجام شده است؟
به نظر بنده الان مخاطبين زيادي مخصوصا در كشورهاي عربي اين توقع دارند كه اين توصيه ها در اختيارشان قرار گيرد و بايد اين كتاب به زبان هاي ديگر به خصوص عربي ترجمه شود. البته نكته ديگر اين كه بايد ديدگاه رهبر انقلاب در موضوع خانواده و ازدواج جمع آوري و ارائه شود. كتاب «مطلع عشق» يك بخشي از اين كار را ارائه كرده است. توليد اين مجموعه مخصوصا براي كساني كه در مقام سياست گذاري و طراحي كلان و برنامه ريزي دراين امور هستند، مي تواند يك منبع اساسي محسوب شود. به علاوه براي مراكز علمي و پژوهشي ارائه اين ديدگاه ها بسيار كارساز است.
- با توجه به اين كه زماني رئيس سازمان ملي جوانان بوده ايد، وضعيت ازدواج را در كشور چگونه ارزيابي مي كنيد؟
به دليل ساختار جوان كشور، در شرايط عادي و معمولي به سر نمي بريم بلكه شرايط ما شرايطي خاص است. الان قله هرم جمعيتي كشور حدود 24 سال است كه خيلي معنادار است. در چنين موقعيتي مسئله تشكيل خانواده، آن هم خانواده پاك و پايدار مهم جلوه مي كند و بايد جزء دغدغه ها و دل مشغولي هاي اصلي خانواده ها و نظام ما باشد.
به نظر من بايد يك نهضت خانواده سازي در جامعه شكل بگيرد. يك عزم ملي بايد به ميدان بيايد تا خانواده ها، دولت و نهادهاي غيردولتي نظير روحانيت، همه دست به دست هم دهند و اين امر را به شايستگي مديريت كنند تا هم جواناني كه در سن ازدواج هستند به اين امر نايل شوند و هم به كساني كه تاخير در ازدواج داشته اند، كمك شود.
ضمن اين كه با اتخاذ تدبيري همه جانبه از شتاب زدگي ها و طرح هاي شتاب آلود كه غافل از مقتضيات فرهنگ سازي، آموزش و پايداري سازي خانواده، صرفا تشويق كننده ازدواج هستند، جلوگيري شود. بايد به شيوه اي عمل كرد كه هم سهم كمي و هم سهم كيفي ازدواج به شايستگي ادا شود.
اگر اين ملاحظات رعايت نشود، ما در آينده با ضايعات جدي روبرو خواهيم شد. از طلاق هاي عاطفي و طلاق هاي قانوني گرفته تا عواقب شوم ديگري مثل ازدواج در سنين بالا كه عوارض سنگيني براي جامعه ما خواهد داشت. از طرفي اگر اهتمام جدي به اين موضوع نشود، پديده مجردين سن بالا كه به يأس از ازدواج رسيده اند، زياد خواهدشد كه آن هم عوارض روحي، فكري، اجتماعي، فرهنگي و اقتصادي خاص خودش را خواهدداشت. بنابراين بايد همه به ميدان بياييم تا اين سنت اسلامي و الهي را كه راز برتري ما نسبت به غرب است مورد توجه قرار دهيم و حفظ كنيم.
معرفي كتاب «مطلع عشق»
«مطلع عشق» گزيده اي از رهنمودهاي رهبر معظم انقلاب به زوج هاي جوان است كه توسط حجت الاسلام والمسلمين «محمدجواد حاج علي اكبري» جمع آوري شده و دفتر نشر فرهنگ اسلامي آن را در194 صفحه به چاپ رسانده است.
اين كتاب كه تاكنون بيست و سه بار تجديد چاپ شده، از يازده فصل تشكيل شده است. چهارفصل با عنوان «كلام» و هفت فصل با عنوان «رهنمون». چهارفصل اول اين كتاب عبارتنداز: كلام اول؛ ازدواج، ناموس طبيعت، دستور شريعت، كلام دوم؛ كانون گرم خانواده، كلام سوم؛ غروب عشق و قحطي عاطفه در غرب و كلام چهارم؛ حقوق متقابل زن و شوهر. اين چهارفصل بيشتر به مباحث معرفتي مي پردازند و فلسفه ازدواج و رفتارهاي زوجين را تبيين مي كند.
هفت فصل بعدي كتاب هم توصيه ها و رهنمودهاي رهبرانقلاب است به زوج هاي جوان و خانواده هاي آن ها در باب چگونگي مراسم ازدواج، تقسيم كار در خانواده، حذف تشريفات زائد و همين طور آغاز زندگي مشترك و تداوم آن، عناوين اين هفت فصل كه بيشتر، شامل توصيه هاي عملي رهبر انقلاب است عبارتنداز: رهنمود اول؛ همسفر تا بهشت، رهنمود دوم؛ بالاتر از واقعيت، رهنمود سوم؛ هنر تقسيم كار، رهنمود چهارم؛ سازش و سازگاري، رهنمود پنجم؛ زندگي شيرين، رهنمود ششم؛ هشدارها و يادآوري ها و رهنمود هفتم؛ آسان گيري.
حاج علي اكبري معتقد است اين نكته كه كتاب «مطلع عشق» هم به مباحث معرفتي پرداخته و هم توصيه هاي كاربردي براي زوج هاي جوان دارد، آن را به اثري جامع و باب طبع خوانندگان تبديل كرده است. البته استقبال قابل توجه از اين كتاب، مؤيد اين مطلب است. اين كتاب داراي نثر روان و نكات بديعي است كه به دل مي نشيند و از اين رو است كه خواندن آن شيرين است و جذاب.

غذا هاي خارجي در سفره هاي ايراني

مريم لشيني
سن ابتلا به بيماريهاي قلبي و عروقي و بروز سكته در ايران رو به كاهش است. به طوري كه تعداد مرگ و ميرهاي قلبي از 300 مورد به 378 مرگ در روز رسيده كه نشان دهنده جوانتر شدن بيماران قلبي در كشور است. نتايج مطالعات مركز تحقيقات غدد درون ريز در تهران نشان مي دهد كه چاقي مفرط در زنان 35 درصد و در مردان 15 درصد است، يعني وزن طبيعي مردان دو برابر بيشتر از زنان است.
آخرين آمار و بررسيهاي وزارت بهداشت حاكي از آن است كه 3/39 درصد مرگهاي ناشي از بيماري در كشور مربوط به بيماريهاي قلبي و عروقي است كه 5/19 درصد اين مرگ و ميرها به علت سكته قلبي رخ مي دهد.
دكتر ابوالقاسم رضواني، كارشناس اداره قلب و عروق وزارت بهداشت در اين رابطه مي گويد: توزيع عوامل خطر در بروز بيماريهاي قلبي و عروقي در سنين 15 تا 64 سال در كشور كه مربوط به سال 88 است نشان مي دهد كه 1/16 درصد افراد فشار خون بالا دارند، 9/43 درصد دچار اضافه وزن و چاقي هستند، 8/10 درصد مصرف دخانيات دارند و سطح فعاليت بدني 9/38 درصد اين افراد پايين است.
اين متخصص طب فيزيكي و توانبخشي از افزايش استرس، زندگي شهري و بي تحركي به عنوان مهمترين عوامل ابتلا به بيماريهاي قلبي و عروقي نام برده و مي افزايد: اين معضل تنها مربوط به ايران نيست بلكه يك مسئله جهاني است. به طوري كه سالانه 1/17 ميليون مرگ ناشي از بيماريهاي قلبي و سكته مغزي در دنيا اتفاق مي افتد. وزير بهداشت هم با اشاره به وجود 11 هزار و 700 تخت براي بخشهاي قلب و عروق در بيمارستانهاي كشور در اين باره مي گويد: تا سال 1393 مي بايست 30 درصد افزايش تخت در اين بخشها داشته باشيم كه متاسفانه با افزايش شديد بيماريهاي قلبي و عروقي شايد نتوانيم به اين افزايش تخت دست پيدا كنيم.
آخرين آمار از ميزان مرگ و مير روزانه ناشي از بيماريهاي قلبي در كشور 300 مورد بوده كه هم اكنون به 378 مرگ رسيده كه مي تواند زنگ خطر جدي براي تهديد سلامت مردم و افزايش هزينه هاي درماني در كشور باشد.
تنها در 6 ماه اول امسال بيش از 12 هزار نفر در زاهدان به بخش قلب بيمارستان خاتم الانبياء اين شهرستان مراجعه كرده اند كه نسبت به مدت مشابه سال قبل بيش از 10 هزار نفر افزايش داشته است.
دكتر سيدپيمان طباطبايي، متخصص قلب و عروق نيز با اشاره به اهميت عادات غذايي در ابتلا به بيماريهاي قلب و عروق مي گويد: استفاده از غذاهاي پرچرب و ادويه جات متعدد، اضافه كردن نمك به هنگام غذا خوردن، مصرف مداوم قند و شكر و شيريني از جمله عادات غذايي است كه به مرور زمان موجب ابتلا فرد به بيماريهاي قلبي و عروقي مي شود. اين متخصص قلب و عروق از مصرف دخانيات، چاقي، ديابت و فشار خون به عنوان موارد مستعدكننده ابتلا به بيماريهاي قلبي نام برده و مي گويد: اندازه دور كمر بيشتر از 85 سانتيمتر در بانوان و بيشتر از 110 سانتيمتر در آقايان نشان دهنده اين است كه فرد مستعد ابتلا به بيماري هاي قلبي مي باشد. بنابراين توصيه مي شود آقايان از سن 40 سالگي و بانوان از 50 سالگي هر 6 ماه يك بار براي اطمينان از سلامت قلب و عروق به پزشك مراجعه كنند.
عوامل تاثيرگذار در تغيير سفره غذاي ايراني ها
امروزه در دنياي مدرن كه باتوجه به اينكه فناوري هاي نوين رو به رشد است كار و تحصيل مورد توجه اقشار مختلف جامعه و به ويژه زنان و جوانان قرار گرفته است و ديگر زنان باتوجه به اشتغال فرصت آشپزي سنتي را محدود كرده و تهيه غذاهاي آماده به خصوص در جامعه شهرنشيني افزايش پيدا كرده است. ولي در بافت روستايي سفره غذايي ايرانيان و عادات غذايي تغيير پيدا نكرده است. بنابراين فناوريها و تكنولوژي ها بر روي فرمالاسيون مواد غذايي اثر گذاشته و صاحبان صنايع غربي به دنبال سودآوري بيشتر هستند كه باتوجه به بازار و تبليغات وسيع براي فروش محصولات آماده اقدام كنند.
لازم به ذكر است كه انسان هزاره جديد نيز تحت تاثير تبليغات نيز عادات و ذائقه غذايي اش تغيير كرده، البته ايراني ها هم از اين قاعده مستثني نيستند و در غذاهاي گذشته هر شهر مي توان غذاهاي سالم و كم خرجي را پيدا كرد كه ديگر كاملا فراموش شده اند. در گذشته مادران با صرف وقت و انرژي سعي مي كردند غذاهاي مناسب و متنوعي را طبخ كنند و براي طبخ غذا وقت زيادي را صرف مي كردند به عنوانمثال درگذشته از تمام حبوبات و غلات نظير ماش، جو، گندم يا سبزي ها و گياهان مختلف و متنوع در تهيه غذاها استفاده مي كردند.
امروزه غذاهاي ايراني از سفره ها حذف شده است كه علتش را مي توان در باورهاي غلط مردم نسبت به غذاهاي ايراني دانست، زيرا برخي از افراد با الگوبرداري غلط از كشورهاي بيگانه حتي سبك غذا خوردنشان را تغيير داده اند و خانواده ها از چند گروه هاي غذايي محدود مثل لوبيا، عدس، نخود، برنج، سيب زميني در طبخ غذاي خود استفاده مي كنند. نكته جالب اين است كه اين خانواده ها حتي اسم اين غذاهاي غربي را نمي دانند.
تعريف غذاهاي فوري و آماده
معمولا بدون قاشق چنگال و بشقاب و عمدتا به شكل ساندويچي سرو مي شود و غذاي انگشتي به حساب مي آيد. اين نوع غذاها هر چند ظاهر و طعم جذاب دارند اما در واقع فاقد ارزش غذايي بوده و حتي عوارض جسماني گوناگوني را نيز به دنبال دارند.
داود فرج الهي، كارشناس ارشد صنايع غذايي در اين خصوص مي گويد: موقعيت هاي جغرافيايي، نوع محصولاتي كه در جوامع مختلف توليد مي شود و به عبارت ديگر تجارت هاي جهاني نيز در تغيير سفره ايراني ها تأثير گذاشته است.
وي ادامه مي دهد: يكي از اين تغييرات كه در سال هاي گذشته صورت گرفته تغيير در سفره غذايي و در نتيجه تغيير عادات غذايي مردم است به طوريكه فناوريها، تبليغات، سبك زندگي مردم و محدودشدن زمان تهيه غذا يكي از مهم ترين عوامل تغيير سفره ايراني شده است. ادامه دارد

حضانت طفل پس از فوت پدر

قانونگذار نگهداري و تربيت فرزند را حق و تكليف پدر و مادر مي داند حق است زيرا كسي نمي تواند فرزند را از پدر و مادر جدا كند مگر به حكم قانون و تكليف است براي اينكه پدر و مادر بدون دليل موجه و قانوني نمي توانند از نگهداري و تربيت فرزند خود خودداري كنند و زماني كه زن و شوهر با هم زندگي مي كنند فرزند تحت حضانت پدر و مادر خويش است و چنانچه زن و شوهر جدا از هم زندگي مي كنند طبق قانون حضانت فرزند «پسر و دختر» تا هفت سالگي با مادر است و پس از هفت سالگي تا سن بلوغ با پدر است و پس از رسيدن به سن بلوغ فرزند انتخاب مي كند كه با كدام يك از پدر يا مادر زندگي كند البته چنانچه بعد از رسيدن به سن هفت سالگي مصلحت طفل اقتضا كند با تشخيص دادگاه حضانت طفل همچنان با مادر خواهد بود. اما اگر پدر طفل فوت كند چه كسي عهده دار طفل خواهد بود؟ در متن حاضر به اين سؤال پاسخ داده خواهد شد.
¤ راهنماي واژه:
حضانت: به معني نگاهداري و تربيت كودك است.
صغير: كسي كه به دليل كم بودن سن قادر به اداره امور مالي خود نباشد.
جد پدري: پدر پدر
حضانت: نگهداري
¤ نگهداري و تربيت طفل پس از فوت پدر:
در صورت فوت پدر طفل طبق قانون حضانت طفل با مادر خواهد بود و كسي حق ندارد مادر را از اين حق محروم كند مگر به حكم قانون و مادر نيز نمي تواند از نگهداري و تربيت طفل خود پس از فوت پدر طفل امتناع كند مگر با عذر قانون، زيرا در صورت خودداري مادر از حضانت طفل دادگاه مي تواند او را ملزم به نگهداري كند و اگر الزام ممكن نباشد به خرج پدر و اگر پدر زنده نباشد به خرج مادر حضانت طفل را تأمين كند و هرگاه در اثر عدم مواظبت يا انحطاط اخلاقي مادر صحت جسماني يا تربيت اخلاقي طفل در معرض خطر قرار گيرد دادگاه مي تواند به تقاضاي اقرباي طفل يا به تقاضاي قيم او يا به تقاضاي رئيس حوزه قضايي هر تصميمي را كه براي حضانت طفل مقتضي بداند اتخاذ كند موارد ذيل از مصاديق عدم مواظبت يا انحطاط اخلاقي به شمار مي آيد:
1-اعتياد زيان آور به الكل، موادمخدر و قمار.
2-اشتهار به فساد اخلاق و فحشاء.
3- ابتلا به بيماري هاي رواني با تشخيص پزشكي قانوني.
4-سوءاستفاده از طفل يا اجبار او به ورود در مشاغل ضداخلاقي مانند فساد و فحشاء تكدي گري و قاچاق.
5-تكرار ضرب و جرح خارج از حد متعارف.
اگر خانمي همسرش به عللي از جمله به طور مثال بر اثر تصادف فوت كرده و از وي فرزند يا فرزنداني باقي مانده باشد، آيا پدر شوهر يا برادر شوهر مي توانند فرزندان را از او جدا كنند؟
در اين متن، تلاش شده است كه پاسخ اين سؤال و افرادي كه درگير اين مشكلات هستند، به اختصار بيان شود. در زماني كه پدر فوت مي كند و جد پدري نيز در قيد حيات نيست. چنانچه مادر داراي صلاحيت باشد مي تواند به اداره سرپرستي مراجعه و مطابق قانون قيم نامه دريافت دارد. (اين امر در متن جداگانه به طور كامل شرح داده شده است) ولي در زماني كه جد پدري يا پدر پدر حيات دارد، طبق قانوني كه در اين زمينه در تاريخ 6/5/64 به تصويب رسيده است. نگهداري و حضانت فرزندان صغيري كه پدرانشان به مقام والاي شهادت رسيده يا فوت شده باشند، به مادران آنها واگذار مي شود، علاوه بر آن دولت و يا در صورت شهادت پدر بنياد ايثارگران هزينه زندگي فرزندان را در حدود متعارف به مادر آنها پرداخت مي كند.
سؤال: هزينه متعارف چيست؟
جواب: هزينه متعارف عبارت از مخارجي است كه با توجه به نحوه زندگي و معيشت فرزندان و اين كه در چه سني بوده و در چه مقطعي اشتغال به تحصيل دارند، برحسب عرف، تعيين مي شود.
سؤال: آيا مادر مي تواند با وجود حضانت فرزندان ازدواج كند؟
جواب: قانونگذار به مادر اجازه داده است، در صورت ازدواج مجدد نيز به حضانت فرزندان ادامه دهد، ولي مطابق قانون، شوهر بايد اجازه قيمومت را به همسرش بدهد و معمول اين است كه شوهر در اداره سرپرستي حاضر شده و كتبا رضايت خود را اعلام مي دارد.
در اين جا ذكر دو نكته ضروري است: اولا صرف نظر از اين كه عمو يا عمه نقشي در حضانت ندارند در صورتي كه مادر صلاحيت نگهداري فرزندان را نداشته باشد، اين حق توسط دادگاه از وي سلب مي شود، به عنوان مثال زني كه سوءشهرت دارد و يا رفتار و كردار او نامناسب و در تربيت فرزندان موثر باشد، چنانچه جد پدري اين موضوع را به دادگاه اعلام و سلب صلاحيت مادر را تقاضا كند، دادگاه به طريق مقتضي در اين زمينه تحقيق مي كند و به مددكاران و يا نيروي انتظامي دستور مي دهد با مراجعه به محل زندگي فرزندان و مادر ايشان، در صورتي كه ادعاي جد پدري يا هر فرد ديگري كه اعلام كرده، صحت داشته باشد و نگهداري فرزندان توسط مادر به مصلحت نباشد، نگهداري به او تعلق مي گيرد و در غير اين صورت از ميان اقوام و بستگان به شخصي كه شايستگي حضانت را داشته باشد سپرده مي شوند.
ثانيا حضانت تنها شامل نگهداري و پرورش جسمي و رواني طفل است، از راه هايي مثل تغذيه، پرورش، تربيت و تحصيل و آنچه براي بقاي وي لازم باشد، اما امور مهم مالي فرزند، مانند نقل و انتقالات ملكي، خريد و فروش خانه و امثال آن به عهده جد پدري است. به امور مذكور مي توان مسايل غيرمالي مهم از جمله اجازه گرفتن گذرنامه و يا اجازه ازدواج را نيز اضافه كرد.
ماده 1168 قانون مدني:
نگاهداري اطفال هم حق و هم تكليف والدين است.
ماده 1169 قانون مدني:
براي حضانت و نگهداري طفلي كه ابوين او جدا از يكديگر زندگي مي كنند مادر تا سن هفت سالگي اولويت دارد و پس از آن با پدر است.
تبصره «بعد از هفت سالگي در صورت حدوث اختلاف، حضانت طفل با رعايت مصلحت كودك به تشخيص دادگاه است.»
ماده 1171 قانون مدني:
در صورت فوت يكي از ابوين حضانت طفل با آنكه زنده است خواهد بود هر چند متوفي پدر طفل بوده و براي او قيم معين كرده باشد.
ماده واحده:
حضانت فرزندان صغير يا محجوري كه پدرانشان به مقام والاي شهادت رسيده يا فوت شده باشند با مادران آنها خواهد بود...
ماده:
چنانچه به حكم دادگاه مدني خاص يا قائم مقام آن دادگاه حضانت طفل به عهده كسي قرار گيرد و پدر يا مادر و يا شخص ديگري مانع اجراي حكم شود و يا از استرداد طفل امتناع ورزد دادگاه صادركننده حكم وي را الزام به عدم ممانعت يا استرداد طفل مي كند و در صورت مخالفت به حبس تا اجراي حكم محكوم خواهد شد.
با همكاري معاونت آموزش قوه قضائيه