(صفحه(12(صفحه(10(صفحه(6(صفحه(9(صفحه(7(صفحه(8(صفحه(15(صفحه(11(صفحه(5(صفحه(16(صفحه(13(صفحه(4(صفحه (2.3.14


شنبه 18 دی 1389- شماره 19834

اخبار كوتاه
به بهانه برگزاري چهارمين كنفرانس منطقه اي تغيير اقليم
انرژي پاك چاره آلودگي هواي تهران



اخبار كوتاه

چارت جديد پزشكي قانوني در انتظار تصويب
سازمان پزشكي قانوني كشور كه از زمان تشكيل آن هيچ تغيير در چارت آن ايجاد نشده در انتظار تصويب چارت جديد بسر مي برد.
با امضاي چارت جديد، تعداد پست ها تا حدي با حجم فعاليت هاي فعلي سازمان متناسب شده و معاونت هاي سازمان تثبيت و زير مجموعه ها و نيروهاي مورد نياز در ستاد و مراكز استان ها مشخص مي شوند.
به عيوب انكساري چشم دانش آموزان حساس باشيد
براساس آخرين بررسي هاي كشوري عيوب انكساري چشم شايع ترين مشكل جسمي دانش آموزان در كشور است.
بنابر همين گزارش اين عيوب باعث مي شوند كه انكسار نور بطور طبيعي اتفاق نيفتد و در نتيجه تصوير واضحي از اشياء بر روي شبكه تشكيل شود، اين اشكالات مي تواند شامل نزديك بيني و دوربيني باشد كه معمولا با عينك قابل اصلاح هستند.
يك ساختار جديد در آموزش و پرورش
وزير آموزش و پرورش از ايجاد يك ساختار جديد در آموزش و پرورش مبني بر ايجاد پست معاون ابتدايي براي شهرستان ها خبرداد و گفت: اين موضوع به زودي ابلاغ خواهد شد.
بر مراكز پيش دبستاني نظارت مي كنيم
فاطمه قربان معاون آموزش ابتدايي وزير آموزش و پرورش اقدام به تشكيل شوراي نظارت بر مراكز پيش دبستاني براي اولين بار در كشور كرده است.
7سازمان و دفتر با عضويت در اين شورا تحت پوشش مديريتي يكپارچه و منسجم باهدف تربيت نيروهاي كيفي و متعالي به فعاليت مشغول هستند.
در تهران 1850 دانش آموز برتر وجود دارد
كارشناس مسئول متوسطه نظري اداره كل آموزش و پرورش شهر تهران با اشاره به نتايج آزمون مربوط به شناسايي دانش آموزان برتر كنكور آينده سال90 رقم 1850 دانش آموز برتر براي شهر تهران را اعلام كرد.
فعلا 250 هزار دانش آموز شنا ياد گرفته اند
حميدرضا حاجي بابايي در گفت وگويي درباره ضرورت فراهم سازي زير ساخت هاي آموزش شنا در مدارس ابتدايي گفت: فعلا از ميان يك ميليون دانش آموز ابتدايي فقط 250 هزار نفر در طرح آموزشي امسال شنا كردن را ياد گرفته اند. براي تحقق كامل هدف در حال حاضر 116 استخر وجود دارد كه وزير آموزش و پرورش وعده داده اين تعداد را به 400 عدد خواهيم رساند.
كيفيت مطلوب در 70درصد مدارس غيردولتي
علي باقرزاده معاون وزير آموزش و پرورش كيفيت در 70درصد مدارس غيردولتي را مطلوب دانست و تأكيد كرد: برخي شاخص ها براي تعيين ميزان مطلوبيت اينگونه مدارس نيازمند سنجش هاي علمي هستند.
وي در اين رابطه خاطرنشان كرد: 22درصد از مدال آوران المپيادهاي علمي سال گذشته از ميان دانش آموزان مدارس غيردولتي بوده است.
گلايه شهروندان شمال شهر از تاكسيراني
شهروندان شمال تهران با ارسال پيام به سامانه نظارت همگاني 1888 مي توانند معضلات شهري را گزارش دهند.
به گفته روح الله مقيسه مسئول سامانه 1888، اين سامانه در منطقه يك به طور متوسط 15 تا 20 پيام را دريافت و رسيدگي مي كند. وي افزود: گلايه از ناوگان تاكسيراني بالاترين حجم از پيامهاي انتقادي بوده كه به اين سامانه گزارش شده است.
مقيسه همچنين از عضويت 450 نفر از شهروندان شميراني در طرح ناظران افتخاري خبر داد.
فرش گل هاي زمستاني در منطقه يك
با سرد شدن هوا، گل ها و گياهان مقاوم در ميادين و بوستانهاي شمال تهران كاشته شد.
مهندس مجيد نوربخش معاون امور شهري و فضاي سبز شهرداري منطقه يك با اعلام اين خبر افزود: منطقه يك داراي 20 فرش گل بزرگ در ميادين و بوستانهاست كه تعداد 262 هزار بوته گل بنفشه و 9 هزار شب بوي زعفراني در بوستانها و ميادين منطقه كاشته شد.
وي همچنين از كاشت 10 هزار پياز لاله در ميدان تجريش و 60 هزار لاله در ميادين، لچكي ها و بوستانهاي منطقه خبر داد.
راه اندازي نانوايي صلواتي در دو كوهه
شهردار منطقه20 از اعزام مادران معظم شهدا به مناطق جنگي دوكوهه و راه اندازي نانوايي صلواتي در اين منطقه خبر داد.
مجتبي عبدالهي گفت: ايستگاه هاي صلواتي نانوايي در دو كوهه بر پا مي شوند تا خاطرات 8سال دفاع مقدس تداعي شود.
گفتني است به همت شهرداري منطقه20 شرايط مناسبي براي فعاليت مادران شهدا در دو كوهه فراهم شده است تا آنها با پخت نان صلواتي از زائران مناطق جنگي پذيرايي كنند.
تكريم ارباب رجوع
در رأس برنامه هاي اجراي احكام
رئيس واحد اجراي احكام شهرداري منطقه20 از اجراي طرح تكريم ارباب رجوع خبر داد.
غلامرضا غلامي گفت: در سالجاري براي 380 پرونده رأي كميسيون ماده 100 صادر شده است كه از اين تعداد براي 241 مورد رأي اخطار و جريمه و 63 پرونده داراي رأي تخريب به شرط و مابقي متعلق به واحد تجاري و صنعتي است كه براي آنها رأي پلمب صادر شده است.
ميعادگاه مسافر در حاشيه
آزادراه تهران- كرج
شهرداري منطقه22 ميعادگاه مسافر را در حاشيه شمالي آزادراه تهران كرج همجوار پمپ بنزين وردآورد احداث كرده است.
به گفته حسين هادي بيگلو شهردار ناحيه3 منطقه22، ميعادگاه مسافر فضاي سبز تعريف شده اي است كه داراي سرويسهاي بهداشتي و 6 سكو براي گذراندن اوقات فراغت شهروندان است.
كاشت گونه هاي جديد گياهي در معابر شرق
قائم مقام شهردار منطقه8 از كاشت گونه هاي جديد گياهي در معابر عمومي شرق تهران خبر داد.
بابك جعفريان گفت: 200 اصله نهال در حاشيه مسيل باختر كاشته شده است.
وي با اشاره به كاشت چمن در 1200 مترمربعي از حاشيه اين مسيل افزود: كاشت دو هزار اصله درختچه از ديگر اقدامات حوزه معاونت شهري و فضاي سبز منطقه است.
جعفريان همچنين از كاشت گونه هاي جديد و متنوع گياهي در معابر عمومي خبر داد و گفت: با كاشت درختچه هايي از انواع «ژوني پروس» و «بربريس» توانسته ايم رضايت ساكنان منطقه را فراهم كنيم.
كاهش دفعات جمع آوري مخازن زباله
قائم مقام معاون خدمات شهري شهرداري تهران از احتمال كاهش دفعات جمع آوري مخازن زباله در تهران خبر داد.
به گزارش مهر محمد احمدي بافنده گفت: بايد اين فرهنگ كه شهروند هرگاه اراده كرد زباله هاي خود را در مخازن بگذارد تغيير كند.
كاهش قيمت برخي از
محصولات كشاورزي
به گزارش روابط عمومي و بين الملل سازمان ميادين ميوه و تره بار با وجود افزايش كرايه حمل و نقل، نرخ اكثر محصولات كشاورزي در حال حاضر در ميادين و بازارهاي ميوه و تره بار شهرداري تهران نسبت به ماه گذشته ثابت مانده و حتي نرخ برخي از محصولات كشاورزي بين 6 الي 15 درصد كاهش يافته است.

 



به بهانه برگزاري چهارمين كنفرانس منطقه اي تغيير اقليم

تغيير اقليم بزرگترين فاجعه قرن
ليلا شفيعي

زمستانها هر سال كوتاهتر و گرمتر مي شوند، اما تا همين 30 سال قبل صداي پاي زمستان را از آمدن پائيز مي شنيديم. آن سالها فصل ها رنگ و بوي خود را داشتند و هر فصلي سرآغاز يك زندگي بود اما حالا با وجودي كه پا به فصل سرما گذاشته ايم، نه تنها از بارش هاي پائيزي خبري نبوده، بلكه از زمستان هم هيچ خبري نيست! انگار روز و شب و فصل و ماه و سال ما همه يكي شده اند اما اين همه ماجرا نيست چرا كه بروز خشكسالي، جاري شدن سيل، ذوب يخهاي قطبي و بالا آمدن سطح درياها و پيشروي به سوي سواحل زنگها را به صدا درآورده است.
دانشمندان مي گويند، همه اين نشانه ها حكايت از تغيير اقليم دارد كه نقش حساسي در جزء جزء فعاليت هاي بشر ايفا مي كند، آنان اين گناه را برگردن گرماي زمين انداخته اند كه در صورت به كار نبستن راهكارهاي زود بازده اثرات آن جبران ناپذير خواهد بود از اينرو طي ساليان اخير چندين كنفرانس تغييرات جوي در كشورهاي مختلف از جمله فرانسه، بلژيك، تايلند و اسپانيا برگزار شد، كه آخرين آن به عنوان چهارمين كنفرانس منطقه اي تغيير اقليم با حضور 500 متخصص و كارشناس و 19 مهمان خارجي از 30 آذر تا اول دي در تهران برگزار گرديد تا راه حلي براي جلوگيري از فاجعه اي كه زمين با آن روبروست پيدا كنند.
2 هزار و 500 سال قبل براي اولين بار بشر اقليم را شناخت و آن را به سه گونه تقسيم كرد. هر چند اين شناخت اندك بود، اما بشر اوليه اين نكته را به خوبي درك كرده بود كه اقليم يكي از پايه هاي پيشرفت و ترقي است و تغيير در آن مي تواند اشكالاتي را در زندگي او ايجاد كند.
مهندس احمد عسگري دبير چهارمين كنفرانس منطقه اي تغيير اقليم در اين باره مي گويد: آنچه هر روز از رسانه ها درباره پيش بيني چند ساعته يا چند روزه آب و هوا پخش مي شود، اقليم نيست. اقليم به دوره نسبتاً طولاني تغييرات آب و هوايي گفته مي شود. مجموعه اي از شرايط جوي در دوره زماني طولاني. تغيير اقليم در دوره هاي 50 تا 60 ساله اتفاق مي افتد و نمي توان يك سال گرم يا سرد را تغيير اقليم دانست.
وي مي افزايد: سالها قبل يخبندان از اواسط آبان شروع مي شد، اما اكنون فصل يخبندان در آذر ماه اتفاق مي افتد كه در صورت تداوم مي توان گفت تغيير اقليم رخ داده است، عسگري پيش بيني مي كند براي دوره 30 ساله يعني از سال 2010 تا 2039 كشورمان شاهد يك درصد كاهش بارش و 9/0 درجه افزايش دما خواهد بود. اينها خبرهاي خوبي نيست و به اين مفهوم است كه در آينده در مناطق غرب و جنوب غرب ايران با بيشترين كاهش بارندگي و در مناطق شمال غرب مانند خراسان بالاترين ميزان دما روبرو خواهيم بود.
بشر عامل مهم تغيير اقليم
سالانه به طور منظم ميزان حرارت كره زمين افزايش مي يابد. ميزان متوسط حرارت سطحي كره زمين 15 درجه سانتي گراد است در حالي كه شواهد علمي حاكي از آن است كه ميزان حرارت سطحي كره زمين 7 درجه سانتي گراد بوده است. اين حادثه توسط لايه اي كه در اتمسفر ايجاد مي گردد به وجود آمده است. اين لايه اتمسفر اجازه ورود نور خورشيد به سطح كره زمين را مي دهد ولي اجازه خروج نور منعكس شده از اتمسفر را نمي دهد كه به آن اثر گلخانه اي مي گويند اما اين اثر خيلي هم بد نيست چرا كه اگر تأثير گلخانه اي وجود نداشت، هم اكنون كره زمين يكي از سردترين سياره ها بود. اما مشكل اينجاست كه گازهاي دي اكسيد كربن و متان و اكسيد ازت باعث افزايش تأثير گلخانه اي و نهايتا گرم شدن كره زمين شده اند.
ولي چه چيزي باعث شده است كه اين سپر حافظ انسان بر ضد او عمل كند؟ يك كارشناس محيط زيست در اين باره عقيده دارد: كشورهاي صنعتي در توليد اين گازها و افزايش گرماي كره زمين بيشترين نقش را دارند. وي مي افزايد: در طول قرن بيستم و تا پايان يك قرن گذشته گرماي زمين فقط يك درجه افزايش يافت در حالي كه پيش بيني مي شود تا پايان قرن بيست و يكم به ميزان 5 تا 6 درجه افزايش يابد كه اين به معناي ذوب يخ هاي قطبي خواهد بود. به اين ترتيب شاهد از بين رفتن حيات، افزايش مهاجرتها، بروز انواع بيماري ها، خشكسالي، سيل و بسياري از اثراتي كه شايد هنوز در تصور ما نمي گنجد خواهيم بود.
بهرام صناعي رئيس سازمان هواشناسي كشور استفاده بي رويه از آب و منابع انرژي فسيلي را سبب تهديد اقليم مي داند او مي گويد: مسئله تغيير اقليم مشكل سياره زمين است و از اينرو همكاري و مشاركت همه دولتها و ملتها براي حل اين چالش به يك ضرورت تبديل شده است.
صناعي بروز سيل و خشكساليها در جهان را از دلايل تغيير اقليم مي داند و مي افزايد: سيل اخير پاكستان، خشكسالي هاي گسترده در چين و روسيه و بحران مواد غذايي در كشورهايي مثل موزامبيك گوشه هايي از نتايج تغيير اقليم است.
وي با بيان اينكه كره زمين به دفعات تغيير اقليم را تجربه كرده است، اظهار مي دارد: شايد بتوان تغيير اقليم كنوني را كه پايه آن از اواسط قرن نوزدهم گذاشته شده است، از آن جهت كه بشر به عنوان يك عامل مهم تغيير در كنار عوامل طبيعي مطرح شده است، از بقيه متمايز كرد.
صناعي با بيان اينكه در هزاران سال گذشته تكيه بشر براي مصرف انرژي خورشيد بوده است، مي گويد: خيلي ها عقيده دارند كه بشر بايد رفتارهاي خود را با اين سياره خاكي تغيير بدهد.
رئيس سازمان هواشناسي با اشاره به تأثير انقلاب صنعتي و استفاده بيش از اندازه بشر از انرژي و منابع طبيعي مي افزايد: در ابتدا زغال سنگ و سپس نفت اين نقش را ايفا كرد، ولي متأسفانه انتشار گازها و هوازيهاي حاصل از سوختن اين محمل هاي انرژي و از ساير منابع نه فقط محيط زيست را در مقياس محلي بلكه كل جو را دستخوش تغيير كرد به طوري كه غلظت گاز گلخانه اي گازكربنيك از 280ppm در شروع انقلاب صنعتي به بيش از 380 ppm در سال 2010 رسيده است.
صناعي تنها راه نجات زمين را در كنار توقف جنگل زدايي در كوتاه مدت، كنار گذاشتن سوخت هاي فسيلي در ميان مدت و استفاده از انرژي خورشيدي، باد، امواج و انرژي هيدروژني مي داند.
فاجعه قرن
در حال حاضر دانشمندان مهمترين خطري را كه بشر و زمين را تهديد مي كند، تغيير اقليم مي دانند. آنان پيش بيني مي كنند تا سال 2020 حدود 200 ميليون نفر در آفريقا با بحران شديد بي آبي مواجه شوند. همچنين سيلابهاي ويرانگر جان هزاران نفر را در كشورهاي مختلف جهان گرفته و صدها هزار نفر را بي خانمان خواهد كرد. آنان همچنين پيش بيني كرده اند كه محصولات كشاورزي در آسياي مركزي و خاورميانه تا 30درصد كاهش يابد كه در اين بين فقيرترين انسانها بزرگترين قربانيان فاجعه قرن خواهند بود. يك كارشناس محيط زيست در اين باره مي گويد: آنچه به صورت كمي از اثرات تغيير اقليم گزارش مي شود، بسيار تكان دهنده است. براي مثال ذوب يخهاي قطبي و بالا آمدن سطح آب اقيانوسها نه تنها باعث از دست رفتن برخي زمين هاي ساحلي مي شود، بلكه با ورود آب شور دريا به سواحل و تركيب آن با منابع شيرين آب، سبب از دست رفتن اين منابع باارزش و ايجاد مشكلاتي در تامين آب شرب خواهد شد.
وي مي افزايد: كاهش ذخاير برفي در كوهستانها به عنوان منابع ذخيره آب در فصول خشك سال سبب لزوم تجديدنظر در سياست بهره برداري از مخازن سدها خواهد شد. تغيير در ميزان تبخير و تعرق گياهان و تاثير آن بر افزايش آب در بخش كشاورزي از ديگر آثار ناخوشايند تغيير اقليم است. تغيير و افزايش نرخ تبخير درياچه ها و مخازن سدها از ديگر پيامدهاست كه مصرف و تقاضاي آب شهري را در پي افزايش دما بالا مي برد. همچنين در مناطق ساحلي بارانهاي شديد و سيل آسا و در نواحي مركزي خشكسالي، كاهش در ميزان منابع آب شيرين، كاهش در توليد مواد غذايي، افزايش مرگ و مير در كشورهاي فقير، تلف شدن گياهان و حيوانات و مرگ و مير ميليوني ناشي از مالاريا و سوء تغذيه پيش بيني شده است.
جنگ آب بحران آينده جهان
كارشناسان بحرانهاي جدي و حتي بروز جنگ هاي احتمالي را بر اثر تغييرات اقليمي پيش بيني كرده اند. اين در حالي است كه به گفته عضو هيئت علمي موسسه تحقيقات جنگلها هيچ پژوهش مستقلي در مورد تغييرات اقليمي در ايران صورت نگرفته است.
محمد درويش زاده مي گويد: بيش از 95درصد دانشمندان جهان در حوزه محيط زيست، هواشناسي و تغييرات اقليمي با ديدگاه هاي مختلف بر سر وجود تغييرات اقليمي و خطري كه جهان را تهديد مي كند، هم عقيده اند.
وي بر بروز تنش هاي بين المللي مانند تنش در روابط كشورها بر سر به دست آوردن حق آب اشاره مي كند و مي افزايد: در حال حاضر ايران و افغانستان بر سر هيرمند و تالاب هامون، سودان و مصر بر سر استفاده از آب نيل و تركيه و عراق بر سر استفاده از منابع آب رودخانه دجله و فرات درگيرند.
وي نسبت به بروز جنگ بر اثر مشكلات اقليمي در جهان به ويژه در خاورميانه هشدار مي دهد و مي افزايد: بايد مسئولان دستگاه هاي مرتبط نگاه علمي و دقيق تري به مسائل تغييرات اقليمي در كشور و منطقه داشته باشند.

 



انرژي پاك چاره آلودگي هواي تهران

انرژي خورشيدي يكي از پاك ترين انرژي هاي نو

ايران در كمربند خورشيدي واقع شده و داراي زمينهاي بلااستفاده بسيار در اين مسير است، مي توان از آنها براي ساخت نيروگاه هاي خورشيدي استفاده كرد. نيروگاه هاي حرارتي خورشيدي با توجه به قابل دسترس بودن انرژي خورشيدي در كشور يكي از اصلي ترين مصرف كنندگان اين انرژي در آينده خواهند بود. انرژي خورشيدي در مقايسه با ساير انرژي هاي نو يكي از پاكترين منابع انرژي است كه در سالهاي اخير تحقيق و توسعه در زمينه كاربرد سيستم هاي خورشيدي افزايش يافته است.
تابش خورشيد به گفته كارشناسان بزرگترين منبع تجديدپذير كره زمين است. به طوري كه اگر فقط يك درصد از تابش صحراهاي جهان توسط نيروگاه هاي حرارتي خورشيدي بكارگرفته شود، مي تواند كل تقاضاي برق سالانه جهان را تأمين كند.
همچنين ايران استعدادهاي مناسبي جهت توسعه نيروگاه هاي بادي دارد. براساس نقشه هاي ترسيم شده بيش از 30هزار مگاوات امكان نصب توربين بادي در كشور وجود دارد.
چين به عنوان دومين مصرف كننده بزرگ انرژي در جهان از پيشگامان سرمايه گذاري در بخش انرژي هاي نو به شمار مي رود. اين كشور قصد دارد تا سال 2030 حدود 180 ميليارد دلار به توسعه انرژي هاي نو اختصاص دهد.
چين پيش از اين قصد داشت 10درصد از انرژي هاي خود را تا سال 2020 از انرژي هاي تجديدپذير تأمين كند، اما با رويكرد اين كشور به كاهش وابستگي به سوخت هاي فسيلي آلاينده و بهاي رو به افزايش نفت، ميزان 15درصدي انرژي هاي تجديد شونده در دستور كار مقامات چيني قرارگرفته است.
در حال حاضر حدود 70درصد از برق چين (دومين مصرف كننده بزرگ انرژي دنيا) توسط سوخت زغال سنگ تأمين مي شود، براساس آمارهاي موجود ظرفيت توليد نيروي بادي در چين تا سال 2010 به 6هزار مگاوات خواهد رسيد كه اين ميزان فقط سه برابر توليدات يك نيروگاه زغال سنگي است.
كشور استراليا 50درصد از سوخت نيروگاه هاي خود را از طريق ذغال سنگ تامين مي كنند با توجه به مصرف بسيار بالاي گاز در ايران كه طي چند سال گذشته موجب شده در ماه هاي سرد سال مجبور به قطع گاز نيروگاه ها و اختصاص گاز مايع و مازوت به آنها شديم لازم است با توجه به ذخاير قابل توجه زغال سنگ در كشور ساخت نيروگاه هاي با سوخت زغال سنگ را افزايش دهيم.
براساس آمار ارائه شده توسط وزارت نيرو هم اكنون ميزان انرژي برق- آبي مورد استفاده كشور نيز شش هزار مگاوات است و اين در حالي است كه ايران ظرفيت توليد 20هزار مگاوات برق- آبي را داراست.
هزينه نصب نيروگاه هاي بادي در كشور با توجه به اين كه اين نوع نيروگاه ها هم اكنون با ظرفيت 660كيلو وات توسط منابع داخلي توليد مي شوند، حدود يك هزار دلار به ازاي هر كيلو وات ظرفيت نصب شده است كه انتظار مي رود با توسعه ساخت نيروگاه هاي بادي و افزايش تعداد توربين ها، اين هزينه كاهش يابد.
با توجه به آلودگي هاي زيست محيطي نيروگاه هاي حرارتي و هزينه هاي جانبي اين نيروگاه ها مثل خط انتقال گاز نياز به سرمايه گذاري قابل توجه در توليد انرژي هاي نوخصوص انرژي بادي كاملا مشهود است.
راه استفاده از انرژي هاي نو تحقيقات وسيع، بومي سازي، ساخت در داخل و ظرفيت سازي است كه تا 5سال ديگر مي توانيم سهم قابل ملاحظه اي از انرژي كشور را به انرژي هاي نو تبديل كنيم.
شايد قيمت تمام شده انرژي باد و انرژي خورشيدي در مقايسه با قيمت تمام شده سوخت هاي فسيلي گران تر باشد اما با توسعه اين صنايع و بومي شدن كامل آنها هزينه تمام شده كاهش خواهد يافت لذا سرمايه گذاري و حمايت از اين بخش در مرحله اوليه و تحقيقاتي كاملا منطقي و لازم است.
نيروگاه هاي بادي از نظر اقتصادي كاملا توجيه پذير هستند و چنانچه برق توليدي آنها به قيمت صادراتي خريداري شود اين صنعت در كشور رشد و نمو خواهد داشت.
انرژي زمين گرمايي (Geo Thermal power)
استفاده از حرارت زمين (Geo Thermal) توسط انسان به زمان هاي بسيار دور بر مي گردد. وقتي كه انسانهاي ما قبل تاريخ در جستجوي پناهگاه در ته غارها اقدام به گريز از سرماي يخبندان كردند. با دور شدن از سطح زمين خود را در پناه تغييرات فصول قرار داده و در حقيقت از انرژي زمين گرمايي استفاده مي كردند.
چشمه هاي آب گرم، چشمه هاي آب گرم جهنده و فواره هاي بخار، صور نمايشي از گرماي زمين هستند. كه در هر زمان مورد استفاده مردمان بوده است و امروزه سعي در بهره برداري از اين انرژي به صورت مدون و در اندازه هاي بيشتر است. چشمه هاي شناخته شده با دماي بالا از مدتها پيش مورد بهره برداري قرار گرفته است، ولي اشكال عمده آن وجود چشمه هايي در نقاط كمياب و مشخص از زمين است.
در حقيقت دو نوع انرژي تشخيص داده مي شود: انرژي هاي پايين، انرژي هاي بالا. با وجود اين مرز بين اين دو به طور آشكار مشخص نيست، ولي انرژي پايين آن دمايي است كه توليد الكتريسته با آن ممكن نبوده يا عملا قابل استفاده نيست. مقادير مساعد بين 120 تا 180 درجه سانتيگراد نوسان مي كند. توزيع دما در زير زمين تابعي از دو فرآيند است؛ از يك طرف افزايش منظم دما با عمق، نتيجه شار گرماي هدايت شده از داخل زمين به سمت سطح آن است. اين گرما كه اساسا از مواد راديو اكتيو سنگها ناشي مي شود، گراديان زمين گرمايي يا افزايش دما در واحد عمق حتي در ناحيه اي با لايه هاي زميني يا طبيعت متفاوت شارحرارتي تقريبا ثابت و گراديان بطور غيرقابل اغماض تغيير مي كند. شناسايي اين گراديان در يك ناحيه معين سبب ارزيابي دماي حاكم بر عمقي مي شود كه در آن سفره آبي قابل استخراج وجود دارد.
فرآيند ديگري كه به توزيع دماها در زيرزمين حاكم است. همرفت يا جابجايي است. خاك قابل نفوذ به جريان سريع آب در جهت قائم اجازه مي دهد و به اين دليل همرفت توليد مي شود. اين همرفت مخصوصا در مورد يك رگه بخار اهميت دارد، از اين انرژي زمين گرمايي (با انرژي بالا) بسيار جالب براي توليد الكتريسته استفاده مي شود.
انرژي باد (Wind power)
توربين هاي بادي در مناطقي كه داراي پتانسيل بادي مناسبي مي باشند مورد استفاده قرار مي گيرند. در گذشته براي اين نوع توربين ها طراحي هاي زيادي وجود داشت اما امروزه تقريبا تمام توربين هاي ساخته شده از نوع هلندي سه پره هستند. در توربين هاي بزرگ امروزي پره ها كوچكتر هستند و آرام تر مي چرخند كه اين باعث ايجاد ايمني بيشتر براي پرندگان و ايجاد زيبايي ديداري بيشتر مي شود. با اين حال هنوز هم در برخي استفاده هاي ويژه از توربين هاي قديمي استفاده مي شود. با پيشرفت علم طراحي اين توربين ها به نحوي انجام مي پذيرد كه بتوان از آن ها در مقياس هاي كوچك و در مناطق با پتانسيل كم انرژي بادي براي كاربردهاي خانگي هم بهره جست و برق توليدي از اين روش را بتوان به عنوان كمكي هر چند كوچك در كاهش ميزان تقاضاي انرژي دانست و اين امر باعث مي شود تا مصرف كننده هاي قبلي انرژي حال به عنوان يك توليدكننده توان مطرح شوند.
انرژي خورشيد (Solar power)
مولد يا باتري خورشيدي (solar photovoltaic power plant) وسيله اي است كه انرژي تابش خورشيد را به انرژي الكتريكي تبديل مي كند كه ممكن است براي تبديل نوع جريان از DC به AC نيازمند مبدل نيز باشد. اين نوع مولدها از ماشين هاي دوار براي توليد انرژي الكتريكي استفاده نمي كنند. از انرژي خورشيدي به روش ديگري نيز براي توليد انرژي الكتريكي استفاده مي شود. برعكس باتري هاي خورشيدي كه انرژي تابشي را مستقيما به انرژي الكتريكي تبديل مي كنند در صفحات گرمايي متمركزكننده از انرژي تابشي براي گرم كردن آب و به حركت درآوردن يك توربين استفاده مي شود. در اين روش از صفحات مخروطي شكل استفاده مي شود اين صفحات مخروطي نور را به سمت يك لوله محتوي يك سيال مثل روغن هدايت مي كنند و درنهايت از روغن گرم شده براي گرم كردن آب و چرخاندن توربين استفاده مي شود. يك نيروگاه از اين نوع با گردآوري هاي سهموي خطي در نزديكي شيراز درحال ساخت مي باشد. البته براي توليد انرژي الكتريكي از تابش خورشيد روش ديگري نيز وجود دارد، در اين روش با تاباندن نور به كف يك حوضچه و گرم كردن آب كف حوضچه و با استفاده از اختلاف دماي آب، انرژي الكتريكي توليد مي شود. البته تعداد نيروگاه هاي ساخته شده به اين روش بسيار كم است.
وابستگي شديد جوامع صنعتي به منابع انرژي، به ويژه سوخت هاي نفتي و به كارگيري و مصرف بي رويه آنها سبب شده، اين منابع كه در قرن هاي متمادي در زير لايه هاي زيرين زمين تشكيل شده، تخليه شود. انرژي هاي فسيلي مانند نفت و زغال سنگ پايان پذير و تجديدناپذير هستند، اما انرژي هاي نو يا جانشين از جمله باد، آب و خورشيد چنين نيستند.
خورشيد يكي از منابع مهم تجديدناپذير انرژي است كه به فناوري هاي پيشرفته و پرهزينه نياز ندارد و مي تواند به عنوان يك منبع مفيد و تأمين كننده انرژي در بيشتر نقاط جهان به كار گرفته شود. استفاده از اين انرژي برخلاف انرژي هسته اي، خطري ندارد و براي كشورهاي فاقد منابع انرژي زيرزميني، مناسب ترين راه براي دستيابي به نيرو و رشد و توسعه اقتصادي است. هم اكنون از انرژي خورشيدي به وسيله سيستم هاي مختلف و براي اهداف گوناگون استفاده و بهره گيري مي شود كه مهمترين آنها سيستم هاي فتوبيولوژيك، شيمي خورشيدي (Helio Chemical)، گرماي خورشيدي (Helio Thermal)، برق خورشيدي (Helio Electrical)، سيستم هاي فتوشيميايي، سيستم هاي فتوولتاييك، سيستم هاي حرارتي و برودتي هستند.
انرژي خورشيد و ياري نسل هايي كه در پي خواهند آمد
نيروگاه هاي خورشيدي كه انرژي خورشيد را به برق تبديل مي كنند، در آينده با مزيت هايي كه در برابر نيروگاه هاي فسيلي دارند، مشكل برق و تا حدودي مشكل كم آبي را به ويژه در دوران تمام شدن نفت و گاز حل خواهند كرد و به طور مسلم تأسيس و به كارگيري برج هاي نيرو، زمينه لازم را براي خودكفايي و قطع وابستگي كشور فراهم خواهد كرد.
توليد برق بدون مصرف سوخت، نياز نداشتن به آب فراوان، آلوده نكردن محيط زيست، استهلاك كم و عمر زياد از مزيت هاي بارز برج هاي نيرو و نيروگاه هاي خورشيدي نسبت به نيروگاه هاي فسيلي و اتمي است.

 

(صفحه(12(صفحه(10(صفحه(6(صفحه(9(صفحه(7(صفحه(8(صفحه(15(صفحه(11(صفحه(5(صفحه(16(صفحه(13(صفحه(4(صفحه (2.3.14