شنبه 23 بهمن 1389-
شماره 19862
فرصت طلايي غفلت و كم كاري پروژه ملي مسكن مهر و آسيب هاي اجرايي- بخش نخست
|
|
|
فرصت طلايي غفلت و كم كاري پروژه ملي مسكن مهر و آسيب هاي اجرايي- بخش نخست
حسن آقايي پروژه ساخت مسكن مهر به لحاظ گستردگي همزماني اجرا و به عنوان يك پديده كلان بي نظير تاريخي در بخش انبوه سازي واحدهاي مسكوني سطح كشور نقش كليدي نيز در گردش اقتصاد ملي، اشتغال و فرصتي مناسب در سبد مالي هزاران خانواده روستايي و شهري متقاضي تأمين مسكن شخصي دارد. با اين نگاه واقع بينانه و اوصاف كلي، ردپاي آسيب هايي از جمله، مشكل كم كاري بعضي تعاوني هاي ذي ربط در طرح مسكن مهر، دست گرداني واگذاري عمليات اجرايي پروژه بين برخي از پيمانكاران، كندي در پيشبرد كار، سوءاستفاده و... در برخي پروژه ها ديده مي شود. سرمايه گذاري چند 10هزار ميليارد توماني دولت براي ساخت ميليوني واحد مسكوني پس از ساليان متمادي، مديريت پيگير و نظارت جامع و قاطع مستمر قطعي مي تواند مشكل ديرينه انبوه خانواده هاي مستأجر كم درآمد و هزينه هاي هر از گاه جابه جايي و خانه به دوشي اين طيف پرجمعيت را رفع كند و آنان طعم آسايش روان و آرامش فكر را در كام زندگاني شان احساس كنند. جداي از اشكالات زيرساخت هايي ناشي از تأخير در اجراي طرح مسكن مهر، بعضاً موضوعاتي ديگر نظير كمبود يا نبود آب و برق در واحد و ضعف مالي برخي اعضاي متقاضي در تأمين مبالغ پرداختي براي ساخت و تحويل گرفتن واحد مسكوني است. به عنوان نمونه چندي پيش يكي از متقاضيان مسكن در چهارمحال وبختياري در تماس با كيهان مي گفت براي ساخت يك واحد مسكوني مهر بايد بيش از 40ميليون تومان پرداخت كرد و از دولت درخواست اصلاح اين مبلغ را داشت. وزير مسكن و شهرسازي اواخر آذرماه در آيين افتتاح دومين همايش تأمين مالي مسكن و ساختمان اعلام كرد: «افزايش سقف تسهيلات ساخت مسكن مهر، اسفندماه بررسي و چنانچه با كار كارشناسي لازم اين كار انجام شود، سقف تسهيلات افزايش و به اطلاع عموم مردم مي رسد.» نيم نگاهي به آسيب شناسي طرح مسكن مهر در گفت وگو با مهندس مهدي شهابي، كه خود را پيمانكار فرع مي نامد، وي از مشكلات و آسيب هايي در چرخه واگذاري و اجراي پروژه مي گويد ، از جمله آن كه در بخش اجرايي ساخت مسكن، دست گرداني غيرمصلحتي كار بين برخي شركت ها و پيمانكاران باعث مشكلات متعدد از جمله، كاربرد مصالح با كيفيت كم، تأخير در عمليات و تعويق حقوق مالي پيمانكاران فرع فعال و پرداخت هزينه هاي مصالح ساختماني مي شود. گفته وي همچنين حاكي از آن است كه بعضي پيمانكاران اگرچه مجوز انجام كار دارند ولي صلاحيت، توان مسئوليت و مديريت و قدرت مالي ندارند. اما درعين حال نيز بايد گفت شركت هاي پيمان كار مجرب مشغول ساخت پروژه هاي مسكن مهر هستند كه به درستي كار انجام داده و بدون هيچ مشكلي از جمله عدم تأخير، كار را به هنگام به پايان مي رسانند. تحويل 50هزار مسكن تا پايان 89 پيش تر مدير طرح مهر بنياد مسكن انقلاب اسلامي، گفته است بيش از 22هزار واحد مسكوني طرح مهر در شهرهاي زير 25هزار نفر تكميل شده و از امكانات آب و برق نيز برخوردارند. به گفته «محمدي» «تا پايان امسال (89) 50هزار واحد مسكوني مهر تحت پوشش اين بنياد در شهرهاي مذكور تحويل خواهد شد.» هشدار و مهلت وزير مسكن به تعاوني هاي كم كار وزير مسكن و شهرسازي به تعاوني هاي كم كار مسكن مهر هشدار داد و به اين بخش تعاوني تا 22 بهمن مهلت داد تا نسبت به روشن كردن اوضاع خود اقدام كنند. «علي نيكزاد» اخيرا در نشست كار گروه مسكن مهر در هشتگرد گفت: برخي تعاوني ها از شش ماه پيش زمين رايگان در قالب طرح ملي مسكن مهر دريافت داشته اما پس از گذشت ماه ها فقط با انجام مرحله گودبرداري آن را رها كرده اند. وي با اشاره به اين كه در شهر جديد هشتگرد 80 هزار واحد مسكوني مهر در دست ساخت است تأكيد كرد بلوكه كردن زمين و تسهيلات اعتباري نبايد در اين طرح بزرگ رخ دهد. «نيكزاد» با اشاره به اين كه شمار اين تعاوني ها اندك است، افزود: تعاوني هاي كم كار در اين بخش تنها تا 22 بهمن ماه مهلت دارند تا نسبت به روشن كردن اوضاع خود اقدام كنند. در غير اين صورت، دولت وارد عمل خواهد شد و با آن ها برخورد مي كند. گفته وزير مسكن همچنين حاكي از آن است كه كم كاري و فرصت سوزي در طرح بزرگ مسكن مهر كه با هدف تأمين مسكن براي خانواده هاي كم درآمد، طراحي و اجرا شده به لحاظ شرعي و قانوني بي معني است. مقام ارشد وزارت مسكن، با اين اذعان كه اغلب تعاوني ها و انبوه سازان شاغل در طرح مسكن مهر با جديت طرح ها را دنبال مي كنند، اظهار داشت: بسياري از پروژه هاي مسكن از زمان آغاز عمليات يك سال برآورد شده و سازندگان مسكن مهر از پرداخت ماليات ساخت معاف هستند. تسهيلات بيمه و وام بانكي «نيكزاد» در ادامه به تسهيلات مختلف ارايه شده اشاره كرد و در اين باره گفت: «بيمه واحدهاي مسكوني هم به ازاي هر واحد هفت هزار تومان اعلام شده كه در قالب سه مرحله و ظرف يك سال دريافت مي شود. همچنين رايزني ها براي ارايه تسهيلات در زمينه بيمه، وام بانكي و خدمات فني مهندسي به سازندگان مسكن مهر با دستگاه هاي اجرايي درحال انجام است.» شايان ذكر است كه در كشور حدود يك ميليون مسكن مهر در دست ساخت است كه 206 هزار واحد آن در استان هاي تهران و البرز ساخته مي شود. دريافت حق كميسيون پيمانكار بابت كاري كه انجام نداد! «مهندس شهابي» پيمانكار فرع در ادامه بيان نظرات خود درباره پروژه مسكن مهر، در ارتباط با شيوه كاري نزد بعضي پيمانكاران مجري كه به زعم او ناشي از واگذاري غيرمصلحتي است، توضيحاتي مي دهد. وي مي گويد: «وزارت مسكن (تعاوني مربوط) پروژه اي را فرضا به مبلغ 325 هزار تومان در قبال انجام هر مترمربع بنا در اختيار شركت پيمانكار ايكس مي گذارد، اما اين شركت با برداشت فرضا 25 هزار تومان از هر مترمربع مبلغ مذكور به عنوان حق كميسيون يا وساطت خودسرانه، اجراي كار را به پيمانكار دومي واگذار مي كند، درحالي كه وزارت مسكن در جريان اين شيوه كار نيست. همچنين پيمانكاران فرع هم از اين نحوه واگذاري خبر ندارند. من نوعي، پيمانكار فرع موقعي كه با آن شركت كه مرا به كار دعوت كرده است به پاي محاسبه و حساب و كتاب انجام كار مي نشينم تازه متوجه مي شوم قضيه دست به دست گرداندن كار، مافيايي بوده است!» واگذاري هاي پلكاني پروژه و آسيب هاي مالي و عملياتي از «شهابي» مي پرسم واگذاري هاي تودرتو پروژه ساختمان مسكن بين چنين پيمانكاراني چه تأثيراتي در بافت و تسريع فيزيكي كار خواهد داشت؟ او مي گويد: «همان طور كه پيش تر اشاره شد، پيمانكار دومي چون اجراي كار را با نرخ پايين نسبت به آن فرض 25 هزار تومان درهر مترمربع از جانب شركت پيمانكار اولي، به دست مي گيرد ناچار از كاربرد مصالح با كيفيت مفيد مي كاهد، از تسريع در اجراي پروژه كوتاهي مي كند، پرداخت كارمزد عوامل فعال به تأخير مي افتد و همين طور نسبت به پرداخت وجوه مطالبات فروشندگان مصالح، ناتوان خواهد شد. تأخير طولاني مدت ساخت و تحويل مسكن مي تواند موجب انصراف برخي متقاضيان از عضويت پروژه شود. نتيجه ديگر معضل برآمده از موارد مذكور آن است كه پيمانكاران فرع درگير در لابلاي قضاياي مزبور ناچار براي دستيابي به مطالبات و حقوق معوقه خود از پيمانكار اصل از طريق مراجع قضايي پيگير شده و پرونده آن تشكيل داده مي شود، همچنان كه پرونده اين گونه عملكردها در وزارت مسكن و شهرسازي موجود است.» مطالبات از پيمانكار بي نشان وي در بخش پاياني اين گفت وگو از مطالبه چند ميليوني خود از پيمانكار اول كه اجراي يك پروژه مهر را به وي واگذار كرده و سپس ناپديد شده است، چنين اظهار مي كند: «50 ميليون تومان از پيمانكار اصل واگذار كننده بابت انجام كار پروژه ساخت مسكن طلبكار هستم. مدت هشت ماه دوندگي و پيگيري براي مطالبه ام از طريق مراجع قانوني به هيچ نتيجه اي نرسيدم. اما حكم بازداشت پيمانكار مذكور را گرفته ام. شايع است اين پيمانكار پول را از وزارت مسكن (تعاوني) گرفته و ناپديد شده است! از طرف ديگر كار فرما هم برخلاف شايع، مدعي است دوميليارد تومان از همين پيمانكار اول طلب دارد و او هم نشاني از پيمانكار موصوف ندارد! وزارت مسكن هم مدعي است كه از پيمانكار اول طلب دارد، اما همين پيمانكار را نمي شناسد!» پيمانكار ماهر، مصالح خوب و سرعت عمل بيش از 55 سال عمرش را روي داربست هاي چوبي و فلزي و چينش آجر و ملاط گچ و سيمان در شهر و اطراف صرف كرده است. خوش بيان است اما هرچند دقيقه نفس تازه مي كند تا ارزيابي خود را از اين سؤالم كه: «چه نظر و خبري درباره وضعيت اجرايي طرح مسكن مهر داريد؟» بيان كند. «حاجعلي» با بيان اين كه بيشتر كارم طي سال هاي گذشته، خانه سازي و بعد چند واحدي دو- سه طبقه بوده است، ادامه مي دهد: «امروز روز خانه سازي (آپارتمان سازي) و برج و انبوه سازي رونق دارد اما پروژه مسكن مهر به نظرم سرآمد بزرگترين حركت در زمينه ساخت مسكن است. اين كار سنگين اگر به تمام و كمال برسد، بزرگترين خدمت به مردمان كم درآمد است و آن ها از بي سرپناهي خلاص مي شوند. من كم وبيش از سازوكار اين پروژه مسكن با خبر هستم و اين را از برخي آشناها و اقوام كه براي تامين مسكن نام نويسي كرده و عضو شده اند و خود هم در اطراف استان رفت و آمدي دارم، مي دانم. يك بار چند ماه پيش به زادگاه خودم در غرب كشور از نزديك شاهد كار ساخت واحدها بودم. اما به نظرم آنچه پيشرفت به موقع و اطمينان خاطر مردم مي شود و من هميشه در كارهايم روي آن دقيق و حساس بودم، وجود عوامل با تجربه، ايمن در كار، نظارت مسئولان و مصالح خوب و مقاوم است. انبوه سازي نياز به پيمانكار ماهر، بودجه زياد و سرعت عمل در تامين مصالح دارد، اما بعضي جاها شنيده ام كندكاري شده است. بنده معتقدم نبايد غفلت كرد و موقع تحويل، واحدها هيچ كم و كسري نبايد داشته باشند.» گزارش روز
|
|
|