(صفحه(12(صفحه(6(صفحه(9(صفحه(7(صفحه(8(صفحه(15(صفحه(11(صفحه(5(صفحه(16(صفحه(13(صفحه(4(صفحه (2.3.14


دوشنبه 25 بهمن 1389- شماره 19864

نگاهي به فيلم «راه آبي ابريشم»
جلوه هاي متفاوت يك فيلم تاريخي
سينماي دفاع مقدس در دوران اصلاحات كمرنگ شد
ليست سوخته و انتظار غافلگيري
گزارشي از نشست عوامل فيلم «خاك و آتش»
گوشه اي از تاريخ ظلم ستيزي
گفته هاي احمدرضا معتمدي درباره فيلم «آلزايمر»
آزمون ايمان درعصر كميت گرايي
انتشار بيانيه نخستين همايش بين المللي هاليووديسم و سينما
اتحاد سينماي انساني در مقابل هاليوود



نگاهي به فيلم «راه آبي ابريشم»
جلوه هاي متفاوت يك فيلم تاريخي

محمد مهدي خالقي
پيش از اين گفته بودم سينما محتاج افكار و ايده ها و فضاهاي بكر و جديد است. ضمن اين كه سينماي ما محتاج فيلم هاي بزرگ و به قول دوستان بيگ پروداكشن است. اين فيلم ها مي توانند راه جهاني شدن سينماي ايران را سريع تر هموار كند. از جمله اين فيلم ها مي توان به «ملك سليمان» و «راه آبي ابريشم» اشاره كرد كه وجودشان براي سينماي ايران غنيمت است. اما به شرط و شروطي كه بايد در طول زمان و با ساختن و ساختن و تجربه كردن و نه فقط ديدن حاصل شود.
«راه آبي ابريشم» به كارگرداني محمد بزرگ نيا كه در جشنواره امسال حضور دارد، يكي از همين آثار فاخر است. شروع فيلم زيبا و تأثيرگذار است. تصاوير دارالعلم شيراز در قرن چهارم هجري يعني اوج شكوفايي فرهنگ و تمدن اسلامي در شرق و غرب عالم و دوران رنسانس علمي جهان اسلام جلوه اي متفاوت به اين اثر بخشيده است. از ديگر نقاط تأثيرگذار فيلم كه آن را با نمونه هاي ديگر كشورها مثل «دزدان درياي كارائيب» متمايز كرده است، رويكرد ديني و تأثير اسلام در شخصيت ها و قصه است. صحنه نماز ميت روي عرشه كشتي بسيار زيبا و تأثيرگذار از كاردرآمده است. از ابتداي فيلم منتظر چنين صحنه اي بودم. يا آنجا كه سليمان شرط ماندن در كشتي را ازدواج قرار مي دهد.
اما مهم ترين ضعف «راه آبي ابريشم»، همان ضعف هميشگي سينماي ايران، يعني فيلم نامه است. خوب است آماري ارائه شود كه در سينماي ما نسبت بودجه فيلم، به كل هزينه هاي آن چند درصد است و اين نسبت در سينماي سطح اول دنيا چند درصد؟ به همين دليل است كه فيلم نامه در سينماي ما از ساير بخش ها عقب مي ماند و تلاش همه عوامل برپايه اي سست بنا مي شود. در فيلم نامه راه آبي ابريشم بزرگترين ضعف، شخصيت پردازي است. جز دو ناخدا كه تا حدودي شناخته مي شوند و البته هنوز جاي پرداخت بهتر دارند، بقيه شخصيت ها خصوصاً «ماهورا» به شدت سطحي اند و فقط حالت پركننده و دستوري دارند. از ديگر ضعف هاي آشكار فيلم، پرداخت صحنه هاي جنگي است كه دم دستي و كودكانه از آب درآمده اند. من كه به محض شمشير كشيدن ناخدا ادريس و شيوه جنگيدنش، مطمئن بودم كشته خواهد شد!

 



سينماي دفاع مقدس در دوران اصلاحات كمرنگ شد

ليلا كريمي
امسال در جشنواره بيست و نهم فيلم فجر شاهد فيلم فاخري كه به عمليات والفجر هشت مي پردازد، هستيم. فيلم «گلوگاه شيطان» به كارگرداني حميد بهمني مقطع زماني بين سالهاي 62 تا 64 را روايت مي كند و در آن عمليات هوايي و جنگ در آب و خشكي به تصوير كشيده مي شود.در اين فيلم گروهي از غواصان براي شناسايي و آماده سازي عمليات والفجر 8 اقدام مي كنند و به اين نتيجه مي رسند كه شرايط خطرناك است. آنها دست به طراحي جديدي مي زنند و در اين كشمكش عراقي ها متوجه جريان مي شوند و... در خصوص اين فيلم دفاع مقدسي با حميد بهمني گفت وگوي كوتاهي كرده ايم:
- آيا اين فيلم بر اساس مستندات واقعي ساخته شده است؟
¤ بله، «گلوگاه شيطان» بر اساس اطلاعاتي كه از عمليات شناسايي والفجر هشت جست وجو كرديم ، ساخته شده است. البته اين مستندات در قالب يك قصه جديد و درامي كه نزديك به روايت سينمايي است طراحي شده است. اما به طوركلي اين فيلم ريشه در واقعيت دارد.
- به نظر شما فيلم هاي دفاع مقدسي كه در مقطع زماني جنگ ساخته شد؛ ويژگي منحصر به فردي نسبت به سال هايي كه از جنگ فاصله گرفتيم دارد؛ يا فرقي در دو مقطع حاصل نشده است؟
¤ سينماي بعد از جنگ و سينمايي كه در حال حاضر ساخته مي شود؛ تفاوت زيادي دارد. در واقع سينماي جنگ در سال هاي ابتدا و انتهاي دوران دفاع مقدس؛ سينماي مناسب تر، خالص تر، مفهومي تر، نزديك به آرمان ها و داراي مفهوم آرمانخواهي به مفهوم ويژه اي كه به آن ارزش ها مي گوييم؛ نزديك تر بود.
آرام آرام از اين سينما به دلايل مختلفي كه بخشي برمي گردد به سياست گذاري هاي دوران اصلاحات، فاصله مي گيريم. اين سينما در بعضي از جاها دچار لغزش و فراموشي شد. به همين خاطر اگر بخواهيم سينماي دفاع مقدس از سال 76 به بعد را بررسي كنيم، مي بينيم كه بيشتر نوستالژي دروني خود كارگردان و عوامل فيلم است؛ نه اين كه دغدغه هاي ارزشي سينماي دفاع مقدس. لذا آرام آرام سينماي جنگ به نگاه شخصي نگري نزديك شد تا به يك نگاه آرماني و ارزشي.
البته در اين ميان فيلم هاي ارزنده اي هم ساخته شد؛ اما همين فيلم ها هم اندك بود. به همين خاطر از سال 76 به بعد سينماي آرمانخواهي و به مفهوم واقعي دفاع مقدس كمرنگ شد و چه بسا در اين دوره ها ارزش هاي دفاع مقدس هم زير سؤال رفت.
اين نكته را هم بگويم كه اگر چه سينماي دفاع مقدس در برخي موارد محتوايي دچار نقصان هايي شده اما از حيث جلوه هاي بصري و تكنيكي رشد داشته است. به بياني ديگر سينماي دفاع مقدس، در زيباشناسي گامي به جلو گذاشته است. با اين وجود از حيث فاصله گيري از ارزش ها، نمره خوبي نمي توانيم به همه فيلم هاي اين ژانر بدهيم. به فرموده مقام معظم رهبري اگر فرهنگ دفاع مقدس را به يك اقيانوس بي پايان تشبيه كنيم، در عرصه سينما، تنها ما جرعه اي از اين اقيانوس را نوشيده ايم.
اگر بخواهيم كارنامه اي از سينماي دفاع مقدس ارائه دهيم؛ ضعيف ترين دوره خود را در سال 76 تا حدود سال هاي 82 و 83 داشته است. اين نشان دهنده بازنگري جديد در اين سينما است؛ تا متوجه شويم مشكلات و سختي هايي كه بر اين سينما گذشته است و آسيب به نگاه فرهنگي جامعه زده است از كجا نشأت گرفته است.
- شما اعتقاد داريد سينماي دفاع مقدس در مفهوم ارزشي خود رو به ضعف رفته است؟
¤اعتقادم اين است كه از نظر تكنيكي و بصري نه، اما از نظر مفهومي متأسفانه هم درفيلم نامه و هم در افراد سازنده آن رو به ضعف رفته است. در حال حاضر كساني كه طليعه دار سينماي دفاع مقدس هستند، از اين سينما فاصله گرفته اند؛ نه اين كه سينماي دفاع مقدس دچار ضعف بوده است، توان و تفكر آدم ها به ضعف كشيده شده است. به عنوان مثال در جشنواره فيلمي ديدم كه خجالت كشيدم. كارگرداني كه مي آيد با مفهوم درون مايه سياسي و باندي و نگاه مثبت به ماجراي فتنه؛ فيلم مي سازد. اين ضعف در سينماي دفاع مقدس نيست، در آدم هاي دفاع مقدسي است.
دفاع مقدس به فرموده مقام معظم رهبري يك اقيانوس است كه پر از مفاهيم زيبايي شناسانه و الهي و سنتي و خداپسندانه است.
مفهوم ايثار، ولايت پذيري، شهادت، برادري، دوستي و مهرباني و... اين مفاهيم همه موقعيت هايي است كه در عمق سينماي دفاع مقدس وجود دارند كه كمترين جرعه اي از اين اقيانوس را نوشيده ايم. افرادي در حيطه سينماي دفاع مقدس آمدند و اين سينما را پله اي براي خودشان قرار دادند؛ كه به بهانه سينماي ارزشي دفاع مقدس از اين نردبان بالا بروند و به نقطه اي ديگر دست يابند. سينماي مظلوم دفاع مقدس باعث اعتبار و كسب آبرو براي بسياري از افراد شد. ولي كساني كه آبرويي از اين سينما كسب كرده اند، هيچ وقت نتوانستند طليعه دار واقعي سينماي دفاع مقدس باشند.
اميدوارم خداوند منان دل همه اين آدم ها و كساني كه از اين آبشخور زندگي مي گذرانند را روشن كند و به واقعيت و حقيقت برگرداند.
- با توجه به اين كه 16 سال پيگير ساخت فيلم «گلوگاه شيطان» بوديد و در جايي هم عنوان كرديد يكي از هشت پروژه فاخر سينمايي در سال 89 است؛ فيلم را در چه شرايطي توليد و ساخته ايد؟
تقريبا در سال 37 بود كه تحقيقات و نگارش ساخت فيلم گلوگاه شيطان را شروع كرديم و در سال 47 به تصويب رسيد.
بلافاصله پروانه ساخت گرفته شد. تا مراحل ساخت فيلم را شروع كرديم به ابتداي سال 67 و دولت اصلاحات رسيديم. دولت اصلاحات هم اساسا شمشير را از رو بسته بود و اجازه توليد فيلم هاي حماسي و ارزشي دفاع مقدس را نمي داد. به همين خاطر جلوي توليد فيلم گرفته شد. اما سال گذشته با تلاش معاونت سينمايي، بنياد فارابي و جناب آقاي علي اكبري و... توانستم با راهنمايي دوستان ضعف هاي فيلم نامه را برطرف كنيم و به دليل قوتي كه فيلم نامه داشت به عنوان فيلم فاخر معرفي شد.
فيلم «گلوگاه شيطان» با شرايط سختي ساخته شد؛ بايد گفت به دليل اينكه از پروژه هاي فاخر است؛ همه تجهيزات و ابزار جنگي و... در دسترس ما بود. ما هنوز از كمبود امكانات جنگي در شهرك سينماي دفاع مقدس رنج مي بريم. خيلي از امكانات شهرك مربوط به 25 سال پيش است و بارها در فيلم هاي مختلف دفاع مقدس استفاده شده است و هيچ تلاشي براي تعمير و تجهيز امكانات سينمايي شهرك نشده است.
من به عنوان يكي از بچه هاي جنگ؛ به اين دوستان گفتم اگر نگاهي به تيپ ها و لشكرهاي شهرستان هاي مختلف بيندازيد، مي بينيد مراكزي كه ابزار و تسليحات اسقاطي جنگ را دارند مي توانند امكانات و ابزار جنگي شهرك سينمايي را تأمين كنند. اما هيچ اقدامي صورت نگرفته است. سال هاست با كمبود امكانات فيلم هاي دفاع مقدسي را ساخته ايم به اين خاطر كه به فرهنگ دفاع مقدس عشق مي ورزيم. سينمايي كه ولايي و عاشورايي و با تفكر انقلابي امام همراه است. ضمن اين كه تلاش مي كنم با ساخت فيلم دفاع مقدسي ارزش هاي آن را به بيننده انتقال دهم تلاش مي كنم آن را به عنوان باقيات الصالحات زندگي و آخرت خودم قرار دهم.
دوران خيلي سختي را در حوزه سينماي دفاع مقدس طي مي كنيم. تلاش هايي كه معاونت سينمايي انجام مي دهند، ستودني است، اما كافي نيست. سينماي جنگ در شرايط بسيار سختي به سر مي برد به اين دليل كه هزينه هاي اضافي كه در طول سال صرف موارد بي مصرف مي شود را مي توانند با مديريت ويژه در حيطه دفاع مقدس خرج كنند.
سينماي جنگ هويت ملي و ديني ما را تضمين مي كند؛ سينماي جنگ باعث رشد و اعتلاي جامعه و ارزش هاي دروني ما مي شود. در جشنواره امسال شاهد دو يا سه فيلم بوديم؛ اما همين تعداد اندك فيلم جنگي به بخش هاي تلخ سينماي جنگ و سياه نمايي سينماي دفاع مقدس پرداخته اند. در همين جا مي توان مظلوميت سينماي دفاع مقدس را حس كرد. سينماي دفاع مقدسي كه تلاش كرديم با بدبختي نبض به شماره افتاده آن را به زور نگه داريم و اگر آن را مورد توجه قرار ندهيم، مطمئن باشيد به ثانيه اي نمي كشد اين سينما را تعطيل مي كنند.
مي دانيد چرا؟ اگر سينماي دفاع مقدس رشد كند؛ در و تخته تمام فيلم هاي سينمايي مبتذل و بي هويت بسته مي شود و اگر سينماي دفاع مقدسي نباشد به زودي سينماي مبتذل و بي دين و بي هويت با تفكر سكولار به اوج مي رسد. اما به بركت خون شهدا، هنوز سينماي دفاع مقدس پابرجاست.
امسال فيلمي درمورد حضرت امام(ره) در جشنواره نمايش داده شد. واقعاً خجالت آور بود. تصويري نامناسب از امام ارائه داده شد. بزرگ مردي كه دنيا را تحت تأثير خود قرار داد. متوليان اين فيلم چگونه پاسخگوي پيشگاه خداوند و روح امام(ره) هستند؟! چگونه پاسخگوي خون شهدا هستند!
با ساخت اين فيلم؛ امام را در جشنواره رسماً مورد اهانت قرار دادند! آدم بايد خون گريه كند. اميدوارم فيلم هايي بسازيم كه باعث رشد جامعه شود، نه اين كه سياه نمايي كنيم.
- مي خواستم از شما بپرسم تا اين جاي جشنواره ارزيابي تان از جشنواره بيست ونهم چيست شما در لابه لاي حرف هايتان اشاره كرديد.
به مفهوم كلي به جشنواره ظن بدي ندارم؛ چون دوستان و همكاران خودم را مي شناسم. در واقع مسئولين يك سياست ويژه اي در جشنواره اتخاذ كنند كه دست افرادي را كه مدعي بالا بردن تابلوي هنر هستند؛ نشان دهند و بگويند اين افراد كساني هستند كه ميليارد تومان مي گيرند و فيلم هايي با انديشه سياه نمايي مي سازند.
از جهتي جشنواره يك رونمايي است كه مردم جامعه ببينند، كارگرداناني كه پشت فيلم هايشان پنهان شده اند و عنوان مي كنند جلوي اكران فيلم هاي ما را گرفته اند چگونه فيلم سازاني هستند. در واقع تجربه را ثبات كرده فيلم هايي كه در محاق توقيف قرار مي گيرند؛ بعضاً هيچ فيلم خاص و خوبي نبوده اند و مستحق توقيف بوده اند.
مي توان تدبيري با ظرافت خاص اتخاذ كرد، در جشنواره شاهد فيلمي بودم كه آه از نهادم بلند كرد. اين فيلم رونمايي از سينماي فيلم فارسي بود و اين كه انقلاب اسلامي ايران تمام سينماها را آتش زده و هيچ نوستالژي از گذشته سينماي ايران وجود ندارد و همه آدم ها در غم و اندوه به سر مي برند. در اين فيلم حتي توهين آشكاري به انقلاب شده است. اين فيلم به چه دليلي در ساحت انقلاب و جشنواره گنجانده شده است. دوستان معاونت سينمايي و آقاي شمقدري بر گردن من حق دارند؛ اما من به عنوان يك برادر انتقاد مي كنم كه اين افراد به چه اجازه اي اين فيلم ها را مي سازند. و اگر هم فيلم شان در ايران اكران نشود؛ يك اپوزيسيون تشكيل مي دهند و فيلم شان را در جشنواره هاي خارجي شركت مي دهند و عليه نظام در عمليات جنگ نرم خارج از كشور در معرض نمايش قرار مي دهند.
يك عده اي در اين حيطه دشمني انجام مي دهند؛ اما ما بايد جشنواره و نمابر خودمان را با اين فيلم هاي سخيف و بي ارزش آلوده نكنيم.

 



ليست سوخته و انتظار غافلگيري

آرش فهيم
روزهاي ششم و هفتم بيست و نهمين جشنواره بين المللي فيلم فجر با شب و روز سالگرد پيروزي انقلاب اسلامي همزمان بود. اين هم از عجايب سينماي ماست كه در اين هنگامه آثاري كاملاً متعارض با اين مناسبت بزرگ و ملي به نمايش درآمده آن هم در جشنواره اي كه حيات، نام و اعتبارش مديون اين پيروزي است. درست در لحظاتي كه درون جامعه شور و غوغاي جشن بود و نورافشاني و گلبانگ تكبير فضاي كشور را فراگرفته و مردم براي حضور در راهپيمايي 22 بهمن آماده مي شدند، در مركز جشنواره فجر فيلم هايي چون «گلچهره» و «يكي از ما دو نفر» به نمايش درآمد.
اين اتفاق، فرداي آن شب، يعني درست در سالگرد پيروزي انقلاب هم تكرار شد و آثاري در اين روز روي پرده تالار برج ميلاد رفت كه هيچ نشاني از آن حماسه بزرگ، كه عشق به آن هنوز هم چون چراغي درون سينه عاشقان را گرم و روشن نگه مي دارد نداشتند. (البته خارج از فضاي جشنواره نيز سياهه اي به نام «آتشكار» در حال نمايش است كه مقصد و مقصودش، خاموش كردن همين چراغ است) چه خوش گفت و نوشت، سيد شهيدان اهل قلم كه مشكل بزرگ سينماي ايران بي هويتي است؛ «اعتراض اصلي ما به سينماي ايران متوجه همين معناست كه چرا سينماي پس از انقلاب، هويتي ايراني ندارد و چرا سينماي ايران از جواب گفتن به غايات فرهنگي و انقلابي اين امت عاجز است..»
و اين درد را هر سال در آثار جشنواره فيلم فجر مي بينيم و احساس مي كنيم. به راستي، آن 50 ميليون نفري كه در اين روز به خيابان ها آمدند و عشق را ستودند و زشتي را طرد كردند در كجاي فيلم هاي آن شب و اين روز بودند؟
دردناك و غمناك است كه دقيقاً در روز 22 بهمن، در مركز جشنواره فيلم فجر، يك فيلم فارسي به تمام معنا به نمايش درآمد كه حرفي جز ستايش و تمجيد از سينماي فاسد و غيرانساني ستمشاهي ندارد. فيلم «كوچه ملي» را مي گويم... بگذريم!
انتظاري جز اين نداشتيم
فيلم «گزارش يك جشن» دور از انتظار نبود. از قبل هم حدس مي زديم كه با يك «هياهوي بسيار براي هيچ» رو به هستيم. مدت هاست كه نام حاتمي كيا را در ليست فيلمسازاني كه ستاره بخت شان غروب كرده و از قله به پايين سرازير شده اند ثبت كرده ايم؛ تمام شد!
دايره سرگرداني
متأسفانه جشنواره امسال، پرشده از هياهوهاي بسيار براي هيچ و پاك تر از هيچ. فيلم جديد اصغر فرهادي هم از همين دست است. فيلمي كه مي توان آن را نوعي دايره سرگرداني بدانيم و در آن همه چيز بلاتكليف و سردرگم است. فيلمنامه به شدت از هم گسيخته است و در طول داستان، بي آن كه گرهي باز شود، گره هاي جديدي ايجاد مي شود.
بازگشت به يك سال قبل
يك سال پيش و در بيست و هشتمين دوره جشنواره فجر، با چند غافلگيري مواجه شديم. در آن جشنوره از افراد و فيلم هايي كه فكر مي كرديم ما راشگفت زده مي كنند، حرف خاصي نديديم. برعكس، كساني كه اصلاً فكرش را نمي كرديم، كاري كردند كارستان! مثلاً فيلم «نفوذي» يكي از آن آثاري بود كه روي آن هيچ حسابي را بازنكرده بوديم. اما پس از تماشاي آن باور نمي كرديم كه دو فيلمساز بي نام و نشان اين كار بزرگ را انجام دادند. اين شد كه احمد كاوري و مهدي فيوضي ستاره جشنواره قبلي شدند. همچنين «طلا و مس» همه را مجذوب و مفتون زيبايي و بي آلايشي خودش كرد. آن هم در شرايطي كه هيچ كس از همايون اسعديان، چنين انتظاري را نداشت. جشنواره پارسال به ما آموخت كه نبايد نام هاي نامشهور و افراد بي ادعا را دست كم گرفت. اين مقدمه چيني ها را كردم تا بگويم در جشنواره امسال هم بايد منتظر همين غافل گيري ها شد. هرچند در واپسين روزهاي اين همايش به سرمي بريم، اما در زمان نگارش اين مطلب، هنوز حدود 15فيلم از بخش مسابقه به نمايش درنيامده است. فيلم هايي كه هريك مي توانند و ممكن است جشنواره را به اوج برسانند.
نكته ديگر اين كه اتفاقات سال هاي اخير سينماي ايران، از جمله جشنواره امسال گوياي آن است كه نسل هاي قبلي سينماي ما، ديگر حرف چنداني براي گفتن ندارند. درهمين چند روز گذشته، خيلي از اين كارگردان هايي كه صاحب نام و شهرتي هستند و معمولا نشريات تخصصي سينمايي بزرگ مي پندارندشان آثاري معمولي و سطح پايين به مخاطب جشنواره ارائه دادند. متأسفانه ليست كارگردان هايي كه روزگاري در اوج بودند، اما نزول كردند در سينماي ايران بلندبالاست. اين افراد مدت هاست كه دچار روزمرگي شده اند و ديگر فيلم خوب و جريان ساز نمي سازند.
به همين دليل، تنها اميد ما به نسل جديد و افراد تازه نفس تر است. مثل همان افرادي كه نامشان را ذكر كردم و بهترين آثار جشنواره گذشته را توليد كردند.
بي نظمي مستمر
امسال هم جشنواره فيلم فجر يكي از بي نظم ترين دوره هاي خودش را پشت سرمي گذارد. به نظر مي رسد كه جشنواره بيست و نهم درتعبير برنامه نمايش فيلم ها، ركوردشكني كرده باشد. در مركز جشنواره تقريبا هر روز جدول آثار تغيير مي كند. اين مسئله روز جمعه به اوج خودش رسيد و حاضران، براي تماشاي فيلم ها مدت هايي طولاني صبر كردند، به طوري كه يكي از فيلم هاي اين روز با حدود يك ساعت تاخير به نمايش درآمد.
غافلگير مي شويم
سه، چهار روز باقي مانده از جشنواره، خيلي گرم تر و غافلگيركننده تر از چند روز گذشته خواهدبود. زيرا آثار نسل جديد سينماي ما كه همه اميدمان به آن هاست، درهمين روزها خودنمايي خواهدكرد. نكته جالب اين است كه فيلم هاي اين طيف، درست در لابه لاي آثار فيلمسازان كهنه كار و پر نام و نشان اكران مي شود. اين قرابت و رقابت مي تواند جذاب باشد.
بيست و نهمين جشنواره بين المللي فيلم فجر در حالي به پايان نزديك مي شود كه احتمالا با چند غافلگيري و شگفتي روبه رو شويم. غافلگيري هايي كه ما را نسبت به آينده سينماي ايران بيش از هر زمان ديگري اميدوار مي كند.

 



گزارشي از نشست عوامل فيلم «خاك و آتش»
گوشه اي از تاريخ ظلم ستيزي

فيلم «خاك و آتش» با موضوع مبارزات مردم سيستان و بلوچستان با استعمار انگليس در بيست و نهمين جشنواره بين المللي فيلم فجر به نمايش درآمد.
پس از آن نشست نقد و بررسي اين فيلم با حضور عوامل توليد آن در محل جشنواره فيلم فجر برگزار شد.
مهدي صباغ زاده كارگردان اين فيلم گفت: تمام شخصيت هاي اين فيلم به جز كاراكتر جي اند غير واقعي و ساخته و پرداخته ذهن من هستند ولي شخصيت جي اند يك قهرمان واقعي در سيستان و بلوچستان است.
وي درباره دشواري هاي ساخت چنين فيلمي اظهار داشت: خاك و آتش يك كار تاريخي است به همين جهت نيازمند حمايت دولت از اين گونه آثار است. من اعتقاد دارم اگر از اين كار حمايت بيشتري مي شد و امكانات بيشتري در اختيار بود، بطور قطع كار موفق تري ارائه مي شد.
صباغ زاده افزود: رنگ و نور فيلم با توجه به آن چيزي كه در اين سالن ديده ايم بسيار بد بود ولي تهيه كننده اين فيلم قول داده است كه مشكلات رنگ و نور اين فيلم براي اكران عمومي برطرف شود.
صباغ زاده تصريح كرد: خوشحالم كه اين دغدغه را پس از سال ها به تصوير در آوردم.
در ادامه اين نشست محمد قهرماني تهيه كننده فيلم «خاك و آتش» درباره حاميان اين فيلم گفت: عزيزان بسياري براي حمايت از اين كار زحمت كشيده اند ولي يكي از شخصيت هاي مهمي كه تلاش كرد تا اين فيلم درباره سيستان و بلوچستان ساخته شود شهيد نورعلي شوشتري بود.
وي در خصوص علت ساخت اين اثر در موسسه فرهنگي - هنري شهيد آويني گفت: علت اصلي انتخاب اين اثر با توجه به پشتوانه تاريخي ظلم ستيزي انجام شده است.
مهدي ميامي يكي از بازيگران اين فيلم نيز در اين نشست گفت: بايد اعتراف كنم كه بسيار خوشبختم كه توانستم در اين فيلم بازي كنم و بايد بگويم كه روزهاي اول حتي نمي توانستم اسم جي اند را تلفظ كنم ولي با توجه به علاقه ام به اين كار روز به روز با نقش خود خو گرفته ام.
وي افزود: قهرمان هايي در اين كشور هستند كه ما هيچ شناختي از آنان نداشته و حتي اسم آن ها را نيز نمي دانيم. جي اند نيز يكي از قهرمان هاي كشور است كه ناشناخته بوده است.
در ادامه قاسم زارع در خصوص فيلمنامه خاك و آتش گفت: فيلمنامه اين فيلم داراي جذابيت هاي خاصي براي من بود زيرا به تاريخ خاصي از اين كشور مي پردازد كه ما با آن آشنايي نداشته ايم.
وي اضافه كرد: خوشحالم كه در يك فيلم تاريخي و آن هم تاريخ سيستان و بلوچستان كه غريب مانده است بازي كردم.

 



گفته هاي احمدرضا معتمدي درباره فيلم «آلزايمر»
آزمون ايمان درعصر كميت گرايي

كارگردان «آلزايمر» اين فيلم را تصويري از آزمون ايمان انسان ها مي داند.
«احمدرضا معتمدي» درنشست پرسش و پاسخ اين فيلم در بيست ونهمين جشنواره فيلم فجر با اشاره به عناويني چون سينماي ارزشي، ديني، معناگرا و...گفت:كاربرد اين اسامي درسال هاي اخير درسينماي ما خيلي زياد شده است. اما به عقيده من با اين اسامي به معنا نمي رسيم. زيرا صرفا با انتخاب مضمون ديني ما به سينماي ديني نمي رسيم.
وي در ادامه درباره راه رسيدن به سينماي ديني توضيح داد: بايد به ساختار برسيم. ساختار، چگونگي و ارائه محتوا دريك فرم است. هنر اصالتاً فرم است، ما وقتي درسالن سينما هستيم با صدا، رنگ و نور مواجهيم؛ بايد با اين فرم، محتوا را ارائه دهيم. اين كه چگونه محتوا را درفرم بريزيم قفل ناگشوده سينماي ايران است.
معتمدي افزود: سينما از غرب آمده، اما ريشه هاي شرقي نيز داشته است، هنر تخيل توسط ابونصر فارابي ارائه شد و او بود كه فلسفه خيال را مطرح كرد. همچنين دانشمند ديگري به نام ابن هيثم نقش موثري در زمينه به وجود آمدن سينما داشت.
وي ادامه داد: براي رسيدن به سينماي ديني بايد تلاش، تجربه و هزينه كرد.
معتمدي بيان داشت:وقتي با يك ايده اجتماعي، سياسي، فلسفي يا ... مواجه هستيم بايد اين ايده را به نحوي در مضمون داستاني عرضه كنيم. ساختار داستاني نياز به تعليق، كشمكش، كنش و عناصر مختلف دارد كه با عنوان منطق داستاني بايد ترجمه شود. كار بسيار پيچيده اي است، من تعجب مي كنم دوستاني ظرف مدت كوتاهي فيلمنامه مي نويسند من به شخصه سه يا چهار سال روي يك فيلمنامه كار مي كنم.
او درباره گرايش ديني در فيلم «آلزايمر» گفت: در لايه اول اين فيلم، يك ملودرام عاشقانه در موقعيتي طنز طرح مي شود، اما لايه دوم آن به دنبال طرح مفهوم ايمان است.
اين مدرس دانشكده صدا و سيما ادامه داد: انرژي هاي مثبت و منفي فيلم لحظه به لحظه در تغيير است تا در نهايت خود مخاطب براساس باورهايش تصميم بگيرد، دراصل آزموني براي مخاطب است و اين كه پايان داستان دقيقا چه مي شود اهميتي ندارد.
وي تصريح كرد: دراين فيلم مخاطب درمسئله ايمان مورد ارزشيابي قرار مي گيرد و از او درمورد باور شخصي خود پرسش مي شود.
معتمدي گفت: حدود چهار قرن است كه با آغاز دوره رنسانس كميت گرايي بر زندگي انسان غلبه يافته است. فيلم اشاراتي مستقيم به سيطره كميت در دنياي جديد و گسترش علم تجربي دارد و اين موضوع را در برابر ايمان مطرح مي كند.

 



انتشار بيانيه نخستين همايش بين المللي هاليووديسم و سينما
اتحاد سينماي انساني در مقابل هاليوود

بيانيه نخستين همايش بين المللي هاليووديسم و سينما منتشر شد.
به گزارش خبرنگار كيهان، اين همايش همزمان با بيست و نهمين جشنواره بين المللي فيلم فجر و با حضور بيش از 20 هنرمند و كارشناس مستقل جهاني برگزار شد كه گزارش كامل آن در روزهاي گذشته در همين صفحه انتشار يافت.
نخستين همايش بين المللي هاليووديسم و سينما به عنوان جمع بندي نهايي بيانيه اي را صادر كرد كه به اين شرح است:
«1- هاليوود تنها ابزاري سرگرم كننده يا وسيله اي تبليغاتي نيست، بلكه بخش بسيار فعال صنعت نظامي آمريكا- اسرائيل است.
2- هاليوود نه تنها سعي در ارائه كشورها و فرهنگ هاي مخالف به خصوص اسلام و ايران به عنوان يك تهديد را دارد بلكه درصدد از بين بردن عدالت خواهي و مصونيت و انقلاب است. هاليوود سعي در تلقين سيستم مستحكم صهيونيسم به عنوان يك قدرت مصلح را دارد.
3- هاليوود سعي در از بين بردن ارزش هاي معنوي و اشاعه مادي گرايي دارد و فرهنگ مصرف گرايي و صفات اخلاقي وتباهي را به جوامع ارائه مي دهد. انسان هايي كه به عنوان يك تهديد قلمداد شوند ديگر به عنوان يك انسان به حساب نمي آيند.
در نتيجه شركت كنندگان ضمن تاكيد بر اين كه ايران قابليت آن را دارد كه مركز توليد آثار فاخر ضدصهيونيستي براي تمام كارگردانان و سينماگران آزاده جهان باشد، از دولت جمهوري اسلامي ايران درخواست كردند تا در متحد كردن نامداران سينما از سرتاسر جهان كه براي بهتر شدن توليدات سينمايي بر پايه احترام به انسانيت و انسان دوستي فعاليت مي كنند آنها را ياري رساند.»
گفتني است، تمام سخنراني ها و مقالات ارائه شده به نخستين همايش بين المللي هاليووديسم و سينما به زودي در قالب يك كتاب منتشر خواهد شد.
در همين حال نادر طالب زاده كه اجراي برخي از جلسات اين همايش را برعهده داشت در ارزيابي نخستين همايش «هاليووديسم و سينما» به ستاد خبري بيست و نهمين جشنواره بين المللي فيلم فجر گفت: تا به حال چنين گردهمايي و كنفرانسي اتفاق نيفتاده بود، هر ساله در جشنواره فجر تعدادي ميهمان خارجي به ايران دعوت مي شدند و به كشورهاي خود باز مي گشتند اما در اين كنفرانس ما شاهد گردهمايي كارشناسان سينمايي و فيلمسازاني بوديم كه با ايران هم نظر هستند و در بحث هاي اساسي سياسي و اقتصادي و موضع گيري در مقابله با سيطره هاليوود و كنترل صهيونيسم و رسانه غرب نظرات مشترك بسياري دارند.
وي به اهميت اين كنفرانس از بعد ديگري اشاره كرد و گفت: به لحاظ تاريخي در مقطعي هستيم كه كشورهاي بزرگ عربي دچار بحران و تحول هستند و سرور و نشاطش را در جامعه مسلمانان احساس مي كنيم. اين مسئله روي رسانه اثر خواهد داشت و نكته دوم اين كه؛ اين همايش براي سينماي ايران و رسانه هاي كشور نيز خوب است. سينماي ايران آماده همكاري و توليدات مشترك با كشورها و فيلمسازان غربي است. ما هر قدر در توليدات ايراني و داخلي نظرات مان را بيان كنيم ممكن است تنها در ايران ديده شود و از سوي ديگر برخي از فيلمسازان كه فيلم هايشان در جشنواره ها مطرح مي شود، آثارشان در راستاي اهداف جهاني و اهداف جشنواره ها و سياستمداران و امپراطوري غرب است اما فيلمسازان ديگر كشورها كه با نظرات ما موافق هستند با ساخت آثارشان مي توانند اهداف مشترك مان را به دنيا ارايه دهند. كارگردان «بشارت منجي» در ادامه به ارائه نظرات افراد دركنفرانس و راه حل براي مقابله با هاليوود و صهيونيسم اشاره كرد و گفت: در طول جلسات اين كنفرانس دو روزه ما از افراد مي خواستيم كه راه حل ها و ايده هايي را كه به ذهن شان متبادر مي شود ارائه دهند تا بتوانيم به نتايج خوبي دست يابيم.
طالب زاده با اشاره به حضور «كاتريناپالوو» سينماگري كه از يونان براي حضور در همايش به ايران آمده بود، به شناخت وي از آيات قرآني و ترجمه شاعرانه اش از سوره نور اشاره كرد.
وي در ادامه به جاي خالي برخي از فيلمسازان منتقد به سياست هاي آمريكا و هاليوود اشاره كرد و گفت: جاي خالي 10فيلمساز بزرگ آمريكايي كه با سياست هاي آمريكا مخالفت كردند، همچنين فيلمسازان انگليسي در اين همايش دو روزه خالي بود و اميدواريم در دوره آينده جشنواره، شاهدحضور گسترده فيلمسازان از كشورهاي مختلف باشيم.
طالب زاده به حضور فيلمسازان ايراني در اين جلسه اشاره كرد و گفت: تعدادي از فيلمسازان ايراني در جلسات حضور داشتند و مطمئنا فيلمسازان ديگري نيز علاقه مند به حضور در اين جلسات هستند. اين قدم اول بود. فيلمسازان ايراني هم قطعا با اين افراد هم عقيده و هم نظر هستند.

 

(صفحه(12(صفحه(6(صفحه(9(صفحه(7(صفحه(8(صفحه(15(صفحه(11(صفحه(5(صفحه(16(صفحه(13(صفحه(4(صفحه (2.3.14