(صفحه(12(صفحه(10(صفحه(6(صفحه(9(صفحه(7(صفحه(8(صفحه(15(صفحه(11(صفحه(5(صفحه(16(صفحه(13(صفحه(4(صفحه (2.3.14


سه شنبه 25 مرداد 1390- شماره 20001

تأملي بر نقاط ضعف و قوت نوزدهمين نمايشگاه بين المللي قرآن كريم ( بخش نخست )



تأملي بر نقاط ضعف و قوت نوزدهمين نمايشگاه بين المللي قرآن كريم ( بخش نخست )

صديقه توانا
انتظارات مردمي از تفرجگاه معنوي
حلاوت بهار دلها با بهار قرآن هميشه شور و شعفي خاص در دل مؤمنان، روزه داران و شب زنده داران به وجود مي آورد و جوششي در عمق وجودشان به جريان مي اندازد كه همه از پير و جوان، زن و مرد، كوچك و بزرگ براي سيراب كردن رگهاي تشنه وجودشان قدم به قطعه اي از بهشت يعني نمايشگاه بين المللي قرآن كريم مي گذارند و ساعتها و تا پاسي از شب گذشته درغرفه ها و راهروهاي متعدد و پرازدحام قرآني به گشت و گذار مي پردازند و جسم وجان خود را با تعمق در آيات الهي، تورق كتب ادعيه و مسائل مذهبي و گوش جان سپرده به صوت و لحن و قرائتهاي دلنشين قرآن نوراني مي كنند و صفا مي بخشند و با حضور در نشستهاي مختلف تخصصي قرآن در كنار برادران و خواهران ديني خود غرق در معنا و مفاهيم آيات الهي مي شوند و روح زنگارگرفته خود را با تامل در كلام وحي صيقل مي دهند.
برپايي هر ساله نمايشگاه بين المللي قرآن كريم در تهران فرصتي بسيار مغتنم و ارزشمند را در اختيار پايتخت نشينان قرار مي دهد تا فارغ از هياهوي زندگي شهري و مشغله هاي روزمره، فرصتي براي ارتقاي معنويات خود پيدا كنند و در ماه مبارك رمضان بيشتر در آيات الهي تدبر و تامل نمايند. حضور بچه هاي خردسال در كنار والدين در بخشهاي متعدد نمايشگاه اين انگيزه را در آنها تقويت مي نمايد تا از كودكي با آيات و مفاهيم قرآن آشنا شده و آن را در زندگي آينده نصب العين خود قرار دهند، به شرط آنكه شركت كنندگان در نمايشگاه حظ وافي را از اين فرصت به دست آمده ببرند و صرفاً به عنوان زماني براي پركردن اوقاتي از روز و شب خود در ماه مبارك رمضان به نمايشگاه نگاه نكنند. الآن كه اين نمايشگاه همه ساله در تهران برگزار مي شود بسياري از ديگر هموطنانمان در اقصي نقاط كشور خواستار برپايي چنين نمايشگاهي در شهر و ديار خود هستند و از اينكه نمي توانند به خاطر روزه گرفتن و دوري راه در نمايشگاه حضور داشته باشند به شدت غبطه مي خورند. ضرورت برپايي نمايشگاه قرآن در ايام ماه مبارك رمضان در ديگر شهرهاي كشور، تعمق و تدبر در آيات و ترجمه قرآن كريم و ويژگي هاي يك ترجمه خوب قرآني مهم ترين محورهاي چند شماره گزارش پيش روست كه مورد نقد و بررسي قرار گرفته است.
قرآن، كتاب بيداري
شعار نوزدهمين نمايشگاه بين المللي قرآن كريم كه در مصلاي بزرگ امام خميني(ره) برگزار شده «قرآن كتاب بيداري» است. در نمايشگاه نوزدهم كه از 30 بخش تشكيل شده، 550 نشست تخصصي در موضوعات مختلف برگزار مي شود. بخش دانشگاهي با 72 غرفه و برگزاري 86 نشست تخصصي يكي ديگر از بخشهاي شلوغ و پرازدحام نمايشگاه است كه به شدت مورد علاقه دانشجويان قرار گرفته است. جشنواره هاي فرهنگي هنري امام رضا(ع) و مهدويت از ديگر بخشها محسوب مي شود. شبكه هاي برون مرزي سازمان صدا و سيما همچون العالم و الكوثر، اخبار و رويدادهاي نوزدهمين نمايشگاه بين المللي قرآن را در سطح جهاني پوشش مي دهند. بخش حجاب و عفاف كه در شبستان واقع شده و با مشاركت شوراي عالي انقلاب فرهنگي و بنياد مد و لباس وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي داير گرديده از غرفه هاي شلوغ و جذاب نمايشگاه است كه مورد استقبال بانوان قرارگرفته است و به عرضه انواع و اقسام چادرهاي ملي و عربي و مقنعه ها و روبندها و شالهاي اسلامي مي پردازد.
همچنين هنرهاي مفهومي با در اختيار داشتن فضايي حدود 5 هزار متر مربع و پرداختن به موضوع ولايت فقيه و انقلاب اسلامي و تحول در علوم انساني با ارائه جديدترين نوآوري هاي قرآني، كودك و نوجوان و حوزوي ديگر بخش نمايشگاه نوزدهم را تشكيل مي دهد.
بخش عكس، قرآنهاي مكتوب، كارگاه هاي متعدد نقاشي و قصه گويي قرآني، غدير پژوهي، خانواده، ستاد اقامه نماز، آموزش و پرورش و مدرسه قرآني پروژه هاي دانش آموزي و غرفه هاي تابلو فرش و قرآن هاي ديجيتالي هم از ديگر بخشهاي نمايشگاه است.
ضمن اينكه دست اندركاران برپايي نمايشگاه هر شب هنگام اذان با برپايي و نصب چادرهاي مخصوص ويژه خانمها و آقايان از روزه داران پذيرايي به عمل مي آورند و بازديدكنندگان نمايشگاه را مهمان سفره هاي افطار خود مي كنند.
نمايشگاه قرآن، تفرجگاه معنوي
«نگاه ما در برپايي نمايشگاه قرآن ايجاد يك تفرجگاه معنوي است.» حجت الاسلام والمسلمين حميد محمدي، قائم مقام قرآني وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي و رئيس نوزدهمين نمايشگاه بين المللي قرآن در گفت وگو با گزارشگر كيهان با بيان مطلب فوق و با اشاره به اينكه در نمايشگاه امسال 6 تئاتر قرآني در هر روز اجرا مي شود مي گويد: «هر روز چهار تئاتر كودك و نوجوان و دو تئاتر عمومي در فضاي باز مصلا برگزار مي شود.»
از وي در مورد تفاوتهاي نمايشگاه امسال با سالهاي قبل سؤال مي كنم كه در پاسخ مي گويد: «توجه به زيبايي بصري در نمايشگاه امسال مهم ترين تفاوت است و در كنار تعريض راهروهاي شبستان براي سهولت در رفت و آمد، ديوارهاي زيباي هنري در طبقه فوقاني شبستان تعبيه شده تا موجب القاي حس معنوي باشد.»
قائم مقام قرآني وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي در ادامه با بيان اينكه نمايشگاه امسال از نظر محتوايي ارتقاي محسوسي نسبت به سال گذشته داشته است تصريح مي كند: «اين تفاوت هاي محتوايي در حوزه هاي علوم قرآني، كرسي هاي نظريه پردازي، تحول علوم انساني، حوزوي و دانشگاهي قابل رويت است.»
وي بخش هاي «بيداري اسلامي» و «دشمن شناخت » را از ديگر مصداق هاي تفاوت محتوايي نمايشگاه سال جاري با سال هاي گذشته عنوان مي كند و مي گويد: «شعار نمايشگاه با عنوان «قرآن كتاب بيداري» نيز از همين رو انتخاب شده است. ضمن اينكه ارتقاي سطح معرفت، تقويت ايمان و عمل افزايي قرآني نيز سه ضلع مثلثي هستند كه مورد توجه ما قرار گرفته و در همين راستا براي توسعه فرهنگ قرآني در 30 بخش نمايشگاه امسال غرفه هايي براي اين منظور درنظر گرفته شده است.»
حجت الاسلام محمدي، در ادامه با اشاره به اينكه رويكرد ما امسال راه اندازي نهضت توليد علم قرآني است مي گويد: «در نمايشگاه امسال10 هزار صفحه علوم قرآني در زمينه هاي پژوهشي، ميان رشته اي، علوم بنيادي و... توليد و به جامعه علمي كشور ارائه مي شود، همچنين نمايشگاه مجازي هم راه اندازي شده و بازديدكنندگان مي توانند در فضاي مجازي به بازديد از نمايشگاه بپردازند.»
اگر هر روز به نمايشگاه بيايم خسته نمي شوم
نازنين احدي، 8 ساله است كه به همراه مادر خود خانم زهرا جعفري با دهان روزه براي بازديد از نمايشگاه قرآن، گرماي هوا و آفتاب سوزان تابستاني را به جان خريده اند و در فضاي بدون تهويه نمايشگاه مشغول گشت وگذار و بازديد كتاب هاي قرآني و داستاني كودك و نوجوان هستند.
خانم جعفري كه هرساله براي خريد كتاب و هديه قرآن به نمايشگاه مي آيد، هدف از حضور خود و فرزندش را اين طور عنوان مي كند: «اين فضا بسيار روحاني و معنوي است، آن قدر معنويت دارد كه حتي گرمي هوا را احساس نمي كنم حتي دخترم هم بيشتر از من اشتياق دارد تا ساعتهاي طولاني در نمايشگاه قدم بزند و از غرفه هاي متعدد بازديد كند و از اينكه هر روز به نمايشگاه بياييم خسته نمي شود.»
آقاي بنيادي كه 25 سال سن دارد و دانشجوي رشته الكترونيك مي باشد ظاهرا دفعه اولي است كه به نمايشگاه قرآن آمده است و از اينكه با اين همه قرآن با ترجمه هاي متفاوت و خطوط زيبا روبه رو شده است بسيار ذوق زده به نظر مي رسد. نظرش را در مورد تلاوت قرآن و ترجمه آن در زندگي سؤال مي كنم كه در پاسخم مي گويد: «در ماه مبارك رمضان هر روز قرآن تلاوت مي كنم و در غير ماه مبارك هفته اي يك تا دو سوره مي خوانم اما بيشتر سعي مي كنم به ترجمه آيات توجه و با دقت مطالعه كنم، الان هم دنبال قرآني با ترجمه خوب و سليس هستم، قرآن را تلاوت مي كنم چون در زندگي به من آرامش مي دهد و نگراني هايم را برطرف مي سازد.»
هرچه به ساعتهاي افطار نزديك تر مي شويم و كمي هوا روبه خنكي مي رود، به خيل بازديدكنندگان از نمايشگاه هم افزوده مي شود. نمي دانم سراغ كدام غرفه بروم. همه سخت مشغول مطالعه و انتخاب كتاب، سي دي، نوار، محصولات فرهنگي و كتابهاي ادعيه هستند. شور و شوق خاصي بين نوجوانان و جوانان كه گروه گروه با مربيان تربيتي خود از مدارس مختلف براي بازديد آمده اند به چشم مي خورد.
محسن شالباف، 21 سال سن دارد و دانش آموزان مدرسه علامه حلي 4 «استعدادهاي درخشان» را براي بازديد به نمايشگاه آورده است. او هدف از كارش را اين طور بيان مي كند: «حضور نوجوانان دراين فضاي روحاني، نگرش و ديد آنها را نسبت به زندگي باز مي كند و با صفاي قرآني منور مي سازد، وقتي ديد بچه ها تابلوهاي قرآني باشد قطعا در نگرش آنها نسبت به آينده و زندگي آينده شان، تأثير بسزايي خواهد داشت، اما اگر امكانات بهتر و بيشتري ارائه شود و محصولات به روز قرآني براي دانش آموزان عرضه شود، بچه ها استقبال بيشتري مي كنند.»
آقاي شالباف، مي گويد: «بچه ها را به اين مراكز و اماكن براي تفريح و بازديد مي آوريم تا هم اوقات فراغتشان را پركنند و هم با قرآن مانوس شوند و با شركت در جلسات پرسش و پاسخ و نشستهاي تخصصي سؤالات و ابهامات خود را برطرف كنند وقتي بچه ها وارد چنين فضاهايي شوند، ديگر جايي براي گرايش آنها به بازي هاي كامپيوتري و اينترنتي نخواهد ماند.»
نمايشگاه تكراري شده است
تنوع در نمايشگاه امسال خيلي كم است و ظاهرا همه چيز به ورطه تكرار افتاده به همين دليل دست اندركاران برپايي نمايشگاه بايد براي استقبال بيشتر مردم به عرضه محصولات جديد روي آورند.
حجت الاسلام مرتضي اصغري، مسئول غرفه نور كه محصولات متعددي را براي عرضه در نمايشگاه آورده است مي گويد: «امسال چهارمين سالي است كه در نمايشگاه غرفه داريم، اما به نظرم تنوع در محصولات خيلي كم شده است. مردم نياز به نوآوري هاي جديدي در عرصه نرم افزاري و سخت افزاري هاي قرآني دارند، مثلا دوسال قبل كه قلم هوشمند ديجيتالي وارد نمايشگاه شد خيلي مورد استقبال مردم قرار گرفت. اما امسال هيچ محصول جديدي براي عرضه به چشم نمي خورد.»
گرماي هواي نمايشگاه و عدم تهويه مناسب
اما محمدتقي پور قائم مقام نوزدهمين نمايشگاه بين المللي قرآن كريم در گفت وگويي نقطه نظرات خود را در مورد برپايي نمايشگاه و نقاط ضعف و قوت آن اين طور بيان مي كند: «اگر بخواهم به عنوان يك بازديدكننده نظرم را در مورد برپايي نمايشگاه امسال بيان كنم بايد بگويم نمايشگاه امسال نسبت به سال قبل از ويژگي هاي مثبتي برخوردار است، همچنين يك نقطه ضعف بزرگي نيز دارد و آن بحث تهويه نمايشگاه است و در حقيقت اين محيط هواي بسيار گرمي دارد.»
در مقابل آقاي تقي پور، بخش «دشمن شناخت» را يكي از بخشهاي جديد و نقاط قوت نمايشگاه و يكي از غرفه هاي پربازديدكننده عنوان مي كند و مي گويد: «دراين بخش شركت كنندگان در كرسي هاي نظريه پردازي قرآني شركت مي كنند و ديدگاه هاي خود را به راحتي مطرح مي كنند و با كارشناسان مربوطه مورد نقد و بررسي قرار مي دهند.»
البته گرماي هواي نمايشگاه و نداشتن تهويه، گله و شكايت بسياري از بازديدكنندگان بود، اما شور و شوق انتخاب كتاب هاي ادعيه، هديه قرآن هاي نفيس با ترجمه هاي روان خريد كتاب هاي مذهبي دربين مردم، بر گرماي نمايشگاه غالب شده است.
گزارش روز

 

(صفحه(12(صفحه(10(صفحه(6(صفحه(9(صفحه(7(صفحه(8(صفحه(15(صفحه(11(صفحه(5(صفحه(16(صفحه(13(صفحه(4(صفحه (2.3.14