جست وجويي در بازار كيف، كفش و لوازم التحرير دانش آموزان- بخش نخست
گرز گرشاسب برسر دام هاي مرد عنكبوتي!

گاليا توانگر
امسال شهريور ماه باران پاييزي زودتر از هميشه از راه رسيد. بوي خاك نم خورده به همراه رقص برگ ها در كوچه پس كوچه هاي شهر رسيدن كاروان مهر را نويد مي دهد. مهر يعني بوي مداد تازه تراش خورده، دفترهايي كه تازه گشوده مي شوند، دوستي هاي بي غل و غشي كه در حياط مدرسه متولد خواهند شد، سيب هايي كه در حياط مدرسه قسمت مي شوند و خلاصه يادآور روح زندگي سرشار از ثانيه هاي اثربخش است.
و خدا مي داند چه حكمتي در بوي مداد تازه تراش خورده وجود دارد، هنوز هم پاگير خلوص نوشتن جملات با مداد سياه بر سينه سفيد كاغذ هستم. مداد در هنگام تراش خوردن درد مي كشد، درست مثل ما آدم ها كه در پيچ و خم هاي روزگار صاحب درد مي شويم تا آدميت بياموزيم و مغزه وجودمان بر صفحه سفيد روزگار نقش مهر طرح بزند. مداد سياه هم تراش مي خورد تا مغزه وجودش با دست پاك دانش آموز بر صفحه سفيد كاغذ الفباي سازندگي را حك كند.
اين خلوص مداد است كه تا سال ها بعد در خاطرات كودكي مان جاودانه رخ مي نمايد. اين گونه به ياد مي آوريم كه هميشه محتاج يادآوري درس هاي خلوص مهر و مهرباني كلاس هستيم. اين گونه به ياد مي آوريم زرق و برق هاي دنيا، همچون زرق و برق دفترهاي گلاسه و سيمي به همراه نقش ها و طرح هاي پرطمطراق به كار ما نخواهد آمد، همان گونه كه زرق و برق دنيا به كار ما نمي آيد و تنها سادگي نوشتن با مغزه وجود و اميد به ساختن و نيز داشتن دردي متعالي در سينه مي تواند رمز جاودانگي من، تو، ما و يك ملت باشد. افسوس كه در زرق و برق هاي بازار گم شويم و دست هاي پاك فرزندمان را به حال و هواي دنيا گره بزنيم. از ابتداي مهر بايد به فلسفه سادگي و خلوص نوشتن با مداد باز گرديم و به جاي پر كردن كيف فرزندمان با خريدهاي آنچناني ذهن او را آماده كنيم تا رجعت از حواشي بي راهه ها به متن اصلي فلسفه حيات را بپذيرد.
به جاي خريد فانتزي، باكيفيت خريد كنيم
شهريور كه به نيمه نزديك مي شود، در راهروهاي تيمچه لوازم التحرير فروش هاي بازار تهران جنب وجوش خاصي احساس مي شود. گاري ها انبوهي از ورقه هاي كلاسور، دفترهاي فانتزي، خودكارها و مدادهاي هزار رنگ و هزار مدل را جابه جا مي كنند. كلاس اولي ها و حتي كلاس چندمي ها به همراه والدين شان در رنگارنگي اين بازار چشم مي گردانند تا لوازم مورد نياز خود را انتخاب كنند. سليقه ها مختلف است. گاه كيفي انتخاب مي كنند و گاه اغفال مدل ها و رنگ ها مي شوند. مرجان حسن پور كه به همراه دو پسر دانش آموزش براي خريد به اين بخش از بازار آمده است، پيرامون نحوه خريد آغاز سال تحصيلي مي گويد: «يكي از پسرهايم سال اولي است و ديگري روانه سال پنجم ابتدايي مي شود. براي خريد مدرسه پسر سال اوليم شور و اشتياق دوچنداني داريم. حتي اشتياق پدرشان از من بيشتر است. پسرها يك بار هم با پدرشان به فروشگاه هاي زنجيره اي شهروند سر زدند. قيمت ها نسبت به سال قبل كمي سطح بالاترند و تنوع مدل ها ما را سردرگم مي كند. من هر سال براي پسر بزرگمان هم كميت و هم كيفيت را لحاظ مي كنم.»
از وي سؤال مي كنم: «چطور مي توان هم كميت و هم كيفيت را در خريد مدرسه مدنظر قرار داد؟» وي پاسخ مي دهد: «نبايد جوگير موج خريد فانتزي شد. براي مثال من يك بسته مداد مشكي و يك بسته مداد قرمز ساده براي پسر سال اوليم انتخاب كردم اما پدرشان خيلي ذوق زده بود و اصرار داشت چند تا مداد نوكي برداريم. من مي دانم كه براي يك سال اولي مداد نوكي كاربردي ندارد و يا علي رغم اينكه در خانه چند بسته مداد رنگي استفاده شده داشتيم، پدرشان براي خريد يك جعبه بزرگ سي وچندتايي مدادرنگي اصرار داشت. ايشان را متقاعد كردم كه براي يك سال اولي نقاشي با مداد شمعي و پاستيل خيلي راحت تر و ذوق برانگيزتر است. نهايتاً در كنار خريد يك بسته شش تايي مداد شمعي يا پاستل مي توانيم يك بسته شش تايي ماژيك نيز خريداري كنيم.»
وي ادامه مي دهد: «معمولاً والدين در خريد لوازم مدرسه بيشتر از دانش آموزان به جست وجوي طرح ها و مدل ها راغب اند، درحالي كه بايد به دوام لوازم التحرير توجه داشت و از خريد لوازمي كه در يك مقطع تحصيلي خاص كاربردي ندارند، اجتناب كرد. ضمناً براي اينكه تنوع مدل ها لحاظ شود لزومي ندارد در همين ابتداي سال تحصيلي انبوهي از مدل ها را خريداري كرده و انبار كنيم. ما مي توانيم قول خريد مدل هاي جديدتر را در زمان مناسبش به فرزند خود بدهيم. زمان مناسب مي تواند زمان تشويق بجاي دانش آموز پس از كسب يك نمره خوب باشد و به خريد فانتزي خود جنبه تشويقي بدهيم، ضمن آن كه در ماه بعد مطمئناً مدل هاي تازه تري وارد بازار مي شود.»
اين مادر باتجربه در امر خريد مدرسه براي تكميل پيشنهادهايش مي گويد: «روانه كردن انبوهي از لوازم فانتزي و گران قيمت با دانش آموز به محيط مدرسه عاقبتي جز دردسر خودمان ندارد. طبيعي است كه بچه ها شيفته اجسام فانتزي مي شوند و همين شيفتگي سرمنشأ بسياري از اختلافات بين دو دوست خواهد بود. اگر مي خواهيم كه هر روز با دردسر گم شدن يكي از وسايل فرزندمان روبه رو نشويم، بايد بيشتر كيفي خريداري كنيم و خريد فانتزي را تنها به موارد تشويقي محدود كرده و خريدي متوازن داشته باشيم.»
اجراي قانون سادگي دانش آموزان
با جديت در مدرسه
بحث داغ چاپ طرح هاي وارداتي برروي كيف و لوازم التحرير دانش آموزان نيز چند سالي است توسط مطبوعات دنبال مي شود، اما متأسفانه همچنان طرح ها و مدل هاي وارداتي در سبد خريد فانتزي جايگاه ويژه اي دارند.
اصغر حاجتمنديان، مدير مدرسه راهنمايي توضيح مي دهد: «در دوره راهنمايي كه دوران بلوغ دانش آموزان محسوب مي شود، مشكل ما نقش هاي وارداتي برروي كيف ها و دفترها نيست، بلكه بيشتر مدل هاي وارداتي در مدل مو و لباس بچه ها نمود دارد. متأسفانه هنوز نتوانسته ايم به ويژه در مدارس پسرانه يك يونيفرم دانش آموزي شكيل و كاربردي طراحي كنيم. بيشتر مدارس غيرانتفاعي پسرانه به صورت خودجوش يونيفرم هايي طراحي مي كنند، اما در مدارس دولتي شاهد انواع و اقسام شلوارها و پيراهن هاي مارك هاي مختلف هستيم. متأسفانه قانون سادگي در پوشش دانش آموز با جديت و سفت و سختي اعمال نمي شود.»
اين مدير دلسوز ادامه مي دهد: «تصورش را بكنيد كه دانش آموزي پدرش كارگر است و با كتاني ساده در صف صبحگاهي در كنار دانش آموزي ايستاده كه كتاني چند صد هزار تومني به پا دارد. ذهن بچه هاي زمان ما بسيار كنجكاو و خلاق است. اولين سؤالي كه در ذهن او در ابتداي فصل بلوغ شكل مي گيرد، تفاوت ها و تبعيض هاست. اين گونه است كه در دوره راهنمايي بيشترين افت تحصيلي را داريم. دانش آموزان پسر در اكثر انشاهاي خود اشاره مي كنند كه ثروت بهتر از كسب علم است. اگر قانون پوشش ساده، رنگين، شاد و يكسان در مدارس پسرانه اعمال شود، بخشي از اين مشكلات حل خواهد شد.»
نقش كيف ها برگرفته از قصه هاي ايراني
كيف هاي طرح جومونگ، دفترهاي گارفيلدي، كفش هاي مرد عنكبوتي، مدادهاي سيندرلا و سفيدبرفي، جامدادي باربي و... همگي در كنار هم رديف شده اند تا سليقه كودكان ما را به دنياهاي ديگري بكشانند و در اين ميدان رقابت اگر با خودمان صادق باشيم مي بينيم كه دارا و سارا را با خلاقيتي كه متعلق به يك دهه قبل است تنهاي تنها به كارزار فرستاده ايم.
احمد صمدي، مشاور تحصيلي و خانواده توضيح مي دهد: «طبيعي است كه كودكان و نوجوانان جذب شكل ها و رنگ هاي جديد مي شوند. فضاي مدرسه هم اثبات شده كه نيازمند رنگ و جريان هاي شاد است. ديگر زمانه آن گذشته كه در ديوارهاي رنگ و رو رفته و نيمكت هاي پوسيده با رنگ هاي سنگين نظير قهوه اي، سرمه اي، خاكستري، مشكي جوابگوي سليقه دانش آموزان ما باشد. ابتدا مي توانيم سمت و سوي تنوع را به استفاده از رنگ هاي شاد سوق دهيم. سپس بايد در فكر ابداع طرح ها و نقش هايي باشيم كه از دل افسانه هاي خودي برخاسته اند. براي مثال وقتي بازي كامپيوتري گرشاسب به بازار آمده است، مي توان هم سو با تولد اين بازي، كيف هايي كه اين مدل را بر پوسته خود دارند، روانه بازار كرد. اتفاقاً چنين حركت هايي اگر به دور از جريان هاي مافيايي تحقق پيدا كند، در صنعت كيف و كفش مدرسه و نيز لوازم التحرير بازار داخلي تحول انگيز خواهد بود.»
وي ادامه مي دهد: «بايد تمام تلاشمان را بكنيم تا در برابر مدل هاي وارداتي مدل هاي بكر داخلي را ترويج كرده و سليقه دانش آموز ايراني را به سمت قهرمان هاي اساطيري خود سوق دهيم وگرنه تنها از راه اعمال جبر و زور و اينكه دائماً بگوييم از رنگ ها و مدل هاي شاد استفاده نكن، نه جلو ضرر را مي گيريم و نه كار فرهنگي خاص انجام مي دهيم.»
حمل بار بيش از 4 كيلو
در كوله پشتي مدرسه ممنوع!
خريد كيف و كفش مدرسه مهم ترين بخش خريد آغاز سال تحصيلي به حساب مي آيد. جداي از اينكه به مدل ها و طرح هاي روي كيف بايد توجه شود، در نظر گرفتن استانداردها نيز از اهميت ويژه اي برخوردار است.
اكثر مردم متاسفانه از استانداردهاي كيف و كفش بي خبرند. همين ناآگاهي باعث مي شود كه بسياري از ناهنجاري هاي ستون فقرات، گردن و شانه ها در دانش آموزان نهادينه شود.
دكتر سعيد جلالوند، متخصص طب فيزيكي و توان بخشي توضيح مي دهد: «حداكثر كيف مدرسه اي كه دانش آموزان مي توانند حمل كنند چهار كيلو است، در حالي كه ديده شده دانش آموزان تا ده كيلوگرم وزن را در كيف خود حمل مي كنند و اين امر باعث شده كه سلامت آنها در معرض خطر قرار بگيرد. متاسفانه اين روزها استفاده از كوله پشتي هاي تك بنده مد شده است. اين گونه كل وزن كيف روي يك سمت بدن افتاده و فشار مضاعفي به يك شانه وارد مي شود. افتادگي شانه از مشكلات رايج دانش آموزان محسوب مي شود.»
اين پزشك باتوجه به رايج بودن استفاده از كوله پشتي توسط دانش آموزان تاكيد مي كند: «دانش آموزان بايد از كوله هاي چرخ دار و يا دو بند استفاده كنند، زيرا استفاده از كوله هاي يك بنده موجب اختلالات اسكلتي، ستون فقرات، كمري و آرتروز در دانش آموزان مي شود. همچنين دانش آموزان مي توانند از كوله هاي داراي بالشتك هوا كه مانع فشار آوردن به ستون فقرات مي شود، استفاده كنند.»
وي در ادامه به ساير استانداردهاي ضروري كوله پشتي دانش آموزي اشاره كرده و مي گويد: «كوله پشتي به هيچ وجه نبايد آويزان باشد. بايد تعادل بدن را كاملا حفظ كند و ثابت باشد، يعني هنگام حركت تكان نخورد. علاوه بر اين برش تسمه هاي كوله بايد به اندازه كافي پهن باشند كه نقطه فشاري موضعي ايجاد نكند، يعني بايد فاصله بين 10 تا 15 سانت براي پهناي باند تسمه ها تعبيه شود. همچنين كوله بايد پد هم داشته باشد، قابل شست وشو و نرم باشد، جنس آن هم ترجيحاً بافتني يا نايلون باشد. رنگ كوله هم بايد كاملا از دور ديده شده و امنيت كودك را حفظ كند.»
وي اشاره مي كند كه برخي خانواده ها كوله هاي كوچك تهيه مي كنند، به خيال اين كه فضاي كمي داشته باشد و دانش آموز به كمتر حمل كردن وسايل تشويق شود.
اين پزشك متخصص توان بخشي با خريد چنين كوله هاي كم حجمي موافق نبوده و مي گويد: «بچه ها اغلب كار خودشان را مي كنند و حتي با كوله كوچك هم بيش از حد مجاز (4 كيلوگرم) وسيله حمل مي كنند، پس بهتر است كوله اي انتخاب كنيد كه به اندازه كافي جا داشته باشد، فضاي آن به هيچ وجه متمركز نباشد، چون در غير اين صورت همه لوازم يك جا جمع مي شوند. علاوه بر اين پهناي كيف بايد بتواند پشت كودك را از زير كتف و اطراف ستون فقرات كاملا پوشش دهد.»
اما اگر اين موارد رعايت نشود، چه خواهد شد؟! اين پزشك پاسخ مي دهد: «در كودكاني كه در مرحله رشد لايه غضروفي تشكيل دهنده استخوان ها قرار دارند، به علت فشار نامتقارن، ناهنجاري هاي ستون فقرات كم كم خود را نشان مي دهند. همچنين اين فشارها در كودكان دردهاي موضعي ايجاد مي كنند، به طوري كه عضلات بدن بعد از مدتي دچار اسپاسم و گرفتگي مي شوند.»
برخورد نامهربان فروشندگان
با مشتر ي هاي فصل مهر!
بماند كه در همين فصل خريد مدرسه خيلي از فروشندگان هم سعي دارند با هر ترفندي جنس خود را به مشتري قالب كنند. كفش هاي چيني بي كيفيت را كفش بادوام و استاندارد جا مي زنند و يا كوله نامرغوب را كه از سال گذشته باقي مانده، وارد بساط خود مي كنند.
نسرين احمدي كه براي خريد كيف و كفش دخترش به يكي از مغازه هاي كيف و كفش فروشي آمده، مي گويد: «اگر قيمت بيش از دو مدل كيف را بپرسم و وضعيت استانداردهايش را بررسي كنم، اخم هاي فروشنده درهم فرو مي رود و وقتي بفهمد قيمت هاي بالا با حقوق كارگري همسرم همخواني ندارد، حتي حاضر نمي شوند جواب سؤالات بعدي مان را بدهند.
در حالي كه اصلا كيفيت جنس هماني نيست كه فروشنده تبليغش را مي كند و اين خريدار است كه حق دارد كيفيت جنس مورد ادعاي فروشنده را زير سؤال ببرد.»
اين مادر گله مندا ند ادامه مي دهد: «مدارس هم در هنگام ثبت نام شرايط پوششي و اين كه رنگ و طرح كيف و كفش چه بايد باشد را توضيح نمي دهند.
بازار هم پر از كيف هاي مدل باربي، مرد عنكبوتي، جومونگ و... است. ما از سر بي اطلاعي مي خريم، بعد روز اول، دوم مدرسه به طرح كيف بچه ها ايراد مي گيرند. كاش توضيح بدهند كه چه بخريم و از كجا بخريم؟!»¤ احمد صمدي، مشاور تحصيلي و خانواده: وقتي بازي كامپيوتري گرشاسب به بازار آمده، مي توان كيف هايي با طرح گرشاسب را روانه بازار كرد. چنين حركت هايي به دور از جريان هاي مافيايي مي تواند در صنعت كيف و كفش مدرسه و لوازم التحرير بازار داخلي تحول برانگيز باشد.
گزارش روز