(صفحه(12(صفحه(10(صفحه(6(صفحه(9(صفحه(7(صفحه(8(صفحه(15(صفحه(11(صفحه(5(صفحه(16(صفحه(13(صفحه(4(صفحه (2.3.14


شنبه 19 فروردین 1391- شماره 20176

ضرورت برنامه ريزي در زندگي با شروع سال جديد ( بخش دوم)
عقربه هاي عمر را با برنامه كوك كنيم



ضرورت برنامه ريزي در زندگي با شروع سال جديد ( بخش دوم)
عقربه هاي عمر را با برنامه كوك كنيم

لحظه هاي زمان همچون امواج كوتاه و بلند دريا از گستره پستي و بلندي ها تن به ساحل مي سايند و پودر مي شوند و آوار اين امواج را مي توان بسان ريزش زمان از دست رفته انگاشت كه بدون اعتنا به ضرورت تجربه و آزمون ها روي مي دهد و اگر در اين بين به سالي كه رفت نگاهي بيندازيد مي بينيد فرصت هاي فراواني را از دست داده و در عين حال از فرصت هاي خوبي هم بهره مند بوديم.
يكي از حسن هاي تغيير زمان گذشته به زمان حال كه سرشار از شور و اميد است، اين كه فرصت ديگري پيش آمده تا از روزهاي از دست رفته تجربه كسب كنيم و با برنامه ريزي درست و متناسب با استعدادهاي مادي و معنوي و تلاش در عرصه زندگي از اين موقعيت و فرجه سال نو سود ببريم، و با بازنگري به سالي كه گذشت، نقاط درخشان و بعضا علل ضعف ها كالبدشكافي شود و نهال برنامه هاي تازه را با شكيبايي و درك شرايط موجود آبياري و بارور نماييم.
سال نو نياز به برنامه جديد و برنامه ريزي تازه دارد. برنامه ريزي يعني مديريت و جدول بندي كردن زمان و اهداف در چرخش زندگي.
نداشتن برنامه ريزي و مديريت درست زمان شناختي در تمام ابعاد مختلف زندگي مثل آن است كه انسان بدون آدرس و نشاني دقيق در شهري جديد، در پي يافتن شخصي باشد كه قطعا در اين مسير راه به جايي نمي برد و دچار آشفتگي روحي و فكري مي شود.
برنامه ريزي از كانون خانواده
در مترو واگن مخصوص خانم ها كنارم روي صندلي كمي فشرده مي نشيند. بند كيف كولي برزنتي را با يك جابه جايي باز مي كند، آن را روي زانوهايش مي گذارد، زيپ كيف را مي كشد و يك كلاسور سيمي بيرون مي آورد، ورق مي زند، زيرچشمي نگاهي مي اندازم چند معادله و تمرينات رياضي روي صفحه مي بينم و زير يادداشت ها با قلم وايت برد خط كشيده است.
اكرم ايماني سال دوم دبيرستان در رشته علوم تجربي درس مي خواند. از او مي پرسم براي درس و تكاليفش برنامه ريزي مي كند؟ مي گويد: «برنامه ريزي مي كنيم اما باز هم عقبيم! اگر برنامه ريزي نكنيم درس ها روي هم تلنبار مي شود.»
او تعريف مي كند كه در خانواده اش نظم و برنامه ريزي دقيقي در كارها وجود دارد و چون پدر و مادرش هر دو كارمند هستند و كارهايشان طبق برنامه از قبل تعيين شده پيش مي رود، او هم آموخته است كه كارهايش برنامه ريزي داشته باشد.»
خانم ميانسالي كه گذر عمر در چين و چروك صورتش نمايان است صحبت هاي ما را مي شنود و خود را ليلا معرفي مي كند، داوطلب گفت وگو مي شود و نقطه نظر خودرا درمورد برنامه ريزي و اهميت آن در زندگي اين طور بيان مي كند:
«انسان تا وقتي جوان است قدر عمر و لحظات ارزشمند زندگي را نمي داند، فقط كافي است قدري پا به سن بگذاري تا اهميت زمان و لحظه لحظه زندگي را بداني.»
اين مادر كه در سال گذشته آخرين فرزندش را راهي خانه بخت كرده است مي گويد: «پارسال خيلي درگير ازدواج دخترم بودم، از اول مراسم خواستگاري تا خريد جهيزيه و مراسم عروسي انرژي و زمان زيادي از من و همسرم گرفت البته سعي كرديم براي هر كاري برنامه زماني مشخصي داشته باشيم تا كارهايمان بخوبي پيش برود، اما زمان مثل برق و باد مي گذشت و متوجه گذر عمرمان نبوديم كه چقدر زود بچه ها سر خانه و زندگي خودشان رفتند و ما تك و تنها مانديم ولي خوب خدا را شكر كه فرزندانم سر و سامان گرفتند، اما از همه اين حرف ها گذشته، مي خواهم به جوانان و اين محصلان و دانشجويان بگويم كه در سال جديد براي همه كارهايشان برنامه ريزي كنند تا بتوانند بهتر قدر ايام و روزگار و زندگي شان را درك كنند.»
تغيير شغل، مهم ترين برنامه
در سال جديد
يك كاسب در راسته خيابان فردوسي، موضوع لزوم برنامه ريزي و اين كه در سال جديد چه برنامه هايي دارد را بيشتر از زاويه كسب و كار نگاه مي كند و مي گويد: «اصولاً داشتن برنامه در هر كاري موجب آرامش خاطر انسان و توازن در هر شغلي مي شود.»
آقاي اميدوار همچنين مي گويد: «زندگي بدون نظم و انضباط اعصاب آدم را به هم مي ريزد، برنامه نداشتن در زندگي مثل كار نداشتن و پول نداشتن باعث مي شود در زندگي و محيط خانواده فكرها همخواني نداشته باشد.»
اين فروشنده كه امسال مي خواهد اجناس مغازه اش را عوض كند و تغيير شغل بدهد، مي گويد: «براي تغيير شغل از برچسب فروشي به لوازم و سرويس هاي بهداشتي از سال گذشته برنامه ريزي كرده و تمام جوانب كار را درنظر گرفته بودم و به لطف خداوند الان استارت كار را زده ام تا يك ماه ديگر اجناس جديد را مي آورم.»
آقاي اميدوار اضافه مي كند: «برنامه ريزي در زندگي و كار را به تنها فرزندم هم آموخته ام و از الان كه او يك دانش آموز اول دبيرستاني است دائم تأكيد مي كنم كه براي درس خواندن خود برنامه ريزي داشته باشد. يك نوجوان از همين سنين بايد ياد بگيرد كه در زندگي بايد با برنامه ريزي پيش رفت در غير اين صورت كارها بر وفق مراد پيش نمي رود.»
برنامه ريزي و نقش آن در اقتصاد خانواده
برنامه ريزي، كار، زندگي و اقتصاد، سرمايه و پيشرفت مثل دانه هاي تسبيح به هم متصل و وابسته اند كه چنانچه بند آن پاره شود، اين زنجيره اتصال خود را از دست داده و قطعاً كارها ناتمام خواهد ماند.»
احد كوشا كارشناس مسائل اقتصادي در پاسخ به سؤال گزارشگر كيهان مبني بر تأثير برنامه ريزي در اقتصاد خانواده و مديريت درست آن مي گويد: «ارسطو اقتصاد را علم خانه داري مي دانست اما هنر اقتصاد خانواده به معني برقراري تعادل ميان منابع محدود درآمدي و مخارج است و تأمين اقتصادي يكي از رموز بقاي خانواده هاست و در كل اقتصاد خانواده را مي توان چگونگي سازمان دهي و مديريت منابع خانه تعريف كرد.»
وي مي گويد: «شيوه مديريت اقتصادي خانواده ها امروزه بخش عمده اي از هويت آنان را تشكيل داده، رونق و شكوفايي اقتصادي رشد و ترقي خانواده ها را درپي خواهد داشت بنابراين براي دوام و قوام اقتصاد خانواده راهكارهايي لازم است.» از او درمورد راهكارها سؤال مي كنم كه در جوابم مي گويد: «بي شك برنامه ريزي براي آينده زندگي در تمامي خانواده ها مطرح است، در بطن يك مدل سيستمي اقتصاد خانواده، خانواده و اقتصاد آن را نمي توان از هم مجزا كرد، بنابراين زماني كه براي هر يك از آنها برنامه ريزي مي كنيم، ناگزيريم ديگري را مدنظر قرار دهيم. اين استاد اقتصاد مي گويد: «توجه به نيازهاي آتي خانواده ها و همچنين شناخت فرصتها و تهديدهاي اقتصاد خانواده در اين راستا اهميت دارد، اين كار براي تمام اعضاي خانواده مهم و مفيد خواهد بود و مي توان جلسات خانوادگي را روي اين موارد متمركز كرد.»
آقاي كوشا همچنين انجام مشاوره هاي اقتصادي، افزايش سطح دانش اقتصادي خانواده و روحيه همكاري بين اعضا خانواده را از ديگر راهكارهاي اثرات مثبت برنامه ريزي و مديريت اقتصادي آن برمي شمرد و مي گويد: «جايگاه فرزندان در اقتصاد خانواده و زنان و مديريت اقتصادي را هم در اين مقوله نبايد از نظر دور داشت چون زنان در مديريت و برنامه ريزي الگوهاي مصرفي در خانواده نقش اصلي را دارند و در جوامع سنتي اين نقش در مسير قناعت در خانواده ها پررنگ تر بود.»
وقتي موفقيت
به روي خانواده لبخند مي زند...
كارشناسان اقتصادي و مديريت زمان معتقدند پس از برنامه ريزي و مديريت درست زمان و انتخاب خط مشي براي تحقق اهداف برنامه هاي زندگي، موفقيت به روي خانواده ها لبخند مي زند حال اينكه چگونه زمان را مديريت كنيم سؤالي است كه با يك استاد دانشگاه در ميان گذاشتيم.
دكتر بهروز دري عضو هيئت علمي دانشگاه شهيد بهشتي نيز در گفت وگو با گزارشگر كيهان مي گويد: «هر وقت بحث برنامه ريزي مطرح مي شود موضوع هدف و هدف گزاري به ميان مي آيد و با توجه به اينكه ما انسانها، افرادي اجتماعي و سازماني هستيم اهداف فردي به طور واضح و روشن با اهداف سازماني و اجتماعي مرتبط مي شود و اين ارتباط در جوامع رو به رشد و توسعه بيشتر خودنمايي مي كند و ميزان تعامل و ارتباط با محيط كاملا محسوس و ملموس مي گردد.»
وي اضافه مي كند: «اگر هدف گذاري فردي در زندگي وجود داشته باشد و اين هدف گذاري مشخص كننده فعاليت هايي باشد كه مبني بر اولويت در يك دوره زماني خاص باشد قطعا در جهت رسيدن به اهداف مورد نظر نيازمند كسب اطلاعات از مجموعه اي از سامانه ها هستيم كه براي رفع نيازمنديها به آن احتياج داريم. »دكتر دري تاكيد مي كند: «انساني كه قرار است در يك روز، كاري را انجام دهد بايد اطلاعاتي را كسب كند تا ببيند كارش چگونه پيش مي رود، مثلا در يك مدت زمان كوتاهي بايد كاري را به انجام برساند، اين يك نقطه تعامل با سازمانها و سيستم هاي محيطي است. لذا براي يك برنامه ريزي خوب كسب اطلاعات و داشتن دانش تخصصي از موضوعات و فعاليت هايي كه در سازمانهاي مربوط اشاره دارد، براي هر فرد حائز اهميت است.»
اين عضو هيئت علمي دانشگاه شهيد بهشتي در ادامه خاطرنشان مي كند: «حجم انتشار اطلاعات در جهت نيازهاي روزمره فضاي زيادي از سيستم هاي ارتباطي و مخابراتي ما را اين روزها تشكيل مي دهد و از طريق انواع سامانه هاي ارتباطي افراد در معرض اطلاع رساني هستند و طبعا اين اطلاعات كمك مي كند بهتر نيازهاي خود را برطرف كند و افراد براي سال نو و دوره هاي جديدي از زندگي نيازمند تعريف دقيق نيازها چه فردي و چه جمعي در قالب نيازهاي خانواده، تيم كاري و سازماني هستند.»
دكتر دري در ادامه توضيحات خود مي گويد: «يعني عضوي از يك جامعه هم به عنوان يك فرد نيازهاي فردي دارد و هم به عنوان عضوي از يك گروه نيازهاي گروهي دارد و هم به عنوان عضوي از يك سازمان و جامعه نيازهايي دارد كه براي هر كدام هدف گذاري شده است و چگونه دسترسي به اهداف مورد نظر نيز از طريق برنامه ريزي ممكن خواهد بود.»
زندگي بدون برنامه، هدر دادن عمر گرانمايه
از اين استاد دانشگاه در مورد عدم برنامه ريزي و تأثير آن در زندگي سؤال مي كنم كه در پاسخم مي گويد: «با توجه به اينكه زمان براي انسان بسيار ارزشمند است، بنابراين اگر زمان و عمر ما بدون برنامه ريزي سپري شود سرمايه عظيمي از دست مي رود.»
وي تاكيد مي كند: «زمان غيرقابل برگشت است و اتلاف زمان و منابع به علت عدم استفاده مناسب در زمان مقرر صدمات جبران ناپذيري به فرد وارد مي كند.»
دكتر دري اضافه مي نمايد: «به دليل روابط پيچيده اي كه در جامعه وجود دارد، اتلاف وقت و از دست دادن زمان يك فرد به علت نداشتن برنامه ريزي باعث بي نظمي و از دست دادن فرصتها براي سايرين مي شود؛ وقتي يك عضو گروه به هر دليلي مخصوصا در برنامه كاري خود، موفق به كسب هدف نمي شود، آن گروه ناموفق خواهد بود و عينا اين موضوع را مي توان به يك تيم يا جامعه تعميم داد.»
وي اضافه مي كند :جامعه اي كه از افراد بي نظم و بدون برنامه برخوردار باشد، قطعا جامعه اي بي نظم مي شود وقتي ما در تعاملات اجتماعي هستيم اگر فرصتها را از دست بدهيم، عرصه هاي ملي و بين المللي را از دست خواهيم داد. بنابراين به برنامه ريزي و اهميت آن بايد يك نگاه كلان داشته باشيم و اين موضوع بايد در جامعه مورد تقويت قرار گيرد، چون برنامه ريزي يك فرد مخصوص خودش نيست، و در نهايت كل جامعه و سيستم كاري يك شهر و كشور را تحت تأثير خود قرار مي دهد.»
از او مي پرسم تا چه ميزان در جامعه درخصوص داشتن برنامه ريزي و مديريت كردن زمان موفق بوده ايم كه وي با اشاره به اينكه در عرصه اجتماعي و سامانه كاري خيلي به روز نبوده ايم، خاطرنشان مي كند: در اين خصوص افراد خيلي منطق لازم را در اختيار ندارند و تا حدودي دچار بي نظمي در كارها هستيم و هر چه ما سامانه كاري بهتري در جامعه داشته باشيم و منطقي براي اداره فردي و شخصي داشته باشيم برنامه هاي كاري و زندگي افراد جامعه دقيق تر مي شود.
مثلا در بحث كنترل ترافيك چون سامانه هوشمند داريم خيلي خوب توانستيم ترافيك كلان شهرها را كنترل كنيم و مردم خود را به خوبي با موضوع تطبيق دادند و در نتيجه تطبيق، مردم از فرصتها بخوبي استفاده مي كنند و از اتلاف وقت تا حدودي جلوگيري مي شود و اين موضوع بايد به كل جامعه و مسائل ديگر هم تعميم داده شود تا موفقيت هاي بيشتري كسب كنيم.
گزارش روز

 

(صفحه(12(صفحه(10(صفحه(6(صفحه(9(صفحه(7(صفحه(8(صفحه(15(صفحه(11(صفحه(5(صفحه(16(صفحه(13(صفحه(4(صفحه (2.3.14