(صفحه(12(صفحه(10(صفحه(6(صفحه(9(صفحه(7(صفحه(8(صفحه(15(صفحه(11(صفحه(5(صفحه(16(صفحه(13(صفحه(4(صفحه (2.3.14


یکشنبه 8 اسفند 1389- شماره 19874

تغيير خلق و خوي فصلي
شيوه هاي رفتاري در درمان شب ادراري
نابودي سلولهاي سرطاني با حرارت درماني
دست مصنوعي هوشمند
بازيهاي كامپيوتري در خدمت جراحان



تغيير خلق و خوي فصلي

براي بسياري از انسان ها و به ويژه كودكان، زمستان يكي از دوست داشتني ترين فصل سال است. اما خيلي ها زمستان را دوست ندارند و در اين فصل دچار كمبود تحرك، خمودگي، درجاتي از افسردگي و افكار نامناسب مي شوند.
به گزارش ديلي تلگراف، اين حالت براي پزشكان اصلا عجيب نيست، به هر حال زمستان تاريك ترين فصل سال محسوب مي شود و روانپزشكان از مدت ها قبل ارتباطي ميان ميزان نور محيطي و خلق و خوي انساني كشف كرده بودند و واژه «تغيير خلق و خوي فصلي» يا « SAD » را براي نامگذاري چنين حالتي به كار مي برند.
علامت هاي SAD عبارتند از؛ از دست دادن علاقه به شركت در فعاليت هاي جمعي، كاهش انرژي، دوري از دوستان، ا فزايش تمايل به مصرف مواد غذايي چاق كننده و در نتيجه افزايش وزن و خواب آلودگي مزمن است. به گفته دكتر هربرت مندل مدير موسسه روانپزشكي كودك و نوجوان مندل در وين اين حالت در نوجوانان و زنان جوان شايع تر از ديگران است و همان طور كه مي توان حدس زد در مناطق شمالي تر هر قاره شايع تر از مناطق جنوبي تر است.
اگر حالت SAD تحت درمان و توجه قرار نگيرد ممكن است به افسردگي اساسي بدل شود، پزشكان براي درمان افراد مبتلا به SAD معمولا از نور مصنوعي با شدت بسيار كم يا داروهاي ضد افسردگي با دوز پايين استفاده مي كنند اما دكتر مندل مي گويد؛ «انسان ها بايد قدر نور خورشيد در زمستان را بدانند، هر فردي در زمستان بايد تا آنجا كه مي تواند در معرض نور خورشيد قرار بگيرد، اگر در محيط كاري كم نور هستيد و آن روز يك روز آفتابي باشد، اگر 30 دقيقه زير آفتاب راه برويد، در برگشت متوجه مي شويد كه انرژي تان افزايش يافته، هوشيارتر شده ايد و اشتهايتان هم كمتر شده است.

 



شيوه هاي رفتاري در درمان شب ادراري

بي اختياري ادرار به دفع مكرر ادرار گفته مي شود كه معمولاً به صورت «شب ادراري» بروز مي كند، يعني كودك معمولاً در روز، دفع ادرار را كنترل مي كند اما در طول ساعات شب و بخصوص هنگام خواب قادر به اين كنترل نخواهد بود و در صورتي كه كودكي به طور مكرر حداقل 2 بار در هفته و به مدت حداقل 3 ماه پياپي بدون استفاده از داروهاي ادرارآور يا بدون داشتن بيماري هاي زمينه اي بستر خود را خيس كند مي توان او را به عنوان كودك شب ادرار مورد بررسي قرار داد.
بطور كلي شب ادراري به دو نوع شب ادراري اوليه و شب ادراري ثانويه تقسيم مي شود؛ به عبارتي بعضي كودكان از ابتداي تولد تا سن خاصي قادر به كنترل ادرار و مدفوع خود نيستند و به ويژه شب ها مدام رختخواب شان را كثيف مي كنند كه اين كودكان مبتلا به «شب ادراري ابتدايي» هستند اما به طور معمول شب ادراري در پي يك واقعه يا ناراحتي دروني حل نشده (تولد يك خواهر يا برادر، جدايي والدين و...) رخ مي دهد كه به اين نوع شب ادراري «شب ادراري ثانوي» مي گويند. هر چند كه اين عارضه به طور كلي بعد از حدود سه سالگي در كودكان رخ مي دهد با اين وجود برخي متخصصان معتقدند اين عارضه تا قبل از 5 سالگي احتياجي به درمان ندارد اما بعد از 5 سالگي به دليل اين كه يك بيماري كليوي محسوب مي شود درمان آن به صورت دارويي يا جراحي الزامي است. طبق پژوهش هاي صورت گرفته شب ادراري در ميان كودكان چهارساله 30 درصد است، در كودكان 6 ساله 10 تا 15 درصد، در سن 10 سالگي حدود 5 درصد، در 12 سالگي حدود سه درصد و در 15 تا 18 سالگي يك درصد كه اين آمار نشان دهنده آن است كه هر چه سن بالاتر مي رود تعدادي از كودكان مبتلا به اين عارضه خود بخود بهبودي پيدا مي كنند.
شب ادراري همچنين در پسرها 2 تا 3 برابر دخترهاست (7 درصد پسران در مقابل 3 درصد دختران) و برخي تحقيقات نيز نشان مي دهد از هر 50 كودك يكي رختخواب خود را خيس مي كند و تقريباً 75 درصد كودكان مبتلا به شب ادراري، داراي والدين ياخواهر و برادرهائي بوده اند كه آنها نيز اين مشكل را داشته اند بطوري كه احتمال ابتلا به شب ادراري در بين كودكاني كه يكي از والدين آنها مبتلا به شب ادراري بوده است به 50 درصد مي رسد وچنانچه سابقه خانوادگي اين بيماري در آنها موجود نباشد فرزندشان نيز تا 6 سالگي اين مشكل را پشت سر خواهد گذاشت.
از جمله علل عمده پزشكي رايج شب ادراري را مي توان ناقصي و نابالغي مثانه يا مشكلات مربوط به خواب دانست كه در مورد اول مثانه بدون هيچ دليلي حتي زمان هايي كه كاملاً پر نيست، منقبض شده و در طول روز، مدام كودك را به دستشويي مي كشاند و در شب نيز موجب شب ادراري مي شود در مورد دوم كه بطور كامل هم به اثبات نرسيده است- خواب به قدري عميق مي شود كه شخص متوجه فرمان مغز براي دستشويي رفتن نمي شود. همچنين از ديگر عوامل بسيار مهم در شب ادراري را مي توان حجم مثانه، سابقه خانوادگي، عفونت (عفونت كليه ها يا مثانه)، كمبود هورمون ضد ادرار، تأخير در رشد و نمو (تأخير رشد دستگاه عصبي)، رژيم غذايي (مصرف شكلات و مواد كافئين دار و محصولات غذايي حاوي مواد رنگي مصنوعي و همچنين خوردن شير گاو كه مورد اخير به تازگي بسيار اهميت پيدا كرده است) و علل رواني و عاطفي را ذكر كرد.
بايد گفت كه شب ادراري در كودكان يك بيماري محسوب نمي شود و بدون درمان نيز برطرف خواهد شد اما اگر كودك از مرز 7 سالگي گذشت و باز هم دچار شب ادراري بود، توصيه مي شود روش هاي دارويي را با مشاوره پزشك به كار گرفت زيرا براي كودكاني كه دچار مثانه ناقص هستند، داروهايي وجود دارد كه در كامل شدن مثانه آنها كمك كننده است؛ اما در مورد كودكاني كه دچار مشكلات خوابند، درمان ها كاملاً رفتاري است و بايد توجه داشت كه كودك هيچگونه دخالتي در دفع ادرار خود ندارد لذا تنبيه و تحقير طفل يا مسخره كردن كودك نه تنها هيچ گونه تأثيري در بهبودي اين عارضه ندارد بلكه با ايجاد فشار روحي وضع كودك به مراتب بدتر مي شود زيرا همانطور كه گفتيم مسايل روحي و عاطفي از مهمترين علل شب ادراري هستند و در اين زمينه نيز كارشناسان امر به والدين توصيه مي كنند كه به مشكل شب ادراري كودكان به ديد يك مشكل حاد نگاه نكرده و به كودك احساس گناه ندهند زيرا شب ادراري نه تقصير آنهاست و نه تقصير فرزندشان.
در پايان توصيه مي شود والدين در صورت مواجهه با مشكل شب ادراري فرزندشان راهكارهاي زير را به كار گيرند و اطمينان داشته باشند كه با عمل به اين توصيه ها مي توانند به حل مشكل فرزندشان كمك كنند:
1- قبل از هر چيز بايد به كودك بفهمانيد كه شب ادراري گناه نيست، خودتان هم باور كنيد كه كودك بدون هيچ غرضي اين كار را انجام مي دهد پس تنبيه يا شرمنده كردن او وضع را بهتر نخواهد كرد.
2- به كودك آموزش دهيد حتي الامكان در طول روز ادراركردن را به تاخير اندازد تا حجم مثانه بيشتر شده و در طول شب ديرتر پر گردد، همچنين از غروب آفتاب به بعد لازم است مصرف مايعات و غذاها و ميوه هاي آبدار به حداقل برسد و كودك حتما قبل از خوابيدن ادرار كند.
3- حس مسئوليت را به كودك خود القا كنيد؛ بايد كاري كنيد كه اين موضوع نه تنها دغدغه ذهني شما، بلكه دغدغه ذهني او شود.
4- تشويق كودك در انجام تمرينات مربوط به نگهداري ادرار و در مواردي مصرف دارو بسيار موثر است، روي يك تقويم، شبهايي را كه دچار شب ادراري شده و شب هايي را كه تميز بوده با خود او علامت بزنيد سپس كودك را به ازاي هرچند شب كه تشك خود را خيس نمي كند تشويق كنيد.
5- به ياد داشته باشيد محدودسازي مصرف مايعات در طول روز هيچ كمكي به بهبود شب ادراري نمي كند لذا محدودسازي مايعات بايد حداكثر دو الي سه ساعت قبل از خواب كودك باشد.
6- در طول شب يك چراغ خواب روشن كنيد تا كودكتان بدون ترس بتواند به دستشويي برود و شما را بيدار نكند.
7- سعي كنيد حتي الامكان كودك را پوشك نكنيد زيرا اين كار انگيزه كودك براي بيدار شدن در طول شب و تخليه كردن مثانه را از بين مي برد.
8- توجه داشته باشيد كه اتاق كودك از درجه حرارت مطلوب برخوردار باشد، بدن كودك را در هنگام خواب گرم بگذاريد زيرا سرما احتمال بي اختياري ادرار را بالا مي برد.
9- محروميت از مسافرت و مهماني رفتن و جدا كردن كودك از همسالان خود از كارهاي اشتباه و استرس زا بوده كه باعث تشديد بيماري مي شود، پس از اين كار جدا اجتناب كنيد.
10- شركت دادن كودك در نظافت صبحگاهي بستر خود مثل تعويض ملحفه و تشك عامل بسيار مهمي در كاهش شب ادراري كودك و رفع استرس اوست. حتما براي حفظ بهداشت قبل از رفتن به مدرسه كودك را حمام كنيد.
11- در صورت لزوم و صلاحديد از تشكچه هاي زنگ دار كه در صورت تماس با اولين قطره ادرار زنگ آن به صدا درمي آيد و موجب بيداري كودك مي شود استفاده كنيد، اين دستگاه باعث مي شود كه ظرف چند هفته يك رفلكس شرطي در كودك ايجاد شود به طوري كه حتي پر شدن مثانه نيز مي تواند به تدريج باعث بيداري كودك گردد.
12- از داروها به ندرت و فقط به عنوان آخرين وسيله با نظر پزشك استفاده كنيد.
سعيد كريمي

 



نابودي سلولهاي سرطاني با حرارت درماني

محققان مؤسسه فناوري ويرجينيا روش جديدي براي هدف گيري و تخريب سلول هاي سرطاني يافته اند.
در اين روش دماي سلول هاي سرطاني افزايش داده مي شود، در حالي كه دماي بافت هاي اطراف در حد دماي معمول بدن باقي مي ماند، اين محققان از بررسي هاي برون تني و درون تني براي تأييد يافته هاي خود استفاده كرده اند.
ايشوار پوري، استاد علوم و مهندسي مكانيك در مؤسسه فناوري ويرجينيا و يكي از پژوهشگران اصلي اين كار توضيح مي دهد كه براي تكميل اين روش از فروسيالات بهره برده اند تا افزايش دما را القا كنند.
فروسيال، سيالي است كه در حضور ميدان مغناطيسي به شدت مغناطيسي مي شود. در اين سيال نانو ذرات مغناطيسي به شكل غيرقطبي معلق هستند.
پوري مي گويد: «اين سيالات را مي توان پس از تزريق وريدي به درون بدن، به روش مغناطيسي به محل تومور سرطاني هدايت كرد. نانو ذرات مغناطيسي به دليل خاصيت تراوايي بالاي رگ هاي تومور سرطاني به آساني به درون آن نفوذ مي كنند.»
سپس نانو ذرات در معرض يك ميدان مغناطيسي متناوب با فركانس بالا قرار مي گيرند تا گرم شده و سلول هاي سرطاني را از بين ببرند. اين روش افزايش دما با استفاده از سيال مغناطيسي ناميده مي شود كه آن را به اختصار حرارت درماني مي نامند.
دماي ميان 41 تا 45 درجه سانتي گراد براي كند كردن رشد بافت سرطاني يا توقف آن كافي است. با اين حال بدون استفاده از اين روش، سلول هاي سالم نيز از بين مي روند.
پوري مي گويد: «در حرارت درماني ايده آل، سلول هاي سرطاني به مدت نيم ساعت حرارت داده مي شوند، در حالي كه در همين زمان دماي سلول هاي سالم اطراف زير 41 درجه سانتي گراد نگه داشته مي شود. حرارت درماني مبتني بر فروسيال را مي توان از طريق thermoablation (كشتن سلول ها در دماي بسيار بالا) نيز به انجام رساند.در اين فرآيند بافت هاي سرطاني از طريق قرار گرفتن در معرض فركانس هاي راديويي بي خطر يا ميدان مغناطيسي متناوب تا 56 درجه سانتي گراد گرم مي شوند كه اين امر موجب كشته شدن، لخته شدن يا كوبونيزه شدن آنها مي شود. انتقال موضعي حرارت از نانو ذرات موجب افزايش دماي بافت و گسيختن غشاي سلولي مي شود.»
وي مي افزايد: بررسي هاي انجام شده نشان مي دهند كه «نانو ذرات اكسيد آهن زيست سازگارترين عامل براي حرارت درماني فروسيالي هستند». پلاتين و نيكل نيز به عنوان نانو ذرات مغناطيسي عمل مي كنند، اما زماني كه در معرض اكسيژن قرار بگيرند، سمي و مضر مي شوند.
نتايج اين تحقيق در شصت و سومين همايش انجمن فيزيك آمريكا ارائه شده است.

 



دست مصنوعي هوشمند

دانشمندان موفق به ساخت نوعي اندام مصنوعي شده اند كه به جاي موتور با ذهن كنترل مي شود.
دانشمندان دانشگاه نورث وسترن آمريكا موفق به يافتن راهي شده اند كه با اتصال عصب هاي عضو آسيب ديده به ماهيچه هاي سينه بتوانند عضوي بسازند كه با ذهن كنترل شود.
هنگامي كه فرد معلول به حركت ماهيچه هاي سينه خود فكر مي كند، اين سيگنال ها توسط عصب هايي منتقل مي شود كه قبلا به دست متصل شده و توسط يك رايانه كه اطلاعات را به پروتزها مي رساند تفسير مي شوند.
اين عضو جديد بر پايه تحقيقاتي بر روي اعصاب موجود در يك عضو قطع شده انجام شد كه در پي قطع شدن تا مدت كوتاهي سالم مي ماند.اين دانشمندان در حال حاضر به تحقيقات خود در اين زمينه ادامه مي دهند كه چگونه الگوهاي متفاوت از فعاليت مغزي مي تواند براي كنترل اندام مصنوعي مورد استفاده قرار گيرد.تيم تحقيقاتي در حال حاضر اين سيستم را كه به تفسير سيگنال هاي مغز پرداخته و به بيماران اجازه مي دهد كه روي گستره وسيع تري از حركات كنترل داشته باشند، به خوبي تنظيم كرده اند.در حالي كه بيشتر معلولان فاقد دست با گذشت زمان، كنترل روي عصب هاي خود را به دليل استفاده كردن طولاني مدت از آنها از دست مي دهند، عضو جديد كه روي يك انسان آزمايش شده است، باعث شده كه اين سيگنال ها قوي تر شوند.

 



بازيهاي كامپيوتري در خدمت جراحان

علاقه مندان به بازي هاي ويدئويي از اين پس مي توانند يك دليل براي كار خودشان بياورند و آن اين است كه مهارت در بازي هاي ويدئويي مي تواند مهارت هاي جراحي فرد را افزايش دهد.
تحقيقات جديد حاكي از آن است كه ارتباط مستقيمي بين مهارت در بازي هاي ويدئويي و مهارت در لاپارسكوپي و جراحي وجود دارد. جراحان جواني كه در طول يك هفته حداقل 3 ساعت را به انجام بازي هاي ويدئويي اختصاص داده اند 37درصد نسبت به ساير جراحان كمتر اشتباه داشته اند و 27 درصد سريع تر بوده و در كل عملكرد آنها در طول عمل 42درصد بهتر از جراحاني بوده كه هرگز بازي هاي ويدئويي انجام نداده اند.
اين تحقيق كه در يك مركز پزشكي در نيويورك انجام شده از 21 پزشك با سه سال سابقه جراحي و 12 پزشك با 13 سال سابقه جراحي صورت گرفته است. در اين تحقيق از پزشكان در مورد عادت هايشان در هنگام انجام بازي هاي ويدئويي سوالاتي شد. از اين افراد 42درصد تاكنون بازي ويدئويي انجام نداده بودند. اما 30درصد تقريبا هر روز زماني را به انجام بازي هاي ويدئويي اختصاص داده بودند. با پايان تحقيقات مشخص شد رابطه مستقيمي بين انجام با زي هاي ويدئويي و مهارت در اعمال جراحي وجود دارد. كارشناسان معتقدند براي آموزش جراحان مي توان از بازي هاي ويدئويي كمك گرفت. اين در حالي است كه برخي اعضاي اتحاديه جراحان اعلام كرده اند هيچ ارتباطي نمي تواند بين انجام بازي هاي ويدئويي و مهارت هاي جراحي وجود داشته باشد.

 

(صفحه(12(صفحه(10(صفحه(6(صفحه(9(صفحه(7(صفحه(8(صفحه(15(صفحه(11(صفحه(5(صفحه(16(صفحه(13(صفحه(4(صفحه (2.3.14