جاي خالي نظارت

پژمان كريمي
دفتر شعر جوان در اواخر دهه60، بمنظور حمايت از شاعران جوان و نقد و بررسي جريان شعر معاصر پا گرفت. متأسفانه از همان بدو تأسيس، نظارت گسترده و عميقي به اين تشكيلات كه مي توانست در صحنه ادب كشور جريان ساز و مؤثر ظاهر شود، روي نداد. اختصاص بودجه دولتي به دفتر شعر جوان، به هر روي مجال و ضرورت نظارت را به كارگزاران دستگاه فرهنگي كشور گوشزد مي كرد.
نتيجه عدم نظارت به كجا انجاميد؟
روند فعاليت دفتر شعر امروز به اين نقطه رسيده است كه:
- جمعي از شعراي بد سابقه و همسو با دشمنان بيروني در مخالفت با نظام اسلامي در حلقه تصميم گيران آن قرار مي گيرند.
- يك عنصر شناخته شده ضد انقلاب و همكار بي بي سي، به عنوان برنده كتاب سال شعر دفتر معرفي مي شود.
آيا مضحك نيست؟ تشكيلاتي كه از بودجه بيت المال تغذيه مي كند، از حمايت مادي و معنوي دستگاه فرهنگي نظام جمهوري اسلامي برخوردار است، تبديل به مجال طرح و فعاليت برخي از شاعراني شود كه نه تنها نسبت به ادبيات متعهد، تعهدي ندارند كه در برابر نظام و اعتقادات مردم نيز ايستاده اند؟ واضح است؛ وقتي گردانندگان پشت پرده دفتر، نسبتي با نظام اسلامي نداشته باشند، نتيجه اين مي شود: انتخاب يك عنصر ضدانقلاب خارج نشين كه اساساً از حيث حرفه اي وزني ندارد!
آيا آن نوع فعاليت و اين انتخاب توهين به نظام انقلابي، دستگاه فرهنگي به جامعه ادبي و مردم كشورمان ارزيابي نمي شود؟
همين انتخاب آخر، همين كه جمعي از عناصر بي نسبت با ادبيات متعهد به دفتر شعر جوان نفوذ مي كنند، نشان از فعاليت بيمار دفتر شعر جوان دارد. بسياري از شاعران متعهد، نسبت به چگونگي هزينه ها در دفتر، انتخاب مجموعه سروده شاعران براي انتشار، سفرهاي خارجي و گزينش ها و داوري ها، انتقاد دارند. به اين انتقادها، دفتر، چگونه پاسخي داده است؟ چگونه شبهات را رفع كرده است؟ چندي پيش، دفتر شعر جوان، در پاسخ به موضع گيري يكي از روزنامه ها جوابيه منتشر كرده است و اين موضع گيري انتقادي را ناشي از حب و بغض يك شاعر و يك سليقه قلمداد نموده است! و در واقع دفتر شعر جوان نسبت به تصميم سازان غيرهمسو با نظام در بطن دفتر و ماهيت همكار بي بي سي توضيحي نداده است!
اخبار پراكنده و غيررسمي حكايت از قطع حمايت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي از «دفتر شعر جوان» دارد. اما چرا اين قطع حمايت به طور رسمي اعلام نمي شود، جاي سؤال جدي است.
برخي از مديران وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي بايد در قبال عملكرد دفتر شعر جوان پاسخگو باشند. بايد توضيح دهند چرا نظارت دقيقي به عملكرد دفتر اعمال نشده است و اگر اعمال شده اتفاقات غيرقابل قبول اخير ناشي از چيست؟! و بالاخره چرا هيچ يك از مسئولين ذي ربط در اين باره توضيحي نمي دهد؟

رئيس شوراي فرهنگي مترو: مسافران سفر فرهنگي را تجربه مي كنند

ليلا كريمي
شوراي فرهنگي مترو در تيرماه سال 1390در شركت بهره برداري مترو با هدف گذاري فرهنگي و در راستاي سند راهبردي فرهنگي تأسيس شد اين بخش براي مسافرين به صورت مدون برنامه هايي فرهنگي و هنري را برنامه ريزي و اجرا مي كند. هادي زند، دبير شوراي فرهنگي شركت بهره برداري مترو تهران در خصوص اين شوراي فرهنگي گفت:روزانه از طريق 72 ايستگاه مترو دو و نيم ميليون مسافر كه بيشتر قشر فرهيخته و دانشجويان هستند جابه جا مي شوند اين اتفاق ما را مكلف مي كند كه علاوه بر وظايف خدماتي، فعاليتهاي فرهنگي و اجتماعي را در مترو، با برنامه ريزي مناسب و با توجه به ظرفيت هاي موجود براي مسافرين محقق سازيم.
وي گفت: در واقع تلاش مي كنيم شوراي فرهنگي را تبديل به يك نهاد خدماتي و اجتماعي براي مسافران كنيم.
هادي زند شاخصه اصلي كار فرهنگي را اثرگذاري بر انديشه و رفتار مسافرين عنوان كرد و گفت: نگاه ما به كار فرهنگي پروژه اي و مناسبتي نيست بلكه موضوع محور است و با توجه به نظرسنجي كه از مسافرين صورت گرفته بعضي از موضوعات در اولويت و برنامه ريزي و اجرا قرارگرفته است كه نتيجه بازخورد نظرات مسافرين مترو است. بعضي از اين موارد ترويج و روحيه ايثار، پايداري و ايجاد روحيه شادابي و نشاط، آشنايي و آگاه سازي مردم با معضلات اجتماعي و... است كه براي هر كدام از محورها برنامه هايي را به صورت سلسله وار تدوين كرده ايم.
دبير شوراي فرهنگي با عنوان اينكه قصد داريم سفر فرهنگي براي مسافرين ايجاد كنيم، گفت: بعد از اين با توجه به ظرفيت مترو، مسافرين منتظر يك رويداد و موضوع فرهنگي در مترو باشند. قصد داريم ايستگاه هاي مترو را با توجه به موقعيت ايستگاه و تنوع مسافرين، هويت بخشي كنيم. از اين رو ايستگاه چهار راه ولي عصر(عج) با توجه به اينكه در مركز شهر قرارگرفته و مكاني براي تردد دانشجويان و فرهيختگان و در نزديكي چند دانشگاه و تئاتر شهر است به عنوان محل دايمي نمايشگاه هاي فرهنگي و هنري مترو اختصاص يافته است.
وي در خصوص برپايي نمايشگاه ها در ايستگاه هاي مترو گفت: در ماه رمضان اولين نمايشگاه عكس با عنوان «ديدار با آيه ها»، به مناسبت هفته دفاع مقدس نمايشگاهي با عنوان «قاب آسمان»، در ايام حج نمايشگاه «حج و بيداري اسلامي»، و به مناسبت 13آبان نمايشگاه «استكبار ستيزي» و نيز در ايام سوگواري سالار شهيدان، نمايشگاه عكس عاشورا و محرم برگزار شد.
وي ادامه داد: علاوه بر گالري عكس در ايستگاه چهار راه ولي عصر(عج) نيز، نمايش تعزيه با عنوان «منظر عاشورا» به كارگرداني سيدجواد هاشمي را به مرحله اجرا رسانديم.
دبير شوراي فرهنگي مترو با اشاره به مناسبت 9دي، روز بصيرت گفت: به مناسبت 9دي نمايشگاه عكسي با عنوان «روز ماندگار تاريخ» در ايستگاه هاي متروي چهار راه ولي عصر، امام خميني، دروازه دولت، امام حسين، فردوسي، نواب صفوي، هفت تير، حرم مطهر، صادقيه و كرج برگزار مي شود.
مشاور مديرعامل شركت بهره برداري مترو عنوان كرد: عكس هاي نمايشگاه 9 دي شامل مجموعه عكس هايي از خبرگزاري فارس، مهر، ايسنا و روزنامه هاي كيهان و جام جم بود و كار گردآوري اين عكس ها نيز برعهده انجمن عكاسان انقلاب و دفاع مقدس قرار داشت.
هادي زند درباره هدف از برپايي اين نمايشگاه ها در مترو گفت: تنوير افكار عمومي در بخش مهمي چون فرهنگ و اجتماع، جريان سازي فرهنگي در سطح شهر تهران و نيز اهميت وحمايت هنرمندان متعهد اسلامي است.
وي درخصوص هويت بخشي ايستگاه ها گفت: با تشكيل يك شوراي مشترك بين شركت بهره برداري مترو و شركت ساخت مترو به اين نتيجه رسيديم كه درساختار بعدي ايستگاه هاي مترو يك پلان فرهنگي برگرفته ازجامعه شناسي، مردم شناسي و هنر متعالي ايراني واسلامي طراحي كنيم. كه در قسمت هاي اين طرح فرهنگي به طراحي نمادهاي تاريخي، سياسي، اجتماعي و هنري بپردازيم.
زند از نظارت جدي شوراي فرهنگي مترو بر فعاليت هاي فرهنگي مترو از جمله نمايشگاه هاي كتاب خبر داد و گفت: شوراي فرهنگي مترو با عزمي جدي بر عرضه محصولات فرهنگي از جمله نمايشگاه هاي كتاب در ايستگاه هاي مترو نظارت دارد و از ارائه كتاب هاي بي كيفيت و نامناسب درمترو جلوگيري خواهد كرد.
وي افزود: قبل از تشكيل شوراي فرهنگي مترو با بعضي از مجموعه ها قراردادهايي در زمينه عرضه كتاب درمترو بسته شده بود اما بعد از تشكيل اين شورا نظارت جدي بر محصولات فرهنگي مي شود. ما اعتقاد داريم كار فرهنگي را بايد به دست كارشناسان فرهنگي سپرد و نه دلالان فرهنگي.
هادي زند به دو شاخصه مهم عرضه كتاب اشاره كرد و گفت: اين شورا قصد دارد كتاب هايي سالم و با تخفيف ويژه به مسافران مترو ارائه دهد و بدين منظور يك تيم از كارشناسان فرهنگي كتاب ها را رصد مي كنند و براي عرضه كتاب به موسسات فرهنگي و انتشاراتي ها مجوز فعاليت و عرضه كتاب هايشان را درمترو مي دهند. ضمن اينكه از طرح و ايده هاي مسافرين و دستگاه هاي فرهنگي براي گسترش فرهنگ به خصوص فرهنگ مطالعه و كتاب خواني استقبال مي كنيم.
گفتني است نمايشگاه عكس 9 دي با عنوان «روز ماندگار تاريخ» 6تا 30 دي ماه در ايستگاه هاي مترو درمعرض ديد علاقه مندان است.