(صفحه(12(صفحه(10(صفحه(6(صفحه(9(صفحه(7(صفحه(8(صفحه(15(صفحه(11(صفحه(5(صفحه(16(صفحه(13(صفحه(4(صفحه (2.3.14


سه شنبه 11 بهمن 1390- شماره 20132

مراقب تلفن هاي منشي دار خود باشيد
در پنجمين كنگره بين المللي بهداشت ، درمان و مديريت بحران بررسي شد
انسجام مديريت در مديريت بحران



مراقب تلفن هاي منشي دار خود باشيد

پليس فتا از شهروندان خواست تا از ذخيره كردن هرگونه پيام شخصي بر روي پيام گير تلفن هاي ثابت خود جلوگيري كنند.
با پيشرفت روزافزون تكنولوژي و حركت سريع رو به جلوي آن، شاهد مزاياي آن در زندگي روزمره هستيم اما متاسفانه اين پيشرفت ها آسيب ها و معايبي را نيز با خود به همراه دارند كه شايد بارها شاهد آن بوده باشيد.
يكي از اين تكنولوژي ها كه روزانه شاهد ورود تنوع زيادي در بازار عرضه آن هستيم، تلفن هاي ثابت است. شايد تعجب كرديد و مي پرسيد كه تلفن ثابت چگونه مي تواند آسيب برساند.
در جواب بايد بيان كرد كه نسل جديد تلفن هاي ثابت داراي تكنولوژي ضبط صدا و يا در اصطلاح رايج داراي پيغام گير هستند. در اين سيستم ها برنامه اي تنظيم شده كه شما در زماني كه در منزل حضور نداريد، از طريق يك تلفن ديگر با شماره منزل خود تماس گرفته و بعد از شنيدن صداي بوق كد تلفن خود را وارد و پس از برقراري ارتباط قادر به شنيدن تماس هاي ضبط شده خود باشيد.
متاسفانه بسياري از خانواده ها پس از خريد دستگاه هاي تلفن مجهز به سيستم منشي دار به دفترچه راهنماي آن توجهي ندارند و پيغام هاي شخصي و محرمانه و خصوصي خود را روي آن ذخيره مي كنند و به اين نكته دقت ندارند كه در صورت عدم مراقبت صحيح از برخي تنظيمات مي توانند شرايطي را براي سودجويان ميسر سازند. تغيير ندادن رمز پيش فرض اين گونه تلفن ها و توجه نكردن به اين موضوع كه اشخاص سودجو مي توانند با وارد كردن اين كد پيش فرض وارد سيستم شده و از آن بهره برداري كنند يك آسيب جدي است.
بنابر هشدار پليس فتا افراد بايد پيغام هاي حساس و محرمانه خود را تا حد امكان روي چنين تلفن هايي نگهداري نكنند و حتما پس از خريد و راه اندازي آن رمز پيش فرض را تغيير دهيد.

 



در پنجمين كنگره بين المللي بهداشت ، درمان و مديريت بحران بررسي شد
انسجام مديريت در مديريت بحران

اكرم سجادي
هر ساله بلاياي طبيعي در سراسر جهان موجب مرگ و مير، آسيب هاي جسمي و روحي و رواني و آثار مخرب اجتماعي و اقتصادي بسياري مي گردد. كشورمان با وسعتي حدود 1846000كيلومترمربع به لحاظ موقعيت جغرافيايي و قرار گرفته برروي كمربند زلزله، تنوع آب و هوايي و موقعيت مهم استراتژيك در طي دوره هاي مختلف، شاهد حوادث و بلاياي طبيعي و غيرطبيعي بسياري بوده است. از حدود 30شهر كه اكثراً نقاط پرجمعيت كشور را شامل مي شوند، حدود 77درصد برروي گسل ها و در پهنه زلزله خيز بنا شده اند و قريب به 35درصد شهرها در معرض سيلاب گرفتگي و درصدي هم در معرض طوفان و يا امواج ساحلي هستند. باتوجه به وسعت حوادث اخير و تجربه هاي سال هاي گذشته در رابطه با تداخل فعاليت نيروهاي مختلف امدادرساني و مشكلات ايجاد شده آنچه حياتي به نظر مي رسد وجود مديريت واحد بحران براي جلوگيري از موازي كاري و بي برنامگي در كارهاي سازمان هاي مختلف دولتي و غيردولتي و مردمي است. مديريتي كه نقش مهمي در نجات جان انسان هاي حادثه ديده دارد.
پنجمين كنگره بين المللي بهداشت، درمان و مديريت بحران در حوادث و بلايا هفته گذشته با حضور رؤساي دانشگاه هاي علوم پزشكي سراسر كشور، مسئولان حوزه سلامت كشور و رؤساي بسيج جامعه پزشكي استان ها و مسئولان كشوري و لشگري به مدت سه روز از تاريخ 5 الي 7بهمن در مركز همايش هاي بين المللي رازي برگزار شد. در اين كنگره كه با شعار «انسجام مديريت در مديريت بحران» فعاليت داشت، پژوهشگران و صاحب نظران عرصه علوم پزشكي و مديريت بحران به ويژه محققين و كادر حوزه بهداشت و درمان داخل و خارج كشور حضور داشتند.
تاريخچه قانون حوزه مديريت بحران
پس از پيروزي انقلاب اسلامي قوانين متعددي در عرصه مديريت بحران در حوادث و بلايا به تصويب رسيد كه پس از تشكيل سازمان بسيج به فرمان امام خميني(ره)سازمان هاي آمادگي ملي و بسيج غيرنظامي در بسيج ملي ادغام شده و در دوران جنگ با بروز مشكلاتي در اين عرصه سازمان بسيج ملي در سپاه ادغام و در نهايت پايان سال59 همه سازمان هاي بحران نظامي، غيرنظامي، طبيعي و دست ساز در سپاه جمع شدند. در سال 1362 قانون سازمان جهادسازندگي نوشته شده و سال 65 ستاد ويژه امداد و نجات تشكيل مي شود كه در ادامه اين مسير در سال 69 با وقوع زلزله رودبار هيئت وزيران وظيفه بازسازي اين محل را به وزير كشور مي سپارند.
در قانون بودجه سال70 رديف بودجه اي براي حوادث غيرمترقبه درنظر گرفته مي شود. در اين سال ستاد حوادث غيرمترقبه تشكيل و در مرداد همان سال كميته ملي كاهش اثرات بلاياي طبيعي شكل مي گيرد. در سال 1372 هيئت وزيران، استانداري را طي 72 ساعت اول بروز حادثه به عنوان نماينده ويژه رييس جمهور مسئول مي كند.
در سال 78 شهرداري تهران مسئول مي شود كه با هماهنگي امور عمران مديريت بحران شهر تهران را طراحي نمايد كه در هيئت دولت تصويب و به شهرداري ابلاغ و در خرداد80 به تصويب مي رسد. در سال 83 دستگاه هاي اجرايي موظف مي شوند كه يكي از معاونين خود را به عنوان نماينده ويژه در بحران مشخص نمايند. ابلاغ قانون تشكيل سازمان مديريت بحران در 5تيرماه 87 صورت گرفته و اولين كنگره سراسري بهداشت، درمان و مديريت بحران خردادماه 82 توسط بسيج تشكيل مي شود. در دولت هشتم سازمان مديريت بحران كشور تشكيل مي شود. اما سال 85 دولت نهم اين لايحه را پس گرفته و اين سازمان زيرنظر وزارت كشور و معاون وزير كشور آغاز به كار مي كند و طبق نظر مجلس قرار مي شود كه به مدت 5سال به صورت آزمايشي فعاليت كند. طي سال هاي گذشته نيز مصوبات ديگري از جمله تشكيل ستاد خشكسالي، ستاد مقابله با آنفلوآنزاي خوكي، آيين نامه آمادگي با آثار زيان بار گرد و غبار در كشور و... انجام شده كه در نهايت به انجام عضويت ايران در مركز آسيايي كاهش بلايا انجاميده است.
بروز 700 حادثه طبيعي و دست ساز بشر
برابر آمارهاي ارايه شده از سوي سازمان ملل در 10سال گذشته به طور ميانگين 700 حادثه طبيعي و دست ساز بشر در جهان روي داده است. بنابر اظهارات دكتر نيك نام، معاون وزير بهداشت در سال2010 تعداد 22كشور در جهان نيازمند كمك هاي جهاني بودند. كشور ما در يك منطقه مستعد نسبت به بلايا قرار دارد به نحوي كه در طول تاريخ بارها شاهد حوادث كوچك و بزرگ و تلخي بوده ايم كه اتفاق افتاده است و براساس اين حوادث نيز عده اي دچار زيان شده اند.
آنچه حياتي است هماهنگي لازم براي استفاده از كمك هاي بين المللي در زمان حوادث است. به همين جهت هماهنگي بين كشورهاي همسايه مي تواند نقش مهمي در زمان بلايا داشته باشد. از سوي ديگر موضوع مديريت بحران در ارتقاي خدمات ميان دستگاه هاي ارايه كننده در ارتقاي خدمات ميان دستگاه هاي ارايه كننده خدمات هم بيار حائز اهميت است. نواقص كمك رساني بايد رفع شود و اين ممكن نيست مگر با ايجاد مديريتي واحد و هماهنگي در امدادرساني.
دكتر سيدمسعود خاتمي، دبير كنگره در اين باره مي گويد: مديريت يكي از فاكتورهاي حساس بحران مي باشد. با توجه به آمار بالاي نيروهاي داوطلب در هنگام حوادث، مديريت اين حوزه از اهميت ويژه اي برخوردار است كه ضعف در مديريت بحران باعث به هدر رفتن نيروها و ايجاد ناهماهنگي شده و مشكلات بي شماري را ايجاد مي كند.
او با اشاره به اينكه در مواجهه با برخي از حوادث، ساختارهاي قبلي جوابگو نيستند، مي گويد: به طور عمده در كشور ما سه گروه شامل نيروهاي مسلح، دولت و نيروهاي مردمي مي توانند در مواجهه با حوادث و بحران ها فعاليت داشته باشند كه نيروهاي مسلح به دليل برخورداري از نيروي عظيم بسيج و نيروهاي مردمي كه به صورت داوطلبانه و خودجوش ياري رسان هستند و دولت كه اقدامات پس از وقوع حادثه را برعهده دارد با برنامه ريزي مي توانند نقش بسيار مهمي داشته باشند.
وي ادامه مي دهد: در مديريت حوادث و بحران ها با مشكلات جدي مديريتي مواجه ايم و انتظارمان از مسئولان توجه و استفاده از نقطه نظرات كارشناسان و صاحب نظران اين وادي است؛ چرا كه ميزان حوادث به وقوع پيوسته در ده سال اخير نسبت به گذشته به طور معناداري افزايش يافته و حوادث غيرمترقبه در كل دنيا رو به افزايش است.
مشكل فرسودگي بيمارستانهاي تهران
با توجه به اين كه اغلب بيمارستان هاي كشور بيش از 40سال قدمت دارند و در مقابل زلزله آسيب پذير هستند، تصميم گرفته شد كه 8بيمارستان جايگزين مقاوم در برابر زلزله در تهران ساخته شوند كه البته اين نيز بستگي به تصويب مجلس دارد.
حسن ابوالقاسمي، رئيس دانشگاه علوم پزشكي شهيد بهشتي د رحاشيه اين همايش در خصوص انسجام مديريت در مواقع بحران مي گويد: بحران هاي زيادي را در كشور پشت سرگذاشته ايم و بهداشت و درمان همواره يكي از اركان اساسي اين بحران ها بوده است.
وي ادامه مي دهد: در حال حاضر مي توان گفت توانايي هاي گروه هاي پزشكي و امداد در انجام امداد و نجات مجروحين بي نظير است و تنها نكته حائز اهميت در اين ميان هماهنگ شدن گروه ها در مواقع بروز بحران و انجام يك مديريت صحيح براي نزديك شدن اين كمك ها به يكديگر و كسب بهترين نتيجه است. البته هميشه بايد نگران انسجام مديريت ها در بحران باشيم؛ زيرا سخت ترين بخش كار، مديريت است. به همين دليل بايستي حلقه هاي مختلف مديريتي در بحران تشكيل شود تا بتواند اقدامات لازم در خصوص بحران ها را هماهنگ كند.
لحظات اوليه وقوع حوادث
سردار سرتيپ دكتر حسين سلامي، جانشين فرمانده كل سپاه پاسداران انقلاب اسلامي در ادامه همايش با بيان اينكه در زمان وقوع حادثه توجه به تعادل ذهني انسان ها به عنوان اولين موضوع مهم مطرح مي شود، اظهار مي دارد: الگوي تصميم گيري در مديريت بحران الگوي آرامش نبوده و از الگوي اغتشاش و فاقد نظم دهي و اجتماعي تبعيت مي كند.
وي مي افزايد: انسانها در زمان بحران قادر به اتخاذ تصميمات منطقي نمي باشند و مسئله مهم در مواجهه با چنين حوادثي برقراري نظم و پرهيز از تصميم گيري هاي غيرمنطقي است.
سردار سلامتي مهم ترين موضوع مديريت بحران را عمل در زمان مؤثر بيان مي كند و اظهار مي دارد؛ اقدامات مؤثر در زمان حقيقي و مؤثر نقش بسيار مهمي در اين عرصه دارند كه هر چه زمان تصميم گيري و اجراي كار كاهش يابد پاسخ ها دقيق خواهند بود.
وي با بيان اينكه فرماندهي كنترل و مديريت بحران ها از اهميت بسياري برخوردار است، خاطرنشان مي كند: پرهيز از فعاليت هاي موازي، لايه بندي كردن سيستم ها و تقسيم كار و نيز شناخت موقعيت هاي حادثه خيز نيازمند مديريت قبل از حادثه هستند.
سردار رجب زاده، رئيس سازمان مديريت بحران شهر تهران نيز مي گويد: در بحث مديريت بحران آن طور كه بايد و شايد كار جدي و اصولي انجام نشده است و مسئوليني كه دراين حوزه مشغول انجام كار هستند، كار خود را جدي نگرفته اند و بايد بهاي بيشتري به اين امر بدهيم و سرمايه گذاري بيشتري دراين مورد داشته باشيم. به نظر من برگزاري اين كنگره فرصت خوبي است كه بتوانيم صداي خود را به گوش مسئولان برسانيم و كمبودها و كاستي ها را اعلام كنيم تا بتوانيم مشكلاتي را كه در بخش بهداشت و درمان است را رفع كنيم. ما هرچقدر بتوانيم انسجام مديريتي را ايجاد كنيم، مي توانيم استفاده بهينه تري از توان سازمان هاي مرتبط با اين حوزه داشته باشيم و اين تلاش ها مي تواند اين سازمان را در امر مديريت بحران به هم نزديك و منسجم تر كند.
اعلام آمادگي دانشگاههاي علوم پزشكي
دكتر حسن امامي رضوي، معاون درمان وزارت بهداشت در ادامه اين همايش مي گويد: طي سالهاي اخير تمامي دستگاه هاي مسئول و كارگروه هاي ويژه مديريت بحران تشكيل شده اند. كارگروه هاي بين بخشي اين حوزه نيز تشكيل شده و شرح وظايف آنها مراحل پيگيري را براي تصويب طي مي كند. در تمام دانشگاههاي علوم پزشكي، كارگاه هاي بهداشت و درمان تشكيل شده و ستادهاي مديريت بحران وظايف خود را به خوبي انجام مي دهند. برنامه هاي پيش بيني، پيشگيري، آمادگي و مقابله و بازتواني به طور كامل در حال انجام است.وي ادامه مي دهد: طي سالهاي گذشته براي اعلام آمادگي و پيشگيري دربحران هاي حوادث طبيعي و دست ساز بشر موفقيت هاي بسياري داشته ايم كه آمارهاي اين عرصه نشان از اين پيشرفت ها دارد. البته حوزه هاي مختلف مديريت بحران در اقدامات بايد مورد توجه قرارگيرند. هرچند همكاري هاي بسيار خوبي دراين عرصه ايجاد شده است ولي لازم است اقدامات مديريت اين حوزه بيش از پيش مورد توجه قرارگيرد.
وظايف پزشكي قانوني در بلاياي طبيعي
مديركل تشريح و بررسي صحنه جرم سازمان پزشكي قانوني كشور مي گويد: نقش و وظايف پزشكي قانوني در مواجهه با بلاياي دسته جمعي و مديريت اجساد ناشي از آن در قالب يك پيش نويس سند، تهيه و به سازمان مديريت بحران ارائه شده است.
بنابراظهارات دكتر جابر قره داغي در حوادث و بلاياي طبيعي تعيين هويت اجساد چندان مورد توجه نيست و متأسفانه با اين تصور اشتباه كه اجساد به جا مانده بيماري زا هستند به سرعت به خاكسپاري آنان اقدام مي كنند و بسياري از آنها به صورت ناشناس به خاك سپرده مي شوند و همين امر پس از گذشت زمان مشكلاتي را ايجاد خواهدكرد. براي مثال علاوه بر مشكلات عاطفي كه بستگان هيچ گاه از مرگ متعلقين خود و محل خاكسپاري آنها مطمئن نمي شوند و جواز دفن رسمي براي مرگ آنها به شكل مستند وجود ندارد، باعث بروز مشكلات مالي ارث، مشكلات قضايي و قانوني نيز مي شوند. بنابراين وظيفه پزشكي قانوني است كه در اين ميان وارد عمل شده و ضمن بررسي و معاينه اجساد ناشناس، با ثبت مشخصات ظاهري و تهيه عكس هاي مناسب براي آنان تشكيل پرونده داده و با صدور جواز دفن و تدفين آنها در مكان هاي معين امكان شناسايي آنها را در آينده فراهم نمايد.
لب كلام آنكه بحران مديريت در مديريت بحران مسئله اصلي بنيان گذاران همايش بين المللي بهداشت و درمان و مديريت بحران در حوادث و بلايا است. به گفته مسئولان اين همايش ، از مسائلي كه به نظر مي رسد مورد غفلت واقع شده است مديريت بحران مي باشد كه با توجه به كادر مجرب پزشكي و بخش بهداشت و درمان در مديريت بحران تشكيل آن لازم است. و نياز به توجه ويژه در اين حوزه احساس مي شود.
تمام نقاط ضعف و قوت كار مشخص شده است. حادثه خيزبودن كشور، ميزان آمادگي سيستم درماني و بهداشت چالش هاي زيادي را ايجاد كرده است. بحث فرسودگي بيمارستانها، شرايط ترافيكي، عدم آمادگي پرسنل و عدم تخصيص بودجه لازم از مشكلات اساسي و مشهودي است كه برگزاركنندگان همايش به كرات به آن اشاره داشته اند. آنچه بسيج جامعه پزشكي در اين همايش به دنبال آن است ايجاد انسجام در بين بخش ها و وزارتخانه هاي مسئول در خصوص بحث مديريت بحران است. اين انسجام هم جز با عملي كردن طرح ها، گفت وگوها و دستورالعمل ها و البته كمي از خودگذشتگي به دست نمي آيد.

 

(صفحه(12(صفحه(10(صفحه(6(صفحه(9(صفحه(7(صفحه(8(صفحه(15(صفحه(11(صفحه(5(صفحه(16(صفحه(13(صفحه(4(صفحه (2.3.14