منشور

علوم انساني مسير حركت را مشخص مي كند
از من سؤال شد نظرم در مورد علوم پايه چيست؟ ... يك وقتي گفتم علوم پايه در مقايسه ي با علوم كاربردي اي كه ما داريم، مثل يك ذخيره ي بانكي است در مقابل پولي كه شما توي جيبتان مي گذاريد. شما براي خودتان يك مقدار ذخائر بانكي داريد كه پشتوانه ي كار شما، مايه ي اميد شما، منشأ درآمدهاي شما آن است. البته يك مقدار هم پول توي جيبتان مي گذاريد و خرج مي كنيد. نميخواهيم جسارت كنيم؛ واقع قضيه اين است. اين علوم كاربردي اي كه امروز وجود دارد، اينها همه اش همين پولهائي است كه ما داريم خرج مي كنيم. يك ملت مجبور است مهندسي داشته باشد، شهرسازي داشته باشد، صنايع داشته باشد، پزشكي داشته باشد، سلامت و درمان داشته باشد؛ اينها پولهائي است كه روزانه داريم خرج مي كنيم؛ اما مايه و ريشه ي اصلي اين علوم، علوم پايه است... حقيقتاً همه ي دانشها، همه ي تحركات برتر در يك جامعه، مثل يك كالبد است كه روح آن، علوم انساني است. علوم انساني جهت ميدهد، مشخص مي كند كه ما كدام طرف داريم مي رويم، دانش ما دنبال چيست. وقتي علوم انساني منحرف شد و بر پايه هاي غلط و جهان بيني هاي غلط استوار شد، نتيجه اين مي شود كه همه ي تحركات جامعه به سمت يك گرايش انحرافي پيش ميرود.
بيانات رهبر معظم انقلاب در ديدار جمعي از نخبگان و برگزيدگان علمي
13/07/1390

پيوست فرهنگي حلقه گمشده توسعه دانشگاه آزاد

توصيه مقام معظم رهبري به بررسي تاثير و تاثرات ابعاد فرهنگي در طرح هاي مختلف كشوري مسئله اي است كه كمتر مورد توجه مسئولان قرار گرفته است.
ايشان در ابلاغ سياست هاي كلي برنامه پنجم توسعه بر تكميل و اجراي طرح مهندسي فرهنگي كشور و تهيه پيوست فرهنگي براي طرح هاي مهم تاكيد كرده اند.
اگرچه به طور معمول انجام مطالعات پيرامون ابعاد فرهنگي- اجتماعي و يا حتي اقتصادي طرح هاي كشوري به منظور توجيه انجام طرح به صورت محدود انجام مي شود اما پس از تصويب و اجراء هيچ گاه به اين مطالعات توجه اي نمي شود و به خصوص رويكرد فرهنگي فدايي ساير ابعاد مي گردد
زماني به اين بي توجهي بيشتر واقف مي شويم كه مسئولان امور فرهنگي در مقابل سوال «پيوست فرهنگي چيست»، آن را سند مهمي مي دانند كه هنوز اجرايي نشده است!
در حالي كه تاكيد رهبري معظم انقلاب بر لزوم وجود پيوست فرهنگي، تغيير نقطه عطف نگاه مسئولان به ابعاد فرهنگي است كه معمولاً در طرح هاي توسعه اي علمي و اجتماعي، يك هدف دست چندم تلقي مي شود.
به عنوان نمونه، ضعف عدم مطالعه جوانب فرهنگي را مي توان در توسعه بي رويه دانشگاه آزاد مشاهده كرد.
با روند توسعه فيزيكي مذكور هيچ بعيد نيست كه طي 10 سال آينده شاهد تاسيس شعبات اين دانشگاه در ساير كرات باشيم.
عدم يكپارچگي فرهنگي در مناطق مختلف كشور، وابستگي اقوام به آداب و رسوم سنتي خويش و از سويي مقابله فرهنگ ايراني - اسلامي با فرهنگ منحط غرب در دهه گذشته از جمله مهم ترين عوامل عمومي جامعه در مقابله با توسعه دانشگاه آزاد را شامل مي شوند.
اين نگاه منفي به حدي است كه در برخي استان ها، اعتراضات مردم يك شهر به تاسيس دانشگاه آزاد به تعطيلي آن و انتقال محل دانشگاه به خارج از شهر منجر مي شود.
از سويي بايد توجه داشت كه برآمدن از مخارج سنگين تحصيل در دانشگاه آزاد سبب ورود قشر خاصي از مردم به اين دانشگاه مي شود كه به طور قطع اختلاف فرهنگي ميان دانشجويان و مردم عادي شهرهاي كوچك و روستاها از اختلاف سطح اقتصادي نمايان تر خواهد بود.
بيشتر دانشجويان محصل در دانشگاه آزاد از قشر متوسط به بالاي شهرهاي بزرگ هستند كه نوع سطح زندگي آنها عموماً شباهتي با مردم سنتي و بومي ايران ندارند.
دانشجويان متمولي كه ظاهر و رفتارهايشان بيشتر مطابق سبك زندگي غربي است و مضاعف شدن پرستيژ دانشجويي آنان را به بزرگ نمايي اين تفاوت ها ترغيب مي كند.
نمايش ناهنجاري رفتاري اين افراد در بين مردم ساكن يك منطقه زماني بيشتر مي شود كه تعداد خانه هاي استيجاري مجردي و حضور دانشجويان به شكل مختلط در مكان هاي عمومي شهر افزايش مي يابد و با استمرار اين حضور محيط براي پذيرش خرده فرهنگ وارداتي آماده مي شود.
مقابله اوليه مردم بومي بخصوص والدين با «فرهنگ دانشگاه آزادي ها» اگر چه در ابتدا مي تواند تاثير فرهنگي را كمرنگ كند، اما حضور مستمر دانشجويان ميان مردم سبب ذائقه سازي و تقاضاي شكلي از فرهنگ خواهد بود كه به طور عمده محصول زندگي شهري است و با آداب و رسوم محلي ايران سازگاري چنداني ندارد.
مطالعات علمي نشان داده كه نسل نوجوان و جوان جوامع بومي بيشترين آمادگي را در پذيرش خرده فرهنگ هاي سبك غربي دارند و حضور مداوم و چندساله «فرهنگ دانشگاه آزاد» به گسست اجتماعي ميان نسل جديد و قديم دامن مي زند و گاه حتي سبب تخريب بنيان هاي اساسي اين جوامع مي شود.
در واقع ذبح فرهنگ با توجيه توسعه علمي دقيقاً هدفي است كه در توسعه به معناي غربي گنجانده شده و از رويكرد ليبراليستي برمي خيزد.
صدمات فرهنگي به وجود آمده در مناطق نسبتاً بومي ايران را گر چه تنها نمي توان محصول حضور دانشگاه آزاد دانست، اما به نظر مي رسد سهم اين نهاد كم نيز نبوده است.
افزايش آمار طلاق، توجه به مدهاي غربي تبليغ شده، افزايش آمار دختران مهاجر به شهرهاي بزرگ، تغيير شكل نظام كفويت در مناطق بومي و غيره تنها نتيجه بخشي از ناتوي فرهنگي غرب عليه ايران است كه نمي توان توسعه بي رويه دانشگاه آزاد را در آن بي تقصير دانست.
تاكيدات رهبر معظم انقلاب به لزوم پيوست فرهنگي، در مفهومي ساده هشداري براي آينده است؛ چرا كه عمق ساحت فرهنگ طلب مي كند كه در دوره هاي بلندمدت تغيير يا عدم تغيير آن كنترل شود و قاعدتاً توجيهات امروز به بهانه علم پاسخگوي صدمات فرهنگي نسل آينده و تغيير آرمان هاي نظام اسلامي در نگاه جوانان نخواهد بود.

تاملي بر اسلامي كردن علوم انساني خداي جبهه ها با خداي دانشگاه ها يكي است

روزهاي آخر ارديبهشت ماه سال جاري نخستين كنگره بين المللي علوم انساني اسلامي با حضور رئيس قوه قضاييه و رئيس شوراي سياست گذاري آغاز به كار كرد و در طول برگزاري اين كنگره دانشمندان و علماي علوم انساني با ارائه مقالات و نيز سخنراني هاي متعدد به بررسي اين موضوع مهم پرداختند .
اين كنگره با مشاركت 37 مركز علمي، تحقيقي، فرهنگي و همكاري اساتيد حوزه و دانشگاه در عرصه علوم انساني در مركز همايش هاي صداو سيما برگزار شد .
مركز پژوهش هاي فرهنگي و اجتماعي صدرا با برگزاري 6 كميسيون تخصصي از جمله كميسيون هاي فلسفه و روش شناسي علوم انساني اسلامي، نقد علوم انساني متداول، نظريه هاي ممتاز در علوم انساني اسلامي، كاربردي سازي علوم انساني اسلامي ، رويكردهاي رايج به علوم انساني در جهان اسلام و كميسيون طبقه بندي علوم انساني اسلامي متولي اين كنگره بود .
دراين كنگره چندين كميسيون تخصصي شامل نقد علوم انساني متداول، نظريه هاي ممتاز در علوم انساني- اسلامي، طبقه بندي علوم انساني- اسلامي، كاربردي سازي علوم انساني- اسلامي، ارزيابي و آسيب شناسي علوم انساني- اسلامي، رويكردهاي رايج به علوم انساني- اسلامي در جهان اسلام و پيوندهاي بين رشته اي علوم انساني و علوم طبيعي تشكيل شده بود .
هدف از برگزاري اين كنگره، نگاه و نگرش ديني به بازخواني و بازتوليد علوم انساني در كشور بود تا ضمن ارزيابي آسيب شناسانه از دستاوردهاي اين حوزه، نقاط قوت ارتقا داده شود و نقاط ضعف نيز برطرف شود.
حداقل 635 چكيده مقاله و400 مقاله دبيرخانه اين كنگره ارسال شده كه 30 مقاله براي ارائه به كميسيون هاي مربوطه انتخاب شده بود .
در كنگره بين المللي علوم انساني- اسلامي انديشمنداني از كشورهاي مختلف مانند آمريكا، انگلستان، كانادا، هند، مالزي، سنگاپور، تركيه، تانزانيا و لبنان شركت كرده و مقالات خود را ارائه دادند .
آيت الله مصباح يزدي: خداي جبهه با خداي بازار يكي است
رئيس موسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني(ره) گفت: منظور از اسلامي كردن، يك كار تعبدي و تعصب آميز كه يك گرايش ايدئولوژيك را به كرسي بنشاند نيست، بلكه يك فعاليت صددرصد علمي است.
آيت الله محمدتقي مصباح يزدي در مراسم اختتاميه نخستين كنگره بين المللي علوم انساني اسلامي با بيان اينكه «انقلاب اسلامي ايران يكي از بزرگ ترين و مهم ترين پديده هاي تاريخ اسلام و نقطه عطف آن است»، افزود: آثار و بركات انقلاب اسلامي ايران روز به روز بيشتر خواهد شد و هنوز زود است درباره آن حرف زد.
رئيس موسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني(ره) با اشاره به اينكه ركن هويت انقلاب، اسلامي بودن آن است، گفت: اسلام يك مقوله فرهنگي است، لذا مبتني بر يك سلسله باورها و ارزش ها و در واقع اساس فرهنگ همين باورها و ارزش هاي مردم است و بنابراين مي توان گفت اسلام يك مقوله فرهنگي است. بر اين اساس براي اينكه يك انقلاب تحول همه جانبه پديد آورد و همه ابعاد را در برگيرد، بايد مبدأ آن از تحول در فرهنگ باشد و نهادهاي ديگر، براساس اين باورها شكل گيرد.
وي يكي از نهادهاي فرهنگ ساز جامعه را دانشگاه ها و حوزه هاي علميه عنوان كرد و گفت: اين دو نهاد فرهنگ جامعه را مي سازند. پس براي اينكه انقلاب اسلامي ما، اسلامي به تمام معنا باشد، بايد تمام ابعادش اسلامي باشد و لازمه اين كار، اين است كه بايد فرهنگش اسلامي شود، لذا از اول مساله انقلاب فرهنگي مطرح شد و امام (ره) دستور تشكيل ستاد انقلاب فرهنگي را مطرح كردند كه بعد از آن تبديل شوراي عالي انقلاب فرهنگي شد.
آيت الله مصباح يزدي يادآور شد: از همان زمان اين مسائل به طور كلي در ستاد مطرح مي شد و در نهايت يكي از مسائلي كه در ستاد بر آن صحه گذاشته شد اين بود كه دانشگاه هاي ما اسلامي شود و بر اين اساس واژه اسلامي شدن دانشگاه ها، مطرح شد و افرادي سعي كردند مقدماتي فراهم كنند و قدم هايي براي اسلامي كردن آن بردارند.
اين استاد عالي حوزه علميه قم، با اشاره به اينكه از ابتدا ابهام هايي بر سر اين موضوع وجود داشت گفت: عده اي با سادگي ناآگاهانه، يا متعمدانه فكر مي كردند منظور از اسلامي كردن دانشگاه ها ساختن مسجد يا برگزاري نماز جماعت و مراسم عزاداري است و كم و بيش اين كار را انجام دادند اما كساني كه به اين مسائل آگاه بودند و نياز جامعه را درك مي كردند، مي دانستند اين كارها، كارهاي صوري است و اسلامي شدن آن است كه آموزش ها و تربيت هاي دانشگاه ها براساس آموزه ها و احكام اسلامي باشد. اين بحث ادامه يافت و بالاخره براساس سياستگذاري ستاد انقلاب فرهنگي قرار شد تحولاتي به وجود آيد كه متاسفانه سرعت كافي و كامل نيافت و در برخي برهه ها شتاب منفي داشت.
وي با بيان اينكه «بايد اين مساله را آسيب شناسي كرد كه چرا روند اسلامي شدن دانشگاه ها چنين شتابي در دهه هاي گذشته داشته و دوام نيافته است»، تصريح كرد: يكي از آسيب ها اين است كه كار، كار بسيار عظيمي بود. انقلاب فرهنگي از انقلاب سياسي به مراتب سخت تر است و هزينه، زمان و كار دشواري مي طلبد و البته برنامه ريزي و مديريت اجرايي صحيحي مي خواهد.
رئيس موسسه آموزشي ـ پژوهشي امام خميني(ره) ادامه داد: علل ديگري نيز وجود داشت كه يكي از آنها قابل قبول است و آن اينكه اين موضوع با 8 سال دفاع مقدس مصادف شد و دست اندركاران را مشغول كرد. در چنين شرايطي پيگيري كردن چنين پروسه اي كه هزينه، نيروي انساني و مديران برنامه ريز مي خواهد، امكان پذير نبود؛ بنابراين در دوران دفاع مقدس تقريبا اين جريان رو به افول رفت و البته نمي شد انتظار زيادي داشت.
آيت الله مصباح يزدي با بيان اينكه اشكالات ديگري نيز در روند اسلامي شدن دانشگاه ها وجود داشت كه مناسب نيست در اين همايش طرح شود، گفت: وقتي مسائل سياسي روي مسائل فرهنگي سايه مي اندازد، كار را دشوار مي كند.
وي در ادامه، با اشاره به اينكه بعد از 33 سال كسي كه دلسوزانه در مراحل مختلف به اين مساله پرداخته و هشدار داده، مقام معظم رهبري است، گفت: از طرفي هشدار ايشان در مورد تهاجم فرهنگي و تاكيد بر نهضت نرم افزاري و توليد علم و همچنين رهنمودهاي ايشان در خصوص مسائل خاص و عام فرهنگي نشان دهنده اهميت اين موضوع است كه امروز به بركت اين رهنمودها شاهد پيشرفت دانشمندان در علوم تجربي و طبيعي هستيم و باعث افتخار جهان اسلام است.
اين استاد حوزه علميه با بيان اينكه در زمينه علوم انساني به دلايل مختلفي با كندي پيش رفته ايم، خاطرنشان كرد: تا امروز كساني احساس مسئوليت كردند و به نداي مقام معظم رهبري لبيك گفتند و حركتي شروع كردند كه اميدواريم آغاز حركت پربركت، خداپسند و سعادت آفرين باشد.
آيت الله مصباح يزدي در بخش ديگري از صحبت هاي خود به تفسيرها و برداشت هاي متناقض از موضوع اسلامي كردن علوم انساني در دهه هاي گذشته اشاره كرد و گفت: برخي فكر مي كردند اسلامي كردن علوم انساني به معناي آن است كه روش تحقيق در علوم تغيير مي كند زيرا روش علوم، عمدتا تجربي است كه افت و خيزهايي دارد و اين متدي است كه براي اين علوم تعريف شده است. برخي خيال مي كردند كه اسلامي كردن دانشگاه ها يعني اينكه متد را عوض كنيم و به سمت قرآن و حديث برويم و به ويژه در جاهايي كه اصطكاك بين علوم ديني و نقلي زياد بود.
وي افزود: برخي ديگر اين تصور را نامعقول مي دانستند و مي گفتند كه نمي شود همه مسائل را با آيات و روايات جواب داد، لذا آمدند جور ديگري تفسير كردند و گفتند اسلامي كردن يعني اينكه علوم به نحوي بيان شود كه تضادي با اسلامي نداشته باشد و اين نظريه طرفداران بيشتري به ويژه در ميان دانشگاهيان پيدا كرد و يكي از موسسات با تاييد شوراي عالي فرهنگي، عهده دار بررسي كتاب هاي دانشگاهي توسط فضلاي حوزه و دانشگاه شد تا تضادها و اصطكاك ها را حذف كند و سال ها وقت در اين كار گذاشتند اما تنها به جمع آوري اشكالات بسنده كردند كه اين نه به جايي مي رسيد و نه معقول بود.
رئيس موسسه آموزشي و پژوهشي امام خميني(ره) اضافه كرد: اشكال ديگري كه عمدتا مطرح مي كردند و ظاهر مقبولي داشت، اين بود كه علوم در اثر زحمات ميليون ها انسان در طول قرن ها با متد مختلف تحقيق انجام گرفته و زندگي بشر را شكل داده و مشكلات او را برطرف كرده است. بنابراين اينكه بخواهيم آنها را خط بكشيم و علم اسلامي درست كنيم پسنديده نيست؛ در نتيجه ظاهر اين اشكال خوشايند بود و هنوز هم بعد از سي و چند سال براي بسياري از مردم مخلص و بي غرض در دانشگاه هاي ما اين مساله روشن نيست كه معناي اسلامي كردن علوم چيست و خيال مي كنند يك شعار سياسي است كه زماني داده شده است.
آيت الله مصباح يزدي با طرح اين پرسش كه »اسلامي كردن علوم به چه معناست؟« گفت: بخشي از علوم انساني ما مبتني بر سلسله اصول موضوعه اي است كه از فلسفه هاي غيراسلامي گرفته شده است و مقام معظم رهبري بارها تاكيد كرده اند كه علوم انساني موجود مبتني بر مباني ماترياليستي است.
وي با بيان اينكه »يكي از كارهايي كه بايد در اسلامي سازي علوم صورت گيرد، نقد كلي به مباني علوم است»، تاكيد كرد: بايد روشن كنيم كه اين علوم مبتني بر چه اصلي است. امروز حتي كتاب هايي در جمهوري اسلامي نوشته شده كه به عنوان مثال درباره پيدايش جهان اين دو نظريه را مطرح كرده اند كه يكي از آنها نظريه علمي است كه مي گويد جهان در اثر انفجاري كه در ماده متراكم ايجاد شد به وجود آمد و چنين تفكري مبناي پيدايش جهان را تنها يك اتفاق مي داند و اين در كتاب هاي ما نوشته شده است. حال بايد اين سوال را پرسيد كه اين طرح مبتني بر چه مقدماتي است و كدام علم تجربي مي تواند آن را اثبات كند و بايد پرسيد معلول اين علت چيست و از كجا آن را مي گوييد؟
آيت الله مصباح يزدي با بيان اينكه «بايد علوم ما مبنايي داشته باشد»، افزود: اما يك نقد كلي به تمام علوم انساني از لحاظ روش شناسي وارد است. كساني كه موضع گيري هاي تندي دارند، مي گويند حرف هاي شما براساس منطق قديمي است و اصولا مبناي ايدئولوژي با علم جداست. ما به عنوان يك فعاليت آكادميك نه فعاليت ايدئولوژيك و تعصب به اسلام و تحقق بخشيدن به شعارهاي انقلاب، بلكه به عنوان كار علمي محض مي خواهيم درباره اينكه معرفت چيست، بحث كنيم، زيرا تا معرفت شناسي را درست مطرح نكنيم، نوبت به ساير مباحث نمي رسد.
وي ادامه داد: ما مي توانيم منظومه اي از علوم و معارف را ارائه دهيم كه منطقي ترين بحث ها باشد كه بحث از معرفت شناسي، هستي شناسي، انسان شناسي و به دنبال آن علوم انساني است، زيرا تا زماني كه انسان را نشناسيم و به ساحت هاي وجودي او پي نبريم، فقط به بدن حيواني او كار داريم و ساحت هاي غير فيزيكي او را انكار مي كنيم.
اين استاد حوزه علميه با تاكيد بر اينكه »اسلامي سازي علوم يعني اينكه آن علم را بر مبناي صحيحي تببين كنيم«، تصريح كرد: مباني صحيح همان مباني است كه با قرآن موافق است. پس مراد از اسلامي كردن علوم اين است كه علم را به مبناي صحيح خود برگردانيم كه آن مباني، خواه ناخواه اسلامي خواهد بود و ما آن را اثبات مي كنيم، يعني اگر ما نپذيريم كه روحي مستقل از بدن داريم و آن را انكار كرديم، در واقع همه چيز را منكر شده ايم زيرا معاد، وحي، عالم برزخ، قيامت، جبرئيل و... فقط با حس درك نمي شوند.
آيت الله مصباح يزدي با بيان اينكه »بايد در مقابل اين علوم انساني اثبات كنيم كه مباني شما غلط است«، گفت: منظور از اسلامي كردن، يك كار تعبدي و تعصب آميز كه يك گرايش ايدئولوژيك را به كرسي بنشاند نيست، بلكه يك فعاليت صددرصد علمي است.
وي در بخش ديگري از سخنان خود، با اشاره به پيشرفت هاي دانشمندان ايراني در علوم مختلف، اظهار داشت : ويژگي انقلاب ما اين است كه از روز اول ثابت كرد كه اسباب ديگري فوق اين اسباب انساني بر آن حاكم است و خدا در جبهه هاي جنگ نشان داد با دست خالي مي توانيم در برابر پيشرفته ترين تكنولوژي نظامي دنيا مبارزه كنيم. ما خيال نكنيم مددهاي الهي مختص جبهه جنگ است، بايد بدانيم خداي جبهه با خداي دانشگاه يكي است. اگر ما روحيه جوانان رزمنده را در جبهه پيدا كنيم، در دانشگاه و آزمايشگاه نيز مي توانيم به آن برسيم.
وي افزود: خداي بازار و اقتصاد نيز با خداي جبهه يكي است. لزومي ندارد هميشه رباخوار باشيم تا بتوانيم بازارمان را بچرخانيم. اگر به خدا برگرديم و با او آشتي كنيم و دست از رباخواري برداريم، آن خدايي كه در جبهه ما را دست خالي پيروز كرد، اينجا هم مي تواند ما را با دست خالي پيروز كند.
نگاه ديني به انسان عامل تحول در علوم انساني است
رئيس قوه قضاييه نيز بااشاره به دليل ايجاد تحول ديني در علوم انساني گفت: نگاه ديني به انسان بر تحول موثر است و عده اي كه از دگرگوني در علوم انساني اظهار نگراني مي كنند و كارهاي تبليغاتي انجام مي دهند كه اين علوم را مغاير با نظام ديني جلوه دهند، به بيراهه رفته اند.
آيت الله صادق آملي لاريجاني، رئيس قوه قضاييه، درمراسم افتتاحيه كه پيش از ظهر در مركز همايش هاي صدا و سيما برگزار شد، با اشاره به ماهيت علوم انساني گفت: موضوع علوم انساني و بازنگري در اين علم از اهميت زيادي برخوردار است و همان قدر كه اهميت آن زياد است دشواري اين كار نيز بالا بوده و نيازمند كاري دقيق و حرفه اي است.
وي افزود: علوم انساني امروزه در مغرب زمين مورد استفاده قرار گرفته و قرن هاست بر اساس مباني متعددي رشد پيدا كرده و بالنده شده است .
آملي لاريجاني به عدم توانايي در يكباره زير و رو كردن علوم انساني اشاره كرد و اظهار داشت: اگر ادعايي در تحول علوم انساني وجود دارد بايد به تناسب ادعا، وقت و سرمايه علمي و مادي صرف شود و يك بسيج همگاني ميان علما وافرادي كه دغدغه علوم انساني دارند، ايجاد شود.
رئيس قوه قضاييه اجتناب از هرگونه تعجيل در علوم انساني را امري مهم دانست و افزود: تسرع در علوم انساني مبني بر تغيير سريع در اين علم نيست چراكه بحث علوم انساني و تحول در اين علم با مدت زمان كوتاه به نتيجه نمي رسد و بايد بر اساس مباني انساني و قرآني به سراغ اين علوم رفت.
وي با بيان اينكه دغدغه در علوم انساني منوط به دخالت نگاه انسان در علوم انساني است، گفت: علوم انساني راجع به انسان است و هر كدام به يك جلوه از جلوه هاي انسان تجلي مي كند .
رئيس قوه قضاييه بااشاره به دليل ايجاد تحول ديني در علوم انساني بيان كرد: نگاه ديني به انسان بر تحول موثر است و عده اي كه از دگرگوني در علوم انساني اظهار نگراني مي كنند و كارهاي تبليغاتي انجام مي دهند كه اين علوم را مغاير با نظام ديني جلوه دهند، به بيراهه رفته اند.
وي افزود: دليل مبرهن تحول در علوم انساني از نگاه مسلمان متدين، نگاه خاصي به انسان است كه بر اساس كتاب و سنت بوده و در علوم انساني راجع به انسان موثر است .
آملي لاريجاني با طرح اين سوال كه عالمان علوم انساني بر اساس چه زباني در حال فعاليت علمي هستند؟ اظهار كرد: ما با توجه به مباحث فلسفي، متافيزيكي و هرمنوتيكي در بحث فهم، مجاري مختلفي را براي ورود در نحوه هاي حيات در فهم و استدلال ها و حيات يك علم خواهيم داشت. من تعجب مي كنم از كساني كه بحث ورود دين به ساحت هاي علوم انساني را منكر مي شوند و آن را نفي مي كنند.
وي ادامه داد : به عنوان مثال در علم فيزيك هر كدام از معادلات مانند حركت، نيرو و ذره مفهومي دارد. با مقايسه علوم ديگر با علوم انساني متوجه مي شويم وقتي به عالم انسان مي رسيم در آن فهم، آگاهي و عامليت وجود دارد اين مسئله در بسياري از بحث هاي مهم متافيزيكي نيز مطرح مي شود.
رئيس قوه قضائيه با اشاره به اينكه امروز در جهان فيلسوف هاي ملحدي وجود دارند كه علوم انساني را با تصورات خود تعبير مي كنند، گفت: دانيل دنت در كتاب خود مي گويد در روزگاري كه انسان ها منكر تصور دائمي در اين دنيا باشند اين نوع تفكر نوعي جهالت است و حتي اگر انسان ها ترديد هم كنند يك انسان جاهل به شمار مي آيند.
وي خاطرنشان كرد: در علم جديد حرف هاي تئوري دارويني را به ماديات نسبت مي دهند. يعني اگر فردي ترديد را در تئوري تكامل دارويني صحيح بداند، جاهل است.
آملي لاريجاني در ادامه با اشاره به خاطره اي افزود: در اوايل حضورم در دستگاه يكي از مسئولان پيشين قوه قضائيه كتابي را به من هديه داد كه در مقدمه آن كتاب مطالبي نوشته بود كه به محض مطالعه آن دريافتم اين مقدمه قوانين مجازات اسلامي ما را زير سوال مي برد و خلاصه آن مقدمه اين است كه در تدوين حقوق و قوانين مربوط به مجازات ها بايد صرفااز تجربيات غرب استفاده شود.
وي با تاكيد بر تعامل تفكرات فيلسوفان ايراني با فيلسوفان غربي خاطرنشان كرد: فيلسوفان غربي بايد با فيلسوفان بزرگ و آثار برجاي مانده از آنها همچون ملاصدرا ، ابن سينا، نراقي و علامه طباطبايي آشنا شده و نسبت به آثار آنها بي اعتنا نباشند. متاسفانه در حال حاضر با سيطره فرهنگي فيلسوفان غربي در حوزه علوم انساني، حرف هاي اختاپوسي به گوش مي رسد كه سعي در انتشار تفكرات خود و رخنه در تار و پود انديشه كشورهاي ديگر دارند.
رئيس قوه قضائيه با اعلام اين مطلب كه در روانشناسي و حقوق متاسفانه به اصل وجودي انسان و روح توجهي نشده است گفت: ما معتقديم آن چيزي كه بيشتر از همه خطرناك است سيطره فرهنگي است كه اين موضوع حتي از سيطره نظامي نيز سخت تر و خطرناك تر است.
آملي لاريجاني با بيان اينكه براي فعاليت در عرصه علوم انساني بايد در سه ساحت اقدام كرد، گفت: نخست به دست آوردن پيش فرض هاي علوم مختلف از جمله فلسفه، جامعه شناسي، روانشناسي و ... است. ما معقول نمي دانيم كه علوم انساني را تعطيل كنيم. اكنون نبايد به دنبال حذف اين علوم برويم بنابراين بايد پيش فرض هاي آنها را در آوريم. مورد ديگر رجوع به معارف و منابع ديني براي اكتشاف نگاه انسان و در نهايت تطبيق دو مورد قبلي با يكديگر است و بر اين اساس ما بايد بر روي يك پروژه مركب سه ساحتي كار كنيم.
علوم انساني سكولار توانايي درك عميق واقعيت هاي حاكم بر هستي را ندارد
رئيس شوراي سياست گذاري كنگره علوم انساني اسلامي نيز در نشست اصلي كنگره بين المللي علوم انساني اسلامي كه با حضور
آيت الله آملي لاريجاني، رياست قوه قضاييه و اساتيد و صاحب نظران داخلي و خارجي در سالن همايش هاي صدا و سيما برگزار شد،گفت: علوم انساني سكولار توانايي درك عميق واقعيت هاي حاكم بر هستي را ندارد.
حجت الاسلام و المسلمين رضا غلامي تحول بنيادين در علوم انساني را جز مباحث قبل از پيروزي انقلاب خواند و گفت: اين تحول يكي از دغدغه هاي اصلي اساتيد متعهد و دلسوز دانشگاه و همچنين علماء حوزه است.
وي افزود: امروز براي توليد علم اسلامي در نقطه صفر قرار نداريم بلكه بخشي از مسير را سپري كرده ايم.
حجت الاسلام غلامي با تاكيد بر اينكه علوم انساني سكولار توانايي پاسخگويي به سوالات اساسي بشر در باب معاد و مبدأ را ندارد، افزود: اين علوم براي انسان و جامعه سكولار فاقد كارآمدي است. در حال حاضر عده اي از متفكران غربي به منتقدين سرسخت علوم انساني سكولار بدل شده اند و از نقد صريح اين علوم به ويژه از زاويه كارآمدي، ابايي ندارند.
وي با تاكيد بر اينكه قرآن تنها منبع وحياني و مصون از تحريف است بيان كرد: امروز وضعيت آشفته كشورهاي غربي خود گوياي ناكارآمدي علوم انساني سكولار است .
حجت الاسلام غلامي ادامه داد: همچنين گسترش روزافزون معضلات و نا امني هاي اجتماعي در كنار شيوع نيهيليسم و شكست نظام سرمايه داري غرب و طغيان مردم عليه بي عدالتي كشنده اقتصادي و به تبع آن، سياسي، تحت عنوان جنبش تسخير وال استريت نيز گوياي ناكارآمدي علوم انساني سكولار است.
حجت الاسلام غلامي يكي از ظرفيت هاي علوم انساني اسلامي را شناخت صحيح مسائل فردي و اجتماعي بشر خواند و ادامه داد: اين علم پس از شناخت ظرفيت هاي انسان قدرت ارائه راه حل هاي لازم و كار آمد را دارد.
رئيس شوراي سياست گذاري كنگره علوم انساني اسلامي يادآور شد: اين واقعيت در برهه هاي زماني گوناگون به ويژه بعد از پيروزي انقلاب اسلامي ايران، به اثبات رسيده است.
وي علوم انساني را چراغ راه پيشرفت و تعالي فردي و اجتماعي انسان و جوامع انساني دانست و افزود: اين كنگره اسلاميزه كردن علوم انساني فعلي را مورد نقد قرار مي دهد و خروجي آن شكل گيري كامل علوم انساني اسلامي است كه با سرمايه گذاري هدفمند محقق مي شود.
رئيس شوراي سياست گذاري كنگره علوم انساني اسلامي با اشاره به اينكه اين كنگره سالانه يا دوسالانه برگزار خواهد شد ادامه داد:كنگره علوم انساني اسلامي با مشاركت 37 مركز علمي، تحقيقي و فرهنگي مهم كشور به صورت خود جوش برگزار شد.
حجت الاسلام غلامي مهم ترين هدف اين كنگره را چگونگي تحول و شكل گيري كامل علوم انساني اسلامي دانست و تاكيد كرد: اين مهم در قالب يك نقشه راه متقن و منسجم علمي محقق مي شود.
وي با اشاره به 181 مقاله تائيد شده از بين مقالات ارسالي به دبيرخانه كنگره ادامه داد: بيشتر اين مقالات در عرصه فلسفه و روش شناسي
علوم انساني اسلامي است كه حاكي از ورود منطقي پژوهشگران به اين عرصه است.
جايزه جهاني علوم انساني اسلامي
رئيس شوراي سياست گذاري كنگره علوم انساني اسلامي گفت: جايزه جهاني علوم انساني اسلامي جايزه اي غير دولتي است كه از سال آينده به يك نوآوري و نظريه برتر در قلمرو علوم انساني اسلامي تبديل خواهد شد
حجت الاسلام غلامي خاطر نشان كرد: اين جايزه مي تواند عاملي براي تشويق و ترغيب پژوهشگران مسلمان به توليد فكر و انديشه براي ارزش گذاري فعاليت هاي علمي باشد.

اعلام حكم عوامل نشريه هتاك

معاون فرهنگي دانشگاه تهران گفت: مدير مسئول، سردبير و نويسنده مقاله اهانت آميز در نشريه «صبح فردا» طبق مقررات انضباطي از تحصيل محروم شدند.
عبدالرضا سيف معاون فرهنگي دانشگاه تهران با اشاره به برگزاري جلسه كميسيون نشريات دانشگاه تهران درباره نشريه منتشر كننده مقاله موهن ( نشريه «صبح فردا») گفت: در كميسيون نشريات موضوع اين نشريه بررسي شد و مدير مسئول و سردبير اين نشريه از داشتن نشريه محروم شدند.
وي افزود: علاوه بر اين مدير مسئول، سردبير و نويسنده مقاله موهن، طبق مقررات انضباطي از تحصيل محروم شدند.
معاون فرهنگي دانشگاه تهران ادامه داد: دانشگاه قدرت اخراج دائم اين دانشجويان را ندارد؛ طبق قانون دانشگاه مي تواند حكم اخراج موقت را صادر كند و اين حكم پس از بررسي هاي مراجع بالاتر به اخراج دائم تبديل خواهد شد.
سيف با اشاره به ابلاغ حكم دانشگاه تا روز شنبه به مديرمسئول، سردبير و مقاله نويس اين نشريه، درخصوص حكم قطعي اين دانشجويان تصريح كرد: پس از آنكه حكم به عوامل نشريه ابلاغ شد، اگر اعتراضي داشته باشند نهايتا 2 هفته بعد براي تجديد نظر وقت وجود دارد و در نهايت بعد از اين زمان حكم قطعي اعلام خواهد شد.
معاون فرهنگي دانشگاه تهران حوزه ارزش هاي اسلامي، ديني و ملي را خط قرمزي دانست كه نشريات دانشجويي بايد به آن پايبند باشند.

دانشجويان دانشگاه كاشان خواستار برخورد با بدحجابي شدند

جمعي از دانشجويان دانشگاه كاشان با صدور بيانيه و امضاي طوماري خطاب به اعضاي شوراي انقلاب فرهنگي و نمايندگان مجلس شوراي اسلامي خواستار برخورد با بي حجابي شدند.
در اين بيانيه كه از طرف كانون شهداي دانشگاه كاشان منتشر شده، آمده است: بنابر وصيتنامه شهدا، حجاب ما برنده تر ازخون پر حقانيت آنهاست و همين تاكيدات شهدا نشان مي دهد كه يكي از مقدس ترين اهداف آنها دفاع از حجاب بوده است اما چرا بايد در محيط ميهن اسلامي مان با بي حجابي به خون شهدا بي احترامي شود؟
اين دانشجويان تصريح كردند: ما بايد بدانيم در اين بي احترامي، سكوت قشر فرهيخته مسلماً تأثير گذار خواهد بود. آيا وقت آن فرا نرسيده كه ما ديواره هاي اين سكوت سراسري را با تكيه بر ارزش هايمان بشكنيم و به دنبال راهكاري باشيم؟ اين بود تمام آرمان هاي جهاني ما؟ بايد بدانيم ما با اين سكوتمان رفتار اين گروه را تاييد كرده و به نوعي آرمان هاي علوي مان را ناديده گرفته ايم.
در بخش ديگري از اين بيانيه آمده است: اخيرا شاهد اتفاقات بسيار ناگواري در رابطه با افزايش بدحجابي در سطح دانشگاه ها بوده ايم و اين جاي تاسف دارد كه با گذشت بيش از سه دهه از پيروزي انقلاب اسلامي عده اي غافلانه يا عامدانه در محيطي مثل دانشگاه - جبهه جنگ امروز- به حجاب اسلامي كه ميراثي از مادرمان زهراست، پايبند نيستند و البته عده اي در همين فضا زيبايي حجاب را دريافته اند و آن را انتخاب كرده اند.

دولت آذربايجان غيرت خود را از دست داده است

بيش از هزار نفر از دانشجويان و روحانيون استان اردبيل در اعتراض به جشن يوروويژن كه در باكو برگزار مي شود، در مرز بيله سوار تجمع كردند.
گفتني است، دانشجويان و طلاب در پايان تجمع، با قرائت بيانيه اي برگزاري جشن يوروويژن و رژه همجنس بازان را محكوم كردند و از مسئولان جمهوري اسلامي خواستند در اين مورد سفير دولت آذربايجان در ايران را احضار كند و به صورت ديپلماتيك اعتراض دانشجويان و طلاب را منتقل كند.
تجمع كنندگان در ادامه اين بيانيه از مردم و دولت آذربايجان خواستند تا از برگزاري اين جشن جلوگيري كنند.
دانشجويان و طلاب استان آذربايجان در ادامه اين تجمع شعارهاي « آذربايجان شيعه سي/قبول ائتمز ذلتي، شيعيان آذربايجان ذلت را قبول نمي كنند» و « آذربايجان دولتي/غارت ائديب غيرتي، دولت آذربايجان غيرت خود را از دست داده است» سر دادند.

معافيت دانشجويان شاهد و ايثارگر دانشگاه پيام نور از پرداخت شهريه

رئيس دانشگاه پيام نور از معافيت دانشجويان شاهد و ايثارگر اين دانشگاه از پرداخت شهريه خبر داد.
حسن زياري رئيس دانشگاه پيام نور در حاشيه همايش تجليل از فرهيختگان شاهد و ايثارگر اين دانشگاه با بيان اينكه دانشجويان شاهد و ايثارگر دانشگاه پيام نور از سال تحصيلي 90 از پرداخت شهريه معاف شده اند، گفت:بودجه اين قانون كه در هر سال تحصيلي 16 ميليارد تومان مي شود توسط معاونت راهبردي و برنامه ريزي رياست جمهوري تامين مي شود.
به گفته وي دانشجوياني كه از طريق سهميه هاي مشخص شده در سازمان سنجش آموزش كشور يا بدون سهميه وارد دانشگاه شده اند، اما امكان ارايه معرفي نامه از بنياد شهيد و امور ايثارگران را دارند از پرداخت شهريه معاف هستند.

ميزان شهريه دوره دكتراي دانشگاه هاي كشور در سال جاري اعلام شد

ميزان شهريه دوره هاي دكتراي غيرروزانه شامل دوره هاي شبانه، پيام نور، غيرانتفاعي و بين الملل در دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالي كشور در سال جاري اعلام شد.
از تمام پذيرفته شدگان نهايي كدرشته محل هاي دوره هاي غيرروزانه شامل دوره هاي شبانه، پيام نور، غيرانتفاعي و بين الملل در دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالي طبق تعرفه هاي مصوب شهريه اخذ خواهد شد.
براساس اعلام نظر دفتر گسترش و برنامه ريزي آموزش عالي ميزان شهريه رشته هاي مازاد بر ظرفيت در دوره نوبت دوم (شبانه) دوره دكتراي گروه آزمايشي علوم انساني تا سقف 450 ميليون ريال و در ساير گروه هاي آزمايشي تا سقف 505 ميليون ريال اعلام شده است.
براساس اين گزارش ميزان شهريه هر دانشگاه تا سقف اعلام شده با توجه به اختيارات هيئت امناي دانشگاه ها و مؤسسات آموزش عالي تعيين مي شود.

تاكيد وزارت علوم بر «توليد محصول»

معاون پژوهشي وزير علوم با بيان اينكه اين وزارتخانه روي توليد محصول بسيار تاكيد دارد، از افزايش مقالات با نگاه كاربردي سخن گفت.
محمد مهدي نژادنوري معاون پژوهشي وزير علوم، تحقيقات و فناوري با اشاره به اهميت تقويت اقتصاد دانش بنيان با تاسيس شركت هاي دانش بنيان، اظهار داشت: در قانون آمده كه اساتيد دانشگاه با اطلاع هيئت رئيسه مي توانند شركت هاي دانش بنيان تاسيس كنند.
وي افزود: شركت دانش بنيان مكاني است كه يك ايده و طرح بتواند تبديل به محصول قابل عرضه در بازار شود و براساس آن يك كار آفريني و سپس اشتغال اتفاق مي افتد؛ اين قضيه باعث مي شود هم مسئله اشتغال و هم كسب كار و هم «توليد ملي» بهبود يابد.
مهدي نژاد با بيان اينكه دانشگاه ها موظف هستند در اين عرصه حضور موثر پيدا كنند، خاطرنشان كرد: اگر دانشگاه ها، اساتيد را براي تاسيس شركت هاي دانش بنيان تشويق نكنند، ممكن است اين شركت هاي راه اندازي نشده و در اين صورت كشور عقب مي افتد.
مهدي نژاد با بيان اينكه وزارت علوم روي توليد محصول بسيار تاكيد دارد، اظهار داشت: منظور فراموش كردن توليد علم نيست، بلكه بايد تعداد مقالات هم افزايش يابد اما حاصل آنها كاربردي باشد.

درخواست دانشجويان براي نامگذاري خياباني به نام امام هادي(ع) در خوزستان

17 تشكل دانشجويي استان خوزستان با صدور نامه اي به استاندار اين استان، خواستار نامگذاري چند ميدان و خيابان در شهرستان هاي استان خوزستان به نام مبارك امام هادي(ع) شدند.
در بخشي از نامه دانشجويان با اشاره به هتك حرمت امام هادي (ع) آمده است : ما دانشجويان دانشگاه هاي خوزستان خواستاريم تا ... در پاسداشت مقام بلند ائمه شيعه به ويژه امام دهم شيعيان، ميدان يا خياباني را در يكي از نقاط مركزي هر كدام از شهرستان هاي استان به نام امام علي النقي الهادي(ع) نام گذاري كنيد.