ضرورت بررسي چگونگي سرويس دهي استخرهاي شنا (بخش نخست)
سايه روشن هاي نظارتي و بهداشتي استخرها در تابستان
حسن آقايي
تابستان داغ، استخر؛ هدف نشاط و تندرستي...
لذت، شادي و بهداشت دراين ورزش مفرح چطور ممكن است در هيجان شنا و اصل لزوم سالم
نگهداشتن روح و جسم خنثي شود؟
نقش مديريت كلان ذي ربط، مسئولان استخر و مردم درمنشور ايمن سازي الزامات محيط
استخرها؟ و... راهكارهاي اصولي بهينه تر كدامند؟
استخر رودخانه اي آزاد و مديريت شده نيست كه مدير و معاون و... داشته، و رهگذري
خسته در آن شنا كند و شوري و آلودگي را به رايگان تامين آرامشش، چشم نپوشد. او خود
مسئول شدن يا نشدن و بد و خوب بودن طعم و رنگ آب هم نيست.
بنا به يك سري آمار موثق در 6 ماهه اول سال 90 هيچ استخري درسطح كشور از جميع ضرورت
هاي بهداشتي و استانداردها صددرصد مطلوب نبوده است و مسئولان استخرها از تذكر و
بعضا منع قانوني ادامه فعاليت تا رفع مشكلات و كاستي هاي بهداشتي معاف! نشده اند.
استخر مناسب ترين جا براي شناوري در متن لذتبخش ترين لحظات و فرصت ايده آل رها شدن
از خشكي هاي زمخت زندگي روان فرسا و التيام بخش اعصاب ناآرام انسان است.
شنا كردن در استخر با آب سبك و كم كلر در يك محيط و فضاي كاملا بهداشتي مطمئن سرشار
از ايمني، نشاط و به عنوان يك ورزش مفرح تأمين گر سلامت جسم نيز است.
عصر يك روز به شدت گرم تابستان هنگامي كه به سالن استخر مي رسم همانند تشنه اي كه
از بيابان خشك و سوزان به چشمه آب خنك رسيده احساس آرامش مي كنم... خنكاي آب چيزي
مثل نرمه نسيم، گرمازدگي را از هر تازه واردي مي گيرد... ده ها شناگر نوجوان تا
بزرگسال در متن آبي استخر و آب كه شفاف مي نمايد را پرچين و شكن كرده و همهمه اي
پرشور زيرسقف موج مي زند. كنار استخر مي روم. چند نوجوان در آب دست از شنا مي كشند.
به حاشيه استخر مي آيند اما موج آب همچون قايق كوچك در امواج دريا به آنان فرصت
قرار نمي دهد. لبه ديواره را محكم مي گيرند... شتك پياپي آب، اوراق دفتر يادداشتم
را خيس مي كنند. با صداي بلند با بچه ها گفت وگو مي كنم.
يك نوجوان؛ هدف المپيك
«پارسا سالك» 15ساله اول دبيرستان، چهارسال است به استخر آمده و شناگر شده، مي
گويد: «هر روز تابستان و در طول سال تحصيلي هفته اي سه روز به استخر آمده و شنا مي
كند. حالا تخصص اش در شنا، كرال سينه و پروانه است. تصميم دارد در شنا به حدي پيش
رود تا بتواند در آينده در المپيك شركت كند و مقام بياورد. مي پرسم چه احساسي از
شنا دارد؟ مي گويد: «شنا بهترين ورزش و مفيد براي سلامت آدم است.»
«امير محمد جهاني» عينك شنايش را جابه جا مي كند و مي گويد: 10ساله و چهارم دبستان
است. مي پرسم چه احساسي از شنا كردن دارد؟ مي گويد: «از آب خوشم مي آيد. هنگام شنا
احساس لذت و خوشحالي مي كنم.»
«اميرحسين شهابي» هم از تكانه هاي موج و جريان آب استخر سعي مي كند جابه جا نشود.
11 سال سن دارد و كلاس پنجم دبستان است. يك سال ونيم است شناگر شده است. مي
گويد:«از شنا كردن لذت مي برد و خسته نمي شود.»
از آب نمي ترسم
«پويان بهمني» هم يك سال ونيم است به استخر مي آيد. او كه كلاس چهارم دبستان است مي
گويد تخصص اش در شنا قورباغه، پروانه و كرال سينه و پشت مي باشد. در زمان تحصيل
هفته اي دو روز و الان در تعطيلات تابستان سه روز در هفته به استخر مي آيد. مي
گويد: «خوشحالم و از آب نمي ترسم.» «پور رجب» كارمند ميانسال 5 سال است به شنا روي
آورده، درحال حاضر سه روز در هفته به استخر مي آيد و احساس آرامش مي كند. او در
مسابقات شنا در تبريز و شيراز شركت كرده و مي گويد: «فرزند 18ساله شناگرش با تخصص
كرال سينه و قورباغه در مسابقات مدارس شركت كرده است.»
پيش از گفت وگو با مدير مجموعه ورزشي شهيد شيرودي، سؤالاتم كه حول محور بهداشت محيط
و چگونگي نظارت، مدت تعويض آب و مبناي تعيين نرخ مدت زمان استفاده شناگر از استخر
را مطرح مي كنم، اما وي بر آن است درباره موقعيت و امكانات فيزيكي و كاربري، آموزش
در سنين مختلف، استعداديابي و انجام مسابقات صحبت كند. ولي در جريان سخنانش اشاراتي
هم راجع به نرم افزار و سخت افزار دارد و در مورد چگونگي وضعيت بهداشت محيط استخرها
توضيحاتي ارائه مي دهد. و مي گويد: «تا جايي كه ممكن است بر بهداشت استخرها نظارت
مي شود و نقش مسئولان را در رعايت بهداشت و فرهنگ سازي موثر مي خواند. با اين
توضيحات گذرا، موقعيت كلي استخرهاي چهارگانه مجموعه ورزشي شهيد شيرودي براساس گفته
هاي «سيدحسن طباطبايي» اين گونه روايت مي شود.
«مجموعه ورزشي شهيد شيرودي با هشتاد سال سابقه، قديمي ترين شناسنامه ورزشي كشور را
دارد و درحال حاضر از چهار استخر موجود: دو استخر سرپوشيده يكي استخر جداگانه مخصوص
آقايان و ديگري استخر ويژه خانم ها است. استخر سوم روباز داراي «دايو» استاندارد
مختص مسابقات واترپلو، شيرجه و شنا با ظرفيت 150نفر شناگر درهر سانس است. استخر
چهارم به نام «9 دي» است كه به گفته طباطبايي ، در خاورميانه همتا ندارد و در واقع
سه استخر براي شيرجه، واترپلو و شناي سرعت و همچنين داراي آب درماني، سونا خشك و
بخار مي باشد كه درسال 1390 افتتاح شده است.»
وي درباره ميزان كاربرد كلر در استخر چنين اظهار مي دارد: «ما جزو معدود استخرهايي
هستيم كه كلر خيلي كم استفاده مي كنيم.» او در ادامه همين موضوع، گفتارش را معطوف
به استخر اخير كرده چرا كه چنين مي گويد: «در سيستم اين استخر از تكنولوژي نوين-
سيستم هوشمند- استفاده مي شود كه شامل دستگاه هاي كنترل و تست و تنظيم كننده آب و
كلر است: چنانچه آب زياد گرم و يا سرد باشد، درجه آب مطلوب را به صورت استاندارد
تامين مي كند.
اين سيستم تكنولوژي، شيوه سنتي را از دور كارايي خارج كرده است.»
نرخ ها
وي در خصوص نرخ هر نوبت شنا با اشاره به اين كه معمولا هيئت هاي ورزشي نرخ را كه
بستگي به درجه بندي استخرها دارد اعلام مي كنند، مي افزايد: «ما تقريباً جزو ارزان
ترين استخرهاي تهران هستيم. براي ده جلسه شناي آموزشي- اختصاصي چهل هزار تومان و
براي دوره كودكان و نوجوانان با هفته اي سه جلسه، ماهانه پنجاه هزار تومان نرخ
تعيين شده است.»
مدير مجموعه ورزشي شهيد شيرودي، در بخش پاياني گفت وگو معتقد است: «اين مجموعه
ورزشي در بخش نرم افزاري آموزش شنا نونهال، نوجوان و بزرگسال يكي از مراكز مهم سطح
كشور و در استعداديابي، تمرينات و مسابقات كشوري و ملي همواره يكي از رده هاي
قهرماني شنا بوده است.»
نظارت تا آنجا كه ممكن است...؟
وي در ادامه در خصوص بخش سخت افزار مي گويد: «ما سعي كرديم امور نظافت آب، هواي
مناسب و تهويه درست انجام شود و تا آنجا كه ممكن است نظارت به صورت مكانيزه كنترل
شوند.» او در عين حال اين را هم اضافه مي كند: -«ما با فرهنگ مردم سروكار داريم.
وظيفه مردم رعايت بهداشت در محيط استخر است و آنها بايد از وسايل شخصي خود استفاده
كنند.» مي پرسم: نقش مديريتي در كنترل و نظارت بر چرخه بهداشت محيط استخرها چيست؟
جواب وي اين است: «نقش مسئولان در رعايت بهداشت، استفاده از لوازم شخصي و فرهنگ
سازي مردم مؤثر است.»
كار آموزش شنا از پايه اول
با «هومن آراسته» فوق ليسانس تربيت بدني و مربي بين المللي شنا كنار استخر گفت وگو
مي كنم. از او كه 17سال سابقه مربيگري دارد سؤال مي كنم شيوه آموزش شنا به چه ترتيب
است؟ او مي گويد: كار آموزش را از پايه شروع مي كنيم كه 4 تا 6ماه طول مي كشد. بعد
از دو ماه از شناگران تست به عمل مي آوريم. در صورت تأييد توانايي و استعداد
فراگرفتن، وارد تيم هاي پايه جمعيتي شده و به تمرين مي پردازند. سپس از بين آنان
عده اي براي تيم هاي نوجوانان تا 12سال برگزيده مي شوند تا به رده شناگران پيشكسوت
مي رسند.» «آراسته» در ادامه به ركودزدن هاي تيمي اشاره دارد و مي گويد: «از اين
استخر با مربيگري تيم مربيان دو ركورد در سال80 و همچنين در سنين 14-13 ساله سال83
در سطح كشور ركود تيم آزاد 200*4 داشتيم. اما ركوردهاي زير 10سال سن در سطح ملي
زياد داشتيم.» به گفته وي روزانه به طور متوسط حدود 1200نفر از اين استخر استفاده
مي كنند كه 90درصد كارهاي آموزشي، تمريني و قهرماني است. كارهاي آموزشي 3ماهه و رده
قهرماني 6ماهه انجام مي شود.
از اين كارشناس مربي درباره نياز و يا مشكل كارشان مي پرسم. او جواب مي دهد، مشكل
سخت افزاري، نبود صفحه هاي لمس است. در اين حال، شناگر بايد به ديوار استخر دست
بزند.
منشور ايمني بهداشت
در استخرها
«نيكزاد» كارمند يك شركت بازرگاني در پاسخ به اين پرسش كه رابطه تان با استخر و شنا
آن هم در فصل شلوغ تابستان چطور است؟ با خنده اي كوتاه مي گويد: «اگر روز و روزگار
فرصت بدهد هر روز به آب مي زنم. از كودكي در حوض بزرگ خانه پدري آبتني مي كردم و
شنا را همان موقع آموختم. اين تعريف يا خاطره خوش دو وجهي است. يكي آب آن حوض بزرگ
كاملا پاكيزه و اطمينان بخش بود چون جز من و برادر كوچكم كسي در آن شنا نمي كرد
مضاف به اين كه پيش از رفتن به حوض دوش مي گرفتيم، ضمناً آب حوض از يك طرف ورودي و
از طرف خروجي به باغچه و درختان حياط داشت. يعني تقريباً جريان آب در اختيار خودمان
بود. وجه ديگر هزينه و صرف وقت نداشت. امروزه فرزند 9ساله ام براي يك نوبت شنا در
استخر درجه سه و ظرفيت پذيرش بالا، هزينه رفت و آمد با تاكسي براي يك سانس شنا
وتنقلاتش دست كم ده هزار تومان مي شود كه براي يك شخص كارمند در شرايط اقتصادي فعلي
چندان ممكن و ميسر نيست. موضوع مهم ديگر در هر نوع استخر وضعيت بهداشتي آب و محيط و
سرويس هاي دستشويي است. به نظرم بيشتر افراد توجه چنداني به اين موارد با اهميت نمي
كنند كه بيشتر نوجوان ها هستند مگر آن كه بچه بعد از شنا احساس كند چشمش مي سوزد يا
پوست بدنش تحريك شده كه اين حساسيت در استخر يا از شدت كلر آب و يا از فرد يا
افرادي كه ناراحتي پوستي و بيماري مسري داشتند به او سرايت كرده است.»
مي پرسم: راه ايمن سازي در محيط استخر به نظرتان چيست؟
مي گويد: «نظارت رسمي، نظارت مسئولانه متصديان استخر، فرهنگ سازي از طريق رسانه ها
و پلاكاردنويسي توصيه هاي بهداشتي در منظر مراجعه كننده در تمام استخرها چه دولتي
چه خصوصي و اجاره است.»
گزارش روز
|
