ضرورت بررسي راهكارهاي حمايتي از توليدات داخلي (بخش نخست)
رونق بازار خريد ايراني با كالاي ايراني
صديقه توانا
مصرف كالاي خارجي متضرر شدن كشور از ورود اين كالاها، بيكاري چند ميليون نفر از
جوانان، بالا رفتن خطرات تحريم ها، تعطيلي كارخانه ها و بروز ناهنجاريهاي اخلاقي،
نارضايتي از ميزان اندك حقوق و مزايا در خانواده هاي كارگران و ركود اقتصادي را در
پي خواهد داشت، پس بياييد همه با هم «كالاي ايراني» مصرف كنيم.
حضرت آيت الله خامنه اي رهبر معظم انقلاب در ديدار هزاران نفر از كارگران سراسر
كشور، مصرف كالاي داخلي را يكي از ملزومات و بايسته هاي جهاد اقتصادي دانسته و
همگان را به مصرف كالاهاي ايراني ساخت داخل دعوت كردند.
ايشان با اشاره به عده اي كه مصرف كالاهاي خارجي را نوعي تشخص و برتري مي پندارند،
افزودند: «دلبستگي به توليدات بيگانه و بي اعتنايي به تلاش كارگران ايراني بيماري و
عادت بدي است كه پول و ثروت كشور را به جيب كارگر خارجي سرازير مي كند و در سال
جهاد اقتصادي به نظر من يكي از قلم هاي مجاهدت اقتصادي مردم اين است كه سراغ
كالاهاي داخلي و ساخت داخل بروند و كالاي ساخت داخل بايد قانع كننده باشد، بايد
دوام، استحكام و مرغوبيتش طوري باشد كه مشتري را قانع كند، اين هر دو در كنار هم يك
كار لازم و واجبي است. واقعيت آن است كه چه بخواهيم و چه نخواهيم گرايش به سمت مصرف
كالاهاي خارجي در كشور ما وجود دارد و آثار و عوارض سوء آن در همه جنبه هاي اقتصادي
و اجتماعي و فرهنگي كشور قابل مشاهده است. براي اصلاح اين عادت ناپسند بايد دست به
دست هم بدهيم و از راه هاي درست وارد شويم تا تحقق كامل اهداف جهاد اقتصادي را شاهد
باشيم. چگونگي حمايت از كالاهاي ايراني از سوي توليدكننده و مصرف كنند، وظيفه
توليدكنندگان در راستاي ارتقاي كيفيت محصولات و راهكارهاي تحقق شعار ايراني كالاي
ايراني بخر مهم ترين محورهايي است كه در چند شماره گزارش پيش رو به آن مي پردازيم.
كالاي ايراني خوش مي درخشد
اگر اين روزها سري به بازار بورس لوازم خانگي يعني سه راه امين حضور زده باشيد
متوجه يك تغيير بزرگ در اكثر مغازه ها و فروشگاه هاي بزرگ مي شويد و آن هم ديدن
لوازم خانگي ايراني زياد با كيفيت هاي بالا و بهتر از اجناس خارجي از جمله اجاق
گاز، ماشين لباسشويي، جارو برقي، يخچال و... است. اگر تا پارسال در اين پاساژ و
مغازه ها اجناس خارجي پشت ويترين ها به مشتريان چشمك مي زدند و به صرف اينكه خارجي
هستند به خود مي باليدند، اما امروزه خوشبختانه با همت توليدكنندگان داخلي در سال
توليد ملي اكثر لوازم خانگي ايراني پشت شيشه هاي فروشگاه ها خوش مي درخشند و خيلي
از مردم ديگر ترجيح مي دهند مصرف كننده كالاهاي توليد داخل باشند.
رضا استوايي كه به همراه همسر و دخترش براي خريد جهيزيه به بازار خليج فارس در سه
راه امين حضور آمده و مشغول خريد يك اجاق گاز مي باشند، سوژه گزارشم مي شوند. نظر
عروس خانم را در مورد دليل انتخابش در اجاق گاز... جويا مي شوم. در فرگاز را باز مي
كند و با دست به ديواره چدني گاز اشاره مي كند و مي گويد: «اين گاز ايراني از نظر
شكل و ظاهر و از نظر موادي كه در ساختش به كار رفته هيچ تفاوتي با يك اجاق گاز
خارجي ندارد و قيمتش نصف اجاق گاز خارجي است. اين اجاق گاز 5شعله، فردار تمام استيل
600 هزار تومان است، در حالي كه اجاق گاز .... خارجي كه 1ميليون و 200هزار تومان
قيمت دارد، هيچ فرقي با اجاق گاز ايراني ندارد. پس چه لزومي دارد دو برابر و نيم
پول بيشتري فقط بابت مارك و پز خارجي بودن بدهم.»
به او مي گويم علي رغم اينكه توضيحات و پاسخ شما كاملا منطقي و معقول است اما چگونه
در مقايسه با برخي از دختران جوان كه متاسفانه كالاي درجه يك داخلي را به اجناس
درجه 2 و3 خارجي ترجيح مي دهند، شما به كالاي ايراني توجه داريد؟ وي در ادامه
سخنانش اين طور مي گويد: «اگر بخواهيم شعار رهبر انقلاب در سال توليد ملي، حمايت از
كار و سرمايه ايراني تحقق يابد، بايد از همين الان دست به دست هم دهيم، همين الان
كه يك زوج مثل ما مي خواهند تشكيل زندگي بدهند، بايد سعي بر اين باشد كه تمام وسايل
منزلمان را ايراني كنيم. وقتي كالاهاي ايراني به خارج صادر مي شود، چرا خود ما مصرف
كننده كالاي ايراني نباشيم.»
آيا وسايل خارجي طول عمر بيشتري دارد؟
وارد يكي ديگر از مغازه هاي بيرون پاساژ كه بورس ماشين لباسشويي است مي شوم. دقايقي
بيرون مغازه منتظر مي مانم تا خانمي كه مشغول حساب و كتاب است كارش تمام شود. نظرش
را در مورد سوژه گزارشم مي پرسم. كمي مكث مي كند و با وسواسي خاص مي گويد: «خيلي
دوست ندارم وسايل خارجي بخرم اما خود شما قضاوت كنيد وقتي يك وسيله اي مثل يخچال كه
يكي از لوازم ضروري در خانه است را بخواهيد بخريد، آيا ترجيح نمي دهيد بهترين جنس
را بخريد كه سالهاي سال برايتان كار كند؟»
به او كه خود را رضايي و خانه دار معرفي مي كند مي گويم مگر يخچال هاي ساخت داخل
اين كارايي را ندارد، در حال حاضر بسياري از كالاهاي ما به خارج از كشور صادر مي
شود. تاملي مي كند و در توضيحاتي مي گويد: «بله، حرف شما درست است خودم شخصا خيلي
موافق خريد جنس خارجي نيستم هر چند كه از قديم و نديم در گوش ما خوانده اند كالاي
خارجي بهتر است اما همسرم خيلي به كالاي ايراني اعتمادي ندارد و معتقد است لوازم
منزل بايد خارجي باشد، چون طول عمر بيشتري دارد و خدمات پس از فروش خوبي هم دارد.»
يك زوج جوان هم كه گويا براي خريد ماشين لباسشويي ويترين مغازه ها را برانداز مي
كنند به جمع ما مي پيوندند و وارد بحث مي شوند.
رضا عصاري كه كارمند يك شركت خصوصي است و تازه 6ماه است كه قراردادي شده مي گويد:
«به نظرم كالاهاي ايراني به خصوص ماشين لباسشويي توليد داخل از خيلي جهات نسبت به
جنس خارجي بهتر است. اولا از نظر قيمتي مقرون به صرفه است و ضمن اينكه با بقيه پول
و هزينه در نظر گرفته شده مي تواني يك كالاي ديگر مثل ماشين ظرفشويي هم تهيه
كني...»
عصاري مي گويد: «تمام وسايل منزل مادرم خارجي است آن موقع شايد وضعيت توليد ما خيلي
خوب نبود و آن دانش و علم را آن زمان نداشتيم اما امروزه به لطف خدا و با همت
توليدكنندگان داخلي، توان رقابت در واحدهاي صنعتي ما به وجود آمده است. فقط دولت
بايد حمايت بيشتري از توليدكنندگان به عمل آورد و رسانه ها هم بايد اين ذهنيت برخي
از مردم كه كالاي خارجي بهتر از كالاي ايراني است را اصلاح كنند.»
ضرورت آشنايي مصرف كنندگان
با لوازم داخلي
دومين نمايشگاه تخصصي لوازم خانگي از 4 تا 7 مهرماه در هتل المپيك تهران و در
راستاي تحقق منويات رهبر معظم انقلاب در سال توليد ملي، حمايت از كار و سرمايه
ايراني برگزار شد.
محمد طحانپور، رئيس اتحاديه كشوري لوازم خانگي در گفت و گو با گزارشگر كيهان با
اشاره به اينكه بيش از 50 برند داخلي و خارجي صاحب نام در بازار لوازم خانگي در اين
نمايشگاه شركت داشتند، مي گويد: «در سال جاري بر آن شديم تا كالاي خوب داخلي را كه
خدمات پس از فروش خوبي دارند در معرض ديد عموم درآوريم تا مصرف كنندگان با محصولات
مرغوب كشور و توليد داخل آشنا شوند.»
وي با بيان اين نكته كه شعار ما «ايراني، كالاي خوب ايراني بخر» است خاطر نشان مي
كند: «نامناسب بودن خدمات پس از فروش لوازم خانگي همانند ساير توليدات داخلي از
جمله خودرو، همواره بحث برانگيز بوده است. اين در شرايطي است كه در برخي از توليدات
لوازم خانگي از جمله اجاق گاز ساخت ايران حرف براي گفتن دارد.»
رئيس اتحاديه كشوري لوازم خانگي اضافه مي كند: «10 تا 15 كارخانه توليد اجاق گاز و
5 تا 6 كارخانه توليد يخچال فريزر صاحب نام كه در كشور حضور دارند كه توليدات آنها
در حد كيفيت عالي و با برچسب مصرف انرژي A است.»
به گفته طحانپور انتقادي كه هم اكنون وجود دارد اين است كه به دليل اشتغالزايي،
مجوز راه اندازي كارخانه ها به راحتي داده مي شود، در حالي كه اين كارخانه ها كيفيت
مناسب توليد ندارند، اين در شرايطي است كه در دنيا 3 كشور بزرگ صادركننده لوازم
خانگي، 10 كارخانه و برند را در اختيار دارند، در حالي كه در ايران دهها كارخانه
توليد لوازم خانگي مجوز فعاليت دارند.»
وي به مردم توصيه مي كند كالاهايي كه باركد شبنم دارند را خريداري كنند.
بهاي كالاي تمام شده داخلي زياد است
شايد اگر چندسال قبل مردم تمايل داشتند اجناس و كالاهاي خارجي خريداري مي كردند
توجيه منطقي داشت، اما الان در شرايطي كه در اين زمينه توليدكنندگان ما در عرصه هاي
بين المللي توان رقابت و حضور دارند، اين توجيه هيچ دليل منطقي ندارد. فقط
توليدكنندگان بايد براي جلب رضايت مصرف كننده اعتماد آنها را بيش از پيش جلب
نمايند. البته اين فقط يك راهكار است.
اين جلب اعتماد نياز به راهكارهاي ديگري دارد كه محمدرضا پورابراهيمي نماينده مردم
كرمان و نايب رئيس كميسيون اقتصادي مجلس در گفت وگو با گزارشگر كيهان به توضيحاتي
در اين خصوص اشاره مي كند و مي گويد: «به جهت اينكه بتوانيم اقداماتي در مورد گرايش
مردم به توليد داخلي داشته باشيم به چند مقوله بايد توجه شود. اول بحث فرهنگي و دوم
بحث اقتصادي است. نمي توان اين نكته را فراموش كرد كه مردم ما سالهاست كه كالاي
خارجي مصرف مي كنند بخصوص در زمينه لوازم خانگي كه مشتريان پروپا قرصي هستند و اين
امر به دليل دقت، فقدان تكنولوژي مناسب، كيفيت متفاوت و سطح كالاي داخلي با خارجي
است كه ميل مردم را به مصرف كالاي خارجي بيشتري كرده است.»
از وي در مورد دلايل اقتصادي اين قضيه سؤال مي كنم و اينكه چه عواملي باعث مي شود
مبناي تصميم گيري افراد براي تهيه كالا در وهله اول فارغ از داخلي يا خارجي بودن آن
مي باشد؟ در پاسخم به قيمت تمام شده كالاي داخلي مشابه خارجي اشاره مي كند و مي
گويد: «چون قيمت تمام شده كالاي داخلي نسبت به كالاي مشابه خارجي بيشتر است، عملاً
امكان رقابت را از كالاي ما مي گيرد. بهاي تمام شده كالا براي توليدكنندگان نسبت به
كشورهاي اطراف خودمان در منطقه خيلي بالاست و وقتي قيمت تمام شده در كشور بالا
باشد، بزرگ ترين عامل كاهش توليدات ملي و عدم استفاده از ظرفيت ملي مي شود.
نايب رئيس كميسيون اقتصادي مجلس در ادامه با تاكيد بر اين نكته كه كليد اصلي ارتقا
و افزايش توليد ملي كاهش قيمت تمام شده كالا مي باشد، خاطرنشان مي كند.«در حال حاضر
قيمت تمام شده در خدمات كالاها به طور متوسط 5/1 تا 5/2 برابر ميانگين كشورهاست و
اين موضوع به شدت امكان رقابت را در منطقه كاهش مي دهد و اين يك واقعيت ملموس
اقتصادي است.»
وي در ادامه به موضوع تكنولوژي توليدات اشاره مي كند و مي گويد: «با توجه به اين كه
ظرفيت مناسبي در كشور در بحث توليد داريم، از اين رو مقام اول علم را در منطقه به
خود اختصاص داده ايم و الان ظرفيت مناسبي در جامعه در بستر حوزه علم براي بومي سازي
فضاي تكنولوژي در كشور وجود دارد كه بتوانيم از آن استفاده كنيم و رقابت خوبي در
بخشي از فعاليتهاي تخصصي در حوزه صنعت و معدن اتفاق افتاده و اين نيازمند يك جريان
فراگير در تمام عرصه هاي علمي- اقتصادي- فرهنگي است.»
پورابراهيمي نماينده مردم كرمان در ادامه مي گويد: «در دنيا كشورها با استفاده از
تكنولوژي، توانستند قيمت تمام شده محصولات را به صورت گسترده كاهش دهند و به سمت
اقتصاد دانش بنيان آنچه كه رهبر معظم انقلاب اسلامي بر آن تاكيد دارند، بروند، ما
هم بايد به همين سمت برويم، اين يكي از ضرورتهاي اقتصادي است كه به عنوان آسيب
شناسي بايد به آن بپردازيم. بايد به سمت محصولاتي برويم كه تحول عظيمي در اقتصاد
كشور به وجود آورد و به جايگاه عظيم علمي برسيم كه نقشي مؤثر در اقتصاد دارد.»
بالا بودن نرخ تامين مالي
نماينده مردم كرمان در ادامه سخنان خود به اين موضوع اشاره مي كند كه آنچه عرصه
رقابت را دچار چالش مي كند نرخ تامين و تنوع مالي است.
پورابراهيمي مي گويد: «با توجه به سياست هايي كه از سال قبل بانك مركزي در يك اقدام
غيركارشناسي انجام داد، سود سپرده هاي بانكي را به دليل اينكه مي تواند ميزان
نقدينگي را كاهش دهد و به بهانه مديريت نقدينگي در جامعه براي اجتناب از بازار كاذب
طلا و دلار تا 5 درصد افزايش داد و در شوراي پول و اعتبار آن را اجرايي نمود.
از طرفي وقتي بانك سود سپرده را 5 درصد افزايش مي دهد، بانكها اين منابع را در
اختيار صنايع و بنگاه هاي اقتصادي با 20 تا 22 درصد سپرده قرار مي دهند، در نتيجه
نرخ وام در كشور به واسطه اين سيستم غيركارشناسي به شدت افزايش يافت و نرخ تامين
مالي از بانكها در كشور حداقل 25 درصد و نرخ مورد انتظار سهامداران حدود 35 درصد
اعلام شد، در حالي كه اين نرخ به طور متوسط 4 تا 5 برابر نرخ تامين مالي در كشورهاي
منطقه است و اين چنين است كه مي بينيم بنگاه اقتصاد شبكه مالي در شهر تهران و
واحدهاي صنعتي تعطيل است چون كارخانه ها معوقه بانكي دارند و اين مسئله با روح
بانكداري اسلامي سازگار نيست.»
گزارش روز
|
